Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "social ontology" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-21 z 21
    Tytuł:
    Social Ontologies of Disability - Towards the Discursive Interpretations of Embodied Difference
    Autorzy:
    Rzeźnicka-Krupa, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36421448.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-20
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
    Tematy:
    social ontology
    disability
    discourse
    Laclau
    identity
    Opis:
    Within disability research philosophical issues are becoming increasingly important in line with the paradigmatic change connected with social model of disability. Socio-cultural approach to this phenomenon entails the necessary to reformulate the ontological status of the categories of the body, corporeality, materiality, the notion of biological impairment, as well as the notion of disability itself. The article presents a reconstruction of some theoretical approaches to disability, using epistemological tools derived from Laclau’s political theory of discourse. In the paper, I seek to answer the question of what kind of identities of subjects and what values attributed to the embodied differences are generated in the various social ontologies of disability (ontology of biological lack, ontology of social oppression and ontology of cultural resistance) and what results from these diverse modes of thinking.
    Źródło:
    Studia z Teorii Wychowania; 2022, XIII(4 (41)); 9-24
    2083-0998
    2719-4078
    Pojawia się w:
    Studia z Teorii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ontologia społeczna w świetle filozofii Romana Ingardena
    Social Ontology in the View of Roman Ingardens Philosophy
    Autorzy:
    Kosecki, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339071.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Ingarden
    phenomenology
    social ontology
    society
    fenomenologia
    ontologia społeczna
    społeczeństwo
    Opis:
    W ontologii społecznej prowadzi się dociekania nad tym, jak istnieją fakty społeczne i instytucjonalne, czym jest grupa społeczna, czy intencjonalność kolektywna. Fenomenologia jest jednym z XX-wiecznych nurtów filozoficznych, których wkład jej przedstawicieli nad wspomnianymi zagadnieniami należy uznać za znaczący (m.in. von Hildebrandta, Reinacha, Schelera, Stein). Celem niniejszego artykułu było rozważenie możliwego wkładu Ingardena w ontologię społeczną. Artykuł składa się z dwóch części: przeglądowej i interpretacyjnej. W pierwszej w ramach wstępu wskazałem, dlaczego fenomenologię błędnie uważa się za „aspołeczną”. W drugiej zrekonstruowałem poglądy metaontologiczne Ingardena z jego opus magnum – Sporu o istnienie świata. Zgodnie z deklaracją z tego dzieła przedmioty społeczno-prawne stanowią dziedzinę bytów o elementach heteronomicznych i czysto intencjonalnych. W artykule ukazałem, że Ingarden explicite nie formułuje teorii bytu społecznego, ale na kanwie jego ontologii szkic takiej można spróbować przedstawić. Uznałem, że w celu realizacji tego zamierzenia należy podjąć próbę nakreślenia różnicy między przedmiotami fikcji, a przedmiotami społeczno-prawnym w ramach jego ontologii.
    In social ontology are conducts investigations into how social and institutional facts exist, what is a social group or collective intentionality. Phenomenology is one of the 20th-century philosophical movements whose contributions of its representatives over the aforementioned topics are significant (including von Hildebrandt, Reinach, Scheler, Stein). The purpose of this article was to consider Ingarden's potential contribution to social ontology. The article is divided into two parts: an overview and an interpretation. In the first, I pointed out why phenomenology is misguidedly considered "asocial." In the second, I reconstructed Ingarden's metaontological views from his magnum opus: Controversy over the Existence of the World. According to his declaration in this book, socio-objects are entities with heteronomous and purely intentional elements. In the article I showed that Ingarden explicite does not formulate a theory of social being, but on the basis of his ontology a sketch of such a theory can be trying to be presented. In order to achieve this, I thought it was relevant to attempt to outline the difference between the objects of fiction and socio-legal objects within its ontology.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2023, 64; 91-114
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    In search for the ontological presuppositions of critical jurisprudence
    Autorzy:
    Mańko, Rafał
    Łakomy, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1978052.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    critical jurisprudence
    social ontology
    the political
    social construction of reality
    paninterpretationism
    epistemic communities
    Opis:
    The aim of the present article is to reflect upon the ontological presuppositions of critical jurisprudence (critical legal science), understood as a set of assumptions in the domain of social ontology, which determine the identity of this form of general reflection upon law. The article proposes to identify four such assumptions: the assumption concerning the political character of the social world; the assumption on the social construction of the social world; the assumption of paninterpretationism; the assumption of the existence of epistemic communities.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2018, 10, 2; 469-486
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Syntetyzm socjologiczny Luigiego Sturzo
    Luigi Sturzo’s Sociological Synthetism
    Autorzy:
    Jeżowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1834593.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-14
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Luigi Sturzo
    syntetyzm socjologiczny
    moralność
    ontologia społeczna
    sociological synthetism
    morality
    social ontology
    Opis:
    The article presents the conception worked out by Luigi Sturzo, the Italian priest, community worker, politician and sociologist. His theory, having both anti-collectivist and anti-nominalistic features, is defined as sociological synthetism. Sturzo’s synthetism, however, should not be mistaken for eclecticism: man and society are not two separate realities doomed to mutual coexistence, but it is one reality manifesting itself in two different ways.  Hence a sociologist has to be aware that although there is the necessity to distinguish between individual and social life, which is often repeated in his studies, in his research discipline there is really no difference between what is individual and social, between what is objective and subjective. Sociological synthetism undermines the raison d’ệtre of many widely-held, but according to Sturzo groundless divisions into individual and social: those of morality, sins, religiousness, faith, etc. On the other hand Sturzo stresses that “there is one morality, at the same time individual and social, personal and collective, just like a man is individual and social at the same time”.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2011, 39; 103-118
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Społeczne odczytanie Konstytucji RP a aksjologia konstytucyjna i konstytucyjna ontologia społeczna
    Social Reading of the Constitution of the Republic of Poland versus Constitutional Axiology and Constitutional Social Ontology
    Autorzy:
    Skuczyński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2050253.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    konstytucjonalizm społeczny
    ontologia społeczna
    wartości konstytucyjne
    societal constitutionalism
    social ontology
    constitutional values
    Opis:
    Celem artykułu jest zaproponowanie społecznego odczytania Konstytucji RP jako alternatywy dla liberalnych i republikańskich interpretacji. Zostało ono wypracowane przy pomocy metodologii o interdyscyplinarnym charakterze obejmującej wykorzystanie konstytucjonalizmu społecznego jako jego podstawy teoretycznej, a także jego formalno-dogmatyczne uzasadnienie oraz teoretycznoprawne scharakteryzowanie jako odnoszącego się ontologii społecznej zawartej w Konstytucji RP. Postawiono tezę, że społeczne jej odczytanie polega na uznaniu szeregu podmiotów społecznych za podmioty konstytucyjne, obok jednostek i państwa. W konsekwencji normy ich dotyczące powinny być interpretowane jako nakazujące organom państwa zapewnienie ich wpływu na polityki publiczne i tworzone prawo oraz uwzględnianie oddolnego tworzenia norm i szeroko rozumianej samoregulacji. Przedstawione zostały cztery argumenty za społecznym odczytaniem Konstytucji RP, tj. 1) z zakresu przedmiotowego (szerokie uregulowanie w Rozdziale 1 podmiotów społecznych takich jak samorządy terytorialne i zawodowe, związki zawodowe i organizacje pracodawców, organizacje społeczeństwa obywatelskiego, kościoły i związki wyznaniowe), 2) ze sposobu ich uregulowania (mimo tożsamości desygnatu uregulowanie tych podmiotów obok pojęcia suwerennego narodu i nałożenia na organy państwa pewnych obowiązków wobec nich), 3) z historycznego kontekstu jej powstania (budowanie autonomii społeczeństwa w stosunku do państwa jako strategia oporu od lat 70.), 4) z przebiegu prac na projektem Konstytucji RP (stopniowe dodawanie przepisów dot. podmiotów społecznych często pod ich wpływem, co było wyrazem daleko idącej samokonstytucjonalizacji).
    The paper aims to propose a social reading of the Constitution of the Republic of Poland as an alternative to liberal and republican interpretations. It was developed with the use of an interdisciplinary methodology, including the use of societal constitutionalism as its theoretical basis, as well as its formal-dogmatic justification and its characterisation in the perspective of the theory of law as relating to the social ontology expressed in the Constitution of the Republic of Poland. A thesis is put forward that the social reading of the Constitution consists in recognizing some social entities as constitutional entities, next to individuals and the State. Consequently, the norms concerning them should be interpreted as obliging the state authorities to ensure their influence on public policies and the law-making, and to take into account the bottom-up creation of norms and broadly understood self-regulation. Four arguments for the social reading of the Constitution of the Republic of Poland are presented, which are based on: 1) the scope of the constitutional regulation (extensive regulation in Chapter 1 of social and public entities such as local and professional self-government bodies, trade unions, and employers’ organizations, civil society organisations, churches, and religious unions); 2) the way they are regulated (despite the identity of the designatum, regulating these entities alongside the concept of a sovereign nation and imposing certain obligations on the State authorities towards them); 3) the historical context of the making of the Polish Constitution (building the autonomy of society in relation to the state as a strategy of resistance from the 1970s); 4) the work on drafting the Polish Constitution (the gradual addition of provisions on social entities, often due to pressure exerted by, which was an expression of far-reaching self-constitutionalisation).
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 100-112
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hermeneutics of the Educational Process: Bildung as Collective Intentionality
    Hermeneutyka procesu edukacyjnego. Bildung jako kolektywna intencjonalność
    Autorzy:
    Forlin, Francesco
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/448990.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Bildung
    collective intentionality
    education
    social ontology
    hermeneutics
    kolektywna intencjonalność
    edukacja
    osąd
    wyobraźnia
    Opis:
    In this essay I try to put in dialogue the philosophy of education present in the work and thought of Wilhelm von Humboldt with the reflection on the social agency and collective intentionality as presented in some of the most recent studies of social ontology, especially in reference to the work of Michael Bratman and Raimo Tuomela. My analysis intends to meet the objects of the research of von Humboldt on education and those of Bratman and Tuomela on acting collectively in order to answer the following questions: (1) can the educational process be studied and analyzed as a form of a collective action? (2) if so, what kind of team reasoning and what kind of planning does the educational process require to be successful?
    W powyższym tekście próbuję zestawić filozofię edukacji obecną w pracach i poglądach Wilhelma von Humboldta z refleksją na temat działania społecznego i kolektywnej intencjonalności, właściwą dla niektórych najnowszych prac z dziedziny ontologii społecznej, zwłaszcza dla dzieł Michaela Bratmana i Raimo Tuomeli. W swojej analizie staram się skoncentrować na badaniach Humboldta dotyczących edukacji oraz na dociekaniach Bratmana i Tuomeli nad kolektywnym działaniem, by odpowiedzieć na następujące pytania: (1) czy proces edukacyjny może być badany i analizowany jako forma zbiorowego działania? (2) a jeśli tak, to jakie sposoby zespołowego rozwiązywania problemów oraz jakie sposoby planowania są skuteczne w procesie edukacyjnym?
    Źródło:
    Studia Paedagogica Ignatiana; 2015, 18; 41-58
    2450-5358
    2450-5366
    Pojawia się w:
    Studia Paedagogica Ignatiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ontologia społeczeństwa, dobro wspólne i kontestacja. Wokół pewnych kategorii państwa republikańskiego w ujęciu Philipa Pettita
    Social Ontology, the Common Good, and Contestation: About Certain Categories of Philip Pettit’s Account of the Republican State
    Autorzy:
    Wierzchosławski, Rafał Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31232745.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    republicanism
    common good
    contestation
    social ontology
    non-domination
    republikanizm
    dobro wspólne
    kontestacja
    ontologia społeczna
    nie-dominacja
    Opis:
    Philip Pettit jest jednym z czołowych filozoficznych kodyfikatorów (neo-)republikańskiej koncepcji wolności i rządu, który kieruje się ideałem nie-dominacji (imperium i dominium). Jednocześnie jest autorem wielu ważnych prac z obszaru filozofii nauk społecznych (kwestia wyjaśniania i interpretacji), etyki (konsekwencjalizm), ontologii społecznej (jak istnieją grupy społeczne) oraz filozofii umysłu (jak funkcjonuje podmiot intencjonalny). W świetle krytyk i polemik, jakie pojawiły się ze strony nowej „fali republikańskiej”, by określić tym mianem zwolenników populistycznego republikanizmu (John P. McCormick i inni), którzy oskarżają przedstawicieli wcześniejszej generacji tradycji republikańskiej, takich jak Johh G.A. Pocock, Quentin Skinner, a zwłaszcza właśnie Philip Pettit, o arystokratyczne „odchylenie” (jedynie klasy wyższe i elity korzystają na projekcie depolityzacji republiki) istotne jest wskazanie na znaczenie dla  odczytania projektu republikańskiego wypracowanych przez Pettita rozwiązań w ontologii społecznej. Autor stawia tezę, że dopiero uwzględnienie jego stanowiska w ontologii społecznej pozwala na pełne zrozumienie (co nie znaczy, że akceptację) jego propozycji w filozofii politycznej. Struktura artykułu jest następująca: (1) autor przedstawia trzy wymiary ontologii społecznej w ujęciu Pettita;(2) następnie pokazuje ich znaczenie w definiowaniu kategorii dobra wspólnego w kontekście republikańskiej wspólnoty politycznej (model condominium),(3) wskazuje na pewne paradoksy związane z realizacją republikańskiego ideału obywatelskiej kontestacji. Jednocześnie autor zwraca uwagę na ewolucję projektu republikańskiego (pewnych jego aspektów) w zależności od analogicznych ewolucji propozycji (rozwiązań) w ontologii społecznej.
    Philip Pettit is one of the leading philosophical codifiers of the [neo-]republican conception of freedom and government, which is guided by the ideal of non-domination (empire and dominion). At the same time, he is the author of many important works in the areas of philosophy of social science (the question of explanation and interpretation), ethics (consequentialism), social ontology (how social groups exist) and philosophy of mind (how the intentional subject functions). In light of the criticisms and polemics that have emerged from the new ‘republican wave,’ to use this term, proponents of populist republicanism (John P. McCormick and others), who accuse representatives of an earlier generation of the republican tradition like John G.A. Pocock, Quentin Skinner and especially exactly Philip Pettit of aristocratic ‘deviation’ (only the upper classes and elites benefit from the project of depoliticizing the republic), it is important to point out the relevance for a reading of the republican project of the solutions developed by Pettit in social ontology. The author puts forward the thesis that it is only by considering his position in social ontology that his proposals in political philosophy can be fully understood (which does not mean accepted). The structure of the article is as follows: (1) the author presents the three dimensions of social ontology as seen by Pettit;(2) he then shows their relevance in defining the category of the common good, in the context of a republican political community (condominium model);(3) he points out some paradoxes related to the realization of the republican ideal of civic contestation. At the same time, author draws attention to the evolution of the republican project (certain aspects of it) in relation to analogous evolutions of propositions (solutions) in social ontology.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 1; 183-212
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi na temat epistemologii Jürgena Habermasa
    Remarks on Jürgen Habermas’ Epistemology
    Autorzy:
    Romaniuk, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341577.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    Habermas
    epistemology
    general ontology
    philosophy of language
    the critical theory
    rational reconstruction
    hermeneutical reconstructionism
    social ontology
    communicative action
    communicative rationality
    weak transcendentalism
    Opis:
    W tekście mowa jest o Habermasowskiej epistemologii w dwóch wymiarach. W wymiarze historii filozofii Habermas reprezentuje szeroko uznawany pogląd, że epistemologia jest dziedziną, która wyparła ontologię ogólną, czyli metafizykę, a także dość szczególny pogląd, że sama została wyparta przez filozofię określoną przez paradygmat lingwistyczny; lepiej byłoby mówić, że uległa przekształceniu w wyniku zwrotu lingwistycznego. W wymiarze ewolucji Habermasa poglądów epistemologicznych i w ogóle stosunku do kwestii epistemologicznych odnotowuję kilka faz. Najpierw teoria poznania występuje jako wyróżniony aspekt teorii społecznej uprawianej w „interesie emancypacji” społecznej i polega na ostrej krytyce empiryzmu, zwłaszcza jako stanowiska określającego perspektywy badawcze nauk społecznych, i nie tak ostrej krytyce hermeneutyki, z powodu jej konserwatywnej orientacji. Następnie Habermas porzuca teoriopoznawczą perspektywę krytycznej teorii społecznej na rzecz ontologii społecznej, gdzie poddaje tak zwanej racjonalnej rekonstrukcji całe spektrum „wiedzy kulturowej”, na którą składają się trzy „wymiary ważnościowe” działań komunikacyjnych i typy komunikacyjnej racjonalności: kognitywnoinstrumentalny, normatywny i ekspresywny, charakteryzujące się „równym stopniem źródłowości” i autonomizujące się wobec siebie w epoce nowoczesnej (przy czym racjonalność pierwszego typu jest tylko po części komunikacyjna). Wreszcie, na tym nowym gruncie ontologicznym (mowa o ontologii regionalnej), wraca do klasycznej problematyki epistemologicznej, by jeszcze raz zająć stanowisko wobec empiryzmu i hermeneutyki, i określić własne. Krytyka empiryzmu (a raczej krytyka Poppera, którego dystans wobec empiryzmu zostaje dostrzeżony) jest teraz znacznie stonowana, własne stanowisko pragmatystyczne (odnoszące się do nauk przyrodniczych) skorygowane w duchu „słabego transcendentalizmu” (który wydaje się zbliżać Habermasa do korespondencyjnej teorii prawdy), a co do nauk społecznych i filozofii społecznej, następuje, w nawiązaniu do tak zwanego „zwrotu interpretatywnego” w socjologii, otwarcie wobec hermeneutyki pod hasłem „hermeneutycznego rekonstrukcjonizmu”.
    In the paper Habermas’ epistemology is viewed in two dimensions. In the dimension of the history of philosophy Habermas represents the widespread view claiming that epistemology has superseded the general ontology or metaphysics, and the more peculiar view that epistemology has been superseded by the linguistic philosophy, or rather transformed in it as the result of linguistic turn. In the dimension of the evolution of Habermas’ epistemological views, and his attitude towards epistemological questions in general, several phases are to be distinguished. In the first one, theory of knowledge appears as a favoured aspect of the social theory practiced in the “interest of social emancipation”, and it consists in the slashing criticism of empiricism, especially as a standpoint that determines the research perspectives of social sciences; and not the so slashing criticism of hermeneutics on account of its conservative orientation. In the second phase, Habermas gives up the epistemological perspective of critical social theory on behalf of a social ontology where he performs the rational reconstruction of the whole spectrum of “cultural knowledge”, that is, composed of the three “validity dimensions” of communicative action and three types of communicative rationality: cognitive-instrumental, normative and expressive rationality, each of them being characterized by “co-originality” (Gleichursprünglichkeit) (the first type of rationality is only partially communicative). In the third phase, standing on this new ontological ground, he returns to the classical epistemological problems, to elaborate an attitude toward empiricism and hermeneutics, and to define anew his own position in the field. His criticism toward empiricism is now markedly toned down; Habermas’ own pragmaticist position (referring to natural sciences) is corrected in the spirit of “weak transcendentalism” (which seems to bring Habermas’ position closer to the correspondence theory of the truth). As for social sciences and social philosophy, an opening toward hermeneutics under the banner of “hermeneutical reconstructionism” occurs, in connection with “interpretative turn” in sociology.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2013, 1; 9-34
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    John Searle: Od aktów mowy do rzeczywistości społecznej
    John Searle: From speech Acts to the Social Reality
    Autorzy:
    Smith, Barry
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2015837.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-15
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    John Searle
    akty mowy
    kolektywna intencjonalność
    fakty instytucjonalne
    ontologia społeczna
    speech acts
    collective intentionality
    institutional facts
    social ontology
    Opis:
    The paper presents an overview of the development of Searle's philosophical thinking, from Speech Acts to The Structure of Social Reality. It draws out the fundamental naturalism of Searle's approach and illustrates the philosophical methodology that is dictated thereby. The work Speech Acts contains Searle's general theory of regulative and constitutive rules and of brute and institutional facts – all components which play a significant role in the development of Searle's thinking. According to Searle constitutive rules have the basic form: X counts as Y in context C. Speech acts are acts performed by uttering expressions in accordance with constitutive rules of just this type. When one performs a speech act the corresponding system of constitutive rules constitutes what Searle calls an institutional fact. Institutional facts are facts which exist because we are here to treat the world and each other in certain, special (cognitive) ways within certain special (institutional) contexts. In his The Construction of Social Reality Searle utilizes this framework as the basis for a new type of theory of the huge invisible ontology of the social world. The crucial new element in this theory is the notion of collective intentionality. Like other higher mammals, human beings enjoy a certain sui generis capacity for engaging with others in cooperative behaviour in such a way as to share the special types of beliefs, desires and intentions involved in such behaviour. The history has shown that we are able to engage in ever more complex forms of collective intentionality of seemingly inexhaustible variety to perform collaborative actions. Language is conceived by Searle as the basic social institution because it is language or language-like systems of symbolization which enables these new forms of collective intentionality to exist. Searle's ontology of social reality is formulated against the background of the naturalism: everything that exists is part of the natural world that is studied by physics, by biology, by neurology, and by psychology. This is true even of the edifice of institutional facts we call social reality. Money and drivers licenses are parts of the natural world, since they are all portions of physical reality upon which special properties have been bestowed by collective intentionality. But there is a problem with this theory: many parts of social reality are not also parts of physical reality. This applies to debts, relations of ownership, and to many financial instruments. It may also apply to corporations, universities, governments and other higher-order social objects. Searle's social ontology is then not compatible with Searle's naturalism, and the paper concludes with an investigation of the consequences of this incompatibility.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 1; 265-292
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O potrzebie refleksji ontologicznej – teoria społeczna Pawła Rybickiego
    On Need of Ontological Reflection – the Pawel Rybicki`s Social Theory
    Autorzy:
    Sztalt, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1834594.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-14
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Paweł Rybicki
    ontologia społeczna
    teoria socjologiczna
    Arystoteles
    struktura świata społecznego
    Pawel Rybicki
    social ontology
    sociological theory
    Aristotle
    structure of social world
    Opis:
    The author presents Paweł Rybicki's original ideas regarding basic social issues, concentrating on ontological problems. He presents Rybicki’s holistic -  unique, yet not fully appreciated – theory in polish sociology. Theory which refer  primarily to Aristotle and also to concept of prominent humanistic sociology person-ages like Weber, Znaniecki, Merton etc.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2011, 39; 89-101
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ethics of Knowledge Sharing: A Perspective of Social Ontology
    Autorzy:
    Panda, Ranjan K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/781412.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Ethics
    knowledge sharing
    knowledge production
    intentionality
    normativity
    collective intentionality
    cultural background
    Obligatory action
    care and commitment
    institutional facts
    moral responsibility
    social ontology
    Opis:
    In the contemporary socio-economical scenario, knowledge sharing has become a crucial topic for discussion. As the economy of the societies becoming knowledge centric, knowledge production and dissemination by the educational and other social institutions must play an important role. In this paper, we discuss the notion of knowledge sharing as normative action involving two modes of function: voluntary and obligatory. Knowledge sharing as voluntary action presupposes personal ontology of knowledge. The knower as owner of knowledge has the right to disseminate knowledge. The reason of this dissemination could be sometimes to fulfill certain psychological desire or material needs, rather than purely value centric. Such a mode of sharing could be the reason for the degeneration of knowledge. It is because voluntary dissemination of knowledge does not go beyond the whims and fancies of the knower. On the other hand, knowledge sharing as an obligatory action emphasizes care and commitment. These normative elements could not only transform the attitude of the knower, but also help him to transcend the mere economic and psychological reasons of knowledge sharing. This transcendental logic of sharing would show how knowledge obtains its social ontology.
    Źródło:
    Ethics in Progress; 2012, 3, 1; 53-70
    2084-9257
    Pojawia się w:
    Ethics in Progress
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W poszukiwaniu presupozycji ontologicznych krytycznej nauki o prawie
    In search for the ontological presuppositions of critical jurisprudence
    Autorzy:
    Mańko, Rafał
    Łakomy, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1978054.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
    Tematy:
    krytyczna nauka o prawie
    ontologia społeczna
    polityczność
    społeczne tworzenie rzeczywistości
    paninterpretacjonizm
    wspólnoty interpetacyjne
    critical legal studies
    social ontology
    the political
    social construction
    of reality
    paninterpretationism
    epistemic communism
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest podjęcie refleksji nad presupozycjami ontologicznymi krytycznej nauki o prawie (prawoznawstwa krytycznego), rozumianymi jako zbiór założeń z zakresu ontologii społecznej, wyznaczających tożsamość tej formy ogólnej refleksji nad prawem. Artykuł postuluje wyróżnienie czterech takich założeń: założenie o polityczności świata społecznego, założenie o społecznym tworzeniu świata społecznego, założenie o paninterpretacjonizmie, założenie o istnieniu wspólnot interpretacyjnych
    The aim of the present article is to reflect upon the ontological presupposition of critical legal studies (critical jurisprudence), understood as a set of assumptions in the domain of social ontology which determine the identity of this form of general reflection upon law. The article proposes to identify four such assumptions: the assumption concerning the political character of the social world, the assumption on the social construction of the social world, the assumption of paninterpretationism, the assumption of the existence of epistemic communities.
    Źródło:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2018, 10, 2; 447-468
    2080-1084
    2450-7938
    Pojawia się w:
    Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    My jako podmioty społecznie konstruowanej wiedzy. Reinterpretacje i uzupełnienia fenomenologii społecznej Petera Bergera i Thomasa Luckmanna
    Us – Subjects of Socially Constructed Knowledge. Reinterpretations and Expansions of Peter Berger and Thomas Luckmann’s Social Phenomenology
    Autorzy:
    Abriszewski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343095.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    wiedza
    społeczna ontologia wiedzy
    rzeczywistość życia codziennego
    uprawomocnienie
    uniwersum symboliczne
    nowoczesność
    systemy abstrakcyjne
    kłącze
    ideologia
    pragnienie
    knowledge
    social ontology of knowledge
    everyday lifeworld
    justification
    symbolic universe
    modernity
    abstract systems
    rhizome
    ideology
    desire
    Opis:
    W tekście podejmuję trzy zadania. Po pierwsze, przedstawiam społeczną ontologię wiedzy Petera Bergera i Thomasa Luckmanna, odwołując się głównie do pojęć rzeczywistości życia codziennego, wiedzy, obiektywizacji, uprawomocnienia i uniwersum symbolicznego. Po drugie, proponuję dwie reinterpretacje kategorii rzeczywistości życia codziennego, jedną posługującą się metaforą kokonu lub pokoju i drugą odwołującą się do pojęcia kłącza lub metafory sieci. Po trzecie, argumentuję na rzecz potrzeby uzupełnienia podejścia Bergera i Luckmanna o teorię nowoczesności Anthony’ego Giddensa oraz teorię ideologii Slavoja Žižka. Tak rozszerzona perspektywa fenomenologicznej teorii społecznej pozwala podjąć problem postawiony przez Michela Foucaulta w jego głośnym tekście Czym jest Oświecenie?, opisania nas samych jako podmiotów wiedzy.
    In the article I attempt to realize three tasks. First, I elaborate Peter Berger’s and Thomas Luckmann’s social ontology of knowledge, mainly by referring to the concepts of everyday lifeworld, knowledge, objectification, justification, and symbolic universe. Second, I offer two interpretations of the notion of everyday lifeworld: the first using the metaphor of a cocoon or a room, and the second using the notion of a rhizome or a metaphor of a network. Third, I argue for the extending of Berger— Luckmnann’s position with Anthony Giddens’ theory of modernity and Slavoj Žižek’s theory of ideology. Such an expanded perspective derived from phenomenological social theory would enable us—I argue—to undertake the problem-posed by Michel Foucault in his What Is Enlightenment? — of analysing ourselves as subjects of knowledge.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2016, 4; 191-215
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Critique of the Philosophical Underpinnings
    Autorzy:
    Oppong, Seth
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1036370.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Academicus. International Scientific Journal publishing house
    Tematy:
    epistemology
    ontology
    axiology
    social science research
    indigenization
    Opis:
    The progress of the social science disciplines depends on conducting relevant research. However, research methodology adopted and choices made during the course of the research project are underpinned by varying ontological, epistemological and axiological positions that may be known or unknown to the researcher. This paper sought to critically explore the philosophical underpinnings of the social science research. It was suggested that a “multiversal” ontological position, positivist-hermeneutic epistemological position and value-laden axiological position should be adopted for social science research by non-western scholars as alternative to the dominant naïve realist, positivist, and value-free orientation. Against the backdrop of producing context-relevant knowledge, non-western scholars are encouraged to re-examine their philosophical positions in the conduct of social science research.
    Źródło:
    Academicus International Scientific Journal; 2014, 10; 242-254
    2079-3715
    2309-1088
    Pojawia się w:
    Academicus International Scientific Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odpowiedzialność uczelni za kształtowanie postaw obywatelskich studentów
    A university’s responsibility for shaping students civic attitudes
    Autorzy:
    Wierzchosławski, Rafał Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/693125.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    responsibility [institutional
    collective]
    science [educational institutions]
    university
    social ontology
    knowledge-based society
    post-truth
    representation
    experts
    local knowledge
    die Gelehrterepublik
    well-ordered science
    odpowiedzialność [instytucjonalna]
    nauka
    ontologia społeczna
    społeczeństwo oparte na wiedzy
    postprawda
    reprezentacja
    eksperci
    wiedza lokalna
    republika uczonych
    nauka dobrze uporządkowana
    Opis:
    The main problem of the paper is this: should we ascribe to the University responsibility for shaping students citizenship (civic attitudes)? It seems that such a task might be understood as a secondary or extra-cognitive educational aim of the University, which aims not only to provide knowledge in a defined domain of study required by the future occupation, but also take into account that the alumni are going to fulfil various social or political functions and they require suitable intellectual capital for it. I focus on various commitments, which condition our understanding of the knowledge and institutional frameworks in which science and education function in modern pluralistic societies. In the paper I discuss: (i) the ontological aspect of the responsibility bearer, (ii) the epistemic aspect of a special role of the man of knowledge in relation to the other members of society, (iii) axiological aspects, by which I mean the problem of axiological pluralism of our societies, (iv) the context of the post-truth phenomenon which  endangers rational attitudes of citizens, (v) some pragmatic shifts in scientific practices patterns: from die Gelehrterepublik [republic of science] to well-ordered science; (vi) the role of experts as representatives of various axiological options justified by scientific knowledge in relation to decision-making in the framework of the social and political institutions of the ‘knowledge society’. And in the end (vii) I formulate final conclusions in favour of my main hypothesis that the University (as a body) is responsiblefor students’ civic attitudes in theeducational process.
    Zasadniczym zagadnieniem artykułu jest kwestia odpowiedzialności uczelni za kształtowanie postaw obywatelskich studenta. Wydaje się, że takie zadanie jest skutkiem ubocznym czy też jednym z pozapoznawczych celów działalności kształcącej (edukacyjnej) uczelni: nie tylko merytorycznie przygotowuje do przyszłego zawodu, lecz także zakłada, skoro jej absolwenci będą pełnili różne funkcje w życiu społecznym, politycznym, to powinni uzyskać pewien kapitał intelektualny, który pozwoli im je realizować. W tekście skupiam się na pokazaniu różnych założeń warunkujących rozumienie wiedzy oraz ram instytucjonalnych, w jakich nauka i edukacja funkcjonują w pluralistycznym społeczeństwie. Omawiam więc: (1) aspekt ontologiczny, czyli kto jest podmiotem odpowiedzialności, (2) aspekt epistemologiczny, czyli kwestię wyróżnionej pozycji uczonych w stosunku do pozostałych członków społeczności, (3) aspekt aksjologiczny, czyli pluralizm aksjologiczny współczesnych społeczeństw, (4) w kontekście fenomenu postprawdy, jako zjawiska zagrażającego racjonalnym postawom obywateli, oraz (5) przemian zachodzących w obszarze wzorców uprawiania nauki: od „republiki uczonych” do „nauki dobrze uporządkowanej”, (6) pozycję ekspertów w kontekście kategorii reprezentacji różnych opcji aksjologicznych przy okazji prezentacji wiedzy dla obywateli w ramach instytucji społeczno-politycznych społeczeństwa opartego na wiedzy, a także formułuję ostateczne konkluzje dotyczące zasadności wysuniętej hipotezy, że uczelnia jest odpowiedzialna za kształtowanie postaw obywatelskich studentów.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 1; 339-354
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    New Geographies of Work: Re-Scaling Micro-Worlds
    Autorzy:
    Bürkner, Hans-Joachim
    Lange, Bastian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019288.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    scale
    flat ontology
    new work
    alternative workplaces
    collaboration
    social innovation
    Opis:
    The recently emerging new types of collaborative work and unconventional workplaces indicate that shifting social and economic practices have odd spatial implications. The diversity of work, mostly based on hybrid social and economic logics, has brought forth a number of new contextualised spatial constructs in recent years: makerspaces, fab labs, open workshops, and co-working spaces now require detailed analytical reconstruction and conceptualisation. This article is a theoretical discussion of the nature of fluid and contingent spatialisation against the backdrop of binary explanatory categories (e.g. local-global; proximity-distance). Drawing upon modernised concepts of horizontal scaling, we propose a perspective on hybrid work which focuses on contingent multiple, multidirectional and temporal scalings created by a variety of users while developing their own micro-worlds of work.
    Źródło:
    European Spatial Research and Policy; 2020, 27, 1; 53-74
    1231-1952
    1896-1525
    Pojawia się w:
    European Spatial Research and Policy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Grasping an Ought. Adolf Reinach’s Ontology and Epistemology of Legal and Moral Oughts
    Autorzy:
    Passerini Glazel, Lorenzo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1033477.pdf
    Data publikacji:
    2020-03-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Adolf Reinach
    ontology of ought
    epistemology of ought
    social acts
    feeling a norm
    Opis:
    We almost every day direct our actions with reference to social, moral or legal norms and oughts. However, oughts and norms cannot be perceived through the senses: how can we “grasp” them, then? Adolf Reinach distinguishes enacted norms and oughts created through a social act of enactment, from moral norms and oughts existing in themselves independently of any act, knowledge or experience. I argue that this distinction is not a distinction between two species of oughts within a common genus: it is rather a deeper ontological distinction between two modes of existence that are quite different, even though both are objective, according to Reinach. This ontological distinction is reflected in the way in which enacted oughts and moral oughts can be grasped, respectively: in the former case, the enacted ought is grasped by going back to the underlying social act from which it springs; in the latter, a “grasping through feeling” (fühlende Erfassen) of the moral values is implied.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 90; 29-39
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Some philosophical remarks on the notion of social development
    Kilka filozoficznych uwag o pojęciu rozwoju społecznego
    Autorzy:
    Przybylska-Czajkowska, B.
    Czajkowski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/324899.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    change
    development
    social development
    reflexivity
    ontology
    axiology
    zmiana
    rozwój
    rozwój społeczny
    refleksyjność
    ontologia
    aksjologia
    Opis:
    First, the text outlines the historical context of the evolution of the “social development” concept. It could be divided into four phases (the last one is still open). Second, we undertake an ontological analysis of this notion. It starts from the general notion of change and development, and ends with a tripartite typology of ideas labelled with the phrase “social development”. Third, we discuss the specific historical context in which the concepts of value and of axiology came to the fore. We try to demonstrate how this context is related with the evolution of the notion of social development. We end the text with remarks on intellectual and moral autonomy and on some conditions of public debates.
    Tekst ten, po pierwsze, zarysowuje historyczny kontekst ewolucji pojęcia „rozwój społeczny”. Można by ją podzielić na cztery fazy (ostatnia jest jeszcze otwarta). Po drugie, przeprowadzamy ontologiczną analizę tego pojęcia, która rozpoczyna się od ogólnego pojęcia zmiany i rozwoju, a kończy się trójelementową typologią idei związanych z frazą „rozwój społeczny”. Po trzecie, dyskutujemy szczególny historyczny kontekst, w którym pojawiły się pojęcia wartości i aksjologii. Próbujemy pokazać, w jaki sposób kontekst ten jest powiązany z ewolucją pojęcia rozwoju społecznego. Kończymy tekst uwagami na temat intelektualnej i moralnej autonomii oraz na temat pewnych warunków debat publicznych.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2015, 84; 155-166
    1641-3466
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Financial reporting in the light of the systems approach and social sciences methodology. The conceptual frameworks perspective
    Sprawozdawczość finansowa w świetle podejścia systemów i metodologii nauk społecznych. Perspektywa ram konceptualnych
    Autorzy:
    Nowak, Wojciech A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/516312.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Księgowych w Polsce
    Tematy:
    accounting
    financial reporting
    conceptual framework
    systems approach
    social sciences methodology
    domain ontology
    rachunkowość
    sprawozdawczość finansowa
    ramy konceptualne
    podejście systemów
    metodologia nauk społecznych
    ontologia domeny
    Opis:
    The keynote topic of this paper encompasses the process of financial reporting seen as a research process in the sense of social sciences methodology, from the perspective of the systems approach. Attention is focused on the cognitive aspect of conceptual frameworks for financial reporting. The paper aims to examine whether a conceptual framework can be a theory for financial reporting. The research method is based on a foundational approach under the qualitative research method, encompassing descriptive and analytic approaches. There are two basic hypotheses: (a) a conceptual framework for financial reporting represents the systemic aspect of an economic entity and its social component, and (b) the conceptaul framework for financial reporting defines an irreplaycable way of doing this, indicating that a unit of the medium of exchange (money) must be used for measurement purposes, as an adequate flow of the meduium of exchange is essential to maintain openess of the system, and the usefulness of the representation for shaping that openness depends on the use of that particular unit of measurement. The aim has been successfully performed, and both hypotheses have been positively verified. This gives a new perspective on financial reporting and its conceptual framework, in scientific, social and economic terms.
    Zasadniczym tematem artykułu jest proces sprawozdawczości finansowej, ujmowany z perspektywy podejścia systemów jako proces badawczy w sensie metodologii nauk społecznych. Koncentracja następuje na kognitywnym aspekcie ram konceptualnych sprawozdawczości finansowej. W artykule odkrywa się naukowy aspekt ram konceptualnych sprawozdawczości finansowej oraz określa ich głęboką rolę w systemach działania społecznego, realizujących procesy poznawcze i regulacyjne. Z poznawczego punktu widzenia autor artykułu zmierza do zbadania, czy ramy konceptualne mogą być teorią sprawozdawczości finansowej. Przyjęta metoda bazuje na podejściu fundamentalnym w ramach badań jakościowych, obejmując podejścia deskryptywne i analityczne. Sformułowano dwie hipotezy bazowe: (a) ramy konceptualne sprawozdawczości finansowej służą odwzorowaniu systemowego aspektu podmiotu gospo-darującego oraz jego składnika społecznego, oraz (b) ramy konceptualne sprawozdawczości finansowej określają niezastępowalny sposób tegoż odwzorowania, wskazując, że dla celów pomiaru musi być użyta jednostka medium wymiany (pieniądz), jako że adekwatny przepływ medium wymiany (pieniądza) jest nieodzowny dla utrzymania otwartości systemu, zaś użyteczność odwzorowania dla kształtowania tej otwartości warunkowana jest zastosowaniem tej właśnie jednostki miary. Zamierzony cel został pomyślnie zrealizowany i obydwie hipotezy pozytywnie zweryfikowane. Daje to nową perspektywę spojrzenia na sprawozdawczość finansową i jej ramy konceptualne, zarówno w aspekcie naukowym, jak i społecznym oraz ekonomicznym.
    Źródło:
    Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości; 2018, 99(155); 41-64
    1641-4381
    2391-677X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krytyczny realizm Roya Bhaskara – Basic Critical Realism
    Critical realism of Roy Bhaskar – Basic Critical Realism
    Autorzy:
    Stochmal, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29433304.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    fundamentalny krytyczny realizm
    rozwarstwiona głębia ontologii
    głębia epistemologii
    metafizyka
    krytyczno-realistyczne zgłębienie
    społeczny realizm
    Basic Critical Realism
    stratified depth of ontology
    the depth of epistemology
    metaphysics
    critical realist embrace
    social realism
    Opis:
    Krytyczny realizm przyczynia się do rozwoju rzeczywistej wiedzy o społeczeństwie, przezwyciężając niedomagania wielu konkurencyjnych sposobów ujmowania rzeczywistości społecznej. Realistyczna filozofia nauki i nauk społecznych wprowadzona przez Roya Bhaskara daje impuls do postrzegania rzeczywistości społecznej w zupełnie odmienny sposób. Dorobek naukowy Bhaskara jest ogromny, jednak nie jest dostatecznie spopularyzowany wśród polskich czytelników. Głównym celem artykułu jest zaprezentowanie założeń krytycznego realizmu odnoszących się do pierwszego etapu rozwoju teorii, określanego mianem Basic Critical Realism. Publikacja prezentuje ważniejsze nawiązania do zagadnień ontologicznych, epistemologicznych oraz częściowo do wymiaru metafizyki. Artykuł kieruję do odbiorców zainteresowanych krytyczno-realistyczną wizją opisu rzeczywistości, reprezentujących różne dziedziny nauki i dyscypliny naukowe, pragnących wykorzystać ten intelektualny program w planowanych przedsięwzięciach badawczych.
    Critical realism contributes to the development of actual knowledge of society by overcoming the shortcomings of many competing epistemological approaches to social reality. Realistic philosophy of science and social sciences stems from the work of British scientists, which have been for decades led by Roy Bhaskar. Bhaskar’s academic achievements are impressive, but remain largely unknown among Polish readers. The main aim of the article is to present the assumptions of critical realism relating to the first stage of theory development, known as Basic Critical Realism. The article presents more important references to ontological and epistemological issues and partly to the dimension of metaphysics. In the following series of the article, the description of Bhaskar’s work will be deepened and broadened, which increases our cognitive curiosity. The article is addressed to recipients interested in a critical and realistic vision of the description of reality, representing various fields of science and scientific disciplines, whose representatives wish to use this intellectual program in their planned research ventures.
    Źródło:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2023, 31, 1; 9-18
    2299-2367
    Pojawia się w:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ecumenical Patriarch Bartholomew’s “Green Message” to the World
    „Zielone orędzie” do świata Patriarchy Ekumenicznego Bartłomieja
    Autorzy:
    Leśniewski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343358.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Patriarcha Ekumeniczny Bartłomiej
    „Zielony Patriarcha”
    ogólnoświatowy kryzys ekologiczny i społeczny
    ochrona środowiska naturalnego
    antropologia chrześcijańska
    nauka i ontologia
    Ecumenical Patriarch Bartholomew
    “The Green Patriarch”
    the worldwide ecological and social crisis
    the protection of the natural environment
    Christian anthropology
    science and ontology
    Opis:
    Współcześnie coraz poważniej traktuje się ekologiczno-społeczny kryzys w świecie. Kwestia odpowiedzialności za postępujące zniszczenie środowiska naturalnego jest ważna nie tylko dla rządów państw, polityków, działaczy samorządowych i naukowców, ale również dla hierarchii Kościołów chrześcijańskich. Wkład Kościołów jest bardzo ważny ze względu na uświadamianie ludziom, że istnieje bezpośrednie powiązanie między stanem duchowym osoby ludzkiej a kondycją świata stworzonego. W niniejszym artykule została bardzo syntetycznie przestawiona ekologiczna działalność Jego Świątobliwości Bartłomieja, Patriarchy Ekumenicznego, na forum światowym. W pierwszej części ukazano „zielone powołanie” Patriarchy Bartłomieja, który od dwudziestu lat kontynuuje i rozwija w duchu szeroko rozumianego dialogu dzieło swego poprzednika Patriarchy Ekumenicznego Dimitriosa. Ważnym elementem zaangażowania ekologicznego obecnego Patriarchy Konstantynopola są encykliki wydawane co roku z okazji początku prawosławnego roku kościelnego – 1 września, które dotyczą ekologicznej odpowiedzialności prawosławnych chrześcijan za cały stworzony świat. Od 1997 r. Patriarcha Bartłomiej nazywany jest „Zielonym Patriarchą”. Jednym z przejawów jego misji jest ukazywanie prawdy o tym, że wszystkie szkody wyrządzane środowisku naturalnemu stanowią odzwierciedlenie duchowych problemów ludzkości. Stąd też ustawicznie Patriarcha głosi, że refleksja antropologiczna powinna stanowić warunek wstępny naszego rozumienia świata. Współcześnie coraz bardziej konieczne staje się łączenie chrześcijańskiej ontologii z naukami szczegółowymi. Ten postulat Patriarcha Bartłomiej urzeczywistnia w praktyce poprzez różnorodną działalność jednoczącą przedstawicieli różnych państw, społeczności, religii, naukowców czy dziennikarzy. Szczególną rolę pośród wielu organizowanych czy współorganizowanych przez Patriarchę międzynarodowych, interdyscyplinarnych czy międzyreligijnych spotkań naukowych odgrywają przedstawione w części drugiej artykułu tzw. zielone sympozja na wodzie. Odbywają się one w różnych częściach świata i dotyczą ważnych problemów związanych ze stanem mórz i rzek. Są one tak wyjątkowe, że przyciągają międzynarodową uwagę do miejsc szczególnie zagrożonych, jak np. Morze Egejskie (1995), Morze Czarne (1997), rzeka Dunaj (1999), Morze Adriatyckie (2002), Morze Bałtyckie (2003), rzeka Amazonka (2006) czy Arktyka (2007). W czasie tych sympozjów dochodzi do twórczego i owocnego dialogu naukowców i teologów, polityków i filozofów, biznesmenów i nauczycieli. W części trzeciej artykułu Patriarcha Bartłomiej zostaje ukazany jako znany w całym świecie mówca i działacz ekologiczny, który oddziałuje na polityków i władze państwowe różnych szczebli, poprzez uświadamianie im, że w działaniach na rzecz środowiska naturalnego należy uwzględniać związki zachodzące między międzynarodową ekonomią a ekologią na poziomie ogólnoświatowym. W swoich oficjalnych wystąpieniach „Zielony Patriarcha” podkreśla znaczenie prawd o człowieku, społeczeństwie i świecie stworzonym, jakie wniosło chrześcijaństwo. Jest głęboko zatroskany na poziomie duchowym o tych wszystkich ludziach, którzy ucierpieli czy stracili swoje życie w wielkich katastrofach ekologicznych. Odważnie też mówi o zagrożeniach wynikających z nadkonsumpcji w krajach rozwiniętych oraz głodu w krajach rozwijających się. Mając świadomość, że nie jest możliwe rozwiązanie problemów ekologicznych współczesnego świata bez odwołania się do interdyscyplinarnego współdziałania naukowców, filozofów i teologów na bazie chrześcijańskiego rozumienia osoby ludzkiej i świata stworzonego, Patriarcha Bartłomiej nawołuje do korzystania z ontologicznych kategorii filozoficznych i teologicznych, takich jak: osoba (gr. prosopon, hypostasis), energia (gr. energeia) czy istota (gr. ousia). Przypomina, że to chrześcijaństwo wschodnie na piętnaście wieków przed teorią kwantową, stanowiącą podstawę współczesnej fizyki, nauczało, że materia jest energią. Radykalna zmiana w podejściu do środowiska naturalnego, zdaniem Patriarchy Bartłomieja, tylko wtedy będzie możliwa, gdy przyjmie się prawdę o stworzeniu człowieka i świata przez Boga w Trójcy Osób oraz uwierzy się w Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Zwieńczenie artykułu stanowi przedstawienie Ekologicznego Credo „Zielonego Patriarchy”, które stanowi syntezę podstaw jego odpowiedzialności za świat, w którym żyjemy.
    Źródło:
    Roczniki Teologii Ekumenicznej; 2011, 3; 33-48
    2081-6731
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologii Ekumenicznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-21 z 21

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies