Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rzeka Nida" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Regulacja rzeki a zagrożenie powodziowe, na przykładzie Nidy
    River training vs. flood exposure. The example of the river Nida, Poland
    Autorzy:
    Lajczak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60267.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    rzeki
    regulacja rzek
    rzeka Nida
    zagrozenia powodziowe
    procesy korytowe
    Opis:
    W pracy zanalizowano wyniki badań nad skutkami geomorfologicznymi i hydrologicznymi prac regulacyjnych i melioracyjnych, podjętych w dolinie Nidy około 45 lat temu. Stwierdzono pozytywne i negatywne skutki tych zabiegów, te ostatnie odnoszą się m.in. do wzrostu zagrożenia powodziowego na około połowie badanego obszaru. Głównym celem pracy jest wskazanie sposobu zmniejszenia ryzyka powodzi, możliwego do zastosowania w dolinie tej rzeki objętej ochroną jako park krajobrazowy i należącej do sieci korytarzy ekologicznych o randze krajowej. Rzeka Nida, od połączenia Czarnej Nidy z Białą Nidą, miała przed regulacją na całej długości meandrowy bieg i minimalny spadek, dlatego cechowała się długotrwałym stagnowaniem wody na równinie zalewowej podczas powodzi. Celem prac regulacyjnych i melioracyjnych miało być zmniejszenie ryzyka powodzi, przyspieszenie odpływu wód powodziowych i częściowe osuszenie dna doliny, użytkowanej wyłącznie jako łąki i pastwiska (rys. 1). Wzdłuż anastomozujących odcinków rzeki, cechujących się cyklicznie zachodzącą awulsją koryta – np. koło Umianowic, występowały rozległe obszary wodno-błotne (rys. 2). W wyniku prac regulacyjnych, które objęły górną połowę rzeki i systematycznie posuwały się z jej biegiem, zachodziło wypłycanie koryta poniżej odcinków rzeki z korytem pogłębianym. Proces ten został udokumentowany przez zmiany minimalnych rocznych stanów wody i przepływu pełnokorytowego w rzece w trzech posterunkach wodowskazowych (rys. 3). W górnym odcinku rzeki reprezentowanym przez posterunek w Brzegach o najwcześniej rozpoczętym skracaniu koryta, od około 1960 r. zaznacza się tendencja do jego pogłębiania. Poniżej zachodziło wypłycanie koryta Nidy, jednak w wyniku regulacji postępującej w dół rzeki rozpoczął się proces przeciwny – pogłębianie koryta. W efekcie odcinek Nidy z wypłycanym korytem przemieszczał się z jej biegiem. W latach 90. XX w. regulacja Nidy została wstrzymana. Do tego czasu pogłębianie koryta rzeki zbliżyło się do Pińczowa. Wzdłuż dalszego biegu rzeki, od okolic Pińczowa, koryto zostało znacznie wypłycone. Wskazuje na to analiza morfometrii koryta, a także porównanie aktualnej głębokości koryta rzeki ze starorzeczami i odciętymi jej odnogami (rys. 4). Górny, pogłębiony odcinek koryta Nidy cechuje się niewielkim zagrożeniem powodziowym, na co wskazuje krótki czas występowania ponadpełnokorytowych stanów wody (posterunek w Brzegach). W okolicach Pińczowa, gdzie w ostatnich 45 latach zachodziło na przemian wypłycanie i pogłębianie koryta Nidy, czas występowania takich stanów wody w rzece ulegał dużym zmianom. Jednak od ponad 10 lat obserwuje się systematyczny wzrost zagrożenia powodziowego w dolinie Nidy w okolicach Pińczowa (rys. 5). Poniżej tego miasta sytuacja jest pod tym względem, biorąc pod uwagę całą dolinę, najgroźniejsza i będzie się pogarszać, gdyż odcinek rzeki z najbardziej wypłyconym korytem będzie się systematycznie przemieszczać z jej biegiem. Z kolei na wyjątkowo długotrwały czas występowania ponadpełnokorytowych stanów wody w dolnym biegu rzeki w okolicach Wiślicy, w dużym stopniu wpływa efekt cofki wód z koryta Wisły. Za skuteczny sposób zmniejszenia ryzyka powodzi lub choćby prowadzący do zahamowania tego zjawiska w dolinie Nidy od okolic Pińczowa do ujścia rzeki, który może być zaakceptowany przez władze Zespołu Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych, należy uznać rewitalizację największego kompleksu wodnobłotnego w dolinie tej rzeki w okolicach Umianowic. Jeżeli ten obszar będzie ponownie spełniać rolę efektywnego akumulatora wód powodziowych i osadów rzecznych, to proces wypłycania koryta Nidy w jej dalszym biegu zostanie zahamowany, a w przyszłości może być zastąpiony przez powolne wcinanie się rzeki w podłoże, co zaowocuje skróceniem czasu zatapiania równiny zalewowej.
    The paper summarises research into the geomorphological and hydrological effects of river training and improvement measures taken 45 years ago in the Nida valley. Positive and negative effects were identified, the latter including an increased flood exposure in half of the study area. The study aimed to find a feasible solution that would mitigate the flood risk. The valley is protected as a landscape park and belongs to a network of environmental corridors of national importance. Prior to the training measures, the River Nida, down from the confluence of the Czarna Nida and Biała Nida, ran in an entirely meandering channel with a minimal gradient causing long-term stagnation of the floodwater in the floodplain. The training and melioration measures were aimed at mitigating the flood risk, accelerating flood water drainage and draining part of the valley that had been used solely as meadows and pastures (Fig. 1). Vast wet marsh areas prone to cyclical channel avulsion were predominant along the braided reaches, such as near Umianowice (Fig. 2). As the engineering project started in the upper river course and continued downstream, the channel reaches directly below the newly deepened reaches became shallower. The process was documented by records of minimum annual water levels and bankfull discharges measured at three water gauges (Fig. 3). Measurements at the water gauge at Brzegi in the upper course, the first to undergo the training measures, indicate a deepening trend from ca. 1960 onwards. Downstream the channel initially began to get shallower, but the trend was fully reversed as the engineering project continued. This pattern of the shallowing channel reach travelling downstream continued until the project was halted near the town of Pińczów in the 1990s. Below the town the channel has become much more shallow, as was indicated during an analysis of its morphometry and a comparison of depths with those in oxbow lakes and cut off branches (Fig. 4). The deepened channel upstream is exposed to just minor flood risk, as indicated by short durations of over bankfull water stages (the Brzegi gauge). While the channel near Pińczów, with its alternating periods of deepening and shallowing, experienced a wide variation in the duration of such water level periods during the last 45 years, the flood risk has been consistently increasing during the last ten years (Fig. 5). Downstream of the town the flood risk is greater than anywhere else in the valley and it is bound to continue to grow as the shallowed channel zone will travel further down the river. Further downstream, near Wiślica, the Nida’s particularly long periods of over bankfull water stages are a result of the backwater effect from the confluence with the River Vistula. There is one way to effectively mitigate or at least to halt the increase of the flood risk in the Nida valley between Pińczów and the confluence that would also be acceptable to the authorities of the local Landscape Parks (Zespół Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych). This is to revitalise the largest wet marsh area in the valley near Umianowice. As soon as this area can resume its role as an effective retention zone for flood water and bedload, the Nida channel shallowing process will stop and might possibly be replaced by downcutting, thus shortening the floodplain flooding in the future.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/1
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skutki powodzi roztopowej w roku 2006 w uregulowanym odcinku delty śródlądowej rzeki Nidy
    Consequences of the spring flood in year 2006 on the regulated part of middle delta in the Nida river
    Autorzy:
    Struzynski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61739.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    doliny rzeczne
    rzeka Nida
    dolina Nidy
    powodzie roztopowe
    ochrona przeciwpowodziowa
    waly przeciwpowodziowe
    uszkodzenia walow przeciwpowodziowych
    rozmycia
    szkody powodziowe
    Opis:
    Rzeka Nida przepływa przez południową cześć Polski, obejmując swym zasięgiem głównie województwo świętokrzyskie. Nida, jako najdłuższa rzeka województwa licząca 151,2 km, odwadnia południową część Gór Świętokrzyskich i środkowo-północną część Niecki Nidziańskiej. W przeważającej części jest nieuregulowaną rzeką nizinną o średnim spadku 0,65 promila. Obszar Doliny Nidy pomiędzy przekrojami Stara Wieś i Pińczów został mocno przekształcony przez człowieka. Poza pełną regulacją rzeki na odcinku Stara Wieś–Motkowice i częściową Motkowice–Pińczów, w opisanym rejonie wykonano również prace melioracyjne. Rzeka Nida w środkowym biegu jest w przeważającej części obwałowana, co powoduje, że duży obszar powyżej oraz w rejonie delty śródlądowej jest wyłączony z pełnienia funkcji zbiornika retencji przeciwpowodziowej. Dodatkowo umocnienia te są zaniedbane. Zbyt wąska rozstawa wałów powoduje, że wiele wezbrań wiosennych osiąga rzędną ich korony. Powoduje to silne obciążenie konstrukcji obwałowań. Piaszczyste podłoże i dość gwałtowne powodzie wiosenne są dodatkowo przyczyną częstych awarii wałów przeciwpowodziowych. Woda, która wdziera się przez uszkodzony wał, wnosi na okoliczne pola duże ilości rumowiska, a następnie zalega na zawalu. Zmeliorowana dolina przeznaczona jest w dużym stopniu pod użytki zielone, z tego powodu zbyt długie zaleganie wody w dolinie może spowodować pojawienie się procesów gnilnych. Planowane jest poddanie badanego obszaru zabiegom renaturyzacyjnym. Celem artykułu jest określenie jakości funkcjonowania istniejących wałów przeciwpowodziowych na odcinku od 78+300 do 76+200, wykonanie oceny zagrożenia powodziowego i skutków powodzi po wykonaniu prac renaturalizacyjnych na tle powodzi wiosennej w roku 2006. Na opisywanym obszarze wykonywane są regularne pomiary geodezyjne i hydrauliczne (przekroje poprzeczne koryta Nidy, przekroje dolinowe oraz pomiary tachimetryczne, pomiary prędkości wody i spadku, pomiary granulometryczne i transportu rumowiska). Po powodzi wiosennej w roku 2006 wykonano pomiary geodezyjne, pomiary prędkości wody i spadku zwierciadła wody w rejonie zniszczeń na obszarze pomiędzy Starą Wsią a Motkowicami. Wykonano również pomiary tachimetryczne w rejonie Delty i wizję lokalną po powodzi w rejonie niepoddanym regulacji; poniżej Pińczowa (okolice Krzyżanowic). W artykule przedstawiono wyniki pomiarów dwóch rozmyć wału przeciwpowodziowego. Pierwsze powstało w odległości 76+840, a drugie – 76+640; około 500 metrów powyżej mostu w Motkowicach. Badany obszar porównano z innymi obszarami delty śródlądowej, na których prowadzone są wieloletnie badania przez zespół pracowników Katedry Inżynierii Wodnej AR w Krakowie.
    The Nida River flows trough the southern part of Poland. The basin of this river is localized mainly in Swietokrzyskie province. It is a longest river in this province (151.2 km) flowing in it's upper part trough the southern part of the Swietokrzyskie Mountains. In most part Nida is a not regulated lowland river, characterized by the slope of about 0.65 promiles. The Nida River valley between cross-sections Stara Wies and Pinczow had been strongly transtormed. Between villages Stara Wies and Motkowice, the typical river training had been done. The river also was partially trainned on the distance between Motkowice and Pińczów as well as in the short distance below Pinczow. The Nida River embankments are localized in the middle part so a big part of the river valley cannot be used as a small retenition. These narrowly distributed fortiffications are in a weak condition, what causes that spring flood waves which often reach the top of the embankments can easily destroy the embankments and flush onto the valley some of their parts together with the sandy substratum from below. The water flowing trough the destroyed part of the embankment transports the high volume of sand from the riverbed which, after the pass of floody flow, deposites on the river valley. Also the water cannot easily go back to the river channel. Both of those phenomenons are disadvantageous because of the landuse of this area as a feeding grounds and meadows. For improving of the current state, the renaturalization works are proposed. In the area of middle delta the long term measurements in situ and field reconaissance have been performed since 2003 by the scientists of the Department of Water Engineering, AU Krakow (bathymetry in river channel and in the river valley, flow velocity measurements and bedload characterization). After the flood in 2006 the main attention was focused on the region where damages of embankments were found. There were two damages between Stara Wies and Motkowice. First of them was localized in cross-section 76+840, and the second in cross-section 76+640, about 500 meters upstream from the bridge in Motkowice. The main goal of this paper is to present the current use of the embankments of the Nida River in on th esection km 78+300 – km 76+200 after the 2006 spring flood. Also the prognosis of the flood risk as well as the results of the flooding after the renaturalization works is presented. The land use of the presented area was compaired to the other parts of the middle delta and to cross-sections localized downstream.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/1
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Optymalizacja eksploatacji Zalewu Pińczowskiego w celu zmniejszenia jego zamulenia
    The rebuilding of outflow system in Pinczowski reservoir and its optimal exploitation for reduction of alluviation processes
    Autorzy:
    Struzynski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60279.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    rzeka Nida
    zbiorniki wodne
    zbiornik Pinczowski
    eksploatacja
    przeplyw wody
    kanaly doprowadzajace
    stan techniczny
    zamulenie
    poprawa stanu technicznego
    kanaly ulgi
    Opis:
    Zalew Pińczowski powstał podczas technicznej regulacji rzeki Nidy. Został on oddany do użytku w roku 1973, a modernizowany w latach 80. Wykonany został przekop skracający bieg rzeki, a dotychczasowe koryto biegnące w pobliżu ośrodka MOSiR pogłębiono, tworząc w ten sposób zalew. Od strony południowowschodniej zbiornik opiera się o drogę wojewódzką w miejscu, gdzie w przeszłości zlokalizowany był most drogowy na Nidzie. W chwili obecnej znajduje się tam przepust drogowy w kierunku rowu przeprowadzającego wodę ze zbiornika do starorzecza, a następnie na mokradła i z powrotem do Nidy poniżej Pińczowa. Długość odprowadzalnika wynosi około 1,3 km, a jego spadek – od 0,16 do 0,37‰. Zasilanie zbiornika odbywa się poprzez doprowadzalnik o długości 1,8 km i spadku 0,42‰, będący w przeważającej części starym korytem Nidy. Pobór wody następuje się poprzez śluzę wpustową. Zbiornik pracuje obecnie jako przepływowy z 8-dniowym czasem zatrzymania wody. Projektowany czas jest krótszy i wynosi 5–6 dni, a zalecany czas zatrzymania, określony w niniejszym artykule na podstawie analizy szeregu parametrów morfologicznych, biologicznych i chemizmu wód, nie powinien przekroczyć 2–3 dni. Przepust wody do odprowadzalnika posiada zbyt mały wydatek, co powoduje, że zbiornik pińczowski nie jest właściwie eksploatowany. Z tego powodu w chwili obecnej w zalewie występuje wiele niepożądanych procesów powodujących powolną degradację zbiornika. W związku w tym zaproponowano wykonanie rurociągu, prowadzącego wodę wprost do Nidy, zwiększającego przepływ wody przez zbiornik do ilości optymalnej. Zaproponowano również pogłębienie zbiornika z uwzględnieniem ochrony istniejących tam chronionych gatunków małży.
    In the 70-ties and 80-ties the river training was done in the Nida River. The river itself near Pińczów was shortened and the new channel was created. After the old channel near MOSiR recreational center was widened and deepened, the pińczowski reservoir was build in 1973 and then modernized in 80-ties. On east-southern in the place where in the past was a bridge in Nida River there is a district road running. At present the outflow culvert is localized there from which the water passes to the trapezoidal channel and then to the old channel. Finally the part of the water goes on the wetlands and the rest, below Pińczów, back to the Nida River. The length of the outflow channel is in total about 1.3 km, and the slope varies from 0.16 to 0.37 promiles. The water flows to the reservoir from the river by the side intake and stays there in average of 8 days. The projected retention period is about 5-6 days, and the time estimated on basis of current measurements of morphological, biological and water quality parameters should not exceed 2-3 days. Presently it is not possible because the outflow culvert was done without according to the engineering design and it's maximum discharge is about quoter of the designed one. This cause that the pińczowski reservoir exploitation cannot be well performed and many disadvantageous processes can be found in the inflow channel as well as in the reservoir itself. The silting processes and the afforestation cause the slow but contiguous degradation of the reservoir. As a solution the spillway with the pipeline is proposed to pass the overdischarge water directly to the Nida River. Additionally the deepening of the reservoir is proposed but with the care of the preservation of the mollusc's population.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2007, 4/2
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Procesy erozji i agradacji na uregulowanym odcinku rzeki Czarna Nida
    Processes of erosion and aggradation within the regulated section of the Czarna Nida river
    Autorzy:
    Bak, L.
    Michalik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/60143.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    rzeki
    rzeka Czarna Nida
    regulacja rzek
    wezbrania wod
    koryta rzeczne
    zmiany morfologiczne
    erozja denna
    erozja boczna
    material denny
    akumulacja
    Opis:
    Głównym celem prezentowanych badań jest określenie zmian morfologicznych na „uregulowanym” odcinku rzeki Czarna Nida, spowodowanych czterema wezbraniami. Na odcinku tym wykonano pomiary geometrii dwunastu przekroi poprzecznych po przejściu fal wezbraniowych, składu uziarnienia materiału dennego oraz prędkości przepływu. Oceniono zmiany warunków hydrodynamicznych, mających decydujący wpływ na objętość transportowanego materiału dennego, rozmycie skarp i tym samym na kształt koryta. Oceniono objętość materiału zakumulowanego w obrębie koryta i równiny zalewowej oraz pochodzącego z erozji skarp. Objętość transportu rumowiska została obliczona równaniem Ackersa i White’a. Stwierdzono, że procesem mającym największy wpływ na transformacje koryta jest depozycja, a usunięcie wyspy śródkorytowej może wpłynąć na rozmieszczenie stref erozji i sedymentacji w korycie.
    The main goal of the presented research was to determine the morphological changes in the "regulated" section of the Czarna Nida River caused by four freshets. The surveying measurements of twelve cross-sections, bed material composition and stream velocity were carried out. The changes of the hydrodynamic conditions, having a decisive impact on the intensity of transported material, bank erosion and thus on the channel shape were estimated. The volume of material accumulated within the channel and flood plains and derived from bank erosion was estimated. The Ackers and White- equation was used to calculate the volume of transported material. It was found that the greatest impact on the river channel transformation has the deposition of material.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 08/1
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ regulacji środkowego biegu Nidy na stan lasu łęgowego - zapis procesu w przyrostach rocznych olszy czarnej Alnus glutinosa (L.) Gaertn.
    Influence of river regulation on riparian forest condition - record of the process in Alnus glutinosa (L.) Gaertn. annual tree rings
    Autorzy:
    Wojcik, A.
    Czajka, A.
    Kaczka, R.J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/881971.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
    Tematy:
    rzeki
    rzeka Nida
    regulacja rzek
    rezim rzeki
    lasy legowe
    drzewa lesne
    olsza czarna
    Alnus glutinosa
    przyrost drzew
    przyrosty roczne
    analiza dendrochronologiczna
    czynniki klimatyczne
    czynniki hydrologiczne
    Źródło:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2014, 16, 3[40]
    1509-1414
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies