Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "slowniki" wg kryterium: Temat


Tytuł:
WIELOJĘZYCZNE SŁOWNIKI HIERARCHICZNE W DOKUMENTACJI MUZEALNEJ W POLSCE
MULTILINGUAL HIERARCHICAL DICTIONARIES IN POLISH MUSEUM DOCUMENTATION
Autorzy:
Agnieszka, Seidel-Grzesińska,
Ksenia, Stanicka-Brzezicka,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/433596.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
bazy danych
dokumentacja kolekcji
informacja elektroniczna
metodologia
Muzea
słowniki wielojęzyczne
tezaurusy wielojęzyczne
Opis:
There is no doubt that a well-considered and consistent conceptual apparatus is a very useful tool for performing certain cataloguing and scientific activities. Furthermore, it becomes practically essential in the case of automatic information processing. As a result, the scope of the modern scientific activity involves analyzing concepts, transforming them into terms and – through analyzing their designata and usus – classifying them. Over the last years the problem of creating and using controlled vocabulary in IT tools used by human sciences, including in electronic documentation of museum objects, has been widely debated in Poland. These discussions were repeatedly diverted to the following issues: the urgent need of creating dictionaries that could be used in the ongoing cataloguing process of collections and the equal need of providing at least bilingual dictionaries that would allow for sharing these data internationally. This article aims to analyze the possibilities of using the available foreign language thesauruses (English, French, German) for cataloguing activities in Poland. This analysis has been conducted from the point of view of both the cataloguing person and information recipient, including a foreign-language recipient. The existing discrepancies in conceptualization of historical and cultural phenomena in particular languages appear to exclude the possibility of mutual exchange of hierarchical structures of concepts in the case of cataloguing of national heritage. However, this should not prevent from using the experiences gained by other nations in the process of creating Polish dictionaries and assigning the Polish terms the equivalents in other languages.
Przemyślany i konsekwentny aparat pojęciowy bez wątpienia stanowi cenną pomoc w wielu przedsięwzięciach dokumentacyjnych i naukowych, a w sytuacji automatycznego przetwarzania informacji – staje się on wręcz niezbędny. W konsekwencji badanie pojęć, przekształcanie ich w terminy i – w drodze analizy istoty ich desygnatów oraz uzusu językowego – klasyfikowanie, jest jednym z zadań współczesnej nauki. W ostatnich latach w Polsce coraz szerzej dyskutowany jest problem tworzenia i zastosowania słownictwa kontrolowanego w narzędziach informatycznych, z których korzystają nauki humanistyczne, w tym – w elektronicznej dokumentacji muzealiów. W dyskusji tej zbiegają się dwa problemy: pilna potrzeba powstania słowników, które mogłyby być wykorzystywane w bieżącej inwentaryzacji zbiorów oraz – równie pilna – potrzeba zapewnienia funkcjonowania przynajmniej dwujęzycznych struktur słownikowych, które umożliwiłyby udostępnianie tych informacji w kontekście międzynarodowym. Celem artykułu jest analiza możliwości wykorzystania istniejących tezaurusów obcojęzycznych (angielskich, francuskich, niemieckich) w polskiej praktyce inwentaryzacyjnej. Jest ona podejmowana zarówno z punktu widzenia dokumentalisty, jak i odbiorcy informacji, w tym odbiorcy obcojęzycznego. Obserwowana rozbieżność konceptualizacji zjawisk w dziedzinie historii i kultury w poszczególnych językach wydaje się wykluczać wzajemne przejmowanie przez nie struktur hierarchicznych pojęć w inwentaryzacji narodowego dziedzictwa, co nie neguje jednak zasadności korzystania z doświadczeń innych narodów w procesie budowania słowników polskojęzycznych oraz podejmowania działań na rzecz uzgadniania terminologii polskiej z uznaną terminologia obcą.
Źródło:
Muzealnictwo; 2014, 55; 169-179
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomnikowe dzieła regionalizmu polskiego
Monumental works of Polish regionalism
Autorzy:
Aleksander, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418056.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
Tematy:
regionalizm
bibliografie regionalne
encyklopedie
monografie regionów i miejscowości
lokalne słowniki
regionalism
regional bibliographies encyclopedias
monographs of regions and towns local dictionaries
Opis:
Regionalizm jest ruchem społecznym zmierzającym do podtrzymania i rozwoju osobliwych i najbardziej typowych cech gospodarki i kultury poszczególnych obszarów naszego kraju. Realizuje się on w sferze gospodarczej, kulturowej (zwłaszcza artystycznej), oświatowej i naukowej. W artykule szczególną uwagę poświęcono regionalizmowi w nauce, prezentując badania oraz dzieła, których treścią są zjawiska poszczególnych regionów. Ze względu na objętość, zawartość – a co za tym idzie – i na ważność tych dzieł nazywamy je „pomnikowymi”. Należą do nich: bibliografie regionalne, monografie i encyklopedie regionów i miejscowości, regionalne i lokalne słowniki biograficzne zawierające życiorysy osób zasłużonych, albumy, a także literatura traktująca o lokalnych nekropoliach. Twórcami tych, niejednokrotnie monumentalnych, dzieł są miłośnicy poszczególnych regionów i miejscowości, pasjonaci badań regionalnych, pracujący żmudnie, niekiedy przez wiele lat, w pojedynkę bądź zespołowo. Ich dzieła nie tylko przypomniały i utrwaliły dzieje poszczególnych regionów, miejscowości i żyjących tam ludzi, chroniąc to wszystko od zapomnienia. Te okazałe, niejednokrotnie wielotomowe publikacje to dzisiaj forma utrwalania regionalnej i lokalnej tożsamości ludzi. To także niezgłębione źródło treści kształcących i wychowawczych dla uczącej się młodzieży szkolnej i kształcących się dorosłych.
Regionalism is a social movement aiming at maintaining and developing exceptional and most typical characteristics of the economy and culture of our country’s individual regions. It can be realized in the spheres of economy, culture (art in particular), public education, humanities and social sciences. This paper focuses on the regionalism in social sciences by presenting the results of research and works dedicated to individual regions. On account of presence of extensive size, content and importance of works they are referred to as “monuments.” These include regional bibliographies, monographs, encyclopedias of regions and towns, regional and local biographic dictionaries with entries referring to people of outstanding merit, albums and literature devoted to local necropolises. Authors of these monumental works are considered to be the adorers of individual regions and towns as well as enthusiasts of regional researches who are working arduously for many years either alone, or as a team. Their works reminded and preserved the history of regions, towns and their inhabitants thereby protecting them from being forgotten. Today, these voluminous publications help to preserve regional and local identity. What is more, these are very valuable educational materials both for youths and adults continuing their education.
Źródło:
Rocznik Andragogiczny; 2014, Tom 21; 333-350
1429-186X
2391-7571
Pojawia się w:
Rocznik Andragogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O rękopiśmiennym spisie literatek autorstwa Adama Bartoszewicza z połowy XIX wieku
On the manuscript list of women writers by Adam Bartoszewicz from the mid-nineteenth century
Sur la liste manuscrite des femmes écrivains par Adam Bartoszewicz du milieu du XIXe siècle
В рукописном списке писательниц Адама Бартошевича середины девятнадцатого века.
Autorzy:
Berkan-Jabłońska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51559266.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kobiety autorki
historia kobiet
bibliografia XIX wieku
słowniki biobibliograficzne
spisy pisarek i tłumaczek
Archiwum rodziny Bartoszewiczów
Adam Bartoszewicz
women authors
history of women
nineteenth-century bibliographies biobibliographical dictionaries
lists of women writers and translators
The Bartoszewicz Family Archive
Opis:
Artykuł dotyczy zachowanych w Archiwum Państwowym w Łodzi, w zespole 592 Archiwum rodziny Bartoszewiczów, dwóch rękopisów autorstwa Adama Bartoszewicza, seniora rodu: Znakomite niewiasty polskie, a szczególnie znane w dziejach równie jak i na polu literackim oraz Poczet sławnych kobiet polskich a mianowicie uczonych literatek alfabetycznie ułożony przez A.[dama] B.[artoszewicza] 1859 r. [- skorowidz nazwisk]. Ich wspólnym mianownikiem są dzieje polskich kobiet, z naciskiem położonym na twórczość literacką i przekładową do lat siedemdziesiątych XIX wieku. Celem szkicu jest opis zawartości obu jednostek pod kątem sposobu tworzenia przez autora potencjalnego słownika, jego źródeł informacji, kwerend prasowych i kształtu inwentarza. Nie wiadomo, jakie plany wydawnicze wiązały się z brudnopisami, jednak można potraktować je jako ważny materiał źródłowy w historii budowania w wieku XIX wiedzy o piśmiennictwie kobiecym.
This article deals with two manuscripts preserved in the State Archive in Łódź, in collection number 592 of the Bartoszewicz Family Archive, written by Adam Bartoszewicz, the senior of the family: Excellent Polish Women, Especially Famous in History as well as in the Literary Field and The Inventory of Famous Polish Women, namely Literary Scholars Alphabetically Arranged by A.[dama] B.[artoszewicz] 1859 [– name index]. Their common denominator is the history of Polish women, with an emphasis on literary and translation works up to the 1870s. The purpose of the draft is to describe the contents of two manuscripts in terms of how the author created a potential dictionary, its sources of information, press queries and the shape of the inventory. It is not known what publishing plans were associated with the briefs, but they can be treated as important source material in the history of the construction of knowledge about women’s writing through the middle decades of the nineteenth century.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 67, 2; 21-47
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
О rzeczownikach nielinearnych w leksykografii polsko-białoruskiej
About the non-linear nouns in the Polish-Belarusian lexicography
О нелинейных именах существительных в польско-белорусской лексикографии
Autorzy:
Borowiec, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953565.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
przekład
bezekwiwalentność
leksyka bezekwiwalentna
słowniki polsko-białoruskie
translation
non-equivalence
non-equivalent lexis
Polish-Byelorussian dictionaries
Opis:
Статья посвящена польским именам существительным, не имеющим эвкивалентов в белорусском языке. В состав польско-белорусской нелинейной лексики входит большая группа имен существительных, не имеющих отношения к лицу, включающая в себя названия: абстрактных понятий, предметов, территорий, помещений, предприятий, заводов, отраслей производства, типов деятельности, напитков, приправ, продуктов питания, растений, деревьев, кустов, животных, насекомых; редко: музыкальных инструментов, химических веществ, транспортных средств, частей человеческого тела. Личные же имена существительные составляют менее многочислительную группу, вмещающую названия лиц, возникшие в связи с: исполняемой ими работой, занятием, интересами, возрастом, причастностью к определенной организации или общественной группе.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 7; 177-188
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terminologia metrologiczna w 2017 roku
Metrological terminology in 2017
Autorzy:
Borzymiński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952576.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Główny Urząd Miar
Tematy:
metrologia
słowniki metrologiczne
ujednolicenie terminologii
metrology
metrological dictionaries
terminology unification
Opis:
W ostatnich latach liczba prac terminologicznych w dziedzinie metrologii wzrosła. Pomimo to obserwuje się wiele problemów związanych z niespójnością terminologii. W artykule przytoczono kilka przykładów i poddano je analizie.
For the recent years, the number of terminological works in the field of metrology has increased. Still, however, there is a lot of problems due to the incoherence of terminology. In the paper some examples are given and analysed.
Źródło:
Metrologia i Probiernictwo : biuletyn Głównego Urzędu Miar; 2017, 1-2 (16-17); 33-39
2300-8806
Pojawia się w:
Metrologia i Probiernictwo : biuletyn Głównego Urzędu Miar
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Informacja kulturowa w ogólnym słowniku języka polskiego, czyli jeszcze o tradycji okiem leksykografa
Cultural Information in the General Polish Language Dictionary, or More about the Tradition in the Eyes of a Lexicographer
Autorzy:
Czelakowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459169.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
leksykografia
słowniki ogólne
jednojęzyczny słownik języka polskiego
informacja kulturowa
tradycja
lexicography
general dictionaries
monolingual dictionary of Polish
cultural information,
tradition
Opis:
The aim of the article is to discuss whether additional cultural information, explicitly formulated, i.e. apart from definitions in some types of entries and apart from linguistic material (collocations and quotations), should be included in a general monolingual dictionary. On the example of a few lexical units from the semantic field ‘Tradition’ the author points out that this kind of explanations will be valuable from the perspective of an intercultural and intergenerational mediation. As it appears, the elements of cultural description have to be divided between various fields of the microstructure of entries and, alas, the pattern of cultural information for the analyzed units should not be repeated. The author postulates another solution for some methodological problems which can be an additional field, allocated for the cultural information and closely connected with the definition.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2017, 12; 24-33
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lejb Pawe i jego trójjęzyczny słownik nazw roślin
Lejb Pawe and his trilingual dictionary of plant names
Autorzy:
Dolatowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/888581.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Dendrologiczne
Tematy:
rosliny
nazewnictwo
nazwy gatunkowe
jezyk polski
jezyk lacinski
jezyk hebrajski
slowniki
slownik botaniczny
Pawe Lejb
Źródło:
Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego; 2018, 66
2080-4164
2300-8326
Pojawia się w:
Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowniki włosko-polskie i polsko-włoskie na przełomie XX i XXI wieku – próba bibliografii
Italian-Polish and Polish-Italian dictionaries at the turn of the 20th and 21st centuries – a preliminary bibliography
Autorzy:
Gnyś, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591257.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
linguistics
bilingual dictionaries
Italian-Polish dictionaries
językoznawstwo
słowniki dwujęzyczne
słowniki włosko-polskie / polsko-włoskie
Opis:
W artykule zestawiono bibliografię słowników bilingwalnych włosko-polskich i polsko-włoskich, wydanych drukiem w formie książkowej w latach 1989–2016. Wykazano, że w sumie w tym okresie ukazało się 59 różnych leksykonów, z czego 42 to słowniki ogólne, a 17 to słowniki systematyczne. Wzrost liczby słowników wydawanych po 1989 roku w porównaniu z latami wcześniejszymi, wynika z kilku przyczyn. Jedną z nich jest zainteresowanie językiem włoskim jako językiem kultury, literatury, muzyki, twórczości artystycznej, aktywności turystycznej, kulinarnej, społecznej, religijnej, politycznej i ekonomicznej mającej długą tradycję. Drugą przyczyną są możliwości wymiany studenckiej w ramach programu Erasmus i studiowania we Włoszech, a także możliwość realizacji kariery zawodowej we Włoszech.
The article contains a bibliography of bilingual Italian-Polish and Polish-Italian dictionaries, printed as books in the years 1989–2016. It seems that altogether there appeared 59 various lexicons, including 42 general dictionaries and 17 thematic dictionaries. That significant increase in the number of dictionaries published after 1989 compared to the previous periods has been a result of several causes; one of them is a long-standing popularity of Italian as a language of culture, literature, music, arts, tourism, cuisine and religion and of the interest in the socio-political situation of Italy. Another cause is the student exchange within the Erasmus Programme and a possibility of studying in Italy and building a professional career there.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2018, 17; 105-117
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowo-kulturowy obraz dziecka w gwarach góralskich
The linguistic and cultural child image in Gorale dialects
Autorzy:
Gotówka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645174.pdf
Data publikacji:
2014-04-02
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
child
Gorale dialects
linguistic and cultural world image
dictionaries
proverbs
dziecko
gwara góralska
językowo-kulturowy obraz świata
słowniki
paremie
Opis:
The child image has not been examined in detail by dialectologists to date. However, researchers of standard Polish language and popular culture are interested in this subject. The paper analyses the reconstruction of the linguistic child image in many Gorale dialects (Podhale, Orawa, Spisz, Slask Cieszynski, Zywiecczyzna, Bukowina). Examples have been taken from regional and dialect dictionaries from the years 1900 - 2011, from proverbs and various mass media texts. Vocabulary which conceptualizes the child image in Gorale dialects is rich and interesting not only from a formal and stylistic point of view, but also, and it is worth mentioning, its origins and geography which are very diverse. This vocabulary reflects the people's relationships and traditions. It reveals the emotions and hierarchy of values, which are typical not only for Gorale but also reflect Polish people's attitude towards the family.
Obraz dziecka jest jak dotąd dość słabo spenetrowanym przez dialektologów obszarem badawczym, wzbudza natomiast zainteresowanie badaczy polszczyzny standardowej (ogólnej) i kultury popularnej. W artykule przeprowadzam rekonstrukcję językowego obrazu dziecka w szeroko rozumianych gwarach góralskich (Podhale, Orawa, Spisz, Śląsk Cieszyński, Żywiecczyzna, Bukowina) na podstawie materiału wyekscerpowanego ze słowników gwarowych i regionalnych, opublikowanych w latach 1900 – 2011, paremii i wybranych tekstów medialnych. Słownictwo służące konceptualizacji dziecka w gwarach góralskich jest bogate i ciekawe nie tylko pod względem formalnym i stylistycznym, ale też, co trzeba podkreślić, zróżnicowane pod względem pochodzenia i geografii. W leksyce nazywającej dziecko w gwarach góralskich odzwierciedla się bogata sieć relacji międzyludzkich, tradycji, ujawniają się emocje i hierarchia wartości, które możemy odnieść nie tylko do mentalności górali, ale w ogóle do postrzegania rodziny przez Polaków.
Źródło:
Adeptus; 2014, 3; 81-95
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak korzystają ze słowników studenci małych filologii?
How do students of less commonly taught languages use dictionaries?
Autorzy:
Grzeszak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956370.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
dictionary use
Hungarian language
Finnish language
Estonian language
bilingual dictionaries
monolingual dictionaries
korzystanie ze słowników
język węgierski
język fiński
język estoński
słowniki dwujęzyczne
słowniki jednojęzyczne
Opis:
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu dotychczasowe ustalenia dotyczące sposobu korzystania ze słowników przez osoby uczące się języków obcych (przede wszystkim języka angielskiego) są prawdziwe w odniesieniu do studentów Katedry Hungarystyki Uniwersytetu Warszawskiego, uczących się trzech mniej popularnych języków: fińskiego, węgierskiego oraz estońskiego. W artykule zaprezentowano wyniki badania ankietowego, które skupiało się wokół następujących zagadnień: 1) jak często studenci korzystają ze słowników, 2) jak często korzystają ze słowników poszczególnych typów, 3) jak oceniają słowniki, z których korzystają.
The paper attempts to answer the question to what extent the existing findings on the dictionary use (concerning mainly learners of English) are true for the students of the Department of Hungarian Language at the University of Warsaw, who learn three less commonly taught languages: Finnish, Hungarian and Estonian. The paper presents the results of a survey which focused on the following issues: 1) how often the students use dictionaries, 2) how frequently they use dictionaries of different types, 3) how they rate the dictionaries they use.
Źródło:
Linguodidactica; 2015, 19; 63-77
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ilustracje, animacje, interaktywne obrazki – funkcje i formy elementów graficznych w słownikach internetowych
Autorzy:
Hojka, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681044.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
illustrated dictionary, picture dictionary, electronic dictionary, illustration
słowniki ilustrowane, słowniki obrazkowe, słowniki elektroniczne, ilustracja
Opis:
The article focuses on the forms and functions of pictorial illustrations in online dictionaries. New technologies offer many possibilities for explaining meaning of words. The starting point is whether online dictionaries use the illustrations for this purpose and whether they do the same as paper dictionaries.
W artykule omówiono formę i funkcje elementów graficznych (ilustracji) w słownikach internetowych. Nowe technologie stwarzają wiele różnorodnych możliwości prezentowania znaczenia słów; punktem wyjścia przeprowadzonych analiz jest pytanie, czy słowniki internetowe wykorzystują w tym celu ilustracje, a jeśli tak – czy czynią to w sposób odmienny do tradycyjnych słowników drukowanych.
Źródło:
Folia Bibliologica; 2017, 59
2449-8246
1230-2376
Pojawia się w:
Folia Bibliologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pewnym typie haseł w XVI-wiecznych słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567974.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
Polish language of the 16th century
lexicography of the 16th century
dictionaries by Bartholomew of Bydgoszcz
język polski XVI wieku
leksykografia XVI wieku
słowniki Bartłomieja z Bydgoszczy
Opis:
The article presents one of the types of the Polish entries in the 16th century Latin-Polish dictionaries by Bartholomew of Bydgoszcz, i.e. the Polish words and word combinations included in these lexicons more than once. One can distinguish 4 major types of the recurring Polish entries: 1) entries occurring simultaneously in the dictionary of 1532 and of 1544; 2) entries recurring in the major parts of the dictionaries and in the enclosed thematic dictionaries, 3) entries recurring on the same sheet of the dictionary (recto side and verso side), 4) entries recurring on the same page of the dictionary. The recurrences of the Polish entries have various reasons, including the dictionary structures, using a variety of sources, a long period of time over which the dictionaries were created and Bartholomew’s mistakes.
Artykuł przedstawia jeden z typów polskich haseł w XVI-wiecznych łacińsko-polskich słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy, tzn. polskie wyrazy i połączenia wyrazowe zapisane w tych leksykonach więcej niż raz. Można wyróżnić 4 zasadnicze typy powtarzających się polskich haseł: 1) hasła występujące jednocześnie w słowniku z 1532 r. i 1544; 2) hasła powtarzające się w częściach zasadniczych słowników i dołączonych do nich słowniczkach tematycznych, 3) hasła powtarzające się na tej samej karcie słownika (recto i verso), 4) hasła powtarzające się na tej samej stronie słownika. Powtórzenia polskich haseł wynikają z różnych przyczyn, m.in. z budowy słowników, z korzystania z różnych źródeł, z długiego czasu powstawania obu słowników i pomyłek Bartłomieja.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2019, 16
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odchodzenie synonimii z terminologii – na przykładzie polskiej terminologii medycznej przełomu XIX i XX wieku
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568138.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
the 19th century lexicography
dictionaries of the 19th century
Polish medical terminology
synonyms
leksykografia XIX w.
słowniki XIX w.
polska terminologia medyczna
synonimia
Opis:
An examination of the lexical material contained in Słownik terminologii lekarskiej polskiej [Polish Medical Terminology Dictionary] of 1881 and Słownik lekarski polski [Polish Medical Dictionary] of 1905 shows that the synonymy withdrawal rate in this period was only 20%. The purpose of the article is to provide a detailed description of this process, including the process of an apparent withdrawal of synonymy in the lexicon of 1905 (e.g. some foreign language entries have not been recorded there at all; sometimes a synonymic string was removed while leaving a new term next to the foreign language entry, "new" meaning absent in the dictionary of 1881).
Po przebadaniu materiału leksykalnego ze Słownika terminologii lekarskiej polskiej z 1881 oraz ze Słownika lekarskiego polskiego z 1905 roku okazuje się, że w tym okresie synonimia wycofała się w zaledwie 20%. Przedmiotem artykułu jest szczegółowe omówienie tego zjawiska, w tym również zjawiska pozornego usuwania synonimii w leksykonie z 1905 roku (np. niektóre hasła obcojęzyczne nie zostały tam w ogóle odnotowane; czasem zlikwidowano szereg synonimiczny i jednocześnie pozostawiono przy obcojęzycznym haśle nowy termin polski; nowy, tzn. nieobecny w słowniku z 1881). 
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2018, 15
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przypomnienie słowników Bartłomieja z Bydgoszczy z lat 1532 i 1544
The reminder of the dictionaries by Bartłomiej z Bydgoszczy from 1532 and 1544
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591803.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
16th century Polish language
16th century Latin-Polish lexicography
dictionaries by Bartłomiej z Bydgoszczy
język polski XVI wieku
leksykografia łacińsko-polska XVI wieku
słowniki Bartłomieja z Bydgoszczy
Opis:
Celem artykułu jest przypomnienie XVI-wiecznych łacińsko-polskich słowników Bartłomieja z Bydgoszczy. Nasilenie zainteresowania leksykonami nastąpiło w latach 70. XX wieku, kiedy odnaleziono (uznany po drugiej wojnie światowej za zaginiony) rękopis z 1532 roku i niespodziewanie odkryto słownik z 1544 roku. W artykule kolejno opisano sylwetkę zakonnika, losy jego dzieł, jak również ich budowę i zawartość. Ponadto omówiono dotychczasowe wydania słowników Bartłomieja (B. Erzepkiego oraz nową, łączną, edycję w wersji polsko-łacińskiej). Kolejną kwestią zaprezentowaną w artykule są działania w XX i XXI wieku na rzecz upowszechnienia materiału leksykalnego słowników.
The purpose of the article is reminding the readers of the 16th century Latin-Polish dictionaries by Bartłomiej z Bydgoszczy. The interest in the lexicons increased in the 1970s, when the manuscript from 1532, believed to be lost after the World War II, was found, and unexpectedly the dictionary from 1544 was discovered. The article briefly portraits the monk, outlines the fortunes of his works, and presents their construction and content. Moreover, the editions of the dictionaries published to date are described (Bolesław Erzepki’s edition and the new, joint edition in the Polish-Latin version). The attempts are also discussed undertaken in the 20th and 21th centuries to propagate the lexical material of the dictionaries.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2017, 16; 107-133
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies