Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rozumowanie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 54
Tytuł:
Kształcąca funkcja geomorfologii
Instructive function of geomorphology
Autorzy:
Tomalkiewicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085665.pdf
Data publikacji:
1988
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
Tematy:
geomorfologia
uczenie sie
rozumowanie
badania naukowe
Opis:
Geomorphology as science, with its investigative problems is particularly favourable to the formation of various intellectual skills, especially of logical reasoning. Investigative problems initiated by the teacher are usually a starting point for reasoning of a definite type. Two types of reasoning may occur: induction and deduction. Since geomorphology is a natural science the most frequently used reasoning is induction. A classical example of such reasoning is, for instance, the investigation of the causes of rock mechanical weathering, presented in a detailed elaboration. A form of induction is reasoning by way of analogy which occurs when we want to reproduce the genesis of older forms, created by different factors in climatic conditions different from those now prevailing in the investigated area. Reducing reasoning is also characteristic in geomorphology; it consists in concluding on facts, which cannot be observed from their observable consequences. An example of such reasoning is the reconstruction of the history of the Earth’s surface development. The formation of skill in logical reasoning is stimulated by the solution of investigative problems, particularly in the phase of formulating and theoretical verification of hypotheses. The value of the problem method in learning appears not only in the development of the logical apparatus of the student but also in the fact that it secures the systematization of knowledge, the consolidation and the evaluation of information and its transformation into skills through continuous use in changing activities.
Źródło:
Prace i Studia Geograficzne; 1988, 09; 273-277
0208-4589
Pojawia się w:
Prace i Studia Geograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie, rozumowanie i normatywność w kontekście inferencjalizmu znaczeniowego Roberta B. Brandoma
Autorzy:
Kublikowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15052558.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
znaczenie
prawdziwość
asercja
wnioskowanie
rozumowanie
normatywność
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 2; 259-269
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Heuristic Aspects of Reasoning by Analogy
Heurystyczne aspekty rozumowania przez analogię
Autorzy:
Sołtys, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560704.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Tematy:
analogy
heuristics
reasoning
structure
analogia
heureza
rozumowanie
struktura
Opis:
Analogy as a structure of thinking and analogy as a type of reasoning are differentiated in science. In practice, however, reasoning by analogy depends on analogical thinking. Analogical thinking is a heuristic aspect of reasoning by analogy. Analogous thinking gives reasoning a creative character. This study shows the genetic relationship between reasoning by analogy and heuristic thinking. We reconstructed basic the heuristic structure, which is the foundation of reasoning by analogy. The semantic character of this structure allows us, by reasoning by analogy, to gradually move from ambiguity to an increasing determination of the system based on the target – the goal, based on his partial resemblance to the arrangement – the source. The author of this work analyzes the classic model of heuristic thinking used in reasoning by analogy.
W nauce odróżnia się analogię jako strukturę myślenia i analogię jako pewien typ ro-zumowania. W praktyce jednak analogiczne myślenie i rozumowanie wzajemnie współza-leżą od siebie. Analogiczne myślenie jest heurystycznym aspektem rozumowania przez analogię. Analogiczne myślenie przydaje temu rozumowaniu twórczego charakteru. W pracy pokazano genetyczną zależność rozumowania przez analogię od heurystycznego myślenia. Zrekonstruowano podstawową heurystyczną strukturę, na której nabudowuje się rozumowanie przez analogię. Semantyczny charakter tej struktury umożliwia, w rozumowaniu przez analogię, stopniowe przechodzenie od nieokreśloności, do coraz pełniejszej determinacji treściowej układu – celu, na podstawie jego częściowego podobieństwa do układu – źródła. Autor niniejszej pracy poddaje analizie klasyczny model heurystycznego myślenia, stosowany w rozumowaniu przez analogię.
Źródło:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2016, 23; 231-239
0208-7626
Pojawia się w:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania naukowe w dziedzinie architektury, czyli wciąż niewykorzystany potencjał
Scientific research in architecture; thus, still unexploited potential
Autorzy:
Malec, Tomasz Eugeniusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38137135.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach
Tematy:
architektura
badania naukowe
rozumowanie
architecture
scientific research
reasoning
Opis:
Architektura jest dziedziną nauki i sztuki, w której badania naukowe prowadzące do rozwoju naszej wiedzy powinny odgrywać zasadniczą rolę. Im większa wiedza o otaczającym nas świecie i o nas samych, tym jesteśmy w stanie zaprojektować lepsze obiekty budowlane. Badania naukowe mogą więc być związane ze wszystkimi aspektami projektowania budynków, budowli i krajobrazu, projektowania wnętrz, projektowania detali architektonicznych, wznoszenia obiektów budowlanych i zagospodarowania terenu, funkcjonowania budynków, budowli i terenu obecnie, lub w przeszłości, renowacji, konserwacji, przebudowy i rozbudowy istniejących obiektów budowlanych, etc. Istotą tych badań jest właśnie zdobywanie nowej wiedzy i poszerzanie naszych horyzontów myślowych, co jest możliwe tylko i wyłącznie po zmianie stereotypowego podejścia do poszczególnych problemów architektonicznych. Niniejszy artykuł, którego głównym celem jest nawiązanie dyskursu naukowego, dotyczącego powyższej tematyki, przedstawia nowoczesną, proekologiczną koncepcję badań naukowych w dziedzinie architektury wraz z obrazem związanych z nią kontrowersji.
Architecture is a field of science and art in which research leading to the advancement of our knowledge should play an essential role. The more we know about the world around us and about ourselves, the better building structures we are able to design. Scientific research can, therefore, be related to all aspects of building, structure and landscape design, interior design, designing architectural details, erection of buildings and land development, functioning of buildings, structures and land now or in the past, renovation, maintenance, reconstruction and expansion of existing facilities construction, etc. The essence of the above-mentioned research is, precisely, the acquisition of new knowledge and broadening our mental horizons, which is possible only and exclusively if we stop the stereotypical approach to particular architectural problems. This article, the purpose of which is to establish a scientific discourse on the subject, presents a modern, pro-ecological concept of scientific research in the field of architecture along with the related controversy.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach; 2021, 13; 47-54
2082-7016
2450-5552
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formalna ocena argumentacji
Autorzy:
Selinger, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706013.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
argument
rozumowanie
sekwent
argumentacja równoległa
błędne koło
ewaluacja
Opis:
Moim celem jest dostarczenie formalnego modelu oceny możliwie szerokiej klasy argumentacji, w szczególności tych, które pojawiają się w kontekstach naturalnych. We wprowadzeniu przedstawiam elementarne sposoby rozbudowywania argumentacji prostych w coraz bardziej złożone struktury. W drugim rozdziale podaję ścisłe definicje pojęć służących do opisu tych struktur – argumentację definiuję jako niepusty i skończony zbiór sekwentów, tj. jako niepustą i skończoną relację zachodzącą pomiędzy niepustymi i skończonymi zbiorami zdań a pojedynczymi zdaniami danego języka; wprowadzam także kilka pojęć (niespójność, rozbieżność, kolistość), które pozwalają wyróżniać niektóre nietypowe lub wadliwe struktury argumentacyjne. W trzecim rozdziale proponuję ogólną, liczbową metodę oceny siły argumentacji. Metoda ta pokazuje, jak wiarygodność przesłanek pierwszych przekłada się na wiarygodność konkluzji głównej w zależności od budowy argumentacji (wiarygodność wyrażam za pomocą liczb wymiernych z domkniętego przedziału <0, 1>). Jedną z charakterystycznych własności argumentacji potocznej jest występowanie w niej wzajemnie wzmacniających się tzw. rozumowań równoległych. Dlatego za istotny składnik proponowanej metody należy uznać wzór: a ⊕ b = 2a + 2b − 2ab − 1. Wzór ten pozwala obliczyć wiarygodność (konkluzji) dowolnej argumentacji równoległej, składającej się z dwóch wzajemnie niezależnych rozumowań, które brane z osobna uwiarygodniają konkluzję w stopniach a oraz b (zakładamy przy tym, że obie te wartości są większe niż ½).
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 1; 89-109
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dedukcyjne aspekty abdukcji. Krytyka i postulaty
Deductive aspects of the abduction. Criticism and demands
Autorzy:
Wolak, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/426999.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
abdukcja
dedukcja
indukcja
redukcja
rozumowanie
przyczynowość
wyjaśnienie
inferencja
sylogizm
Opis:
Artykuł przedstawia krytykę pewnych ujęć i zastosowań abdukcji, która jest przedstawiana jako przeciwieństwo rozumowań dedukcyjnych. Analizując pewne schematy formalne i kilka przykładów, wskazuję na rzeczywistą obecność schematów dedukcyjnych tam, gdzie miały występować abdukcyjne. Staram się wskazać najważniejsze powody takich pomyłek, są nimi m.in. niewłaściwe rozumienie związku przyczynowego, wieloznaczność pojęcia wyjaśnienia, braki w logicznej analizie rozumowań, nieumiejętność właściwego rozróżnienia rozumowań dedukcyjnych i redukcyjnych. Na zakończenie formułuję postulaty, które mogą pomóc w unikaniu najważniejszych błędów związanych z niewłaściwym posługiwaniem się rozumowaniami abdukcyjnymi.
Źródło:
Logos i Ethos; 2015, 2(39); 177-200
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ZASADA PRAWDY FORMALNEJ W POLSKIM CYWILNYM PRAWIE PROCESOWYM A ROZUMOWANIA NIEMONOTONICZNE
Autorzy:
Trepczyński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/663895.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
zasada prawdy formalnej
rozumowanie niemonotoniczne
logika niemonotoniczna
proces cywilny
Opis:
The Principle of Formal Truth in the Polish Civil Procedural Law and Non-monotonic ReasoningSummary This paper analyses the implementation of the formal truth principle in the Polish civil procedural code in the light of non-monotonic reasoning. The author starts by presenting the concept and applications of non-monotonic reasoning, and the formal truth principle and its place in Polish civil procedure. Next he examines the conditions in which non-monotonicity is admissible in civil court reasoning. While legal reasoning may generally be regarded as non-monotonic due to the assumptions it employs and treats as defensible, the author’s observations on the basis of selected civil law cases lead him to the conclusion that the use of the formal truth principle as a viable instrument in law simply forces courts to make non-monotonic inferences. In other words, adopting this principle means accepting non-monotonic reasoning, or even more: if the court keeps to the formal truth principle it is using one of the types of non-monotonic logic.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2016, 16, 2
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oceny moralne w rozumowaniu sędziowskim
Moral assessments in judicial reasoning
Autorzy:
Chirkowska-Smolak, Teresa
Smolak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693762.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
moral judgement
moral competences
moral reasoning
judicial reasoning
the psychology of morality
ocena moralna
kompetencje moralne
rozumowanie moralne
rozumowanie sędziowskie
psychologia moralności
Opis:
There are two questions posed in this text: (i) does the formulation of moral assessments by judges require from them any special moral competences and (ii) does the moral reasoning have a character of rational reasoning. Answering the first question we claim that when it comes to formulating moral assessments, judges do not have any special moral competences to adjudicate in difficult moral dilemmas. Thus there is no reason to state that moral thinking experiments which are an inseparable element of a judge’s reasoning process, allow to adopt a thesis that the reasoning of judges is morally better or more moral than the reasoning of other entities operating in the public sphere. Answering the second question, we believe that since people are generally unaware of what influences their moral judgements, it may also be so that the judges may not know what makes them adopt and pursue certain moral judgements, when they believe, erroneously, that their decisions have been rationally made. Intuition plays an important role in the making of moral judgements, also when it comes to the legal profession, since the latter are expected to base their attitudes on rational reasoning and an objective consideration of differing arguments.
W artykule stawiamy dwa pytania: czy formułowanie przez sędziów ocen moralnych wymaga od nich posiadania szczególnych kompetencji moralnych oraz czy rozumowanie moralne ma charakter rozumowania racjonalnego? Odpowiadając na pierwsze pytanie, uważamy, że w sytuacji formułowania ocen moralnych sędziowie nie posiadają jakichś szczególnych kompetencji moralnych do rozstrzygania dylematów moralnych. Nie ma podstaw, by sądzić, że moralne eksperymenty myślowe, które nieodłącznie pojawiają się w pracy umysłowej sędziego, pozwalają przyjąć, iż rozumowanie sędziów jest bardziej moralne/ lepsze moralnie aniżeli rozumowanie innych podmiotów działających w sferze publicznej. Odpowiadając na drugie pytanie, uważamy, że skoro zazwyczaj ludzie są nieświadomi tego, co wpływa na ich oceny moralne, można przyjąć, że również sędziowie mogą być nieświadomi tego, co powoduje ich osądy moralne, błędnie przy tym przyjmując, że racjonalnie podejmują decyzje. Intuicje pełnią ważną rolę w dokonywaniu ocen moralnych również w przypadku osób wykonujących zawody prawnicze, od których to oczekuje się, by opierały się na racjonalnym rozumowaniu oraz obiektywnym rozpatrywaniu różnych argumentów.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2017, 79, 2; 31-46
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozumowanie prawnicze jako rozumowanie praktyczne w świetle nowej teorii prawa naturalnego Johna M. Finnisa
Legal Reasoning as Practical Reasoning in John M. Finnis’ New Natural Law Theory
Autorzy:
Sopiński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531548.pdf
Data publikacji:
2020-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
John M. Finnis
prawo naturalne
rozumowanie prawnicze
rozumowanie praktyczne
Ronald Dworkin
jedyna właściwa odpowiedź
natural law
legal reasoning
practical reasoning
one right answer
Opis:
Artykuł prezentuje rozumowanie praktyczne w świetle nowej teorii prawa naturalnego Johna M. Finnisa. Teorię Johna M. Finnisa można nazwać nową teorią prawa naturalnego, ponieważ jego poglądy były kształtowane zarówno przez św. Tomasza z Akwinu, jak też częściowo były zainspirowane nowym jego odczytaniem przez Germaina Griseza. Podstawowym celem artykułu jest analiza koncepcji rozumowania prawniczego jako rozumowania praktycznego, będącej w zamiarze Johna M. Finnisa przede wszystkim mocną krytyką teorii Ronalda Dworkina opartej na założeniu istnienia jednej właściwej odpowiedzi. Według autora tego artykułu, krytyczne podejście Johna M. Finnisa do teorii Ronalda Dworkina prowadzi jego koncepcję rozumowania prawniczego – sformułowaną na fundamencie prawa naturalnego – do stopniowego rozszerzenia o aspekty pozytywistyczne (zbliżenie z poglądami Josepha Raza) oraz aspekty instytucjonalne (zbliżenie z poglądami Neila MacCormicka). Dlatego też teoria rozumowania prawniczego Finnisa wydaje się być modelowym przykładem zbliżenia prawa naturalnego i pozytywizmu prawniczego we współczesnej filozofii prawa.
This paper presents practical reasoning in the light of John M. Finnis’ new natural law theory. Finnis’ views were shaped by Aquinas’ thoughts on natural law but he was also strongly inspired by Germain Grisez’ new approach, so his theory could be named a new natural law theory. The aim of this paper is to analyse the concept of legal reasoning as practical reasoning, which Finnis intended mainly as a strong critique of Ronald Dworkin’s theory of legal reasoning based on the concept of the one right answer. According to the author of this paper, Finnis’ critical approach to Dworkin leads to a gradual extension of the former’s concept of legal reasoning to include positivistic aspects (rapprochement with Joseph Raz’ views) and institutional aspects (rapprochement with Neil MacCormick’s views). Therefore, Finnis’ theory of legal reasoning seems to be a model example of the rapprochement between natural law and legal positivism in contemporary philosophy of law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 1(22); 84-98
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Semantic Support System for USAR operations with mobile robots
Autorzy:
Musialik, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/115861.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja na Rzecz Młodych Naukowców
Tematy:
USAR
semantic mapping
ontology
qualitative reasoning
mapowanie semantyczne
ontologia
rozumowanie jakościowe
Opis:
This paper describes the design and the basic implementation of a Semantic Support System (SSS) for Urban Search and Rescue (USAR) operations. The system is intended for use by rescue teams equipped with mobile robots. The goal of the work is to provide the rescue team with a global operational picture that ensures proper information availability. The core of the system is a semantic model of the environment based on Qualitative Spatio-Temporal Representation and Reasoning (QSTRR)[1] framework. Thus, the ontology of the semantic model is described. The ontology is based on Humanitarian Data Model enhanced by the robot`s information. SSS is designed to work with multiple data sources: Geographic Information System (GIS), 3D point clouds, camera images etc. The article describes,as an example, the results of building the semantic model from 3D point clouds. An example of qualitative reasoning based on the semantic model is shown.
Źródło:
Challenges of Modern Technology; 2014, 5, 2; 3-8
2082-2863
2353-4419
Pojawia się w:
Challenges of Modern Technology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An analysis of using triangular truth function in fuzzy reasoning based on a fuzzy truth value
Autorzy:
Kudłacik, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/333552.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Śląski. Wydział Informatyki i Nauki o Materiałach. Instytut Informatyki. Zakład Systemów Komputerowych
Tematy:
fuzzy reasoning
fuzzy truth value
fuzzy systems
rozumowanie rozmyte
logika rozmyta
systemy rozmyte
Opis:
Fuzzy systems are widely used in research and applications considering complex information like gene recognition and classification. Because of the character of genetic data, the extensive knowledge bases of such systems contain complex rules described by even thousands of atomic premises. This paper presents an analysis of fuzzy reasoning based on a fuzzy truth value, presented by Baldwin. The solution is an interesting, alternative approach to fuzzy inference. Considering the Zadeh’s compositional rule of inference, the idea of Baldwin has an advantage of resolving the whole inference process within the truth space. The approach is especially convenient for systems with large number of premises in rules, like mentioned gene classification systems. Although the solution of Baldwin is characterized by significantly lower computational complexity than the full implementation of the compositional rule of inference, it is not applied in contemporary systems. Over the years different researchers proposed simplified approaches, which are easier to implement and faster. The analysis presented in this paper considers possible simplifications that could be applied to the approach of Baldwin, where facts and fuzzy truth values are described by triangular membership functions. Such assumptions open the possibility of implementation of fast Baldwin’s inference and applications even for complex genetic data. Nevertheless, the solution would preserve one of the biggest advantage, which is the fuzzy relation, in form of the truth function, between a fact and a premise, throughout the whole inference process. Other fast approaches reduce this relation to only one value.
Źródło:
Journal of Medical Informatics & Technologies; 2013, 22; 103-110
1642-6037
Pojawia się w:
Journal of Medical Informatics & Technologies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje i dysfunkcje myślenia irracjonalnego
Autorzy:
Gajewski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647353.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
rationalism
irrationalism
rationality
irrationality
reason
reasoning
thinking
racjonalizm
irracjonalizm
racjonalność
irracjonalność
rozum
rozumowanie
myślenie
Opis:
The terms “rationality” and “rationalism” are often considered to be synonyms which is a mistake. “Rationality” means certain property of thinking while “rationalism” – philosophical current. It is the same case with the terms “irrationality” (characteristic psycho-biological and social phenomenon) and “irrationalism” (certain theoretical and mental position). Many researchers claim that rationality and reasoning are definitive properties of thinking which is also a mistake. Thinking is a set of activities that are supposed to solve problems (motivational tensions) generated by so-called motivational system. Reasoning constitutes only one of subsets of thinking. We call thinking rational when it manages to solve a problem in an optimal way. Rational thinking relies (among others) on finding patterns in a world that surrounds us. This tendency, however, often leads to finding false patterns and formulating false beliefs based on them. A huge number of false beliefs and thinking errors which we fall victims to every day seems to suggest that being rational is not our “default setting”.
Terminy „racjonalność” i „racjonalizm” często bywają uważane za synonimy, co jest błędem. „Racjonalność” oznacza pewną własność myślenia, zaś „racjonalizm” – kierunek filozoficzny. To samo dotyczy terminów „irracjonalność” (swoiste zjawisko psycho-biologiczne i społeczne) oraz „irracjonalizm” (określone stanowisko teoretyczne i mentalne). Wielu badaczy uważa racjonalność i rozumowanie za cechy definicyjne myślenia, co również jest błędem. Myślenie to zespół czynności, których funkcją jest rozwiązywanie problemów (napięć motywacyjnych) wytwarzanych przez tzw. układ motywacyjny. Rozumowanie stanowi tylko jeden z podtypów myślenia. Określamy myślenie mianem racjonalnego, gdy udaje mu się rozwiązać dany problem w sposób optymalny. Myślenie racjonalne polega m.in. na znajdowaniu prawidłowości w otaczającym nas świecie. Ta tendencja wielokrotnie prowadzi jednak do doszukiwania się prawidłowości tam, gdzie ich nie ma i formułowania na tej podstawie fałszywych przekonań. Ogromna ilość fałszywych przekonań oraz błędów myślenia, którym ulegamy każdego dnia, zdaje się sugerować, że bycie racjonalnym nie stanowi naszego „ustawienia domyślnego”.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2017, 42, 2
2300-7540
0137-2025
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Knowledge-based in medical decision support system based on subjective intelligence
Autorzy:
Fujita, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951649.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Śląski. Wydział Informatyki i Nauki o Materiałach. Instytut Informatyki. Zakład Systemów Komputerowych
Tematy:
medical diagnosis
ontology
subjective intelligence
reasoning
fuzzy rules
diagnostyka medyczna
ontologia
inteligencja
rozumowanie
reguły rozmyte
Opis:
Emotional Intelligence as cybernetics approach is using cognitive reasoning to collect the subjective attribute of human subject interacted with a system for providing technical advice. This talk contributes in new Cybernetics paradigm on using multidisciplinary in decision making. It is related to the construction of Avatar that can interact with human subject for collecting subjective attributes (emotional and cognitive) and objective attributes (physical), for decision making. paper extends reasoning issues on medical diagnosis related to Virtual Doctor System (VDS). Intuitionistic fuzzy aggregation functions have been used to represent concept reflective to the mental model of the VDS. The VDS project used two physical ontology model and mental ontology model aligned on medical ontology for reasoning. In this paper the mental ontology related to medical diagnosis is the main emphasis. The mental Ontology is represented as two models: Emotion state model, and ego state model. The attributes of mental state are represented as fuzzy intuitionistic criteria. The emotion state related attributes are represented using harmonic hybrid weighted Ordered Intuitionistic fuzzy aggregation function. The ego state related attributes are represented using Bonferroni hybrid weighted average aggregate function. The both aggregate functions as well as the physical ontology aggregate functions are aligned on medical knowledge based for producing aligned inquiry for reasoning in medical knowledge. The model is built for testing.
Źródło:
Journal of Medical Informatics & Technologies; 2013, 22; 13-19
1642-6037
Pojawia się w:
Journal of Medical Informatics & Technologies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kognitywna interpretacja operacji zdefiniowanych w trzech konstrukcjach Davida Makinsona
Autorzy:
Łukowski, Piotr
Maciaszek, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705306.pdf
Data publikacji:
2013-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
myślenie
rozumowanie
umysł
operacja (relacja) konsekwencji
niemonotoniczność
D. Makinson
przekonania
poznanie
reguły
inferencja
logika
logika klasyczna
Opis:
W pracy Logiczna analiza operacji zdefi niowanych w trzech konstrukcjach Makinsona (Łukowski 2013) został zakwestionowany niemonotoniczny charakter operacji trzech typów zaproponowanych przez Davida Makinsona w jego książce Bridges from Classical to Nonmonotonic Logic (2005). Precyzyjna, logiczna analiza trzech kolejnych konstrukcji pokazuje, że jedynie druga z nich określa operacje czy relacje spełniające defi nicję inferencji niemonotonicznej. Trudno jest jednak odmówić wartości tym konstrukcjom; co więcej, jest ona dość wysoka. Aby ją dostrzec, należy odrzucić niemonotoniczną perspektywę postrzegania tych operacji. Okazuje się wówczas, że mają one wiele wspólnego z naszym codziennym myśleniem. Każda konstrukcja formalizuje inny sposób rozumowania, które jest nam bardzo bliskie. Niniejsza praca, będąc kontynuacją wspomnianego wyżej artykułu, stanowi propozycję innego, kognitywno- -psychologicznego spojrzenia na wartościową propozycję Makinsona. Zaproponowana tu interpretacja odwołuje się do ustaleń psychologii poznawczej i nie ma nic wspólnego z niemonotonicznością.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 3; 103-118
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o wydawaniu sądów moralnych przez sędziów społecznych w polskim procesie karnym
Remarks on Lay Judges in Polish Criminal Process Passing Moral Judgements
Autorzy:
Mazur, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170430.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
moral competence
professional judges
lay judges
moral reasoning
kompetencje moralna
sędziowie zawodowi
sędziowie społeczni
rozumowanie moralne
Opis:
Artykuł podejmuje problematykę udziału sędziów społecznych w wydawaniu sądów moralnych, podczas etapu wyrokowania w procesie karnym. Stara się realizować postulat integracji zewnętrznej prawoznawstwa, poprzez połączenie w pracy badawczej dorobku nauk prawnych oraz filozofii moralnej i filozofii publicznej. Podstawowe tezy artykułu są następujące. Sędziowie społeczni-obywatele posiadają kompetencje moralne, aby wydawać sądy moralne w procesie wyrokowania. Nie ma dobrych powodów, aby przyjmować, że sędziowie zawodowi są lepiej przygotowani do wydawania sądów moralnych, aniżeli ławnicy. Poszerzenie składów orzeczniczych o obywateli można traktować jako remedium na: konformizm, ignorancję, błędy intelektualne w dyskursie sądowym. Co więcej, obywatele są w stanie wzbogacić proces sądowego stosowania prawa o arystotelejską kategorię słuszności. Artykuł przedstawia również zagrożenia wynikające z udziału ławników w procesie ferowania ocen moralnych w postępowaniu karnym.
The article addresses the issue of the participation of lay judges in passing moral judgements during the stage of adjudication. It attempts to realize the postulate of external integration of jurisprudence by combining the achievements of legal studies and moral philosophy as well as public philosophy in research work. The basic theses of the article are as follows: lay judges-citizens have the moral competence to pass moral judgements during the process of adjudication. There is no reason to consider a professional judge better prepared to pass moral judgements than a lay one. A broadening of the court panels to include citizens can be seen as a remedy for issues such as: conformism, ignorance, intellectual errors in the judicial discourse. Furthermore, citizens are capable of supplementing the judicial process of application of law with Aristotelian category of reasonableness. The article presents also the threats resulting from lay judges’ participation in the process of passing morel assessments in the criminal process.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 4(33); 86-97
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Toward a Philosophy of Moral Education
Ku filozofii edukacji moralnej
Autorzy:
Andrej, Andrej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/550143.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
rozumowanie prospołeczne
zachowania prospołeczne
etyka
wychowanie moralne
prosocial moral reasoning
prosocial behaviour
Ethics education
prosocial education
Opis:
W artykule zaprezentowano rozważania teoretyczne dotyczące edukacji moralnej, która prowadzona jest na Słowacji w formie obowiązkowego przedmiotu szkolnego. Lekcje etyki wdrożono na drugim etapie kształcenia ogólnego (szkoła ponadpodstawowa) w roku szkolnym 1993/1994, natomiast od roku szkolnego 2004/2005 są one prowadzone również na pierwszym stopniu (szkoła podstawowa). Osnową edukacji moralnej w słowackim systemie oświaty jest koncepcja prospołeczności hiszpańskiego psychologa Roberta Roche’a Olivara. Celem niniejszego opracowania jest zbadanie związku zachodzącego między filozoficzną ideą edukacji moralnej a kształcenia w kierunku prospołeczności.
The paper focuses on one project of moral education that is taking place in Slovakia in a form of a school subject. Ethics Education has been implemented in Slovakia since 1993/1994 as a school subject in the 2nd grade of primary schools and since 2004/2005 in the 1st grade of primary schools. The subject Ethics Education is based on education toward prosociality in the intentions of a Spanish prosocial psychologist Robert Roche Olivar. The aim of the paper is to examine a philosophical connection between moral education and education towards prosociality.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2016, 2/1; 281-291
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja teorii rozumowania prawniczego Neila MacCormicka
Neil McCormick’s Theory of Legal Reasoning and Its Evolution
Autorzy:
Sopiński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531739.pdf
Data publikacji:
2019-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
rozumowanie prawnicze
MacCormick
sylogizm prawniczy
retoryka
rządy prawa
legal reasoning
legal syllogism
rhetoric
rule of law
Opis:
Podstawową tezą pracy jest stwierdzenie ewolucyjności (dwuetapowości) teorii rozumowania prawniczego Neila MacCormicka. Dlatego też została ona omówiona przy użyciu metody diachronicznej. Najpierw zaprezentowano podstawowe elementy teorii rozumowania prawniczego składające się na dzieło Legal Reasoning and Legal Theory (1978). Następnie spróbowano – na przykładzie Rhetoric and the Rule of Law (2005) przedstawić kluczowe zmiany, jakie na przestrzeni lat dokonały się w podejściu MacCormicka do zagadnień związanych z teorią rozumowania prawniczego. Najważniejszą z nich wydaje się stopniowa rewizja poglądów szkockiego filozofa dotycząca roli wnioskowania dedukcyjnego w procesie rozumowania sędziowskiego. Prowadzi ona do rozszerzenia logicznych aspektów teorii rozumowania prawniczego MacCormicka (sylogizm prawniczy) o aspekty retoryczne (argumentacyjność prawa) oraz etyczne (idea rządów prawa). Ewolucja teorii rozumowania prawniczego MacCormick może być uważana za modelowy przykład zmian zachodzących we współczesnej filozofii prawa.
This paper traces, examines, and demonstrates Neil MacCormick’s theory of legal reasoning and its evolution. MacCormick’s views were shaped gradually so his theory could be divided into two main stages. Therefore, the use of the diachronic approach is justified. The aim of this paper is to analyse the difference between the theses of the theory of legal reasoning explained in Legal Reasoning and Legal Theory (1978) and general revisions to this theory marked in Rhetoric and the Rule of Law (2005). According to the author, the most important change in MacCormick’s theory of legal reasoning is an examination of the role of deductive reasoning in the process of judicial reasoning. This change leads to an extension of the logical aspects of MacCormick’s theory of legal reasoning (legal syllogism) to include rhetorical aspects (argumentative character of law) and ethical aspects (the idea of the rule of law). The evolution of the MacCormick’s theory of legal reasoning seems to be a model example of the changes in contemporary philosophy of law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 1(19); 63-78
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Racjonalność procesu argumentacji teologicznej
Rationality of theological argumentation
Autorzy:
Kroplewski, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402450.pdf
Data publikacji:
2009-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
psychologia religii
filozofia religii
racjonalność
rozumowanie ludzkie
psychology of religion
philosophy of religion
rationality
human reasoning
Opis:
Following presentation content synthetic model of rationality of theological argumentation demonstrating these factors which are important for acknowledging whether the argumentation is rational or not, or demonstrating the level of the concentration of rationality. The following paper doesn’t contain analyses concerning rationality of theology as a knowledge but it contains the factors which are important in estimating rationality of mental processes taking part in the process of theological argumentation from psychological point of view. The model concerns theological argumentation as a mental process (including process of reasoning, process of drawing inferences and other mental processes) which is taking part in a mind of theologian speculating on the truths which he/she believes in and which he/she deliberate. This paper shows at one hand a model which can be used by theologian to estimate the rationality of his/her process of theological argumentation and at the other hand a model which can be used by others trying to estimate the rationality of the theologian mental processes.
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2009, 6; 47-62
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Qualitative Spatio-Temporal Representation and Reasoning for robotic applications
Jakościowa przestrzenno-czasowa reprezentacja oraz rozumowanie dla aplikacji robotycznych
Autorzy:
Będkowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/276447.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
rozumowanie jakościowe
robot mobilny
robot przemysłowy
modelowanie semantyczne
qualitative reasoning
mobile robot
industrial robot
semantic modeling
Opis:
This paper discusses the methodology of Qualitative Spatio-Temporal Representation and Reasoning (QSTRR) for robotic applications. The goal is to develop reasoning mechanism that will allow modelling the environment and performing spatiotemporal decisions. A new approach is related to environment modelling based on robot’s perception, therefore new concepts (spatial entities) are obtained automatically, and then used in reasoning. This paper presents the results of the three experiments. Each experiment focuses on different robotic applications, such as mobile spatial assistive intelligence for spatial design, spatial design used for robotic arm integration with the environment and supervision of a teleoperated robot. Each of the experiments is considered as the proof of concept of the proposed methodology. Thus, it can be efficiently used for developing sophisticated robotic application where human-robot interaction and integration are considered as an important goal.
W artykule przedstawiono metodykę jakościowej przestrzenno-czasowej reprezentacji oraz rozumowania dla aplikacji robotycznych. Celem jest opracowanie mechanizmu podejmowania decyzji, które umożliwi także modelowanie środowiska oraz rozumowanie w sensie jakościowym. Nowym zagadnieniem badawczym jest budowanie modelu środowiska na bazie obserwacji robota mobilnego, przy czym nowe koncepty (podstawowe elementy przestrzenne) są generowane automatycznie. Przedstawiono trzy eksperymenty, każdy skojarzony z inną aplikacją robotyczną, między innymi mobilna przestrzenna inteligencja asystująca dla projektowania przestrzennego, projektowanie przestrzenne dla integracji robota przemysłowego z istniejącym środowiskiem pracy oraz nadzorowanie pracy robota zdalnie sterowanego. Każdy z tych eksperymentów dowodzi słuszności proponowanej metodyki. W związku z tym metodyka może znaleźć zastosowanie w projektowaniu zaawansowanych aplikacji robotycznych, gdzie interakcja oraz integracja człowiek-robot są zasadniczym zagadnieniem funkcjonalnym oraz użytkowym.
Źródło:
Pomiary Automatyka Robotyka; 2013, 17, 2; 300-303
1427-9126
Pojawia się w:
Pomiary Automatyka Robotyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prosocial moral reasoning and behaviours: the role of ethics education
Prospołeczne rozumowanie i zachowanie moralne. Rola edukacji etycznej
Autorzy:
Brestovanský, Martin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/549938.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
prospołeczne rozumowanie moralne
zachowanie prospołeczne
etyka
edukacja prospołeczna
prosocial moral reasoning
prosocial behaviour
Ethics education
prosocial education
Opis:
W niniejszym tekście przeanalizowano związek zachodzący między oceną lekcji etyki przez uczniów a typem rozumowania moralnego, który oni prezentują. W celu zbadania tej zależności posłużono się trzema kwestionariuszami: kwestionariuszem prospołecznego rozumowania moralnego, kwestionariuszm zachowań prospołecznych w szkole i opracowanym przez autora niniejszej publikacji kwestionariuszem oceny lekcji etyki. Próba badawcza obejmowała uczniów klas szóstych z dwudziestu sześciu szkół podstawowych z zachodniej części Słowacji w liczbie 579 uczestników (49,7 % dziewcząt, średnia wieku wyniosła 11,27, SD =0.71). Badanie dostarczyło dowodów na prawdziwość tezy, że pozytywne nastawienie do lekcji etyki wiąże się z wyższym poziomem rozumowania moralnego i powszechniejszym przejawianiem zachowań prospołecznych.
The relationship between students´ evaluation of the school subject Ethics Education and students´ type of prosocial moral reasoning and behaviours is described in the study. Prosocial moral reasoning, prosocial behaviour in the school questionnaire, and our own Ethics Education evaluation measure was used in the study. Research sample included students of 6th grades of 26 primary schools from the western part of Slovakia: 579 participants (49,7% female, Mage = 11,27; SD = .71). There is evidence which supports the idea that the positive attitude to Ethics Education is linked to developmentally higher types of reasoning and higher prevalence of prosocial behaviours.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2016, 2/1; 293-308
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PRZEDMIOT DOWODZENIA W PROCESIE KARNYM
The subject of proof in criminal procedure
Autorzy:
Konieczny, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444029.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
fakt
nośniki prawdziwości
rozumowanie dowodowe
twierdzenie
dokonywanie ustaleń faktycznych
fact
fact-finding
evidential reasoning
proposition
truth bearers
Opis:
W teorii dowodzenia sądowego w procesie karnym dostrzec można rozbieżność, dotyczącą przedmiotu dowodu. Wyróżnia się dwa główne stanowiska. Pierwsze głosi, że przedmiotem dowodu jest fakt, drugie natomiast, że jest nim twierdzenie, wyrażane zdaniem. Artykuł przedstawia możliwe rozwiązanie tej kontrowersji. Punktem wyjścia jest spostrzeżenie, iż nośnikami prawdy są twierdzenia/zdania, nie zaś fakty. Skoro zatem prawda jest jedną z podstawowych wartości w procesie karnym, to wynika z tego, że przedmiotem dowodu jest twierdzenie. Po drugie, w toku postępowania dowodowego prowadzone są rozumowania w postaci operacji myślowych – te zaś mogą być prowadzone tylko z użyciem zdań. Artykuł kończy się konkluzją, iż przedmiotem dowodu jest twierdzenie; udowodnienie faktu jest epistemologicznie niemożliwe. Rozwiązanie takie wydaje się korzystne dla teorii dowodzenia, gdyż może wpłynąć na poprawę jakości rozumowań dowodowych, w tym także na jakość uzasadnień wyroków.
In the theory of evidential reasoning in a criminal trial, there is a discrepancy in the subject matter of proof. There are two main positions. The first one states that the object of proof is fact, while the second one is a statement expressed in a sentence. The article presents a possible solution to this controversy. The starting point is the observation that the bearers of truth are statements/sentences. Therefore, since truth is one of the basic values in criminal proceedings, it results that the object of proof is a claim. Secondly, in the course of evidential reasoning is carried out in the form of thought operations - these can only be carried out with the use of sentences. The article ends with an conclusion that the object of evidence is a proposition; proving the fact is epistemologically impossible. Such a solution seems to be beneficial for the theory of proof, as it may improve the quality of evidential reasoning, including the quality of justifications of verdicts.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2019, 2, XIX; 65-77
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A step toward a universal theory of failure handling
Autorzy:
Obeid, N.
Rao, R.B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/328519.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Polskie Towarzystwo Diagnostyki Technicznej PAN
Tematy:
logika
monitoring
czas
rozumowanie
diagnozowanie
podejmowanie decyzji
uszkodzenie
logic
failure
reasoning
decision-making
learning
diagnosis
time
event
nonmonotonic
Opis:
We explore, in this paper, some of the fundamental requirements needed for a Universal Theory of Failure Handling. We shall show that dealing with failure touches on our reasoning, predictive, evaluative and judgmental capabilities and thus it requires the ability to reason with incomplete and uncertain temporal information. It also requires reasoning with events before they even happen and about the effect of actions for as long as these are relevant, even if the available time does not permit. There may also be a need for reasoning about the reasoning process itself. We shall discuss the notion of failure with respect to decision-making and knowledge. We give a very brief presentation of Dorner's logic of failure and research into artificial intelligence and its implication for handling failures. We shall propose means of computing the degrees of failure induced by humans and in physical systems. In addition, we shall initiate a discussion on reasoning with failures and put forward a proposal for an integrative and proactive approach to monitoring, diagnosis and learning from failures.
Źródło:
Diagnostyka; 2007, 1(41); 5-14
1641-6414
2449-5220
Pojawia się w:
Diagnostyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiedza testymonialna a rozumowanie ukryte
Testimonial Knowledge and Implicit Reasoning
Autorzy:
Gałecki, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233179.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
faith
reasoning
first principles
epistemology
Jacek Wojtysiak
John Henry Newman
wiara
rozumowanie
pierwsze zasady
epistemologia
Juhn Henry Newman
Opis:
Problem ukrytości Boga staje się coraz częściej dyskutowanym tematem filozoficznym. W swoim artykule chciałbym zająć się kwestią nazwaną przez Jacka Wojtysiaka (w jego książce Między jawnością a ukryciem) (Wojtysiak 2023) „wiedzą testymonialną” i powiązać ją z Newmanowską koncepcją rozumowania implikatywnego. Odróżnienie od siebie dwóch rodzajów rozumowania — jednego spontanicznego, praktycznego, znajdującego swoje zastosowanie m.in. w obszarze wiary i moralności, oraz drugiego krytycznego, analitycznego i retrospektywnego, używanego w nauce, a także w filozofii i teologii – wydaje mi się kluczowe dla zrozumienia obserwowalnej ukrytości Boga.
The problem of the hiddenness of God is becoming an increasingly discussed philosophical topic. In my article, I would like to deal with the issue called by Jacek Wojtysiak (in his book Między jawnością a ukryciem [Between Hiddenness and Openness]) (Wojtysiak 2023) “testimonial knowledge” and connect it with Newman’s concept of implicit reasoning. Distinguishing between two types of reasoning — one spontaneous, practical, applicable to in the area of faith and morality, and the other: critical, analytical and retrospective, used in science, as well as in philosophy and theology — seems crucial to understanding the factual God’s hiddenness.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 4; 199-213
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budzenie osoby w rodzinie w kontekście rozwoju rozumowania moralnego
Waking Up a Person in the Family in the Context of the Development of Moral Reasoning
Autorzy:
Gruca-Miąsik, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21151164.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
osoba
budzenie osoby
personalizm
wychowanie
rodzina
rozwój
rozumowanie moralne
person
awakening a person
personalism
upbringing
family
development
moral reasoning
Opis:
Personalizm katolicki, uznający człowieka, w duchu klasycznej antropologii, za byt cielesno-duchowy oraz racjonalno-wolitywny, który poprzez wychowanie osiąga swoją dojrzałość osobową, otwiera szeroką perspektywę dla teorii rozwoju rozumowania moralnego, jako jednego z czynników konstytuujących potencjał osoby. Rozumowanie moralne pozostaje swoistą czynnością umysłową, to specyficzna zdolność, która pozwala nam rozważać i oceniać argumenty moralne, a w ich świetle oceniać nasze moralne zobowiązania, postawy i osądy. Rozumować znaczy prowadzić swoisty dialog z samym sobą, słyszeć siebie od wewnątrz. Rozumowanie moralne utożsamić można z siatką pojęciową, z czymś w rodzaju indywidualnie specyficznego moralnego esse, które nie tyle gwarantuje przejście w fieri, ile mu zdecydowanie sprzyja. Im więcej bowiem takiej ukształtowanej moralnej bazy pojęciowej, tym łatwiej człowiek buduje kolejne moralne sądy, a w oparciu o nie podejmuje działania w obszarze moralności. Konstruowanie siatki pojęć moralnych u młodych, „budzenie” w nich dojrzałej osobowej tożsamości, określanej przez stadia rozumowania moralnego, to zadanie wychowawcze rodziny, które implikować może budowaniem dojrzalszych moralnie jednostek i społeczeństw.
Catholic personalism, which recognizes man, in the spirit of classical anthropology, as a body-spiritual and rational-volitional being which, through education, reaches his personal maturity, opens up a broad perspective for the theory of the development of moral reasoning as one of the factors constituting a person's potential. Moral reasoning remains a specific mental activity, it is a specific ability that allows us to consider and evaluate moral arguments, and in their light to evaluate our moral obligations, attitudes and judgments. To reason means to have a kind of dialogue with yourself, to hear yourself from within. Moral reasoning can be identified with a conceptual grid, with something like an individually specific moral “esse”, which not so much guarantees the transition to “fieri” but definitely favors it. The more such a moral conceptual base is formed, the easier a person builds new moral judgments, and based on them, he/she undertakes actions in the area of morality. Constructing a network of moral concepts in young people, “awakening” in them a mature personal identity, defined by the stages of moral reasoning, is the family's educational task, which may imply building more morally mature individuals and societies.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2022, 14, 4; 39-50
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
UZASADNIENIE I PRZEKONANIE JAKO PODSTAWY DOWODU W PROCESIE KARNYM
Justification and belief as the basis for proof in criminal trial
Autorzy:
Konieczny, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443838.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
funkcja przekonania
podejście bayesowskie
poziom aspiracji
rozumowanie indukcyjne
wiedza
Bayesian approach
belief function
inductive reasoning
knowledge
level of aspiration
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie roli uzasadniania i przekonania w toku dowodzenia winy w procesie karnym. Punktem wyjścia jest wskazanie indukcyjnego charakteru rozumowań dowodowych i uznawanie ich konkluzji na podstawie decyzji organu procesowego. Decyzje te pojawiają się po osiągnięciu przez organ procesowy poziomu aspiracji do ich podjęcia; drugą podstawą może być ich oczekiwana użyteczność. Wymagania, dotyczące udowodnienia, zestawione zostały z koncepcją wiedzy. Jeśli założyć, że przypisanie określonemu podmiotowi wiedzy polega na posiadaniu przez ten podmiot uzasadnionego, trafnego przekonania, wtedy można przyjąć, że posiadanie takiej wiedzy jest równoznaczne z udowodnieniem w sensie procesowym. Narzędziami wspomagającymi dążenie do poprawności dowodzenia są funkcja przekonania w ujęciu Shafera-Dempstera oraz podejście bayesowskie w podejmowaniu decyzji dotyczących ustaleń faktycznych.
The aim of the article is to present the role of justification and belief in the course of proving guilt in a criminal trial. The starting point is the indication of the inductive character of evidentiary reasoning and the acceptance of its conclusions on the basis of the decision making by trial authority. These decisions appear after the process in which this authority reaches the level of aspirations to make them; the second basis may be their expected usefulness. The requirements for proof are contrasted with the concept of knowledge. If one assumes that the attribution of knowledge to a particular subject consists in the possession of a justified, accurate belief by that subject, then one can assume that the possession of such knowledge is tantamount to proving in a trial sense. The tools supporting the pursuit of correctness of command are the Shafer-Dempster belief function and the Bayesian approach in making decisions about factual findings
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2019, specjalny, XIX; 123-137
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 54

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies