Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Wokół Władzy (i nie tylko). Kilka listów Tadeusza Konwickiego (z komentarzem)
Around Władza, Among Others. A Few Letters from Tadeusz Konwicki (with a Commentary)

Autorzy:

Smulski, Jerzy

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/534535.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

Tadeusz Konwicki
socialist realism in Poland

Opis:

The article contains a discussion of the author’s correspondence with Tadeusz Konwicki pertaining to socialist realism in literature, particularly to the latter’s novel Władza. Thus far unpublished Tadeusz Konwicki’s letters are quoted here in their entirety.

Źródło:

Śląskie Studia Polonistyczne; 2020, 15, 1
2084-0772
2353-0928

Pojawia się w:

Śląskie Studia Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Między mężczyznami. Proza Wilhelma Macha – socrealizm psychoanalizą podszyty
Between Men Wilhelm Mach’s Prose: Social Realism Streaked with Psychoanalysis

Autorzy:

Śmieja, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/534581.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

Mach,
masculinity
psychoanalysis
socialist realism
homosexuality
queer

Opis:

The presentation of the work of the now forgotten writer concentrates on three key issues: Wilhelm Mach’s homosexual biography and the problems arising from it, ambiguity of the categories of masculinity, brotherhood and fatherhood, used by Mach, as well as “family anti-utopias,” whose portrayals can be found in Rdza [Rust] or Jaworowy dom [Sycamore House]. The author attempts to restore Mach’s name as an important figure in the history of the struggles of the Polish modernity with nonnormative sexuality; the writer’s political involvement is read as a consequence of the faith in the emancipatory power of the new order.

Źródło:

Śląskie Studia Polonistyczne; 2015, 7, 2; 77-98
2084-0772
2353-0928

Pojawia się w:

Śląskie Studia Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

В „утробата на кита”, или „тихият вик” на българските поети през 60-те и 70-те години на ХХ век
In the „Whale’s Womb” or the „Silent Outcry” of the Bulgarian Poets of the 1960s and 1970s

Autorzy:

Кръстева, Гергина

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/636042.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

lyrics
ideological canon
alternative
dissent
socialist realism

Opis:

This article entitled unassumingly aims at reminding – just in a cursory way, but with a substantial degree of certainty, too, in their literary and historical justification – of a specific list of names of Bulgarian poets, whose „discontent” and/or „disappointment” with the totalitarian regime in Bulgaria create the history of the dissent, which found its expression in the alternative lyrical thinking and writing in the period of socialist realism during the decades of the sixties and the seventies of the twentieth century.

Źródło:

Poznańskie Studia Slawistyczne; 2014, 6
2084-3011

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Slawistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

The avant-garde roots of Polish design in the Socialist Realism period. A case study

Autorzy:

Sumorok, Aleksandra

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/593778.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

Socialist Realism
design
avant-garde
socrealizm
awangarda

Opis:

Due to the pragmatic orientation and continuation of modernist artistic solutions, it is difficult to find explicit Socialist Realist traits in the Polish design of that time, especially as the term “Socialist Realist design” remains undefined. Design that is neutral in form can be linked to the doctrine on the level of the socialist concept, aiming at consequent changes in the socialist forms of life. However, the idea of socially oriented design combined with modernization unquestionably had its roots in the broadly understood avant-garde movements. We should not treat this phenomenon as an ideological contradiction. In spite of their avant- -garde pre-war provenance, many ideas were (successfully) put into practice at that time as the design of life for a better tomorrow of the egalitarian (socialist) society.
Trudno w sztuce użytkowej i designie lat 1949-1956 doszukiwać się cech jawnie socrealistycznych. Zresztą trudno byłoby je też precyzyjnie zdefiniować. Socrealistyczność designu, formalnie neutralnego, tkwić mogła co najwyżej w sferze socjalistycznego kontekstu, wytworzenia w konsekwencji zmian ustrojowych socjalistycznej formy życia. Ale sama idea zorientowanego społecznie designu połączonego z kwestią modernizacyjną wywodziła się z szeroko pojętych ruchów awangardowych. Relacja polskiego designu z okresu realizmu socjalistycznego z modernizmem i awangardą wcale więc nie jest oczywista. W powszechnym dyskursie dominuje jednoznaczne przeciwstawienie modernizmu socrealizmowi zakorzenione w odwilżowym micie przełomu 1956 roku. Problem ten zaś wymaga większego niuansowania, zwłaszcza w odniesieniu do designu.

Źródło:

Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 307-324
1641-9278

Pojawia się w:

Art Inquiry. Recherches sur les arts

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Socrealizm od środka. Design, sztuka wnętrza i modernizacja
SOCIAL REALISM FROM THE INSIDE. DESIGN, THE ART OF THE INTERIOR AND MODERNIZATION

Autorzy:

Sumorok, Aleksandra

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2135554.pdf

Data publikacji:

2021-12-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Socialist Realism
interior architecture
design
modernization
modernity

Opis:

The article focuses on interior design from the first half of the 1950s. The interior spaces realized at that time in Poland elude unambiguous classifications, both in terms of formal and ideological aspects. I propose to look at the interiors from this time not in terms of style (difficult, complex, hybrid), but in a broader sense, as a political, socio-cultural phenomenon. The interiors were supposed to favor social modernization (assumed in the communist project), especially the idea of promotion and changing class habitus. They precisely modeled new forms of social life (cultural spaces), as well as family life, as they defined the way of eating, “being” (gastronomic interiors), spending free time and holidays. The leap into modernity was particularly noticeable in the architecture and interiors with which everyone interacted on a daily basis. Indicating the participation of interiors in the multifaceted modernization process can make us realize the complexity of the post-war reality, including the interior design from the first half of the 1950s, which was related to many spheres of social and cultural life.

Źródło:

Artium Quaestiones; 2021, 32; 187-227
0239-202X

Pojawia się w:

Artium Quaestiones

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Dwie strony olimpijskiego medalu –kontrowersje wokół II Symfonii „Olimpijskiej” (1948) Zbigniewa Turskiego. Przyczynki do analizy
Two sides of the olympic medal – the controversy surrounding II Sinfonia Olimpica (1948) by Zbigniew Turski. Contribution to the analysis

Autorzy:

Bindel, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/513986.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ

Tematy:

Zbigniew Turski,
II Sinfonia Olimpica,
socialist realism

Opis:

The main topic of the article is II Sinfonia Olimpica by Zbigniew Turski, a composer who is barely known in Poland nowadays. The reason of this is the socio-political situation of the country after World War II. The composer was one of first victims of Stalinist cultural policy. At a conference in Łagów Lubuski in 1949, his II Sinfonia Olimpica was named formalistic, pessimistic and incompatible with the socialist realism standards. However, the composition had won a gold medal at the XIV Olympic Games in London in 1948 and this success had had a great resonance in Polish music press before the conference. The article has several objectives. The first of them is to present socio-political situation in musical environment. Moreover, it shows the reception of the symphony after its premiere at the conference in Łagów Lubuski. Finally, an attempt to analyze the II Sinfonia Olimpica is made. It is noticed that the symphony stands out against other compositions created in the mid-twentieth century particularly by dint of its deeply emotional and dramatic character. The achieved mood results from traumatic war experience of the composer. Although the neoclassical tradition is visible, Turski used the innovative musical language and his attempt to create his own music style is noticeable. According to the author’s opinion, if it had not been socialist realism in the mid-twentieth century, II Sinfonia Olimpica could be now perceived as one of the most important symphonies created within the last century in Poland.

Źródło:

Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2017, 1(32); 77-90
2956-4107
2353-7094

Pojawia się w:

Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Крылья Коммуны. Идеологизация авиации в советской культуре 1920-1930-х годов. (Наброски к теме)
The Wings of Communist Rule. The Ideologization of Aviation in the Soviet Culture of the 1920s and the 1930s (An Outline)

Autorzy:

Bobryk, Roman

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2031230.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Soviet aviation
ideology
socialist realism
USSR
communism

Źródło:

Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 3; 455-470
0037-6744

Pojawia się w:

Slavia Orientalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Two Sides of the Olympic Medal—the Controversy surrounding II Sinfonia Olimpica (1948) by Zbigniew Turski. Contribution to the Analysis

Autorzy:

Bindel, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/513888.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ

Tematy:

Zbigniew Turski
II Sinfonia Olimpica
socialist realism

Opis:

The main topic of the article is II Sinfonia Olimpica by Zbigniew Turski, a composer who is barely known in Poland nowadays. The reason of this is the socio-political situation of the country after World War II. The composer was one of first victims of Stalinist cultural policy. At a conference in Łagów Lubuski in 1949, his II Sinfonia Olimpica was named formalistic, pessimistic and incompatible with the socialist realism standards. However, the composition had won a gold medal at the XIV Olympic Games in London in 1948 and this success had had a great resonance in Polish music press before the conference. The article has several objectives. The first of them is to present socio¬-political situation in musical environment. Moreover, it shows the reception of the symphony after its premiere at the conference in Łagów Lubuski. Finally, an attempt to analyze the II Sinfonia Olimpica is made. It is noticed that the symphony stands out against other com¬positions created in the mid-twentieth century particularly by dint of its deeply emotional and dramatic character. The achieved mood results from the traumatic war experience of the composer. Although the Neoclassical tradition is visible, Turski used the innovative musical language and his attempt to create his own music style is noticeable. According to the author’s opinion, if it had not been socialist realism in the mid-twentieth century, II Sinfonia Olimpica could be now perceived as one of the most important symphonies created within the last century in Poland.

Źródło:

Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2017, 1(32) Eng; 77-88
2956-4107
2353-7094

Pojawia się w:

Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

The propaganda World in the prose of the first half of the 1950s. Persuasivestrategies, conventions, language stereotypes

Autorzy:

Sałdecka, Karolina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/628524.pdf

Data publikacji:

2010

Wydawca:

Fundacja Pro Scientia Publica

Tematy:

new reality model, socialist realism, socialist system, stereotypes, strategies of persuasion

Opis:

The world depicted in selected novels of the first half of the 1950s functions as a “semantic effect”, precisely shaped by the propaganda of that period. This world is created by narration in order to present the fulfillment of production goals. As a result, we deal with a new reality in which the characters are portrayed first and foremost as manufacturers. Feelings and emotions and their importance are replaced by labor. New civic and social patterns imposed in the novels are to prove that the socialist system is absolutely positive. In order to obtain this goal, primarily lexemes and language constructions are employed, consolidated and repeated in the texts; language conventions that guarantee the coherence of the model of the propaganda-created world. The world presented in the novels set outside Szczecin is narrowed to merely a few thematic fields that are worth discussing.

Źródło:

Journal of Education Culture and Society; 2010, 1, 2; 94-108
2081-1640

Pojawia się w:

Journal of Education Culture and Society

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Ewolucja elitarnej zabudowy mieszkaniowej w Moskwie - od socrealizmu do kaprealizmu
Evolution of the high standard housing in Moscow, from socialist realism to capitalist realism

Autorzy:

Asanowicz, K.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/398211.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej

Tematy:

architektura mieszkaniowa
socrealizm
kaprealizm
housing
socialist realism
capitalist realism

Opis:

Artykuł poświęcony jest problemowi budownictwa mieszkaniowego o wysokim standardzie w Moskwie. Domy i zespoły mieszkaniowe tego typu nie są niczym nowym w architekturze światowej, jednak tylko w Rosji budownictwo to znalazło swój tak odrębny sposób wyrazu. Złożyło się na to wiele aspektów. Jako najważniejszy należy uznać aspekt ideologiczny, narzucony przez partię komunistyczną. Połączenie ideologii i architektury w latach 1917-1933 stworzyło konstruktywizm, a w latach 1933-1955 socrealizm. Kapitalistyczne przekształcenia w Rosji po roku 1990 również zaowocowały specyficzną architekturą – kaprealizmem. W artykule prezentowane są przykłady najbardziej znanych „elitarnych” obiektów mieszkaniowych w Moskwie.
In the paper the evolution of high standard housing for chosen social group (government functionaries and eminent scientists and artists) in Moscow are presented. The high standard houses were built in all countries but only in Russia they had a very untypical formal expression. The architectural form of these buildings was a result of many factors. The main one was the ideology imposed by the communist party. This movement was called „socialist realism”. Socialist realism became state policy in 1932 when Soviet leader Joseph Stalin promulgated the decree „On the Reconstruction of Literary and Art Organizations” and ended in 1955. After the political changes in 1990 we observed a return to old architectural forms. But now this movement is called - „caprealism” (capitalist realism). In the paper the best examples of this kind of buildings in Moscow are presented.

Źródło:

Architecturae et Artibus; 2009, 1, 2; 9-18
2080-9638

Pojawia się w:

Architecturae et Artibus

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

РЕПРЕЗЕНТАЦІЯ ОБРАЗУ ГЕРОЯ-ВОЇНА В УКРАЇНСЬКІЙ СОЦРЕАЛІСТИЧНІЙ ЛІТЕРАТУРІ
REPRESENTATION OF THE HERO-WARRIORʼS IMAGE IN UKRAINIAN SOCIALIST REALISM LITERATURE
REPREZENTACJA OBRAZU BOHATERA WALKI W UKRAIŃSKIEJ LITERATURZE REALIZMU SOCJALISTYCZNEGO

Autorzy:

ФЕДОРІВ, УЛЯНА

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1041098.pdf

Data publikacji:

2020-12-31

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

“new manˮ
hero-warrior
socialist realism canon
socialist realism
ideology
„nowy człowiek”
bohater walki
ideologia
socrealizm
kanon socrealistyczny

Opis:

The article is devoted to the research of socialist realism canon in Ukrainian literature. This canon is considered an artificially modeled power project in the sphere of culture and literature which aimed at creating a monostylistic system with clearly defined rules and recommended schemes, especially including thought-out characters understandable for the mass Soviet reader in order to monopolize power at all levels and to establish a new Soviet identity (“homo sovieticusˮ). The socialist realism canon is a complex and heterogeneous phenomenon. It imposed patterns for analysing and reflecting on reality in art and culture. From the 1930s, any texts following the authorities’ regulations acquired a typical structure, predictable and recognizable features that turned literature into a mass-produced uniform “artistic” product. The task of such a governmental experiment was both to transform the world, and to change the way reality was perceived. The aesthetized falsification of existence, the clear domination of everything “ideological” and “totalitarian” in the field of culture, shaping the socialist realistic theory as a process of politicizing artistic consciousness - these are the blocks that determined the formation and functioning of the socialist realism canon of Ukrainian literature. The publication reflects a new vision of the problem of the literary representation of the Soviet Pantheon of Heroes in the socialist realism texts, in particular novels by Natan Rybak, Yurii Zbanatskyi, Oles Honchar, Andrii Malyshko, Natalia Zabila etc. Basically, the idea is that in order to build a bright future the Soviet system needed a new man, so all the forces were thrown into the “newanthropological typeˮ. The article deals with the modeling role of the hero-warrior in the socialist realism text. This image was established in the mass consciousness by means of propaganda and agitation.
Przedstawiony artykuł proponuje analizę kanonu socrealistycznego w ukraińskich tekstach literackich, należących do autorów okresu sowieckiego, takich jak Natan Rybak, Jurij Zbanacki, Ołeś Honczar, Andrij Małyszko, Natalia Zabiła itd. Według licznych badań ów kanon jest traktowany jako ideologiczny projekt w zakresie kultury oraz literatury, którego zadaniem było formowanie odrąbnej tożsamości (homo sovieticus) oraz absolutyzacja władzy sowieckiej na różnych poziomach życia, zarówno państwowego, jak i prywatnego. W tekstach kultury kanon socrealizmu był powołany do stworzenia monostylistycznego systemu ze ścisłymi regułami, rozpisanymi schematami, specjalnie przewidzianymi typami bohaterów. Socrealistyczny kanon narzucał kulturze i sztuce schematy analizy i odzwierciedlenia nie prawdziwej, lecz wyimaginowanej rzeczywistości. Już od lat 30. XX wieku literatura reprezentuje liczne teksty odpowiadające regułom stylu ideologicznego. Wówczas literatura zostaje przekształcona w produkt kultury masowej, mający typową strukturę przewidywalności i uznawalności. Celem takiego eksperymentu nad literaturą piękną było zarównoprzekształcenie kultur narodów podbitych przez ZSRR, jak i zmiana sposobu odbioru rzeczywistości. Estetyzacja i fałszowanie sowieckiego trybu życia, powszechna dominacja pierwiastków ideologicznegooraz totalitarnego w zakresie kultury, formowanie socrealistycznej teorii jako procesu polityzacji świadomości artystycznej — to czynniki decydujące o rozwoju i funkcjonowaniu kanonu literatury ukraińskiej okresu sowieckiego. Autorka artykułu proponuje nowe ujęcie literackiej reprezentacji sowieckiego panteonu bohaterów w tekstach socrealistycznych. System sowiecki, budując utopię o nastaniu „świetlanej przyszłości”, potrzebował „nowego człowieka”, na kształtowanie którego były skierowane wszelkie starania. A zatem główną uwagę w danym badaniu skupiono na roli obrazu bohatera walki w socrealistycznym tekście. Obraz ów na skutek propagandy i agitacji zapisał się na długi czas w świadomości zbiorowej.

Źródło:

Studia Ukrainica Posnaniensia; 2020, 8, 2; 107-117
2300-4754

Pojawia się w:

Studia Ukrainica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Eksperymenty nad tożsamością płciową mężczyzn w twórczości Marka Hłaski
Experiments on Male Gender Identity in the Oeuvre of Marek Hłasko

Autorzy:

Mosak, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/534511.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

socialist realism literature
masculinity
gender
post-war literature

Opis:

The present article aims to analyse the depictions of male protagonists in the oeuvre of Marek Hłasko. The post-World War Two crisis of hegemonic masculinity resulted in transformations of male and female gender identities in the 1950s. What seems to reflect the said reconfiguration of masculinity model are the changes occurring between the main protagonists of the particular pieces of Hłasko’s prose. In the 1954 short story entitled Baza Sokołowska, the men’s identities are, in the natural way, embedded in biology. In order to join the male community of drivers and gain their respect, it is enough to go through an initiation ritual. In the prose written by Hłasko after 1955, however, more and more often appear the male characters who humiliate the young and thwart them on their way to join masculine community, yet simultaneously some characters are presented who contest forms of patriarchal culture and refuse to participate in it. Hłasko’s Israeli novels, in turn, feature a series of male protagonists for whom gender (or even sexual) identity is merely a social construct. The narrator/protagonist of Drugie zabicie psa (Killing the Second Dog) would even consciously “perform” his masculinity to obtain an affluent female tourist’s trust and, as a result, to cozen her out of her money, which he needs to pay back his debts.The analysis of Marek Hłasko’s selected prose writings focused on the representation of various masculinity models leads the author of the article to a conclusion that male gender identity is consistently shifting towards constructivist concepts.

Źródło:

Śląskie Studia Polonistyczne; 2020, 15, 1
2084-0772
2353-0928

Pojawia się w:

Śląskie Studia Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Ale światy są tendencyjne

Autorzy:

Fiedotow, Agata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/643719.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

tendentious novel
socialist realism
ideology
disgust
world transformation

Opis:

But... These worlds are tendentious The article focuses on the term tendentious novel and its special use in the Polish literary theory: the context of socialist realist novels. Taking into consideration Louis Althusser’s concept of ideology and Pierre Bourdieu’s theory of pure and impure taste, the article calls into question the idea of tendentiousness in discourse, and categorizing novels as “strongly saturated with ideology” and therefore labelling them as “tendentious”. The inspiration to write this paper was the perception of socialist realism in Poland, with particular reference to Stalinist novels, whose forgotten senses and unknown but universal metaphoric systems are presented by the author. Ale światy są tendencyjneAutorka opisuje znaczenie pojęcia „powieści tendencyjnej”, jak również jego szczególne użycie w polskiej teorii literatury w kontekście powieści socrealistycznej. W odniesieniu do koncepcji ideologii Louisa Althussera oraz teorii gustu czystego/nieczystego Pierre’a Bourdieu autorka kwestionuje ideę „tendencyjności” w dyskursie, a co za tym idzie, stawia pod znakiem zapytania również zasadność określania powieści „mocno nasyconych ideologią” mianem „tendencyjnych”. Inspiracją do napisania artykułu był odbiór w Polsce realizmu socjalistycznego, a w szczególności powieści czasu stalinizmu, których zapomniany sens oraz uniwersalną metaforykę autorka przedstawia w niniejszej pracy.

Źródło:

Studia Litteraria et Historica; 2013, 2
2299-7571

Pojawia się w:

Studia Litteraria et Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

„Chcą urządzić masakrę, od której oślepłyby wieki...” – bomba atomowa a kultura Zachodu w polskiej poezji socrealistycznej

Autorzy:

Marcin, Kowalczyk,

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/897186.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

poetry of socialist realism
communist propaganda
atomic bomb

Opis:

The atomic bomb used in 1945 by the United States disturbed the military and symbolic balance of the world then. It became a sign of the Western power. The communist propaganda sought to neutralize the meaning of a new weapon. The text reconstructs the attempts of this neutralization and indicates the ways of presentation of nuclear weapons in the Polish poetry of socialist realism. Several motifs can be mentioned here: juxtaposition of the atomic bomb with apocalyptic motifs, highlighting the lack of intellectual and moral qualifications for possessing it, and emphasizing that it is a dangerous by-product of the Western desire for profit. Above all, however, the poetry of socialist realism underlined that Western culture is an incomprehensible and inhuman evil.

Źródło:

Przegląd Humanistyczny; 2017, 61(1 (456)); 69-79
0033-2194

Pojawia się w:

Przegląd Humanistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

„Die Moskauer Sonne scheint überall“. Die sowjetische Hauptstandt als Raum der Utopie in Das neue Moskau (1938) und Die Schweinepflegerin und der Hirt (1941)
“The Moscow Sun Shines Everywhere”. The Soviet Capital as a Utopian Space in New Moscow (1938) and The Swineherd and the Shepherd (1941)

Autorzy:

Chertenko, Alexander

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1837560.pdf

Data publikacji:

2021-10-14

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

utopia
Moscow
cinema
socialist realism
cinematic unconscious
terror

Opis:

Basing on Aleksandr Medvedkin’s New Moscow and Ivan Pyryev’s The Swineherd and the Shepherd, this case study analyses the way the “new” Moscow was represented as a space of realised utopia in the Soviet socialist realist films of the 1930s and at the beginning of the 1940s. Functioning as a supranational centre of the Soviet “affirmative action empire” (Terry Martin), the cinematographic Moscow casts off all constraints of ‘Russianness’ in order to become a pan-Soviet model which, both in its architecture and semantics, could epitomize the perfect city and the perfect state. The comparative analysis of both films demonstrates that, although both directors show Moscow through the lens of the so-called “spaces of celebration” (Mikhail Ryklin), ‘their’ Soviet capital does not compensate for the “traumas of the early phases of enforced urbanization”, as Ryklin supposed. Rather, it operates as a transformation machine whose impact pertains only to periphery and can be effective once the representatives of this periphery have left Moscow. The complex inclusion and exclusion mechanisms resulting from this logic turn the idealised Soviet capital into a space which only the guests from peripheral regions can perceive as utopian. The ensuing suppression ofthe inner perspectives on ‘utopian’ Moscow is interpreted here as a manifestation of the “cinematicunconscious”, which accounts for the anxieties of the inhabitants of the capital concerning both Stalinist terror and their own hegemony in a society haunted by the purges.

Źródło:

Studia Rossica Posnaniensia; 2021, 46, 2; 51-68
0081-6884

Pojawia się w:

Studia Rossica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

„Wilk” Marka Hłaski, czyli Młoda Polska zakamuflowana (ukryte nawiązania do prozy Żeromskiego i Reymonta)
“Wilk” by Marek Hłasko or Young Poland Camouflaged: The Hidden Allusions to Prose Writings of Żeromski and Reymont

Autorzy:

Białek, Aleksandra

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1507528.pdf

Data publikacji:

2019-07-01

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

Polish novel
literary criticism
intertextuality
Young Poland
socialist realism

Opis:

This article analyzes the novel Wilk (English “wolf”), which was written by Marek Hłasko, discovered by Radosław Młynarczyk, and then published only in 2015. The novel depicts the lives of the residents of a Warsaw district, Marymont during the interwar period. The analysis of this text by young Hłasko sheds new light on the current academic criticism of the writer’s works, and shows – sometimes indirectly – his inspiration with the literary representatives of Young Poland – Stefan Żeromski and Władysław Reymont. The discovery of the literary camouflage used by the writer discloses the following components of the Young Poland period: sensitivity to the beauty of melody and image, lyrical description and the question of rapid civilization changes.

Źródło:

Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2019, 14; 203-217
2082-9701
2720-0078

Pojawia się w:

Białostockie Studia Literaturoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Działalność kulturalno-literacka Wandy Wasilewskiej w latach 1934–1945
Literature and Cultural Activity of Wanda Wasilewska in the Years 1934–1945

Autorzy:

Forma, Marzena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/442682.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Państwowa Uczelnia Zawodowa we Włocławku

Tematy:

Wanda Wasilewska
literatura
wojna
socrealizm
literature
war
socialist realism

Opis:

Niniejszy tekst poświęcam osobie Wandy Wasilewskiej, postaci w ostatnim czasie, mocno kontrowersyjnej. Ocenianej głównie poprzez pryzmat działalności społeczno-politycznej w okresie wojennym, jak i twórczości literackiej utrzymanej w duchu realizmu socrealistycznego. Artykuł ten ma za zadanie przypomnieć i przybliżyć dorobek literacki Wandy Wasilewskiej oraz rzucić nowe światło na działalność kulturalno--literacką pisarki, która nie tylko piórem, ale i czynem walczyła o „wolną i demokratyczną” ojczyznę. Wanda Wasilewska pochodziła z lewicowego domu o niepodległościowych tradycjach. Atmosfera panująca w rodzinnym domu, niewątpliwie sprzyjała dojrzewaniu społecznej świadomości Wasilewskiej. W latach dwudziestych XX wieku studiowała polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po wybuchu II wojny światowej udała się na wschód, gdzie m.in. została dyrektorem sowieckiego teatru we Lwowie, wstąpiła do Armii Czerwonej oraz była współzałożycielką Związku Patriotów Polskich i współuczestniczyła w powołaniu polskiej 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki oraz 1 Armii Polskiej w ZSRR. Jednocześnie pisała artykuły do gazet, redagowała pisma oraz publikowała powieści o tematyce rewolucyjno-wojennej (Ojczyzna, Oblicze dnia, Ziemia w jarzmie, Płomień na bagnach, Rzeki płoną).
The present analysis is dedicated to Wanda Wasilewska, who became very controversial figure recently. She is judged on her political and social activity during the war as well as on her literature output that represented socialist realism. The aim of the article is to depict and recount Wasilewska’s literary achievements and to show her social cultural and literary activities in a different new light. Wasilewska, as a writer, fought with her writing and also deeds for „free and democratic” homeland. She came from family of patriotic background with leftist convictions. The atmosphere of her family house influenced Wasilewska’s social consciousness. She studied in the 1920s Polish studies at the Jagiellonian University. After the outbreak of Second World War, she went to the east and became a director of Soviet theatre in Lviv, she even joined the Russian Army, contributed to the establishment of Union of Polish Patriots and also the Polish 1st Tadeusz Kościuszko Infantry Division, also First Polish Army in Soviet Union. At the same time, she wrote articles in newspapers, edited works and published war novels (Homeland, The nature of a day, The Earth in yoke, The flame on the bogs, Rivers are burning).

Źródło:

Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne; 2014, 10; 165-189
1896-4087

Pojawia się w:

Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

The temple of the new faith. Film images of the construction of the Palace of Culture 1952–1955

Autorzy:

Hendrykowski, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/923189.pdf

Data publikacji:

2019-01-08

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Polish cinema
ideology
architecture
socialist realism
stalinism
symbolic dominance

Opis:

The first study of its kind, Marek Hendrykowski’s paper examines frame by frame the symbolic role of the construction of the Palace of Culture in the ideological context of the Stalinist period and its emergence into the realm of public discourse in the early 1950s.

Źródło:

Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2017, 22, 31; 39-54
1731-450X

Pojawia się w:

Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

“A Production Center”: A Model of Creative Work in Tadeusz Konwicki’s Early Prose

Autorzy:

Miernecka, Martyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1032271.pdf

Data publikacji:

2020-12-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Tadeusz Konwicki
writer
socialist realism
total institution
creative work house

Opis:

The aim of this article is to outline the issues related to the specificity of the image of the writer and his role in society created in Tadeusz Konwicki’s early works. This stage in the writer’s life opens with the first short story that Konwicki published, namely “Kapral Koziołek i ja” from 1947, after which the initial model of his writing is subject to gradual erosion and ends between 1954 and 1955 with the novel titled Z oblężonego miasta. Investigating the motif of the creative work house on the basis of Z oblężonego miasta is a pretext for reflection on the category of the writer’s work. The article traces the motifs of the professional category of the writer, through analysing the constructions on which Konwicki’s narratives are based. At the same time, due to the analysis of social discourse in which the author participated, the article outlines the social functions he performed at a given time.

Źródło:

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2020, 9; 269-285
2299-7458
2449-8386

Pojawia się w:

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

„The Text Was Considered Miraculous”. Magic Words in Pasternak’s „Doctor Zhivago”

Autorzy:

Stanton, Rebecca Jane

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/635689.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Pasternak
Doctor Zhivago
magic
politics
poetics
fairy tale
socialist realism

Opis:

In  Doctor  Zhivago,  Pasternak  brings  scientific  and  political  discourses  into  dialogue  with magical ones. In an emblematic episode, two soldiers from opposing sides each wear a protective amulet containing the „miraculous” text of  the 90th Psalm. One dies; one survivesWhile this discrepancy is easily traced to scientific and socioeconomic causes, the episode isdesigned to foreground the least rational explanation: that done right, magic actually worksEmbodying Pasternak’s interest in the interrelationships among science, politics, poetry, andmagic, the textual amulet is especially significant because it represents a magical power that is reserved for  words. This article finds that Pasternak’s novel contains numerous examples of  such  efficacious  „magical”  texts –  from  the  Gospels  to  peasant  songs,  from  political slogans to Zhivago’s poems – and argues that reading  Doctor Zhivago by the light of these„magic words” yields insights into the aesthetics and design of the novel. 

Źródło:

Poznańskie Studia Slawistyczne; 2013, 4
2084-3011

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Slawistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Chopin on Barricades: About the 100th Anniversary of Chopin’s Birth (1949) and Socialist Realism Doctrine in Poland1

Autorzy:

Bruliński, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/514010.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ

Tematy:

socialist realism
socrealism
Fryderyk Chopin
Polish People’s Republic
1949

Opis:

The main aim of this paper is to examine the discourse on Frédéric Chopin that took place in Poland in 1949, when the 100th anniversary of his birth coincided with the culmination of the socialist realist propaganda in the field of Polish culture. The discourse, initiated and moderated under effective surveillance of the Polish People’s Republic’s government, was filled with communist ideology. The authorities aimed at creating a sense of communion in the Polish nation, therefore they undertook numerous actions in the area of cultivating memory of Chopin and reception of his works. The composer was used as a banner under which the culture of socialist realism was to be consolidated. Chopin was presented by the narrators in the socialist realist context in various dimensions. “Deep humanism”, “truth”, “optimism”, “sincerity” and “democratic features” of Chopin’s music were the crucial notions used by them. Chopin was depicted, among others, as a revolutionist and a prophet of triumph of communism. The oeuvre of Chopin was said to bring together “fraternal countries and nations”, Polish People’s Republic and Soviet Union, while being simultaneously a crucial element of class conflict. The authorities had a tendency to overemphasize folk roots of his compositions, thus among musical genres composed by Chopin the importance of Mazurka was exaggerated. Other genres without such strong folk connotations, as sonatas, ballades and scherzos, were marginalized in the discourse.

Źródło:

Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2018, 1(36) Eng; 77-114
2956-4107
2353-7094

Pojawia się w:

Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

„Męstwo” Brunona Jasieńskiego. Polityka płciowa w ZSRR a proza socrealistyczna
Bruno Jasieński’s ‘Bravery’. Gender Equality in the USSR and Socialist Realism in Prose

Autorzy:

Pfeifer, Kasper

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/579004.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

gender studies
masculinity studies
socialist realism
Bruno Jasieński
October Revolution

Opis:

This article is devoted to the strategies of creations of masculinity used in the novel Bravery (pol. Męstwo) written by Bruno Jasieński. The article analyzes the ways in which patriarchate is presented in post-revolutionary social and gender relations as well as the strategies used for the creation of gender identity along with the social consequences of the revolutionary project of emancipation, which was abandoned in the USSR in the early 1930s. An important assumption of the study is also an attempt to establish the relation of this short prose to dominant fiction preserved by the poetics of socialist realism.

Źródło:

Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2018, 61, 2(126); 9-21
0084-4446

Pojawia się w:

Zagadnienia Rodzajów Literackich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Chopin na barykadach, czyli o socrealistycznych narracjach w 1949 roku1
Chopin on Barricades: About the 100th Anniversary of Chopin’s Birth (1949) and Socialist Realism Doctrine in Poland

Autorzy:

Bruliński, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/514063.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ

Tematy:

socialist realism
socrealism
Fryderyk Chopin
Polish People’s Republic
1949

Opis:

The main aim of this paper is to examine the discourse on Frédéric Chopin that took place in Poland in 1949, when the 100th anniversary of his birth coincided with the culmination of the socialist realist propaganda in the field of Polish culture. The discourse, initiated and moderated under effective surveillance of the Polish People’s Republic’s government, was filled with communist ideology. The authorities aimed at creating a sense of communion in the Polish nation, therefore they undertook numerous actions in the area of cultivating memory of Chopin and reception of his works. The composer was used as a banner under which culture of socialist realism was to be consolidated. Chopin was presented by the narrators in the socialist realist context in various dimensions. “Deep humanism”, “truth”, “optimism”, “sincerity” and “democratic features” of Chopin’s music were the crucial notions used by them. Chopin was depicted, among others, as a revolutionist and a prophet of triumph of communism. The oeuvre of Chopin was said to bring together “fraternal countries and nations”, Polish People’s Republic and Soviet Union, while being simultaneously a crucial element of class conflict. The authorities had a tendency to overemphasize folk roots of his compositions, thus among musical genres composed by Chopin the importance of Mazurka was exaggerated. Other genres without such strong folk connotations, as sonatas, ballades and scherzos, were marginalized in the discourse.

Źródło:

Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2018, 1(36); 75-109
2956-4107
2353-7094

Pojawia się w:

Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Notes about Musical and Aesthetic Thinking in Slovakia in the 20th Century

Autorzy:

Kopčáková, Slávka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/485701.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum

Tematy:

socialist realism
musical creation
dogmatism
normative aesthetics
musical aesthetics
ideology

Opis:

This paper addresses the little studied area of Slovak music and its influence from ‘above‘: the aesthetic theory (dogmatic aesthetics) created out of the political demands placed on art in the 1950s and 60s. In this relatively short ‘Socialist building‘ period, music as both an adornment of the regime and an ideological tool was promoted in accordance with Lenin’s reflection theory and Zhdanov’s normative aesthetics using rules, prohibitions and dogma. Fortunately, however, the mission to build and entrench socialism was never fulfilled.

Źródło:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2012, 2(9); 197-205
1898-8431

Pojawia się w:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Metoda realizmu socjalistycznego w operze Bunt żaków Tadeusza Szeligowskiego
Socialist Realism method in Tadeusz Szeligowski’s opera Bunt żaków (The scholars’ revolt)

Autorzy:

RZANNA-SZCZEPANIAK, Ewa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/454098.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane

Tematy:

polityka kulturalna,
realizm socjalistyczny w muzyce polskiej,
Tadeusz Szeligowski,
Bunt żaków.
Polish cultural policy,
socialist realism,
socialist realism in Polish music,
The scholars’ revolt.

Opis:

Wprowadzenie metody realizmu socjalistycznego do twórczości muzycznej w Polsce w latach 50. ubiegłego stulecia, traktowane przez polityków jako jeden z kolejnych etapów budowania społeczeństwa socjalistycznego – wyzwolonego z konfliktów klasowych, implikowało praktyczne rozwiązania w zakresie warsztatu kompozytorskiego. Od kompozytorów oczekiwano: 1) przewartościowania hierarchii gatunków i form muzycznych (oparcia twórczości na formach wokalnych i programowych oraz formach muzyki użytkowej); 2) wykorzystania (w warstwie słownej lub programowej) aktualnej tematyki, wspierającej proces kształtowania nowego ustroju; 3) nawiązania w utworach do tradycji narodowej i europejskiej (z wyłączeniem elementów tradycji XIX-wiecznej) oraz polskiej muzyki ludowej. Opera Bunt żaków Tadeusza Szeligowskiego była pierwszym dziełem operowym skomponowanym w Polsce po roku 1945. Jej twórcy zostali odznaczeni – w roku 1951 – Nagrodą Państwową I stopnia. Prapremiera dzieła, która odbyła się we Wrocławiu, oraz kolejne przedstawienia w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Moskwie i Dreźnie zostały entuzjastycznie przyjęte przez słuchaczy i krytyków muzycznych. Utwór przedstawiano jako wzór realizacji w twórczości muzycznej w Polsce metody realizmu socjalistycznego. Równocześnie wskazywano na wysokie walory artystyczne oraz dużą atrakcyjność widowiskową dzieła. Artykuł stanowi próbę opisania opery w kontekście polityki kulturalnej w Polsce w latach 1945– 1956. Analiza dzieła wynika z przyjęcia założeń rosyjskiego narodowego dramatu muzycznego i obejmuje: fabułę opery – ze wskazaniem na źródła konfliktów, głównego bohatera, formę dramatyczno-muzyczną, elementy operowe, melodykę i harmonikę, teksty oraz motywy przewodnie. Na podstawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, że realizacja wytycznych zgłaszanych kompozytorom przez polityków, działaczy partyjnych, odbywa się w analizowanym dziele na trzech poziomach: dramaturgicznym, językowym i muzycznym. Opera Bunt żaków stanowi swego rodzaju odpowiedź jej twórców (kompozytora i librecisty) na (posługując się słowami ówczesnej propagandy) „zapotrzebowanie społeczne”. Tym samym utwór wpisuje się w proces ideologizacji kultury muzycznej zachodzący w Polsce w latach 50. XX wieku.
The introduction of the socialist realism method to music composition in Poland in the 1950s, considered by politicians as one of the successive stages of building a socialist society – liberated from class conflicts – implied practical solutions in the field of compositional technique. The composers were expected to: 1) re-evaluate the hierarchy of musical genres and forms (the need for musical creativity to be based on vocal and programme forms, as well as forms of utility music); 2) use (in the verbal or programme layer) topical subjects supporting the process of shaping the new system; 3) make references in their works to national and European tradition (excluding the elements of the 19th century tradition) and to Polish folk music. Tadeusz Szeligowski’s opera Bunt żaków (The scholars’ revolt) was the first opera to be composed in Poland after 1945. Its creators were awarded the Level I State Prize in 1951. The preview of the piece, which took place in Wrocław, and subsequent performances in Warsaw, Kraków, Poznań, Moscow and Dresden were enthusiastically received by listeners and music critics. The piece was presented as a model realisation of the socialist realism method in musical creation in Poland. High artistic values and spectacular attractiveness of the piece were pointed out as well. The article attempts to describe the opera in the context of cultural policy in Poland in the period 1945–1956. The analysis of the piece results from the adoption of the assumptions of the Russian national musical drama and includes: the plot of the opera - with a focus on the sources of conflicts, the main character, the dramatic and musical form, opera elements, melodics and harmonies, texts and leitmotifs. On the basis of the conducted analyses, it can be stated that the implementation of the instruc- tions issued by politicians and party activists to the composers is performed in the piece in question on three levels: dramaturgical, linguistic and musical. The opera The scholars’ revolt constitutes a kind of response of its creators (composer and librettist) to a specific “social demand” (in the words of the propaganda of that time). Thus, the piece is a part of the process of the ideologization of musical culture taking place in Poland in the 1950s.

Źródło:

Edukacja Muzyczna; 2018, 13; 67-95
2545-3068

Pojawia się w:

Edukacja Muzyczna

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

The Body as a Machine in the Works of Soviet Artists of the 1920s and 30s

Autorzy:

Bigaj-Zwonek, Beata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1967947.pdf

Data publikacji:

2019-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Soviet art
engaged art
Socialist Realism
machine
industrial development
Alexander Deyneka

Opis:

The article discusses the work of artists active in the 1920s and 1930s in Russia,2 the form and content of which links them with the idea of man-machine, which grew in popularity in the age of heightened industrial development and system changes in the 20th century. The article seeks to present the influence of official guidelines (including cultural and educational policies) and technological change on imagery, and, essentially, to point up the relationship between politics and the form and content of the art. An overview of artists working notably in Russia focuses on that period of their oeuvre that drew overtly on new solutions in visual arts. These artists are less known in Poland nowadays as they were either artistically enmeshed in Socialist Realism down the line or had a role in sanctioning it. The paper further dwells on the relationship between the avant-garde, modern art and engaged art at the early stages of forming the new political system. It also discusses problems such as: changes in art prompted by new ways of artistic practice; artist’s mutual inspirations; the application of imagery types that had formed earlier (especially when artistic activity had its footing in similar objectives); exemplifications of artists frequently drawing on the artistic traditions of their native country without shunning references to landmark works.

Źródło:

Kultura i Edukacja; 2019, 4(126); 138-150
1230-266X

Pojawia się w:

Kultura i Edukacja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Unwanted heritage and its cultural potential. Values of modernist architecture from the times of the Polish People’s Republic
Niechciane dziedzictwo i jego potencjał kulturowy. Wartości modernistycznej architektury z czasów Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej

Autorzy:

Błażej, Ciarkowski

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/460994.pdf

Data publikacji:

2017-12

Wydawca:

Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie

Tematy:

architecture
modernism
socialist modernism
socialist realism
unwanted heritage
architektura
modernizm
socmodernizm
socrealizm
niechciane dziedzictwo

Opis:

Celem niniejszych rozważań jest analiza treści zawartych w polskiej powojennej modernistycznej architekturze, ich znaczenie w momencie powstania, oraz sposób w jaki jest odbierana obecnie. Zmiany recepcji dziedzictwa nowoczesnego budownictwa wzniesionego w czasach PRL-u, zostały zestawione w teoriami wartościowania zabytków, a także teorią post-pamięci. Historia polskiej architektury powojennej oraz jej politycznych znaczeń jest zjawiskiem o złożonym charakterze. Architektura utrzymana w nurcie socjalistycznego realizmu zawierała system kodowania treści zgodny z radzieckimi dyrektywami. Odgórnie narzucony akademicki klasycyzm był obowiązującym punktem odniesienia, a jego monumentalny charakter miał być symbolem potęgi komunistycznego państwa. Po 1956 roku komunistyczne władze dostrzegały propagandowy potencjał prestiżowych modernistycznych realizacji oraz konfrontacji polskiej myśli projektowej z Zachodem- zwłaszcza jeśli rodzima myśl wychodziła z owych konfrontacji zwycięsko. Realizacje z lat 1945-1989 stanowią swoiste wyzwanie – zarówno dla badaczy, jak i architektów, konserwatorów czy administracji. Ich ocena i interpretacja często bywają niejednoznaczne, a odbiór społeczny, pomimo rosnąć w tej materii powszechnej świadomości, bardzo zróżnicowany. Tym ym przynależą do obszaru, który przez badaczy bywa określany mianem niechcianego (lub niekiedy- kłopotliwego) dziedzictwa . Generacja, która w dorosłe życie wkroczyła po roku 1989, często postrzega „źle urodzone” dziedzictwo Polski Ludowej jedynie przez pryzmat modernistycznej estetyki, która jednak oceniana jest przez nią diametralnie inaczej niż przez pokolenie ich rodziców. Dowodem rosnącego zainteresowania architektonicznym dorobkiem PRL-u jest nie tylko rosnąca ilość publikacji, ale także coraz bardziej powszechne przypadki wtórnego wykorzystania poszczególnych obiektów.

Źródło:

MAZOWSZE Studia Regionalne; 2017, 22; 71-83
1689-4774

Pojawia się w:

MAZOWSZE Studia Regionalne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Aleja Pochodów - reprezentacyjna arteria nowego, socrealistycznego miasta Białystok
Prade Avenue - A representative thoroughfare of a new socialist city of Bialystok

Autorzy:

Szmitkowska, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/398407.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej

Tematy:

aleja pochodów
architektura
socrealizm
ulica
parade avenue
socialist realism
street
architecture

Opis:

Odbudowa oraz tworzenie planów zagospodarowania przestrzennego stały się dla powojennych władz okazją do wprowadzenia do krajobrazu przyszłych miast nowych elementów, służących oprawie ważnych partyjnych wydarzeń oraz podkreśleniu rangi niektórych gmachów. Wiele z tych elementów było inkorporowanych programowo i miało niejako status obowiązujący. Taki charakter miały między innymi tzw. aleje pochodów, stanowiące scenerie dla jednego z najważniejszych partyjnych rytuałów – pierwszomajowego marszu. Przebieg białostockiej „Alei Pochodów” został wyznaczony przez planistów pod koniec lat czterdziestych XX wieku, a jej szczegółowy kształt określił w swoim projekcie Stanisław Bukowski w roku 1950. Wykształcenie „Alei Pochodów” rozszerzyło strefę centralną miasta z historycznego Rynku Kościuszki w kierunku południowym. Do końca lat pięćdziesiątych XX wieku wzniesiono wzdłuż Alei dużo ważnych w strukturze miasta budynków użyteczności publicznej, co świadczy o jej wyjątkowym centrotwórczym charakterze. Czasy socrealizmu reprezentują tu, oprócz „Domu Partii”, gmach Sądu Wojewódzkiego, „Dom Związkowca” oraz gmach Państwowego Szpitala Klinicznego – tzw. Gigantu. Jednak ostatecznie ani urbanistyczny kształt ulicy, ani jej zabudowa, jako oprawa dla obchodów Święta Pracy, nie uzyskały kształtu zamierzonego przez autorów koncepcji z lat pięćdziesiątych XX wieku. Jej architektura, stopniowo oswobadzana od wzajemnego związku z pełnioną przez nią aż do czasu przełomu ustrojowego funkcją, wraz z upływem lat traciła swój propagandowy pierwiastek i ewoluowała w kierunku modernizmu.
The process of reconstructing existing, wardamaged buildings and creating spatial development plans provided postwar authorities with an excellent opportunity to introduce to future city landscapes new elements which would enhance the governing party’s events and would emphasize the significance of some edifices. A great number of these elements were incorporated in accordance with the planning programme and were rather obligatory. The socalled parade avenues were a prime example of such a compulsory element. They provided a backdrop to one of the most significant party rituals- the May Day parade. The route of Bialystok “Parade Avenue” was set out by the planners at the end of the 1940s. Its detailed shape was defined by Stanislaw Bukowski in his project in 1950. The creation of “Parade Avenue” had the effect of extending a central zone of the city from the historical Kosciuszko Square to the South. By the late 1950s a great number of very important public utility buildings had been erected along the avenue, which proves its exceptional centre-creative character. Socialist realism is represented by the aforementioned “House of the Party” as well as the edifice of the Voivodship Court and “The House of Trade Unions”, and the edifice of the State Teaching Hospital (the so-alled “Giant”). However finally, neither the urban form of the street nor the buildings that front onto it, which were originally intended as the backdrop to the celebrations of the Workers’ Day, got the shape intended by the authors of the 1950s concept. The architecture of the buildings had gradually been freed from the connection with the function they served until the transition from socialism to democracy. With time the street lost its propagandist character and evolved in the direction of modernism.

Źródło:

Architecturae et Artibus; 2012, 4, 3; 36-49
2080-9638

Pojawia się w:

Architecturae et Artibus

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Kriegsliteratur aus der DDR und die Zensur in der Volksrepublik Polen in den ersten Nachkriegsjahren
GDR war literature and censorship in Peoples Republic of Poland in the early postwar years

Autorzy:

Rajch, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/927453.pdf

Data publikacji:

2017-04-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Germane literature
war literature
censorship
socialist realism
GDR
Polish People's Republic

Opis:

From all of the German literature distributed in Poland during the first half of the nineteen fifties, that of the GDR was the most strongly represented, because like the People's Republic, it was part of the Eastern Bloc. A substantial part of this literature touched upon the themes of the Second World War. As some prominent Eastern German authors had taken part in the Spanish Civil War in 1936-1939, this subject also couldn't be ignored.The introduction in 1949 of socialist realism as the most important criterion of art, and particulary strong political pressure, led to a great deal of confusion and insecurity, not only for Polish publishing houses, but also among the censors, whose task was to take decisions about what literature could be printed. Censors’ opinions in this period often differed, not only in terms of detailed matter, but also in the final decisions about the eventual fate of the title submitted for evaluation.

Źródło:

Studia Germanica Posnaniensia; 2016, 37; 253-262
0137-2467

Pojawia się w:

Studia Germanica Posnaniensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

An Escape from Socialist Realism. State-Organized Overseas Exhibitions as the Road to Fame of the Polish School of Posters

Autorzy:

Bieczyński, Mateusz M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2170573.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku

Tematy:

Art and Documentation
Socialist Realism
Overseas Exhibitions
Polish School of Posters

Źródło:

Sztuka i Dokumentacja; 2022, 27; 37-47
2080-413X

Pojawia się w:

Sztuka i Dokumentacja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Piosenka w polskim filmie socrealistyczym
Song in the Polish Film of the Socialist Era

Autorzy:

Hendrykowski, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31342080.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

PRL
socrealizm
kino polskie
Polish People's Republic
socialist realism
Polish cinema

Opis:

Śpiewający obywatel – pod warunkiem, że śpiewał na ekranie coś „słusznego” – cieszył się w kinie socrealistycznym niepisaną licentia vocalica, udzieloną na zasadzie bezumownej koncesji przez władzę. Myśl przewodnią tekstu Hendrykowskiego stanowi hipoteza dwoistości estetycznych źródeł piosenki w polskim filmie socrealistycznym. Z jednej strony źródłem tym jest wzorzec radzieckiej pieśni i piosenki, z drugiej – model rodzimy, oparty na tradycjach piosenki okresu międzywojennego. Pod względem ideologicznym (poetyka założona) oba modele stoją z sobą w sprzeczności. Pod względem estetycznym (poetyka zrealizowana) – poddane socrealistycznej obróbce, okazują się zbliżone. Melanż, do jakiego wówczas doszło, jest osobliwym paradoksem poetyki nie tylko piosenki filmowej, ale również pewnych aspektów poetyki kina socrealistycznego. Od czasów podszytej zachodnią kulturą popularną komedii Świat się śmieje istniało krytykowane przez ortodoksów politycznych przyzwolenie na formalne odstępstwo od sztywnych wymogów socrealistycznej sztampy. Liczyła się generalna zasada, a ta pozostawała niezmienna i prosta. O tym, czy dana piosenka znajdzie się „na wyposażeniu” bohaterów, decydowała nie jej melodia, lecz retoryka tekstu. Jego ideowej wymowy czynniki decyzyjne pilnowały z niestrudzoną czujnością. Wszystko inne mogło być w widowisku filmowym mniej lub bardziej dowolne i umowne.
A singing citizen – provided that he sang on screen something “right” – enjoyed the unwritten socialist-realist cinema licentia vocalica, granted on a non-contractual concession by the government. The central idea of Hendrykowski’s article is the hypothesis of duality of aesthetic sources of songs in Polish socialist realist films. On the one hand the songs are modelled on the Soviet style song, on the other hand they are made according to the local model, based on the songs of the interwar period. Ideologically (in terms of poetics assumed), the models contradict each other. In terms of the aesthetic (the poetics realised), subjected to socialist realist treatment they appear to be similar. The melange obtained is a paradox of poetics of film song and certain aspects of the poetics of socialist cinema. Since the days of the popular, Western influenced, comedy Moscow Laughs (1934), there existed a consent, criticised by the political orthodoxy, for not following the strict demands of the socialist realist ideology. What mattered was the general rule, and that remained simple and unchanged. The question of whether a song will be granted to a hero was decided not by its melody, but by the rhetoric of the lyrics. Its ideological dimension was guarded with tireless vigilance by the government. Everything else could be more or less arbitrary and conventional.

Źródło:

Kwartalnik Filmowy; 2015, 91; 93-104
0452-9502
2719-2725

Pojawia się w:

Kwartalnik Filmowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

За смъртта на разказвача в маранята на магическия реализъм. Наблюдения върху творчеството на Георги Марковски

Autorzy:

Angelova, Maia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/681473.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

magic realism, socialist realism, parody, absurdity, postmodernism
realizm magiczny, realizm socjalistyczny, parodia, absurd, postmodernizm

Opis:

The article focuses on specific aspects of Georgi Markovski’s fiction, linking them with the influence of magical realism over his work. The analysis is based on the author’s debut novel Sensemaya (1971) and its version from 1978, named Portrait with a blue bird.
O śmierci narratora w skwarze realizmu magicznego. Uwagi o twórczości Georgi MarkovskiegoW artykule omówione zostały elementy fikcji w utworach bułgarskiego prozaika Georgi Markovskiego, związane z wpływem realizmu magicznego na jego twórczość. Przedmiotem analizy była debiutancka powieść G. Markowskiego Sensemaja w konfrontacji z jej wersją z 1978 roku zatytułowaną Portret z niebieskim ptakiem.

Źródło:

Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2018, 7
2449-8297

Pojawia się w:

Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Exploring Hidden Narrative Elements through a Close Reading of Vasily Grossman’s Short Story ‘The Life of Il’ya Stepanovich’ (1935)

Autorzy:

Ferrandi, Paola

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27307719.pdf

Data publikacji:

2023-12-15

Wydawca:

Komisja Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu

Tematy:

Vasily Grossman
Socialist Realism
positive hero
censorship
self-reflection
historical progress
narrator

Opis:

The subject matter of this paper concerns the early phase of Vasily Grossman’s literary career in the mid-1930s. Prior to this period, the author proved his ability to evaluate the mechanisms of censorship and developed his understanding of what was publishable and what could be sanctioned through the publication process of his first novel (Bit-Yunan, Fel’dman 2019). The research material selected for this paper is the lesser-known short story Zhizn’ Il’i Stepanovicha [The life of Il’ya Stepanovich], published in 1935, and the aim is to provide a close reading and an interpretation key to this text. In order to expose the hidden ambiguity of the short story, the chosen research perspective includes a focus on the function of the protagonist as an entity that does not legitimise the socialist myth; a narratological approach on the use of proper names, on “perspective” and the role of the narrator with regard to the axiological structure of the text.

Źródło:

Academic Journal of Modern Philology; 2023, 19; 37-47
2299-7164
2353-3218

Pojawia się w:

Academic Journal of Modern Philology

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Retoryka dramatu socrealistycznego na przykładzie "Zwycięstwa" Janusza Warmińskiego, "Zwykłej sprawy" Adama Tarna i "Brygady szlifierza Karhana" Vaška Kani
The rhetoric of the socialistic drama on the example of Zwycięstwo by Janusz Warmiński, Zwykła sprawa by Adam Tarn and Brygada szlifierza Karhana by Vašek Kania

Autorzy:

Polkowska, Laura

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/954388.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne

Tematy:

dramat
socrealizm
retoryka
perswazja
manipulacja
rytualizacja
drama
socialist realism
rhetoric
persuasion
manipulation
ritualization

Opis:

Tekst poświęcony został retoryce dramatu socrealistycznego. Analizę oparto na trzech przykładach: Zwycięstwie Janusza Warmińskiego, Zwykłej sprawie Adama Tarna oraz Brygadzie szlifi erza Karhana Vaška Kani. W dramatach z początku lat 50. stosowane są środki językowe charakterystyczne dla przemówień propagandowych. Funkcja estetyczna ograniczona jest do minimum i w pełni podporządkowana celowi perswazyjnemu. Ten z kolei osiągany jest za pomocą wyrazistego wartościowania. Większość zabiegów językowych ma charakter niejawny i manipulacyjny, jak choćby wykorzystywanie arbitralnie narzuconych znaczeń wyrazów. Język dramatów socrealistycznych cechuje niezwykle wysoki stopień rytualizacji. Takie składowe jak dwuwartościowość świata przedstawionego, elementy doktryny socjalistycznej wplecione w fabułę, obecność wroga klasowego, motyw spisku oraz walki, a także optymistyczne zakończenie stanowią składniki obowiązkowe i nienaruszalne. Większość z nich łączy dramat socrealistyczny z gatunkiem bajki, czego zwieńczeniem jest całkowity brak odniesień do rzeczywistości – funkcja przedstawieniowa zastąpiona jest magiczną.
This sketch is dedicated to analyzing the rhetoric of socrealistic drama on the example of Zwycięstwo by Janusz Warmiński, Zwykła sprawa by Adam Tarn and Brygada szlifierza Karhana by Vašek Kania. In those texts the linguistic means typical of propaganda are used. The aesthetic function is entirely subordinated to ideological considerations. The techniques of persuasion most often are hidden or indirect and include the tendency to impose arbitrary meanings on words. The language of socrealistic drama is highly ritual. Such devices as dichotomous division of the represented world, the elements of the socialist doctrine, class enemy and struggle, a motif of plot and the optimistic ending are its indispensable components. Most of them make the radically ideological drama similar to a fairy tale genre. Furthermore, the representational function is minimized, while the magical function dominates.

Źródło:

Res Rhetorica; 2016, 3, 3; 55-67
2392-3113

Pojawia się w:

Res Rhetorica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Poznański „Okrąglak” oraz warszawski Pałac Kultury – ideologiczne paradoksy architektury po II wojnie światowej
“Okrąglak” (“The Rotunda”) in Poznań and the Palace of Culture in Warsaw – the ideological paradoxes of architecture after world war II

Autorzy:

GRZESZCZUK-BRENDEL, HANNA

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/970888.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Okrąglak/Rotunda
Marek Leykam
Palace of Culture and Science
modernity
modernism
socialist realism

Opis:

A – department store commonly referred to as “Okrąglak” (“The Rotunda”) in Poznań and the Palace of Culture and Science in Warsaw, both completed in 1955, represent features of two opposing styles. This leads to further reflections on modernism and socialist realism as demonstrated by the – two buildings. The modern features of the tower of the Palace of Culture and Science have been outshined with the national form and communist contents clearly reflecting Poland’s subordination to the Soviet Union. References to the pattern, the Palace of the Soviets, defined the top-down accepted model of progress. The department store (“Okrąglak”), designed in 1948, was also meant to demonstrate modernity of commerce in a communist country. However, its form designed by Marek Leykam represents a more universal concept of progress free from any designations.

Źródło:

Slavia Occidentalis; 2018, 75/2; 81-91
0081-0002

Pojawia się w:

Slavia Occidentalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Український радянський тревелог крізь канон соцреалізму (на матеріалі Крилатого рейду Івана Ковтуна та Голубів мира. Подорож за кордон Івана Микитенка)
Ukrainian Soviet Travelogue through the Canon of Socialist Realism (Based on Winged Raid by Ivan Kovtun and Pigeons of Peace. Travel Abroad by Ivan Mikitenko)

Autorzy:

Анненкова, Олена С.
Юферева, Олена В.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/16530437.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN

Tematy:

Ivan Kovtun and Ivan Mikitenko
travelogue
socialist realism
proletarian discourse
the Executed Renaissance

Opis:

The article is devoted to travelogues written by Ivan Kovtun and Ivan Mikitenko, poorly researched authors of Ukrainian literature, representatives of the phenomenon of the Executed Renaissance. The article aims to identify the key features of the Ukrainian travelogue that were formed during 1924-1925 years within the joint Soviet literature process. The analyzed texts represent two main themes of travel literature of 1920s: the ‘own’ space of Soviet republics and ‘other’ space of foreign, bourgeois countries. Despite inheriting ideological rhetoric and the main tendencies of the Soviet travelogue, the position of an ‘author of proletarian literature’ doubles and deepens regarding the narrator’s hypostasis as a Ukrainian writer. Ukrainian discourse (Ukrainian land, language, culture, literature) is set on both – the personal and literary – levels, particularly it occurs in specific sensitivities about one’s ‘own’ and ‘other’ space.

Źródło:

Slavia Orientalis; 2022, LXXI, 3; 487-507
0037-6744

Pojawia się w:

Slavia Orientalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Muzyka Artura Malawskiego do krakowskiej inscenizacji „Wyzwolenia” Stanisława Wyspiańskiego (1957) na tle wydarzeń odwilży
Artur Malawski’s Music for the 1957 Kraków Production of Stanisław Wyspiański’s 'Wyzwolenie' (Liberation) in the Context of the Political Thaw

Autorzy:

Muras, Wioleta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28328087.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

Artur Malawski
Wyzwolenie
Stanisław Wyspiański
muzyka teatralna
socrealizm
Liberation
theatre music
socialist realism

Opis:

Lata socrealizmu krępowały swobodę twórczą przede wszystkim w dziedzinie teatru, gdzie operowanie słowem mówionym miało najsilniejszy potencjał oddziaływania na odbiorców. Centralizacja placówek, narzucanie określonej stylistyki, zakaz wystawiania dzieł narodowej klasyki, i wszechobecna cenzura, to tylko kilka z czynników, które utrudniały pracę teatrów. Odwilż, której początki upatruje się po śmierci Stalina, to kilkuletni proces wyswabadzania się spod jarzma cenzorskiego i programowego. Wśród dzieł symbolicznych, które po wielu latach nieobecności na polskiej scenie, doczekało się swej inscenizacji było Wyzwolenie Stanisława Wyspiańskiego. Premiera odbyła się 28 XI 1957 roku na scenie teatru im. J. Słowackiego w Krakowie w reżyserii Bronisława Dąbrowskiego z muzyką Artura Malawskiego. Inscenizacja ta zyskała interesującą oprawę muzyczną, której funkcja, rozmiary oraz obsada symfoniczna wskazują na ważny element jej całości. Partytura liczy 25 odcinków muzycznych, z czego większość z nich (tzw. przez kompozytora motywy), przyporządkowana jest poszczególnym postaciom. Malawski za sugestią reżysera skomponował muzykę barwną, pełną sarkazmu i drwiny, która miała za zadanie podważać rangę wypowiadanych słów przez bohaterów, z drugiej strony wprowadzać nierzeczywisty i tajemniczy klimat w scenach z maskami. Kompozytor połączył tu elementy ludowe (idiomy rytmiczne, melodyczne, brzmieniowe), cytaty pieśni, nutę orientalizmu z „pikanterią” harmoniczno-rytmiczną w postaci mocno dysonujących brzmień i nagłych zmian metrycznych oraz rytmicznych. Skomponowana dla teatru muzyka korespondowała z dziełami, które tworzył w nurcie zasadniczym. Ciężka choroba nowotworowa, z jaką zmagał się już w trakcie pisania muzyki do Wyzwolenia ostatecznie spowodowała, że kompozytor zmarł w niecały miesiąc po premierze. Muzyka ta stała się tym samym ostatnim dziełem w jego dorobku twórczym.  Socrealizm w Polsce był szczególnie trudnym okresem dla funkcjonowania teatrów. Nadejście tzw. „odwilży” wprowadziło więcej swobody, dzięki czemu na scenach mogły pojawić się wcześniej zakazane sztuki Stanisława Wyspiańskiego. Premiera Wyzwolenia w reżyserii Bronisława Dąbrowskiego miała miejsce w teatrze im. J. Słowackiego w Krakowie 28 listopada 1957 roku. Barwną i obszerną warstwę muzyczną skomponował Artur Malawski. Muzyka pełniła tu znaczną rolę dramaturgiczną, towarzysząc poszczególnym postaciom (jako drwina) bądź współtworząc nierealną rzeczywistość.
In the period of socialist realism, creative freedom was particularly restricted in the field of theatre, where the use of the spoken word had the greatest potential impact on the audience. Theatre administration was centralised; a pre-defined style was imposed; staging the national classics was forbidden; censorship was omnipresent. These are just a few of the factors that hampered the functioning of theatres. The political thaw triggered by Stalin’s death, which lasted several years, saw the gradual shedding of the yoke of censorship and imposed programmes. One of the symbolic works to be staged after a lengthy absence from the Polish stage was Stanisław Wyspiański’s ‘Wyzwolenie’ (Liberation), premiered on 28 November 1957 at the Juliusz Słowacki Theatre in Kraków, directed by Bronisław Dąbrowski, with music by Artur Malawski. The function, scope and symphonic forces of Malawski’s interesting musical setting indicate that it was an important element of the production. The score consists of 25 sections, most of which (referred to by the composer as ‘motifs’) are linked to individual characters in the drama. At the director’s suggestion, Malawski composed colourful music abounding in sarcastic and mocking elements, with a twofold aim: to undermine the status of the protagonists’ words and to introduce an unreal and mysterious atmosphere in the scenes with masks. The composer combined folk elements (rhythmic, melodic and sound idioms), song quotations, a hint of orientalism and harmonic-rhythmic ‘spice’ in the form of strongly dissonant sonorities and sudden changes of metre and rhythm. The music that Malawski composed for the theatre corresponded with the works from the main strand of his compositional work. While writing his incidental music to Liberation, the composer was battling cancer, which ultimately led to him dying less than a month after the premiere. This music was therefore his swan song.

Źródło:

Muzyka; 2020, 65, 3; 41-68
0027-5344
2720-7021

Pojawia się w:

Muzyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Ukryty powab kina z czasów słusznie minionych
The Hidden Lure of Cinema From the Times Rightly Bygone

Autorzy:

Rutkowska, Teresa

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31340622.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

kino polskie
lata 70.
realizm socjalistyczny
sockonsumpcjonizm
Polish cinema
seventies
socialist realism
soc-consumptionism

Opis:

Recenzja książki Justyny Jaworskiej pt. „Piękne widoki, panowie, stąd macie”. O kinie polskiego sockonsumpcjonizmu (2019), która otrzymała przyznawaną przez miesięcznik „Kino” prestiżową nagrodę im. Bolesława Michałka za lata 2018-2019. Jaworska analizuje filmy zrealizowane na początku lat 70., w epoce Edwarda Gierka, która uchodziła za czas względnego dobrobytu, co obudziło w społeczeństwie polskim dążenie do poprawy sytuacji materialnej. Autorka szuka odzwierciedlenia tych tendencji w filmach uchodzących wówczas za nieudane („słabe” w rozumieniu Vattimo) i sytuujących się poza kanonem dzieł, które zaznaczyły się w świadomości społecznej. Jej analizy dokonywane przez pryzmat obecnych diagnoz kulturowych – jak wskazuje recenzentka – są znakomicie napisane, błyskotliwe i przenikliwe, choć czasami kontrowersyjne. Kluczowym motywem tych filmów jest porażka egzystencjalna będąca udziałem większości bohaterów.
A review of Justyna Jaworska’s book “Piękne widoki, panowie, stąd macie”. O kinie polskiego sockonsumpcjonizmu [“Beautiful Views, Gentlemen, You Have From Here”: About the Cinema of Polish Soc-consumptionism] (2019), which was awarded the Bolesław Michałek Award by the monthly Kino for the period 2018-2019. Jaworska analyzes films made in the early 1970s, in the era of Edward Gierek, which was regarded as a time of relative prosperity that awakened in Polish society the aspirations to improve the material situation. Jaworska looks for a reflection of these trends in films that were considered unsuccessful (and “weak” in Vattimo’s meaning of the word) at the time and found themselves outside the canon of works that were marked in the social consciousness. Her analyses made through the prism of current cultural diagnoses – as the reviewer points out – are brilliant, excellently written and penetrating, although sometimes controversial. The key theme of these films is the existential failure that most of the protagonists have experienced.

Źródło:

Kwartalnik Filmowy; 2020, 111; 267-273
0452-9502
2719-2725

Pojawia się w:

Kwartalnik Filmowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Ochrona dziedzictwa urbanistyki i architektury Nowej Huty z lat 1949–1959
Heritage conservation for urban planning and architecture of Nowa Huta of the years 1949–1959

Autorzy:

Komorowski, W.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/217865.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

dziedzictwo kulturowe
socrealizm
modernizm
urbanistyka
architektura
cultural heritage
socialist realism
modernism
urban planning
architecture

Opis:

Autor omawia problemy związane z ochroną dziedzictwa epoki socrealizmu i pierwszych etapów modernizmu w Nowej Hucie. Późniejsze zmiany miały charakter negatywny. Zacierały wartość dzieła, nie dodając walorów współbrzmiących harmonijnie z dziedzictwem. Wynikało to zarówno z ignorancji i braku wiedzy, jak i z działań podejmowanych dla „uwspółcześnienia” niechcianego spadku po negatywnie ocenianej epoce historycznej. W 2004 r. inwestycje powodujące dewastację pejzażu kulturowego zostały wstrzymane, nadal jednak trwa proces naturalnej destrukcji, także wskutek zaniedbań, jak w przypadku istotnego składnika przestrzeni miejskiej, jakim jest zieleń. Układ urbanistyczny Nowej Huty to dzieło zamknięte, choć nieskończone – kreacja, która nie powinna być dopełniana, gdyż w zachowanej postaci stanowi świadectwo minionej epoki, rządzącej się innymi niż dziś zasadami. Niezależnie od oceny estetycznej (niekiedy także etycznej) winna być szanowana jako wartość historyczna. To samo odnosi się do architektury.
The author discusses issues related to protection of the era of socialist realism and early stages of modernism in Nowa Huta. Subsequent changes thereof have had a negative character. They obliterated the value of the work, without adding qualities of consonant harmony with the heritage. This resulted both from ignorance and lack of knowledge, as well as actions taken to “modernize” unwanted legacy of the negatively evaluated historical period. In 2004 development projects causing devastation of the cultural landscape were suspended, but the process of natural destruction still persists, also due to negligence, as was the case of an essential component of the urban space, which is green areas. The urban layout of Nowa Huta is a complete work, though not finished – a creation, which should not be complemented since in its preserved form it bears testimony to a bygone era, ruled by principles different than today. Regardless of aesthetic evaluation (sometimes also the ethical one) what must be respected is historical value. The same applies to the architecture.

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 153-162
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

O tym, jak Czesław Miłosz czytał „Poemat o mowie polskiej”
How Czesław Miłosz was reading „Poemat o mowie polskiej” [A poem on the Polish speech]

Autorzy:

Mielhorski, Robert

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/25125231.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

Czesław Miłosz
Mieczysław Jastrun
socrealizm
paryska „Kultura”
Poemat o mowie polskiej
socialist realism
Parisian Kultura

Opis:

W artykule zaprezentowana została recepcja socrealistycznego tomu poezji Mieczysława Jastruna, zatytułowanego Poemat o mowie polskiej – z punktu widzenia przebywającego na emigracji Czesława Miłosza. Jego szkic recenzyjny stanowi nie tylko komentarz do tej właśnie książki, ale i na jej podstawie ukazuje zasadnicze cechy tworzonej w latach 1949–1953 liryki „pozytywnej”. Autor artykułu wskazuje na trzy zasady, które organizują wypowiedź Miłosza. Są to kolejno: zasada pozornej identyfikacji, zasada pożądanego obiektywizmu i zasada ambiwalencji ocen. Refleksja nad tekstem Miłosza dla porządku wykładu poprzedzona jest ogólną charakterystyką Poematu… oraz komentarzem do jej odbioru krytycznego w latach pięćdziesiątych XX wieku.
The article presents a reception of a social realist volume of Mieczysław Jastrun’s poetry, entitled Poemat o mowie polskiej [A poem on the Polish speech], from a point of view of Czesław Miłosz, who was a migrant at that time. His review study dated 1953 not only comments on this book but also uses it as a ground for presenting the fundamental features of “positive” lyric poetry created from 1949 to 1953. The author of the article points out three basic principles which organise the statement of Miłosz. These are: the principle of ostensible identification, the principle of desired objectivism and the principle of assessment ambivalence. The reflection on the text of Miłosz is, for the sake of the lecture order, preceded by an overall description of the Poemat… and by a comment to its critical reception in the 1950s.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2022, 10; 71-91
2353-4583
2449-7401

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

O NIEKTÓRYCH ZAGADNIENIACH REALIZMU SOCJALISTYCZNEGO W SZTUCE
ON SOME ISSUES OF SOCIALIST REALISM IN ART

Autorzy:

Šolta, Vladimír

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/487611.pdf

Data publikacji:

2016-11-07

Wydawca:

Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu

Tematy:

SOCIALIST REALISM
SURVIVAL
CULTURAL POLICY IDEOLOGIZATION OF ART
REALIZM SOCJALISTYCZNY
PRZEŻYTEK
POLITYKA KULTURALNA IDEOLOGIZACJA SZTUKI

Opis:

ON SOME ISSUES OF SOCIALIST REALISM IN ART Vladimír Šolta (1924–1977) – painter, cartoonist and writer. From the 1950’s, he held a number of positions in the sector of cultural policy in Czechoslovakia. After 1970, he actively participated in the reform of the Union of Czechoslovak Artists (SČSVU) in the spirit of the so-called. standardization. Solta’s article is considered as one of the most dogmatically formulated analyzes of socialist realism in Czechoslovakia. In the five-year period of the most strict totalitarianism (1948–1953), Solta was one of the main supporters of renewal of classical national tradition, realism and thematic art. In the campaign against modern art, he used the terminology and arguments on aesthetics by Zhdanov and Stalin. At the same time, he used the method which evolved to an absurd and was connected with ‘critical’ analysis of works of art. The method was to detect formalistic relics. [Vladimír Solta, K některým Otázka socialistického realismu ve výtvarné umění, „Výtvarné umění I”, No. 3, 1950–1951, pp. 108–132.] The text reprinted in an abridged version. (Excerpts from the author’s biography and commentary to the editorial published in the original Czech by Jiří Ševčík, Pavlína Morganová, Dagmar Dušková, České umění 1938–1989 (programs / kritické texty / documents), Praha 2001 Academia, pp. 141–148; biography, p. 494. Translation from the Czech language by Krzysztof Dackiewicz

Źródło:

DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2016, 21; 204-219
1733-1528

Pojawia się w:

DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Dramat Andrzeja Wróblewskiego
Andrzej Wróblewski’s Drama

Autorzy:

HENDRYKOWSKI, MAREK

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/920935.pdf

Data publikacji:

2016-11-03

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

artist
socialist realism
ideology
art
painting
abstraction
personal experience
revolution
society
war
new world
drama

Opis:

Andrzej Wróblewski (1927-1957) was one of the most important Polish modern painters of his time, closely connected both with key issues of the 20th-century European avant-garde in art, as well as socialist realism in post- war Poland. The article is a sui generis glossa to Wróblewskis retrospective exhibition “Recto/Verso” presented in Winter-Spring 2015 by the Museum of Contemporary Art in Warsaw.

Źródło:

Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2016, 19, 28; 292-299
1731-450X

Pojawia się w:

Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Architektura i sztuka stosowana w przed- i powojennych projektach Władysława Sowickiego – ewolucja stylu
Architecture and functional art in Władysław Sowicki’s pre-war and post-war designs – evolution of style

Autorzy:

Wereszczyńska, Agata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/461151.pdf

Data publikacji:

2017-03

Wydawca:

Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie

Tematy:

architektura
sztuka
sztuka użytkowa
art déco
modernizm
socrealizm
architecture
art
functional art
modernism
socialist realism

Opis:

W artykule została przedstawiona wielopłaszczyznowa i interdyscyplinarna twórczość architekta i plastyka Władysława Sowickiego. Celem opracowania jest prezentacja działalności artystycznej Sowickiego w zakresie architektury i sztuki stosowanej, analiza rozwoju projektowej aktywności architekta na przestrzeni lat trzydziestych XX wieku oraz lat powojennych, do roku 1954, a także przybliżenie sylwetki projektanta. Pracę podzielono na wstęp, w którym została nakreślona sytuacja historyczna stanowiąca integralne tło dla rozwoju sztuk projektowych w Polsce, dwa rozdziały opisujące przed- i powojenną działalność architekta oraz na podsumowanie. Przyjętą metodę badawczą stanowiła analiza materiału, znajdującego się w archiwum rodzinnym, kwerenda archiwalna, kwerenda biblioteczna, przegląd literatury naukowej dotyczącej tematyki związanej z artykułem oraz analiza ewolucji stylów i tendencji z zakresu architektury i sztuki stosowanej w przedziale czasowym tożsamym z okresem działalności Sowickiego. Artykuł został napisany na podstawie rozprawy doktorskiej autorki [Wereszczyńska, 2015]. Twórczość Władysława Sowickiego obejmuje prace z zakresu architektury, przestrzennych znaków architektoniczno-plastycznych z elementami urbanistycznymi, architektury wnętrz, projektowania mebli, plakatu, biżuterii, ceramiki, zabawek. Analizując rozwój działalności architekta, można stwierdzić, że jest ona spójna z tendencjami i przemianami zachodzącymi w sztukach projektowych we wspomnianym wyżej przedziale czasowym. Zauważalna jest tu ewolucja myśli projektowej – od konceptów nawiązujących do charakterystycznego stylu polskiej sztuki stosowanej, tzw. polskiego art déco, przez stylistykę późno modernistyczną, po założenia w duchu zmodernizowanego klasycyzmu i historyzującego socrealizmu.
The article shows multidimensional and interdisciplinary activity of architect and fine artist Władysław Sowicki. The purpose of this work is to show Sowicki’s artistic creation in the range of architecture and functional art, analysis of the evolution of his designs within the period of the thirties of the interwar and post-war up to 1954 and the presentation of the designer. The article was divided into introduction, where the historical background for the development of polish design was discussed, two chapters describing pre-war and post-war activity of Sowicki and summary. The basis for the research was the analysis of the documents found in the private family archive, archive and library inquiry, the review of the literature of particular branch connected with the subject matter of the article, the analysis of the styles and trends in the range of architectural and artistic design in the same period of time as Sowicki’s work were done. The article was based on doctoral dissertation of the author [Wereszczyńska 2015]. The designing activity of Sowicki includes the work of architecture, spatial objects combining architecture, art and urban planning, interior architecture, furniture design, posters, jewellery, artistic ceramics and toys. Making the analysis of the progress of Sowicki’s creative work it is possible to state that this work is consistent with design trends and changes in various design fields that took place during same timescale as mentioned above. In Sowicki’s art we can also remark the evolution of the design thought – from the concepts referring to specific polish national art called polish art déco, through the late modernistic style, to the works along the line of modern classicism and historical socialist realism.

Źródło:

MAZOWSZE Studia Regionalne; 2017, 20; 67-86
1689-4774

Pojawia się w:

MAZOWSZE Studia Regionalne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Granice muzyki – granice wolności. Wokół konferencji kompozytorów i krytyków muzycznych w Łagowie Lubuskim w 1949 roku, red. Krzysztof Brzechczyn, Rafał Ciesielski, Poznań–Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, Oddział w Poznaniu, 2021 (= Studia i Materiały Poznańskiego IPN 51), ss. 278. ISBN 978-83-8229-231-2

Autorzy:

Wieczorek, Sławomir

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/24298357.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

Łagów
socrealizm
muzyka polska w czasach komunizmu
socialist realism
Polish music in the communist era

Źródło:

Muzyka; 2023, 68, 4; 146-154
0027-5344
2720-7021

Pojawia się w:

Muzyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Słowacka sorela. Globalność a lokalność realizmu socjalistycznego
Slovak Sorela. Globality versus Locality of Socialist Realism

Autorzy:

Kal, Elżbieta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/15582266.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

realizm socjalistyczny
sorela
sztuka Słowacji
globalność a lokalność
Socialist Realism
Sorela
Slovak art
globality versus locality

Opis:

Tekst poświęcony jest słowackiemu realizmowi socjalistycznemu, potocznie nazywanemu sorela. Podjęto w nim problematykę relacji między unifikującym kierunkiem narzuconym przez teoretyków ZSRR a lokalną słowacką jego wersją. Postawiono też pytania o status sztuki słowackiej w zmonopolizowanym przez władzę czechosłowackim życiu artystycznym. W artykule omówiono obecność sztuki słowackiej na wystawach ogólnopaństwowych (w tym specyficznych Plastycznych plonów), efekty państwowych zamówień oraz ważne krajowe/słowackie pokazy. Wskazano głównie na odrębności zauważalne w stylistycznych i tematycznych toposach. Najważniejszym idiomem i elementem tożsamości był temat Słowackiego Powstania Narodowego, spełniając zarazem najważniejsze kryteria socrealizmu. Słowacki socrealizm okazuje się on nurtem niejednorodnym, zawiera i nawiązania do wzorów radzieckich (Medvecká, Belan, Čemický), i obrazy niekonwencjonalne, czerpiące bądź z lokalnej tradycji (Benka), bądź modernizmu (Guderna).
The paper is dedicated to Slovak Socialist Realism, colloquially called Sorela. The actual topic is the relations between the unifying tendency imposed by Soviet Union theoreticians and its local Slovak version. Furthermore, the question is asked about the status of Slovak art in the Czechoslovak artistic life monopolized by the regime authorities. In the paper the presence of Slovak art in state-wide exhibitions is discussed (including the peculiar ‘Artistic Harvest’ cycle), and so are the results of state commissions and important national/Slovak shows. Furthermore, the distinctness visible in stylistic and thematic topoi is pointed to. The most important idiom and identity element is found in the topic of the Slovak National Uprising, at the same time complying with the most important criteria of Socialist Realism. Slovak Socialist Realism proves to have been a non-homogenous tendency, containing both references to Soviet models (Medvecká, Belan, Čemický), and unconventional images, drawing either from the local tradition (Benka), or Modernism (Guderna).

Źródło:

Biuletyn Historii Sztuki; 2022, 84, 2; 367-392
0006-3967
2719-4612

Pojawia się w:

Biuletyn Historii Sztuki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Park Kulturowy Nowej Huty – nowa formuła ochrony urbanistyki i architektury 2. połowy XX wieku
Cultural Park Nowa Huta – a new formula for the protection of urban planning and architecture of the 2nd half of the 20th century

Autorzy:

Myczkowski, Z.
Siwek, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/217516.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków

Tematy:

Nowa Huta
miasto idealne
socrealizm
socmodernizm
ochrona konserwatorska
park kulturowy
ideal city
socialist realism
socialist modernism
conservation protection cultural park

Opis:

Nowa Huta to fenomen urbanistyczny i architektoniczny w granicach współczesnego Krakowa. Wyjątkową wartość kulturową współtworzą układ urbanistyczny miasta idealnego, unikalna „galeria” rozwiązań architektonicznych reprezentujących kolejne nurty stylowe z drugiej połowy XX w. oraz dziedzictwo niematerialne – historia i społeczność dzielnicy. Uchwała NR CIX/1642/14 Rady Miasta Krakowa z 11 czerwca 2014 r. otwarła drogę do utworzenia parku kulturowego. Sięgnięto po formę ochrony cennego krajobrazu historycznego wprowadzoną w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 r. Plan ochrony parku kulturowego jest dokumentem, w którym zawiera się diagnoza wartości i zagrożeń oraz prognoza procesów ochrony. Plan ochrony parku kulturowego Nowa Huta to dokument wyznaczający nowe standardy ochrony dziedzictwa 2. połowy XX w. Jego analiza jest instruktywna dla dalszych działań tego typu w Polsce. Stanowi również próbę odpowiedzi na pytania o nową formułę ochrony dziedzictwa architektonicznego XX wieku.
Nowa Huta is a town-planning phenomenon within the borders of contemporary Cracow. Its outstanding cultural value has been co-created by the urban layout of an ideal town, a unique “gallery” of architectural phenomena representing subsequent stylistic trends of the second half of the 20th century, as well as the unattached heritage – the history and the community of the district. The recommendation no CIX/1642/14 from June 11, 2014, of the City Council opened the way to create a Cultural Park here. This is a formula for protecting valuable historic landscape, which was introduced by the Monument Protection Law in 2003. The plan for protection of the Cultural Park is a special document which includes the diagnosis of values and hazards, together with a prognosis of protection processes. The plan for protection of the Nowa Huta Cultural Park is a document which shows new standards of protecting the heritage of the second half of the 20th century. Its analysis is an instruction for further such activities in Poland. It is also an attempt to answer the question about a new formula for protecting the architectural heritage of the 20th century.

Źródło:

Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 113-124
0860-2395
2544-8870

Pojawia się w:

Wiadomości Konserwatorskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

The Emigration Biography of Stanislaw Lis-Kozlowski in Selected Texts by Rep resentatives of the Polish Community in Argentina

Autorzy:

Pielacińska, Nina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1371338.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Bogdan Hamera
socrealizm
historia literatury
powieść produkcyjna
cenzura
socialist realism
history of literature
production novel
censorship

Opis:

The aim of this article is to present the life and achievements of Stanislaw Lis-Kozlowski in exile, with particular emphasis on his contribution to Polish culture. The analysis is based on source texts, Argentinean polonica, prose memoirs of emigrants in Argentina, Polish emigrant journals, as well as other publications related to the life and activity of Lis-Kozlowski. An important source of information for this biography was the Argentine collection of the Library of the Poznan Society of the Friends of Science (in Polish: PTPN), the archival collection held in the Ignacy Domeyko Polish Library in Buenos Aires (Biblioteca Polaca Ignacio Domeyko) and the archives of the Franciscan Monastery in Martin Coronado in Argentina. The study required the use of appropriate research methods, such as biographical interpretive method and narrative analysis.

Źródło:

Polish Biographical Studies; 2020, 8; 125-156
2353-9291

Pojawia się w:

Polish Biographical Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Émigration intérieure et codes de contestation dans la littérature polonaise 1945–1980
Inner exile and codes of contestation in Polish literature in the years 1945–1980

Autorzy:

Delaperrière, Maria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969179.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

opozycja
emigracja wewnętrzna
realizm socjalistyczny
polska literatura powojenna
dissidence
inner emigration
socialist realism
polish postwar literature

Opis:

The resistance of Polish writers against the postwar communist regime is presented in this article mainly as a way of collective manifestation of the attitude often called ‘inner emigration’. The article focuses on the ambiguous stratagems of some ardent adepts of the communist ideology, who fi nally became political dissidents, but before that had chosen the sort of ‘inner exile’ or ‘inner emigration’, having created their own literary codes based on camouflage, allegory, and mystification

Źródło:

Wielogłos; 2012, 4, 14; 315-325
2084-395X

Pojawia się w:

Wielogłos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Dekada Zjazdu w Kamieniu Śląskim
Ten Years After the Conference in Kamień Śląski

Autorzy:

Pabiś-Orzeszyna, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/24938097.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

industrializacja
socrealizm
kinofikacja
rozpowszechnianie filmów
industrialization
socialist realism
cinemas in Polish People’s Republic
film distribution

Opis:

W książce Od Wydziału Propagandy Filmowej do Centralnego Urzędu Kinematografii. Pierwsza dekada partyjno-państwowego monopolu w polskim kinie (2022) Ewa Gębicka opisuje jeden z najbardziej niejednoznacznych okresów w historii środkowoeuropejskiego filmu – powojenne lata 1944-1955. Przekonuje, że przyjęty w filmoznawstwie podział na chaotyczne rządy twórców (1944-1947) i czas zintensyfikowanej ofensywy władzy politycznej (1948-1955) jest trafny, a całe dziesięciolecie ocenia krytycznie – jako ślepą uliczkę lekceważenia autonomii kultury artystycznej, potrzeb widowni oraz wolnorynkowej, jej zdaniem, istoty kinematografii. Jej wnioski są rezultatem wieloletnich kwerend w AAN oraz FINA. Autorka wykonała ogromną pracę naukową, istnieje więc pokusa, aby ją zreferować i zaakceptować jako daną. Jednak interpretacje Gębickiej zasługują na dialog, a historiograficzna poetyka, którą reprezentuje, powinna być rozumiana jako emblemat przemian stylów badania kina PRL, ze wszystkimi zaletami i ambiwalencjami.
In her book Od Wydziału Propagandy Filmowej do Centralnego Urzędu Kinematografii. Pierwsza dekada partyjno-państwowego monopolu w polskim kinie [From the Department of Film Propaganda to the Central Office of Cinema: The First Decade of Party-State Monopoly in Polish Cinema] (2022), Ewa Gębicka describes one of the most ambiguous periods in the history of Central European film: the years 1944-1955. She argues that the periodization accepted in film studies – the chaotic reign of filmmakers (1944-1947) followed by the offensive of political power (1948-1955) is accurate. Her assessment of the entire decade is critical: she pictures the postwar decade as a period of disregard for the autonomy of art, the needs of the audience, and the alleged free-market essence of cinema. Her conclusions are grounded in archival research. And since Gębicka has done massive work, there is a temptation to accept it as a given. However, her interpretations deserve a dialogue. The historiographical poetics she represents should be understood as emblematic of the changing ways of studying the cinema of the Polish People’s Republic, with all their advantages and ambivalences.

Źródło:

Kwartalnik Filmowy; 2023, 123; 231-239
0452-9502
2719-2725

Pojawia się w:

Kwartalnik Filmowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Przestrzeń i architektura jako obraz doktryny politycznej. Przykład państw socjalistycznych
Space and architecture as an expression of political philosophy. The case of socialist countries

Autorzy:

Eckhardt, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/621910.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

realny socjalizm, marksizm, socrealizm, socjalistyczne miasto idealne, architektura socjalistyczna, systematyzacja w Rumunii.
real socialism, Marxism, socialist realism, socialist architecture, socialist ide- al city, systematization in Romania.

Opis:

According to historical materialism, one of the foundations of Marxist philosophy is that the living conditions of society affect its ideological beliefs. Therefore, the governments of the socialist countries sought to build a new socialist society using architecture and urban planning as a medium. Symbols of the former regimes were demolished. New districts with working class housing and ideal cities embodying new socialist ideology were built. Many such investments were carried out in all countries behind the Iron Cur- tain, but the greatest example of the use of architecture in introducing socialist ideology is that of Nicolae Ceausescu’s Romania.

Źródło:

Miscellanea Historico-Iuridica; 2016, 15, 2; 11-20
1732-9132
2719-9991

Pojawia się w:

Miscellanea Historico-Iuridica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce