PRZEDMIOT DOWODZENIA W PROCESIE KARNYM

W teorii dowodzenia sądowego w procesie karnym dostrzec można rozbieżność, dotyczącą przedmiotu dowodu. Wyróżnia się dwa główne stanowiska. Pierwsze głosi, że przedmiotem dowodu jest fakt, drugie natomiast, że jest nim twierdzenie, wyrażane zdaniem. Artykuł przedstawia możliwe rozwiązanie tej kontrowersji. Punktem wyjścia jest spostrzeżenie, iż nośnikami prawdy są twierdzenia/zdania, nie zaś fakty. Skoro zatem prawda jest jedną z podstawowych wartości w procesie karnym, to wynika z tego, że przedmiotem dowodu jest twierdzenie. Po drugie, w toku postępowania dowodowego prowadzone są rozumowania w postaci operacji myślowych – te zaś mogą być prowadzone tylko z użyciem zdań. Artykuł kończy się konkluzją, iż przedmiotem dowodu jest twierdzenie; udowodnienie faktu jest epistemologicznie niemożliwe. Rozwiązanie takie wydaje się korzystne dla teorii dowodzenia, gdyż może wpłynąć na poprawę jakości rozumowań dowodowych, w tym także na jakość uzasadnień wyroków.

In the theory of evidential reasoning in a criminal trial, there is a discrepancy in the subject matter of proof. There are two main positions. The first one states that the object of proof is fact, while the second one is a statement expressed in a sentence. The article presents a possible solution to this controversy. The starting point is the observation that the bearers of truth are statements/sentences. Therefore, since truth is one of the basic values in criminal proceedings, it results that the object of proof is a claim. Secondly, in the course of evidential reasoning is carried out in the form of thought operations - these can only be carried out with the use of sentences. The article ends with an conclusion that the object of evidence is a proposition; proving the fact is epistemologically impossible. Such a solution seems to be beneficial for the theory of proof, as it may improve the quality of evidential reasoning, including the quality of justifications of verdicts.