Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "statutory law" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-32 z 32
Tytuł:
Custom and Statute: A Brief History of Their Coexistence in Poland
Autorzy:
Karabowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/924148.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
postępowaniesądowe
inceptionof statutory law
Opis:
The present paper briefly surveys the developmental lines along which Polish customary and statutory legal systems have evolved. Emphasis is placed on the time period up until the Third Partition of Poland. Originally, Polish law formed a customary system. However, in the course of centuries, this system was partially modified by statutory law, the statutes being first the creation of the monarchy and later that of the parliament. Customary law, however, remained predominant due to the power of the Catholic Church, as well as Poles’ reluctance to abide by Roman law. Between the thirteenth and fifteenth centuries, customary law began being compiled into various collections. At the same time, statutory law began to appear, for instance, in the form of royal privileges for the nobility, sometimes issued in consultation with a large body of the monarch’s advisors assembled in so-called colloquia. The latter, as the proper place for the monarch to adopt statutory rules, laid the foundation for future parliamentary structures. Thus, customary and statutory law coexisted in Poland during this time period. Land law, on the other hand, was overwhelmingly customary in nature even in the fifteenth century. Then, in the sixteenth century, attempts were made to replace the custom with a codified land law system. The statute frequently performed a complementary role vis-à-vis the custom and supplemented principles contained therein. In some cases, however, the statutory law would contradict older practice and tradition, thereby introducing new norms. In the sixteenth century, when regular parliaments (Sejms) began to fully function, the old ius ducale, which once allowed the monarch to intervene in the substance of customary law, ceased to exist. Additionally, the nobility, who controlled Sejm activities, showed no real intention of intervening in the custom. Ultimately, during the mid-sixteenth century, the legislative nature of customary norms ceased to be questioned. Two old Polish institutions – life annuity between husband and wife and the securing of a loan by mortgage – exemplify the predominant role of the custom over the statute. This tendency is particularly evident in penal law, homicide being a prime example. Statutory law, on the other hand, was more successful in the area of procedure. However, it is possible to encounter the same tendency as in the aforementioned institutions of private and penal laws, an example being the old Polish possessory trial. The coexistence of the custom and the statute in the Polish legal system is supported by a long-lasting tradition, the role of the custom being not entirely eliminated even today.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 1; 111-131
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metody interpretacji ustaw w praktyce Sądu Najwyższego na Węgrzech
Autorzy:
Toth, Zoltan J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687390.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
statutory law, Supreme Court
wykładnia prawa, Sąd Najwyższy
Opis:
The present paper deals with the methods of statutory interpretation, focusing, primarily, on the Hungarian practice thereof. It uses the term ’interpretation’ in the sense of Jerzy Wróblewski’s well-known category as an activity that one does if the meaning of a given text is vague or dubious and he/she wishes to reveal the appropriate meaning of the text in question. Firstly, the paper reviews the techniques by use of which judges (or anybody else) can decide what a given word, phrase, sentence or text means, or what it does not, establishing a classification that attempts to cover the pool of the possible methods of statutory interpretation. Secondly, the article analyses and introduces, in a legal sociological way, what kind of methods and in what proportion are applied by high courts in Hungary, and, mainly, by the Supreme Court of Hungary in the judicial practice.
Artykuł naukowy traktuje o wykładni prawa dla Sądu Najwyższego na Węgrzech. Autor dokonuje analizy oraz interpretacji  charakterystycznej dla Sądu Najwyższego na Węgrzech oraz poszczególnych procesów i zjawisk związanych z wykładnią prawa. Artykuł jest również filozoficznym rozważaniem nad tym, czym jest prawo i czym jest wykładnia prawa, w ujęciu realistycznym i pragmatycznym.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis; 2016, 1, 1-2
2450-6354
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religia chrześcijańska, prawo, państwo
Christian religion, law, state
Autorzy:
Wójcik, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046311.pdf
Data publikacji:
2020-10-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Religia chrześcijańska
prawo naturalne
prawo stanowione
personalizm polityczny
christian religion
natural law
statutory law
political personalism
Opis:
W artykule starano się wykazać, że dobrego, sprawiedliwego państwa nie da się zbudować, wyłącznie opierając się na prawie stanowionym. Państwo i prawo winny wyrastać z powszechnie akceptowanej tradycji i moralności ogólnoludzkiej. Dla personalistów moralność w polityce wyrasta z religii chrześcijańskiej i jest istotnym argumentem wielkiej przyszłości państwa i narodu.
The paper attempts to demonstrate that an upstanding and just state cannot be built exclusively upon the codified law. State and law ought to emerge from a universally accepted tradition and human morality. Personalists believe that morality in politics stems from Chritianity, and that it constitutes a significant argument for a bright future of state and nation.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2020, 63, 2; 31-42
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ius or lex? The evolution of the concept of law in continental Europe
Autorzy:
Kotowski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24988468.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie SILGIS
Tematy:
theory of law
statutory law
philosophy of law
European Union
teoria prawa
prawo ustawowe
filozofia prawa
Unia Europejska
Opis:
The paper analyses the evolution of the concept of law in continental Europe in order to answer the research question – to what extent European law and the direction of its development is closer to the idea of ius or lex. The former obviously implies treating law in a stratified manner. Positive law is limited by an unchanging and not fully human-dependent order of values. The idea of lex, on the other hand, is embedded in the positivist primacy of statute law. The history of European culture has been associated with the mutual inhibition of these two macro-conceptions of law. Meanwhile, the federative legal order of the Union, which is emerging before our eyes, seems to refer exclusively to the idea of lex.
Źródło:
GIS Odyssey Journal; 2023, 3, 1; 123--136
2720-2682
Pojawia się w:
GIS Odyssey Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terroryzm żywnościowy oraz obrona żywności w ujęciu formalnoprawnym
Food terrorism and food defence in formal and legal terms
Autorzy:
Wiśniewska, Małgorzata Zdzisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28789690.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
terroryzm
obrona żywności
bezpieczeństwo żywności
prawo stanowione i prywatne
terrorism
food defence
food safety
statutory law
private law
Opis:
Ze względu na rolę żywności w życiu człowieka i dla gospodarek całego świata, zarówno żywność, jak i cały łańcuch żywnościowy są bardzo podatnym celem ataku terrorystycznego. Terroryzm żywnościowy nie jest zjawiskiem nowym, a bieżące doświadczenia potwierdzają, że jest nadal bardzo groźny. Celem artykułu jest uzyskanie odpowiedzi na dwa pytania badawcze: (1) Czy i w jakim zakresie prawo stanowione wyznacza ramy ochrony żywności przed celowym zanieczyszczeniem? (2) Jaką rolę w zakresie obrony żywności przed terroryzmem pełni prywatne prawo żywnościowe? W wyniku przeprowadzanych analiz prawa, w tym prawa żywnościowego i prywatnego prawa żywnościowego, potwierdzono, że w prawie krajowym oraz europejskim prawie żywnościowym nie ma odniesienia do terroryzmu żywnościowego oraz obrony żywności. Jedyne regulacje, które istnieją, dotyczą ochrony tzw. infrastruktury krytycznej, w tym zapewniającej dostawy żywności i wody. Najbardziej w tym względzie rozwiniętym prawem na świecie jest amerykańskie prawo żywnościowe, w tym tzw. ustawa modernizacyjna, nakładająca obowiązek wdrożenia przez organizacje systemu analizy zagrożeń i opartych na ryzyku środków zapobiegawczych wobec żywności (Hazard Analysis and Risk-Based Preventive Controls, HARPC). Bardzo ważną rolę w temacie obrony przed terroryzmem żywnościowym odgrywa prywatne prawo żywnościowe, a także dobrowolne pod względem ich wdrożenia narzędzia oceny ryzyka (np. system TACCP), wypracowywane przez różne agendy i stowarzyszenia branżowe.
Due to the role of food in human life and for the economies of the whole world, both food and the entire food chain are very vulnerable to terrorist attacks. Food terrorism is not a new phenomenon, and current experience confirms that it is still very dangerous. The aim of the article is to answer two research questions: (1) Does statutory law define the framework for protecting food against deliberate contamination and, if so, to what extent? (2) What role does private food law play in defending food against terrorism? As a result of the conducted analyses of law, including food law, and private food law, it was confirmed that in national and European food law there is no reference to food terrorism or food defence. The only regulations that exist concern the protection of the so-called critical infrastructure, such as those that ensure the provision of food and water supplies. The most developed law in the world in this respect is the American food law, including the so-called modernization act, which imposes an obligation on organizations to implement the HARPC system. Private food law plays a very important role in food defence against food terrorism, as well as voluntary – in terms of their implementation – risk assessment tools, such as the TACCP system, developed by various agencies and industry associations.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2022, 84, 4; 101-119
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moralność publiczna i jej wpływ na funkcjonowanie sfery publicznej
Public morality and its impact on the functioning of the public sphere
Autorzy:
Buksiński, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/202629.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Poznańska. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
Tematy:
sfera publiczna
moralność
wartości
prawo stanowione
wolność
przyzwoitość
public sphere
morality
values
statutory law
freedom
decency
Opis:
Wyróżniono dwa rodzaje sfery publicznej: szeroka obejmuje to wszystko, co zachodzi w przestrzeniach publicznych, wąska obejmuje działania istotne politycznie. W artykule omówiono moralność wąskiej sfery publicznej. Moralność publiczna ma chronić indywidua oraz całe społeczeństwa przed złem ze strony innych oraz sprzyjać materialnemu i duchowemu rozwojowi zbiorowości. Wartości i dobra szczególnie istotne dla istnienia oraz rozwoju społeczeństw są chronione przez prawo stanowione. Normy dobrego prawa winny być zgodne treściowo z normami moralnymi, a więc winny chronić życie, zdrowie, własność, wolność, dobrobyt, sprawiedliwość, porządek. Natomiast zasady przyzwoitości społecznej są chronione przez moralność pozaprawną, obecną w postaci zwyczajów, obyczajów, kultury, opinii społecznych. Żyjemy w epoce transformacji moralności publicznej (i prywatnej – obowiązującej w domu i rodzinie). Liberalizacja moralna w tej sferze pociąga za sobą demoralizację sfery publicznej jako całości.
Two types of public spheres have been distinguished: the broad one which includes everything that takes place in public spaces, and the narrow one which covers activities of political importance. The article discusses morality of the public sphere in the narrow sense. Public morality is there to protect individuals and the whole society against the evil of others and contributes to the material and spiritual development of communities. Values and goods of particular importance for the existence and development of society are protected by statutory law. Standards of good law should be consistent with moral norms, and therefore must protect life, health, property, freedom, prosperity, justice and order. The rules of social decency are protected by extra-legal morality, present in the form of habits, customs, culture, social opinion. We live in an age of transformation of public morality (and private, i.e. present at home and in the family). Moral liberalization in this area entails the demoralization of the public sphere as a whole.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie; 2017, 74; 29-46
0239-9415
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozróżnienie ius et lex we współczesnej filozofii prawa
The ius et lex distinction in the contemporary legal science
Autorzy:
Pichlak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531443.pdf
Data publikacji:
2017-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
ius et lex
prawo i ustawa
kultura prawnicza
prawo ponadustawowe
dualizm prawa
legal culture
law beyond statutory law
dualism of law
Opis:
Artykuł ma na celu określenie znaczenia pojęć ius oraz lex, a także wskazanie podstawowych sposobów ich interpretacji we współczesnych poglądach nauki prawa. Pojęcia lex oraz ius bowiem, obok ściśle historycznego charakteru (tj. sposobów posługiwania się nimi w dyskursie prawnym starożytnego Rzymu), obecne są w ten czy inny sposób w całych dziejach zachodniej kultury prawnej, aż po dzień dzisiejszy. Zarówno bogata historia, jak i sama natura tytułowych pojęć sprawia, że niemożliwe jest sformułowanie dla nich klasycznych definicji. Stąd też analiza ich znaczenia powinna przybierać formę wyznaczania swoistego pola konotacyjnego: mapy poglądów i skojarzeń wiązanych z badanymi pojęciami. W ramach realizacji tego zadania, artykuł proponuje trzy podstawowe typologie, pozwalających uporządkować istniejące w teorii prawa poglądy na omawiane zagadnienie. Pierwsza z typologii dotyczy praktycznej roli, jaką ius odgrywa w prawie; pozwala to wyróżnić poglądy przypisujące ius rolę pozytywną, negatywną, lub pośrednią (optymalizacyjną). Druga typologia odnosi się do źródeł, z których ius czerpie swą moc wiążącą; w tym zakresie wyróżniono interpretację pozytywistyczną, prawnonaturalną oraz hermeneutyczną. Wreszcie ostatnia typologia porządkuje poglądy na wzajemne relacje ius oraz lex, określane bądź na sposób hierarchiczny, bądź też funkcjonalnego zróżnicowania. Prowadzone rozważania pozwalają m.in. postawić tezę o nieprzemijającej użyteczności takiego dualistycznego myślenia o porządku prawnym, które obok prawa stanowionego (lex) uwzględnia również jako wiążące niepisane standardy, niezależne od władzy prawodawczej (ius).
The aim of the paper is to clarify the concepts of ius and lex, as well as to indicate main interpretations of these concepts in the contemporary jurisprudence. For the concepts of ius and lex are not only of historical significance (as used in the legal discourse of the ancient Rome), but they are present in the entire history of the Western legal culture – since ancient times until today. Owing to this rich historical heritage, as well as to the very nature of the discussed concepts, it is impossible to offer classical definitions of ius and/or lex. Therefore, a proper analysis of their meaning will lead to determination of their ‘connotative field’: a map of associations and theories related to these concepts. In order to realize this task, the paper offers three basic typologies that allow to order mutual relations between existing theoretical standpoints in this field. The first typology concerns a practical function of ius in the legal order. We can distinguish here theories which perceive such a function as mainly negative, positive, or mediating (optimalising). The second typology treats on the sources of binding force of ius. One can indicate positivistic, legalnaturalistic and hermeneutic intepretation of this problem. Finally, the third typology regards mutual relations between ius and lex, which may be described either as hierarchical, or as functionally differentiated. These considerations allow to conclude that the usefulness of such a dualistic way of thinking about the law is ever persisting. Within this perspective the legal order is conceived as containing statutory law (lex) as well as nonwritten binding standards, independent from law–making authorities (ius).
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2017, 2(15); 49-59
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka pogranicza suplementu diety a produktu leczniczego
The issues of the borderline between dietary supplement and medicinal product
Autorzy:
Majchrzak, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478599.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Poland
Tematy:
Food supplements
pharmaceutical products
foodstuffs, differences
legal
food law statutory
provisions
European Union
Tribunal of Justice
statutory requirements
statutory differences
Opis:
The main theme of this discussion is the subject matter of products called food supplements which are also known as a supplementary food in U.S. The purpose of taking those products is intended to supplement the human food diet and provide some nutrients, such as vitamins, minerals, fiber etc. that may be missing or may not be consumed in sufficient quantities in a person's diet. The food supplement in Europe is defined as a concentrated source of nutrients or other substances with a nutritional or physiological effects. It is marketed "in dose" form i.e. as pills, tablets, capsules, liquids in measured doses etc. This nature often causes some misunderstanding what will be discussed.The author presents legal issues of food supplements, concentrate on legal regulation in European Union and legal guides in regarding to this topic. Especially the aim is to focus on the issue of delimitation between those foodstuff and pharmaceutical products. In the general opinion, as showing a recent scientific research, the average customer does not see, in many cases, the difference between those two groups of products and at this point it is necessary to add that considering legal and factual view it is impermissible to treat food supplements and pharmaceutical products the same. Because of this problem the author tries to show firstly, the legal provisions in force and subsequently to point out the differences statutory provisions. What is more, it is taken an attempt to point actual, still difficult to describe differences between both groups and quoting the opinions and judicial decisions of E.U. legislator in this object. In the conclusion of the article the reader may find out the consideration in the subject of some legal loopholes and ideas and models preventive points.
Źródło:
Przegląd Prawniczy Europejskiego Stowarzyszenia Studentów Prawa ELSA Poland; 2013, 1; 133-142
2299-8055
Pojawia się w:
Przegląd Prawniczy Europejskiego Stowarzyszenia Studentów Prawa ELSA Poland
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów Trybunału Konstytucyjnego w polskim porządku prawnym – część ii
Disciplinary Liability of Judges of the Constitutional Tribunal in the Polish Legal Order – Part II
Autorzy:
Kil, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3174471.pdf
Data publikacji:
2023-06-13
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
Trybunał Konstytucyjny
odpowiedzialność dyscyplinarna
przewinienie dyscyplinarne
ustawa
Kodeks karny
odpowiednie stosowanie przepisów
Constitutional Tribunal
disciplinary liability
disciplinary offence
statutory law
Penal Code
appropriate application of legislation
Opis:
Artykuł poświęcono problematyce odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów Trybunału Konstytucyjnego w polskim porządku prawnym. W drugiej części opracowania omówiono zakres przedmiotowy i podmiotowy odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów Trybunału. W tym zakresie w artykule rozważono w szczególności ustawowe znamiona przewinienia dyscyplinarnego jak również granice temporalne odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów Trybunału. W drugiej części opracowania analizie poddano także przebieg postępowania dyscyplinarnego oraz przedstawiono wnioski i postulaty de lege ferenda wynikające z obu części publikacji.
This article is devoted to the problems of disciplinary liability of judges of the Constitutional Tribunal in the Polish legal order. The second part of the study discusses the subjective and objective scope of disciplinary liability of judges of the Constitutional Tribunal. In this context, the article considers specifically the constituent elements of a disciplinary offence and temporal limits of disciplinary liability of the Tribunal’s judges. In the second part of the study, also the course of disciplinary proceedings was presented and conclusions were given, including proposals de lege ferenda, following from both parts of the publication.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2023, 2(XXIII); 177-197
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów Trybunału Konstytucyjnego w polskim porządku prawnym – część I
Disciplinary Liability of Judges of the Constitutional Tribunal in the Polish Legal Order – Part I
Autorzy:
Kil, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3200721.pdf
Data publikacji:
2023-04-12
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
Trybunał Konstytucyjny
odpowiedzialność dyscyplinarna
przewinienie
dyscyplinarne
ustawa
Kodeks karny
odpowiednie stosowanie przepisów
Constitutional Tribunal
disciplinary liability
disciplinary offence
statutory law
Penal Code
appropriate application of legislation
Opis:
Artykuł poświęcono problematyce odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów Trybunału Konstytucyjnego w polskim porządku prawnym. W pierwszej części opracowania wskazano na znaczenie odpowiedzialności dyscyplinarnej dla zagwarantowania należytego etosu zawodowo-etycznego osób pełniących funkcje judykacyjne w Trybunale Konstytucyjnym, jak również poddano analizie źródła normatywne regulujące odpowiedzialność dyscyplinarną sędziów Trybunału. W tym ostatnim zakresie w artykule rozważono w szczególności możliwość odpowiedniego stosowania na gruncie odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów TK przepisów Kodeksu karnego oraz przyjrzano się kwestii zakresu odpowiedniego stosowania przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (tekst jedn. Dz.U. 2020, poz. 2072) w trakcie rozstrzygania o odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów Trybunału.
This article is devoted to the problems of disciplinary liability of judges of the Constitutional Tribunal in the Polish legal order. The first part of the study indicates the significance of disciplinary liability from the point of view of guaranteeing due professional ethics for persons holding judicial positions in the Constitutional Tribunal, and analyses the normative sources governing disciplinary liability of the Tribunal’s judges. With regard to the latter, the possibility was considered of appropriate application, in the context of disciplinary liability of judges of the Constitutional Tribunal, of the Penal Code as well as the scope of appropriate application of the Act of 27 July 2001 – Law on the ordinary courts (consolidated text: Dz. U. 2020, poz. 2072) when resolving matters of disciplinary liability of the Tribunal’s judges.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2023, 1(XXIII); 159-171
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Themis clothed in Ermine. Some Remarks on the Jurisdiction Excercised by the Rector of Krakow Academy
Autorzy:
Malec, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/924158.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
uniwersytet jagielloński
akademia krakowska
statuty uniwersyteckie
sądownictwo
uniwersytetckie
rektor
sąd rektora
kazimierz wielki
władysław jagiełło
prawo kanonicze
prawo
rzymskie
prawo zwyczajowe
proces skargowy
dowody
przysięga
reformy kołłątajowskie
inceptionof statutory law
Opis:
The scope of the jurisdiction of the Rector of the Krakow Academy was determined by the foundation privileges of Kazimierz Wielki and Władysław Jagiełło; the latter had subsequently been extended by the university statutes as well as by the royal and urban documents. The judicial competence of the Rector, named in legal documents as the “highest judge”, referred above all to members of the university corporation, but also to people remaining outside this structure (e.g. in some cases to the Krakow townsmen). The Rector assumed the jurisdiction the moment he had taken an oath. The students and professors of the Krakow Academy were also subject to the Rector’s judicial authority, the moment they had taken an oath. The subject range of the Rector’s jurisdiction comprised penal cases, including those relating to disciplinary issues. The jurisdiction also extended to civil law: confirmation of documents, certain institutions of inheritance law and even civil contentions relating to copyright law. The Rector adjudicated on the basis of canon law, Roman law and customary law as well as on the basis of the university statutes. The procedure was based on a shortened and simplified mode derived from canon law. The trial was of an adversarial nature and consequently, the penal and civil proceedings did not differ much one from another. All proceedings were based on the principle of oral testimonies. The hearing of evidence was based on a legal theory of evidence. The fundamental type of evidence was an oath, but other forms of evidence were also allowed, including testimonies of women witnesses. The majority of cases adjudicated by the Rector concerned the students of the Academy; proceedings against professors were also conducted. The most common offences concerned disciplinary matters, offences against morality, neglect of duties, theft of books, fights. Among the adjudicated punishments there predominated fines although one could also come across penalties of temporary imprisonment or church punishments, such as excommunication. The students and professors were protected by immunity, thanks to which they could not be held responsible before municipal and magistrates courts. As a matter of rule, one could not appeal against the verdict passed by the Rector, although there were other legal measures that enabled one to avoid punishment. During the reforms implemented by H. Kołłątaj, attempts were made to broaden the extent of the Rector’s judicial competence, yet the latter had never been implemented on a wider scale. The Rector’s jurisdiction was eventually abolished by the Austrian authorities.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2014, 7, 1; 147-157
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawnokarna kwalifikacja błędu wywołanego nieświadomością treści znamienia technicznoprawnego i normatywnego
Autorzy:
Żółtek, Sławomir
Leszczyński, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48899269.pdf
Data publikacji:
2023-01-23
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
erorr
error of fact
error of law
legal technical statutory elements
normative statutory elements
Opis:
In criminal law there are basically two types of error – the error of fact and the error of law. The article focuses on the assignment to a specific category of errors caused by the unawareness of the content of the legal technical statutory elements and of normative statutory elements. Therefore, the study links the complicated problem of error with the problem of statutory elements, which is equally complicated and causes doubts in criminal law doctrine. In order to be able to carry out the task, the authors clarified the key concepts, and then conducted a dogmatic analysis of legal technical and normative statutory elements based on numerous examples.
Źródło:
Studia Iuridica; 2022, 93; 318-331
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustawa jako tytuł powołania do spadku rodzeństwa spadkodawcy w razie braku jego zstępnych – czy jest to słuszne rozwiązanie?
The act as the title of appointing to inheritance the testator’s siblings in the absence of his descendants – is it the right solution?
Autorzy:
Łapińska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158904.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
inheritance law
statutory order of succession
statutory heir
prawo spadkowe
ustawowy porządek dziedziczenia
spadkobierca ustawowy
Opis:
The aim of the article is to consider the rightness of the statutory inheritance by the testator’s siblings in the absence of his descendants. Taking a position on the above issue requires referring to the motives that determine the classification of individual members of the deceased’s family to the circle of statutory heirs. Undoubtedly, there is a close bond between siblings. However, the lack of impact of the death of a brother or sister on the financial situation of the siblings, as well as the lack of a direct or indirect contribution to the deceased’s achievement of a certain financial status, argue in favor of depriving title of appointing to inheritance the testator’s siblings in conjunction with his spouse. Only in the absence of a husband or wife of the testator, it would be rightness to appointing to inheritance the deceased’s siblings. Legal regulations in force in other countries may be considered an inspiration and, at the same time, a valuable tip when modifying the inheritance law in this respect.
Celem artykułu jest rozważenie słuszności ustawowego dziedziczenia przez rodzeństwo spadkodawcy w razie braku jego zstępnych. Zajęcie stanowiska w powyższej kwestii wymaga odwołania się do motywów, które przesądzają o zaliczeniu poszczególnych członków rodziny zmarłego do kręgu spadkobierców ustawowych. Niewątpliwie pomiędzy rodzeństwem istnieje bliska więź, jednak brak wpływu śmierci brata lub siostry na sytuację materialną rodzeństwa, jak również brak bezpośredniego lub pośredniego wkładu w osiągnięcie przez zmarłego określonego stanu majątkowego przemawiają za pozbawieniem tytułu powołania do spadku rodzeństwa spadkodawcy w zbiegu z jego małżonkiem. Dopiero w razie braku męża albo żony spadkodawcy byłoby zasadne dziedziczenie przez rodzeństwo zmarłego. Za inspirację, a zarazem cenną wskazówkę przy modyfikacji prawa spadkowego w przedmiotowym zakresie mogą uchodzić regulacje prawne obowiązujące w innych państwach.
Źródło:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2022, (30), 1; 181-192
1689-8052
2451-0807
Pojawia się w:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Statutory Interpretation in Anglo-Saxon Legal Order (Selected Issues)
Autorzy:
Korybski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619081.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
common law culture
statutory legislation
statutory interpretation
rules and aids of statutory interpretation
comparing legal cultures
kultura common law
wykładnia ustawowa
reguły i środki wykładni ustawowej
porównywanie kultur prawnych
Opis:
The understanding and methods of statutory interpretation are influenced predominantly by the relevant legal culture which positions statutory interpretation and public implementing bodies within public government structures and the proper social context. The varied understanding and methods of statutory interpretation also results from different state system solutions adopted by particular countries. This also pertains to statutory interpretation across the member states of the European Union. The key differences in the understanding of the substance, methods and aids of statutory interpretation in Europe stem from the different legal cultures which have shaped the so-called British legal order (in England and Wales) on the one hand and the legal orders of the remaining EU member states on the other. Statutory interpretation in continental Europe is shaped within the framework of statutory law system: the supremacy of Constitution and statutes enacted exclusively by parliament. One of the fundamental principles of statutory interpretation in these countries is a competence-based and – to a large extent – institutional division between legislative processes and their results (i.e. legal acts containing legal norms) and processes of application of law and their outcomes (i.e. legal decisions in individualized cases). That distinction is not observed in common law legal orders because of the precedent activity of courts. An elaborative presentation of statutory interpretation in statutory law systems is the issue of the next point of this article. This point goes on to present the characteristic features of statutory interpretation in Anglo-Saxon legal order, with particular attention paid to the root causes for the differences in the understanding, methods (approaches), rules and aids of statutory interpretation in common law culture.
Rozumienie i metody wykładni przepisów prawa stanowionego, w tym przepisów ustawowych, są kształtowane zasadniczo przez typ kultury prawnej określający ramy wykładni przepisów oraz typ organów wyposażonych w kompetencje dokonywania wykładni. W odniesieniu do państw współczesnych istotnym czynnikiem są też rozwiązania ustrojowe i wynikająca z nich pozycja organów władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Rozwiązania te także pozostają pod wpływem kultury prawnej, co widać szczególnie w różnicach w rozumieniu zasady podziału władz w kulturzecommon laworaz w kulturze prawa stanowionego. Wskazane wyżej różnice występują między Wielką Brytanią a państwami kontynentalnej Europy należącymi do Unii Europejskiej. Forsowany w doktrynie anglosaskiej model wykładni ustawowej, choć zbieżny z modelem wykładni prawa przedstawianym w kontynentalnej doktrynie prawniczej co do szeregu szczegółowych reguł i wskazówek interpretacyjnych, różni się jednak znacznie od modelu kontynentalnego zasięgiem i znaczeniem wykładni. Wynika to przede wszystkim z różnic dotyczących miejsca ustawy jako źródła prawa w obu porównywanych typach porządku prawnego, a w konsekwencji jedynie dopełniającą rolą ustawy i wykładni ustawowej w modelu anglosaskim, w porównaniu z dominującą rolą ustawy i wykładni ustawowej w modelu kontynentalnym. W artykule przedstawiono źródła oraz przejawy wybranych, charakterystycznych różnic i podobieństw między anglosaskim i kontynentalnym modelem wykładni ustawowej. Przedstawiono też w zarysie podstawowe typy reguł i środków wykładni ustawowej w anglosaskim modelu wykładni ustawowej.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 20 listopada 2020 r., sygn. I SA/Łd 409/20
The commentary of the Judgment of the Provincial Administrative Court in Lodz of November 20, 2020 (I SA/Łd 409/20)
Autorzy:
Brzeziński, Bogumił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028626.pdf
Data publikacji:
2022-03-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
tax law
administrative law
tax court
statutory interpretation
prawo podatkowe
prawo administracyjne
sąd administracyjny
wykładnia prawa
Opis:
Glosa poświęcona jest analizie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 20 listopada 2020 r., sygn. I SA/Łd 409/20. Zawiera krytyczne uwagi wobec stanowiska sądu administracyjnego, który bezzasadnie przyjął, że prawo podatkowe jest częścią składową prawa administracyjnego.
The commentary is devoted to the analysis of the judgment of the Provincial Administrative Court in in Lodz of November 20, 2020 (I SA/Łd 409/20). The commentary contains critical comments on the position of the administrative court, which unreasonably adopted the view that tax law in Poland is a component of the administrative law.
Źródło:
Kwartalnik Prawa Podatkowego; 2022, 1; 9-20
1509-877X
Pojawia się w:
Kwartalnik Prawa Podatkowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of Law as an Object of Study: Key Concepts, Issues and Research Approaches
Autorzy:
Korybski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619061.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
application of law, the statutory legal culture perspective, research approaches, decision making approach, application of law as the decision making process, decision of the application of law and its implementation
brak słów kluczowych w języku polskim
Opis:
This article contains a comprehensive presentation of main research problems, approaches and proposals concerning the application of law in the contemporary Polish legal literature. One may assume that there are issues typical, at least in substantial sense, to the analysis of processes of application of law conducting from the perspective of statutory legal culture. The most promising research approach to the processes of application of law is the decision making approach.
Problematyka stosowania prawa jest w polskiej literaturze prawniczej obecna od co najmniej połowy ubiegłego stulecia. Wśród teoretycznych propozycji opisu i wyjaśnienia stosowania prawa należy wyróżnić analityczną koncepcję Z. Ziembińskiego opartą na konstrukcji kompetencji, a także eklektyczną koncepcję K. Opałka i J. Wróblewskiego, zmierzającą do całościowego opisu i wyjaśnienia stosowania prawa jako całości normatywno-instytucjonalnej i decyzyjnej. Na uwagę zasługuje imponująca próba wieloaspektowego modelowania stosowania prawa, wysunięta przez J. Wróblewskiego. Wśród koncepcji podejmujących poszczególne zagadnienia badawcze pozostające w ramach stosowania prawa należy wyróżnić rozbudowane analizy wykładni prawa dokonywane przynajmniej częściowo z punktu widzenia organizacji i przebiegu procesu sądowego stosowania prawa (M. Zieliński, L. Morawski, L. Leszczyński), a także pogłębione i oparte na materiale orzeczniczym studia nad klauzulami generalnymi (zwłaszcza L. Leszczyński). Dla holistycznego opisu i wyjaśnienia procesów stosowania w dwóch powszechnie rozróżnianych typach (sądowym i administracyjnym) szczególnie użyteczne wydaje się podejście decyzyjne, pozwalające na uchwycenie złożonej, wielopoziomowej i wielopodmiotowej struktury procesów stosowania prawa w strukturach władzy i administracji publicznej. Podejście to jest zwornikiem przedstawionych rezultatów prac badawczych; właściwości metodologiczne tego podejścia oraz jego zasadnicze założenia zostały przedstawione w ostatniej części artykułu.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2015, 24, 2
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Local Law of Territorial Self-Government in the System of Sources of Law of the Third Polish Republic
Lokalne prawo samorządu terytorialnego w systemie źródeł prawa III Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Bałaban, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941001.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
principle of subsidiarity
statutory authorization
commune law-making
zasada pomocniczości
ustawowe upoważnienie stanowienie prawa
gminnego
Opis:
The paper addresses the interpretation of the concept of local law issued by local government, included in the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997. Local law of territorial self-government, against authorizations of other law-making organs, features a broad spectrum of possibilities, from implementing acts to legislation different than statute, which depends on a specific statutory authorization that must carry out the constitutional principle of decentralization of public power under Article 15 and the principle of transferring to the local government of a substantial part of public du- ties under Article 16.
Tekst dotyczy interpretacji pojęcia prawa lokalnego wydanego przez samorząd terytorialny, zawartej w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. Lokalne prawo samorządu terytorialnego, wbrew upoważnieniom innych organów ustawodawczych, zawiera szeroki spektrum możliwości, od aktów wykonawczych po ustawodawstwo inne niż ustawowe, które zależy od konkretnego ustawowego upoważnienia, które musi realizować konstytucyjną zasadę decentralizacji władzy publicznej zgodnie z art. 15 oraz zasadę przekazywania władzom lokalnym znacznej części społeczeństwa obowiązki na podstawie art. 16.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 6 (52); 63-76
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spanish Legal System: Between Statutory Legal Systems and Case Law
Autorzy:
Martínez Pujalte, Antonio-Luis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618905.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Spanish legal system
statutory legal systems
case law
hiszpański system prawny
systemy prawa stanowionego
prawo precedensu
Opis:
The purpose of this article is to show that Spanish law is a paradigmatic example of the approach between traditional continental and Anglo-Saxon models of legal application. Two main factors have caused a deep transformation of Spanish legal system in the last decades: the position of Constitutional Court and its active role in legal creation, and the doctrine, which has been developed precisely by the Constitutional Court, on equality principle in the application of law. These changes show that the rigid traditional distinction among civil law and common law systems cannot be kept any more.
Celem niniejszego artykułu jest wskazanie, że prawo hiszpańskie jest paradygmatycznym przykładem podejścia pośredniego między stosowaniem prawa w sposób tradycyjny (czyli kontynentalny) a modelem anglosaskim. Do dwóch głównych czynników, które spowodowały głęboką transformację hiszpańskiego systemu prawnego, należą: stanowisko Sądu Konstytucyjnego i jego aktywna postawa w tworzeniu prawa, a także doktryna precyzyjnie opracowana przez ten sąd na podstawie zasady równości w stosowaniu prawa. Zmiany te ukazują, że wyraźne tradycyjne rozróżnienie pomiędzy prawem cywilnym a systemem common law nie ma już racji bytu.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2018, 27, 1
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys dziejów przemyskiego Towarzystwa Prawniczego 1872–1939. Przyczynek do historii galicyjskich stowarzyszeń prawniczych
The Historical Outline of Law Society in Przemysl (1872–1939) A Contribution to the History of Galician Law Societies
Autorzy:
Andrzejewski, Zenon
Kamińska-Kwak, Jolanta
Pudłocki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233535.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Archiwum Państwowe w Rzeszowie
Tematy:
Przemyśl
Galicja
Towarzystwo Prawnicze
działalność statutowa
adwokaci
sędziowie
Przemysl
Galicia
Law Society
statutory activity
attorneys
judges
Opis:
Artykuł przedstawia genezę i działalność Towarzystwa Prawniczego w Przemyślu, które powstało w 1872 r. jako czwarte w Galicji (po Krakowie, Lwowie i Kosowie). Stowarzyszenie nie rozwinęło jednak wówczas działalności. Inicjatywa powołania TP odżyła w 1889 r., ale pomimo sprzyjającego klimatu i szerokiego poparcia społecznego (m.in. ze strony prasy lokalnej), Przemyśl musiał poczekać na swoje TP aż do roku 1893. Tym razem działalność organizacji rozwijała się obiecująco (rosła liczba członków, organizowano odczyty, zaczęto kompletować bibliotekę), jednak załamała się nagle w 1902 r., po czym nastąpił 12-letni okres „letargu”. Wznowiona w 1914 r. działalność trwała tylko kilka miesięcy – do wybuchu I wojny światowej. Reaktywacja TP nastąpiła dopiero w 1925 r., dzięki wspólnym staraniom przedstawicieli miejscowej adwokatury i środowiska sądowego. Towarzystwo znów działało prężnie (biblioteka, czytelnia, odczyty z różnych dziedzin prawa, pogadanki, regularne walne zebrania). Władze organizacji starały się również propagować niekonwencjonalne formy szerzenia wiedzy prawniczej, jak np. symulowana rozprawa sądowa czy wycieczka do zakładu poprawczego. W grudniu 1938 r. siedzibę Towarzystwa przeniesiono ze starego gmachu Sądu Okręgowego (Rynek 26) do nowo wybudowanego gmachu sądu przy ul. Konarskiego 6. Z chwilą wybuchu II wojny światowej Towarzystwo Prawnicze w Przemyślu przestało istnieć.
The article presents the origin and activities of the Law Society in Przemysl,which was founded as the fourth in Galicia (after Cracow, Lviv and Kosovo) in 1872.However, the Society did not start its operation immediately. The initiative to establisha Law Society rekindled in 1889, but despite the favorable atmosphere andbroad public support (e.g. from the local press), Przemysl had to wait for its LS until1893. This time, the organization’s activity was promising (the number of memberswas growing, public readings were being organized, a library began to be completed),but it suddenly collapsed in 1902, followed by a 12-year period of “lethargy”.Activity resumed in 1914, but only for a few months, until the outbreak of WorldWar I. Law Society was then reactivated in 1925, thanks to the joint efforts of therepresentatives of the local bar and court environment. The Society was once againvery active (library, reading room, public readings on various branches of law, talks,regular general society meetings). The authorities of the organization also tried topromote unconventional forms of spreading legal knowledge, such as a mock trialor an excursion for the members to a correctional facility. In December 1938, theheadquarters of the Society moved from the old building of the District Court (26Rynek Street) to the newly constructed court building at 6 Konarskiego Street. Withthe outbreak of World War II, the Przemysl Law Society ceased to exist.
Źródło:
Prace Historyczno-Archiwalne; 2021, Tom XXX; 97-111
1231-3335
Pojawia się w:
Prace Historyczno-Archiwalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legalność jako zgodność z intencją prawodawcy. Rozumienie legalności w pracach Józefa Nowackiego
Legality as Compliance with the Intention of the Legislator. The Understanding of Legality in Józef Nowacki’s Works
Autorzy:
Tobor, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26125212.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
legalność
rządy prawa
interpretacja prawa
intencja prawodawcy
legality
rule of law
statutory interpretation
intention of the legislator
Opis:
Problematyka legalności stanowi jeden z najistotniejszych wątków w dorobku naukowym Profesora Józefa Nowackiego. Wyróżniał on dwa rozumienia legalności: mocniejsze, sprowadzające się do ustalenia zgodności zachowania z postanowieniami należycie ustanowionego przepisu i słabsze, gdy jedyną podstawą prawną jest nakaz kierowania się określoną oceną. W opinii autora koncepcja J. Nowackiego nie uwzględnia w należyty sposób rzeczywistych problemów z ustalaniem znaczenia tekstu prawnego, tj. problemów interpretacyjnych. Stwierdzenie, że legalność to zgodność z treścią przepisu przenosi bowiem ciężar ustaleń w tej materii na podmiot dokonujący jego interpretacji. Autor omawia dwa podejścia do wykładni prawa, tj. podejście eklektyczne, w którym zakłada się brak uniwersalnego kryterium poprawności wykładni i podejście kategoryczne, w którym zakłada się, że takie kryterium istnieje. Wskazuje, że jedynie podejście kategoryczne daje się pogodzić z ideą rządów prawa i rolą sędziów jako wiernych powierników (faithful agents) prawodawcy. Proponuje zatem, by jako kryterium poprawności wykładni przyjąć zgodność z intencją prawodawcy. W takim ujęciu znika potrzeba rozróżniania legalności w wersji mocniejszej i słabszej. Kwalifikacja zachowania jako legalnego lub nielegalnego następować będzie w oparciu o kryterium zgodności z intencją prawodawcy.
The issue of legality is one of the most important threads in the scientific achievements of Professor Józef Nowacki. He distinguished two ways of understanding legality: a stronger one, which boils down to determining the compliance of behaviour with the contents of a duly enacted provision, and a weaker one, when the only legal basis is an obligation to employ a specific kind of evaluation. In the author’s opinion, Nowacki’s idea does not adequately take into account the fundamental problems with determining the meaning of a legal provision, i.e., problems of interpretation. The proposition that legality means compliance with the contents of a provision transfers the burden of making findings in this respect onto the subject interpreting it. The author discusses two approaches to statutory interpretation, i.e., the eclectic approach, in which there is no universal criterion for the correctness of interpretation, and the categorical approach, in which it is assumed that such a criterion exists. He points out that only a categorical approach can be reconciled with the idea of the rule of law and the role of judges as faithful agents of the legislator. Therefore, he proposes that compliance with the intention of the legislator should be taken as a criterion for the correctness of the interpretation. When legality is approached this way, the need to distinguish its stronger and weaker versions disappears. The qualification of a behaviour as legal or illegal will be based on the criterion of compliance with the intention of the legislator.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 36, 3; 34-43
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korpusy językowe jako narzędzie interpretacji prawa. Amerykańska teoria i praktyka
Linguistic Corpora as a Tool of Statutory Interpretation: American Theory and Practice
Autorzy:
Tobor, Zygmunt
Zeifert, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202299.pdf
Data publikacji:
2020-12-11
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
wykładnia prawa
językoznawstwo korpusowe
korpusy językowe
orzecznictwo amerykańskie
statutory interpretation
corpus linguistics
linguistic corpora
US case law
Opis:
W amerykańskiej praktyce orzeczniczej i teorii interpretacji dużą wagę przywiązuje się do pojęcia zwykłego znaczenia (ordinary meaning) tekstu prawnego. W celu ustalenia zwykłego znaczenia sędziowie odwołują się najczęściej do własnej intuicji lub do słowników – obie te metody nasuwają szereg zastrzeżeń, które od lat wyrażane były w literaturze. W ostatnich kilku latach sądy zaczęły w tym celu wykorzystywać również korpusy językowe. Korpusy językowe to elektroniczne zbiory autentycznych tekstów danego języka, które można analizować za pomocą narzędzi informatycznych (m. in. wyszukiwania, list frekwencyjnych, konkordancji, kolokacji). Badania korpusowe wymagają sporej wiedzy lingwistycznej i umiejętności technicznych, w zamian zaś oferują dane statystyczne, które mogą wiele powiedzieć m. in. na temat warstwy semantycznej języka. Użycie korpusów przez sędziów – najpierw sądów stanowych, później również federalnego Sądu Najwyższego – wywołało ożywioną dyskusję akademicką. W polskiej literaturze zagadnienie to nie było dotąd podejmowane, dlatego artykuł ma zasadniczo charakter sprawozdawczy. W pierwszej kolejności przedstawiony zostaje zarys językoznawstwa korpusowego. Następnie odtworzona jest historia wykorzystania korpusów przez amerykańskie sądy. Wreszcie, zreferowana zostaje amerykańska dyskusja na temat korpusów, ze szczególnym uwzględnieniem głosów aprobujących ich wykorzystanie i głosów krytycznych.
In American adjudicating practice and theory of statutory interpretation, great attention is paid to the notion of ordinary meaning of legal text. In order to determine the ordinary meaning, judges usually refer to their own linguistic intuition or dictionaries – both these methods give rise to a number of reservations that have been expressed in legal literature for years. In the last few years, courts have also started using linguistic corpora for this purpose. Linguistic corpora are electronic collections of authentic texts in a given language which can be analyzed using IT tools (e.g. searches, frequency lists, concordances, collocations). Corpus research requires considerable linguistic knowledge and technical skills, and in return it offers statistical data that can reveal a lot about the semantic layer of language. The use of corpora by judges – first in state courts, later also in the federal Supreme Court – sparked lively academic discussion. In Polish literature, this issue has not been discussed so far, which is why the article is essentially of a reporting nature. First, an outline of corpus linguistics is presented. Then the history of the use of linguistic corpora by US courts is reconstructed. Finally, the legal discussion about corpora in the US is presented, with particular emphasis on voices approving their use and on critical voices.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 4(25); 80-90
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do wynagrodzenia w prawie autorskim na tle stosunków majątkowych małżeńskich
The right to remuneration in copyright on the background of matrimonial property relations
Autorzy:
Tylec, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046450.pdf
Data publikacji:
2020-10-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
prawo autorskie
wynagrodzenie autorskie
małżeńska wspólność ustawowa
copyright law
royalties
marital statutory unity
joint property of the spouses
Opis:
W opracowaniu przeanalizowany został problem przynależności autorskich praw majątkowych oraz dochodów, które one generują do majątku wspólnego małżonków oraz majątków odrębnych małżonków. Punktem wyjścia do rozważań na ten temat stają się kwestie interpretacji pojęcia „wynagrodzenie autorskie”, które może być rozumiane na wiele sposobów, raz jako prawo o charakterze bezwzględnym innym razem jako uprawnienie względne wynikające z treści zawartej umowy. Celem niniejszego opracowania była odpowiedz na pytanie w jakiej sytuacji dochody, które generują autorskie prawa majątkowe zasilą majątek osobisty a w jakim majątek objęty małżeńską wspólnością ustawową twórcy, czy sytuacja ulega zmianie gdy dojdzie do zbycia autorskich praw majątkowych na rzecz następcy prawnego twórcy? Przedstawione w artykule zagadnienia mają istotne znaczenie dla rozstrzygania sporów sądowych dotyczących zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej oraz do rozstrzygania kwestii związanych z możliwością pobierania dochodów, które generują autorskie prawa majątkowe przez małżonka twórcy. W artykule poruszona została także kwestia dysponowania autorskimi prawami majątkowymi w małżeńskich umowach majątkowych
The study analyzed the problem common property of the spouses and copyright. The main issue is whether the income that the copyright law generates will be the joint property of the spouses. The starting point for reflection on this is interpretation of the term “copyright remuneration” which can take the form right effective inter partes or erga omnes. The purpose of this study was to answer the question: in what situation the income of copyright law will create the personal property and when the joint property of the spouses whether the situation changes when the copyright is transferred to the legal successor of the creator? The issues presented in the article are important for resolving court disputes regarding the abolition of the matrimonial property. The article also discusses the issue of copyright disposal in matrimonial property agreements.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 1; 127-141
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 12 listopada 2020 r., sygn. I SA/Gl 539/20
The commentary of the Judgment of the Provincial Administrative Court in Gliwice of November 12, 2020 (I SA/Gl 539/20)
Autorzy:
Brzeziński, Bogumił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2123416.pdf
Data publikacji:
2022-05-13
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
prawo podatkowe
sąd podatkowy
wykładnia prawa
zasada demokratycznego państwa prawnego
podatek od towarów i usług
tax law
tax court
statutory interpretation
rule of law
VAT
Opis:
Glosa poświęcona jest analizie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 12 listopada 2020 r., sygn. I SA/Gl 539/20. Zaaprobowano w niej stanowisko sądu administracyjnego, który uznał niedopuszczalność – w świetle zasady demokratycznego państwa prawnego i wynikającego z tego wymogu lojalności państwa wobec obywatela – sytuacji, w której administracja podatkowa najpierw milcząco przyjmowała deklaracje podatkowe złożone przez podatnika, a po pewnym czasie zakwestionowała je jako niezgodne z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
The commentary is devoted to the analysis of the judgment of the Provincial Administrative Court in Gliwice of November 12, 2020 (I SA/Gl 539/20). The comment endorsed the position of the administrative court, which found inadmissibility in the light of the principle of a democratic state ruled by law and the resulting requirement of state loyalty to the citizen in a situation, where the tax administration first silently accepted tax declarations submitted by the taxpayer, and then – after some time – questioned them as inconsistent with the jurisprudence of the Court of Justice of the European Union.
Źródło:
Kwartalnik Prawa Podatkowego; 2022, 2; 109-118
1509-877X
Pojawia się w:
Kwartalnik Prawa Podatkowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Linguam novit curia? Analiza korpusowa w prawie karnym – przyczynek do dyskusji
Linguam novit curia? Corpus analysis in criminal law – the beginning of a discussion
Autorzy:
Tobor, Zygmunt
Zeifert, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818397.pdf
Data publikacji:
2021-06-29
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
językoznawstwo korpusowe
analiza korpusowa
interpretacja prawa
prawo karne
znaczenie powszechne
corpus linguistics
corpus analysis
statutory interpretation
criminal law
ordinary meaning
Opis:
W interpretacji prawa karnego dużą rolę odgrywa domniemanie znaczenia powszechnego (ogólnego, potocznego) wyrażeń ustawowych. Ustalanie znaczenia powszechnego w procesie stosowania prawa odbywa się zwykle na podstawie intuicji językowej organu procesowego lub słowników. W artykule przedstawiono konkurencyjne źródło wiedzy o znaczeniu powszechnym, jakim są korpusy językowe. Wykorzystanie korpusów jako narzędzia wykładni prawa jest od kilku lat intensywnie dyskutowane w literaturze amerykańskiej. Główne zastrzeżenia zgłaszane są w kontekście prawa karnego. Artykuł zawiera przegląd głównych argumentów podnoszonych w amerykańskiej debacie i odniesienie ich do polskiej kultury prawnej. Ponadto, przedstawione zostały przykładowe analizy korpusowe na gruncie spraw karnych, zarówno w kontekście wykładni prawa, jak i oceny językowych elementów stanu faktycznego.
In the interpretation of criminal law, an important role is played by the presumption of the common (general, colloquial) meaning of statutory expressions. Determining the common meaning in the process of applying the law is usually based on the linguistic intuition of the procedural authority or on dictionaries. In the article, we present an alternative sourceof knowledge about the common meaning of linguistic corpora. The use of corpora as a tool of legal interpretation has been intensively discussed in American literature for several years. The main objections are raised in the context of criminal law. The article reviews the main arguments raised in the American debate and relates them to Polish legal culture. Moreover, some exemplary corpus analyzes in criminal cases are presented, both in the context of legal interpretation and the assessment of linguistic elements of the facts of the case.
Źródło:
Forum Polityki Kryminalnej; 2021, 1; 1-25
2720-1589
Pojawia się w:
Forum Polityki Kryminalnej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych w dobie COVID-19 – odpowiedzialność organu podatkowego
Tax Debt Relief in the Era of COVID-19 – Liability of Tax Authority
Autorzy:
Olczyk, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761724.pdf
Data publikacji:
2021-11-29
Wydawca:
Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i wspólnicy
Tematy:
podatkowe ulgi płatnicze
interes publiczny
orzecznictwo sądów administracyjnych
COVID-19
prawo podatkowe
wykładnia prawa
Tax Debt Relief
public interest
Case Law of Supreme Administrative Court
Tax Law
Statutory Interpretation
Opis:
Wśród mechanizmów prawnych mających przeciwdziałać skutkom pandemii COVID-19 wyróżnić należy ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych przewidziane w art. 67a i 67b Ordynacji podatkowej1 . Instytucja ta funkcjonuje w polskim porządku prawnym od lat, a jej wyjątkowy charakter wydaje się wprost przewidziany do zastosowania w nadzwyczajnych sytuacjach, takich jak epidemia koronawirusa SARS-CoV-2. W artykule opisane zostały dwie kwestie: 1) w jaki sposób pandemia wpłynęła na interpretację kluczowej przesłanki „interesu publicznego”; 2) do którego momentu postępowania właściwe było przedstawienie argumentacji, że pandemia może uzasadniać przyznanie ulgi.
One of the most important legal instruments for combating the economic effects of pandemic in Polish legal system is tax debt relief. This institution has been functioning in the Polish legal order for years and its exceptional character seems to be directly intended for use in extraordinary situations, such as the coronavirus epidemic. The article describes two issues: 1) how the pandemic affected the interpretation of the key premise of “public interest”; 2) to what point in the proceedings was it appropriate to raise the argument that the pandemic could justify the granting of relief.
Źródło:
Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych; 2021, 11(303); 14-19
1427-2008
2449-7584
Pojawia się w:
Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Luki konstrukcyjne w prawie ochrony środowiska - wykładnia i stosowanie
Structural gaps in environmental law – interpretation and application
Autorzy:
Haładyj, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046866.pdf
Data publikacji:
2018-09-09
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
luka w prawie ochrony środowiska
brak rozporządzeń wykonawczych
analogia legis
analogia iuris
gap in environmental law;
lack of implementing statutory regulations
Opis:
Prawo ochrony środowiska wykazuje daleko idącą specyfikę jeśli chodzi o przedmiot regulacji, a tym samym – specyfikę regulującej go materii ustawowej. Nasilającą się tendencją jest nie tylko mnogość regulacji podustawowej, ale i zjawisko zaniechania legislacyjnego polegające na niewydaniu obligatoryjnych rozporządzeń wykonawczych. Celem pracy jest ocena możliwości zastosowania analogii jako metody stosowania/wykładni prawa w przypadku braku regulacji podustawowej, określenia warunków dopuszczalności jej zastosowania oraz możliwych skutków takiej analogii. W opracowaniu ujęto także propozycję interpretacji prawa w przypadku niedopuszczalności zastosowania analogii, tj. interpretacji  wątpliwości co do treści normy prawnej na rzecz strony.
Environmental protection law shows far-reaching specificity as regards the subject of regulation, and thus – the specificity of the statutory matter that regulates it. The increasing tendency is not only the multiplicity of sub-statutory regulation, but also the phenomenon of legislative omission consisting in the failure to issue mandatory regulations. The aim of the work is to assess the applicability of analogy as a method of applying/interpreting the law in the absence of statutory regulation, determining the conditions of admissibility of its application and the possible effects of such analogy. The study also includes a proposal to interpret the law in the case of inadmissibility of the analogy, i.e. interpretation of doubts as to the content of the legal norm for the benefit of the party.        
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2018, 3; 65-88
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy grozi nam kryzys prawa? Rozważania na tle problemu tzw. roszczenia do słuszności
Are we facing a crisis of law? Reflections in reference to the so-called claim to correctness problem
Autorzy:
Skuczyński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531670.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Gustav Radbruch
formuła Radbrucha
niepozytywistyczna koncepcja prawa
roszczenie do słuszności
prawo haniebne
ustawowe bezprawie
etyka prawnicza
Radbruch’s formula
nonpositivist concept of law
claim to correctness
abominable law
statutory lawlessness
legal ethics
Opis:
Za przejaw aktualności filozofii prawa Gustava Radbrucha uznaje się̨ zazwyczaj teoretyczne zainteresowanie i praktyczne zastosowanie jego poglądów na zagadnienia prawa haniebnego, ustawowego bezprawia odmowy jego stosowania przez organy władzy publicznej, w szczególności przez sądy, znane pod określeniem „formuły Radbrucha”. Główną tezą artykułu jest to, że można wskazać inne oprócz formuły Radbrucha elementy jego filozofii prawa, które zachowują aktualność́ i obecne są̨ w dzisiejszych dyskusjach dotyczących samego pojęcia prawa, jego obowiązywania oraz stosowania. Chodzi przede wszystkim o stanowiące podstawę myśli Radbrucha rozróżnienie pojęcia prawa (Rechtsbegriff) i idei prawa (Rechtsidee) oraz ich wzajemny stosunek. Rozwiązanie przyjęte w tym zakresie przez samego Radbrucha jest szeroko wykorzystywane w kręgu reprezentantów tzw. niepozytywistycznej koncepcji prawa, ale można mu przypisać́ także znaczenie bardziej ogólne, które przejawia się w problemie tzw. roszczenia do słuszności (Anspruch auf Richtigkeit). Roszczenie takie ma być́ elementem nie tylko samego prawa, ale wszelkich wypowiedzi prawniczych, w tym aktów stosowania prawa. Teza, której będę starał się bronić głosi, że spośród trzech interpretacji problemu owego roszczenia najlepsze uzasadnienie posiada ta, która odwołuje się nie tylko do słuszności porządku prawnego i aktów stosowania prawa, ale także do odpowiedzialności prawników i ich obowiązków zawodowych. Takie ujęcie bowiem najpełniej odpowiada na wyzwania stojące przed współczesnym prawem, które ma coraz bardziej sprofesjonalizowany charakter, a jednocześnie coraz bardziej narażone jest na zjawiska właściwe wszelkim sprofesjonalizowanym dziedzinom życia, w tym przede wszystkim zjawiska o charakterze kryzysowym. Poza zakresem rozważań́ pozostawiona jest kwestia, do jakiego stopnia interpretacja ta zgodna jest z poglądami samego Radbrucha, choć́ zasygnalizowanych zostanie kilka argumentów za tym, że jest to być́ może stopień wyższy niż̇ w przypadku pozostałych interpretacji.
What is usually acknowledged as a topicality indication of Gustav Radbruch’s legal philosophy is the theoretical interest in and practical application of his ideas – known as the Radbruch’s formula – on abominable law, statutory non-law and the refusal to apply it by public authorities, the judiciary in particular. The article main argument is that we can point to other than Radbruch’s formula elements in his philosophy of law which are still applicable and present in the recent discussion on the concept of law itself, its validity and application. What this means is basic to Radbruch’s thought the distinction between the concept of law (Rechtsbegriff), the idea of law (Rechtsidee) and the relationship between the two. The solution accepted by Radbruch in this matter is very broadly applied by the representatives of the nonpositivist concept of law. However, the solution may be ascribed a more general meaning, which manifests itself in the ‘claim to correctness problem’ (Anspruch auf Richtigkeit). Such a claim has to be an element not only of law itself but also of all legal statements including acts of applying the law. The point I endeavour to defend is that out of the three interpretations of the claim to correctness problem, the one which refers not only to the correctness of legal order and law application acts, but also to lawyers’ professional obligations and responsibility is the best justified. This is because such a view most fully addresses the challenges of modern law, which has become increasingly professional in character, but on the other hand more prone to factors typical to fully professionalised walks of life – to critical factors especially. The question of how much the interpretation is compatible with Radbruch’s perspective, is beyond the scope of this analysis. However, some arguments suggesting higher degree of concordance will be presented.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2011, 2(3); 61-75
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa aprobująca do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 grudnia 2017 r. Sygn. Akt II gsk 282/16
Approbatory gloss to the judgment of the Supreme Administrative Court of 1 December 2017. Sygn. Act II gsk 282/16
Autorzy:
Kuczkowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2055578.pdf
Data publikacji:
2022-04-20
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
prawo administracyjne
upoważnienie ustawowe
akt prawa miejscowego
stypendia sportowe
kryterium podmiotowe dostępu do stypendium sportowego
administrative law
statutory authorization
local act
sports scholarships
subject criterion for access to sports scholarship
Opis:
Przedmiotem glosy do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 grudnia 2017 r., sygn. akt II GSK 282/16 jest kwestia stanowienia aktów prawa miejscowego dotyczących stypendiów sportowych ustanawianych i finansowanych przez jednostkę samorządu terytorialnego. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził w glosowanym wyroku, iż niedopuszczalne jest podjęcie uchwały przez radę gminy, która przewiduje ograniczenia podmiotowe w dostępie do stypendium sportowego w zakresie wieku i przynależności do klubu zawodnika. Wprowadzone modyfikacje w ramach kryterium podmiotowego spowodowały przekroczenie upoważnienia ustawowego, które musi być ściśle interpretowane. Dlatego też wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego należy ocenić pozytywnie.
The subject of the gloss on the judgment of the Supreme Administrative Court of 1 December 2017, ref. no. II GSK 282/16 is the issue of enacting local laws on sports scholarships established and financed by a local government unit. The Supreme Administrative Court stated in the judgment under review that it is inadmissible for the municipal council to adopt a resolution which provides for subjective restrictions on access to sports scholarships in terms of age and membership of a player’s club. The modifications introduced in the scope of the subjective criterion resulted in exceeding statutory authorization, which must be strictly interpreted. Therefore, the judgment of the Supreme Administrative Court should be evaluated positively
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2021, 4, XXI; 285-293
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Supreme Court of the United States as an Autonomous Source of Constitutional Norms
Autorzy:
Bryk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/619255.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
United States Constitution
Supreme Court of the USA
constitutional rights
judicial activism
liberal anthropology
judicial statutory construction
creation of law
Konstytucja USA
Sąd Najwyższy USA
prawa konstytucyjne
aktywizm sędziowski
antropologia liberalna
sądowa interpretacja
tworzenie prawa
Opis:
The landmark decisions of the Supreme Court change the ethos of adjudicating. The substantive due process doctrine allowed the Court to become an actual lawgiver. This doctrine widely extended the understanding of the due process clause of the 5th and 14th Amendments. Increased power of statutory construction corresponded with the doctrine of loose constructionism (living constitution). Decisions like Griswold v. Connecticut and Roe v. Wade created new constitutional rights, emanating from the radical liberal anthropology. Adjudication became a field of an ideological battle in the culture war over anthropology determining the law’s content . In the classical and Christian understanding, being free is considered as having one’s identity discovered as an ontological constant, thus allowing an individual to develop himself according to the nature’s essence . The liberal anthropological revolution defines freedom as a power of self-creation, serving individual’s preferences. The liberal elites, employing ideas of social engineering, attempt to enforce rules based on coexistence and relationship of equal rights. Individual rights emanate from the autonomous, personal choice of life values, the key of the constitutional interpretation. The wider this right of self-definition , the wider the scope of the state’s intervention. In Griswold v. Connecticut the right to privacy signified deep cultural change rooted in such an anthropology. This “emancipation project” is thus built on an axiology destroying relations, becoming a kind of a religion of secular salvation. The state serves here as a demiurge and is sacralized. This causes an increasing abyss between the elites and the rest of the citizens, with a corresponding social disintegration of it’s public life. For instance Obergefell v. Hodges enforces a new anthropological definition of marriage, beginning to delegitimize creeds and actions of religious communities. This reflects a global phenomenon of connecting individual liberal rights with politics of identity and the post-modern culture of right understood as autonomous will without reasoning about its ontological, universal basis. The Supreme Court decisions are not separated from wider culture, but based on the new anthropological understanding of man as a consumer, with his individual will becoming the very basis of rights.
Niektóre kluczowe orzeczenia Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych zmieniają model amerykańskiego etosu orzeczniczego. Doktryna substantive due process dała Sądowi władzę de facto stanowienia prawa. Poszerzyła też znacząco rozumienie pojęcia due process, zawartego w poprawkach V i XIV Karty Praw. Zwiększona władza interpretacyjna Sądu korespondowała z doktryną tzw. living constitution. Orzeczenia takie, jak Griswold v. Connecticut i Roe v. Wade czy Obergefell v. Hodges tworzą nowe konstytucyjne prawa w duchu antropologii radykalnie liberalnej, ale też pole bitwy ideowej w wojnie o kulturę, dotyczącej antropologii determinującej prawo. Prawo jednostki wynika z autonomicznego wyboru wartości jako klucza interpretacji konstytucyjnej. Im szersze prawo indywidualnego autodefiniowania swego życia, tym szerszy zasięg państwa. W orzeczeniu Griswold v. Connecticut prawo do prywatności sygnalizowało głęboką zmianę kulturową opartą na takiej liberalnej antropologii. Jej „emancypacyjny” projekt, w oparciu o aksjologię niszczącą relacje, stanowi rodzaj „religii” świeckiego zbawienia, którego demiurgiem jest sakralizowane państwo, z rosnącym dysonansem między elitami a resztą obywateli i dezintegracją społeczeństwa, w tym życia publicznego. Orzeczenie Obergefell v. Hodges narzuciło nową antropologicznie definicję małżeństwa, delegitymizując publiczne poglądy i działania instytucji religijnych. Decyzja jest objawem zjawiska globalnego, w którym liberalne prawa jednostki wiążą się z polityką tożsamości i postmodernistyczną kulturą praw jako autonomicznego chcenia, z ignorowaniem pytania o ich ontologiczne, uniwersalistyczne umocowanie. Orzeczenia Sądu Najwyższego nie są zatem zawieszone w próżni prawnej. Opierają się na antropologii traktującej człowieka jako konsumenta, gdzie wola jednostki ma stać się jednocześnie żądaniem prawa.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WSPÓŁZALEŻNOŚĆ MAŁŻEŃSKA W DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PROWADZONA W RAMACH SPÓŁKI CYWILNEJ I SPÓŁKI OSOBOWEJ
MARITAL INTERDEPENDENCE IN A BUSINESS CONDUCTED AS PART OF A CIVIL LAW PARTNERSHIP AND A COMMERCIAL PARTNERSHIP
Autorzy:
Truchan-Matłok, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443591.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
współwłasność łączna
małżonek w spółce cywilnej
małżonek w spółce osobowej
wspólność ustawowa
majątek małżeński
prawa spółkowe
joint ownership
spouse in civil law partnership
spouse in commercial partnership
statutory community property regime
marital property
partnership rights
Opis:
W artykule przybliżono zagadnienie zależności małżeńskich w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej oraz spółki osobowej. Na wstępie przedstawiony został zarys omawianej problematyki. W rozdziale drugim przybliżona została charakterystyka współwłasności łącznej. Rozdział trzeci traktuje o małżonku jako przedsiębiorcy w spółce cywilnej. Rozdział czwarty stanowi kontynuację rozdziału poprzedniego poszerzoną o zagadnienie spółki cywilnej zawartej przez jednego z małżonków przed powstaniem wspólności ustawowej i po powstaniu wspólności ustawowej. Rozdziały piąty i szósty zostały poświęcone pozycji, jaką zajmuje małżonek w spółce osobowej, oraz przynależności praw spółkowych do majątków małżeńskich. W podsumowaniu podkreślony został aspekt różnic, do jakich dochodzi w obrębie współwłasności łącznej między małżonkami w spółce cywilnej i osobowej, oraz sformułowanych zostało kilka wniosków
The author discusses the concept of marital interdependencies while running a business in the form a civil law partnership and a commercial partnership. Firstly, a brief outline of the issues in question is provided. The second chapter presents the characteristics of joint ownership. The third chapter discusses the spouse as an entrepreneur in a civil law partnership. The fourth chapter is the continuation of the previous chapter, extended to include the concept of a civil law partnership entered into by one of the spouses prior to the establishment of statutory community property regime and following the establishment of statutory community property regime. The fifth and sixth chapters are preoccupied with the spouse’s position in a commercial partnership and partnership rights appurtenant to marital properties. The article’s summary refers to the differences arising in the spouse’s joint ownership in a civil law partnership and a commercial partnership. Several conclusions have been drawn in the summary.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2019, 1, XIX; 383-399
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podział majątku wspólnego małżonków po rozwodzie w prawie polskim i gruzińskim – wybrane zagadnienia
Matrimonial assets division after divorce in the Polish and Georgian law – selected issues
Autorzy:
Roman, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596079.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
family law
common property of the spouses
statutory joint property of husband and wife
division of common property
liability for obligations
amendments
prawo rodzinne
majątek wspólny małżonków
wspólność ustawowa
podział majątku wspólnego
odpowiedzialność za zobowiązania
nowelizacja
Opis:
W artykule dokonano porównania regulacji prawnych dotyczących instytucji podziału majątku wspólnego w prawie polskim oraz gruzińskim. Przedstawiona analiza miała na celu zbadanie, czy rozwiązania zawarte w gruzińskim systemie prawa cywilnego mogłyby znaleźć zastosowanie w prawie polskim. Opracowanie składa się z opisu zastosowanej metody badawczej, przedstawienia źródeł regulacji, momentu właściwego do dokonania podziału majątku wspólnego, trybu oraz sposobów dokonania tegoż podziału, ustalenia udziałów w majątku wspólnym, podziału pasywów oraz przedawnienia roszczenia w zakresie żądania podziału majątku wspólnego. Całość opracowania zamykają wnioski.
The article compares law regulations regarding institution of matrimonial assets division in the Polish and Georgian law. The objective of the conducted comparative analysis was to determine whether solution of the Georgian civil law system could be utilised in the Polish law. The review consists of description of utilised methodology and presentation of: regulations sources, appropriate for matrimonial assets division and division methods, determining interests of the matrimonial assets, liabilities division, and period of limitation for claims regarding matrimonial assets division. The whole review ends with conclusions.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2018, 23, 3; 181-199
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka wielokulturowości w prawie karnym
The issue of multiculturalism and the penal law
Autorzy:
SZWARC, ANDRZEJ J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/556336.pdf
Data publikacji:
2016-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Edukacji Międzykulturowej i Badań nad Wsparciem Społecznym.
Tematy:
bezprawność
kary i inne środki
postępowanie karne
prawo karne
społeczna szkodliwość czynu ustawowe znamiona przestępstw wielokulturowość
wina
wyłączenie odpowiedzialności karnej zakres stosowania prawa karnego
illegality
punishment and other measures penal procedures
penal law
social harmfulness of an act
statutory elements of an offence multiculturalism
guilt
exclusion of penal liability
the range of applying penal law
Opis:
Zjawisko wielokulturowości współczesnych społeczeństw, przejawiające się zwłaszcza zróżnicowanym obywatelstwem i narodowością, zróżnicowaniem etnicznym, posługiwaniem się różnymi językami, wyznawaniem różnych religii i systemów wartości oraz przynależnością do różnych mniejszości kulturowych, objawia się także w populacji sprawców przestępstw, osób skazywanych z tytułu ich popełnienia oraz odbywających wymierzone im kary, w tym karę pozbawienia wolności. Konflikty rejestrowane w związku z tym zjawiskiem w różnych dziedzinach życia społeczeństw zróżnicowanych kulturowo bywają konsekwencją wymogu poszanowania lokalnej kultury i miejscowego systemu wartości – z jednej strony, poszanowania innych kultur i innych systemów wartości – z drugiej strony. Konflikty te bywają trudne do pogodzenia. W dziedzinie prawa jest to z jednej strony oczekiwane respektowanie lokalnego porządku prawnego, z drugiej strony – usprawiedliwianie zachowań sprzecznych z tym porządkiem prawnym, podyktowanych inną kulturą lub wyznawaniem innych systemów wartości. W tym kontekście pojawiają się pytania: czy regulacje prawa karnego uwzględniają, czy też nie uwzględniają zróżnicowań kulturowych charakteryzujących sprawców przestępstw, znajdując jednolite stosowanie prawa wobec każdego, bez względu na kulturowe zróżnicowania? Czy inna kultura lub inne systemy wartości powinny w jakimś choćby stopniu być uwzględniane w treści regulacji prawnych oraz ich stosowaniu? Stosowne rozstrzygnięcia w tym zakresie winny być poprzedzone bardzo pogłębionym i wnikliwym ich rozważeniem. Oto niektóre z najważniejszych sfer prawa karnego, w których problematyka ta może albo powinna być przedmiotem analizy: 1) zakres stosowania prawa karnego, z uwzględnieniem wielokulturowości sprawców przestępstw oraz ich popełnienia w kraju albo za granicą; 2) uwzględnienie wielokulturowości w ujęciu przestępstw, tj. w ich ustawowych znamionach oraz w ich wykładni; 3) doniosłość wielokulturowości w ocenie bezprawności, społecznej szkodliwości czynu i winy; 4) doniosłość wielokulturowości w kontekście okoliczności wyłączających odpowiedzialność karną; 5) doniosłość wielokulturowości w systemie kar i innych środków przewidzianych w prawie karnym oraz w zasadach ich orzekania lub stosowania; 6) doniosłość wielokulturowości w regulacjach karno-procesowych; 7) doniosłość wielokulturowości w regulacjach i w praktyce wykonywania kar i innych środków przewidzianych w prawie karnym. Słowa kluczowe: bezprawność, kary i inne środki, postępowanie karne, prawo karne, społeczna szkodliwość czynu, ustawowe znamiona przestępstw, wielokulturowość, wina, wyłączenie odpowiedzialności karnej, zakres stosowania prawa karnego
The phenomenon of multiculturalism of the contemporary societies, manifested by divergent citizenship and nationality, ethnic diversity, speaking various languages, following different religions, confessions and values, as well as the sense of belonging to various cultural minorities, is also reflected in the population of the crime offenders, or those sentenced on the ground of committing a crime and being subject to punishment or other measures, including imprisonment. The reported conflicts linked to this phenomenon within various areas of life of the culturally diverse societies come, on one hand, as a consequence of the recognition for the local culture, and other systems of values on the other side. Such conflicts are difficult to solve as from the legal perspective there is an expectation for the recognition for the local legal order, and on the other – a justification of acts contradictory to such legal rule takes place, subject to other cultural conditions and different set of values. In such context there is a question whether legal regulations do, or do not, entail cultural diversity of the perpetrator, making them subject to the same procedures, regardless of their cultural specificity, or perhaps, the other culture or hierarchy of values shall or could be taken into account (to various degree) as for the contents of the legal procedures in force. Appropriate solutions in this regard shall be proceeded by an in-depth and careful reflection, considering the key spheres of the penal code that shall become the subject of the analysis, including: 1) the range of applying penal code taking into account cultural diversity of the offender and the crime committed whether aboard or domestically; 2) considering multiculturalism in the context of the crime, i.e. in statutory elements of an offence and interpretation of law; 3) the importance of multiculturalism in assessing the illegality and social harmfulness of an act and the quilt; 4) the role of multiculturalism in the context of the circumstances excluding from penal liability; 5) the significance of multiculturalism in the system of punishment and other measures designed within penal code and in the principles of their execution; 6) the role of multiculturalism in penal and procedural regulations; 7) the significance of multiculturalism in regulations and practice of the execution of the punishment and other measures within penal code.
Źródło:
Multicultural Studies; 2016, 2; 41-50
2451-2877
Pojawia się w:
Multicultural Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-32 z 32

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies