Contemporary Challenges to the Right to Conscientious Objection

Celem artykułu jest analiza wybranych współczesnych wyzwań związanych z prawem do sprzeciwu sumienia. Nie ma on na celu wyczerpującego wymienienia wszystkich aktualnych kwestii związanych z problemem sprzeciwu sumienia, ale podkreślenie znaczenia badania tej kwestii w kontekście rozwoju w obszarach, które dotykają natury ludzkiego życia, podstawowych wartości, ludzkiej godności, moralności i sprawiedliwości. Podkreśla potrzebę refleksji nad znaczącymi osiągnięciami naukowymi i rozwojem technologicznym, które ze względu na swój charakter i ukierunkowanie stają się przedmiotem korzystania z prawa do sprzeciwu sumienia. O ile kwestia możliwości skorzystania ze sprzeciwu sumienia początkowo koncentrowała się na dialektyce prawa naturalnego i pozytywnego, to później została zredukowana do odmowy służby wojskowej z bronią w ręku. Dziś jest to ponownie szeroki zakres, który może również obejmować zagadnienia medycyny, biotechnologii, opieki zdrowotnej, pedagogiki, informatyki i innych sektorów życia społecznego. Równocześnie z rozwojem nauk, których rezultatom towarzyszyć będą kwestie wartości, coraz większe wymagania stawiane będą tworzeniu odpowiednich ram prawnych. Jednocześnie analiza i synteza w dziedzinie sprzeciwu sumienia jest służbą na rzecz osoby ludzkiej, godności człowieka oraz wolności sumienia i wyznania, co jest nieodwołalnym obowiązkiem nauki prawa. Jest to również służba na rzecz dobra społecznego, pojednania i współpracy.

The purpose of this article is to analyse selected contemporary challenges to the right to conscientious objection. It does not aim to exhaustively list all current issues related to the problem of conscientious objection, but to highlight the importance of examining this issue in the context of developments in areas that touch on the nature of human life, fundamental values, human dignity, morality and justice. It emphasises the need to reflect on significant scientific advances and technological developments which, by their nature and orientation, become subject to the exercise of the right to conscientious objection. While the question of the exercise of conscientious objection initially focused on the dialectic of natural and positive law, it was later reduced to the refusal of armed military service. Today, it is again a broad scope that can also encompass issues of medicine, biotechnology, healthcare, pedagogy, information technology and other sectors of society. In parallel with the development of sciences, the results of which will be accompanied by questions of value, increasing demands will be placed on the development of an appropriate legal framework. At the same time, analysis and synthesis in the field of conscientious objection is a service to the human person, human dignity and freedom of conscience and religion, which is the irrevocable duty of legal science. It is also a service to the social good, reconciliation and cooperation.