Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "scapegoat" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
THE ORIGINS OF THE 'SCAPEGOAT' RITUAL IN ANCIENT GREECE (Pochodzenie rytualu 'kozla ofiarnego' w starozytnej Grecji)
Autorzy:
Rosol, Rafal
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/702535.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
GREEK HISTORY
GREEK RELIGION
SCAPEGOAT RITUAL
Opis:
The author puts forward the hypothesis that the 'scapegoat' ritual had been introduced to Greece under the influence of the Phoenicians. That opinion is based on five arguments: 1. the etymology of the term suba/xos (connected with Hebr. zebah and Phoen. zbh 'sacrifice'); 2. the great role of the number seven at the 'scapegoat' ritual in Greece and at the Semitic rituals (including the scapegoat rituals in the Old Testament); 3. the possibility that the god Apollo and some elements of his cult originate in Phoenicia; 4. the presence of the scapegoat ritual in Syria-Palestine (beginning from the third millennium B.C.); 5. the fact that there were some cultural connections between the Phoenicians and the Ionians in the early Iron Age.
Źródło:
Meander; 2006, 61, 3-4; 280-289
0025-6285
Pojawia się w:
Meander
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Itinéraire d’un bouc emissaire
A Scapegoat’s Journey
Autorzy:
Prijatelj, Erika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/957827.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Scapegoat
victim
tension
personal image
relationship
Opis:
Sacrifice is an important part of religious, ethical and political life. In addition, the term;sacrifice’ has several meanings; one of them denotes a victim of crime. In this paper, we focus exclusively on victims of scapegoating. Scapegoats – individuals or communities – may be victims of others, or otherwise they may experience themselves in this way. This paper explores both possibilities. It, primarily studies the psychology of scapegoating based on the premise of the innate human need to discharge tensions, and then presents several paths out of the scapegoating mechanism. It also illustrates scapegoating dynamics in the media and explores the example of Slovenia based on its history and the current situation with respect to transferring of blame.
Źródło:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2018, 8, 1; 171-181
2391-6559
2083-8018
Pojawia się w:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Evolution of Anti-Gypsyism in Poland: From Ritual Scapegoat to Surrogate Victims to Racial Hate Speech?
Autorzy:
Kapralski, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1810819.pdf
Data publikacji:
2016-03-30
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Socjologiczne
Tematy:
Roma
anti-gypsyism
stereotype
scapegoat
surrogate victims
racism
Opis:
Building my argument on the analysis of two cases of anti-Roma violence (Oświęcim 1981 and Mława 1991), I would like to search for a pattern of evolution of anti-gypsyism in Poland. In the 1980s, the ambiguous stereotype of Roma, has been giving way to the picture of Roma as a convenient scapegoat to be blamed for the insecurity and economic hardships. This shift in the stereotypical image of Roma, together with the specific “management of discontent” performed by the communist authorities, prompted pogrom-like outbreaks of anti-Roma violence in the towns of Konin and Oświęcim. Similar attacks on Roma have taken place again in the beginning of the next decade, already in post-communist Poland. The mob aggression against Roma in the town of Mława in 1991, although retained many features of the earlier acts of violence, has already represented a new pattern in which Roma personified the fears associated with the transformation toward neoliberal capitalist economy. This new pattern of perception has provided fertile ground for the racialization of the anti-Roma discourse which I intend to trace down in the most contemporary instances of hate speech against Roma.
Źródło:
Polish Sociological Review; 2016, 193, 1; 101-118
1231-1413
2657-4276
Pojawia się w:
Polish Sociological Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne papiestwo jako kozioł ofiarny. Interpretacja mimetyczna
Autorzy:
Romejko, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44738116.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
Benedict XVI
clericalism
René Girard
Francis
mimetic theory
scapegoat
Opis:
One of the research methods is the mimetic theory developed by René Girard, a French-American literary scholar and anthropologist. An important idea in this concept is the scapegoat. Reluctance towards individuals or groups so defined is used to build social and political unity. Girard emphasizes that Napoleon Bonaparte played this role in the past. He was hated, and at the same time, his political and military skills were imitated. Nowadays, the papacy is the institution around which channeled aversion is an opportunity to build unity. On this subject, Girard referred to the person of Pope Benedict XVI, who efficiently united the Orient and the Occident in their aversion to each other. The pope who successfully defends himself against victimization is Francis. He does not reject the scapegoat but uses it efficiently, shifting his resentment from himself onto the clergy under his authority. In this action, Francis is imitated by the Polish hierarchs who adopted his conviction that it is necessary to combat clericalism. Making a smaller or larger group of clergymen a scapegoat seems to be not a great loss, especially when we consider the fact that this is a significant group in Polish society. In this work, Polish bishops are supported by two religious communities – Dominicans and Jesuits – whose members willingly highlight the negative features of the priests active in the parish space.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2022, 4/286; 119-132
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kozioł ofiarny w czasach post-prawdy
Scapegoat in Time of Post-Truth
Autorzy:
Zbirański, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044343.pdf
Data publikacji:
2019-05-20
Wydawca:
Collegium Civitas
Tematy:
Kozioł ofiarny
post-prawda
media
myślenie mityczne
Scapegoat
post-truth
mythological thinking
Opis:
Niniejszy artykuł przybliża zasady funkcjonowania mechanizmu kozła ofiarnego w jego uwarunkowaniach historycznych oraz nowej rzeczywistości związanej z pojawieniem się zjawiska post-prawdy. Różnice pomiędzy tymi realiami zostały zaprezentowane na tle zagadnień związanych z poznaniem i selekcją danych zachodzącymi w ramach nowych mediów. Na podstawie tych rozważań zostaje sformułowana diagnoza przydatności politycznej wspomnianego mechanizmu obecnie oraz perspektyw rozwoju w przyszłość.
This article introduces the principles of the mechanism of the scapegoat in its historical conditions and the new reality related to the appearance of the post-truth phenomenon. Differences between these realities have been presented in the context of issues related to the cognition and selection of data occurring within the framework of new media. On the basis of these considerations, a diagnosis of the political usefulness of the present mechanism and prospects for future development is formulated.
Źródło:
Zoon Politikon; 2018, 9; 146-163
2543-408X
Pojawia się w:
Zoon Politikon
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyjść z teatru i w nim pozostać Nikołaj Jewreinow – spojrzenie z XXI wieku
Stepping Out of the Theater and Remaining in It: A 21st Century Retrospective on the Art of Nikolai Evreinov
Autorzy:
Osińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1815536.pdf
Data publikacji:
2021-02
Wydawca:
Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu
Tematy:
Nikolai Evreinov
theatralization of life
the scapegoat ritual
drama therapy
performance studies
Opis:
Nowadays the growing interest in the work of Nikolai Evreinov, especially in the idea of the theatralization of life, provokes the question: Was Evreinov really ahead of his time, as Erika Fischer-Lichte suggests? What do his ideas mean today, in the era of performance studies? The article discusses Evreinov's most important concepts – such as the theatralization of life (on the example of human sex life, among others), monodrama, theater for oneself – as well as his works on the origins of theater which he saw in the scapegoat rituals, folk rituals, and public executions. Evreinov's ideas are juxtaposed with his work as a director (as the co-creator of the Ancient Theater in St. Petersburg, and the director of the mass spectacle The Storming of the Winter Palace) and with his dramatic works (on the example of the following dramas: The Beautiful Despot, In the Stage-Wings of the Soul [also known as: Theatre of the Soul], the parody The Inspector General [also known as: The Government Inspector] and The Chief Thing).
Źródło:
Didaskalia. Gazeta Teatralna; 2021, 161; 176-226
2720-0043
Pojawia się w:
Didaskalia. Gazeta Teatralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
René Girard’s concept of mimetic desire, scapegoat mechanism and biblical demystification
Pragnienie mimetyczne, mechanizm kozła ofiarnego i biblijna demistyfikacja w myśli René Girarda
Autorzy:
Strączek, Bogumił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/495402.pdf
Data publikacji:
2014-11-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
irard
mimesis
przemoc
kozioł ofiarny
religia
chrześcijaństwo
Girard
violence
scapegoat
religion
Christianity
Opis:
Artykuł przedstawia koncepcję pragnienia mimetycznego, przemocy i religii w ujęciu René Girarda. Stanowi również próbę wyjaśnienia podstawowych pojęć jego antropologii (mimesis, mechanizm kozła ofiarnego czy biblijna demistyfikacja) oraz umieszczenia ich w kontekście prac innych filozofów takich jak Hobbes, Freud, Durkheim czy Nietzsche. Praca zaczyna się od wprowadzenia do szeroko dyskutowanego problemu pragnienia mimetycznego. Ukazuje teorie mimetyczną Girarda jako teorię konfliktu. Następnie analizuje, jak w mimetycznej rywalizacji rodzi się przemoc. W ten sposób artykuł zmierza w kierunku omówienia mechanizmu kozła ofiarnego oraz relacji, jaka zachodzi pomiędzy przemocą a sacrum w społeczeństwach pierwotnych. Następnie rozpatruje ideę biblijnej demistyfikacji mimesis i ofiary zastępczej.
This article provides an overview of René Girard’s concept of mimetic desire, scapegoat mechanism and biblical demystification. It also attempts to explain the basic notions of his anthropology and to contextualize them in relation to the conceptions of philosophers like Freud, Durkheim and Nietzsche. The paper starts with an introduction to the widely discussed problem of mimetic desire. It sees Girard’s mimetic theory as a theory of conflict. Then, it analyzes how violence emerges through mimetic rivalry. From that point, the essay moves to discuss the scapegoat mechanism and the relation between violence and the sacred in archaic societies. Finally, it examines the conception of Judeo-Christian demystification of mimesis and surrogate victim.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2014, 35, 4; 47-56
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Psychospołeczne paradoksy przemocy
Psychosocial paradoxes of violence
Autorzy:
Czerniak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/529106.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
violence
scapegoat
Stockholm Syndrome
blaming the victims
the belief in a just world
Opis:
The paper presents several paradoxes related to violence and their psychosocial explanations. The goal was not to deny the common knowledge, but to find a more complete description and better understanding of this complex phenomenon. In opposition to the uncontested perception of violence as a phenomenon ruining human relationships, there was highlighted its role as a factor in consolidating the group – collective violence against „them” in a situation of conflict, and particularly violence against the „scapegoat”. Recalling the views of Rene Girard, collective murder committed upon a scapegoat was presented as part of the founding mechanism of society. Also, the unique and amazing bond can connect to the victim and his/her pursuer. Some psychological explanation for the phenomenon of „Stockholm Syndrome” were presented – a classic: from the psychoanalytic perspective and its reinterpretation on the grounds of social psychology. The second topic is associated with social perception of the victim of violence – there were presented psychological mechanisms, explaining why, instead of getting compassion and help, the victim is often humiliated, accused of provocation and blamed. This unjust judgment paradoxically is associated with sharing „belief in a just world” from Mervin Lerner’s theory. Another paradox relates to helping victims of violence. Firstly the aid may be undesirable and rejected by the victim, secondly, helping can caused additional suffering (the phenomenon of „secondary victimization”), and thirdly, persons who try to help can drop in the trap of satisfying their own selfish needs.
Źródło:
Państwo i Społeczeństwo; 2014, 2; 49-64
1643-8299
2451-0858
Pojawia się w:
Państwo i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religia a polityka w świetle teorii mimetycznej
Religion and Politics in the Light of Mimetic Theory
Autorzy:
Romejko, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635513.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
René Girard
mimetic theory
politics
power
religion
the sacred
sacrifice
scapegoat
victim
violence
Opis:
René Girard, the French-American literary critic and anthropologist, gives us the mimetic theory, which turns out to be an interesting tool for the interpretation of human relationships. It is based on the analysis of works of the world literature, including myths and the Bible. As a part of human nature mimesis leads to a conflict and at the same time it saves through a scapegoat. This is reflected in religious rituals, which are the first human institutions leading directly to a political institution – to the monarchy. The reality of the victim is firmly anchored in human culture, including the contemporary, despite the fact that it does not see this. This applies to all circles of civilization, including the West.  
René Girard, the French-American literary critic and anthropologist, gives us the mimetic theory, which turns out to be an interesting tool for the interpretation of human relationships. It is based on the analysis of works of the world literature, including myths and the Bible. As a part of human nature mimesis leads to a conflict and at the same time it saves through a scapegoat. This is reflected in religious rituals, which are the first human institutions leading directly to a political institution – to the monarchy. The reality of the victim is firmly anchored in human culture, including the contemporary, despite the fact that it does not see this. This applies to all circles of civilization, including the West.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2016, 10
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czas apokalipsy. Przemoc, wojna i pragnienie mimetyczne według René Girarda
Apocalypse now. Violence, war and mimetic desire according to René Girard
Autorzy:
Ufnal, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37497644.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
René Girard
apokalipsa
teoria mimetyczna
przemoc
kozioł ofiarny
apocalypse
mimetic theory
violence
scapegoat
Opis:
Zgodnie z teorią mimetyczną René Girarda, według której każde pragnienie jest naśladowaniem pragnienia innej osoby, wszelka przemoc wynika z destrukcyjnej rywalizacji. Przemoc będąca następstwem pragnienia mimetycznego może dotyczyć każdego przedmiotu: fakt, że przedmiot ten jest w posiadaniu kogoś innego, czyni go atrakcyjnym do tego stopnia, że wzbudza zachowania, które mogą prowadzić do wybuchu przemocy. Zatem to nie różnice są źródłem przemocy, jak mówi Girard, ale podobieństwa. W artykule starałem się wyjaśnić przyczyny, mechanizm i skutki pragnienia mimetycznego oraz nakreślić pesymistyczną wizję upadku świata według Girarda, który uważa, że apokalipsa już się zaczęła.
According to René Girard’s mimetic theory, all desire is the imitation of another person’s desire, thus violence results from destructive competition. The violence originating from mimetic desire can concern any object: the fact that an object is in possession of someone else makes it attractive to the point of inducing the outbreak of violence. Therefore, differences are not the source of violence, as Girard says, but similarities. In this article, I have tried to explain causes, mechanisms and effects of the mimetic desire, and to outline Girard’s pessimistic view of the world. The apocalypse has begun.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 40, 1; 261-276
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kozioł ofiarny i człowiek bez skazy. Sprawa Dreyfusa w filmie Romana Polańskiego „Oficer i szpieg” i wybrane problemy jego recepcji
A Scapegoat and a Flawless Man: The Dreyfus Affair in Roman Polański’s Film “An Officer and a Spy” and Selected Problems of Its Reception
Autorzy:
Demby, Łucja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520528.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
sprawa Dreyfusa
kozioł ofiarny
Roman Polański
antysemityzm
Dreyfus affair
scapegoat
Roman Polanski
anti-Semitism
Opis:
Artykuł dotyczy filmu Romana Polańskiego Oficer i szpieg, którego akcja została oparta na historii jednego z najsłynniejszych procesów sądowych, tzw. afery Dreyfusa. Autorka analizuje postawy bohaterów tego filmu między innymi w kontekście znanej teorii „kozła ofiarnego” René Girarda. Kozłem ofiarnym jest w tym ujęciu Alfred Dreyfus, Żyd oskarżony i niesprawiedliwie skazany na wygnanie jako rzekomy szpieg niemiecki. Przeciwstawia się temu pułkownik Picquart, określony w filmie mianem „człowieka bez skazy”. Problem „skazy” w odniesieniu do niego i do innych postaci oraz do świata przedstawionego jest jednak dużo bardziej złożony, a największą skazą charakteru ludzkiego okazuje się obojętność.
The article concerns Roman Polański’s film An Officer and a Spy, whose plot is based on the story of one of the most famous trials, known as the Dreyfus affair. The author analyses the attitudes of the film protagonists in the context of the well-known “scapegoat theory”, proposed by Rene Girard. Here, the notion of a scapegoat refers to Alfred Dreyfus, a Jew accused and unjustly sentenced to exile as an alleged German spy. The sentence is challenged by lieutenant colonel Picquart, who is defined in the film as a “flawless man”. The problem of “flaw” in relation to him and other characters and the world presented is much more complex, and indifference turns out to be the greatest flaw of the human nature.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2021, 114; 50-64
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Supremacja kozła ofiarnego w pracy socjalnej. Interpretacja roli ofiary w świetle antropologii René Girarda
Scapegoat Supremacy in Social Work: Interpretation of the Role of the Victim in the Light of René Girard’s Anthropology
Autorzy:
Adamczyk, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33717882.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
scapegoat
social work
social problems
violence
René Girard
kozioł ofiarny
praca socjalna
problemy społeczne
przemoc
Opis:
Artykuł przedstawia zjawisko supremacji kozła ofiarnego w świetle antropologii René Girarda. Francuski uczony opisywał mechanizmy radzenia sobie z kryzysami i mechanizmy kanalizujące przemoc w społeczeństwach pierwotnych. Jego koncepcja pozwala – w pewnym zakresie – na zrozumienie współczesnych zachowań jednostokowych i społecznych obejmujących działania przemocowe oraz proces kreowania kozłów ofiarnych. Część teoretyczną prowadzonych analiz dopełniają wnioski wypływające z doświadczeń praktyków, m.in. pracowników socjalnych, psychologów i terapeutów. Na ich podstawie opisano i zdefiniowano zjawisko supremacji kozłów ofiarnych, czyli odgrywania specyficznych ról związanych z czerpaniem korzyści materialnych i pozamaterialnych z sytuacji bycia ofiarą.
The article presents the phenomenon of scapegoat supremacy in the light of René Girard’s anthropology. The French anthropologist described the mechanisms of dealing with crises and mechanisms channeling violence in primitive societies. To some extent, his conception also allows us to understand contemporary individual and social behaviours, including violence and the process of creating scapegoats. The theoretical part of the article is supplemented with conclusions drawn from practitioners’ experience (social workers, psychologists, therapists). These experiences underlie a description and definition of the phenomenon of scapegoat supremacy, highlighting how they play specific roles related to various benefits – both material and non-material – from the situation of being a victim.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2022, 65, 4; 143-157
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak z pewnego miasteczka szatan wyrzucił szatana. Girardowskie mechanizmy w „My z Jedwabnego” Anny Bikont
How Satan Cast Satan out of a Small Town: Girardian Mechanisms in “The Crime and the Silence” by Anna Bikont
Autorzy:
Źrebiec, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44914199.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
antropologia
Zagłada Żydów
przemoc
kozioł ofiarny
René Girard
Jedwabne
Anna Bikont
anthropology
Holocaust
violence
scapegoat
Opis:
This article identifies the categories of René Girard’s anthropology in the content of The Crime and the Silence (My z Jedwabnego), a non-fiction book by Anna Bikont. The article stresses the mechanisms of mimetic violence and the scapegoat apparent in the events she describes. Bikont presents not only the results of her investigation into the events of 1941, but also the collective memory of the local community and its attitude to the public debate on the subject.
Celem artykułu jest odniesienie kategorii antropologicznych wypracowanych przez René Girarda do treści reportażu Anny Bikont pod tytułem My z Jedwabnego. Artykuł podkreśla obecność mechanizmów mimetycznej przemocy i kozła ofiarnego w prezentowanych przez autorkę wydarzeniach. Analizę umożliwia szeroki zakres zebranego przez reportażystkę materiału, w którym Bikont prezentuje nie tylko wyniki badań mających odtworzyć przebieg wydarzeń z 1941 roku, ale również trwającą pośród mieszkańców miasteczka pamięć zbrodni i ich stosunek do narosłej dookoła sprawy debaty publicznej.
Źródło:
Adeptus; 2020, 15
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdrada Judasza w dramacie Ireneusza Iredyńskiego „Żegnaj, Judaszu”
The Betrayal of Judas in Ireneusz Iredyński’s drama “Goodbye, Judas”
Autorzy:
Radziszewski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440905.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Iredyński Ireneusz (1939-1985)
Judasz
zdrada
kozioł ofiarny
psychologia zdrady
Judas
betrayal
scapegoat
psychology of treason
Opis:
Niniejsze opracowanie stanowi oryginalny artykuł poświęcony wydanemu w 1965 r. dramatowi Żegnaj, Judaszu Ireneusza Iredyńskiego. Celem artykułu jest studium przypadku apostoła zdrajcy, którego współczesną realizację w wersji scenicznej przedstawił dramaturg-outsider, Ireneusz Iredyński. Artykuł ukazuje, że sam chwyt umieszczenia na scenie bohatera biblijnego, nie musi oznaczać eksploracji sfery sacrum. „Zdrajca” Iredyńskiego jest uniwersalnym bohaterem, który niepokoi w każdej epoce i to niezależnie od wyznawanej religii lub deklarowanego ateizmu. Niniejsze opracowanie w centrum uwagi stawia problem wierności i zdrady, bycia kozłem ofiarnym i poszukiwania zbawienia. Bohaterem dramatu Iredyńskiego jest współczesny Judasz – czterdziestoletni mężczyzna, którego kaprys ojca obdarzył fatalnym imieniem apostoła-zdrajcy. Imię „Judasza” przynosi kompleks, a nawet obsesję Judasza. To właściwie jedyny cel życia bohatera sztuki – Judasz pragnie udowodnić wszystkim wokół, że nigdy nie zdradzi. Pomimo przeciwności losu pragnie pozostać do końca wierny. W wersji Iredyńskiego Judasz, zaangażowany w działalność konspiracyjną, nie chce wydać swojego Szefa, który stoi na czele bliżej nieokreślonej organizacji opozycyjnej. Realia sztuki Iredyńskiego odzwierciedlają rzeczywistość PRL-owskiego terroru lat 60. XX w., ale dają się również odczytać jako bardziej uniwersalny obraz totalitaryzmu. Jednak fatum Judasza jest silniejsze niż jego pragnienie wierności. Judasz zdradza, będąc samotnym wobec przemocy wrogiego systemu (reprezentowanego przez Komisarza, ale także Młodziutką Bladą, która okazała się agentką) oraz sadyzmu „swoich” (Piotr). Klęska Judasza polega na nadmiernym zaufaniu słowom. Zanadto Judasz próbuje „sprawdzać” siebie, jego autoanaliza doprowadza do samobójstwa, nie potrafi wyjść z zaklętego kręgu, w którym rządzą demony dzieciństwa. Iluzja wierności doprowadza do katastrofy, a służba sprawie, która jest iluzją, kończy się klęską. Wyniki badań nad dramatem Żegnaj, Judaszu – zarówno sferą psychologiczną i polityczną dramatu, ale i ukrytą w strukturze głębokiej dzieła kwestią moralną i religijną (głód sacrum) – stanowią dobry punkt wyjścia do dalszych poszukiwań różnych przejawów sacrum w literaturze polskiej czasu PRL-u, do studiów nad całością twórczości Iredyńskiego (poezją, prozą, dramatem, scenariuszami radiowymi i telewizyjnymi), a nade wszystko nad „sprawą Judasza” we współczesnym świecie. Tematyka wierności i zdrady, prawdy i kłamstwa, to jedno z najbardziej fundamentalnych zagadnień ludzkości. Budzi zainteresowanie psychologii, socjologii i politologii (np. kwestia lustracji), dla których literatura dostarcza archetypowych wzorców oraz pozwala odszukać właściwe odpowiedzi. Zwłaszcza młodzież jest grupą, do której zagadnienie zdrady, ale i kwestia wierności młodzieńczym ideałom oraz wiara (często entuzjastyczna) w sens życia, przemawiają w sposób szczególnie dobitny. Dramat Iredyńskiego – właściwie odczytany – z jego ukrytą warstwą moralną i głodem sacrum „zdradzonego zdrajcy”, może zapoczątkować namysł nad sensem ludzkiego życia. W dotychczasowych opracowaniach podkreślano aspekt psychologiczny i polityczny dramatu Iredyńskiego (z odwołaniem do biografii autora), natomiast niniejsza praca odsłania zupełnie pominiętą kwestię autosoteryzmu Judasza, który ostatecznie ponosi klęskę. Judasz Iredyńskiego to historia zdrajcy, który został zdradzony – przegrał, ponieważ zawierzył kłamliwym i pustym ideom. Dramat Iredyńskiego jest nie tyle wiwisekcją osobowości człowieka, który pocałunkiem wydał Mistrza z Nazaretu, ale bardziej stanowi analizę zdrajcy, którym może być każdy człowiek.
This study is the original article on Ireneusz Iredyński’s drama Żegnaj, Judaszu (Goodbye, Judas) published in 1965. Its aim is a case study of an apostle and traitor, whose modern theatrical shape has been moulded by an outsider playwright, Ireneusz Iredyński. The article indicates that the device alone of placing a biblical figure on stage does not necessarily mean exploring the sphere of the sacred. Iredyński’s “traitor” is a universal character that bothers conscience in every epoch, regardless of professed religion or declared atheism. This study places the issues or faithfulness and treason, of being a scapegoat and seeking redemption, in the centre of attention. The protagonist of Iredyński’s drama is a modern Judas — a forty-year-old man who on his father’s whim bears the fatal name of the apostle and traitor. The name “Judas” brings with it a complex, or even obsession of Judas. It is actually the only goal in the character’s life — Judas wants to prove to everyone around that he shall never commit treason. Despite adversities, he wants to remain faithful until the end. In Iredyński’s version, Judas, who is involved in underground activity, does not want to betray his Boss, heading an unidentified opposition organisation. The realities in Iredyński’s play reflect the times of the 1960s terror in the People’s Republic of Poland, but they can also be viewed as a more universal picture of totalitarianism. The fate of Judas, however, is stronger than his wish to be faithful. Judas betrays, standing alone against the violence of the enemy system (represented by the Commissioner, but also by the Pale Kid, who turns out to be an agent) and the sadism of “his own” men (Peter). Judas’s failure consists in his excess trust in words. (this idea was stated earlier) Judas tries too hard to “test” himself. His self-analysis leads to suicide. He cannot leave the vicious circle ruled by his childhood’s demons. His illusion of faithfulness leads to a disaster, and service to a cause, which is an illusion and ends in defeat. Results of studies on the drama Żegnaj, Judaszu — both the psychological and political sphere of the drama, and moral and religious issues (thirst for the sacred) hidden in the work’s deep structure — make a good starting point for further research on various aspects of the sacred realm in Polish literature from the communist era. In addition, it is beneficial for studies of all Iredyński’s works (poetry, prose, drama, radio and TV scripts), and above all, of the “Judas case” in the modern world. The issues of faithfulness and betrayal, truth and lies, are some of the most fundamental questions for humanity. They awoke interest of psychologists, sociologists and political scientists (e.g. the issue of vetting), whom literature provides with archetypal models and allows to find the right answers. Particularly young people are a group to which the issue of betrayal — but also that of faithfulness towards youthful ideals, and faith (often quite enthusiastic) in the sense of life — appeals with particular force. Iredyński’s drama — when read correctly — with its hidden moral layer and thirst for the sacred of the “traitor betrayed”, may start some reflections on the sense of human life. The studies made so far have stressed the psychological and political aspects of Iredyński’s drama (referring to the author’s biography), whereas this article exposes the completely unexplored issue of autosoterism of Judas, who fails in the end. Iredyński’s Judas is a story of a traitor betrayed — he loses, because he has trusted false and empty ideas. Iredyński’s drama is not so much a vivisection of the man who betrayed the Master from Nazareth with a kiss, as it is an analysis of a traitor, who might be found in each person.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 3(3); 65-90
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Loser Syndrome – universality of the strategy of defense of discriminated groups
Autorzy:
Pospiszyl, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365374.pdf
Data publikacji:
2020-11-01
Wydawca:
Fundacja Pedagogium
Tematy:
victims
loser syndrome
oppressive situation
social minority
symptoms of the loser syndrome
humiliation
scapegoat
long-term oppressive situation
Opis:
If one assumes, like Mayer Hacker, that a  social minority is a  group of people who, because of their physical or cultural characteristics, are not treated as equal to other groups in a  given society, then it turns out that many groups meet these criteria. In the prison subculture they are met by „losers,” in the macro-social space – by all minority groups such as national, ethnic, racial minorities, but also women and some religious minorities. It is surprising that although these groups often have comparable numerical, physical, or intellectual strength to that of the mainstream group, they are unable to obtain equal treatment, respect, and all the privileges that this entails. This is probably due to a number of factors, including tradition, cultural capital, resources, and culturally established institutions promoting specific social groups. However, an equally important determinant is the own activity of individuals forming a minority group, and their ability to integrate and consolidate with their own group. Among others, the following contribute to this: lack of intra-group solidarity, orientation towards the dominant group, excessive guilt, contempt for one’s own group etc. The article deals with the barriers inherent in the minority groups themselves, which contribute significantly to the consolidation of their unfavorable status. The size and scale of these barriers contribute to the status that I  call the loser syndrome. It is also important that the factors limiting the expansion of minority groups are similar in most minority groups. They are characterized by a certain universality.
Źródło:
Resocjalizacja Polska; 2020, 19; 91-108
2081-3767
2392-2656
Pojawia się w:
Resocjalizacja Polska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies