Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "science–fiction" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 170
Tytuł:
Filmowość literackiego cyberpunku na przykładzie powieści Neuromancer Williama Gibsona
The Cinematicity of Literary Cyberpunk on the Example of Neuromancer by William Gibson
Autorzy:
Prusinowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395613.pdf
Data publikacji:
2021-07-19
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
cyberpunk
science fiction literature
science fiction film
literatura science fiction
film science fiction
Opis:
Neuromancer (1984) Williama Gibsona uważany jest za pierwszą powieść reprezentującą podgatunek literatury fantastycznonaukowej zwany cyberpunkiem. Charakterystyczna dla tego nurtu wizja świata niedalekiej przyszłości, zmodernizowanego, a zarazem zdegradowanego przez technologię, znalazła odbicie w licznych filmach. Warto jednak pamiętać również o tym, jak istotną rolę samo kino odegrało w kształtowaniu się estetyki cyberpunkowej prozy. Przykład Neuromancera pokazuje, że ten wpływ nie ograniczał się do inspiracji wątkami fabularnymi z takich obrazów jak Ucieczka z Nowego Jorku (Escape from New York, 1981) Johna Carpentera, lecz przede wszystkim dawał o sobie znać w specyficznie „filmowej” wizualności języka literackiego, którym posługiwał się Gibson.
Neuromancer (1984) by William Gibson is considered the first novel representing cyberpunk, a sub-genre of science fiction literature. A vision of a world from some near future, modernized, and at the same time degraded by technology, has been reflected in numerous films. The importance of the role that the cinema itself played in the shaping of the aesthetics of the cyberpunk prose should also be remembered. The example of Neuromancer shows that this influence was not limited to inspirations with plots of such films as Escape from New York (1981) by John Carpenter, but that – most importantly – it manifested itself in the specifically “cinematic” visuality of Gibson’s literary language.
Źródło:
Forum Poetyki; 2021, 23; 162-173
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neologismen in Science-Fiction – eine kontrastive Analyse der Übersetzungsverfahren am Beispiel des Romans Revenge of the Sith
Autorzy:
Augustyn, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/605460.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
science-fiction
neologism
Opis:
The paper attempts to analyse the neologisms in the literary genre of science fiction by comparing and evaluating the possibilities of their translation into other languages based on the example of the English novel Revenge of the Sith by Matthew Stover and its German and Polish translations. The study has shown that the neologism translatability rates in both translations are very high (about and over 80% for the German and Polish texts respectively). Owing to a considerable amount of occasional neologisms in the English original and language system similarities the most frequently applied translation methods included transplantation and imitation.
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2010, 34; 35-50
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Предизвиците на преводот на Киберијадата од Станислав Лем
The Challenges of Translating The Cyberiad by Stanisław Lem
Wyzwania przekładu Cyberiady Stanisława Lema
Autorzy:
Tanuševska, Lidija
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373555.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
science-fiction
language
stylization
arhaisms
neologisms
science fiction
język
stylizacja
archaizmy
neologizmy
Opis:
This article is about the specific language that the translator is faced with translating The Cyberiad by Stanisław Lem and some of the difficulties that are caused by the conception of the whole book. Considering that it is a science-fiction, it is natural that the main problems are neologisms made by Lem, but it appears that it is not the only one. We are trying to make an outline of the whole process of translating The Cyberiad, underlining some of the difficulties that the translator in Macedonian language could have come upon. Analyses contains of problems with word formation, poetic language, phraseology, archaisms and neologisms.
Artykuł ma na celu pokazać, dlaczego tak trudno tłumaczy się Lema, a szczególnie Cyberiadę. Uwagę skupiono na stylu pisarza i trudnościach translatorskich z nim związanych. Na podstawie dokonanej analizy można stwierdzić, że problem w deszyfrowaniu i przetłumaczeniu stanowią nie tylko neologizmy, lecz także związki frazeologiczne, archaizmy, język poetycki, modele słowotwórcze itp. Wszystkie te środki językowe nadają narracji wydźwięk baśniowo-futurystycznej gawędy, co było zamiarem Lema. Tłumacz, mając na uwadze, że w przekładzie dodatkowo powinien przenieść także obraz cudzej kultury, staje przed zadaniem niemal niemożliwym do wykonania.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 2; 157-168
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reprezentacje architektury w filmach science fiction jako symboliczny wyraz wizji przyszłości
Representations of architecture in scence-fiction films as a symbolic expression of the vision of the future
Autorzy:
Wąs, Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197969.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
XX wiek
filmy science fiction
utopia
dystopia
przyszłość
fantastyka naukowa
20th century
science fiction films
future
science fiction
Opis:
W filmach gatunku science fiction z II poł. XX i początku XXI w. zawartych zostało wiele wizji przyszłości, które były jednocześnie refleksją nad osiągnięciami i mankamentami współczesności. W latach 60. XX w. w dziełach kinematografii dominował optymizm i wiara w możliwość nigdy nie kończącego się postępu. Przewidywano zanik podziałów politycznych między blokami państw i wspólną eksplorację kosmosu. Scenografowie podejmowali współpracę z naukowcami, która przejawiała się w ukazywaniu kosmicznych konstrukcji dalece przewyższających realne możliwości techniczne. Poczynając od lat 70. XX w. w filmach zaczął narastać pesymizm i przekonanie, że przyszłość przyniesie przede wszystkim nasilenie negatywnych zjawisk teraźniejszości. Obawy przed przyszłością nasycone były wskazaniem na różne możliwe defekty i nierozwiązywalne sprzeczności między nimi. Kiedy zatem pewna część dystopijnych wizji obrazowała zagrożenie wzrostem przestępczości, to inna przedstawia przyszłość jako nasyconą mechanizmami kontroli państwowej i powszechnością inwigilacji. Pokazywane na ekranach lęki wzbudzał także przez rozrost wielkich korporacji, zwłaszcza zaś zyskiwanie przez nie wpływów politycznych czy też pozostawanie poza systemem demokracji. Twórcy filmów przedstawiali też swoje przypuszczenia związane z tworzeniem przez korporacje nowych rodzajów broni, których stosowanie przekraczało aktualne normy prawne. Szczególne zastrzeżenia dotyczyły badań nad bronią biologiczną i możliwością rozprzestrzenienia się śmiercionośnych wirusów. Trwogę wzbudził ponadto rozwój robotyki i badań nad sztuczną inteligencją, której skutkiem musiało być pojawienie się androidów i nieuchronnych napięć w ich relacjach z ludźmi. Osobnym problemem stały się dla filmowców hybrydy będące połączeniem ludzi i części elektronicznych. Podobnie zastanawiał scenarzystów i reżyserów rozwój inżynierii genetycznej, który prowadził do tworzenia zmutowanych osobników ludzkich. Pewna część filmowych dystopii rozważała możliwość upadku systemów demokratycznych i rozwoju w ich miejsce reżimów autorytarnych, często w oparciu o szerokie poparcie społeczne. W obrębie tej odmiany dystopii mieszczą się także filmy przestawiające konsekwencje współczesnego hedonizmu i konsumpcjonizmu. Problemem jest jednak, iż dzieła krytyczne wobec wymienionych zjawisk same bywały reklamami atrakcyjnych produktów.
Science fiction films from the second half of the 20th and early 21st century, contain many visions of the future, that were also a reflection on the achievements and shortcomings of the present. In the 1960s, works of cinematography were dominated by optimism and faith in the possibility of never-ending progress. People predicted the vanishing of political divisions between blocks of states and future joint space exploration. The set designers collaborated with scientists, which manifested in the depiction of cosmic constructions far beyond the real technical possibilities. Beginning in the 1970s, pessimism and the belief that the future would primarily intensify the negative phenomena of the present began to increase in films. Fears of the future were saturated with an indication of various possible defects and insoluble contradictions between them. Therefore, while a certain part of dystopian visions portrayed the threat of an increase of crime, another presented the future as saturated with state control mechanisms and the universality of surveillance. The fears shown on the screens were also caused by the growth of large corporations, especially of their growing political influence or possibility of them remaining outside the system of democracy. The filmmakers also presented their suppositions related to the creation of new types of weapons by corporations, the use of which exceeded current legal norms. Particular reservations concerned the research on biological weapons and the possibility of the spread of deadly viruses. Moreover, the development of robotics and artificial intelligence research aroused fear, which must have resulted in the appearance of androids and the inevitable tensions in their relations with people. Hybrids being a combination of human body and electronic components have become a separate problem for filmmakers. Similarly, screenwriters and directors wondered about the development of genetic engineering that led to the creation of mutated human individuals. Some film dystopias considered the possibility of democratic systems collapsing and authoritarian regimes developing in their place, often based on broad public support. Within this variety of dystopia there are also films showing the consequences of modern hedonism and consumerism. The problem is, however, that works critical to these phenomena were themselves advertisements for attractive products.  
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2019, 3; 171-211
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Black Science – Black Magic. Czy afrofuturyzm jest narracją poznawczą
Black Science – Black Magic. Afrofuturism, narrative and cognition
Autorzy:
Brzostek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424293.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
Tematy:
afrofuturyzm, postkolonializm, jazz, science fiction, sztuka, nauka, afrofuturism, postcolonialism, science fiction, art, science
Opis:
Afrofuturism plays an important part in the cultural landscape of contemporary american, african, and african-american culture, being integral to the popular culture also in other modern societies (afropean culture). Afrofuturism is, as Ytasha L. Womack wrote, “an intersection of imagination, technology, the future and liberation”. The aim of this work is to shed light on the depiction of science, art, culture and future in afrofuturism. The essay focuses on the use of scientific discourse in afrofuturistic narratives (novels, movies, graphic novels, musical works). The question is: Is afrofuturism also interpretive research and the critical theory of a culture?
Źródło:
Sztuka i Dokumentacja; 2016, 14; 28-37
2080-413X
Pojawia się w:
Sztuka i Dokumentacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między nadzieją a paranoją. O post-człowieku w filmach science fiction (na kilku przykładach)
Between Hope and Paranoia. On the Post-human in Science Fiction Movies (A Couple of Examples)
Autorzy:
Gorliński-Kucik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/520018.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
science fiction
science fiction cinema
the post-human
transhumanism
evolution
creationism
artificial intelligence
Opis:
In the article, Gorliński-Kucik describes the determinants of science fiction conventions which aim at investigatiing the future of man and civilization. In doing so, the author reflects on movies released in recent years (2013–2019), which, in his opinion, best exemplify the problem in question, i.e. the construal of transhumanism. Analysed films include: Her (2013), Under the Skin (2013), Lucy (2014), Transcendence (2014), Chappie (2015), Arrival (2016), Blade Runner 2049 (2017), Ghost in the Shell (2017), Alita: Battle Angel (2019), and Netflix animated anthology Love, Death & Robots (2019). Gorliński-Kucik concludes that vast majority of interpreted movies addressess the post-human and predicts its appearance in the near future―without, however, fully escaping the eponymoys dichotomy of hope and paranoia.
Źródło:
Creatio Fantastica; 2018, 2(59); 109-122
2300-2514
Pojawia się w:
Creatio Fantastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Canvas and the Maze: Deconstructing Wall and Frontier in Contemporary American Science Fiction
Autorzy:
Grilli, Chiara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/626160.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Science Fiction
Wall
American frontier
Opis:
Chiara GrilliIndependent scholarItaly The Canvas and the Maze: Deconstructing Wall and Frontier in Contemporary American Science Fiction Abstract: Science Fiction has always been used to analyze society through the construction of parallel worlds. Likewise, Denis Villeneuve’s movie Arrival (2016) and the TV series Westworld (2016) challenge respectively the evocative symbol of the wall and the old myth of the American frontier, thanks to the fruitful possibilities of representation offered by the Sci-Fi  genre. While in Arrival the wall is turned into the first tool of communication between two cultures, in Westworld the myth depicting America as the land of opportunity connects with that of the frontier and the search for new lands, intended here not as outdoor places, but more importantly as inner spaces. Beside their mystifying power, what connects these two works is a more complex concept of time and of identity: thanks to the screen and the maze, and, as a consequence, thanks to interrelation and introspection, the self is allowed to wander through time, through visionary predictions of the future and hallucinatory mirages of the past, which give the individual the chance to re-build his/her own life story.Keywords: Science Fiction, Wall, American frontier
Źródło:
Review of International American Studies; 2018, 11, 2
1991-2773
Pojawia się w:
Review of International American Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postapokalipsa i teraźniejszość. "Starość aksolotla" Jacka Dukaja
Autorzy:
Kaliszuk, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607748.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
science fiction
technology
modernism
android
post-humanism
Science-fiction, technologia, modernizm, android, posthumanizm
Opis:
The author analyses The Old Axolotl, a short novel by Jacek Dukaj. The writer creates a cosmic catastrophe in order to show contemporary ways and concepts to create one’s self and methods of defining humanity. Men no longer have physical bodies, they exist in machines and have to create their own new civilization. This situation enables Dukaj to diagnose our beliefs, images and ideas of what is human or non-human. However, he is not so optimistic. Dukaj’s novel is full of ambivalence when it comes to Reason and technology, which would establish the new post-human world.
Autor analizuje mini powieść Jacka Dukaja Starość aksolotla. Pisarz inscenizuje apokalipsę, by pokazać współczesne sposoby konceptualizowania tożsamości, a szerzej definiowania człowieczeństwa. Radykalne zniesienie ludzkiej cielesności staje się narzędziem diagnozy teraźniejszych wyobrażeń dotyczących tego, co ludzkie, choć zarazem Dukaj ambiwalentnie patrzy na Rozum i technologię, które miałyby ustanowić posthumanistyczne realia.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2016, 34, 2
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy po apokalipsie nadchodzi utopia? "Utopie, nejlepsi verze" Ivana Kmínka
Autorzy:
Hanshew, Kenneth
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608013.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
post-apocalypse
Ivan Kmínek
science fiction
utopy
postapokalipsa
Ivan Kminek
science–fiction
utopia
Opis:
In his article, “After the Apocalypse comes Utopia? Ivan Kmínek’s Utopia, the Best Version” Kenneth Hanshew examines the various aspects of one of the three best works of Czech post-apocalyptic science fiction. He focuses on the following: the revelation of the utopian society as problematic, humorous accents regarding the title, exploration of the conflicts in the established utopian society, comparison with the concept of future as presented by other science-fiction authors, departure of Kminek’s world from the notions of utopia’s perfection and eutopian literary conventions, examination of the psychology and siginficance of the narrator and characters, as well as the analysis of the structure, motifs, tropes and themes used in the story itself. It is questioned whether the achieved goals of a utopian society as portrayed in the novel genuinely are foundations for a positive utopia. Hanshew continues to compare and contrast Kminek’s ideas with other authors, as well as reveal the eliterary allusions conveyed within the work. It is explained which science-fiction themes are used in the construction of the presented world and how they depart from the canon. Finally, the author observes and evaluates the non-dystopian aspects of Kminek’s novel (i.e. romance, detective novel, comedy) and the extent to which it is based on allegory.
Autor w swoim artykule zajmuje się różnymi aspektami jednej z najlepszych powieści czeskiego pisarza science fiction Ivana Kminka, koncentrując się na utopijnej wizji społeczeństwa i porównując ją do obrazów innych autorów fantastycznych. Zadaje pytanie o to, czy osiągnięcie celów utopijnej społeczności, jaka została ukazana w powieści, rzeczywiście jest podstawą pozytywnej utopii. Wyjaśnia, jakie motywy fantastyczne są użyte do konstruowania świata przedstawionego, a które są odejściem od kanonu. Autor analizuje także antyutopijne aspekty powieści Kminka (tj. romans, powieść detektywistyczna, komedia) oraz stopień, w jakim jest ona oparta na alegorii.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2016, 34, 2
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podróż w czasie jako laboratorium narracji
Time travel as a narrative laboratory
Autorzy:
Leś, Mariusz Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041903.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
time travel
science fiction
narratology
Opis:
Time travel is one of the most popular themes in science fiction. Usually it is discussed from a perspective of technological and scientific possibilities for the realization of fantastic visions. Researchers focus on logical paradoxes implied by traveling back in time. The author of this article, inspired by David Wittenberg’s Time Travel: The Popular Philosophy of Narrative, draws attention to metanarrative functions of time travel theme, which becomes a challenge for writers and narrative techniques.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2016, 28; 35-51
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane wątki transhumanistyczne w „Diunie” Franka Herberta
Autorzy:
Szudejko, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340370.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Instytut Metropolitalny
Tematy:
futurologia
transhumanism
science fiction
futurology
Opis:
W artykule przedstawiono wybrane wątki transhumanistyczne, do których na- wiązano w „Diunie” Franka Herberta, a także w filmie w reżyserii D. Villeneuve’a. W szczególności analizowane są trzy grupy: siostry Bene Geserit, nawigatorzy Gildii Przestrzeni oraz mentaci. Argumentuje się, że proces ich ukierunkowanej ewolucji i szkolenia jest w rzeczywistości praktyką transhumanistyczną, której szczytową reprezentacją jest transformacja Leto II w hybrydę człowieka i robaka. W dalszej części artykułu przeprowadzono analizę dopuszczalności tych praktyk w świetle podstawowych praw człowieka, przyjętych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Ostateczny wniosek jest taki, że Diuna może być postrzegana jako ostrzeżenie dla bioinżynierów i prawodawców przed niekontrolowanym postępem w genetyce.
The article presents the selected transhumanist themes, as referred to in Frank Herbert’s “Dune”, as well as in the movie, directed by D. Villeneuve. In particular, the three groups are analysed: Bene Geserit sisters, Spacing Guild navigators and mentats. It is argued that the process of their directed evolution and training is in fact a transhumanist practice, with its peak representation in Leto II’s transformation in a human-worm hybrid. In the further part of the paper, an admissibility of these practices in light of basic human rights, adopted in Universal Declaration of Human Rights is carried out. The final conclusion is that Dune can be perceived as a warning to the bioengineers and legislators against unchecked progress in genetics.
Źródło:
Ad Astra. Program badań nad astropolityką i prawem kosmicznym; 2024, 11; 46-56
2720-4456
Pojawia się w:
Ad Astra. Program badań nad astropolityką i prawem kosmicznym
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
斯坦尼斯瓦夫·莱姆作品《泥人十四》 中的后人类主义哲学思考
Philosophical Reflections on Posthumanism in Golem XIV by Stanisław Lem
Filozoficzne refleksje nad posthumanizmem w utworze Stanisława Lema Golem XIV
Autorzy:
Mao, Yinhui
Sun, Yan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/13144350.pdf
Data publikacji:
2022-12-17
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
posthumanizm
Stanisław Lem
Golem XIV
ewolucja
literatura science-fiction
posthumanism
evolution
science-fiction literature
Opis:
Stanisław Lem był wielkim pisarzem, futurystą i krytykiem literackim, ale chińskie przekłady większości jego dzieł zostały wydane w Chinach dopiero z okazji setnej rocznicy urodzin autora w 2021 roku. Z tej przyczyny prowadzone w Chinach badania naukowe na temat Lema i jego twórczości są nieliczne. Wielu czytelników nie do końca rozumie też idee zawarte w książkach Stanisława Lema. Istnieje zatem potrzeba znalezienia odpowiednich metod analizy i badania twórczości pisarza. W niniejszym artykule wykazano, że perspektywa posthumanistyczna może dostarczyć wiarygodnego wzoru dla studiów nad Lemem. W latach 90. XX wieku popularność zdobyły interdyscyplinarne badania nad posthumanizmem, a ich koncepcja personifikacji technologii i „cyborga” otworzyła szeroką przestrzeń pisarzom reprezentującym literaturę popularnonaukową. Jednak już w latach 70. Lem złożył deklarację posthumanizmu, w której wykreował typową postać cyborga – Golema XIV – i przez narrację tej sztucznej inteligencji wyraził własne poglądy na temat relacji między człowiekiem a technologią, człowiekiem a nie-człowiekiem. W niniejszym artykule przeanalizowano dzieło Lema Golem XIV. Przedstawione w tym utworze filozoficzne idee autora nie tylko pokrywają się pod wieloma względami z dzisiejszymi teoriami posthumanistycznymi, lecz także wyrażają pewne wnikliwe refleksje, które jako bardziej futurystyczne wykraczają daleko poza ramy myśli posthumanistycznej. Lem skupia się przede wszystkim na interpretacji ewolucji i mądrości. Cel ludzkiego istnienia wyjaśnia w kategoriach ewolucji, co mieści się w ramach posthumanizmu. Jednak prezentowany utwór zawiera nie tylko posthumanistyczną krytykę antropocentryzmu – także dopełnia dekonstrukcję człowieka. Wielu badaczy we wcześniejszych opracowaniach łączyło twórczość Lema z posthumanizmem, ale opracowaniom tym brakowało teoretycznego wsparcia. Niewiele też mówiono o historii rozwoju dyscyplinarnego tego nurtu, co uczyniono w niniejszym artykule. Zawarto w nim ponadto omówienie kompozycji układu treści dzieła Lema Golem XIV, przedstawiono pogłębioną analizę obecnych w nim idei posthumanistycznych oraz wydestylowano unikalne poglądy filozoficzne Lema w nadziei na dostarczenie nowych pomysłów na interpretację jego utworu.
In the 1990s, posthumanism gained popularity in interdisciplinary research, and its concept of the personification of technology and the “cyborg” offered a wide scope for science fiction. But as early as the 1970s, Polish science fiction novelist Stanisław Lem had already made a manifesto of posthumanism in his work, in which he created Golem XIV, a typical cyborg, and expressed his own views on the relationship between human and technology, human and non-human, etc. through the narration of this artificial intelligence. In his book, he created Golem XIV, the archetypal cyborg. The philosophical ideas of Lem in Golem XIV not only coincide with the present theories of posthumanism in many ways, but also have some insightful thoughts that go far beyond the framework of posthumanist thought and are more forward-looking. This paper includes the history of the development of the discipline of posthumanism, discussion on the content of Lem’s Golem XIV, an in-depth analysis of posthumanist thinking, and Lem’s own unique philosophical views in the hope of providing new ideas for interpreting Lem’s work.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2022, 30, 2; 1-12
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adaptacja czy egzotyzacja – strategie tłumaczeniowe w przekładzie powieści braci Strugackich Poniedziałek zaczyna się w sobotę
DOMESTICATION OR FOREIGNIZATION? TRANSLATORIAL STRATEGIES IN THE TRANSLATIONS OF THE STRUGATSKY BROTHERS’ NOVEL MONDAY BEGINS ON SATURDAY
Autorzy:
Michocka-Babiuk, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444387.pdf
Data publikacji:
2017-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
translation
Russian literature
science-fiction
Strugatsky
Opis:
Science-fiction is a literary genre which should be fairly easy to translate. The process gets more difficult when one needs to translate elements of folklore and culture. In my essay I demonstrate how the perception of the world changes with the use of certain elements of folklore. The selected examples of Russian science-fiction literature and their translations into Polish reflect the modified worldview. The essay is based on the Strugatsky brothers’ novel Monday begins on Saturday and two translations into Polish by Ewa Skorska and Irena Piotrowska. Two translation strategies – domestication and foreignization – are discussed and I consider which one the translator should use.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2017, XIX/2; 191-201
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kręgi obcości w Extensie Jacka Dukaja
Circles of foreignness in Extensa by Jacek Dukaj`s
Autorzy:
Mazurkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1376046.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Jacek Dukaj
Extensa
science fiction
strangeness
Opis:
When reading Extensa (2002) by Jacek Dukaj and acquainting with its communicational and artistic implications, the reader becomes aware of relativization of otherness, as a result of the very essence of what the Other is. Thus Extensa is not exactly a story of otherness, but from the perspective of literary communication it is a story which exists outside of agreed taxonomy and is foreign to the clear, contemporary division into fantasy and mainstream. This means that Dukaj’s Extensa both presents the otherness of the novel (towards the reader’s expectations), as well as it is a story about otherness itself. Entangled in the strangeness of the novel, in the light of its line of communication and previous interpretational schema – created on the basis of previously read science-fiction novels – the reader is bound to feel alienated due to the difference between what is anticipated and what is presented. Paradoxically, the otherness both of the novel (in the context of the genre’s tradition and of the line of communication in which it functions) and its fictional world allows redefinition of the cognising subject who must manage his own, unpredictable “otherness.” This is because the Other remains a symbol of all that undergoes change. Thus, the attitude towards the Other becomes a challenge that requires a confrontation with our own self and, at the same time, it is an “empathy exercise” which rejects mutual dependencies of empathy and stereotypisation, typical for modern literature.
Źródło:
International Journal of Slavic Studies Transgressive, Pragmatic and Speculative Horizons of Popular Literature and Culture; 2019, 1, 1; 22-43
2658-154X
Pojawia się w:
International Journal of Slavic Studies Transgressive, Pragmatic and Speculative Horizons of Popular Literature and Culture
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Are we not Men?”: Reading the Human-Animal Interface in Science Fiction through John Berger’s “Why Look at Animals?”
Autorzy:
Smolnikov, Andrei
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912438.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
science fiction
animal turn
language
ontology
Opis:
The so-called animal turn in literature has fostered the evolution of animal studies, a discipline aimed at interrogating the ontological, ethical, and metaphysical implications of animal depictions. Animal studies deals with representation and agency in literature, and its insights have fundamental implications for understanding the conception and progression of human-animal interactions. Considering questions raised by animal studies in the context of literary depictions of animals in science fiction, this article threads John Berger’s characterization of the present as a time of radical marginalization of animals in his essay “Why Look at Animals?” through two highly influential science fiction texts: H. G. Wells’s The Island of Doctor Moreau and Philip K. Dick’s Do Androids Dream of Electric Sheep?. Applying Berger’s reasoning to these two novels raises issues of personhood, criteria for ontological demarcation, and the dynamics of power, providing an opportunity to clarify, modify, and refute a number of his finer claims. This process of refinement allows us to track conceptions of human-animal interactions through the literary landscape and explore their extrapolations into various speculative contexts, including the frontiers of science and post-apocalyptic worlds.
Źródło:
New Horizons in English Studies; 2020, 5; 157-171
2543-8980
Pojawia się w:
New Horizons in English Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nostalgia retrofuturystów
Nostalgia in Retrofuturism
Autorzy:
Leś, Mariusz M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951665.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
retrofuturism
science fiction
steampunk
fictional time
Opis:
Science fiction novels are chronologically located where multiple time references intersect. Future dominates the semantics of the novel whereas past reference organizes the grammar of the narrative. Nostalgic retrofuturism explicitly demonstrates the tensions between various time modes, and as a result it shows a vision of “the future which has never happened”.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2016, 9
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fantastyczne pieniądze. Ekonomia w narracjach science fiction
Autorzy:
Sowiński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639242.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
pieniądze, literatura science fiction, ekonomia, utopia
Opis:
Fantastic Money. Economy in sci-fi narrationsThe main goal of this text is to show why money is so wildly represented in the sci-fi narrations. The main reason for this is the obscure nature of money – its phantasmatic origin (according to Jan Sowa’s conception). The second reason is the imperative to create a logical and consistent universe in sci-fi narrations. Money, as one of the most important elements of the reality, must be included in the plot. And, last but not least, money and the whole economic and sociological system related to it, is a very useful and powerful tool for critical purposes.In the further parts of the text the author interprets two sci-fi narrations which are emblematic for Polish sci-fi genre – the book Limes inferior by Janusz Zajdel and the movie O-bi, o-ba: Koniec cywilizacji (‘O-bi, O-ba: The End of Civilization’) directed by Piotr Szulkin. These two examples show that money can be used in sci-fi narrations not only as a world-building element, but also as an important critical tool. Because of its nature, the sci-fi genre is particularly predestined to explore the social and political mechanism which stands behind the money and economic system.
Źródło:
Wielogłos; 2013, 4(18)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ambiguous Bodies, Biopower and the Ideologies of Science Fiction
Autorzy:
Flynn, Susan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653521.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Science fiction
Foucault
biopower
biotechnology
ideology
Opis:
Contemporary Hollywood film narrates the fear of monstrous science; attending to the modulations of medicine, capital and the body. The filmic body is employed to illustrate the power of the new biotechnologies to create and sustain life and the new sets of social relations which are a consequence of the marriage of capital and medicine. In the Hollywood film, persons who do not fit the ideal healthy persona have a moral duty to pursue repair and transformation. Constructed as inherently lacking, the unhealthy body becomes a repository for social anxieties about control and vulnerability, vis-à-vis the enormous and exponentially expanding science and technology fields. Hierarchies of embodiment are played out on the Big Screen as imperfect bodies are excluded from public life, power and status and urged to strive for “optimization”. Late modern societies present the possibility of new technologies which have the potential to radicalize bodies. However, these potential modulations are ultimately derived from a set of ideologies around the body and the power of the individual to enact an individualized solution. Contemporary narratives circulate around ownership of capital and the price of “repair.” This marriage of science and capital in popular narratives may be indicative of concerns for our future, as the power to make and repair life seems to rest increasingly in the hands of an elite.
Źródło:
Analyses/Rereadings/Theories: A Journal Devoted to Literature, Film and Theatre; 2016, 4, 1
2353-6098
Pojawia się w:
Analyses/Rereadings/Theories: A Journal Devoted to Literature, Film and Theatre
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mój awatar krzyczy jak ja. Współczesne realizacje motywu sobowtóra w kilku polskich tekstach fantastycznonaukowych
My Avatar Screams Like Me. Doppelgangers in Selected Polish Science Fiction Narratives
Autorzy:
Błaszkowska-Nawrocka, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097195.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
fantastyka naukowa
sobowtór
identyfikacja wyobrażeniowa
science fiction, doppelgänger, imaginary identification
science fiction
doppelgabge
doppelgänger
imaginary identification
Opis:
Celem tekstu jest przyjrzenie się kilku realizacjom motywu sobowtóra i ukazanie, w jaki sposób ta istniejąca w kulturze od wieków figura aktualizuje się w literaturze drugiej połowy XX wieku. Jaka jest relacja między tymi postaciami a tradycyjnie ujmowanymi doppelgängerami ukazującymi rozbicie i poczucie zagrożenia podmiotu? Czy zmiana, jaka zaszła w figurze sobowtóra, jest tylko powierzchowna, wynikająca z konieczności unowocześnienia wytartych motywów, czy też za taką modyfikacją postępuje również ewolucja przenoszonych znaczeń? Jako materiał badawczy posłużyły trzy polskie opowiadania fantastycznonaukowe, które powstały w obrębie różnych nurtów i w różnym czasie: “Holoman” Janusza Szablickiego i “Skasować drugie ja” Adama Hollanka oraz tekst “#Eudajmonia” Magdaleny Kucenty.
The aim of the article is to investigate selected instances of the doppelgänger literary motif and to present how that centuries-old figure actualizes itself in the literature of the second half of the 20th century. The text explores the following questions: how is the relationship between these characters and traditional doppelgängers used to show the subject’s disintegration and sense of danger? Is the change that occurred within the doppelgänger figure only a superficial modernization of an obsolete trope or rather a profound evolution of the meaning it conveys? My research focuses on three Polish science-fiction narratives, written in different times and within different paradigms: “Holoman” by Janusz Szablicki, “Skasować drugie ja” by Adam Hollanek and “#Eudajmonia” by Magdalena Kucenty.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2021, 43; 297-311
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New Humanity of the Future and Its New Barriers of Otherness – Bruce Sterling’s Schismatrix as a Science Fiction Speculation on Trans/Posthuman Evolution
Autorzy:
Marszalski, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013201.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
Tematy:
transhumanism
posthumanism
human evolution
otherness
science fiction
Opis:
The possible future of mankind features prominently among SF topics. Despite a long record of failures, like unsuccessful grappling with the scourge of war, present day humanity has come a long way to assume a degree of unity it has never enjoyed before. The process of globalization has its anti-globalist opponents, but its idealistic aim is a better world without racial, social, economic and in some areas even national barriers separating people. This picture of multiracial, multicultural but otherwise ontologically uniform humanity amounts to a vision of a sentient species that is close to achieving its mature form. However, what may look like the final stop of our journey is treated by both the advocates (e.g. Ray Kurzweil) and critics (e.g. Fukuyama) of humanity’s trans/posthuman development as the beginning of a new stage of our existence. A question arises if the new paths of evolution involve a danger that humans will fall victim to a policy of metaphysical laissez faire that will put the race’s unity and continuity in jeopardy. Will the old walls of racial prejudice and social inequality between people that we have striven to break down be replaced by new ones? The objective of this paper is to use Bruce Sterling’s Shaper/Mechanist universe as a literary illustration of the new barriers that the prospective trans/posthumanity may have to face and seek to surmount or leave behind.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2021, 14; 247-256
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przez fantastykę do ekokrytyki. Zwrot ku science fiction
From Fiction to Ecocriticism. A Science Fiction Turn
Autorzy:
Gajewska, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036514.pdf
Data publikacji:
2021-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ecofiction
science fiction
ecohorror
anthropocene
ecocriticism
posthumanism
Opis:
The author puts forward the thesis that the challenges of the current times resulting from environmental change, the destruction of habitats and ecological disasters direct our sensibilities and aesthetics ever more tangibly towards the fantastic or ecofiction: (eco)horror, (eco)science fiction, or (eco)fantasy. However, while ecohorror mainly exposes the negative aftermath of the Anthropocene, culminating in inevitable disaster, science fiction offers leeway for a more speculative approach, enabling one to construct such visions of reality in which multispecies justice will be observed and cultivated. The author follows K.S. Robinson’s line of thinking that “science fiction is a new realism”, A. Ghosh’s analysis of the relationship between literature and ecology, and D. Haraway’s research on new ways of understanding the relationships between people and non-humans using the speculative potential of sci-fi. It is therefore suggested that there is a great need for a science fiction vision, aesthetic and narration that would be capable of guiding us out of the anthropocentric entanglement and the Anthropocene/Capitalocene into the Chthulucene (as conceived by Haraway).
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2021, 35; 311-330
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myśleć fantastyką. Przez science fiction do posthumanizmu
Thinking fantastic. From science fiction to posthumanism
Autorzy:
Gajewska, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047424.pdf
Data publikacji:
2021-03-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
posthumanism
science fiction
posthuman
artificial intelligence
Anthropocene
Opis:
The author presents the thesis that fantastic literature and film, especially in the science fiction variant, is a privileged form of expression in posthumanist discourse. The themes, motifs and protagonists of science fiction are invoked in various contexts by Donna J. Haraway, Rosi Braidotti, Luciana Parisi, and Pramod K. Nayar. The author analyzes various areas of the involvement and usage of science fiction in posthumanist discourse: on the ontological, axiological and epistemological levels.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2020, 28, 37; 5-19
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mózg jako nowy wszechświat – wokół Incepcji Christophera Nolana
The brain as the new universe – reflections on Inception by Christopher Nolan
Autorzy:
Kowalczyk, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047449.pdf
Data publikacji:
2021-03-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
science fiction cinema
brain
Inception
Christopher Nolan
Opis:
The article shows the growing interest of science fiction cinema in the human brain and related concepts, such as mind or consciousness. Nowadays, when distant space travel seems unreachable, artists find the exploration potential of the brain very promising. Thus, the main thesis of this analysis says that the brain has become for science fiction cinema the new universe. An excellent example of this paradigm shift is Inception (dir. Christopher Nolan, 2010). In the movie, the mind is depicted as a physical and accessible place, where we can find a lot of mysteries to solve. The characters travel to the deepest parts of subconsciousness because the processes inside the brain are the key to understanding and changing the real world. The article also shows how the director uses the achievements of science fiction cinema and, at the same time, that he postulates a new way of considering the issues relevant to modern neuroscience.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2020, 28, 37; 207-220
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyka pustego miasta. Pejzaże urbanistyczne w katastroficznej science fiction
The poetics of an empty city. Urban landscapes in catastrophic science fiction
Autorzy:
Szałasek, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445454.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
apocalypse
grotesque
catastrophism
popular literature
science fiction
Opis:
Post-apocalyptic novel – a catastrophic branch of science fiction devoted to the vision of civilization ruined by some sort of a cataclysm – managed to form a separate poetics of space creation. Images of the presented world depend on the psychological shape of the heroes who are directly exposed to the extreme boundary experience. When picturing the landscapes of desolated metropolises, the authors use solutions typical for horror and adventure novels, the ex- and impressionistic traditions as well as techniques typical for grotesque and naturalism. By extending the paths typical for science fiction, the post-apocalyptic novel moves away from the main movement and forms a separate convention of the description. The author of the article tries to shed some light on its assumptions by providing numerous examples of urban landscapes.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2013, 1; 138-157
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 170

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies