Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "starożytności" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 21
Tytuł:
Obecność nieobecnego
The Presence of the Absent
Autorzy:
Domański, Juliusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423363.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
user of antiquity
inquirer of antiquity
użytkownik starożytności
badacz starożytności
Opis:
Jest to wystąpienie skierowane do uczestników XI Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej: Filozofia XVII wieku – jej źródła i kontynuacje (Białystok, 16–17 czerwca 2015 r.), której prof. dr hab. Juliusz Domański był gościem honorowym (przyp. red.).
This is the speech, that was addressed to the participants of XI All-Polish Scientific Conference: The Philosophy of XVII century – its Sources and Continuations (Białystok, 16–17 June 2015), of which Professor Juliusz Domański was the guest of honour.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27/t.t.; 7-11
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Decision against Abortion in an Ancient Greek Novel (Chariton, Callirhoe 2.8–11)
Autorzy:
Wojciechowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28394749.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Chariton
Kallirhoe
aborcja w starożytności
kobiety w starożytności
krytyka aborcji
embrion ludzki
sophrosyne
Callirhoe
abortion in antiquity
women in antiquity
criticisms towards abortion
human embryo
Opis:
The article firstly outlines attitudes toward abortion in the Greek pagan world. Against this background, a unique passage from Callirhoe, a Greek novel from the first century AD, is presented. It is the longest ancient text on the subject and the only one that presents the opinions of women (and perhaps is also authored by a woman). These women are Callirhoe, who was sold into slavery, and Plangon, another slave. The article includes a translation of Callirhoe 2.8–11 and discusses its message. The novel cites some justifications for abortion (the unfortunate fate of the prospective slave and his mother; avoiding an unwanted marriage), but speaks of a child, not a fetus. In the end, the protagonist describes abortion as unlawful and ungodly infanticide and states that both the child and its father would have voted for life. The life of the child is more important than the personal virtue of sophrosyne.
Artykuł najpierw szkicuje postawy wobec aborcji w greckim świecie pogańskim. Na tym tle przedstawiony zostaje wyjątkowy fragment z Kallirhoe, powieści greckiej z I wieku po Chr. Jest to najdłuższy tekst antyczny na ten temat i jedyny, który przedstawia opinie kobiet (a może jest też kobiecego autorstwa). Są to mianowicie Kallirhoe, sprzedana do niewoli, i Plangona, inna niewolnica. Artykuł zawiera przekład Kallirhoe 2,8–11 i omawia jego przesłanie. Powieść przytacza pewne usprawiedliwienia aborcji (nieszczęśliwy los przyszłego niewolnika oraz jego matki; uniknięcie niechcianego małżeństwa), ale mówi o dziecku, a nie o płodzie. Ostatecznie bohaterka opisuje aborcję jako nieprawe i bezbożne dzieciobójstwo oraz stwierdza, że zarówno dziecko, jak jego ojciec zagłosowaliby za życiem. Życie dziecka jest ważniejsze od osobistej cnoty sophrosyne.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2023, 93, 3; 33-50
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów ochrony dóbr kultury w Szwecji
FROM THE HISTORY OF PRESERVATION OF CULTURAL MONUMENTS IN SWEDEN
Autorzy:
Brzostowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/539473.pdf
Data publikacji:
1972
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
ochrona zabytków w Szwecji
Nationalmuseum w Sztokholmie
Naczelny Zarząd Ochrony Zabytków Narodowych
Muzeum Starożytności Narodowych
Dział Zabytków Historycznych
„Jeneralny Dyrektor Starożytności Narodowych” w Szwecji
Manifest Królewski z 1666 r.
Opis:
In this paper the author presents in chronological order the problem of preservation of cultural monuments in Sweden, which he had studied during his last stay in that country. Included into the adjoining annex is the Manifesto of King Charles issued in Stockholm in 1666, which was the starting point for the legal aspect of preservation of historical relics. Further on the paper submits the detailed organisational scheme of Swedish governmental authorities responsible for preservation of cultural monuments: The High Board for Preservation of National Monuments and The Royal Academy of Literature, History and Antiquity, which are statutorily connected. In its wide meaning preservation of cultural monuments in Sweden is based upon legal acts and developed state machine. The final reorganisation in this field was regulated by the legal act issued in 1942, which automatically repealed a number of old laws; the act aimed at establishing the uniform legal background for preservation of national monuments, meeting the requirements of the present day. The project of a new legal act on the preservation problems has been given a lot of attention in Stockholm recently. And this is going to be linked with the reorganisation of the existing system of management. The Swedes try to create such legal and organisational forms that would not interfere with the demands of future. The number of legal acts presented in this paper, which have been issued for last ages running, speaks well for the Swedish national traditions in care for relics of the past.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1972, 2; 101-107
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Starożytności zagraniczne na łamach „Tygodnika Ilustrowanego” do 1914 roku
Foreign antiquities in „Tygodnik Ilustrowany” to 1914
Autorzy:
Jeleń, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681679.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
„Tygodnik Ilustrowany”
historia archeologii
starożytności
XIX wiek
history of archeology
antiquities
19th century
Opis:
„Tygodnik Ilustrowany” was one of the most important magazines in Warsaw in the 2nd half of nineteenth century. From the first issues of the magazine there is information about the national Antiquities. The reports of foreign Antiquities began to appear in the 2nd half of 1860s, and since then their number is steadily increasing. Most texts describing the discovery and ancient monuments were in the 1880s. Individual articles have appeared in the 1890s. At the beginning of the twentieth century once again increased the number of texts about Antiquities. Archaeological issues are not just confined to the news about the excavations. In „Tygodnik” placed biographies of scholars and collectors. Informed about exhibitions and museums that collect artifacts from the ancient times. Has also been reported same artifacts. There were also reprints articles in foreign languages. They were in the section „Artykuły treści naukowej, z innych piśmiennictw czerpane”. Small foreign reports of findings were published in „Ze świata obcego” edited by Mścisława Edgara Trepkę (Toporczyka), and later in the „Kronika Powszechna”. At this time the authors of the articles represented a variety of disciplines.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2015, 30; 263-276
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Po co Potockim kolekcja sztuki, czyli o wystawie Kolekcjonerstwo Potockich w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Autorzy:
Gołąbek, Marta
Paprocka-Gajek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27694398.pdf
Data publikacji:
2023-10-25
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
Potoccy
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Wystawa Starożytności
Karol Minter
kolekcja sztuki
historia muzeum
Opis:
Artykuł omawia założenia, cele oraz efekty nowej ekspozycji stałej zorganizowanej w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, zatytułowanej Kolekcjonerstwo Potockich. Wystawa prezentuje mniej znaną kartę dziejów pałacu wilanowskiego, kiedy właścicielami majątku byli Potoccy: Aleksandra z Lubomirskich i Stanisław Kostka, ich syn Aleksander oraz wnuk August i jego małżonka, Aleksandra z Potockich. Te trzy pokolenia rodu Pilawitów ukonstytuowały nowy, niezwykle istotny rozdział w dziejach dawnej rezydencji królewskiej i magnackiej, tworząc w niej, przez prawie stulecie, Muzeum Sztuki oraz miejsce pamięci o dziejach narodu polskiego. Potoccy gromadzili zbiory artystyczne oraz pamiątki narodowe, a także wprowadzali zmiany w przestrzeni prywatnej rezydencji, aby przystosować ją do celów muzealnych. Konsekwentnie powiększana kolekcja stała się – w myśl idei Potockich – skarbnicą udostępnioną szerokiej publiczności. Za początek publicznej działalności Muzeum uznaje się datę pierwszego wpisu do wilanowskiej Księgi Gości – 5 sierpnia 1805 r. Nowa wystawa podejmuje w swej narracji oraz aranżacji historię muzeum Potockich. Na podstawie przekazów ikonograficznych z XIX oraz początku XX w. przekształcone zostały wnętrza galerii ogrodowych na pierwszym piętrze pałacu. W galerii południowej przypominamy o działającej tu niegdyś Bibliotece, w galerii północnej zaś o ważnym kulturalnym wydarzeniu warszawskim – Wystawie Starożytności z 1856 r. W ramach wprowadzonych zmian powstały nowe przestrzenie ekspozycyjne: Gabinet Historyczny, Gabinet Rycin oraz Gabinet Ikonograficzny. Pierwszy z wymienionych poświęcony jest pamiątkom narodowym, dwa kolejne wnętrza to kameralna przestrzeń ekspozycji obiektów na podłożu papierowym.
Źródło:
Muzealnictwo; 2023, 64; 170-179
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PRZYGOTOWANIA DO EDYCJI INWENTARYZACJI KAZIMIERZA STRONCZYŃSKIEGO
PREPARATION FOR THE EDITION OF KAZIMIERZ STRONCZYNSKIS INVENTORY
Autorzy:
Kowalczyk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538625.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
STRONCZYNSKI'S KAZIMIERZ INVENTORY
Kazimierz Stronczyński
inwentaryzacja zabytków starożytności
zabytki w Królestwie Polskim
rządowa inwentaryzacja
akwarele Stronczyńskiego
Opis:
In 1844-1855, an inventory of historical monuments on the territory of the Kingdom of Poland established under the protectorate of the Russian Empire was made. The works financed with state resources in compliance with an issued instruction were carried out by Kazimierz Stronczyński, head of a State Commission, and assisted by a draughtsman and an archivist. Kazimierz Stronczynski (1809-1896), a heraldist, sfragistist, and a numismatist, was well prepared to fulfil this task. The delegation reached monuments in 410 towns within 5 guberniyas of the Kingdom. The fruit of the works in the form of five volumes of descriptions and 420 water-colour views in seven portfolios has luckily survived at the Print Cabinet of the Warsaw University Library. This tremendous work: the first in Europe state-run inventory of historical monuments, remains unpublished despite the fact that 150 years have elapsed since its creation,. It was only Michał Walicki in his essay of 1931 who analysed the works of Stronczynski and his co-workers. The inventory has only partially been used for conservation works. Publication of the monumental inventory has become the matter of pride. Therefore, on the initiative of the Warsaw University Library preparations to publish Stronczyński' work have been undertaken. A nine-person team of art historians headed by the author of the present article have made an attempt to reach the monuments described by Stronczyński in order to confront their present state of preservation with the original one from 150 years ago. For this purpose photographs were taken from the places from which watercolours had previously been painted. The elaborated commentaries did not only record changes, but also completed historical information using the most recent scholarly literature. Currently, attempts are being made to acquire financing to publish this colossal ten-volume work by Stronczyński.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2007, 2; 51-66
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Witolorauda Józefa Ignacego Kraszewskiego w twórczości Stanisława Moniuszki
Witolorauda by Józef Ignacy Kraszewski in the Works by Stanisław Moniuszko
Autorzy:
Magdziak, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37515140.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Stanisław Moniuszko
Józef Ignacy Kraszewski
Witolorauda
„starożytności” litewskie
muzyka i literatura
Lithuanian “antiquities”
music and literature
Opis:
Artykuł poświęcony jest analizie metod adaptacji artystycznej Witoldoraudy Józefa Ignacego Kraszewskiego przez Stanisława Moniuszkę w kantatach mitologicznych Milda, Nijoła i Krumine, a także opisowi związków słowa i muzyki w utworach Moniuszki inspirowanych tą epopeją Kraszewskiego. Na podstawie korespondencji oraz tekstów publicystycznych obydwu twórców omówione zostały kulisy ich współpracy, a także Moniuszkowska wizja sztuki (zwłaszcza muzyki i literatury oraz związków między nimi). Wykorzystane w badaniach źródła są świadectwem stosunku kompozytora do muzycznych opracowań wielkiej poezji, a nawet zawierają jego deklaracje programowe w tym zakresie. Prócz próby zobrazowania konkretnych, retorycznych związków dźwięków ze słowem w opisywanej parze dzieł artykuł zawiera analizę sposobu, w jaki „litewskość” literackiej fantazji Kraszewskiego została oddana w muzyce związanego z Wileńszczyzną Moniuszki. Wnioski płynące z analiz pozwoliły dookreślić i pogłębić rozumienie osobowości twórczej Stanisława Moniuszki. Są także są przykładem realizacji idei powinowactwa sztuk w okresie polskiego romantyzmu.
The article presents an analysis of Stanisław Moniuszko’s artistic adaptation methods of Józef Ignacy Kraszewski’s Witolorauda in the mythological cantatas Milda, Nijoła, and Krumine, alongside an examination of the interplay between words and music in Moniuszko’s compositions inspired by Kraszewski’s epic. Drawing on correspondence and journalistic texts of both artists, the study explores their behind-the-scenes collaboration and Moniuszko’s artistic vision, particularly concerning the relationship between music and literature. The sources utilized in the article serve as a testament to the composer’s approach to setting great poetry to music, encompassing his programmatic declarations on this subject matter. Apart from elucidating specific rhetorical connection between sounds and words in the aforementioned works, the article analyzes how Moniuszko’s music reflected the “Lithuanianness” of Kraszewski’s literary fantasy, given Moniuszko’s own connection to the Vilnius Region. The conclusions derived from this analysis have the potential to delineate and enrich comprehension of the creative persona of Stanisław Moniuszko, while also exemplifying the manifestation of the interconnectedness of the arts during the era of Polish Romanticism.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 371-384
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polsko-Egipski Zespół Konserwacji Zabytków Islamu
Autorzy:
Krzyżanowski, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536494.pdf
Data publikacji:
1973
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Polsko-Egipski Zespół Konserwacji Zabytków Islamu
Deir el Bahari
odbudowa Amir Kebir-Kurkumas w Kairze
egipski Departament Starożytności
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1973, 1; 69-70
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania Tyberiusza w wybranych regionach jako narzędzie polityki dyplomatycznej w latach 20 p.n.e.–37 n.e.
Tiberius’ Actions in Selected Regions as Instruments of Diplomatic Policy from 20 BCE to 37 CE
Autorzy:
Haba, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731681.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
Tematy:
Tiberius
Augustus
Principate
Imperium Romanum
Parthian Empire
diplomacy in antiquity
August
Pryncypat
Królestwo Partów
Tyberiusz
dyplomacja w starożytności
Opis:
This article is devoted to the diplomatic activities of Tiberius which can be divided into two main phases. The first period concerns the time before Tiberius became emperor (20 BCE–14 CE), whilst the second relates to his time as ruler of the Empire (14–37). The composition of the work is geographical, because in some regions Tiberius acted as a diplomatic envoy of Augustus and later as the emperor. The paper discusses his role and how effective his actions were with regards to the following regions: (I) Armenia and Parthia; (II) Pannonia; (III) Germania; (IV) Thrace; (V) Cappadocia, Commagene, Amanus and Pontus; (VI) Greek cities; (VII) Palestine and Syria.
Źródło:
Studia Antiquitatis et Medii Aevi Incohantis; 2023, 8; 42-54
2544-4379
Pojawia się w:
Studia Antiquitatis et Medii Aevi Incohantis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Bóg stworzył wszystko dla człowieka”? Zderzenie kosmocentryzmu z antropocentryzmem w późnoantycznej wizji świata stworzonego
„God created all things for man”. The Impact of Anthropocentrism and Cosmocentrism in the Vision of the Created World in Late Antiquity
Autorzy:
Paczkowski, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1621131.pdf
Data publikacji:
2017-05-18
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
patrystyka
antropocentryzm
kosmocentryzm
stworzenie
człowiek
przyroda
ekologia (w starożytności)
Patristic
anthropocentrism
cosmocentrism
creation
man
nature
ecology (in antiquity)
Opis:
Spojrzenie na chrześcijańskie podejście do przyrody wymaga zanalizowania wzajemnych relacji pomiędzy koncepcjami antropocentryzmu i kosmocentryzmu. Obie te wizje rzeczywistości wydają się być kluczem do całościowego ujęcia relacji człowiek – natura. Chrześcijański antropocentryzm często jest obwiniany o to, że stał się przyczyną obecnego kryzysu ekologicznego. Wyznawcy Chrystusa są oskarżeni o niszczenie harmonii świata i jego zasobów. Jednak chrześcijański antropocentryzm nie był najwyższą i niezależną zasadą. Chrześcijaństwo musiało skonfrontować się z wizją natury i człowieka propagowaną przez filozofię grecką i rzymski realizm. Pisarzom Kościoła nasza cywilizacja zawdzięcza niezwykle cenne rozważania o dobroci i pięknie stworzenia. Według perspektywy patrystycznej człowiek zajmuje najważniejsze miejsce w świecie przyrody, lecz nie jest to pozycja despoty, który ma nieograniczone prawo do eksploatowania zasobów naturalnych. Istota ludzka, należąca do porządku stworzenia, ma specyficzną misję i obowiązki wobec widzialnego świata. Człowiek stanowi jakby pomost pomiędzy stworzeniami a Bogiem, jest jakby kapłanem liturgii kosmicznej. U Ojców Kościoła można było zauważyć odnośniki biblijne, przede wszystkim do Rdz i Rz 8,18-22. W przypadku perykopy pawłowej ma się do czynienia z podwójną tendencją interpretacyjną: antropologiczną i kosmologiczną. Ojcowie Wschodu, nawiązując do podziwu okazywanego siłom natury w cywilizacji greckiej, preferowali interpretację kosmologiczną. Z kolei na łacińskim Zachodzie na plan pierwszy wysuwała się kwestia podporządkowania ziemskiego istnienia wyższym zasadom, jakimi były teocentryzm i chrystocentryzm. W ten sposób cała rzeczywistość widzialna została przez chrześcijaństwo przemyślana i głęboko ubogacona.
The present-day situation provides much proof of ecological crisis. In order to understand the specific character of Christian attitudes towards nature, it is necessary to analyze the relationship between two key visions of reality: the very relevant concepts of anthropocentrism and cosmocentrism. The Christian anthropocentric attitude is sometimes pointed to as the main cause of the ecological crisis. The faithful of Christ were accused of being destroyers of cosmic harmony. However, Christian anthropocentrism was not at all a supreme and independent principle. According to anthropocentrism, man holds the central position in the world, but it is not just the position of an exploitative despot with unlimited power, rather man has been given a mission and a duty in the world. His function is that of a bridge between creatures and God, or again, that of a priest, as intermediary, administering the divine sacraments. Among the Church Fathers there were two divergent interpretative approaches to Rom 8:18-22: anthropological and cosmological. The Fathers of the East, attracted to the admiration which Greek culture felt toward nature, generally preferred the cosmological interpretation of visible reality. In the West, however, this concept had not found much acceptance. In the Christian view of the visible world, it is important to subordinate earthly existence to higher principles, which are Theocentrism and Christocentrism. Thus, under the impact of Christianity, the surrounding world and nature are profoundly reassessed.
Źródło:
Verbum Vitae; 2017, 31; 283-319
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Publikacje z zakresu historii medycyny starożytnej na łamach czasopisma „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” w latach 1933–1938
Publications in the History of Ancient Medicine in „Archives of the History and Philosophy of Medicine” between 1933 and 1938
Autorzy:
Dreikopel, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521639.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
historia medycyny antycznej
etyka lekarska w starożytności Hippokrates
Corpus Hippocraticum
Galen
history of ancient medicine
medical ethics in antiquity
Hippocrates, Corpus Hippocraticum
Opis:
Celem opracowania jest zwrócenie uwagi na prace, które ukazały się drukiem w latach 30. XX w. na łamach „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” i dotyczyły dziejów medycyny antycznej. Inicjatorem takiej tematyki badawczej był założyciel i długoletni redaktor tego periodyku Adam Wrzosek (1875–1965), wówczas profesor historii i filozofii medycyny Uniwersytetu w Poznaniu. W kierowanym przez niego zakładzie powstało pierwsze opracowanie: Poglądy Hippokratesa na etykę lekarską (1933). Staraniom prof. Wrzoska, który zaproponował współpracę pracującemu na tej samej uczelni prof. Witoldowi Klingerowi (1875–1962), filologowi klasycznemu, zawdzięczamy publikację na łamach „Archiwum” dwóch znakomitych przekładów oryginalnych tekstów Hippokratesa oraz Galena. Należy podkreślić, że tematyka wspomnianego powyżej artykułu i tekstów źródłowych pozostawała w ścisłym związku z potrzebą kształtowania etosu lekarza doskonałego jako osoby czystej moralnie, która korzysta z posiadanej wiedzy, mając na uwadze w największym stopniu szeroko pojęte dobro każdego pacjenta.
The aim of this article is to direct the readers’ attention to the papers on the history of ancient medicine published in 1930s in “Archives of the History and Philosophy of Medicine” This line of research in the journal was initiated by its founder and longtime editor Adam Wrzosek (1875–1965), who at that time was a professor of history and philosophy of medicine at the University in Poznań. It was in the department which he was the head of where the first paper on Hippocrates’s outlook on medical ethics: Poglądy Hippokratesa na etykę lekarską (1933). Thanks to the efforts of Professor Wrzosek, who invited Professor Witold Klinger (1875–1962), a classical studies expert working at the same university, to cooperate, two fine translations of Hippocrates’s and Galen’s original texts were published in “Archiwum”. It should be stressed that the thematic scope of both the article and the source texts was closely connected with the need to enhance in the minds of the journal’s readers, who are mainly the adepts and alumni of medical studies, the ethos of a perfect doctor, an individual who is morally pure and uses his/her expertise taking account of the wellbeing of each patient.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2017, 23; 289-298
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’émergence et le développement de la grammaire dans l’Antiquité grecque
Powstanie i rozwój gramatyki w starożytności greckiej
Autorzy:
Swiggers, Pierre
Wouters, Alfons
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953986.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
analiza syntaktyczna w starożytności
Arystoteles
części mowy
Dionizy z Halikarnasu
filozofia języka w starożytności
gramatyka aleksandryjska
gramatyka antyczna
gramatyka i filozofia w starożytności
gramatyka
logika
poetyka i retoryka
historia terminów gramatycznych
historia (zachodniego) językoznawstwa
kategorie gramatyczne
klasy słów
nauczanie gramatyki
Platon
stoicy
Alexandrian grammar
ancient grammar
Aristotle
Dionysius of Halicarnassus
grammar and philosophy in Antiquity
grammar
logic
poetics and rhetorics
grammatical categories
(history of) grammatical terminology
history of (Western) linguistics
parts-of-speech model
philosophy of language in Antiquity
Plato
sentence analysis in Antiquity
Stoics
teaching of grammar
word classes
Opis:
Artykuł prezentuje genezę gramatyki w Grecji starożytnej i koncentruje się na procesie autonomizacji, poprzez który gramatyka (gr. γραμματική) stała się oddzielnym polem badań i dyscypliną „techniczną”, tj. działem wiedzy (praktycznej i teoretycznej) opartej na empirii (por. semantykę gr. τέχνη). Wiedza ta była przekazywana jako dyscyplina naukowa w zorganizowanym systemie dydaktycznym i ukierunkowana na badanie faktów i struktur językowych, takich, jakie się ujawniają w tekstach (literackich). Proces autonomizacji, poprzez który gramatyka uzyskała swój własny status, jest tu analizowany z dwóch punktów widzenia. (I) Jeżeli chodzi o sam przedmiot badań, to gramatyka stała się autonomiczna w relacji do poetyki i retoryki. Wspólnym pierwotnie przedmiotem gramatyki, poetyki i retoryki, było λέξις, tj. wyrażenie słowne (literackie). Wszechstronne badanie λέξις obejmowało gramatykę, jak to widać w tekstach źródłowych, takich jak dzieła na temat poetyki i retoryki Arystotelesa i Dionizjusza z Halikarnasu, szczegółowo tutaj przeanalizowane. Początki takich całościowych badań λέξις można znaleźć w poglądach gramatyków aleksandryjskich, dotyczących przedmiotu i zadań gramatyki, oraz w definicji „gramatyki” podanej w Τέχνη γραμματική Dionizjusza Traka (według niej „gramatyka” obejmuje czytanie, analizę, wyjaśnianie i ocenianie dzieł literackich). (II) Jeżeli chodzi o określenie funkcji, metody i metajęzyka gramatyki, to zasadniczą wagę ma zbadanie powiązań między filozofią i gramatyką. Badanie takie stanowi drugą część niniejszego artykułu. W analizie związków między filozofią i gramatyką wyróżnione są następujące etapy: (i) W pierwszym etapie refleksja lingwistyczna polegała na opartych na filozofii rozważaniach dotyczących semantycznych właściwości powiązanych ze sobą słów: od sofistów po Arystotelesa znajdujemy wypowiedzi dość jasno mówiące o takich własnościach jak synonimia, antonimia i paronimia. (ii) Etap drugi wyznacza formułowanie podstawowych zasad analizy zdań. Głównym w tym względzie osiągnięciem był platoński dwupodział zdania na ὄνομα i ῥῆμα (zob. dialog Sofista). (iii) Trzeci etap charakteryzuje się ustaleniem relacji między klasami form językowych i kategorii ich zawartości noetycznej; tutaj fundamentu dla analizy form wyrazów i ich podziału na klasy intelektualno-semantyczne dostarczyły arystotelesowskie Kategorie (por. Kategorie 1b: „Każda nie połączona wypowiedź oznacza albo substancję, albo ilość, albo jakość, albo stosunek, albo miejsce, albo czas, albo położenie, albo stan, albo działanie, albo doznawanie” [przekład K. Leśniaka]). Takie właśnie podejście „kategorialne” leży u podstaw podziału na części mowy, jaki został wytworzony, rozwinięty i zdefiniowany w starożytnej Grecji. Wpływ metodologiczny filozofii (a dokładniej: dialektyki i logiki) na gramatykę widać w ewolucji wyodrębniania poszczególnych części mowy (μέρη τοῦ λόγου). Punkty zwrotne tego długiego procesu są omówione w ostatniej części pracy. Wyróżnić można trzy podstawowe kroki: (α) Pierwszym krokiem jest stosowanie przez Arystotelesa teorii μέρη τῆς λέξεως („części mowy”; zob. jego Poetykę i Peri Hermeneias, które zawierają pewne zasady analizy morfosyntaktycznej); (β) Wkład filozofów stoickich polegał na bardziej szczegółowej analizie niektórych części mowy (takich jak rzeczownik, czasownik, zaimek, przysłówek i spójnik), na skonstruowaniu opartej na filozofii teorii semantycznej (obejmującej pojęcie λεκτόν – „dająca się wypowiedzieć [treść]”), a zwłaszcza na opracowaniu teorii παρεπόμενα (łac. accidentia), tj. morfosyntaktycznych i semantycznych cech klas wyrazów. (γ) Krokiem trzecim było rozszerzenie i kodyfikacja modelu części mowy dokonane przez gramatyków aleksandryjskich (Arystarch z Samotraki i jego uczniowie). Ich model obejmował osiem części mowy: rzeczownik, czasownik, imiesłów, rodzajnik, zaimek, przyimek, przysłówek i spójnik. Pierwszym podręcznikiem dającym syntezę wiedzy i umiejętności gramatycznych była Τέχνη γραμματική, przypisywana Dionizjuszowi Trakowi. Pamiętać też należy, że na stopniowy proces autonomizacji gramatyki trzeba patrzeć w świetle dydaktyki – w dydaktyce uczono gramatyki, a równocześnie pogłębiano ją i poszerzano.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 3; 169-195
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dieta człowieka późnego antyku w relacjach łacińskich i greckich autorów chrześcijańskich epoki
The diet of the people in late antiquity as recounted by the Latin and Greek ancient Christian writers
Autorzy:
Milewski, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/613117.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
starożytne chrześcijaństwo
antyczni pisarze chrześcijańscy
późne Cesarstwo Rzymskie
życie codzienne w późnej starożytności
ancient Christianity
ancient Christian writers
later Roman Empire
everyday life in late antiquity
Opis:
Ancient Christian literature is a source of an enormous wealth of information, including observations of the eating habits of the Roman Empire inhabitants in the fourth and fifth centuries. Due to the obvious reasons, those accounts are scarce as they are usually found on the margins of other descriptions. Moreover, the information provided does not shed much light on the dietary habits of the people in late antiquity. The accounts gathered by me have references to eating bread, vegetables, fish, meat (rarely), wine and olive oil. There are sporadic cases where the Fathers of the Church mention in their writings other products consumed by the inhabitants of the Roman Empire.
Źródło:
Vox Patrum; 2013, 59; 379-386
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:
Vox Patrum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka w służbie imperium i narodu: casus bizantyjskich fresków w kaplicy Św. Trójcy na Zamku Lubelskim w świetle poglądów rosyjskich historyków (XIX –początek XX wieku)
Art in the Service of Empire and Nation: The Case of Byzantine Frescoes of The Holy Trinity Chapel in Lublin Castle Through the Lens of Russian Historians (19th ‒ Early 20th Century)
Autorzy:
Piccin, Matteo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787955.pdf
Data publikacji:
2021-03-19
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kaplica Świętej Trójcy na Zamku Lubelskim
Królestwo Polskie
imperium rosyjskie
nacjonalizm rosyjski
starożytności
Holy Trinity Chapel in Lublin Castle
Kingdom of Poland
Russian Empire
russian nationalism
antiquities
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest refleksja nad nacjonalizmem rosyjskim – jego znaczeniem i zasięgiem terytorialnym, realnym, a także wyobrażonym – w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX w. Jako case study autor wybrał znamienite bizantyjskie freski z początku XV w., które pokrywają wewnętrzne ściany kaplicy Świętej Trójcy na Zamku Lubelskim w Lublinie. Autor stawia sobie pytanie, czy Lublin, ze względu na obecność fresków szkoły ruskiej, odsłoniętych dopiero na początku XX w., był w rozumieniu rosyjskich nacjonalistów miastem o rodowodzie ruskim (rosyjskim) i miał w takim razie ulec rusyfikacji, której sąsiednia Chełmszczyzna doświadczała od co najmniej 30 lat. Gdzie więc była granica nacjonalizmu rosyjskiego? Lublin leżał na granicy z ziemią chełmską, a odkrycie malowideł mogło spowodować zasadniczą rewizję spojrzenia na to miasto jako miasto polskie. Znani intelektualiści polscy, a także rosyjscy archeologowie, historycy i badacze starożytności wzięli udział w debacie wokół pochodzenia fresków i ich genezy. I wojna światowa przerwała wszelkie projekty prac konserwatorskich, a wraz z nimi także próby dalszego odsłaniania „rosyjskości” Lublina.
The purpose of this article is to reflect on Russian nationalism ‒ its significance and territorial range, real and imagined ‒ in the Kingdom of Poland at the turn of the 19th and 20th centuries. As a case study, the author chose the renowned Byzantine frescoes from the early 15th century that cover the inner walls of the chapel of the Holy Trinity in the Lublin Castle. The author considers whether, due to the presence of Ruthenian frescoes, whose uncovering dates back to early 20th century, Russian nationalists understood Lublin as a “Russian” (Ruthenian) city, which would then need to undergo Russification (as had occurred in the neighbouring Chełm region for at least the previous 30 years). Where then was the border of Russian nationalism? Given Lublin’s location on the border with the Chełm land, the discovery of the paintings could have caused a radical reassessment in the perception of the city as Polish. Well-known Polish intellectuals, as well as Russian archaeologists historians and zealous seekers of antiquities took part in the debate about the origin of the frescoes and their attribution. The First World War interrupted all conservation projects, and with them any further attempt at unearthing Lublin’s “Russiannes”.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 2; 105-142
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Zaginione – ocalone”. Odkrycie zabytków archeologicznych ze szczecińskiej kolekcji starożytności pomorskich w Mołtowie
‘Lost – Saved’. The discovery of archaeological artefacts from Szczecin collection of Pomeranian antiques in Mołtowo
Autorzy:
Kowalski, Krzysztof
Kozłowska, Dorota
Rogalski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440465.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
archeologia archiwalna
Pommersches Landesmuseum
Szczecińska kolekcja starożytności pomorskich
historia zbiorów
ewakuacja zbiorów
restytucja zbiorów
Mołtowo
Szczecin collection of Pomeranian antiquities
history of collection
evacuation of collection
restitution of collection
Opis:
Abstract: The article presents the fate of archaeological artefacts from former collection of Pommersches Landesmuseum in Szczecin evacuated during the Second World War to the village Mołtowo, part of which (503 specimens) were found in 2016. Based on the history of Szczecin museum collection, the authors present in detail the circumstances of the objects recovery. The enclosed catalogue includes all archaeological artefacts transferred to von Braunschweig residence near Kołobrzeg.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2016, 12; 9-75
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 21

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies