Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rozumowanie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 54
Tytuł:
Toward a Philosophy of Moral Education
Ku filozofii edukacji moralnej
Autorzy:
Andrej, Andrej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/550143.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
rozumowanie prospołeczne
zachowania prospołeczne
etyka
wychowanie moralne
prosocial moral reasoning
prosocial behaviour
Ethics education
prosocial education
Opis:
W artykule zaprezentowano rozważania teoretyczne dotyczące edukacji moralnej, która prowadzona jest na Słowacji w formie obowiązkowego przedmiotu szkolnego. Lekcje etyki wdrożono na drugim etapie kształcenia ogólnego (szkoła ponadpodstawowa) w roku szkolnym 1993/1994, natomiast od roku szkolnego 2004/2005 są one prowadzone również na pierwszym stopniu (szkoła podstawowa). Osnową edukacji moralnej w słowackim systemie oświaty jest koncepcja prospołeczności hiszpańskiego psychologa Roberta Roche’a Olivara. Celem niniejszego opracowania jest zbadanie związku zachodzącego między filozoficzną ideą edukacji moralnej a kształcenia w kierunku prospołeczności.
The paper focuses on one project of moral education that is taking place in Slovakia in a form of a school subject. Ethics Education has been implemented in Slovakia since 1993/1994 as a school subject in the 2nd grade of primary schools and since 2004/2005 in the 1st grade of primary schools. The subject Ethics Education is based on education toward prosociality in the intentions of a Spanish prosocial psychologist Robert Roche Olivar. The aim of the paper is to examine a philosophical connection between moral education and education towards prosociality.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2016, 2/1; 281-291
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O argumentowaniu z analogii w dyskursie prawniczym. Uwagi na tle sporu o stosowanie art. 745 Kodeksu postępowania cywilnego
The Use of Analogical Argument in Legal Discourse. Remarks on the Background of the Dispute on the Application of Article 745 of The Civil Procedure Code
Autorzy:
Barszcz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938828.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
argument
analogia
rozumowanie przez analogię
art. 745 k.p.c.
analogy
reasoning by analogy
article 745 of the Polish Civil Code
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie specyficznych cech prawniczego argumentowania w oparciu o analogię. Jest on realizowany w odniesieniu do zaistniałego w obrocie prawnym sporu dotyczącego stosowania art. 745 k.p.c. do rozstrzygania o kosztach postępowania zabezpieczającego w sytuacji, gdy: a. powód zainicjował postępowanie zabezpieczające w oparciu o nakaz zapłaty wydany w po- stępowaniu nakazowym; b. zabezpieczenie powództwa zostało wykonane przez komornika sądowego; c. pozwany nie wniósł skutecznie zarzutów od nakazu zapłaty.
The aim of this article is to determine the specific features of argument from the similarity (analogy) in legal discourse. This is undertaken in regard to the dispute over application of article 745 of the Polish Civil Code to deciding on costs of proceedings to secure claims when: a) the plaintiff initiated the proceedings to secure claims on the grounds of order for payment; b) the measures for claim safeguarding were enforced by the judicial enforcement officer; and c) the defendant did not raise objections against the order for payment.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2020, 30, 1; 7-20
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucyjna Teleonomia jako zasada unifikująca Rozszerzonej Syntezy Ewolucyjnej
Evolutionary Teleonomy as a Unifying Principle for the Extended Evolutionary Synthesis
Autorzy:
Bartlett, Jonathan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553395.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Ewolucyjna Teleonomia
Nowoczesna Synteza
Rozszerzona Synteza Ewolucyjna
zasada unifikująca
teoria ewolucji
teleologia
rozumowanie w biologii
Evolutionary Teleonomy
Modern Synthesis
Extended Evolutionary Synthesis
unifying principle
evolutionary theory
teleology
biological reasoning
Opis:
Wielu ludzi nie docenia wpływu wywieranego przez zasady unifikujące na badania biologiczne. Zasady te mają dostarczać upraszczających założeń w przypadku złożonych problemów, dzięki czemu można te problemy skutecznie rozwiązywać przy użyciu dostępnych narzędzi. Błędne założenia upraszczające mogą jednak prowadzić do nieprawidłowego opisu problemów, a więc i do bezpodstawnych wniosków. Zasady unifikujące Nowoczesnej Syntezy biologii ewolucyjnej są obecnie podważane przez Rozszerzoną Syntezę Ewolucyjną. Ta ostatnia, jak dotąd, nie zapewniła jednak własnych zasad unifikujących, przez co wielu naukowców wątpi, czy rzeczywiście stanowi ona oryginalną syntezę biologii ewolucyjnej. W niniejszym artykule za zasadę unifikującą Rozszerzonej Syntezy Ewolucyjnej uznaję koncepcję ewolucyjnej teleonomii (jest to koncepcja Ernsta Mayra zastosowana do samych procesów ewolucyjnych). Dostarczę ponadto konkretnych przykładów pokazujących, że współczesne badania, biorąc za podstawę zasady unifikujące Nowoczesnej Syntezy, prowadzą w ślepą uliczkę. Można temu zaradzić dzięki przyjęciu Rozszerzonej Syntezy Ewolucyjnej wraz z ewolucyjną teleonomią jako zasadą unifikującą.
Many people underestimate the effect that unifying principles have on the study of biology. Unifying principles are used to provide simplifying assumptions to complex problems, which allow them to be effectively tackled by the tools at hand. However, erroneous unifying principles will generate simplifying assumptions that lead towards mischaracterizations of problems which inevitably lead to invalid conclusions. The unifying principles of the current Modern Synthesis of evolution are presently being challenged by the Extended Evolutionary Synthesis. However, the Extended Evolutionary Synthesis has so far failed to provide unifying principles of its own, which has caused many to question whether or not the Extended Evolutionary Synthesis is indeed a unique synthesis of evolutionary biology. Here, the concept of evolutionary teleonomy (Ernst Mayr’s concept of teleonomy applied to evolutionary processes themselves) is identified as a unifying principle of the Extended Evolutionary Synthesis. Additionally, specific examples are provided where modern research has been led astray by the unifying principles of the Modern Synthesis which would have been corrected by applying the Extended Evolutionary Synthesis with the unifying principle of evolutionary teleonomy.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2018, 15; 441-460
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Qualitative Spatio-Temporal Representation and Reasoning for robotic applications
Jakościowa przestrzenno-czasowa reprezentacja oraz rozumowanie dla aplikacji robotycznych
Autorzy:
Będkowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/276447.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
rozumowanie jakościowe
robot mobilny
robot przemysłowy
modelowanie semantyczne
qualitative reasoning
mobile robot
industrial robot
semantic modeling
Opis:
This paper discusses the methodology of Qualitative Spatio-Temporal Representation and Reasoning (QSTRR) for robotic applications. The goal is to develop reasoning mechanism that will allow modelling the environment and performing spatiotemporal decisions. A new approach is related to environment modelling based on robot’s perception, therefore new concepts (spatial entities) are obtained automatically, and then used in reasoning. This paper presents the results of the three experiments. Each experiment focuses on different robotic applications, such as mobile spatial assistive intelligence for spatial design, spatial design used for robotic arm integration with the environment and supervision of a teleoperated robot. Each of the experiments is considered as the proof of concept of the proposed methodology. Thus, it can be efficiently used for developing sophisticated robotic application where human-robot interaction and integration are considered as an important goal.
W artykule przedstawiono metodykę jakościowej przestrzenno-czasowej reprezentacji oraz rozumowania dla aplikacji robotycznych. Celem jest opracowanie mechanizmu podejmowania decyzji, które umożliwi także modelowanie środowiska oraz rozumowanie w sensie jakościowym. Nowym zagadnieniem badawczym jest budowanie modelu środowiska na bazie obserwacji robota mobilnego, przy czym nowe koncepty (podstawowe elementy przestrzenne) są generowane automatycznie. Przedstawiono trzy eksperymenty, każdy skojarzony z inną aplikacją robotyczną, między innymi mobilna przestrzenna inteligencja asystująca dla projektowania przestrzennego, projektowanie przestrzenne dla integracji robota przemysłowego z istniejącym środowiskiem pracy oraz nadzorowanie pracy robota zdalnie sterowanego. Każdy z tych eksperymentów dowodzi słuszności proponowanej metodyki. W związku z tym metodyka może znaleźć zastosowanie w projektowaniu zaawansowanych aplikacji robotycznych, gdzie interakcja oraz integracja człowiek-robot są zasadniczym zagadnieniem funkcjonalnym oraz użytkowym.
Źródło:
Pomiary Automatyka Robotyka; 2013, 17, 2; 300-303
1427-9126
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Robotyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prosocial moral reasoning and behaviours: the role of ethics education
Prospołeczne rozumowanie i zachowanie moralne. Rola edukacji etycznej
Autorzy:
Brestovanský, Martin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/549938.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
prospołeczne rozumowanie moralne
zachowanie prospołeczne
etyka
edukacja prospołeczna
prosocial moral reasoning
prosocial behaviour
Ethics education
prosocial education
Opis:
W niniejszym tekście przeanalizowano związek zachodzący między oceną lekcji etyki przez uczniów a typem rozumowania moralnego, który oni prezentują. W celu zbadania tej zależności posłużono się trzema kwestionariuszami: kwestionariuszem prospołecznego rozumowania moralnego, kwestionariuszm zachowań prospołecznych w szkole i opracowanym przez autora niniejszej publikacji kwestionariuszem oceny lekcji etyki. Próba badawcza obejmowała uczniów klas szóstych z dwudziestu sześciu szkół podstawowych z zachodniej części Słowacji w liczbie 579 uczestników (49,7 % dziewcząt, średnia wieku wyniosła 11,27, SD =0.71). Badanie dostarczyło dowodów na prawdziwość tezy, że pozytywne nastawienie do lekcji etyki wiąże się z wyższym poziomem rozumowania moralnego i powszechniejszym przejawianiem zachowań prospołecznych.
The relationship between students´ evaluation of the school subject Ethics Education and students´ type of prosocial moral reasoning and behaviours is described in the study. Prosocial moral reasoning, prosocial behaviour in the school questionnaire, and our own Ethics Education evaluation measure was used in the study. Research sample included students of 6th grades of 26 primary schools from the western part of Slovakia: 579 participants (49,7% female, Mage = 11,27; SD = .71). There is evidence which supports the idea that the positive attitude to Ethics Education is linked to developmentally higher types of reasoning and higher prevalence of prosocial behaviours.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2016, 2/1; 293-308
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oceny moralne w rozumowaniu sędziowskim
Moral assessments in judicial reasoning
Autorzy:
Chirkowska-Smolak, Teresa
Smolak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693762.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
moral judgement
moral competences
moral reasoning
judicial reasoning
the psychology of morality
ocena moralna
kompetencje moralne
rozumowanie moralne
rozumowanie sędziowskie
psychologia moralności
Opis:
There are two questions posed in this text: (i) does the formulation of moral assessments by judges require from them any special moral competences and (ii) does the moral reasoning have a character of rational reasoning. Answering the first question we claim that when it comes to formulating moral assessments, judges do not have any special moral competences to adjudicate in difficult moral dilemmas. Thus there is no reason to state that moral thinking experiments which are an inseparable element of a judge’s reasoning process, allow to adopt a thesis that the reasoning of judges is morally better or more moral than the reasoning of other entities operating in the public sphere. Answering the second question, we believe that since people are generally unaware of what influences their moral judgements, it may also be so that the judges may not know what makes them adopt and pursue certain moral judgements, when they believe, erroneously, that their decisions have been rationally made. Intuition plays an important role in the making of moral judgements, also when it comes to the legal profession, since the latter are expected to base their attitudes on rational reasoning and an objective consideration of differing arguments.
W artykule stawiamy dwa pytania: czy formułowanie przez sędziów ocen moralnych wymaga od nich posiadania szczególnych kompetencji moralnych oraz czy rozumowanie moralne ma charakter rozumowania racjonalnego? Odpowiadając na pierwsze pytanie, uważamy, że w sytuacji formułowania ocen moralnych sędziowie nie posiadają jakichś szczególnych kompetencji moralnych do rozstrzygania dylematów moralnych. Nie ma podstaw, by sądzić, że moralne eksperymenty myślowe, które nieodłącznie pojawiają się w pracy umysłowej sędziego, pozwalają przyjąć, iż rozumowanie sędziów jest bardziej moralne/ lepsze moralnie aniżeli rozumowanie innych podmiotów działających w sferze publicznej. Odpowiadając na drugie pytanie, uważamy, że skoro zazwyczaj ludzie są nieświadomi tego, co wpływa na ich oceny moralne, można przyjąć, że również sędziowie mogą być nieświadomi tego, co powoduje ich osądy moralne, błędnie przy tym przyjmując, że racjonalnie podejmują decyzje. Intuicje pełnią ważną rolę w dokonywaniu ocen moralnych również w przypadku osób wykonujących zawody prawnicze, od których to oczekuje się, by opierały się na racjonalnym rozumowaniu oraz obiektywnym rozpatrywaniu różnych argumentów.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 2; 31-46
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Knowledge-based in medical decision support system based on subjective intelligence
Autorzy:
Fujita, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951649.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Śląski. Wydział Informatyki i Nauki o Materiałach. Instytut Informatyki. Zakład Systemów Komputerowych
Tematy:
medical diagnosis
ontology
subjective intelligence
reasoning
fuzzy rules
diagnostyka medyczna
ontologia
inteligencja
rozumowanie
reguły rozmyte
Opis:
Emotional Intelligence as cybernetics approach is using cognitive reasoning to collect the subjective attribute of human subject interacted with a system for providing technical advice. This talk contributes in new Cybernetics paradigm on using multidisciplinary in decision making. It is related to the construction of Avatar that can interact with human subject for collecting subjective attributes (emotional and cognitive) and objective attributes (physical), for decision making. paper extends reasoning issues on medical diagnosis related to Virtual Doctor System (VDS). Intuitionistic fuzzy aggregation functions have been used to represent concept reflective to the mental model of the VDS. The VDS project used two physical ontology model and mental ontology model aligned on medical ontology for reasoning. In this paper the mental ontology related to medical diagnosis is the main emphasis. The mental Ontology is represented as two models: Emotion state model, and ego state model. The attributes of mental state are represented as fuzzy intuitionistic criteria. The emotion state related attributes are represented using harmonic hybrid weighted Ordered Intuitionistic fuzzy aggregation function. The ego state related attributes are represented using Bonferroni hybrid weighted average aggregate function. The both aggregate functions as well as the physical ontology aggregate functions are aligned on medical knowledge based for producing aligned inquiry for reasoning in medical knowledge. The model is built for testing.
Źródło:
Journal of Medical Informatics & Technologies; 2013, 22; 13-19
1642-6037
Pojawia się w:
Journal of Medical Informatics & Technologies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje i dysfunkcje myślenia irracjonalnego
Autorzy:
Gajewski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647353.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
rationalism
irrationalism
rationality
irrationality
reason
reasoning
thinking
racjonalizm
irracjonalizm
racjonalność
irracjonalność
rozum
rozumowanie
myślenie
Opis:
The terms “rationality” and “rationalism” are often considered to be synonyms which is a mistake. “Rationality” means certain property of thinking while “rationalism” – philosophical current. It is the same case with the terms “irrationality” (characteristic psycho-biological and social phenomenon) and “irrationalism” (certain theoretical and mental position). Many researchers claim that rationality and reasoning are definitive properties of thinking which is also a mistake. Thinking is a set of activities that are supposed to solve problems (motivational tensions) generated by so-called motivational system. Reasoning constitutes only one of subsets of thinking. We call thinking rational when it manages to solve a problem in an optimal way. Rational thinking relies (among others) on finding patterns in a world that surrounds us. This tendency, however, often leads to finding false patterns and formulating false beliefs based on them. A huge number of false beliefs and thinking errors which we fall victims to every day seems to suggest that being rational is not our “default setting”.
Terminy „racjonalność” i „racjonalizm” często bywają uważane za synonimy, co jest błędem. „Racjonalność” oznacza pewną własność myślenia, zaś „racjonalizm” – kierunek filozoficzny. To samo dotyczy terminów „irracjonalność” (swoiste zjawisko psycho-biologiczne i społeczne) oraz „irracjonalizm” (określone stanowisko teoretyczne i mentalne). Wielu badaczy uważa racjonalność i rozumowanie za cechy definicyjne myślenia, co również jest błędem. Myślenie to zespół czynności, których funkcją jest rozwiązywanie problemów (napięć motywacyjnych) wytwarzanych przez tzw. układ motywacyjny. Rozumowanie stanowi tylko jeden z podtypów myślenia. Określamy myślenie mianem racjonalnego, gdy udaje mu się rozwiązać dany problem w sposób optymalny. Myślenie racjonalne polega m.in. na znajdowaniu prawidłowości w otaczającym nas świecie. Ta tendencja wielokrotnie prowadzi jednak do doszukiwania się prawidłowości tam, gdzie ich nie ma i formułowania na tej podstawie fałszywych przekonań. Ogromna ilość fałszywych przekonań oraz błędów myślenia, którym ulegamy każdego dnia, zdaje się sugerować, że bycie racjonalnym nie stanowi naszego „ustawienia domyślnego”.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2017, 42, 2
2300-7540
0137-2025
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozumowanie moralne – norma czy wyjątek?
Autorzy:
Gałecki, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195334.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
A. MacIntyre
J. Finnis
J. H. Newman
practical reasoning
ethics
meta-ethics
reasons to action
rozumowanie praktyczne
etyka
metaetyka
racje działania
J. H. Newman
Opis:
Czymś fundamentalnym dla etyki jest pytanie o to, w jaki sposób człowiek zdobywa swoją wiedzę o świecie moralnym, w tym przede wszystkim wiedzę na temat tego, co należy w danej sytuacji uczynić. Od czasów starożytnych ten obszar działalności człowieka nazywa się rozumowaniem praktycznym lub moralnym. Pod koniec ubiegłego wieku w świecie anglosaskim toczył się ciekawy spór o to, czy owo rozumowanie moralne ma charakter konieczny (stanowi warunek sine qua non każdego czynu), czy też stanowi coś wyjątkowego, dokonywanego przez podmiot tylko w wyjątkowo zawiłych sytuacjach moralnych. W swoim artykule staram się rozstrzygnąć ten spór, odwołując się do powszechnie przyjmowanego odróżnienia rozumowania prowadzącego do zdobycia racji do działania (rozumowanie implikatywne, pierwszoosobowy punkt widzenia) od rozumowania prowadzącego do wyrażenia tychże racji (rozumowanie eksplikatywne, trzecioosobowy punkt widzenia).
One of the fundamental ethical questions is concerning the nature and method of the human acquisition of the moral knowledge – especially the knowledge about personal and actual obligations hic et nunc. Since ancient times this area of human activity has been called “practical” or “moral reasoning.” At the end of twentieth century there have strated an interesting disputet whether this moral reasoning is necessary and regular (it is a sine qua non condition of every human act) or it is something rare and exceptional, carried out only in extremely difficult and untypical moral situations. In my paper, I’m trying to resolve this dispute by referring to the commonly accepted distinction between reasoning resulting in a “having a reason to act” (implicit reasoning, first-person point of view) and reasoning leading to “give a reason to act” (explicative reasoning, a third-person point of view).
Źródło:
Logos i Ethos; 2020, 53, 1; 163-178
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiedza testymonialna a rozumowanie ukryte
Testimonial Knowledge and Implicit Reasoning
Autorzy:
Gałecki, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233179.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
faith
reasoning
first principles
epistemology
Jacek Wojtysiak
John Henry Newman
wiara
rozumowanie
pierwsze zasady
epistemologia
Juhn Henry Newman
Opis:
Problem ukrytości Boga staje się coraz częściej dyskutowanym tematem filozoficznym. W swoim artykule chciałbym zająć się kwestią nazwaną przez Jacka Wojtysiaka (w jego książce Między jawnością a ukryciem) (Wojtysiak 2023) „wiedzą testymonialną” i powiązać ją z Newmanowską koncepcją rozumowania implikatywnego. Odróżnienie od siebie dwóch rodzajów rozumowania — jednego spontanicznego, praktycznego, znajdującego swoje zastosowanie m.in. w obszarze wiary i moralności, oraz drugiego krytycznego, analitycznego i retrospektywnego, używanego w nauce, a także w filozofii i teologii – wydaje mi się kluczowe dla zrozumienia obserwowalnej ukrytości Boga.
The problem of the hiddenness of God is becoming an increasingly discussed philosophical topic. In my article, I would like to deal with the issue called by Jacek Wojtysiak (in his book Między jawnością a ukryciem [Between Hiddenness and Openness]) (Wojtysiak 2023) “testimonial knowledge” and connect it with Newman’s concept of implicit reasoning. Distinguishing between two types of reasoning — one spontaneous, practical, applicable to in the area of faith and morality, and the other: critical, analytical and retrospective, used in science, as well as in philosophy and theology — seems crucial to understanding the factual God’s hiddenness.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 4; 199-213
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budzenie osoby w rodzinie w kontekście rozwoju rozumowania moralnego
Waking Up a Person in the Family in the Context of the Development of Moral Reasoning
Autorzy:
Gruca-Miąsik, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21151164.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
osoba
budzenie osoby
personalizm
wychowanie
rodzina
rozwój
rozumowanie moralne
person
awakening a person
personalism
upbringing
family
development
moral reasoning
Opis:
Personalizm katolicki, uznający człowieka, w duchu klasycznej antropologii, za byt cielesno-duchowy oraz racjonalno-wolitywny, który poprzez wychowanie osiąga swoją dojrzałość osobową, otwiera szeroką perspektywę dla teorii rozwoju rozumowania moralnego, jako jednego z czynników konstytuujących potencjał osoby. Rozumowanie moralne pozostaje swoistą czynnością umysłową, to specyficzna zdolność, która pozwala nam rozważać i oceniać argumenty moralne, a w ich świetle oceniać nasze moralne zobowiązania, postawy i osądy. Rozumować znaczy prowadzić swoisty dialog z samym sobą, słyszeć siebie od wewnątrz. Rozumowanie moralne utożsamić można z siatką pojęciową, z czymś w rodzaju indywidualnie specyficznego moralnego esse, które nie tyle gwarantuje przejście w fieri, ile mu zdecydowanie sprzyja. Im więcej bowiem takiej ukształtowanej moralnej bazy pojęciowej, tym łatwiej człowiek buduje kolejne moralne sądy, a w oparciu o nie podejmuje działania w obszarze moralności. Konstruowanie siatki pojęć moralnych u młodych, „budzenie” w nich dojrzałej osobowej tożsamości, określanej przez stadia rozumowania moralnego, to zadanie wychowawcze rodziny, które implikować może budowaniem dojrzalszych moralnie jednostek i społeczeństw.
Catholic personalism, which recognizes man, in the spirit of classical anthropology, as a body-spiritual and rational-volitional being which, through education, reaches his personal maturity, opens up a broad perspective for the theory of the development of moral reasoning as one of the factors constituting a person's potential. Moral reasoning remains a specific mental activity, it is a specific ability that allows us to consider and evaluate moral arguments, and in their light to evaluate our moral obligations, attitudes and judgments. To reason means to have a kind of dialogue with yourself, to hear yourself from within. Moral reasoning can be identified with a conceptual grid, with something like an individually specific moral “esse”, which not so much guarantees the transition to “fieri” but definitely favors it. The more such a moral conceptual base is formed, the easier a person builds new moral judgments, and based on them, he/she undertakes actions in the area of morality. Constructing a network of moral concepts in young people, “awakening” in them a mature personal identity, defined by the stages of moral reasoning, is the family's educational task, which may imply building more morally mature individuals and societies.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2022, 14, 4; 39-50
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innovation in Initial Diagnosis Stimulating the Development of Moral Reasoning in Pedagogical Counseling
Innowacje w diagnozie wstępnej stymulujące rozwój rozumowania moralnego w poradnictwie pedagogicznym
Autorzy:
Gruca-Miąsik, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1810802.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
innowacyjność
moralność
rozumowanie moralne
wychowanie
rozwój
pedagog
diagnoza
stymulacja
młodzież
poradnictwo
innovation
morality
moral reasoning
upbringing
development
school counselor
diagnosis
diagnosing
stimulation
teenagers
counseling
Opis:
Wyzwalanie potencjału rozwojowego uczniów, także w sferze moralności, jest jednym z głównych zadań edukacji. Myślenie refleksyjne jest bardzo ważne w pracy z nastolatkami, szczególnie w kierunku rozumowania moralnego. Ważniejsze jest jednak, aby zacząć od diagnozy, która oprócz niezbędnych informacji o dziecku będzie, już na tym wstępnym etapie, stymulować proces rozwoju rozumowania moralnego. Zadając specjalne pytania, pomagamy pobudzić refleksję u dziecka i dowiadujemy się, jak myśli i jakie ma problemy. Wydaje się, że w pracy pedagogicznej musimy stworzyć solidne podstawy w postaci siatki pojęć moralnych, a to wymaga czasu i pogłębionej diagnozy wstępnej. Pełniąc funkcje dydaktyczne, edukacyjne, opiekuńcze i profilaktyczne, oprócz nauczycieli szkoła zatrudnia pedagogów do wykonywania tych zadań. Ważnym elementem ich pracy jest niewątpliwie stawianie diagnoz, co potwierdzają przepisy wynikające z ustawy i wykonawcze obowiązujące w ich pracy. Oczekuje się, że szkoła, oprócz przekazywanej wiedzy, rozwinie u młodych ludzi pożądany poziom kompetencji aksjologicznych, talenty i predyspozycje, różne rodzaje umiejętności, zwłaszcza o charakterze społecznym – kreatywność, wrażliwość i pożądane postawy moralne. Zmiany zachodzące we współczesnym świecie, w tym w Polsce, spowodowały na wielu poziomach, także w edukacji, kryzys moralny, w wyniku którego wiele osób nie potrafi się odnaleźć, nie wierzy we własne możliwości. Większość badań pokazuje, w jaki sposób ludzie rozumieją problemy moralne, ale nie pokazuje, jak udoskonalić pracę z nastolatkami w tym zakresie. Badacze problemu rozumowania moralnego zwracają uwagę na rozwiązywanie dylematów moralnych jako na ważny element w rozwoju młodzieży. Autorzy zainteresowani rozumowaniem moralnym pokazują np. że pokolenie milenialsów wykazuje różnice w rozumowaniu moralnym w zależności od płci, inteligencji, doświadczenia zawodowego i kierunku studiów, jednak niekoniecznie w oczekiwany sposób. Różnice w rozumowaniu moralnym stwierdzono przy rozważaniu kontekstu przedstawionych dylematów etycznych. Ponadto, porównanie z innymi badaniami pokazuje, że np. pokolenie milenialsów biznesu ma tendencję do myślenia na niższych poziomach rozumowania moralnego niż studenci niebędący przedsiębiorcami, a także w porównaniu ze studentami lat 60. i 70. XX wieku (wyżu demograficznego) oraz lat 80. i 90. XX wieku (Generacja Xers). W literaturze możemy znaleźć refleksję, że potrzebna jest skuteczna metoda szkolenia, która poprawia zdolność pracowników do podejmowania etycznych decyzji, np. program szkolenia w zakresie etyki oparty na grach mógłby skutecznie rozwijać rozumowanie moralne i kształtować poglądy moralne lepiej niż zwykły program treningowy. Celem tego artykułu jest ukazanie innowacyjności i wartości w samodzielnie skonstruowanym narzędziu badawczym – kwestionariusz do wstępnej diagnozy, który może stymulować proces rozwijania rozumowania moralnego nastolatków w poradnictwie pedagogicznym. Autorka tego artykułu stawia tezę, że nawet na poziomie diagnozy wstępnej możemy stymulować osobę, zachęcać i wyzwalać efekty. W artykule argumentowano, że w sytuacji opiekuńczo-wychowawczej, która jest domeną działalności pedagoga, kluczową rolę odgrywają wiedza, umiejętności, doświadczenia życiowe, kompetencje moralne, bowiem to one ułatwiają  stymulowanie rozwoju rozumowania moralnego młodych ludzi.
Triggering the developmental potential of students, also in the sphere of morality, is one of the main tasks of education. Performing didactic, educational, protective and preventive functions, in addition to teachers the school employs pedagogues to carry out these functions. Undoubtedly, their important tasks include diagnosis, which is confirmed by the law and regulations governing their work. It is expected that the school, in addition to the passing knowledge, will develop in young people the desired level of axiological competence, their talents and predispositions, different types of skills, especially of a social nature, shape creativity, sensitivity or expected moral attitudes. The changes taking place in the modern world, including Poland, have caused, on many levels and also in education, a crisis that results in many individuals being lost, not believing in their own abilities, but also in selfishness. The aim of this article is to show the innovation and value of self-constructed research tool—questionnaire for initial diagnosis which can stimulate the process of developing moral reasoning of teenagers in the work of the school pedagogue in pedagogical counseling on a specific example based on the perspective of thirty years work experience as a pedagogue and many personal scientific investigations of a theoretical and research nature. The author of this article concludes that even the diagnostic level can stimulate the person, be encouraging and liberating. The paper argues that in care and educational situation, which is the domain of the pedagogue’s activity, the diagnostic work, especially the stimulation,  plays the key role. It allows not only to diagnose, but also gives the opportunity to stimulate the researcher’s self-reflection, showing the perspectives and opportunities that may not have been previously noticed. The method of the diagnostic survey and the survey technique were used. initial diagnosis, enabling young students to accompany the process of developing moral reasoning. Having at least knowledge about their life experiences, moral competences, it is easier to shape the pedagogue’s way of work stimulating their development of moral reasoning. Preparing graduates of pedagogy for work as school pedagogues, unfortunately often has a very theoretical character. This makes it difficult to start the practical fulfillment of duties in this position. Young pedagogues therefore improve their skills and gain experience during every day work, through trial and error method on the “living” material–their students.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2020, 12, 4; 91-106
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O niebezpieczeństwach korzystania z urządzeń mobilnych w wychowaniu małych dzieci: wyniki badań i wnioski
On the Dangers of Using Mobile Devices in the Education of Children: Research Results and Conclusions
Autorzy:
Gruszczyk-Kolczyńska, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30148754.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
dziecko
aktywność cyfrowa
urządzenia mobilne
rozumowanie małych dzieci
reprezentacje poznawcze (enaktywne, ikoniczne, symboliczne)
child
digital activity
mobile devices
reasoning of small children
cognitive representations (enactive, iconic and symbolic)
Opis:
W tekście postawiono tezę, iż udostępnianie urządzeń mobilnych jest szczególnie groźne dla małych dzieci, które nie stworzyły w swoich umysłach zarysów reprezentacji trójwymiarowych obiektów oraz trójwymiarowej przestrzeni, w której funkcjonują. Deformacje w zarysach reprezentacji tworzonych w trakcie oglądania obiektów na ekranie tabletu lub smartfonu trudno naprawić w późniejszym czasie, gdyż następne doświadczenia poznawcze jedynie uzupełniają i wzbogacają posiadane już reprezentacje. By to udowodnić, przytoczono ważniejsze ustalenie zawarte w teorii reprezentacji J. S. Brunera, a następnie wyjaśniono, co sprawia, że niemowlaki i małe dzieci zadziwiająco sprawnie posługują się smartfonami i tabletami. Żeby pokazać niekorzystne różnice w reprezentacjach tworzonych przez dzieci z doświadczeń zgromadzonych w świecie realnych obiektów i świecie wirtualnym, przytoczono wyniki własnych badań, które sygnalizują fatalne skutki stosowania przez dorosłych urządzeń mobilnych w procesie wychowywania małych dzieci. Uzasadniono też konieczność podjęcia poważnych badań, których celem ma być ustalenie dalekosiężnych skutków udostępniania tabletów i smartfonów niemowlakom i małym dzieciom. Pomoże to oswoić wychowawczo i edukacyjnie te wspaniałe urządzenia, a także określić, kiedy i na jak długo można bezpiecznie dla rozwoju umysłowego dziecka udostępnić mu tablet i smartfon.
The article argues that early access to mobile devices is especially harmful for children who have not yet created in their minds the outlines of representations of three- dimensional objects and the three-dimensional space in which they function. Deformations in the outlines of the representations created while viewing objects on the screen of a tablet computer or smartphone are difficult to correct later, because subsequent cognitive experiences only supplement and enrich the already existing representations. To prove this, I refer to a more important finding contained in the representation theory of J. S. Bruner, in order to explain what makes infants and toddlers amazingly proficient with smartphones and tablets. In order to show the unfavorable differences in the representations created by small children from the experiences gathered in the world of real objects and the virtual world, I cite the results of my own research. The results of these studies signal the fatal effects of the use of mobile devices by adults in the process of raising young children. I also justify the need to undertake serious research aimed at determining the far-reaching effects of sharing tablets and smartphones with infants and young children. This will help tame these wonderful devices in an educational way, as well as determine when and how long it is safe for the child’s mental development to share a tablet and a smartphone.
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2023, 17, 2; 143-157
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój zdolności sądzenia czy rozumowania? Wokół pytania o fundamenty kompetencji etyczno-moralnych
Judgement development or reasoning development? The question of the foundations of ethical and moral skills
Autorzy:
Horowski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/549707.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
kompetencje etyczno-moralne roztropność
sądzenie moralne
rozumowanie moralne
krytyka racjonalizmu
ethical and moral skills
prudence
moral judgement
moral reasoning
criticism of rationalism
Opis:
Kategoria „kompetencja” jest wykorzystywana od stosunkowo niedawnego czasu, gdyż dopiero od końca XX wieku, do formułowania teleologii wychowania moralnego. Mimo popularności tego pojęcia jest ono nieostre – zmienia sens wraz ze zmianą teorii filozoficznej, w ramach której jest definiowane. W artykule próbuję ująć kompetencje etyczno-moralne w kontekście neotomistycznej filozofii moralnej. Analizy mają trzy etapy. W pierwszym dookreślam miejsce kategorii kompetencji w namyśle nad rozwojem moralnym i jego wsparciem w wychowaniu, zestawiając kategorię kompetencji z charakterystyczną dla myśli tomistycznej kategorią cnoty moralnej, a dokładniej z podstawową cnotą rozumu – roztropnością. Efektem analiz jest postulat odróżnienia kompetencji etycznych od kompetencji moralnych. W drugim punkcie udzielam odpowiedzi na tytułowe pytanie o istotę kompetencji etyczno-moralnych, wskazując najpierw, jakie znaczenie dla zdobywania wiedzy etyczno-moralnej ma wydawanie sądów, a jakie rozumowanie. W ostatnim punkcie zastanawiam się nad możliwymi deformacjami w rozwoju owych kompetencji, skupiając się na konsekwencjach oderwania rozumowania od sądzenia, co stanowi domenę racjonalistycznej kultury Zachodu, w której szczególnie cenione jest rozumowanie.
The ‘skills’ category used to form the teleology of moral education has been used for a relatively short time, only since the end of the twentieth century. Although popular, this concept is still vague - it changes its meaning with the type of philosophical theory which it is defined by. In this article I try to place ethical and moral skills in the context of neo-Thomistic moral philosophy. The analyses are performed in three stages. In the first stage I outline more precisely the place of the skills category in the moral development considerations and moral development support in education. This skills category is compared with the Thomistic category of moral virtue - more specifically with its fundamental virtue of reason – prudence. The analysis results in the proposal to distinguish between ethical and moral skills. The second stage refers to the article’s title and concerns the essence of ethical and moral skills. Firstly, the importance of judgement and reasoning for ethical knowledge and morality acquisition is indicated. The last stage presents the possible deformations in skills development. It focuses on the consequences of separating reasoning from judgement. This is the domain of the Western rationalist culture which particularly values reasoning.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2016, 2/1; 139-153
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PRZEDMIOT DOWODZENIA W PROCESIE KARNYM
The subject of proof in criminal procedure
Autorzy:
Konieczny, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444029.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
fakt
nośniki prawdziwości
rozumowanie dowodowe
twierdzenie
dokonywanie ustaleń faktycznych
fact
fact-finding
evidential reasoning
proposition
truth bearers
Opis:
W teorii dowodzenia sądowego w procesie karnym dostrzec można rozbieżność, dotyczącą przedmiotu dowodu. Wyróżnia się dwa główne stanowiska. Pierwsze głosi, że przedmiotem dowodu jest fakt, drugie natomiast, że jest nim twierdzenie, wyrażane zdaniem. Artykuł przedstawia możliwe rozwiązanie tej kontrowersji. Punktem wyjścia jest spostrzeżenie, iż nośnikami prawdy są twierdzenia/zdania, nie zaś fakty. Skoro zatem prawda jest jedną z podstawowych wartości w procesie karnym, to wynika z tego, że przedmiotem dowodu jest twierdzenie. Po drugie, w toku postępowania dowodowego prowadzone są rozumowania w postaci operacji myślowych – te zaś mogą być prowadzone tylko z użyciem zdań. Artykuł kończy się konkluzją, iż przedmiotem dowodu jest twierdzenie; udowodnienie faktu jest epistemologicznie niemożliwe. Rozwiązanie takie wydaje się korzystne dla teorii dowodzenia, gdyż może wpłynąć na poprawę jakości rozumowań dowodowych, w tym także na jakość uzasadnień wyroków.
In the theory of evidential reasoning in a criminal trial, there is a discrepancy in the subject matter of proof. There are two main positions. The first one states that the object of proof is fact, while the second one is a statement expressed in a sentence. The article presents a possible solution to this controversy. The starting point is the observation that the bearers of truth are statements/sentences. Therefore, since truth is one of the basic values in criminal proceedings, it results that the object of proof is a claim. Secondly, in the course of evidential reasoning is carried out in the form of thought operations - these can only be carried out with the use of sentences. The article ends with an conclusion that the object of evidence is a proposition; proving the fact is epistemologically impossible. Such a solution seems to be beneficial for the theory of proof, as it may improve the quality of evidential reasoning, including the quality of justifications of verdicts.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2019, 2, XIX; 65-77
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 54

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies