Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Stosunki Kościół–państwo w powojennej Polsce w najnowszych publikacjach

Autorzy:

Eisler, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/971767.pdf

Data publikacji:

2004

Wydawca:

Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Tematy:

State-Church relations
postwar Poland
latest publications

Źródło:

Pamięć i Sprawiedliwość; 2004, 1(5); 385-402
1427-7476

Pojawia się w:

Pamięć i Sprawiedliwość

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Kościół, partia, cenzura. „Ostatnie kuszenie Chrystusa” i zapomniane transakcje polskiej transformacji
Church, party, censorship. The last temptation of Christ and the forgotten transactions of the Polish transformation

Autorzy:

Mrozek, Witold

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/3201179.pdf

Data publikacji:

2023-04

Wydawca:

Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu

Tematy:

censorship
Martin Scorsese
Polish United Workers’ Party (PZPR
Church
state-Church relations

Opis:

In 1988 Polish Catholic bishops tried to convince leaders of the Polish United Workers’ Party to ban The Last Temptation of Christ, a film by Martin Scorsese in Poland. In November 1989, during the first months of the new government, led by the non-communist Prime Minister Tadeusz Mazowiecki, the Diocesan Curia of Olsztyn forced a local cinema to ban a screening of Scorsese’s film by referring to decisions allegedly made by the former communist government. These events, a kind of exchange of favours between the party and the church, are presented in context of Polish People’s Republic foreign policy, its approach to the Catholic Church and the dissemination of Western auter cinema in late 1980s Poland.

Źródło:

Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2023, 174; 99-118
2720-0043

Pojawia się w:

Didaskalia. Gazeta Teatralna

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Polski Kościół w dobie transformacji systemowej.
The Church in Poland in the period of systemic transformation.

Autorzy:

Glajcar, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/443331.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Wyższa Szkoła Humanitas

Tematy:

relacje państwo–Kościół,
transformacja,
polityka
State–Church relations,
transformation,
politics

Opis:

Problematykę relacji państwo–Kościół można uznać za jeden z najciekawszych aspektów badań nad procesami transformacji systemowej w Polsce. Zarówno względy historyczne, społeczne, jak i kulturowe determinują postrzeganie Kościoła jako podmiotu o wyjątkowym charakterze. Spór o obecność Kościoła w przestrzeni politycznej rozgorzał wraz z wejściem Polski na ścieżkę rozwoju demokratycznego. Wpływa on zarówno na strategie, do których odwołują się główni aktorzy polityczni, jak i na sam Kościół, w którym w ciągu minionych ponad dwudziestu lat pojawiło się wiele nurtów prezentujących zróżnicowane poglądy na temat sposobów jego zaangażowania się w urzeczywistnianie wartości chrześcijańskich w sferze polityki.
The issues behind the relationship between Church and State are one of the most intriguing aspects in the study of the processes of systemic transformation in Poland. Historical, social and cultural factors all point to the unique nature of the Church. The dispute over the presence of the Church in politics flared up with Poland’s entering the path of democratic development. The discussion has had an impact on both the strategies employed by the main political actors and on the Church itself, within which numerous schools of thought have appeared, each one of which presents a different approach towards the involvement of the Church in the realization of Christian values in politics.

Źródło:

Roczniki Administracji i Prawa; 2012, 12; 75-92
1644-9126

Pojawia się w:

Roczniki Administracji i Prawa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

The Polish Church and the “Thaw” of 1956

Autorzy:

Wenklar, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/668289.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

Catholic Church
Polish People’s Republic
state-church relations
thaw
Stefan Wyszyński
Władysław Gomułka

Opis:

The process of “thaw”, developing in Poland after the death of Joseph Stalin, for a long time did not include the aspect of religious freedom. Demands to restore the possibility of free worship, teaching religious education, and, above all, the release of the Primate Cardinal Stefan Wyszyński, were always present in the society, as evidenced by school strikes or slogans appearing during the Poznań events of June 1956. The changes of October 1956, initiated by the 8th plenary of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party, led to an improvement in state-Church relations and implementation of the most important postulates of the Church, including the return of the Primate to Warsaw, the reinstatement of religious education in schools, and the return of chaplains to prisons and hospitals. The authorities, however, did not treat the above as part of a binding agreement. As early as in the 1957 and 1958 activities restricting the functioning of the Church began. The symbolic markings of the process were the attack on the Primate’s Institute at Jasna Góra in 1958 and the withdrawal of consent for the construction of the church in Kraków’s Nowa Huta. Finally, in 1961, religious education was removed from schools, and in 1962 a separate department of the Security Service was established for the sole purpose of the fight against religion. Although the practices of the Stalinist period did not make their comeback, the 1956 thaw appeared to be only a short episode in a constant conflict between the communist state and the Roman Catholic Church.

Źródło:

The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2019, 9, 2; 69-90
2391-6559
2083-8018

Pojawia się w:

The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

To what extent could the Polish People’s Republic be considered a Polish state? The analysis of the problem in the historical context of views of Primate Wyszyński

Autorzy:

Skibiński, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/512026.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

Card. Stefan Wyszyński
People’s Republic of Poland
sovereignty
state-church relations

Opis:

Card. Stefan Wyszyński, being both the Primate of Poland and the highest social authority, in the period of People’s Republic of Poland, independent of the communist authorities, was an important point of reference influencing public opinions and social attitudes in our country. His attitude towards the state, which was the People’s Republic of Poland, is extremely important for understanding not only his decisions at particular stages of relations between the communist state and the Church, but also allows us to better understand the specific character of the PRL as a political system, its relationship with the communist party and with the Soviet center of the communist bloc, and to what extent it represented the Polish nation as a political community. Analysis of the Primate’s attitude with regard to important political events (elections to the communist Sejm, his attitude to political breakthroughs and social events – especially social resistance against communist regime), supplemented with an analysis of the Primate’s homiletics, allows me to formulate the thesis that the Primate of the Millennium considered the PRL as a Polish state, however he regarded it as degenerated through the structures of external dependence on the USSR and the ideological domination of the communist party – PZPR. In conclusion, the People’s Republic of Poland was a Polish state that fulfilled some of the needs of the Polish nation, regarded as a fundamental political community, but it was still far from being perfect. However, the fact that – in his view – People’s Republic of Poland was actually the Polish state, was highly significant. It imposed on Catholics a moral obligation to participate in social life, in a space inaccessible to the communist party, and to undertake all efforts to prevent the threat of external military intervention of the USSR and its allies.

Źródło:

Studia Theologica Varsaviensia; 2018, 56, 2; 107-120
0585-5594

Pojawia się w:

Studia Theologica Varsaviensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

The Trisagion Riots (512) as an Example of Interaction between Politics and Liturgy

Autorzy:

Ginter, Kazimierz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/682407.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Trisagion
liturgy
Antioch
Constantinople
Anastasius I
Monophysitism
theopaschism
state-Church relations
Ecclesiastical politics

Opis:

This article explores the political and cultural context of the riots provoked by changes in the Trisagion (512). Along with the advancing integration of the Byzantine Empire with Christianity, the state’s interest in theological problems increased; these problems were also reflected in the liturgy. Worship was used as a tool of imperial policy. This mutual interaction between politics and liturgy can be observed particularly clearly in the history of the Trisagion. This hymn, in its primitive form appearing in the book of Isaiah (as the familiar Sanctus Sanctus Sanctus), had two interpretations from the first centuries. According to the first one, the hymn referred to God, or – with the development of theology – to the whole Holy Trinity. According to the second interpretation (probably originating from Antioch), it referred to Christ. Already in the 4th century, the Trisagion entered the liturgy. In the middle of the 5th century, we encounter a new version of the Trisagion (known as SanctusDeus, Sanctus Fortis), which was an elaboration of the above-mentioned hymn. It also found use in the liturgy and originally had a Trinitarian sense. The Monophysites, in order to give the hymn an anti-Chalcedonian sense, added to it the expression who was crucified for us; this makes the hymn unambiguously Christological, but it may also suggest theopaschism (all of the Trinity was crucified). In Antioch, where the Trisagion first appeared in that form (and where the hymn had always been interpreted as referring to Christ), this addition did not provoke protests from the Chalcedonians. However, when the Monophysite emperor Anastasius decided to introduce this version to the liturgy in Constantinople, the inhabitants of the capital – accustomed to understanding the Trisagion in the Trinitarian sense – interpreted the change as an offence against the Trinity. This caused the outbreak of the Trisagion riots (512). Not long afterwards, restoring the anthem in the version without the addition became one of the postulates of military commander Vitalian’s rebellion against Anastasius. Thus, in the case under analysis, we see theology and liturgy blending with current politics; one and the same hymn could be understood as heretical in one city and as completely orthodox in another.

Źródło:

Studia Ceranea; 2017, 7; 41-57
2084-140X
2449-8378

Pojawia się w:

Studia Ceranea

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Neutralność etyczna państwa – ideał czy fikcja?
Ethical Neutrality of the State – Ideal or Fiction?

Autorzy:

Zadykowicz, Tadeusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1706574.pdf

Data publikacji:

2021-07-12

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

neutralność etyczna
relacje państwo–Kościół
moralność społeczna
ethical neutrality
state-Church relations
social morality

Opis:

Między dążeniami do stworzenia państwa wyznaniowego a postawami walki z wszelkimi przejawami religijności w życiu społecznym pojawia się niekiedy propozycja neutralności w kwestiach światopoglądowych, w tym w odniesieniu do zasad i norm moralnych, jakimi kierują się obywatele. Czy państwo i jego instytucje mogą rzeczywiście taką neutralność zachować? Jaki jest stosunek Kościoła do takich propozycji? Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na te pytania na podstawie analizy samego fenomenu neutralności, jej form oraz prawdziwych intencji zwolenników. Analizy te dowodzą, że neutralność jest postawą ambiwalentną i jej akceptacja przez Kościół jest uzależniona od wielu warunków.
Between the aspirations to create a religious state and the attitudes of combating all manifestations of religiosity in social life, there is sometimes a proposition of neutrality in worldview issues, including moral norms. Can the state and its institutions really maintain such neutrality? What is the Church's attitude to such proposals? The article is an attempt to answer these questions. It is based on the analysis of the phenomenon of neutrality itself, its forms and the true intentions of its supporters. These analyzes prove that neutrality is an ambivalent phenomenon and its acceptance by the Church depends on many conditions.

Źródło:

Roczniki Teologiczne; 2021, 68, 3; 115-126
2353-7272

Pojawia się w:

Roczniki Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Державно-церковні відносини пізньопротестантських течій у Польщі (1918 1939 рр.)

Autorzy:

Галуха, Любов
Бородинська, Ліна

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2158631.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum

Tematy:

Poland (1918-1939)
late Protestants
state and church relations

Opis:

The article deals with state and church relations of late Protestant movements in interwar Poland that provided the right recognition for activities of religious communities, the legalization of community and religious communities, ensuring civil rights and duties of the faithful.

Źródło:

Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne; 2012, 2(4); 215-226
1730-0266

Pojawia się w:

Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

DZIAŁANIA WŁADZ KOMUNISTYCZNYCH WOBEC KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO W POWIECIE PŁOCKIM W LATACH 1945-1956 (WYBRANE ASPEKTY). CZĘŚĆ II
FUNCTIONINGS OF COMMUNIST AUTHORITIES TOWARDS THE ROMAN CATHOLIC CHURCH IN THE PŁOCK DISTRICT IN THE YEARS 1945-1956 (SELECTED ASPECTS). PART II

Autorzy:

Celmer, Mariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/491561.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Płockie

Tematy:

relacje państwo-Kościół katolicki
stalinizm
powiat płocki
Płock
the state-Church relations
Stalinism
Płock district

Opis:

Niniejszy artykuł przedstawia działania jakie prowadziły władze komunistyczne przeciwko Kościołowi katolickiemu na terenie powiatu płockiego w latach 1945-1956. W artykule szczególny nacisk położono na scharakteryzowanie roli aparatu bezpieczeństwa w walce z Kościołem katolickim. Totalitarny reżim komunistyczny podejmował działania mające na celu usunięcie Kościoła z przestrzeni publicznej. Pomimo stosowania różnych działań represyjnych, Kościół katolicki przetrwał ten trudny okres i wyszedł zwycięsko ze zmagań z systemem komunistycznym.
The present article is describing action communist authorities conducted which against the Roman Catholic Church in the Płock district in years 1945-1956. In the article the special stress was put for characterizing the role of the security service in the fight with the Roman Catholic Church. The totalitarian communist regime took action being aimed at removing the Church from the public sphere. In spite of applying coercive various actions, the Roman Catholic Church survived throughout this difficult period and emerge victorious from the struggle with the Communist system.

Źródło:

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2019, 4(261); 30-37
0029-389X

Pojawia się w:

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Akcja dekrucyfikacyjna w szkołach województwa opolskiego w 1958 r. Wstęp do zagadnienia
The Campaign to Remove Crucifixes and Crosses From Schools in Opole Voivodeship in 1958. Introduction to the Issue

Autorzy:

Misiejuk, Dariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2185140.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny

Tematy:

education
educational system
removal of crucifixes and crosses
state–Church relations
secularization of educational system

Opis:

The article presents the circumstances and trajectory of the action of removal of religious symbols from state schools in 1958, initiated by Polish communists, as well as the reaction of the society in Opole Silesia to these events. The aforementioned action was a prelude to the program of secularization of the society. The analysis of surviving documents has demonstrated that the reaction of the society to the campaign was moderately peaceful. Protests in defense of the crosses were organized in areas inhabited by influx population from central Poland and the Eastern Borderlands.

Źródło:

Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2019, 74, 3; 27-44
0037-7511
2658-2082

Pojawia się w:

Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Posłannictwo Kościoła w dobie demokracji i pluralizmu
The Mission of the Church at the Era of Democracy and Pluralism

Autorzy:

Gocko, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31339435.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Kościół
polityka
życie polityczne
stosunki państwo−Kościół
rewolucja
the Church
politics
political life
state – Church relations
revolution

Opis:

One of the significant areas of social life, in which the Church has to fulfill its prophetic-critical function towards the world, is the domain of public life. The subject of the present study is an attempt to look at the presence and mission of the Church within social-political life. Albeit the character of academic analyses will touch the general view of the discussed issue in the light of the post-Conciliar teaching of the Church, but quite naturally some of the motifs had to touch directly the situation of the Church in the countries that from 1989 started a systemic transformation. A detailed analysis was made, among others, of the issues of the essence of genuine democracy, the relation of the Church to the state on the basis of the principle sana cooperation and the question about the way in which a challenge issued by the Church to the world and mundane reality should be introduced. The point here is making the choice that is not just apparent, between two ways of effecting social changes: the way of gradual reform and that of revolution.

Źródło:

Roczniki Teologii Moralnej; 2011, 3; 211-224
2081-1810

Pojawia się w:

Roczniki Teologii Moralnej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

The Culture of State-Church and Church-State Relations: The Ukrainian Case
Kultura relacji państwo–Kościół i Kościół–państwo: przypadek Ukrainy

Autorzy:

Fylypovych, Liudmyla
Kolodnyi, Anatolii

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1728925.pdf

Data publikacji:

2021-06-17

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

państwo
Kościół
relacje państwo–Kościół
relacje Kościół–państwo
partnerstwo
wolność sumienia
ustawa o wolności sumienia
state
Church
state–Church relations
Church–state relations
partnership
freedom of conscience
law on freedom of conscience

Opis:

The article is devoted to relations between Church and the Ukrainian State and analysis of their current state and prospects of development. The authors analyze some state–church approaches to the relationship between State and Church based on Ukrainian legislation and social concepts of churches. The main task of a modern state is to guarantee freedom of conscience to citizens and provide conditions for free functioning of religious organizations. Church also assumes certain responsibilities to the state and society. The article provides an overview of the attitude of the Catholic, Greek Catholic and Orthodox Churches to power. Referring to the practice of state-church relations and church-state relations in Ukraine, the authors deduce that the subjects of these relations do not yet demonstrate the appropriate level of culture of this relationship, and do not follow the rules of partnership between Church and State. The authors admit a possibility to constructively criticize each other’s positions and make mutual demands, contextualizing their interests and needs while forming this culture. At the same time, State should get rid of the remnants of Soviet totalitarian control over the activities of Church, and Church should renounce patronage and servility. For both State and Church, in the sphere of mutual relations, taking into consideration world models of civilized relations between them and referring to their own history of these relations and existing experience of communication with each other, there should be established a high culture of dialogue between State and Church, between secular and spiritual authorities.
Artykuł poświęcony jest stosunkom między Kościołem a państwem ukraińskim oraz analizie obecnego stanu i perspektyw rozwoju dla tych stosunków. Autorzy analizują niektóre sposoby interpretacji relacji państwo–Kościół w oparciu o ukraińskie ustawodawstwo i społeczne koncepcje kościołów. Głównym zadaniem współczesnego państwa jest zagwarantowanie obywatelom wolności sumienia i zapewnienie warunków do swobodnego funkcjonowania organizacji religijnych. Kościół również przyjmuje na siebie pewne obowiązki wobec państwa i społeczeństwa. W artykule dokonano przeglądu stosunku Kościołów katolickiego, greckokatolickiego i prawosławnego do władzy. Odnosząc się do praktyki stosunków państwo–Kościół i Kościół–państwo na Ukrainie, autorzy wnioskują, że podmioty tych stosunków nie wykazują jeszcze odpowiedniego poziomu kultury w takich relacjach i nie przestrzegają zasad partnerstwa między Kościołem a państwem. Autorzy dopuszczają możliwość konstruktywnej krytyki wzajemnych stanowisk i wysuwania żądań wobec siebie, kontekstualizując swoje interesy i potrzeby przy kształtowaniu tej kultury. Jednocześnie państwo powinno wyzbyć się resztek systemu kontroli działalności Kościoła, który wywodzi się z sowieckiego totalitaryzmu, a Kościół powinien zrezygnować z postawy protekcjonalności i służalczości. W sferze wzajemnych stosunków należy stworzyć wysoką kulturę dialogu między państwem a Kościołem, między władzami świeckimi i duchowymi, uwzględniając światowe wzorce cywilizowanych stosunków pomiędzy tymi sferami, oraz odwołując się do własnej historii tych stosunków i dotychczasowych doświadczeń we wzajemnej komunikacji.

Źródło:

Roczniki Kulturoznawcze; 2021, 12, 2; 9-30
2082-8578

Pojawia się w:

Roczniki Kulturoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

The Value of the Ukrainian Greek Catholic Church in Preservation of the National Religious Rights оf the Ukrainians: 60s–70s of the 20th Century

Autorzy:

Kindrachuk, Nadia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/519964.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK

Tematy:

Ukrainian Greek Catholic Church
Ukrainian, Western Ukraine
national identity
state-church relations
struggle
confrontation
atheism
anti-religious campaign

Opis:

In the article we studied the Ukrainian Greek Catholic Church as an integral part, a national factor in the religious process of the Ukrainians, living in western regions of the USSR during the 1960s and 1970s. The research gave a comprehensive analysis of the place and role of the church in nation-building and preservation of ethnic and national identity of the titular representatives of the Ukraine’s nation during the Soviet anti-religious campaign. We described the activities of the Greek Catholic clergy, whose aim was the consolidation of national-patriotic forces and the formation of religious opposition among the Ukrainians. The article also outlined the policy vectors of the atheistic communist ruling elite and revealed their essence, covered violent reorientation of Greek Catholics to Orthodoxy. In terms of religious oppression and persecution, the Ukrainian Greek Catholic Church continued its development of underground and become a consolidating factor in Western Ukrainian struggle for their national and religious rights. It has become an important factor in ethnicity creation and a spiritual and cultural self of the Ukrainian people.

Źródło:

Historia i Polityka; 2017, 22(29); 97-105
1899-5160
2391-7652

Pojawia się w:

Historia i Polityka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

DZIAŁANIA WŁADZ KOMUNISTYCZNYCH WOBEC KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO W POWIECIE PŁOCKIM W LATACH 1945-1956 (WYBRANE ASPEKTY). CZĘŚĆ I
FUNCTIONINGS OF COMMUNIST AUTHORITIES TOWARDS THE ROMAN CATHOLIC CHURCH IN THE PŁOCK DISTRICT IN THE YEARS 1945-1956 (SELECTED ASPECTS). PART I

Autorzy:

Celmer, Mariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/491009.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Płockie

Tematy:

relacje państwo-Kościół katolicki
stalinizm
powiat płocki
Płock
the state-Church relations
Stalinism
Płock district

Opis:

Niniejszy artykuł przedstawia działania jakie prowadziły władze komunistyczne przeciwko Kościołowi katolickiemu na terenie powiatu płockiego w latach 1945-1956. W artykule szczególny nacisk położono na scharakteryzowanie roli aparatu bezpieczeństwa w walce z Kościołem katolickim. Totalitarny reżim komunistyczny podejmował działania mające na celu usunięcie Kościoła z przestrzeni publicznej. Pomimo stosowania różnych działań represyjnych, Kościół katolicki przetrwał ten trudny okres i wyszedł zwycięsko ze zmagań z systemem komunistycznym.
The present article is describing action communist authorities conducted which against the Roman Catholic Church in the Płock district in years 1945-1956. In the article the special stress was put for characterizing the role of the security service in the fight with the Roman Catholic Church. The totalitarian communist regime took action being aimed at removing the Church from the public sphere. In spite of applying coercive various actions, the Roman Catholic Church survived throughout this difficult period and emerge victorious from the struggle with the Communist system.

Źródło:

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2019, 3(260); 36-47
0029-389X

Pojawia się w:

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Spory Józefa Tischnera o miejsce Kościoła w państwie demokratycznym
Józef Tischner Debates about th Place of the Church on a Democratic State

Autorzy:

Jawor, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/566850.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie. Instytut Nauk Politycznych

Tematy:

Józef Tischner
Catholic Church
Politics
Democratic State
Church-State Relations

Opis:

The article discusses the position of Józef Tischner to State - Church relations. It points out that his vision is not a structured social philosophy. It is a lively, engaging, polemical reflection on the disputes that took place in the 90s in the Polish social domain. In addition, it highlights Tischner's critical stance towards a religious state, the politicization of religion, and strong right-wing attacks on liberal democracy. It then highlights a project indicating a positive role for the Church in a democratic state. The main task of the Church is to work for towards consolidating democracy's axiological foundation needed for the existence of civil society. In the end it considers the problem of Tischner's involvement in Polish political life, which largely seems to be an obstacle to a reliable description of social phenomena.

Źródło:

Forum Politologiczne; 2012, 14 - Politologia w chrześcijańskiej myśli społeczno-politycznej; 193-212
1734-1698

Pojawia się w:

Forum Politologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Destroying the National-Spiritual Values of Ukrainians during the Anti-Religious Offensive of the Soviet Totalitarian State in the 1960s and 1970s

Autorzy:

Kindrachuk, Nadia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/519385.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK

Tematy:

Ukrainian national-spiritual values
Ukrainians’ state-church relations
anti-religious campaign
opposition
religious oppression
atheistic propaganda
totalitarian state

Opis:

The article deals with the church and religious life of Ukrainians in the context of national and political processes during the 1960s and 1970s. The author characterizes the anti-religious policy of the Soviet government, shows its directions, forms, and methods, studies the attitude of Ukraine’s title nation representatives to religious persecution and to manipulation of religious consciousness by the communist leadership, and highlights comprehensive atheistic activities and the elimination of the ways for reviving religiosity among people. The author reveals the essence, the process of creating and artificially enforcing the new Soviet ritualism in Ukrainians’ lives. This ritualism has become a convenient tool for popularizing communist ideology in the Ukrainian SSR, destroying historical memory and undermining the national identity of the Ukrainian people. The new Soviet ritualism was also a means for implementing the policy of denationalizing Ukrainians, beginning with the age-old religious oppression of Ukrainian customs, traditions, and rituals. The model of state-church policy of the Soviet power in the described period was based on the use of a variety of forms and methods of struggle against religion, including: a comprehensive control over clergy activities, destruction of religious sites and sacred objects, as well as administrative, moral, and political pressure on believers. Displacing religion, the Soviet totalitarian state destroyed not only native religious customs of the Ukrainian people, but also violated the principles of the centuries-old traditional culture and undermined the national fortitude of Ukrainians.

Źródło:

Historia i Polityka; 2016, 18(25); 33-43
1899-5160
2391-7652

Pojawia się w:

Historia i Polityka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Dobro wspólne jako cel współdziałania państwa z Kościołami i innymi związkami wyznaniowymi
Common Good as the Goal of Cooperation between Church, State and Other Denominations

Autorzy:

Sobczyk, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1913390.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

dobro człowieka
dobro wspólne
relacje państwo–Kościół
współdziałanie
individual good
common good
state–Church relations
cooperation

Opis:

Treść artykułu 25 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. została wypracowana w drodze trwającej od 1989 r. debaty konstytucyjnej, w której – obok środowisk politycznych – uczestniczyły m.in. kościoły i inne związki wyznaniowe. Szczególna rola w ukształtowaniu przepisów wyznaniowych przypadła Kościołowi Katolickiemu, w tym jego przedstawicielowi w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego – ks. prof. Józefowi Krukowskiemu. Niniejsze rozważania, dotyczące przede wszystkim podstawowych pojęć występujących w art. 25 ust. 3 in fine: „współdziałanie” oraz „dobro człowieka”, dedykuję Drogiemu Jubilatowi, którego rolę w kształtowaniu konstytucyjnej zasady współdziałania państwa z kościołami i innymi związkami wyznaniowymi dla dobra człowieka i dobra wspólnego, trudno przecenić.
The content of Article 25 of the Constitution of Republic of Poland of 02 April, 1997 was formed as a part of the constitutional debate lasting since 1989. Debate’s members were not only political groups, but also Churches and other denominations. Both Catholic Church and the representative of Constitutional Committee of the National Assembly – Reverend Professor Józef Krukowski played a significant role in forming denominational provisions.

Źródło:

Kościół i Prawo; 2015, 4, 1; 169-184
0208-7928
2544-5804

Pojawia się w:

Kościół i Prawo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Cerkiew w życiu społeczno-politycznym Ukrainy w latach 1991–2010

Autorzy:

Jędraszczyk, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/630993.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Ukraine
Orthodox Church
church-state relations
religious policy
national church

Opis:

There is no single dominant religion with which most of the populace would iden-tify. The churches are largely regional in nature. The Ukrainian Orthodox Church - Kyiv Patriarchate, and the Ukrainian Orthodox Church - Moscow Patriarchate, have become, for the politicians as well as for the people, the symbols of two “Ukrainian projects”. Their simultaneous functioning for almost twenty years, have become inter-twined in the process of formation of a political nation, which subsumes all identities of the post-Soviet territory of Ukraine. The fact that certain politicians equate the issue of belonging to a particular denomination with the problem of loyalty to one’s own state, obstructs the dialogue among orthodox churches and does not benefit social consolidation

Źródło:

Studia Europaea Gnesnensia; 2011, 3; 55-77
2082-5951

Pojawia się w:

Studia Europaea Gnesnensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Międzynarodowa Konferencja Naukowa "Aktualne problemy stosunków wyznaniowych oraz laickości państwa w Polsce w kontekście międzynarodowym", Warszawa, 15 kwietnia 2023 r.
International Conference "Current problems of State-Church relations and State secularity in Poland in the international context", Warsaw, April 15, 2023

Autorzy:

Rybczyńska, Oliwia
Zieliński, Jędrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/23050772.pdf

Data publikacji:

2023-12-20

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

relacje państwo-kościół
zasada laickości państwa
wspólnoty religijne
związki wyznaniowe
State-Church relations
state secularity
religious associations
religious communities

Opis:

Sprawozdanie z Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. Aktualne problemy stosunków wyznaniowych oraz laickości państwa w Polsce w kontekście międzynarodowym, zorganizowanej w Warszawie, 15 kwietnia 2023 r. przez Zakład Prawa Wyznaniowego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz Katedrę Prawa Wyznaniowego Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. 
International Conference Current problems of State-Church relations and State secularity in Poland in the international context, Warsaw, April 15, 2023

Źródło:

Studia z Prawa Wyznaniowego; 2023, 26; 485-488
2081-8882
2544-3003

Pojawia się w:

Studia z Prawa Wyznaniowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Srpska pravoslavna crkva, desekularizacija i demokratija
Serbian Orthodox Church, Desecularization and Democracy

Autorzy:

Vukomanović, Milan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/951766.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Serbian Orthodox Church
desecularization
democracy
religiosity
Church – state relations
Serbia

Opis:

In Serbia, in the aftermath of 5 October 2000, the process of desecularization, including the revitalization of the Serbian Orthodox Church (SOC), overlapped with the democratization of its political institutions, as well as with the political and social pluralism. The desecularization of the Serbian society had already started in the socialist Yugoslavia, but the process itself intensified in the early period of political pluralism and establishment of the democratic political institutions. Is Orthodoxy compatible with democracy, viewed not only as the will of the majority or an election procedure, but also as a political culture of pluralism and rule of law? Is Orthodoxy possible as a “civic” church, in line with the European political tradition of democracy and pluralism? The author contends that the contemporary Orthodoxy, including the SOC, accepts globalization in its technical, technological and economic sense, with a parallel tendency towards cultural fragmentation. Thus one needs a consensus between the SOC, state and society in Serbia concerning the basic values, such as: democracy, civil society, pluralistic discourse, secular tolerance and individual human rights.

Źródło:

Poznańskie Studia Slawistyczne; 2016, 10; 169-279
2084-3011

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Slawistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Sprawa listu pasterskiego Episkopatu Polski w 1970 r. „Na rocznicę wielkich zmiłowań Bożych” na przykładzie diecezji płockiej
The case of the pastoral letter of the Polish Episcopate On the anniversary of the great mercies of God’ on the example of the Płock diocese in 1970

Autorzy:

CELMER, MARIUSZ

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1819614.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Płockie

Tematy:

diecezja płocka
relacje państwo-Kościół katolicki
komunizm
list pasterski
Płock diocese
the state-Church relations
communism
pastoral letter

Opis:

Prezentowany artykuł przedstawia oraz analizuje postawy i reakcje duchowieństwa diecezji płockiej oraz działania władz partyjno-państwowych w związku z przygotowanym przez Episkopat Polski listem pasterskim pod tytułem „Na rocznicę wielkich zmiłowań Bożych” w 1970 roku. List ten został opracowany w związku z 50 rocznicą „Cudu nad Wisłą”, czyli bitwy warszawskiej w sierpniu 1920 roku w czasie wojny polsko-bolszewickiej.
The presented article presents and analyzes the attitudes and reactions of the clergy of the Płock diocese as well as the activities of the party and state authorities in connection with the pastoral letter prepared by the Polish Episcopate entitled “On the anniversary of the great mercies of God” in 1970. This letter was prepared in connection with the 50th anniversary of the “Miracle on the Vistula”, that is, the Battle of Warsaw in August 1920 during the Polish-Bolshevik war.

Źródło:

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2021, 3(268); 40-48
0029-389X

Pojawia się w:

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Polityczne uwarunkowania funkcjonowania kościelnych organizacji charytatywnych w Republice Czeskiej
Political determinants of the church charities operating in the Czech Republic

Autorzy:

Kamiński, Tadeusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/619574.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

state-church relations
Czech Republic
social services
charity work
relacje państwo–Kościół
Republika Czeska
usługi społeczne
działalność charytatywna

Opis:

The article concerns the political determinants of church charities in the Czech Republic. The first part of the article deals with the relationship between the state and the Catholic Church in this country. The provisions of the Constitution and the unratified agreement with the Holy See are discussed. Next, the regulations contained in the Social Services Act 2006 are presented. This law gives religious organizations the right to provide social services. The last part discusses the activities of the largest religious provider of social services in the Czech Republic, namely the Catholic Caritas, in more detail.
W artykule podjęty został problem szeroko rozumianych politycznych uwarunkowań kościelnej działalności charytatywnej w Republice Czeskiej. W pierwszej części omówiono relacje pomiędzy państwem a Kościołem katolickim w tym kraju. Przywołane zostały przepisy konstytucji oraz jeszcze nieratyfikowanej umowy ze Stolicą Apostolską. Następnie zostały przeanalizowane regulacje prawne stwarzające ramy dla zaangażowania Kościoła w czeskim systemie usług socjalnych. Właściwe przepisy w tym zakresie zawiera ustawa o służbach społecznych z roku 2006. W ostatniej części, celem egzemplifikacji, została przybliżona działalność największego wyznaniowego dostawcy usług socjalnych w Republice Czeskiej, a mianowicie katolickiej Caritas.

Źródło:

Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2020, 2; 75-92
1731-7517

Pojawia się w:

Środkowoeuropejskie Studia Polityczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Funkcja stabilizacyjna Konkordatu polskiego z 1993 r. wobec Kościoła katolickiego i innych związków wyznaniowych
The Stabilising Function Of The Polish Concordat Of 1993 With Regard To The Catholic Church And Other Religious Denominations

Autorzy:

Borecki, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/911490.pdf

Data publikacji:

2019-03-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Concordat
the Catholic Church
state-church relations
the Constitution of the Republic of Poland
the Convention on the Law of Treaties

Opis:

The stabilising function is one of the main intended functions of the concordats. It consists in striving to ensure the immutability (stability) of legal norms resulting from the provisions of this type of treaties, and consequently to ensure the relative immutability of legal (and factual) states created or shaped under the concordat government. The Concordat petrifies a model of relations between the state and the Catholic Church. In fact, it protects a certain system of social, political and, to some extent, economic relations. This function in the Polish legal system is guaranteed in particular by the provisions of the Constitution of the Republic of Poland of 1997 (Article 25(3) and (5)) and the provisions of the 1969 Vienna Convention on the Law of Treaties. The Concordat of 1993 is therefore legally difficult to denounce. The Treaty provides a differentiated implementation of the stabilising function. Individual norms of this act, to varying degrees, implement its stabilising function. It seems that it is most fully implemented through detailed standards of an absolutely binding nature. The second category of concordat norms from the point of view of the implementation of the stabilising function should include norms whose implementation depends on a later agreement between the Church and the relevant state authorities. As a third category, one should mention regulations which, when formulating legal norms, refer to canon law or state law. The last group consists of norms, the implementation of which depends, in fact, on a unilateral decision of the state authorities. The degree to which a stabilising function is carried out by the provisions of the Concordat also depends on the level of detail. The Concordat of 1993 is not a full concordat and therefore provides limited stability in the financial and property affairs of the Catholic Church and clergy. In practice, however, the 1993 Treaty, combined with the political strength of the Church, has ensured relatively good legal stability for the Church, although it has not yet been fully implemented and has seen some obvious violations. In many aspects, however, there has been an improvement in the legal position of the Church.

Źródło:

Studia Prawa Publicznego; 2019, 1, 25; 9-31
2300-3936

Pojawia się w:

Studia Prawa Publicznego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Obraz Kościoła katolickiego w prasie jugosłowiańskiej w okresie dążenia władz jugosłowiańskich do zerwania relacji ze Stolicą Apostolską (1952)
The Image of the Catholic church in the Yugoslav press in the period of Yugoslav authorities’ efforts to break the relations with the Holy See (1952)

Autorzy:

Wawryszuk, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2043568.pdf

Data publikacji:

2021-12-31

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

state-church relations
communism
religion
Yugoslavia
press
communist repressions
relacje państwo-kościół
komunizm
religia
Jugosławia
prasa
represje komunistyczne

Opis:

Artykuł przedstawia kampanię prasy jugosłowiańskiej, skierowaną przeciwko Kościołowi katolickiemu. Jej początek jest datowany na połowe stycznia 1952 roku, gdy podczas posiedzenia Komitetu Wykonawczego (Politbiura) KC Komunistycznej Partii Jugosławii, Josip Broz Tito zadecydował o zerwaniu stosunków dyplomatycznych ze Stolicą Apostolską. Główny nacisk kampanii prasowej został skierowany na Chorwację i Słowenię, gdzie katolicy stanowili większość. Gazety przedstawiały Kościół katolicki jako siłę antyjugosłowiańską i ukazywały hierarchów, na czele z chorwackim biskupem Alojzije Stepincem, jako kolaborantów reżimów faszystowskich z czasów II wojny światowej. Unikano jednak atakowania duchownych niższej rangi, chcąc przyciągnąć ich do stowarzyszeń, które współpracowały z władzami.
The aim of the article is to analyse the actions taken by the Yugoslav press against the Catholic Church. The beginning of this campaign may be dated from the middle of January 1952. During the meeting of the Executive Bureau of the Central Committee of the Communist Party of Yugoslavia, Josip Broz Tito decided the break diplomatic relations with the Holy See. The press campaign focused mostly on Croatia and Slovenia, the republics with the majority of the Catholic population. The Catholic church was presented as an anti-Yugoslav factor, and the Yugoslav Catholic hierarchy and its leaders, including a head of the church, Croatian bishop Alojzije Stepinac were accused of being  collaborators of the fascist regimes from the war period. On the other hand, the press avoided attacks on lower rank priests, hoping to convince them to join the pro-government associations.

Źródło:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2021, 28, 2; 99-116
0239-4278
2450-3177

Pojawia się w:

Balcanica Posnaniensia Acta et studia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Sprawa budowy kaplicy i erygowania parafii Żebry-Perosy w latach 1956–1978
The issue of building a chapel and creating a Żebry-Perosy congregation in the years 1956-1978

Autorzy:

Celmer, Mariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2164622.pdf

Data publikacji:

2012-12-15

Wydawca:

Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

diecezja płocka
Kościół katolicki
relacje państwo–Kościół
Żebry-Perosy
Płock diocese
the Roman Catholic
the state–Church relations

Opis:

Artykuł niniejszy przedstawia problem dotyczący budowy kaplicy i utworzenia parafii Żebry-Perosy koło Ostrołęki w latach 1956–1978. W artykule zaprezentowano starania Kościoła katolickiego diecezji płockiej w tej kwestii oraz stanowisko władz komunistycznych w sprawie utworzenia nowej parafii. Przy pisaniu tekstu wykorzystano dokumenty archiwalne oraz literaturę przedmiotu. Artykuł stanowi przyczynek do dziejów najnowszych diecezji płockiej w okresie PRL-u, relacji państwo–Kościół na jej terenie oraz parafii Żebry-Perosy.
The article presents the problems concerning building of a chapel and creating a Żebry-Perosy congregation nearby Ostrołęka in the years 1956–1978. In the article there are shown the efforts of the Roman Catholic Church of Płock diocese in the issue mentioned above and the stand of the Communist Party towards the idea of creating the new congregation. Archival sources and the literature of the subject were used to write the article. The article represents a contribution to the newest history of the Płock diocese in the period of the Polish People’s Republic, the state–Church relations on its territory and the Żebry-Perosy congregation.

Źródło:

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2012, Zeszyt, XXVI; 57-62
0860-9608

Pojawia się w:

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Niemieckie Katholikentagi na Śląsku i Śląskie Zjazdy Katolickie jako przejaw zaangażowania laikatu w życiu politycznym, społecznym i religijnym
German Katholikentags in Silesia and Silesian Catholic Conventions as a Manifestation of the Involvement of the Laity in Political, Social and Religious Life

Autorzy:

Górecki, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/16729652.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego

Tematy:

Katholikentag
catholic conventions
laity
state-church relations
Catholics vs Evangelicals
zjazdy katolickie
laikat
stosunki państwo – Kościół
katolicy a ewangelicy

Opis:

Wydarzenia Wiosny Ludów z połowy XIX w. przyniosły katolikom w Niemczech swobodę zrzeszania się oraz zapoczątkowały proces dążenia do ich równouprawnienia i zapewnienia parytetów w życiu politycznym i społecznym. Zewnętrznym przejawem wzrastającej z każdym rokiem siły katolików były organizowane zjazdy, które przeszły do historii jako tzw. Katholikentagi. Co ciekawe, 4 z nich zorganizowano we Wrocławiu (w 1849, 1872, 1886, 1909 i 1926 r.), a jeden odbył się w Nysie (w 1899 r.), ponieważ katolicy na Śląsku stanowili wówczas wielką siłę, czynnie angażując się w życie stowarzyszeniowe. Po podziale Górnego Śląska w 1922 r., na terenie ówczesnej administracji apostolskiej Górnego Śląska zorganizowano 3 śląskie zjazdy katolików (w latach 1922–1924). O ich celu, przebiegu, a także o najważniejszych zagadnieniach, jakie poruszano w czasie ich trwania w kwestiach politycznych, religijnych i społecznych, jest mowa w niniejszym artykule.
The events of the Spring of Nations in the mid-19th century brought Catholics in Germany freedom of association and began the process of pushing for their equality and ensuring parity in political and social life. An outward manifestation of the growing strength of Catholics each year were the conventions held, which went down in history as the so-called Katholikentags. Interestingly, four of them were organized in Wrocław (in 1849, 1872, 1886, 1909 and 1926), and one convention was held in Nysa (in 1899), as Catholics were a great force in Silesia, actively involved in associational life. After the division of Upper Silesia in 1922. Upper Silesia, three Silesian conventions of Catholics were organized in 1922-1924 in apostolic administration of Upper Silesia. Their purpose, course, as well as the most important issues raised during them on political, religious and social issues are discussed in this article.

Źródło:

Studia Oecumenica; 2022, 22; 239-259
1643-2762

Pojawia się w:

Studia Oecumenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Historia Kościoła w cieniu polityki państwa. Uwagi na temat książki Studia nad polityką polską XX wieku. Relacje państwo – Kościół, red. Mieczysław Ryba, Wydawnictwo KUL, Lublin 2016, ss. 240

Autorzy:

Sołga, Przemysław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/631598.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

Church, state, relations, policy, history
Kościół, państwo, relacje, polityka, historia

Opis:

The article concerns a book edited by Mieczysław Ryba. The author paid attention to such elements as the structure of the book, the chronological and thematic framework as well as the primary sources. The problem of significant deficiencies in the study, which have a negative impact on its substantive content, has been raised. Polemical elements and author’s personal reflections constitute a separate context in the article.
Artykuł dotyczy publikacji zbiorowej pod redakcją Mieczysława Ryby. Autor zwrócił w nim uwagę na takie elementy, jak struktura książki, ramy chronologiczne i tematyczne oraz podstawa źródłowa. Podniesiono w nim problem istotnych braków w opracowaniu, które rzutują negatywnie na jego zawartość merytoryczną. Osobny kontekst w treści artykułu stanowią wątki polemiczne i osobiste refleksje autora.

Źródło:

Res Historica; 2017, 44
2082-6060

Pojawia się w:

Res Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Wzór duszpasterza w świetle wybranych opracowań pastoralnych okresu zaborów. Zarys problematyki
+e model of a parish priest in the light of selected pastoral works in the time of the partitions

Autorzy:

Lewalski, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/559475.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Gdańskie Seminarium Duchowne

Tematy:

duchowieństwo
duszpasterstwo
stosunki państwo-Kościół
teologia pastoralna
religijność
życie codzienne
clergy
everyday life
ministry
pastoral theology
religious
state-church relations

Opis:

Do interesujących źródeł pozwalających odtworzyć funkcjonujący w danej epoce ideał, wzór czy model kapłana-duszpasterza należą dzieła z zakresu teologii pastoralnej. Podstawę źródłową artykułu stanowią wybrane opracowania wydane w języku polskim pochodzące z lat 1809‒1914. Ich analiza umożliwia uchwycenie wielu płaszczyzn życia duszpasterza, w tym szeregu aspektów życia codziennego, działalności duszpasterskiej, aktywności społecznej, a także kwestii związanych z relacjami państwo-Kościół. Wymogi stawiane wzorowemu duszpasterzowi były odzwierciedleniem uwarunkowań i potrzeb epoki, a nadto wyrazem koncepcji pastoralnej wyznawanej przez autorów badanych prac.
The works on pastoral theology are interesting sources that allow to reconstruct the model of a parish priest functioning in the era. Selected works published in Polish in the years 1809‒1914 are the basis of the source article. These include not only worksbooks, but also handbooks, guides, as well as the pastoral publications. The image that emerges from the works is not only the postulated, imaginated or created image, they are not only the theoretical work. The authors, experienced pastors, o=en wrote about what they experienced, in many passages there were reports of what and how it was. Their analysis makes it possible to capture many aspects of the priest’s life, including some aspects of everyday life pastoral activity, social activity, as well as issues related to the state-church relations. The article could not be a detailed discussion of all aspects of the issues undertaken in the title, it was to pay attention to certain features or the problems connected with the requirements that had to be met in order to move closer to the ideal pastor. These requirements were a re;ection of the conditions and needs of the age, and, moreover, an expression of the pastoral concept professed by the authors of studied works.

Źródło:

Studia Gdańskie; 2012, 31; 97-116
0137-4338

Pojawia się w:

Studia Gdańskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

POWIATOWY URZĄD BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO W SIERPCU WOBEC KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO W LATACH 1945–1956
POVIAT OFFICE OF PUBLIC SECURITY IN SIERPC TOWARDS THE CATHOLIC CHURCH IN THE YEARS 1945–1956

Autorzy:

Celmer, Mariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/491347.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe Płockie

Tematy:

komunistyczny aparat bezpieczeństwa
relacje państwo-Kościół katolicki
stalinizm
powiat sierpecki
Sierpc
communist security apparatus
the state-Church relations
Stalinism
Sierpc poviat

Opis:

Prezentowany artykuł przestawia działania jakie prowadził Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Sierpcu wobec Kościoła Rzymskokatolickiego w latach 1945–1956. Działania te miały głównie charakter tajny. Polegały na inwigilowaniu duchowieństwa, zwalczaniu i ograniczaniu jego wpływów na wiernych oraz przeciwdziałaniu uroczystościom religijnym. Kościół w tym okresie został poddany trudnej próbie, gdyż w Polsce istniał totalitaryzm stalinowski.
The presented article presents the activities carried out by the Poviat Public Security Office in Sierpc towards the Roman Catholic Church in the years 1945–1956. These activities were mainly secret. They consisted in surveillance of the clergy, combating and limiting its influence on the faithful and preventing religious ceremonies. The Church was subjected to a difficult test during this period, as Stalinist totalitarianism existed in Poland.

Źródło:

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2020, 2(263); s. 29-40
0029-389X

Pojawia się w:

Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

The People’s Republic of Poland - a Sketch for Reflections on the Laicization of the State

Autorzy:

Eisler, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/953807.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

atheization
laicization
de-Christianization
communist regime
Catholic Church
Stefan Wyszyński
Church-state relations

Opis:

The intention of this article is to consider, and attempt to resolve questions whether and to what degree the laicization policy and atheization campaign conducted by communists in Poland after the Second World War contributed to the de-Christianization of Polish society, a process observed also in other European countries.

Źródło:

Kwartalnik Historyczny; 2017, 124
0023-5903

Pojawia się w:

Kwartalnik Historyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Liberalne i komunitarystyczne próby uzasadnienia wolności religijnej a ich konsekwencje

Autorzy:

Mirocha, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/664300.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

human rights
neutrality of the state
state-church relations
freedom of religion
Ronald Dworkin
Michael Sandel.
prawa człowieka
neutralność światopoglądowa państwa
relacje państwo-Kościół
wolność religii

Opis:

Summary Many legal scholars have claimed that historically religious freedom could be considered the “prototype” of all the other human rights. Thus it is not surprising that the well-established status of religious freedom is present in the international legal documents on human rights. Religious freedom has a very strong foundation in positive law, alongside freedom of conscience and freedom of thought. However, recently its status as a special right has been denied more and more often. This is mainly due to problems with establishing the grounds for its special status: it is hard to say what sets religion apart from other, non-religious views, while at the same time maintaining the special status and privileges of religion as against other views which are not guaranteed such privileges. This article attempts to reconstruct and analyse the grounds for religious freedom presented by two antithetical trends in the contemporary philosophy of law, viz. liberalism and communitarianism.
W nauce prawa prezentowane było stanowisko głoszące, że wolność religijna, historycznie rzecz biorąc, jest „prototypem” wszystkich pozostałych praw człowieka. Nie może więc dziwić ugruntowany status wolności religijnej w dokumentach międzynarodowego prawa praw człowieka. Wolność ta znajduje bardzo mocne oparcie pozytywnoprawne, występując obok wolności sumienia i myśli. Pozycja wolności religijnej jako specjalnego prawa jest jednak coraz częściej negowana. Wskazywane są problemy z jej uzasadnieniem. Wynikać mają one zasadniczo z braku możliwości przypisania religii przekonującej differentia specifca w konfrontacji z innymi, niereligijnymi poglądami, przy jednoczesnym zachowaniu szczególnego statusu i uprawnień z niej wypływających, niegwarantowanych tym poglądom. W artykule podejmuję próbę odtworzenia i oceny uzasadnień wolności religijnej prezentowanych przez dwa przeciwstawne nurty współczesnej filozofii prawa – liberalizm i komunitaryzm.

Źródło:

Zeszyty Prawnicze; 2018, 18, 2
2353-8139

Pojawia się w:

Zeszyty Prawnicze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Polityka wyznaniowa a prawo III Rzeczypospolitej, red. Michał Skwarzyński, Piotr Steczkowski, Lublin: Wydawnictwo KUL 2016, ss. 384

Autorzy:

Chołody, Kacper

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1043931.pdf

Data publikacji:

2016-12-20

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Church-State relations
Konstytucja RP
kościoły i związki wyznaniowe
relacje państwo-kościół

Źródło:

Studia z Prawa Wyznaniowego; 2016, 19; 333-338
2081-8882
2544-3003

Pojawia się w:

Studia z Prawa Wyznaniowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Koncepcja grzechu pierworodnego u Raymunda Schwagera
The model of a parish priest in the light of selected pastoral works in the time of the partitions

Autorzy:

Kaznowski, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/558531.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Gdańskie Seminarium Duchowne

Tematy:

ewolucja
grzech pierworodny
hominizacja
kultura
ofiara
przemoc
rywalizacja
teoria mimetyczno-ofiarnicza
zło
clergy
everyday life
ministry
pastoral theology
religious
state-church relations

Opis:

Doktryna grzechu pierworodnego spotyka się dziś z licznymi przejawami kontestacji ze strony nauk pozytywnych jak i samego chrześcijaństwa. Narzędziem, które może posłużyć nowemu spojrzeniu na tradycyjną naukę Kościoła o grzechu pierworodnym i sprawić, że będzie ona w stanie wejść w dyskurs ze współczesną krytyką, jest teoria mimetyczno-oarnicza wypracowana przez francuskiego antropologa René Girarda, a rozwinięta przez szwajcarskiego teologa Raymunda Schwagera. Wykorzystanie tej teorii do reinterpretacji tradycyjnej doktryny o grzechu pierworodnym potwierdza aktualność tej ostatniej oraz pomaga lepiej zrozumieć mechanizmy, które mają decydujący wpływ na funkcjonowanie jednostek, instytucji i całych społeczeństw.
The works on pastoral theology are interesting sources that allow to reconstruct the model of a parish priest functioning in the era. Selected works published in Polish in the years 1809‒1914 are the basis of the source article. These include not only worksbooks, but also handbooks, guides, as well as the pastoral publications. The image that emerges from the works is not only the postulated, imaginated or created image, they are not only the theoretical work. The authors, experienced pastors, en wrote about what they experienced, in many passages there were reports of what and how it was. Their analysis makes it possible to capture many aspects of the priest’s life, including some aspects of everyday life pastoral activity, social activity, as well as issues related to the state-church relations. The article could not be a detailed discussion of all aspects of the issues undertaken in the title, it was to pay attention to certain features or the problems connected with the requirements that had to be met in order to move closer to the ideal pastor. These requirements were a re;ection of the conditions and needs of the age, and, moreover, an expression of the pastoral concept professed by the authors of studied works.

Źródło:

Studia Gdańskie; 2012, 31; 77-116
0137-4338

Pojawia się w:

Studia Gdańskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

State law as a determinant of church legislation: the case of Poland

Autorzy:

Kroczek, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/669736.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

state law
canon law
state and Church relations
legislation
prawo państwowe
prawo kanoniczne
relacje państwo–Kościół
legislacja

Opis:

A part of the relation between Church and state are interrelations between their systems of law. The aim of the paper is to present the problem of influence of state law on canon law. The discussion presented in the paper is to refer to the current situation in Poland and relations of the Catholic Church and the Republic of Poland. Document issued by the Episcopal Conference of Poland titled “The Guidelines for initial canonical inquiry and in the case of clerical accusations of deeds against the Sixth Commandment of the Decalogue with a minor under the age of eighteen” (2014) and the amends to it is an example. The conclusion is that the church legislator, who wants to be a good Shepherd of his Flock is to be knowledgeable about the state law and must be vigilant and constantly monitor the legislative work of the legislative state organs. The postulate in the matter can be formulated especially for the legislative body of the Episcopal Conference that is the Council for Legal Affairs. Mutatis mutandis the principles of the Church and state relations and consequences of the relations for legislation can be applied to different religious organizations or different states.
Częścią relacji między Kościołem a państwem są wzajemne zależności między ich prawnymi systemami. Celem artykułu jest przedstawienie problemu wpływu prawa państwowego na prawo kanoniczne. W artykule omówiona została aktualna sytuacja w Polsce pomiędzy Kościołem katolickim i Rzecząpospolitą Polską. Dokument wydany przez Konferencję Episkopatu Polski zatytułowany „Wytyczne dotyczące wstępnego dochodzenia kanonicznego w przypadku oskarżeń duchownych o czyny przeciwko szóstemu przykazaniu Dekalogu z osobą niepełnoletnią poniżej osiemnastego roku życia” (2014) i zmiany w nim dokonane są ilustracją tego oddziaływania. Wniosek z przeprowadzonych rozważań jest następujący: prawodawca kościelny, który chce być dobrym pasterzem swojego stada, powinien mieć wiedzę na temat prawa państwowego. Musi on być czujny i stale monitorować prace państwowych organów ustawodawczych. Postulat w tej materii może być sformułowany specjalnie wobec organu legislacyjnego Konferencji Episkopatu, czyli Rady Prawnej. Mutatis mutandis zasady relacji Kościoła i państwa oraz konsekwencje działalności prawodawczych Kościoła można zastosować do różnych związków wyznaniowych lub różnych państw.

Źródło:

Analecta Cracoviensia; 2017, 49
2391-6842
0209-0864

Pojawia się w:

Analecta Cracoviensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Zasada poszanowania niezależności i autonomii państwa i Kościoła katolickiego oraz współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Geneza i znaczenie art. 1 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Polską 1993-1998
The Principle of Respect for Independence and Autonomy of the State and the Catholic Church and of Cooperation for Both the Individual and Common Good. The Genesis and Significance of Article 1 of the Concordat of 1993–1998 Between the Holy See and Poland

Autorzy:

Krukowski, Józef

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1772415.pdf

Data publikacji:

2021-05-29

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

State-Church relations
international agreement
constitution
law
mediation
recognition of civil effects
relacje Państwo–Kościół
umowa międzynarodowa
konstytucja
prawo
mediacja
uznanie skutków cywilnych

Opis:

Przedmiot rozważań dotyczy genezy i interpretacji podstawowej zasady relacji między Państwem a Kościołem katolickim, proklamowanej w art. 1 Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską w latach 1993-1998 i potwierdzonej w art. 25 ust. 3 Konstytucji RP z 1997 r. Całość rozważań obejmuje dwie części. W pierwszej części ukazana jest geneza zasady poszanowania niezależności i autonomii Państwa i Kościoła katolickiego, każdego w swojej dziedzinie, oraz ich współdziałania dla dobra wspólnego. Autor stwierdził, że chrześcijaństwo wniosło do kultury ogólnoludzkiej oryginalny paradygmat dualizmu religijno-politycznego – przeciwstawny do panującego w świecie antycznym monizmu religijno-politycznego – i przedstawił kształtowanie się znaczenia tej zasady w epoce konstantyńskiej (od cesarza Konstantyna Wielkiego do Soboru Watykańskiego II). Druga część obejmuje: interpretację proklamowanej w art. 1 Konkordatu podstawowej zasady relacji między Państwem polskim i Kościołem katolickim w Polsce, jej uszczegółowienie w kolejnych artykułach Konkordatu w formie wzajemnych zobowiązań i uprawnień Państwa i Kościoła katolickiego oraz jej recepcję w art. 25 ust. 3 Konstytucji RP z 1998 r. w odniesieniu do wszystkich Kościołów i innych związków wyznaniowych, mających uregulowaną sytuację prawną. W zakończeniu autor stwierdza, że na podstawie przywołanych regulacji Polska jest państwem świeckim, opartym na zasadzie separacji przyjaznej i skoordynowanej.
The considerations concern the genesis and interpretation of the fundamental principle of the relationship between the State and the Catholic Church, proclaimed in Article 1 of the Concordat between the Holy See and the Republic of Poland in 1993–1998 and confirmed in Article 25 (3) of the Polish Constitution of 1997. The first part of the study presents the genesis of the principle of respect for independence and autonomy of the State and the Catholic Church, each in its own sphere, and their cooperation for the common good. It is claimed that Christianity contributed to the culture of whole humanity an original paradigm of religious-political dualism – at odds with the religious-political monism prevailing in the ancient world – and presented the formation of the meaning of this principle in the Constantinian era (from Constantine the Great to the Second Vatican Council). The second part includes: an interpretation of the basic principle of the relation between the Polish State and the Catholic Church in Poland proclaimed in Article 1 of the Concordat, its elaboration in the subsequent articles of the Concordat in the form of mutual obligations and rights of the State and the Catholic Church, and its reception in Article 25 (3) of the Constitution of the Republic of Poland of 1998 with respect to all Churches and other religious associations whose legal situation has been regulated. In the concluding section, the author states that on the basis of the cited regulations Poland is a secular state, based on the principle of friendly and coordinated separation.

Źródło:

Roczniki Nauk Prawnych; 2020, 30, 4; 83-108
1507-7896
2544-5227

Pojawia się w:

Roczniki Nauk Prawnych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Filozofia Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z dnia 28 lipca 1993 roku
Philosophy of the Concordat between the Holy See and the Republic of Poland of July 28, 1993

Autorzy:

Góralski, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2154928.pdf

Data publikacji:

2022-12-22

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

konkordat polski
Konkordat z 1993 r.
konkordaty posoborowe
Stolica Apostolska
stosunki państwo–Kościół
wolność religijna
Polish concordat
Holy See
postconciliar concordats
State–Church relations
religious freedom

Opis:

Każdy ze współczesnych, posoborowych konkordatów zawieranych przez państwa ze Stolicą Apostolską jest osadzony w określonym kontekście historycznym, socjologicznym, kulturowym i normatywnym, co w sposób oczywisty ma wpływ na kształt uzgodnionych postanowień. Można powiedzieć, że każdy konkordat ma swoją filozofię. Przedmiotem niniejszego opracowania jest filozofia Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską, który podpisano dnia 28 lipca 1993 r. Jak twierdzi autor, odzwierciedla ona przede wszystkim dążenie państwa polskiego i Kościoła Katolickiego, jako wspólnot świadomych swoich zadań i kompetencji, do realizacji dobra wspólnego i rozwoju człowieka. Do podstawowych założeń przyjętego modelu relacji państwo–Kościół, zgodnie z nauczaniem soborowym, należą zasady niezależności państwa i Kościoła oraz ich współdziałania. Dzięki temu zawarcie tej umowy znacząco przyczyniło się do zapewnienia właściwej równowagi w stosunkach między państwem i Kościołem Katolickim, korzystnie wpływając również na sytuację prawną innych związków wyznaniowych w Polsce.
Every contemporary, postconciliar concordat concluded by states with the Holy See is set in a specific historical, sociological, cultural and normative context, which clearly affects the agreed provisions. Each concordat can be seen as having its own philosophy. This paper discusses the philosophy of the Concordat between the Holy See and the Republic of Poland concluded on July 28, 1993. It is argued that this philosophy essentially reflects the aspiration of the Polish State and the Catholic Church, both aware of their responsibilities and competencies, to contribute towards the common good and human development. The adopted model of State–Church relations, in harmony with the conciliar teaching, is based on mutual independence and autonomy as well as cooperation. As a consequence, the Concordat has significantly contributed to ensuring a proper balance in the relations between the State and the Catholic Church, while also having a positive impact on the legal situation of other religious organizations in Poland.

Źródło:

Studia z Prawa Wyznaniowego; 2022, 25; 157-170
2081-8882
2544-3003

Pojawia się w:

Studia z Prawa Wyznaniowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Secularisation and Church-State Relations: Towards a Typology
Sekularyzacja i relacje państwo-kościół: w kierunku typologii

Autorzy:

Liwak, Adam

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1009369.pdf

Data publikacji:

2017-12-17

Wydawca:

Akademia Katolicka w Warszawie

Tematy:

sekularyzm
semi-sekularyzm
sekularyzacja
relacje państwo-Kościół
secularism
semi-secularism
secularisation
Church-State relations

Opis:

The article titled Secularization and Church-State Relations: Towards a Typology is an attempt to address the lack of clear definition of the term “secu-larisation”. The paper is divided into four parts. In the beginning, the author, tak-ing into account previous research, compiles various concepts of origin and the meaning of the term „secularisation”, including authors such as Berger, Casanova, Taylor and Mazurkiewicz.The second part presents different attitudes towards secularisation and secularism. It also explains differences between the two concepts.Moving on to the third section of the paper, the author here includes se-lected historical aspects of secularisation and the influence of this process on the state-church relationship. A historical analysis is followed by a new typology of secularisation, consisting of five different categories which are possible to apply in Political Science.In the last part of the article a preliminary attempt to analyze the term „semi-secularization” is carried out. In his research, the author outlines the ele-ments that make up that process.The absence of a single, commonly accepted definition of ‘secularisation’ suggests that the term attempts to embody not one, but a variety of distinctive patterns of the phenomenon; thus, the analytical and descriptive power of the term is weakened or lost altogether. By si$ing through and classifying the range of definitions and theories of secularisation, while also examining aspects of the his-torical phenomenon development within the Latin West, it is possible to propose a typology comprising five different patterns of this phenomenon.

Źródło:

Warszawskie Studia Teologiczne; 2017, 30, 3-4; 176-201
0209-3782
2719-7530

Pojawia się w:

Warszawskie Studia Teologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Rządca diecezji warmińskiej ks. Wojciech Zink a władze partyjno-państwowe (1951–1953). Zarys problematyki
The ruler of the Warmia diocese, priest Wojciech Zink and the party and state authorities (1951 – 1953). Outline of the problem

Autorzy:

Kopiczko, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2147906.pdf

Data publikacji:

2019-12

Wydawca:

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu

Tematy:

Wojciech Zink
duchowieństwo
stosunki państwo-Kościół
represje
historia Kościoła
Warmia
clergy
church-state relations
repression
church history

Opis:

W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie ks. Wojciechem Zinkiem, który w latach 1951 – 1953 sprawował rządy w diecezji warmińskiej. Dużo uwagi poświęca się jego postawie wobec ówczesnych władz polskich i sprzeciwowi wobec aresztowania prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego. Wielokrotnie występował w obronie duchownych i wiernych, których spotykały represje ze strony funkcjonariuszy państwowych i partyjnych. Protestował przeciwko aresztowaniu kapłanów. Zdecydowanie sprzeciwiał się próbom ograniczenia duszpasterstwa parafialnego i ograniczaniu likwidacji instytucji kościelnych, zwłaszcza niższego seminarium duchownego we Fromborku. Bronił księży autochtonów, ale też starał się zapobiegać konfliktom z powodu prób przywrócenia języka niemieckiego w nabożeństwach. Nie akceptował działalności tzw. księży patriotów. Z powodu niezłomnej postawy wielokrotnie był wzywany na rozmowy z przewodniczącym Wojewódzkiej Rady Narodowej i kierownikiem Wydziału do Spraw Wyznań w Olsztynie. Gdy doszło do aresztowania prymasa Polski nie wyraził zgody na odczytanie w parafiach wydanych wówczas komunikatu Rady Ministrów i „wezwania” Episkopatu Polski. Z tego powodu został wieczorem 2 października 1953 r. aresztowany i osadzony w więzieniu w Warszawie, w którym spędził 16 miesięcy. Do diecezji mógł jednak powrócić dopiero po przemianach Polskiego Października w 1956 r. Kolejne lata życia poświęcił na pracę w Kurii Biskupiej. Był najbliższym współpracownikiem biskupa Tomasza Wilczyńskiego, a po jego śmierci w 1965 r. – biskupa Józefa Drzazgi. W ich imieniu bardzo często udawał się do władz wojewódzkich, także wyznaniowych, by bronić Kościoła warmińskiego i załatwiać sprawy szczególnie trudne, m.in. oskarżeń księży, placówek duszpasterskich, katechizacji, seminarium duchownego. Jeszcze w latach sześćdziesiątych występował w obronie ludności autochtonicznej i zorganizował samopomoc kapłańską. Tym samym w pełni zasłużył na określenie „kapłan niezłomny”. Za swoją heroiczną postawę został też upamiętniony tablicą odsłoniętą 18 czerwca 2018 r. w Ogrodzie Sprawiedliwych w Warszawie.
In recent years, interest in priest Wojciech Zink, who in 1951 – 1953 governed in the diocese of Warmia, has increased. Much attention is devoted to his attitude towards the then Polish authorities and opposition to the arrest of the Primate of Poland, Cardinal Stefan Wyszyński. He repeatedly defended the clergy and the faithful, who were met with repression by state and party officials. He protested against the arrest of priests. He strongly opposed attempts to reduce parish priesthood and to limit the liquidation of church institutions, especially the lower seminary in Frombork. He defended indigenous priests, but he also tried to preventconflicts because of attempts to restore the German language in services. He did not accept the so-called priests the patriots. Because of his steadfast attitude he was repeatedly called uponto talk to the chairman of the Provincial National Council and the head of the Department for Religious Affairs in Olsztyn. When the Primate of Poland was arrested, he did not agree to read the message of the Council of Ministers and the “summons” of the Polish Episcopate in parishes. For this reason he was arrested in the evening on October 2, 1953 and imprisoned in Warsaw, where he spent 16 months. However, he could return to the diocese only after the transformation of the Polish October in 1956. He spent the next years of his life working in the Bishop’s Curia. He was the closest associate of bishop Tomasz Wilczyński, and after his deathin 1965 – of bishop Józef Drzazga. On their behalf, he often went to provincial authorities, including denominational authorities, to defend the Warmian Church and settle particularly difficult matters, including accusations of priests, pastoral institutions, catechesis and seminary. Back in the 1960s, he defended indigenous people and organized priestly self-help. Thus hefully deserves the term “steadfast priest.” For his heroic attitude he was also commemorated with a plaque unveiled on June 18, 2018 in the Garden of the Righteous in Warsaw.

Źródło:

Studia Elbląskie; 2019, 20; 109-126
1507-9058

Pojawia się w:

Studia Elbląskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Państwo laickie i Kościół: Uwagi na temat książki Urszuli Wasilewicz, Systemy relacji między Kościołem katolickim i Francją. Studium historyczno-prawne, Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2017, ss. 263.

Autorzy:

Sołga, Przemysław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/632192.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

the state, the Catholic Church, relations, legal system
państwo, Kościół katolicki, relacje, system prawny

Opis:

The reason for writing the text was many controversial statements of the author of the book. The article evaluates the structure, sources, and factual contents of the monograph by Urszula Wasilewicz. The author notes important shortcomings of the work and takes issue with several claims made in the book. Author used the method of analysis and synthesis and the method of individual cases. In this way unfounded some of Urszula Wasilewicz’s statements were shown.
Motywem do napisania niniejszego tekstu było wiele kontrowersyjnych stwierdzeń Autorki opiniowanej książki. W artykule oceniono publikację Urszuli Wasilewicz, biorąc pod uwagę takie aspekty, jak jej konstrukcja, podstawa źródłowa i zawartość merytoryczna. Zwrócono uwagę na istotne braki w pracy oraz podjętego polemikę z niektórymi stwierdzeniami Urszuli Wasilewicz. Autor zastosował metodę analizy i syntezy oraz metodę indywidualnych przypadków. W ten sposób ukazano bezzasadność niektórych konstatacji Autorki.

Źródło:

Res Historica; 2018, 46
2082-6060

Pojawia się w:

Res Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Prawo Kościoła Anglii jako część systemu prawa Anglii
Law of the Church of England as a part of the law of England

Autorzy:

Rynkowski, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1043896.pdf

Data publikacji:

2015-12-30

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

measures
prawo kanoniczne
stanowienie prawa kościelnego
kościoły i inne związki wyznaniowe
prawo wewnętrzne Kościoła
Kościół Anglii
relacje Państwo-Kościół
internal church law
legislation of church law
State-Church relations
Canon law
Church of England

Opis:

Celem artykułu jest ukazanie, że prawo Kościoła Anglii stanowi część systemu prawa Anglii. Tezę tę potwierdza proces stanowienia tego prawa, komentarze doktryny, wyroki sądów angielskich, a nawet orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Najbardziej charakterystyczny rodzaj aktu prawnego, measure, jest omówiony na przykładach pod kątem procesu stanowienia prawa i zakresu obowiązywania.
The aim of this article is to demonstrate that the law of the Church of England constitutes a part of the English legal system. This thesis is confirmed by the way this law is adopted, by the commentaries and by the jurisprudence of the English courts, and even of the European Court of Human Rights. The most characteristic legal act, the measure, is presented in terms of the legislative process and the scope of application, on the examples given.

Źródło:

Studia z Prawa Wyznaniowego; 2015, 18; 201-214
2081-8882
2544-3003

Pojawia się w:

Studia z Prawa Wyznaniowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Kościół w Opatowie w warunkach komunizmu (1945-1966)

Autorzy:

Gryz, Ryszard

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/560628.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu

Tematy:

St. Martin's parish Opatów
Bernardine monastery in Opatów
state-church relations
communism
anti-church policy
secularization
parafia św. Marcina w Opatowie
klasztor OO. Bernardynów w Opatowie
relacje państwo-Kościół
komunizm
polityka antykościelna
laicyzacja

Opis:

After the Second World War, the communist authorities in Poland (Polish United Workers' Party - PZPR) implemented a program to eliminate the Church from public life. In the city of Opatów, which belonged to the Sandomierz diocese, the process that was implemented mirrored what was occurring throughout the country. In this article, the interactions between the Catholic Church and state authorities is presented using the example of the Opatów parish. Policy of atheism and secularization of society took over the parish of St. Martin's religious orders, schools and institutions. Religious education was removed from public schools, the material possessions of the Church were reduced, and nuns were dismissed from work at kindergartens and hospitals. The secret services and state administration for religious denominations were instituted to oversee religious and pastoral activities. The most discriminatory policy was experienced by priests, monks and nuns working in the Opatów parish. Anti-communist resistance and active religious life of Catholics in this city and surrounding villages meant that the Church maintained a high moral authority and social position.
Po drugiej wojnie światowej władze komunistyczne w Polsce (Polska Zjednoczona Partia Robotnicza ‒ PZPR) realizowały program eliminacji Kościoła z życia publicznego. W mieście Opatów, należącym do diecezji sandomierskiej, jak w zwierciadle widoczny był proces, który wystąpił w całym kraju. W artykule na przykładzie parafii Opatów zaprezentowano relacje między Kościołem katolickim a władzami państwowymi. Polityka laicyzacji i ateizacji społeczeństwa objęła parafię św. Marcina, zakony, szkoły i instytucje. Usunięto naukę religii ze szkół publicznych, redukowano materialny stan posiadania Kościoła, zwalniano zakonnice z pracy w przedszkolach i szpitalach. Służby specjalne i państwowa administracja do spraw wyznań inwigilowały działalność religijną i duszpasterską. Dyskryminacyjnej polityki najbardziej doświadczyli księża, zakonnicy i zakonnice pracujące w parafii Opatów. Antykomunistyczny opór i aktywne życie religijne katolików w tym mieście i okolicznych wioskach spowodowały, że Kościół utrzymał wysoki autorytet moralny i pozycję społeczną.

Źródło:

Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2019, 26
0208-7626

Pojawia się w:

Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Stosunki między państwem a związkami wyznaniowymi w niepodległej Ukrainie (1991-2013)
The relationship between the state and the religious associations in sovereign Ukraine

Autorzy:

Strutyński, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1043572.pdf

Data publikacji:

2014-12-30

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

freedom
of religion
state-church relations
Ukrainian eccesiastical law
Ukrainian law on religion
religious organisations in Ukraine
ukraińskie prawo wyznaniowe
wolność wyznania
związki wyznaniowe na Ukrainie
stosunki państwo-Kościół

Opis:

Celem artykułu jest przedstawienie relacji między państwem a związkami wyznaniowymi na Ukrainie. Uzyskanie niepodległości przez Ukrainę w 1991 roku spowodowało konieczność uregulowania kwestii wyznaniowych zgodnie z demokratycznymi standardami. Uchwalono Ustawę o gwarancjach wyznania i organizacjach religijnych oraz nową konstytucję, która zawiera podstawowe zasady relacji państwa do religii. Kwestie relacji związków wyznaniowych z państwem są analizowane przez ukraińskie kościoły oraz organizacje pozarządowe takie jak: Religijno-informacyjna służba Ukrainy, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Centrum Razumkowa oraz Instytut Wolności Religijnej. W dość powszechnej ocenie relacje między państwem a związkami wyznaniowymi kształtowały się prawidłowo do 2010 roku. Objęcie władzy przez prezydenta Wiktora Janukowycza oznaczało zdecydowaną zmianę polityki wyznaniowej państwa. Dokonano zmian w administracji wyznaniowej oraz zdecydowano się na nowelizację ustawy O wolności wyznania i organizacjach religijnych. Związki wyznaniowe uznały te zmiany za próbę odebrania im niezależności.
The paper presents the relationship between the state and religious associations in Ukraine. After Ukraine gained independence in year 1991 it was required that the matters concerning religious confessions be regulated according to democratic standards. Among the legislations were the Bill on freedom of confession and religious organisations and the new constitution which defines the basic rules of state-religion relations. The relationship between the religious associations and state are analized by Ukrainian churches and non-governmental organisations such as Ukrainian Helsinki Human Rights Union, Razumkow Center and the Institute for Freedom of Religion. It is commonly agreed that until 2010 the relationship between the state and religious organisations were correct. However, the religious policy of state changed after Wiktor Janukowycz had become the president. The administrative organs for confessions were altered and the Bill on freedom of confession and religious organisations was amended. The religious associations saw these changes as an attempt to deprive them of their independence.

Źródło:

Studia z Prawa Wyznaniowego; 2014, 17; 255-273
2081-8882
2544-3003

Pojawia się w:

Studia z Prawa Wyznaniowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

The Contribution of Bishops from the Communist States to the Doctrine of the Second Vatican Council in Respect of Church–State Relations
Wkład biskupów bloku państw komunistycznych w nauczanie Soboru Watykańskiego II na temat relacji Kościół–Państwo

Autorzy:

Słowikowska, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1754330.pdf

Data publikacji:

2020-06-15

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Communism
Church-State Relations
the Second Vatican Council
komunizm
relacje Kościół-państwo
Sobór Watykański II

Opis:

Problematyka relacji Kościół–Państwo zawsze należała do delikatnych i skomplikowanych grup zagadnień. Na ich rangę i złożoność wskazuje chociażby fakt, że podczas pogłębiania i rozwijania współczesnej doktryny o społeczności kościelnej i wspólnocie politycznej przez Sobór Watykański II, pierwotnie nie przewidywano oddzielnego dokumentu regulującego to zagadnienie. Jednakże w efekcie umiejscowiono je w dwóch: deklaracji o wolności religijnej Dignitatis humanae i w konstytucji duszpasterskiej o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes. W artykule przedstawiony został wkład biskupów bloku państw komunistycznych w nauczanie Vaticanum II na temat relacji Kościół–Państwo. Ograniczenie wypracowywania zasad tych relacji przez Sobór Watykański II do wystąpień i pisemnych uwag (animadversiones) jedynie biskupów-przedstawicieli z bloku Państw komunistycznych jest dla badanego zagadnienia celowe i istotne. W Państwach, w których panował ustrój oparty na reżimie totalitarnym, eliminowano jakiekolwiek pierwiastki religijne z życia społecznego, a walka z Kościołem stanowiła program władz państwowych. Dlatego biskupi na co dzień pełniący posługę kościelną w Państwach komunistycznych, dzięki własnemu doświadczeniu, mieli obowiązek unaocznić pozostałym biskupom świata rzeczywiste problemy, z jakimi Kościół powinien się zmierzyć. Swoim zaangażowaniem i głosem wpisali się w założenia Soboru realizowane pod hasłem aggiornamento, wskazując na uwspółcześnienie, odnowienie i dostosowanie działalności Kościoła do zmian, jakie dokonały się we współczesnym świecie. Efektem pracy biskupów z bloku Państw komunistycznych stało się m.in.: wyakcentowanie godności osoby ludzkiej, jako źródła wolności religijnej i przysługiwania wolności religijnej każdemu człowiekowi; określenie, że wolność ta oznacza również wolność człowieka od przymusu do działań sprzecznych z jego sumieniem; podkreślenie prawa rodziców do wychowywania dzieci w wierze; dostrzeżenie pluralizmu światopoglądowego i społeczności pluralistycznej, dla której należy stworzyć model relacji z Kościołem; uwzględnienie wzajemnej niezależności Kościoła i wspólnoty politycznej oraz konieczności ich współdziałania; wskazanie, że chrześcijanie mają swoje obowiązki jako członkowie Kościoła i obywatele Państwa.
The relations between the Church and the State have always been a delicate and complex issue. Its importance and complexity is reflected by the fact that while the Vatican II was improving and developing its modern doctrine on the ecclesiastical and the political community, no separate document to address this issue was being projected. However, ultimately two such documents were created: the Declaration on Religious Freedom Dignitatis Humanae and the Pastoral Constitution on the Church in the Modern World Gaudium et spes. The article presents the contribution of bishops from the Communist Bloc states to the teaching of Vatican II regarding Church–State relations. When addressing these relations, the Council limited itself to having speeches and written remarks (animadversiones) delivered only by the bishopsrepresentatives of the Communist Bloc, and this perspective has relevance for the presented study. In those states where a system based on a totalitarian regime was in use, any traces of religious life would be eliminated from social life, and combating the Church was a priory for the state authorities. For this reason, the bishops who exercised their daily ministry in communist countries, were supposed to show to make other bishops aware of the real problems facing the Church, using their own experience. Their involvement and voice were consistent with the assumptions of the Council, which were realised as part of aggiornamento, highlighting the modernisation, revival and adjustment of the Church’s activity to changes taking place in the modern world. The outcomes of these bishops’ efforts were, among others: the affirmation of human dignity as the source of religious freedom, which was reserved to every human being, the observation that this freedom is our freedom from coercion to do things contrary with our conscience, the highlighting of parents’ right to educate their children in the faith, the recognition of the pluralism of world views as well as pluralistic society, which requires a model of its relations with the Church, the consideration of mutual independence of the Church and the political community and the need for cooperation, and the observation that Christians have duties both as Church members and citizens of the State.

Źródło:

Roczniki Nauk Prawnych; 2020, 29, 4; 173-199
1507-7896
2544-5227

Pojawia się w:

Roczniki Nauk Prawnych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Zasada poszanowania autonomii i wzajemnej niezależności państwa i kościołów oraz innych związków wyznaniowych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
The principle of respect for the autonomy and mutual independence of the state and churches and other religious organizations in the jurisprudence of the Constitutional Tribunal

Autorzy:

Poniatowski, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1043160.pdf

Data publikacji:

2020-12-30

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

autonomy
independence
Church-State relations
religious freedom
Church-State cooperation
autonomia
niezależność
wolność religijna
relacje państwo-kościół
współdziałanie państwa i kościoła

Opis:

W artykule przedstawiono analizę orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w zakresie zasady poszanowania autonomii i wzajemnej niezależności państwa i kościołów oraz innych związków wyznaniowych. W pierwszej kolejności została przedstawiona proweniencja tej zasady. W szczególności wskazano na jej aspekt komparatystyczny. Następnie przedstawiono tę zasadę jako element relacji pomiędzy państwem i związkami wyznaniowymi w ujęciu judykatury Trybunału Konstytucyjnego. W kolejnych częściach artykułu przedstawiono wykładnię tej zasady oraz jej zakres w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Najważniejsze wnioski przedstawiono w zakończeniu.
This article presents an analysis of the jurisprudence of the Constitutional Tribunal in relation to the principle of respecting the autonomy and mutual independence of the State and churches and other religious organizations. In the first part, the study focuses on the provenance of the principle in question, primarily taking its comparative aspect into account. Then the principle is presented as an element of the relationship between the State and religious organizations in the jurisprudence of the Constitutional Tribunal. The subsequent parts provide an interpretation of this principle and its scope in the jurisprudence of the Constitutional Tribunal. The article ends with a discussion of the most important conclusions.

Źródło:

Studia z Prawa Wyznaniowego; 2020, 23; 365-386
2081-8882
2544-3003

Pojawia się w:

Studia z Prawa Wyznaniowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Walka o świeckie państwo w II Rzeczypospolitej. Memoriał Polskiego Związku Myśli Wolnej z 1933 r.
The fight for a secular state in the Second Polish Republic. Memorial of the Polish Association of Free Thought from 1933

Autorzy:

Truszkowski, Bartosz Kamil

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/621560.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

II Rzeczpospolita, Polski Związek Myśli Wolnej, wolnomyślicielstwo, laicyzacja, akta stanu cywilnego, relacje państwo– –kościół
The Second Polish Republic, Polish Association of Free Thought, freethinking, secularization, vital records, state-church relations

Opis:

The article aims to outline the issues involved in attempts to secularize the Polish state in the interwar period, with particular emphasis on the activity of the free- thinking movement. Through a brief description of how the freethinker’s attitude evolved over the years, propagating its ideas in Poland during the partitions, and the history of the Polish Association of Freethinkers and the Polish Association of Free Thought, the author presents the PAFT memorial sent to prime minister Janusz Jędrzejewicz in 1933. The letter outlines the problems which irreligious citizens and citizens being members of unrecognized religions had to struggle with, as well as arguments for the development of secular regulations on marital law, registration of civil status and burial of the deceased. The author then attempts to answer the question why these postulates were never implemented on the basis of an analysis of the further fate of PAFT and relations between the Catholic Church and the Polish state.
Artykuł ma na celu zarysowanie problematyki prób sekularyzacji państwa polskiego w okresie międzywojennym, ze szczególnym uwzględnieniem działalności ruchu wolnomyślicielskiego. Poprzez krótki opis kształtowania się postawy wolnomyśliciela na przestrzeni dziejów, propagowania jej na terenach polskich w okresie zaborów, a także historię funkcjonowania Stowarzyszenia Wolnomyślicieli Polskich i Polskiego Związku Myśli Wolnej autor dociera do memoriału tego ostatniego skierowanego do premiera Janusza Jędrzejewicza w 1933 r. List nakreśla problemy z jakimi stykały się osoby bezwyznaniowe i przynależące do wyznań nieuznawanych, a także argumenty ku opracowaniu świeckich przepisów o prawie małżeńskim, rejestracji stanu cywilnego i grzebaniu zmarłych. Następnie autor stara się odpowiedzieć na pytanie dlaczego postulaty te nie zostały zrealizowane na podstawie analizy dalszych losów PZWM i stosunków na linii Kościół-państwo polskie.

Źródło:

Miscellanea Historico-Iuridica; 2018, 17, 1; 61-74
1732-9132
2719-9991

Pojawia się w:

Miscellanea Historico-Iuridica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Pacyfikacje społecznych inicjatyw w zakresie budownictwa sakralnego na przykładzie Szklar w archidiecezji krakowskiej
Pacification of Social Initiatives with Regard to Construction of Sacred Buildings as Illustrated by the Case of Szklary in Kraków Archdiocese

Autorzy:

Gryz, Ryszard

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/477329.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Tematy:

budownictwo sakralne
stosunki państwo–Kościół
PRL
Karol Wojtyła
sacred buildings
Church–State relations
Polish People’s Republic

Opis:

The article is a case study on the origin, course and consequences of the actions on 12th August 1974, which pacified the resistance of the residents of Szklary, a village in the Kraków Archdiocese, who opposed the demolition of a room added to a catechetical building. The estate was owned by Fr Józef Pochopień, the vicar at the home parish of Racławice Olkuskie, who also commissioned the modification of the building. According to the wishes of the Catholic residents of Szklary, he planned to established an independent ministry in the village. The party and state leadership of the Olkusz Poviat and the Kraków Voivodeship recognised the construction as illegal. Before the administrative decision to block the construction came into force, representatives of the Party, officers competent for religious denominations and officers of the security apparatus had prepared a plan to demolish the unauthorised construction and decided to conduct the operation by force. The intervention involved security and police forces, who beat over thirty people, mainly women, who defended the estate on the behalf of their absent prefect. The course of the brutal action was documented in the operational materials of the Security Service. The incident proved discrimination of Catholics under the Polish People’s Republic when the construction permits concerning religious buildings were strictly regulated. The result of the conflict was positive for the residents of Szklary, who had a parish established in their village a few years later and built a church. This project became positive due to the personal effort and support by the Metropolitan Archbishop of Kraków, Cardinal Karol Wojtyła. A person strongly involved in provision of legal protection for the victims was Advocate Andrzej Rozmarynowicz. Despite the persecution, Fr Józef Pochopień, who was sentenced to suspended imprisonment, underwent financial persecution, was spied on and experienced attempted recruitment for cooperation with the Security Service, did not give up. The case of Szklary was used by the authorities of the Polish People’s Republic to create a model of combating social initiatives related to construction of sacred buildings.

Źródło:

Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 30; 434-450
1427-7476

Pojawia się w:

Pamięć i Sprawiedliwość

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Episkopat wobec integralności ziem polskich po II wojnie światowej. Wybrane problemy z najnowszej literatury i źródeł
The Episcopate in the face of Polish land integration after World War II. Selected issues from the latest literature and sources

Autorzy:

Gryz, Ryszard

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31340508.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Tematy:

Polish Episcopate
Western and Northern Lands
church administration
state-Church relations
Polish People's Republic
Holy See
Episkopat Polski
Ziemie Zachodnie i Północne
Kresy Wschodnie
administracja kościelna
relacje państwo–Kościół
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Stolica Apostolska

Opis:

W artykule przedstawiono wyselekcjonowane kwestie dotyczące zaangażowania prymasów Polski kardynała Augusta Hlonda i kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz innych biskupów w sprawę powstania i stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych po II wojnie światowej. Uwzględniono najważniejsze etapy w chronologii wydarzeń związanych z tą problematyką (1945 – 1951 – 1956 – 1972). Najistotniejsze okazały się decyzje podjęte w sierpniu 1945 r., kiedy utworzono pięć administratur apostolskich dla diecezji warmińskiej z siedzibą w Olsztynie, gdańskiej oraz w Gorzowie Wielkopolskim, Opolu dla Śląska Opolskiego i Wrocławiu dla Dolnego Śląska. W czerwcu 1972 r., po ratyfikacji przez Bundestag układu granicznego zawartego między Polską Rzeczpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec, zakończył się okres tymczasowości polskich struktur kościelnych na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Papież Paweł VI w bulli Episcoporum Poloniae coetus zlikwidował administratury apostolskie i utworzył cztery nowe diecezje (gorzowską, koszalińsko-kołobrzeską, szczecińsko-kamieńską i opolską). W procesie stabilizacji polskich struktur kościelnych, który trwał dwadzieścia siedem lat, decydujące było stanowisko kolejnych papieży i Stolicy Apostolskiej. Uwzględniali oni poglądy niemieckiego i polskiego episkopatu oraz stan relacji polsko-niemieckich w kwestii aprobaty linii granicznej. Wśród polskich hierarchów najaktywniejszy okazał się biskup Bolesław Kominek (administrator apostolski w Opolu, arcybiskup wrocławski i kardynał). W artykule podstawę syntetycznej narracji stanowi wybór polskojęzycznych, najnowszych publikacji na temat relacji państwowokościelnych w Polsce po II wojnie światowej oraz edycje źródłowe. Wykorzystano między innymi osobiste notatki prymasa Wyszyńskiego Pro memoria, listy pasterskie Episkopatu Polski, komunikaty Konferencji Episkopatu Polski oraz oficjalne wypowiedzi biskupów.
The article presents selected issues concerning Polish Primates cardinal August Hlond and cardinal Stefan Wyszyński and other bishops’ engagement in the case of emergence and stabilisation of the Polish church administration on the Western and Northern Lands after World War II. It covers the most important stages in the chronology of events related to this topic (1945 – 1951 – 1956 – 1972). The most significant decisions were made in August 1945, when five apostolic administrations were created for the dioceses of Warmia and Gdańsk, Gorzów, Opole Silesia and Lower Silesia. In June 1972, after the Bundestag’s ratification of the border agreement between the Polish People's Republic and the Federal Republic of Germany, the temporary nature of the Polish ecclesiastical structures on the so-called Recovered Territories came to an end. In his bull Episcoporum Poloniae coetus, Pope Paul VI liquidated apostolic administrations and created four new dioceses (Gorzów, Koszalin-Kołobrzeg, Szczecin-Kamieńsk and Opole). In the twenty-seven-year long process of stabilisation of the Polish ecclesiastical structures, the position of successive Popes and the Holy See was decisive. They were taking into account the views of the German and Polish episcopates and the state of Polish-German relations in the matter of the boundary line approval. The most active among the Polish hierarchy was Bishop Bolesław Kominek (apostolic administrator in Opole, archbishop of Wrocław, and cardinal). The basis of the article’s synthetic narrative is the selection of the latest Polish publications on state-church relations in Poland after the Second World War, and source editions. The personal notes of Primate Wyszyński – Pro memoria, pastoral letters of the Polish Episcopate, announcements of the Episcopal Conference of Poland, and official statements of bishops, among others, were used.

Źródło:

UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 16, 3; 100-122
2543-8379

Pojawia się w:

UR Journal of Humanities and Social Sciences

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

System państw świeckich na przykładzie wybranych państw europejskich
System of Secular States on the Basis of the Selected European States

Autorzy:

Romanko, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/22792685.pdf

Data publikacji:

2018-06-30

Wydawca:

Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Tematy:

państwo
Kościół
system relacji Kościół-państwo
zasada oddzielenia Kościoła od państwa
Church
state
system of Church-state relations
principle of separation of the Church from the state

Opis:

Współcześnie, obok państw wyznaniowych zakładających istnienie jednej religii oficjalnej, występują państwa świeckie charakteryzujące się rozdziałem Kościoła od państwa i państwa od Kościoła. Państwa świeckie zakładają system relacji między Kościołem a państwem oparty na separacji utożsamianej powszechnie z zasadą oddzielenia Kościoła od państwa.
At present, besides confessional states, which assume the existence of one official religion, there are secular states which are characterised by their separation of the Church from the state and the state from the Church. Secular states utilise a system of Church – state relations relying on separation commonly identified with the principle of separation of the Church from the state.

Źródło:

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2018, 13, 15 (1); 127-141
2719-3128
2719-7336

Pojawia się w:

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Fundamentalne zasady inspirujące aktualny Statut Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
The fundamental principles inspiring the actual Statute of the Pontifical University of John Paul II in Krakow

Autorzy:

Dyduch, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/957718.pdf

Data publikacji:

2016-11-01

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

statute of the Pontifical University of John Paul II in Krakow
authonomy
Sapientia christiana
internal law
state-Church relations
statut Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie autonomia
prawo wewnętrzne
relacje państwo – Kościół

Opis:

The development of the Ponti cal University of John Paul II in Krakow requires a change in law that regulates the church university. The Apostolic See approved a new statute of the school in question in 2015. The new law is based on the Apostolic Constitution Sapientia christiana and puts an emphasis on the following ideas: church and evangelizing characteristics of the school. The law also underlines autonomy of the University towards Polish state and, at the same time, it declares the openness of the school for multidimensional cooperation with the state.
Rozwój Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie wymaga zmian w akcie prawnym, który dotyczy tego kościelnego uniwersytetu. Stolica Apostolska zaaprobowała nowy statut tej uczelni w 2015 roku. Nowe prawo oparto na konstytucji apostolskiej Sapientia christiana. Kładzie ono nacisk na kościelny i ewangelizacyjny charakter uczelni. Nowy statut podkreśla także autonomię uniwersytetu względem państwa polskiego, a jednocześnie deklaruje otwartość uczelni na wielowymiarową współpracę z państwem.

Źródło:

Annales Canonici; 2016, 12; 65-77
1895-0620

Pojawia się w:

Annales Canonici

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Prawo czy obowiązek nauczania religii w szkołach katolickich w Polsce
The Right or Obligation to Teach Religion in Catholic Schools in Poland

Autorzy:

Pankiewicz, Ryszard

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/21375439.pdf

Data publikacji:

2023-12-01

Wydawca:

Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Tematy:

wolność religijna
relacje Kościół-państwo
szkoły publiczne
wychowanie katolickie
religious freedom
Church-state relations
public schools
Catholic education

Opis:

Szkoły podstawowe i ponadpodstawowe oraz przedszkola katolickie są placówkami oświatowymi o szczególnym charakterze. Niniejsze opracowanie dotyczy analizy obowiązujących polskich przepisów prawa oświatowego w zakresie nauczania religii w tychże placówkach i proponowanych zmian w prawie obowiązującym. Obecnie rodzice dla swoich dzieci mogą dokonać wyboru albo nauki religii, albo etyki. Mogą także nie dokonać żadnego wyboru. W praktyce dochodzi do sytuacji, w których rodzice wybierają szkołę katolicką i jednocześnie nie chcą, aby dziecko uczestniczyło w lekcjach religii. Często w takim przypadku dochodzi do sporów w relacji pomiędzy rodzicami i ich dziećmi a dyrektorami szkół katolickich. W niniejszym artykule postulowane są zmiany w polskim prawie, aby wyeliminować tego typu problematyczne sytuacje, poprzez zagwarantowanie w prawie oświatowym nauczania religii w katolickiej placówce oświatowej. Rodzice dokonując wyboru dla swojego dziecka szkoły katolickiej jednocześnie byliby związani swoim wyborem. W sytuacji zmiany swoich przekonań, realizując swoje konstytucyjne prawo do wolności sumienia i religii w życiu prywatnym i publicznym, a w szczególności prawa rodziców do swobodnego wychowania religijnego i moralnego dzieci zgodnie ze swoimi przekonaniami, zobowiązani byliby do przeniesienia dziecka do innej szkoły wypełniającej ich oczekiwania.
Primary and secondary schools and Catholic kindergartens are educational institutions of a special nature. This study concerns the analysis of the applicable Polish educational provisions regarding religious education in these institutions and the proposed changes in the applicable law. Currently, parents can choose to study religion or ethics for their children. They may also choose not to make any choice. In practice, there are situations in which parents choose a Catholic school but do not want their child to participate in religion classes. In such cases, disputes often arise in the relationship between parents and their children and the directors of Catholic schools. This article proposes changes to Polish law to eliminate this type of problematic situations by guaranteeing religious education in Catholic educational institutions in educational law. Parents choosing a Catholic school for their child would also be bound by their choice. In the event of a change in their beliefs, realizing their constitutional right to freedom of conscience and religion in private and public life, and in particular the right of parents to freely raise their children religiously and morally in accordance with their beliefs, they would be obliged to transfer the child to another school that meets their expectations.  

Źródło:

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2023, 18, 20 (2); 203-218
2719-3128
2719-7336

Pojawia się w:

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce