Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "sprzeciw sumienia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-22 z 22
    Tytuł:
    Profetyczny wymiar sprzeciwu sumienia
    Prophetic Dimension of Conscientious Objection
    Autorzy:
    Wanat, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047906.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    conscientious objection
    conscience
    prophet
    sprzeciw sumienia
    sumienie
    prorok
    Opis:
    Możliwość sprzeciwu sumienia przez ludzi różnych zawodów, w szczególności lekarzy i farmaceutów, jest zagadnieniem żywo dyskutowanym, zarówno w aspekcie prawnym, jak i etycznym. Autor artykułu proponuje dopełnić tę refleksję o perspektywę biblijną, która pozwala skojarzyć kategorię sumienia z nauczaniem i życiem proroków, i ukazać profetyczny wymiar sprzeciwu sumienia. W tym celu szkicuje biblijny aspekt sumienia i szerokiego zjawiska profetyzmu ukazując proroka jako sumienie narodu. Na tym tle przedstawia biblijne przykłady sprzeciwu sumienia w Starym Testamencie, sprzeciw sumienia w świetle słów i czynów Jezusa jako Proroka i wskazuje na cechy charakterystyczne owego sprzeciwu oraz na jego znaczenie dla współczesnego człowieka.
    The possibility of conscientious objection for different professions, particularly doctors and pharmacists, is a very topical issue both with reference to law and ethics. The author of this  article suggests that the reflection should be enriched with a biblical perspective, which enables connecting the concept of conscience with the teaching of prophets and thus brings out the prophetic dimension of conscientious objection. Therefore he outlines the biblical aspect of conscience and the broad phenomenon of prophetism and depicts the prophet as the nation's conscience. The author presents biblical examples of conscientious objection in the Old Testament and in the light of the words and deeds of Jesus as a Prophet. He enumerates the characteristic features of the objection and its significance for contemporary people.
    Źródło:
    Teologia i moralność; 2013, 8, 2(14); 19-33
    1898-2964
    2450-4602
    Pojawia się w:
    Teologia i moralność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprzeciw sumienia w życiu Kościoła
    Conscientious Objection in the Life of the Church
    Autorzy:
    Derdziuk, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047900.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    conscience
    conscientious objection
    Church
    moral theology
    obedience
    sumienie
    sprzeciw sumienia
    Kościół
    teologia moralna
    posłuszeństwo
    Opis:
    W niniejszym przedłożeniu wskazano na płaszczyzny sprzeciwu sumienia w Kościele, kryteria rozeznawania jego autentyczności oraz miejsce i formę jego wyrażania. Sprzeciw sumienia w Kościele polegający na profetycznej misji wzywania do nawrócenia, obok płaszczyzny indywidualnej w formie czytelnego świadectwa życia ma też swój wymiar społeczny w postaci działań na rzecz wyeliminowania niewłaściwych postaw w łonie Kościoła i na zewnątrz. W rozeznawaniu sytuacji skłaniającej chrześcijanina do okazania sprzeciwu sumienia istotne jest nastawienie na to, by słuchać bardziej Boga niż ludzi. Winno to dokonywać się klimacie wiary i miłości. Postawa sprzeciwu wymaga odwagi, ale też roztropności w dobieraniu narzędzi i form wyrażania niezgody na zło.
    This presentation indicates the plane of conscientious objection in the Church, criteria for discernment of its authenticity and the place and form of its expression. Conscientious objection in the Church based on the prophetic mission of summoning to conversion, has an individual dimension - clear testimony of life, and a social dimension also - in the form of actions to eliminate wrong attitudes within and outside the Church. In order to discern the situation that induces Christians to show their conscientious objection it is very important to listen to God rather than people. The decision must be made in an atmosphere of faith and love. The attitude of objection requires courage, but also prudence in the choice of tools and forms of expression of disagreement to evil.
    Źródło:
    Teologia i moralność; 2013, 8, 2(14); 77-89
    1898-2964
    2450-4602
    Pojawia się w:
    Teologia i moralność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprzeciw sumienia a prawo naturalne
    Conscientious Objection and the Natural Law
    Autorzy:
    Szostek, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047907.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    law
    natural law
    moral conscience
    dissent of conscience
    prawo
    prawo naturalne
    sumienie
    sprzeciw sumienia
    Opis:
    Po wstępnych ustaleniach, że przez sumienie rozumie się sąd praktyczny odnoszący się do własnych czynów, to sprzeciw podmiotu oraz że sprzeciw, o który chodzi, to sprzeciw wobec prawa stanowionego, a nie prawa naturalnego, które stanowi podstawę tego sprzeciwu, autor w pierwszej części artykułu przypomina św. Tomasza z Akwinu koncepcję prawa naturalnego. Podkreśla zwłaszcza to, iż jest to prawo Boże, ale wpisane w naturę ludzką tak, że rozumny ludzki podmiot - poznając to prawo oraz jego obowiązywalność i szukając właściwego jego zastosowania w praktyce - staje się niejako jego współautorem. W zorganizowanym społeczeństwie (państwie) przekład prawa naturalnego na praktykę życia codziennego dokonuje się poprzez sformułowanie i uchwalenie odpowiednich zapisów prawa stanowionego. Gdy ten przekład nie odpowiada przekonaniom obywatela, może on zdecydować się na sprzeciw sumienia, którego najbardziej znamiennym wyrazem jest obywatelskie nieposłuszeństwo, polegające na podjęciu działań sprzecznych z  obowiązującym prawom stanowionym, z gotowością  poniesienia prawno-karnych tego kroku konsekwencji. W części drugiej artykułu autor przywołuje niektóre przykłady możliwych konfliktów sumienia prowokujących do podjęcia sprzeciwu sumienia (luki w tzw. prawie antyaborcyjnym, ewentualna legalizacja zapłodnienia in vitro oraz związków homoseksualnych). Podkreśla złożoność tych problemów wynikającą z pluralistycznego charakteru społeczeństwa, zwraca uwagę na potrzebę społecznego dialogu oraz inicjatyw zmierzających do udoskonalenia obowiązującego prawa stanowionego i przestrzega przed pochopnym osądzaniem tych, którzy respektują to prawo pomimo jego ułomności.
    First of all the author explains that moral conscience will be understood as the practical judgment concerning the deeds of the agent and that conscientious objection means dissent against the positive law. The ground of this dissent is the natural law. In the first part of his article the author recalls St. Thomas Aquinas' concept of the natural law, emphasizing the connection between its divine authority and the human (rational) participation. In the organized society (in the state) the interpretation of the natural law is made by means of the positive law. When this interpretation goes against the convictions of the citizen, he/she can decide to make a conscientious objection. A special form of this dissent is civil disobedience. In the second part of his article the author provides some examples of the possible conflicts of conscience leading to conscientious objection (inconsistencies in the so called anti-abortion precepts, legalization of in vitro conception and homosexual marriages). The author stresses that these cases are very complicated and a good solution is not easy to reach in the pluralistic societies. He indicates the important role of the public discussion on those difficult issues and warns against rashly blaming those citizens who respect the law in spite of its imperfection.
    Źródło:
    Teologia i moralność; 2013, 8, 2(14); 7-18
    1898-2964
    2450-4602
    Pojawia się w:
    Teologia i moralność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sumienie w świetle obowiązujących przepisów prawa
    Autorzy:
    Śmieja, Piotr S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2054209.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    conscience
    legal acts
    conscientious objection
    civil disobedience
    conscience clause
    sumienie
    akty prawne
    sprzeciw sumienia
    obywatelskie nieposłuszeństwo
    klauzula sumienia
    Opis:
    Artykuł traktuje o tym, czym jest „sumienie” oraz jakie problemy pozostają w kręgu jego oddziaływania. Rozważania dotyczą również różnych przedsięwzięć podmiotów (pojedynczych osób czy też grup ludzkich), które wpłynęły na unormowanie tego zagadnienia. W celu wyklarowania niejednoznaczności, które budzi potoczne rozumienie pojęcia „sumienie”, a także dla lepszego zrozumienia szerokiego spektrum tego terminu wyodrębniono jego pola semantyczne. Ponadto przedstawiono wybrane unormowania aktów prawnych i zestawiono je z aktami oporu, tj. sprzeciwem sumienia, obywatelskim nieposłuszeństwem oraz klauzulą sumienia. Przeprowadzone badania stanowią próbę odpowiedzi na pytanie, czy zasadne jest powoływanie się na „sumienie” w każdej dowolnej sytuacji.
    The article deals with what is “conscience” and what problems remain in its sphere of influence. The considerations also apply to various undertakings of entities (individuals or groups of people), which have influenced the normalization of the issue. In order to clarify the ambiguities that aroused by the colloquial understanding of “conscience”, as well as to better understand the broad spectrum of the concept, its semantic fields have been distinguished. Selected norms of legal acts have also been presented and juxtaposed with acts of resistance, i.e., the conscientious objection, civil disobedience and conscience clause. The research conducted is an attempt to answer the question whether it is justified to invoke “conscience” in any situation.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius); 2020, 67, 2; 201-219
    0458-4317
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Contemporary Challenges to the Right to Conscientious Objection
    Współczesne wyzwania wobec prawa do sprzeciwu sumienia
    Autorzy:
    Moravčíková, Michaela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/54108701.pdf
    Data publikacji:
    2024-11-13
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
    Tematy:
    conscientious objection
    freedom of thought
    religion
    legal thought
    sprzeciw sumienia
    wolność myśli
    religia
    myśl prawna
    Opis:
    Celem artykułu jest analiza wybranych współczesnych wyzwań związanych z prawem do sprzeciwu sumienia. Nie ma on na celu wyczerpującego wymienienia wszystkich aktualnych kwestii związanych z problemem sprzeciwu sumienia, ale podkreślenie znaczenia badania tej kwestii w kontekście rozwoju w obszarach, które dotykają natury ludzkiego życia, podstawowych wartości, ludzkiej godności, moralności i sprawiedliwości. Podkreśla potrzebę refleksji nad znaczącymi osiągnięciami naukowymi i rozwojem technologicznym, które ze względu na swój charakter i ukierunkowanie stają się przedmiotem korzystania z prawa do sprzeciwu sumienia. O ile kwestia możliwości skorzystania ze sprzeciwu sumienia początkowo koncentrowała się na dialektyce prawa naturalnego i pozytywnego, to później została zredukowana do odmowy służby wojskowej z bronią w ręku. Dziś jest to ponownie szeroki zakres, który może również obejmować zagadnienia medycyny, biotechnologii, opieki zdrowotnej, pedagogiki, informatyki i innych sektorów życia społecznego. Równocześnie z rozwojem nauk, których rezultatom towarzyszyć będą kwestie wartości, coraz większe wymagania stawiane będą tworzeniu odpowiednich ram prawnych. Jednocześnie analiza i synteza w dziedzinie sprzeciwu sumienia jest służbą na rzecz osoby ludzkiej, godności człowieka oraz wolności sumienia i wyznania, co jest nieodwołalnym obowiązkiem nauki prawa. Jest to również służba na rzecz dobra społecznego, pojednania i współpracy.
    The purpose of this article is to analyse selected contemporary challenges to the right to conscientious objection. It does not aim to exhaustively list all current issues related to the problem of conscientious objection, but to highlight the importance of examining this issue in the context of developments in areas that touch on the nature of human life, fundamental values, human dignity, morality and justice. It emphasises the need to reflect on significant scientific advances and technological developments which, by their nature and orientation, become subject to the exercise of the right to conscientious objection. While the question of the exercise of conscientious objection initially focused on the dialectic of natural and positive law, it was later reduced to the refusal of armed military service. Today, it is again a broad scope that can also encompass issues of medicine, biotechnology, healthcare, pedagogy, information technology and other sectors of society. In parallel with the development of sciences, the results of which will be accompanied by questions of value, increasing demands will be placed on the development of an appropriate legal framework. At the same time, analysis and synthesis in the field of conscientious objection is a service to the human person, human dignity and freedom of conscience and religion, which is the irrevocable duty of legal science. It is also a service to the social good, reconciliation and cooperation.
    Źródło:
    Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2024, 19, 21 (2); 143-163
    2719-3128
    2719-7336
    Pojawia się w:
    Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obrona klauzuli sumienia w kontekście współczesnych tendencji przeciwnych życiu
    Defence of Conscience Clause in the Context of Contemporary Tendencies Against Life
    Autorzy:
    Bartoszek, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339198.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    klauzula sumienia
    sprzeciw sumienia
    prawo naturalne
    współudział w złu
    conscience clause
    conscientious objection
    natural right
    participation in evil
    Opis:
    Conscience clause is a special legal regulation that enables the individual to refrain from certain actions, that he is obliged by the law, but which in his conviction, are contrary to his conscience. On one hand, this article shows that clause of conscience in contemporary legislation seems to be something natural because it gives the individual freedom of conscience, but on the other hand – some trends appear to legally narrow it or even to cancel the conscience clause. These trends appear in the context of contemporary tendencies against life. Presented analyses defend the conscience clause again and refer basically to medical professions. The base for this legal regulation constitutes the right to conscientious objection whereas this objection should always be constructive. Existence of the right to conscientious objection is confirmed by the analyses carried out on philosophical – ethical and theological – moral levels, and especially by the concept of natural right. The article also depicts that deep conviction of right to conscientious objection does mean that moral dilemmas concerning refusal to participation in evil do not exist. In some cases conscientious objection becomes contemporary form of martyrdom.
    Źródło:
    Roczniki Teologii Moralnej; 2010, 2; 109-126
    2081-1810
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologii Moralnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ustawy o diagnostyce laboratoryjnej oraz ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej, zawartego w druku senackim nr 1034/IX kadencja (sprzeciw sumienia)
    Analysis of the draft law amending the Act on the professions of physician and dentist, the Act on laboratory diagnostics and the Act on the professions of nurse and midwife, contained in the Senate Paper 1034/IX term of office (conscientious objection)
    Autorzy:
    Olszówka, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044071.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    conscientious objection
    conscience clause
    freedom of conscience
    medical professions
    supremacy of the constitution
    sprzeciw sumienia
    klauzula sumienia
    wolność sumienia
    zawody medyczne
    nadrzędność konstytucji
    Opis:
    Sprzeciw sumienia to odmowa wykonania obowiązku wynikającego z przepisów prawa ze względu na racjonalnie uzasadniony osąd moralny, który kwalifikuje wykonanie tego obowiązku jako etycznie niegodziwe (obiektywne zło). Prawo do sprzeciwu sumienia – integralny element wolności sumienia – jest konstytucyjnym prawem każdego człowieka. Jak podkreślił Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 7 października 2015 r., K 12/14: „prawo powołania się na klauzulę sumienia i w rezultacie prawo do odmowy wykonania czynności sprzecznej z własnym sumieniem stanowi gwarancję wolności sumienia”. Obowiązkiem ustawodawcy zwykłego jest uregulowanie sposobu korzystania z prawa do sprzeciwu sumienia, czyli ustanowienie tzw. klauzuli sumienia. Uchwalony przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Senatu RP projekt inicjatywy legislacyjnej dotyczącej ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ustawy o diagnostyce laboratoryjnej oraz ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej w zamierzeniu miał uregulować klauzule sumienia w zawodach medycznych oraz jednocześnie zrealizować petycję wzywającą do uchylenia art. 3 ust. 2 ustawy z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (generalnie zakazującego powoływania się na sprzeciw sumienia) i kompleksowego wykonania cytowanego wyroku Trybunału. Choć sama inicjatywa zasługuje na aprobatę, to jednak analiza treści projektu dowodzi, że tylko do pewnego stopnia wykonuje wyrok Trybunału, ignoruje żądanie zawarte w petycji oraz obniża ustawowy standard ochrony prawa do sprzeciwu sumienia. Na krytykę zasługuje przede wszystkim propozycja zobowiązania podmiotów leczniczych (w praktyce będą to ich kierownicy, np. dyrektor szpitala) do wskazania realnych możliwości uzyskania świadczenia, którego odmówił lekarz lub pielęgniarka (położna), a w przypadku diagnosty laboratoryjnego – do wykonania zlecenia. Narusza bowiem wolność sumienia, która – jak zauważył Trybunał Konstytucyjny – oznacza także ochronę przed postępowaniem, „które pośrednio prowadzi do nieakceptowalnego etycznie skutku, w szczególności przed przymusem współdziałania w osiąganiu celu niegodziwego” (np. przed obowiązkiem informowania, kto i gdzie może wykonać aborcję), jak również kwestionuje tzw. instytucjonalną klauzulę sumienia, do której respektowania wezwało Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w rezolucji nr 1763 z 7 października 2010 r.
    Conscientious objection is a refusal to fulfil the obligation that arises from the law due to one’s reasonably justified moral judgment that qualifies fulfilling this obligation as ethically wrong (objective evil). The right to conscientious objection, which is an integral element of freedom of conscience, is a constitutional right of every human being. As emphasised by the Constitutional Tribunal of the Republic of Poland in the judgment of 7 October 2015 (K 12/14): “the right to invoke the conscience clause and, as a result, the right to refuse to perform an act contrary to one’s conscience is the guarantee of freedom of conscience”. Regulating the use of the right to conscientious objection, that is, establishing the so-called conscience clause, is the responsibility of the ordinary legislator. The draft legislation amending the Act on the professions of physician and dentist, the Act on laboratory diagnostics and the Act on the professions of nurse and midwife, adopted by the Human Rights, the Rule of Law and Petitions Committee of the Senate of the Republic of Poland, was supposed to regulate the conscience clause in medical professions, realise the petition to revoke art. 3 para. 2 of the Act of 17 May 1989 on guarantees of freedom of conscience and religion, which generally prohibits the invocation of conscientious objection, and implement the above-cited judgment of the Tribunal in a comprehensive way. Although this initiative deserves approval, the current text of the draft law proves that the judgment of the Tribunal will be implemented only to a limited extent. It ignores the request made in the petition and lowers the statutory standard of protection of the right to conscientious objection. First of all, it is questionable that healthcare entities (e.g., manager of hospitals) would be obliged to indicate real possibilities of obtaining a service refused by a physician or nurse (midwife), and, in the case of a laboratory diagnostician, to perform a service. This is contrary to freedom of conscience, which means, as noted by the Constitutional Tribunal,  protection from conduct “which indirectly leads to an unacceptable ethical effect, [and] in particular [protection] from coercion to cooperate in achieving an immoral goal” (e.g., from the obligation to inform a patient who can perform an abortion and where it can be performed). At the same time, the draft law questions the so-called institutional conscience clause, which the Parliamentary Assembly of the Council of Europe requested to respect in Resolution no. 1763 of 7 October 2010.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 349-377
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka wolności sumienia w świetle współczesnych wyzwań
    The issue of freedom of conscience in the light of contemporary challenges
    Autorzy:
    Machinek, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035714.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-25
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    wolność sumienia
    integralność moralna
    posłuszeństwo religijne
    prawo moralne
    sprzeciw sumienia
    freedom of conscience
    moral integrity
    religious obedience
    moral law
    conscientious objection
    Opis:
    In the first section the article presents the three main dimensions of conscience.There is no doubt that the primary dimension is the dimension ofindividual conscience. It is the “guardian of the integrity of” moral person(E. Fromm). It is so closely associated with the self-consciousness of peoplethat acting against the judgment of conscience, a man acts against himself.Conscience is also “a window on what is common” (Joseph Ratzinger), tomoral truth, what is the revelation of the objective dimension of conscience.Finally, it is important religious dimension. It manifests itself in definingconscience as the voice of God.In the second section the author analyzes the key element of the contemporarydispute about conscience that is his relationship to authority, boththe state and the church. There is no doubt that state law should respect thefreedom of conscience of citizens and, in situations of serious conflicts –provide the opportunity to invoke the conscience clause. In contrast to thepluralistic society ecclesial community has the right to have moral convictionsstemming form faith, which are crucial to belong to the individualreligious community. This does not invalidate in any way the importance ofconscience, which remains the final court (although not the highest standard,which is God) of moral action.
    Źródło:
    Collectanea Theologica; 2016, 86, 1; 85-106
    0137-6985
    2720-1481
    Pojawia się w:
    Collectanea Theologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprzeciw sumienia w kulturze
    Conscientious Objection in Culture
    Autorzy:
    Gryz, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047891.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Christianity and culture
    conscientious objection
    morality
    history of Church discipline
    Chrześcijaństwo i kultura
    sprzeciw sumienia
    moralność
    historia dyscypliny kościelnej
    Opis:
    Kościół od zawsze przywiązywał dużą wagę do świata kultury, widząc w niej miejsce i pomoc w ewangelizacji. Wielu chrześcijan aktywnie włączało się i nadal włącza w działania kulturalne, które nadawały chrześcijański charakter światu, w którym żyjemy. Współcześnie jednak pod wpływem przemian, związanych z silnym wpływem laicyzacji, niektóre nurty kulturowe dystansują się do dziedzictwa chrześcijańskiego, a nawet je wyraźnie kontestują. Pojawia się pytanie: jak powinien zachować się chrześcijanin w obliczu takich zjawisk? Czy powinien nadal aktywnie uczestniczyć w wymianie kulturalnej, czy też powinien się od nich dystansować? Jak korzystać z osiągnięć kulturalnych, które posiadają dwuznacznie moralny charakter? Jak pozostać wierny swojemu sumieniu, a jednocześnie nie rezygnować z misji ewangelizacyjnej na areopagach współczesnej kultury? Próbę poszukiwania odpowiedzi na te pytania podejmuje niniejszy artykuł.
    The Church has always attached great significance to the world of culture, understanding culture as a place and a help in the task of evangelization. Many Christians join actively in cultural endeavors, which impart the Christian character to our world. Unfortunately, nowadays, due to the influence of changes inspired predominantly by laicization, some of the cultural trends distance themselves from the Christian heritage, and even sometimes defy this heritage. The question arises: how should a Christian behave in the face of such phenomena? Should he still take actively participate in cultural exchange or should he keep aloof. How to benefit from the achievements of culture with dubious moral character? How to be faithful to one's conscience and simultaneously not refrain from the evangelical mission in the Areopaguses of contemporary culture? The paper tries to give answers to these  questions.
    Źródło:
    Teologia i moralność; 2013, 8, 2(14); 101-115
    1898-2964
    2450-4602
    Pojawia się w:
    Teologia i moralność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprzeciw sumienia wobec wyzwań współczesnego zarządzania
    Conscientious Objection to the Challenges of Modern Management
    Autorzy:
    Kietliński, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047897.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    conscientious objection
    the management of the organization
    moral dilemmas in business
    sprzeciw sumienia
    zarządzanie organizacją
    dylematy moralne w działalności gospodarczej
    Opis:
    Człowiek potrzebuje żyć i pracować zgodnie z pewnymi zasadami i wartościami, w  harmonii ze swoim sumieniem. Wyraża sprzeciw sumienia w wypadku działań naruszających jego godność. Należy podkreślić, że prawo sumienia jest nadrzędne wobec prawa stanowionego. Natomiast sprzeciw człowieka w organizacji jest reakcją jego sumienia na praktyki niezgodne z misją przedsiębiorstwa. Dlatego jakość organizacji przejawiająca się w jej celu i funkcjach powinna być weryfikowana przez standardy etyczne.
    Every person in life and at work wants to act in accordance with one's values and principles, to have a harmonious conscience. The right to conscientious objection stems from the freedom and dignity of the human person. Objection expresses the primacy of conscience in relation to the law. Conscientious objection is understood as a reaction to the mismatch between people management practices (objective function) to the conscience of the individual. Conscientious objection is a value in itself, helps to create a better world. Regarding management, there is a need to seek a balance between the quality of the organization and the individual conscience. Quality of the organization (management) defined by the purpose and functions of management should be verified by the ethical standards.
    Źródło:
    Teologia i moralność; 2013, 8, 2(14); 91-100
    1898-2964
    2450-4602
    Pojawia się w:
    Teologia i moralność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Protecting conscientious objection as the "hard core" of human dignity
    Ochrona sprzeciwu sumienia jako „twardego rdzenia” godności człowieka
    Autorzy:
    Skwarzyński, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1361019.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-30
    Wydawca:
    Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    sprzeciw sumienia
    godność człowieka
    prawo człowieka do wolności sumienia i religii
    conscientious objection
    human dignity
    human right to freedom of conscience and religion
    Opis:
    The article is an analysis of legal and axiological source of conscientious objection. The study was based on the European and national system of human rights protection. Freedom of conscientious objection is recognized by both Article 9(1) of the European Convention on Human Rights and Article 10(2) of the Charter of Fundamental Rights of the European Union. The problem of conscientious objection is the subject of the analysis of the doctrine in connection with the judgment of the Polish Constitutional Tribunal of 7 October 2015 in case K 12/14, which concerned the doctor’s conscience clause. The conscientious objection protects the hard core of dignity and its essence. The human right to freedom of conscience and religion is one of the closest, if not the closest, to dignity of the human being. The author also points out the scope of the human right to conscientious objection and claims that it should have a subsidiary character, be limited to justified cases, as well as seek to protect the interests stipulated in the systems of natural law or positive law.
    Artykuł jest analizą źródła normatywnego i aksjologicznego dla sprzeciwu sumienia. Badanie opierało się na europejskim i krajowym systemie ochrony praw człowieka. Prawo do sprzeciwu sumienia uznaje zarówno art. 9 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw, jak i art. 10 ust. 2 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Problem sprzeciwu sumienia jest obecnie przedmiotem analizy doktryny w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 października 2015 r., w sprawie sygn. akt K 12/14, który dotyczył klauzuli sumienia lekarza. Sprzeciw sumienia chroni „rdzeń” godności człowieka i jej istotę. Prawo człowieka do wolności sumienia i wyznania jest jednym z najbliższych, jeśli nie najbliższym, istoty godności ludzkiej. Autor wskazuje również na zakres prawa człowieka do sprzeciwu sumienia i twierdzi, że powinien on mieć charakter pomocniczy, subsydiarny, ograniczony do uzasadnionych przypadków, a także dążyć do ochrony interesów określonych w systemach prawa naturalnego lub w prawie pozytywnym.
    Źródło:
    Ius Novum; 2019, 13, 2; 270-291
    1897-5577
    Pojawia się w:
    Ius Novum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienia wyznaniowe w ustawie z dnia 11 marca 2022 roku o obronie Ojczyzny
    Confessional issues in the Act of 11 March 2022 on Homeland Defence
    Autorzy:
    Ożóg, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050640.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    wolność sumienia i religii
    ustawa o obronie ojczyzny
    służba zastępcza
    klauzula sumienia
    duchowny
    sprzeciw sumienia
    służba wojskowa
    freedom of conscience and religion
    homeland defence
    alternative service
    conscience clause
    clergy
    military service
    Opis:
    Celem artykułu jest krytyczna analiza przepisów dotyczących wolności sumienia i wyznania, które zawarto w ustawie z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny. Rozważania koncentrują się na zagadnieniu służby zastępczej, informacji o religii lub przekonaniach na żołnierskiej tabliczce tożsamości, ograniczeniu świadczeń rzeczowych ze względów religijnych, odraczaniu służby wojskowej alumnów seminariów i innych szkół duchownych oraz przenoszeniu duchownych do pasywnej rezerwy. Punkt odniesienia stanowią przy tym unormowania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Przeprowadzone badania prowadzą do wniosku o nierównym traktowaniu osób sprzeciwiających się odbywaniu służby wojskowej ze względów sumienia w zależności od tego, czy powołują się na przekonania religijne czy na wyznawane zasady moralne. Zakres uprawnień jednostek niesłusznie powiązano przy tym ze statusem ich wspólnot religijnych.
    The aim of this paper is to present a critical analysis of the provisions of the Act of 11 March 2022 on Homeland Defence which pertain to freedom of conscience and religion. The dissertation explores issues related to alternative service, information about religion or belief on the soldier identity plate, restrictions of in-kind services for religious reasons, the postponement of military service for students of seminaries and other clerical schools and the transfer of the clergy to the passive reserve. The analysis is based on the regulations of the Constitution of the Republic of Poland. The paper concludes that there is unequal treatment of conscientious objectors to military service depending on the reasons for their objection, namely religious beliefs or professed moral principles. Furthermore, the rights of individuals have been erroneously linked to the status of their religious community.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2023, 26; 55-90
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawo do sprzeciwu sumienia w ramach legalnej opieki medycznej. Rezolucja nr 1763 Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z dnia 7 października 2010 roku
    The right to conscientious objection in lawful medical care. Resolution 1763 of the Parliamentary Assembly of the Council of Europe of 7 October 2010
    Autorzy:
    Pawlikowski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912846.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    freedom of religion
    law on religion
    religious freedom
    freedom of conscience and religion
    Council of Europe
    resolutions
    prawo wyznaniowe
    Rada Europy
    klauzula sumienia
    sprzeciw sumienia
    lekarz
    wolność sumienia i wyznania
    wolność sumienia i religii
    wolność religijna
    Opis:
    Celem opracowania jest przedstawienie okoliczności powstania rezolucji nr 1763 zatytułowanej Prawo do sprzeciwu sumienia w ramach legalnej opieki medycznej przyjętej przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w dniu 7 października 2010 roku. Projekt rezolucji opracowany został przez posłów z ugrupowań socjalistycznych i lewicowych, a jego celem było ograniczenie prawa do sprzeciwu sumienia przez pracowników służby zdrowia i zwiększenie dostępności pacjentów do zalegalizowanych, ale kontrowersyjnych moralnie świadczeń medycznych, przede wszystkim aborcji. Prace nad dokumentem rozpoczęły się w dniu 14 października 2008 roku złożeniem przez grupę posłów wniosku zawierającego projekt rezolucji. Projekt został następnie oddany pod obrady Komisji ds. Społecznych, Zdrowia i Rodziny oraz Komisji ds. Równości Kobiet i Mężczyzn. Przyjęcie dokumentu poprzedzone zostało burzliwą debatą wokół charakteru prawa do sprzeciwu sumienia oraz jego zakresu przedmiotowego i podmiotowego w odniesieniu do systemu opieki medycznej i prawa do ochrony zdrowia. W wyniku przyjętych poprawek ostateczny tekst dokumentu odbiegał istotnie od jego pierwotnej wersji. Zdecydowanie podkreślono w nim fundamentalny charakter prawa do wolności sumienia, w tym prawa do sprzeciwu sumienia, ale również odpowiedzialność państwa za zapewnienie pacjentom dostępu do legalnych świadczeń medycznych. Na końcu opracowania przedstawione zostało polskie tłumaczenie rezolucji nr 1763.
    This paper elaborates on the origin of Resolution 1763 The right to conscientious objection in lawful medical care, adopted by the Parliamentary Assembly of the Council of Europe on 7 October 2010. The draft resolution was prepared by the socialist and leftist MPs and aimed to curtail the right to conscientious objection by medical personnel and to increase the availability of legal, yet morally controversial, medical services, especially abortion. The work on the document began on 14 October 2008 when a group of MPs put forward a motion containing the draft resolution. The draft was later submitted to deliberations of the Committee on Social, Health and Family Affairs and the Committee for Equality between Women and Men. Adoption of the document was preceded by a stormy debate on the nature of the right to conscientious objection and its subjective and objective scope as regards the medical care system and the right to health protection. The adopted amendments significantly altered the original text. The final draft laid a strong emphasis on the fundamental nature of the right to freedom of conscience, including the right to conscientious objection, but also stressed the responsibility of the state for providing patients with access to lawful medical services. The Polish translation of Resolution 1763 has been attached at the end of the paper.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2011, 14; 313-338
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawo farmaceuty do sprzeciwu sumienia w świetle obowiązujących regulacji prawnych
    Right of the Pharmacist to Conscientious Objection in Light of the Applicable of Legal Regulations
    Autorzy:
    Drozd, Mariola
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1401193.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    klauzula sumienia
    farmaceuta
    apteka
    antykoncepcja
    sprzeciw sumienia
    prawo wyznaniowe
    wolność religijna
    wolność sumienia i wyznania
    wolność sumienia i religii
    conscience clause
    pharmacist
    pharmacy
    contraception
    conscientious objection
    law on religion
    freedom of religion
    freedom of conscience and religion
    religious freedom
    Opis:
    W pracy przedstawiono ogólną sytuację prawną i faktyczną dotyczącą prawa farmaceuty do sprzeciwu sumienia. Poruszany problem budzi w Polsce wiele kontrowersji i spotyka się z żywą dyskusją. Zwolennicy klauzuli sumienia powołują się na prawo do wolności sumienia oraz postępowania zgodnie z nim, zaś przeciwnicy podnoszą problem naruszenia praw pacjenta. W niniejszym artykule omówione zostały polskie przepisy prawne regulujące pracę farmaceuty oraz procedurę wydawania leków z apteki. Porównawczo przedstawiono także przykłady postępowania w sprawie klauzuli sumienia we Francji i Włoszech. Akty prawne oraz przykłady z innych krajów zostały poddane analizie w kontekście wysuwanych postulatów wprowadzenia do prawa polskiego klauzuli sumienia dla farmaceutów.
    The paper presents a general legal and factual situation on applicable law pharmacists to conscientious objection. Issue addressed in Poland arouses a lot of controversy and meets with a lively discussion. Supporters of conscience clause invoke the right to freedom of conscience and act in accordance with him, while opponents raise the issue of patients' rights violations. This article discusses the Polish legislation governing the work pharmacists and dispensing process from the pharmacy. Comparatively also presented examples of conduct on the conscience clause in France and Italy. Legislation and examples from other countries have been analyzed in the context of the introduction of postulates conscience clause for pharmacists to Polish law.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2013, 16; 267-280
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprzeciw sumienia wobec wyzwań współczesnej ekologii
    Conscientious Objection to the Challenges of Modern Ecology
    Autorzy:
    Szafulski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047889.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    conscientious objection
    ecology
    GMOs
    nuclear power plants
    The Green Party
    genetically modified food
    ecoterrorism
    sprzeciw sumienia
    ekologia
    GMO
    elektrownie jądrowe
    Partia Zielonych
    żywność genetycznie modyfikowana
    ekoterroryzm
    Opis:
    Człowiek powinien działać zgodnie z sumieniem i wolnością. Nie wolno go zmuszać, aby postępował wbrew swojemu sumieniu. Sumienie to, w konkretnej sytuacji, gdy człowiek musi podjąć decyzję o działaniu lub niedziałaniu, wyraża zgodę lub dezaprobatę, zwaną w tym opracowaniu sprzeciwem sumienia. Dotyczy on wybranych zagadnień współczesnej ekologii. W tym też kontekście zostały rozważone takie zagadnienia jak: sprzeciw sumienia wobec uprawy i przetwarzania roślin transgenicznych (GMO), wobec budowy elektrowni atomowych, wobec działalności Partii Zielonych i wreszcie sprzeciw sumienia wobec „sprzeciwu sumienia”.
    A human should always act according to his/her conscience and freedom. One should not be forced to act against one's conscience. This conscience, in a situation when one must decide between action and inaction, expresses agreement or disapproval, called conscientious objection in this study. The present paper discusses it in connection with selected issues of contemporary ecology, such as: conscientious objection to the cultivation and processing of transgenic plants and crops (GMO), to the construction of nuclear power plants, to the activities of the Green Party and finally conscientious objection to the "conscientious  objection".
    Źródło:
    Teologia i moralność; 2013, 8, 2(14); 117-128
    1898-2964
    2450-4602
    Pojawia się w:
    Teologia i moralność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spór o medyczną klauzulę sumienia a konstytucyjne zasady równości i bezstronności światopoglądowej władz publicznych
    Dispute over the medical conscience clause and constitutional principles of equality and impartiality of public authorities
    Autorzy:
    Pawlikowski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044025.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    conscience clause
    conscientious objection
    health care
    principle of equality
    principle of impartiality
    medical personnel
    freedom of conscience and religion
    sprzeciw sumienia
    klauzula sumienia
    ochrona zdrowia
    zasada równości
    zasada bezstronności światopoglądowej
    wolność sumienia i religii
    personel medyczny
    Opis:
    W artykule przeanalizowano problem sprzeciwu sumienia z perspektywy konstytucyjnej zasady równości (art. 32 Konstytucji RP) oraz bezstronności światopoglądowej władz publicznych (art. 25 ust. 2). Zasady te zakazują prawodawcy i władzom publicznym wprowadzania nieuzasadnionych nierówności w stosunkach prawnych w sferze publicznej, szczególnie w zakresie podstawowych praw i wolności. Zakazują także arbitralnego opowiadania się po jednej ze stron sporów światopoglądowych, aby uprzywilejowując jedną ze stron nie ograniczać nieproporcjonalnie fundamentalnych praw innych stron. W obszarze świadczeń zdrowotnych konieczność ochrony zdrowia lub życia pacjentów uzasadnia ich uprzywilejowanie w dostępie do świadczeń zdrowotnych oraz nałożenie odpowiednich obowiązków i ograniczeń prawnych w zakresie wolności sumienia na osoby wykonujące zawody medyczne. Jednak większość przypadków manifestowania sprzeciwu sumienia w praktyce medycznej nie dotyczy sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia świadczeniobiorców. Co więcej, wynika z woli respektowania zasady poszanowania życia każdej istoty ludzkiej ze strony obdżektora. Spory wokół kwestii ochrony życia poczętego, do których często nawiązuje się w kontekście dyskusji wokół klauzuli sumienia, mają bez wątpienia podłoże światopoglądowe. Jednak nawet zakładając niemożność ich rozstrzygnięcia, nie ma podstaw, aby władze publiczne, w sytuacjach, w których nie występuje konieczność ochrony życia i zdrowia ludzkiego, opowiadały się po stronie poglądu akceptującego naruszanie ludzkiego życia ograniczając jednocześnie wolność postępowania w zgodzie z sumieniem osób przyjmujących pogląd przeciwny. Zatem w przypadkach wykraczających poza konieczność ochrony zdrowia i życia prawodawca nie powinien arbitralnie ograniczać wolności sumienia świadczeniodawców. W przeciwnym przypadku narusza zasadę równości wobec prawa w zakresie podstawowych praw i wolności oraz tworzy ramy prawne dla dyskryminacji niektórych świadczeniodawców ze względu na ich zawód, funkcję lub światopogląd. Niezgodne z zasadą równości byłoby także różnicowanie uprawnień w zakresie sprzeciwu sumienia pomiędzy różnymi grupami osób zaangażowanych w opiekę nad pacjentem.
    The article analyzes the problem of conscientious objection from the perspective of the constitutional principles of equality (Article 32 of the Polish Constitution) and impartiality of public authorities (Article 25, para. 2). These principles prohibit the legislator and public authorities from introducing unjustified inequalities to legal relations in the public sphere, particularly in the area of fundamental rights and freedoms. They also prohibit the arbitrary support of one side of ideological disputes so that the fundamental rights of one party are not disproportionately restricted by privileging another party. In the area of health care, the need to protect human health or lives results in the obligation to provide effective access to health services for patients and the possibility to impose appropriate obligations and legal restrictions on the freedom of conscience of medical practitioners. However, the majority of cases when a conscientious objection is claimed in medical practice do not concern risky situations for the health or life of beneficiaries. Moreover, the behaviour of a conscientious objector in such cases follows from his or her will to respect the life of every human being. Disputes over the issue of protecting a conceived life are undoubtedly ideological. However, even when one assumes it is impossible to resolve them, there are no grounds for public authorities, in situations when there is no need to protect human life and health, to be on the side of the beliefs accepting the violation of human life while limiting the freedom of those assuming the opposite view to act in accordance with their conscience. Therefore, in cases that go beyond the need to protect health and life, the legislator should not arbitrarily limit the freedom of conscience of service providers. Otherwise, it violates the principle of equality in the area of fundamental rights and freedoms and creates a legal framework for discrimination against certain health care providers based on their profession, position or beliefs. It would also be inconsistent with the principle of equality to differentiate rights to conscientious objection between different groups of proffesionals involved in patients’ care.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2019, 22; 41-82
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konflikt sumienia katolickiego farmaceuty w praktyce aptecznej
    Conscience Issues of a Catholic Pharmacist in Pharmacy Practice
    Autorzy:
    Prusak, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047905.pdf
    Data publikacji:
    2013-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Catholic pharmacist
    pharmacy
    contraception
    conscientious objection
    cooperation in evil
    scandal
    testimony
    Catholic moral theology
    katolicki farmaceuta
    apteka
    antykoncepcja
    sprzeciw sumienia
    współpraca w złu
    zgorszenie
    świadectwo
    katolicka teologia moralna
    Opis:
    Refleksję teologiczną sprzeciwu sumienia farmaceutów można podejmować na wielu płaszczyznach. W niniejszym opracowaniu rozpoczynamy ją od zdefiniowania samego zakresu sprzeciwu poprzez omówienie środków farmakologicznych; których dystrybucja rodzi poważne zastrzeżenia moralne. Analiza ta dotyczy nie tyle sposobu ich działania; ale głównie skutków jakie za sobą niesie ich używanie nie tylko w aspekcie zdrowotnym; społecznym czy psychologicznym; ale także duchowym. Wiąże się to z oceną moralną dopuszczalności praktyk; w których są stosowane etycznie kontrowersyjne środki (dotyczy to głównie aborcji; antykoncepcji; eutanazji i wspomaganego samobójstwa).; Obiekcje sumienia farmaceutów zostały również rozpatrzone w kontekście katolickiej nauki o współdziałaniu w czynach złych oraz zagrożeń z wynikających z takiej współpracy ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wywołania zgorszenia.; Poza tym podjęto próbę rozstrzygnięcia kwestii godziwości i obowiązywalności w sumieniu prawa dopuszczającego do obrotu i nakazującego dystrybucję środków; które nie mają innego celu jak grzech. Sprzeciw sumienia farmaceutów jest wyrazem poszanowania godności każdego człowieka; jak też przeciwstawienia się łamaniu podstawowych praw; jakimi są: prawo do życia oraz prawo do działania zgodnie z wewnętrznym przekonaniem. Na koniec zwrócono uwagę na obowiązujący także farmaceutę wymóg dawania świadectwa o prawdzie moralnej w odniesieniu do ostatecznego celu życia człowieka; jakim jest zjednoczenie z Bogiem.; Dopiero takie kompleksowe spojrzenie daje rzeczywisty obraz konfliktu moralnego farmaceuty wynikającego z; zobowiązywania go do sprzedaży środków; których stosowanie jest sprzeczne z jego sumieniem.
    In modern society, many health care practitioners (including pharmacists) are called through the voice of conscience to defend the fundamental human right to life, as well as to protect the dignity of women. Christian pharmacists are forced to act against their personal beliefs, because to fulfill their obligation they have to distribute products which may influence the early stages of the developing human embryo by inhibiting its implantation in the uterus. Some pharmacists refuse to fill prescriptions for such products using the so called "conscience clause" even when there is a lack of legal protection. Often such difficult situations give rise to serious moral questions. Certainly,  Christian  pharmacists  can  help  moral  reflection,  but  the  theological  aspects of a pharmacist's conscientious objection have not been sufficiently studied yet. Therefore, the discussion of this matter is not only necessary but urgent. First, the medical, psychological, social, and spiritual implications of the use of ethically questionable products are underlined. Subsequently, a pharmacist's conscientious objections are considered in the context of the Catholic doctrine of cooperation in evil with particular reference to the evoking of scandal. Furthermore, the conflict between obeying God's law and human law is presented. The conscientious objection of pharmacists is not only a mere gesture but an outstanding act of great value. Objection is raised by conscience in those situations where human dignity and human life are at risk. The importance of the requirement of testimony to moral truth as well as a spiritual union with God, the ultimate goal of human existence, is also emphasized. Additionally, pharmacists as medical specialists, have a professional and ethical responsibility toward their patients for what they dispense to them.
    Źródło:
    Teologia i moralność; 2013, 8, 2(14); 35-49
    1898-2964
    2450-4602
    Pojawia się w:
    Teologia i moralność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odmowa przerwania ciąży a klauzula sumienia lekarza
    The Refusal of Abortion and Physician’s Conscience Clause
    Autorzy:
    Gałązka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1401154.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    klauzula sumienia
    sprzeciw sumienia
    aborcja
    prawo do życia
    prawo do aborcji
    wolność religijna
    wolność sumienia i wyznania
    prawo wyznaniowe
    wolność sumienia i religii
    conscience clause
    conscience objection
    abortion
    right to life
    right to abortion
    law on religion
    freedom of religion
    freedom of conscience and religion
    religious freedom
    Opis:
    Artykuł porusza problem sprzeciwu sumienia lekarza, który odmawia przeprowadzenia aborcji ze względu na przekonania moralne lub religijne. Sprzeciw sumienia należy do praw człowieka chronionych przez polską Konstytucję i Kodeks karny. Jest także przewidziany w art. 39 ustawy z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Prawo do sprzeciwu sumienia wobec interwencji medycznej dotyczy przypadków, gdy jej przeprowadzenie jest prawnym obowiązkiem. Polska Konstytucja chroni ludzkie życie w każdym stadium jego rozwoju. Dopuszczalność aborcji jest wyjątkiem od zasady. Oparta jest na okolicznościach wyłączających bezprawność czynu z powodu konfliktu chronionych prawnie dóbr. Z konstrukcji tej nie da się wyprowadzić podmiotowego „prawa do aborcji”, z którym związany byłby ciążący na lekarzu obowiązek przerwania ciąży. Obowiązek taki nie ma również podstawy prawnej w art. 30 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ponieważ przepis ten chroni każdą istotę ludzką, łącznie z nienarodzonym dzieckiem. Wydaje się zatem, że lekarz nie ma prawnego obowiązku, by możliwy konflikt między prawem dziecka do życia a prawami matki do życia i zdrowia rozstrzygać przez poświęcenie dziecka. Ma tylko taką możliwość, a jeśli z niej skorzysta, pozostaje wolny od odpowiedzialności prawnej za przerwanie ciąży. Konkludując, wydaje się, że w większości przypadków odmowy aborcji przez lekarza nie jest konieczne odwoływanie się do klauzuli sumienia.
    The article discusses the issue of the conscience objection of a physician, who refuses to carry out an abortion on the basis of moral or religious beliefs. The conscience objection belongs to human rights protected by Polish Constitution and Penal Code. It is also provided in the Article 39 of the Act of 5 December 1996 on Medical and Dental Profession. The right of conscience objection to medical intervention applies in cases, where the conducting of such intervention is a legal duty. Polish Constitution protects humans life in every stage of its development. The admissibility of abortion is an exception to the rule. It is based on circumstances exempting the illegality of the act due to the conflict of goods protected by law. With this kind of construction, no subjective “right to abortion” can be derived that would be accompanied by a duty of the physician to terminate the pregnancy. Such a duty has no legal base in the Article 30 Act on Medical and Dental Profession either, because this provision protects every human being, including the unborn child. It seems then, that the physician has no legal obligation to resolve the possible conflict of child’s right to life and mother rights to health and life by sacrifice of a child. He has only such a possibility, the using of which makes him free from legal liability for abortion. In conclusion, it seems that in most cases of the refusal of abortion by a physician, it is not necessary to refer to the conscience clause.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2013, 16; 23-42
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprzeciw sumienia w praktyce pielęgniarki i położnej. Analiza rozwiązań polskich i wybranych rozwiązań europejskich
    Conscientious Objection in the Practice of Nurses and Midwives. Analysis of Polish and Selected European Solutions
    Autorzy:
    Dobrowolska, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1401164.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    sprzeciw sumienia
    praktyka pielęgniarska
    etyka pielęgniarska
    klauzula sumienia
    prawo wyznaniowe
    wolność religijna
    wolność sumienia i wyznania
    wolność sumienia i religii
    conscientious objection
    nursing practice
    nursing ethics
    Churches and Religious Association
    conscience clause
    freedom of conscience and religion
    freedom of religion
    law on religion
    religious freedom
    Opis:
    Celem artykułu jest przedstawienie dyskusji krajowych i europejskich dotyczących klauzuli sumienia w praktyce pielęgniarki i położnej wraz z analizą problemów, jakie mogą towarzyszyć aplikacji tej regulacji do realiów klinicznych. Kategoria klauzuli sumienia w praktyce medycznej jest definiowana jako specjalna etyczno-prawna regulacja, która daje m.in. pielęgniarkom/położnym prawo odmowy wykonywania zabiegów, które są sprzeczne z uznawanym przez nie systemem wartości. Główny problem podnoszony w dyskusji nad wykorzystaniem klauzuli sumienia w warunkach klinicznych jest sytuacja kolizji dwóch istotnych praw człowieka: prawa wolności sumienia personelu medycznego i prawa pacjenta do legalnych w jego kraju procedur medycznych. Podkreśla się dość powszechnie, że choć prawo do sprzeciwu sumienia pielęgniarek/położnych czy lekarzy jest akceptowane to nie ma ono charakteru absolutnego. Nie można się do niego odwołać w sytuacji nagłej, kiedy występuje zagrożenie życia lub zdrowia pacjenta. Regulacje deontologiczno-prawne w państwach Europy podają podobne warunki, jakie muszą zostać spełnione, aby pielęgniarka mogła skorzystać z tego prawa. Mimo to, praktyka klauzuli sumienia w warunkach klinicznych nie jest wolna od problemów.
    The aim of this article is to present national and European discussions on the conscience clause in the practice of nurse and midwife, together with the analysis of the problems which are associated with application of this regulation to the clinical realities. The conscientious clause in medical practice can be defined as a kind of special ethical and legal regulation which gives nurses/midwives right to object to actively perform certain medical procedures which are against their personal system of values. The main issue underlined in the discussion regarding practising conscientious objection in the clinical setting is the collision of two human rights: the right to conscientious objection of medical personnel and the right of patients to specific medical procedures which are legal in their country. However, it is emphasized that eventhough the right to the conscientious objection in nurses/midwives or phisicians practice is widely accepted it is not absolute and this regulation can not be used in cases of danger to life or serious damage to the health of the patient. Deontological and legal regulations in Europe indicate similar conditions which have to be fulfilled if nurse wants to use this right. Neverthereless, application this regulation to the clinical reality is not free of problems.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2013, 16; 249-266
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odmowa pełnienia służby wojskowej przez Świadków Jehowy jako realizacja klauzuli sumienia. Uwarunkowania prawno-historyczne
    The refusal of military service of Jehovahs Witnesses as an implementation of the consciense clause – historical and legal conditions
    Autorzy:
    Bielecki, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043948.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Jehovah’s Witnesses
    military service
    substitute service
    conscientious objection
    freedom of conscience and religion
    religious freedom
    religious organization
    Law on Religion
    wolność religijna
    wolność sumienia i religii
    wolność sumienia i wyznania
    zakaz dyskryminacji
    związek wyznaniowy
    Świadkowie Jehowy
    służba wojskowa
    służba zastępcza
    sprzeciw sumienia
    kościoły i związki wyznaniowe
    Opis:
    Przedmiotem niniejszego opracowania są kwestie związane ze służbą wojskową Świadków Jehowy. Autor w głównej mierze skupia się na rozwiązaniach normatywnych i analizie orzecznictwa sądowego, ale przytacza również najważniejsze wątki z nauczania Świadków Jehowy. Artykuł przedstawia ewolucję jaka miała miejsce zarówno w regulacjach prawnych jak i stanowisku wymiaru sprawiedliwości. W zasadzie od przemian ustrojowych 1989 roku, zarówno prawodawca jak i sądy, konsekwentnie nie chciały przyznawać Świadkom Jehowy możliwości odmowy służby z bronią w ręku. Choć problemy, które rodzą się w związku w istniejącymi regulacjami i dotychczasową praktyką, w chwili obecnej – kiedy zawieszono powszechną służbę wojskową – zdają się pretendować do miana zbędnych dywagacji, nie można wykluczyć, że w obliczu istniejących zagrożeń, na powrót staną się aktualne.
    The subject matter of the present paper is the issue concerning military service of Jehovah’s Witnesses. The author mainly focuses on legal regulations and analysis of judicial decisions, nevertheless, the most important aspects of Jehovah’s Witnesses teaching are also included. The article presents the evolution of legal regulations as well as the standpoint of jurisdiction in this particular area. The permission to refuse military service of Jehovah’s Witnesses had not been granted by either the legislator or the court until the period of system shift. As it is emphasized by the author, problems that arise due to the existing regulations and their practical implementation are believed to become a redundant debate, especially when common military service obligation is suspended. However, in the light of existing threats it cannot be excluded that the military service  obligation will be implemented.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2016, 19; 106-128
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Korzystanie ze sprzeciwu sumienia w kontekście zasady równouprawnienia i kryterium zawodu
    Exercise of the right to conscientious objection in the context of the legal principle of equality and the criterion of work
    Autorzy:
    Skwarzyński, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043953.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    human right to freedom of conscience and religion
    conscientious objection
    prohibition of discrimination
    freedom of conscience and religion
    equal rights
    religious freedom
    Law on Religion
    prawo człowieka do wolności sumienia i wyznania
    sprzeciw sumienia
    zakaz dyskryminacji
    wolność sumienia i wyznania
    równouprawnienie
    wolność religijna
    prawo wyznaniowe
    wolność sumienia i religii
    Opis:
    W związku z dotychczasowymi badaniami naukowymi jak i orzecznictwem sądów wskazać należy, że źródłem normatywnym dla sprzeciwu sumienia jest prawo człowieka do wolności sumienia i wyznania. Potwierdza to linia orzecznicza Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz polskiego Trybunału Konstytucyjnego, zwłaszcza wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie sygn. akt K 12/14. Artykuł uzupełnia argumentację o powiązanie sprzeciwu sumienia z zakazem dyskryminacji. Wskazano w nim, że zasada równouprawnienia i związany z nią zakaz dyskryminacji ma zastosowanie w przypadku klauzuli sumienia. W wyniku przeprowadzonych badań ustalono, że zawód czy praca nie może być negatywną przesłanką różnicującą i dyskryminującą. Łamie to wprost zakaz dyskryminacji, który także obejmuje dyskryminację w przypadku pracy czy zawodu.
    As a result of existing research and case–law of the courts, it should be noted that the source of the normative for conscientious objection is a human right to freedom of conscience and religion. This follows from the case law of the ECHR and the Polish Constitutional Court, especially the judgment of the Constitutional Court in case no. No. K 12/14. This article complements the arguments of the relationship of conscientious objection to the prohibition of discrimination. The principle of equality and the related prohibition of discrimination applies in the case of conscientious objection. As a result of the research proved that the profession / work can not be a negative condition for differentiating and discriminating. Directly violates the prohibition of discrimination, which also includes discrimination in the case of work or profession.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2016, 19; 63-88
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Judicial search for a legal definition of religion
    Sądowe poszukiwania prawniczej definicji religii
    Autorzy:
    Kříž, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23050633.pdf
    Data publikacji:
    2023-12-20
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    religia
    wolność religii
    Sąd Najwyższy USA
    Europejski Trybunał Praw Człowieka
    sprzeciw sumienia
    definicja prawna
    Sąd Najwyższy Kanady
    Trybunał Sprawiedliwości UE
    religion
    US Supreme Court
    freedom of religion
    European Court of Human Rights
    conscientious objection
    legal definition
    Supreme Court of Canada
    ECtHR
    High Court of Australia
    UK Supreme Court
    Court of Justice of the EU
    Opis:
    A prerequisite for the proper application of the law is a certain definition of the terms used in the law. A variable definition of a concept undermines the requirement of legal certainty, and an overly narrow or broad definition of a concept (compared with the general idea of its content) may lead to doubts about the fairness of legal regulation. Although the legal system uses the term “religion” relatively frequently, it does not generally define it explicitly. In most cases, this does not cause problems because there is no reasonable doubt as to whether we are dealing with a religious element. In hard cases, however, there is no choice but to decide where to draw the line between religion and other types of beliefs. The alternative is to stop distinguishing between them, thus depriving the religious element of its special legal status. The social sciences distinguish four basic approaches to the definition of a religious phenomenon. The substantive definition seeks to capture the content that a particular belief must satisfy in order to be labelled religious. The essentialist approach emphasises the experience of the believer. The functionalist definition notes the function that religion serves in the life of the believer. The analogical approach does not seek to capture the essence of religion but rather notes its manifestations and what different religions have in common. This article offers examples of the application of these theoretical approaches in jurisprudential practice. It also highlights the fact that courts work flexibly with the concept of religion and often give it a different content depending on the context under consideration.
    Przesłanką właściwej aplikacji prawa jest pewne zdefiniowanie używanych w nim pojęć. Zmienność takich definicji pozostaje w sprzeczności z wymogiem pewności prawa, a nazbyt wąskie lub nazbyt szerokie zdefiniowanie danego pojęcia (w zestawieniu z powszechnym postrzeganiem jego treści) może prowadzić do wątpliwości co do słuszności regulacji prawnej. Chociaż pojęcie religii używane jest w systemach prawnych relatywnie często, nie jest w nich ono zwykle definiowane expressis verbis. W większości przypadków nie powoduje to problemów, ponieważ nie ma racjonalnych wątpliwości co do tego, czy w danym przypadku mamy do czynienia z elementem religijnym. Jednak w trudniejszych sprawach istnieje konieczność podjęcia decyzji dotyczącej przeprowadzenia granicy pomiędzy religią i innymi typami przekonań. Alternatywą jest zaprzestanie dokonywania pomiędzy nimi rozróżnień, a więc pozbawienie specjalnego statusu tego, co religijne. W naukach społecznych wyróżnia się cztery zasadnicze podejścia do definiowania zjawiska religijnego. Definicje substancjalne starają się uchwycić, jakie treści mają być uwzględnione w danym zespole przekonań, aby mógł on zostać uznany za religijny. W podejściu esencjalistycznym podkreśla się znaczenie doświadczenia religijnego osób wierzących. Definicje funkcjonalne koncentrują się na funkcji, jaką religia pełni w życiu wyznawców. Natomiast podejście oparte na analogii nie dąży do uchwycenia istoty religii, lecz raczej skupia się na jej przejawach oraz na  cechach wspólnych różnych religii. Niniejszy artykuł omawia przykłady aplikacji tych teoretycznych ujęć w praktyce orzeczniczej. Autor dochodzi do wniosku, że sądy podchodzą do pojęcia religii w sposób elastyczny i nierzadko przypisują mu różną treść, w zależności od kontekstu analizowanej sprawy.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2023, 26; 11-31
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-22 z 22

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies