Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rock mass deformation" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 26
Tytuł:
Deformacje powierzchni w otworowej Kopalni Soli "Barycz" w likwidacji : czy mogą jeszcze powstać zapadliska?
Surface deformations in the hole exploitation Barycz Salt Mine (liquidated) : may the cavities happen?
Autorzy:
Mazurek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349178.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
eksploatacja otworowa soli
deformacje górotworu
prognozowanie deformacji
zapadliska
solution salt exploitation
rock mass deformation
prognosis of deformations
cavities
Opis:
Otworowa eksploatacja soli prowadzona w Kopalni "Barycz" od 1924 roku spowodowała wystąpienie deformacji górotworu o charakterze ciągłym i nieciągłym (zapadliska). Od 9 lat nie jest tam prowadzona żadna eksploatacja, ale deformacje mogą przebiegać jeszcze kilkadziesiąt lat. W niektórych rejonach procesy deformacyjne są już bliskie zakończenia. W artykule omówiono przebieg procesu eksploatacji, pomiarów i dokumentowania deformacji powierzchni, prognozę deformacji końcowych (ostatecznych), różnicę pomiędzy tą prognozą a osiadaniami zaistniałymi oraz prognozę deformacji, jakie jeszcze mogą wystąpić po roku 2000. Określono rejony, gdzie wskaźniki deformacji mogą osiągać wartości charakterystyczne dla zerowej i I kategorii zabudowy powierzchni oraz takie, gdzie jeszcze mogą powstać zapadliska.
The solution exploitation of salt in the Barycz mine (started in 1924) resulted in continuous and discontinuous (cavity) rock mass deformations. The excavation finished nine years ago, but the deformations may occur for several dozen years. The paper discuss the deformation process, measurements and documentation of final deformations. It also shows the difference between actual deformations and the prognosis and the prognosis of deformations after the year 2000. The regions where deformation indexes may range values typical for I surface category were identified and also regions with cavity hazard.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 3/1; 409-422
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eksploatacja złoża w filarze oporowym pochylni centralnych 9-12 - doświadczenia z fazy robót rozcinkowych
Cooper ore exploitation experience in pillar of the central inclined drift 9-12
Autorzy:
Dębkowski, R.
Iwulski, Z.
Kirej, M.
Szpak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348891.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
obserwacje i pomiary
stateczność wyrobisk
ocena stanu górotworu
badania zachowania się górotworu
rock deformation
rock mass stability
measurements methods
Opis:
Przedstawiono analizę wpływu robót górniczych w polu G-15/10 na zachowanie się górotworu w okresie od rozpoczęcia robót rozcinkowych w 2003 roku do września 2009. Zakres analizy obejmuje charakterystykę warunków geologiczno-górniczych, przebieg eksploatacji, charakterystykę rejestrowanej aktywności sejsmicznej oraz ocenę zachowania się górotworu m.in. na podstawie prowadzonych obserwacji i pomiarów.
In the article was described basic geological and mining technology condition in pillar of the Central inclined drift 9-12 Rudna cooper mine. The primary objective was present the exploitation history between 2003-2009, seismic activity in this region and analysis results of rock deformation measurements with different methods.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 2; 193-200
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identyfikacja procesów termodynamicznych zachodzących w górotworze pod kątem oceny zagrożenia zjawiskami dynamicznymi
Identification of thermodynamic processes performed in rock mass in respect of assessing the dynamic effect risk
Autorzy:
Grzebyk, W.
Stolecki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348829.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
deformacja masywu skalnego
wstrząsy sejsmiczne
procesy termodynamiczne
rock mass deformation
seismic events
thermodynamic process
Opis:
W artykule omówiono zagadnienie wykorzystania obserwacji procesów termodynamicznych zachodzących w masywie skalnym do wnioskowania o stanie zagrożenia zjawiskami dynamicznymi. Przedstawiono sposób realizacji odpowiednich pomiarów za pomocą specjalnie wytworzonej w tym celu sondy otworowej. Zaprezentowano wstępne wyniki obserwacji uzyskane z rejestracji przeprowadzonych w wybranym polu eksploatacyjnym.
The article describes the issue of utilization of thermodynamic process observation performed in rock mass in the inference about dynamic effect risk. A method of proper measurements realization with a hole measurement probe made uniquely to this end was presented. Also the preliminary results of observation performed in selected exploitation field were reported.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 2; 289-295
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie deformacji ciągłych powierzchni terenu w warunkach zmiennego zalegania złoża
Modeling continuous deformation of terrain in variable conditions of deposition
Autorzy:
Hejmanowski, R.
Kwinta, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216115.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
deformacje górotworu
modelowanie
dokładność
prognoza
rock mass deformation
modeling
accuracy
prediction
Opis:
Ciągłe deformacje powierzchni terenu wywołane podziemną eksploatacją górniczą mogą powodować zagrożenie budynków i infrastruktury. Zagadnienie modelowania deformacji od strony teoretycznej jest znane od wielu lat. Powszechnie stosowany jest model Knothego. Dokładność prognozowanych deformacji zależy w dużej mierze od prawidłowej identyfikacji parametrów modelu i warunków zalegania przewidzianego do eksploatacji złoża. W pracy przedstawiono charakterystykę metodyki modelowania warunków zalegania złoża w informatycznym systemie prognozowania MODEZ. Pozwala ona na uwzględnienie zmienności parametrów zalegania złoża i parametrów górniczo-geologicznych eksploatacji. W konsekwencji daje to znaczną poprawę jakości prognoz deformacji.
Surface subsidence induced by underground mining activity may cause danger to buildings and infrastructure. The issue of the surface subsidence modelling is known for many years. The Knothe's theory is the most often used method of surface deformation modelling. Surface subsidence predictions accuracy depends mainly on the correct identification of model parameters and geometrical conditions of the strata occurrence. The paper presents a methodology for modelling of the seam occurrence in the computer system called MODEZ. That program is dedicated to surface subsidence prognosis. Shown system enables to take into account not only the variability of the seam deposit parameters but also the exploitations parameters. As a result it gives considerable improvement of the accuracy of the surface subsidence prognosis.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 3; 143-153
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prognozy deformacji górotworu w polu Pagory kopalni Barycz po podsadzeniu komór poeksploatacyjnych
The forecasts of rock mass deformations in the field Pagory of Barycz mine after backfilling of excavation caverns
Autorzy:
Mazurek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348953.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
eksploatacja otworowa soli
deformacja górotworu
prognozowanie deformacji
zapadliska
solution mining of salt
rock mass deformation
forecast of deformation
sinkholes
Opis:
W Kopalni Barycz (w likwidacji) eksploatacja soli metodą otworową prowadzona przez 75 lat, oprócz deformacji ciągłych spowodowała powstanie wielu zapadlisk. Od 1999 r. nie jest prowadzona eksploatacja, ale w tzw. rejonie Tomana, pomimo częściowego podsadzenia 10 komór poeksploatacyjnych, nadal istnieje zagrożenie powstaniem zapadliska. W artykule omówiono przebieg procesu eksploatacji, wyników pomiarów kształtu i wymiarów komór poeksploatacyjnych echosondą, stopnia wypełnienia komór podsadzką oraz przedstawiono prognozę deformacji powierzchni po zakończeniu podsadzania.
The solution mining of salt was performed in (liquidated) Barycz mine for 75 years. It produced several sinkholes and continuous deformations. The excavation process was finished in 1999. In spite of partial backfilling of 10 excavation caverns in Tomana region sinkhole hazard is still active. This paper shows description of excavation process, the results of shape and geometry measurements with echosounder and the level of cavern backfilling. The forecast of deformations after the end of backfilling process is also presented.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 2; 481-489
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The relation between the radius of the main influence range and the overburden stratum rigidity
Autorzy:
Paleczek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068391.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
deformacja terenu
szkody górnicze
górotwór
terrain deformation
mining damage
rock mass
Opis:
This is an analysis of the influence of the changes in the overburden rigidity on the alteration of the radius of the main influence range and the changes of the main influence range angle in a rock mass as parameters of the theory of forecasting the influence of mining on the surface and rock mass. The results obtained justify the view that in order to forecast the value of the terrain and rock mass distortion index, computational models that encompass the relations resulting from the mechanical properties of rocks such as uniaxial compressive strength Rc can be applied.
Przedstawiono analizę wpływu zmian sztywności warstw nadkładu na zmiany promienia zasięgu wpływów głównych oraz na zmiany kąta zasięgu wpływów głównych w górotworze jako parametrów teorii prognozowania wpływów eksploatacji górniczej na powierzchnię i górotwór. Otrzymane wyniki uzasadniają pogląd, że w celu prognozowania wartości wskaźników deformacji terenu i górotworu można zalecać modele obliczeniowe, które ujmują związki wynikające z mechanicznych własności skał, jak na przykład wytrzymałość doraźna na jednoosiowe ściskanie Rc.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2010, 16 (166); 131-136
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwiększenie adekwatności aproksymacji profilu niecki obniżeniowej na przykładzie metody określania sztywności górotworu w ujęciu empirycznym
Autorzy:
Paleczek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068394.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
szkody górnicze
deformacja terenu
górotwór
mining damage
terrain deformation
rock mass
Opis:
Przedstawiono zagadnienie związane z deformacjami górotworu i powierzchni terenu jako problematyki dotyczącej budownictwa na terenach górniczych. Omówiono zagadnienie dotyczące zwiększenia adekwatności aproksymacji przemieszczeń pionowych niecki obniżeniowej funkcją zadanego modelu na przykładzie proponowanej metody określania sztywności górotworu w ujęciu empirycznym. Wykorzystano analizę danych przemieszczeń pionowych w przekroju niecki obniżeniowej z uwzględnieniem analogii do rozwiązania zagadnienia ugięcia belki sprężystej na podłożu sprężystym według hipotezy E. Winklera. Wykazano, że uwzględnienie zaproponowanego przemieszczenia w rozważanych równaniach może być ich uogólnieniem.
Dargestellt wurde das Problem der Deformation des oberliegenden Gestein und Oberfläche des Terrains als die Bauwesensfragen auf den bergmännischen Gebieten. Dargestellt wurde ein Problem betreff der Vergrösserung der Übereinstimmung der Approximation von vertikalen Verlagern der Senkungsmulde auf dem Beispiel der Methode der Bestimmung von Steifheit oberliegenden Gesteins in empirischen Fassung. Es wurde eine Datenanalyse der vertikalen Verlagern in dem Querschnitt der Senkungsmulde mit der Berücksichtigung von einer Analogie in der Lösung des Problems der Beugung einer elastischen Balken auf elastischem Grund nach der Hypothese von der E. Winkler, gebraucht. Es wurde aufgewiesen, dass die Berücksichtigung vorgeschlagenen Verlagerung in erwogenen Gleichungen eine Verallgemeinerung sein könnte.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2010, 16 (166); 137-155
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kinematyka konwergencji górotworu solnego oraz przemieszczeń punktów w rejonie szybu Kinga KS „Wieliczka” S.A.
Kinematics of convergence of the rock mass and displacements of benchmarks in the area of the shaft St. Kinga at the salt mine “Wieliczka” S.A.
Autorzy:
Hejmanowski, R.
Malinowska, A.
Obyrn, K. d'
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166516.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
konwergencja wyrobisk
pomiary geodezyjne
deformacje górotworu
górotwór solny
convergence of the salt chambers
surveying
deformation of rock mass
salt rock mass
Opis:
Pomiary konwergencji stosowane są w górotworze celem badania i lokalizacji miejsc szczególnie zagrożonych naprężeniami występującymi wskutek koncentracji eksploatacji w danym rejonie lub szczególnych właściwości geologicznych górotworu. Wyniki takich pomiarów mają zatem kluczowe znaczenie dla oceny zagrożeń geomechanicznych w kopalniach głębinowych. Stanowią również podstawę dla budowy i estymacji parametrów modeli teoretycznych. Analiza wyników pomiarów konwergencji w odniesieniu do całego masywu naruszonego górotworu jest niezwykle złożona i może być obarczona znacznymi błędami. Zebrano i przeanalizowano wyniki wieloletnich wysokościowych pomiarów geodezyjnych. Zgromadzono także wyniki dostępnych pomiarów konwergencji z kilku komór solnych. W artykule podjęto próbę prowadzenia analizy łącznie z oceną ruchów punktów wysokościowych w wyrobiskach kopalnianych i rurze szybowej. Analiza przestrzenna zestawiająca całość wyników z sytuacją górniczo-geologiczną pozwala na łatwiejsze i obarczone mniejszą niepewnością wnioskowanie. Tego typu analizy pozwalają na lokalizację związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy konwergencją komór a przemieszczeniami punktów, a tym samym na lokalizację zagrożonych rejonów kopalni. Wdrożenie geograficznych systemów informacyjnych (GIS) pozwoliło na wykazanie celowości tego typu analiz.
One of the main goals of convergence measurements in underground mining is assessing the risks related to caves deformations. Those deformations might be caused by the concentration of mining activities in a given region or by specific geological conditions. The results of such measurements are crucial for assessing the stability of caves in underground mines. The results of measurements are also used for improving the parameters and accuracy of theoretical models. The analysis of the convergence measurements and underground leveling is an extremely complex process, burdened with significant error. The results of the leveling and convergence measurements were gathered in the database. The presented research was focused on the analysis of the movements in mine chambers and in the shaft. The spatial analysis based on mining and geological factors can be used for defining the cause-and-effect relationships between the convergence of the chambers and the displacements of the measurement point. In this way the endangered areas could be established. Implementing of the geographical information systems (GIS) in the research enabled to work out complex analysis.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 7; 51-55
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości stosowania modeli numerycznych do opisu deformacji powierzchni terenu górniczego
Possibilities of applying numerical models for the description of deformation of the mining area surface
Autorzy:
Wesołowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167061.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górotwór
model obliczeniowy
niecka obniżeń
deformacje terenu
rock mass
calculation model
subsidence trough
deformation of area
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki modelowania numerycznego wpływu prowadzonej eksploatacji górniczej na deformacje powierzchni terenu górniczego przy wykorzystaniu modeli numerycznych bazujących na mechanice ośrodka ciągłego. Do procesu modelowania numerycznego deformacji terenu górniczego, zastosowano program komputerowy FLAC. Analizę oparto na wyidealizowanym przypadku eksploatacji ścianowej. Dla przeprowadzenia symulowanej eksploatacji górniczej i określenia jej wpływu na deformacje powierzchni terenu zbudowano płaski model o wymiarach 2000 m x 1000 m. W modelu rozpatrywano wyłącznie rejon krawędzi rozpoczynającej eksploatację górniczą. Przeprowadzony cykl symulacji komputerowych wykazał, że przy zastosowaniu sprężystego modelu transwersalnie izotropowego oraz modelu ubiquitous joint istnieje możliwość jednoczesnego opisu zarówno przemieszczeń pionowych, jak i poziomych górotworu, wywołanych eksploatacją górniczą. Zgodny z pomiarami opis deformacji powierzchni terenu uzyskano, wprowadzając do modelu transwersalnie izotropowego elementy kontaktowe (interfaces) do modelowania kontaktów międzywarstwowych.
This paper presents the results of numerical modeling of the influence of mining exploitation on the deformations of the surface of the mining area by means of numerical models based on continuum mechanics. The computer program FLAC was used for the process of numerical modeling of the deformation of the mining area. The analysis was based on idealized long wall exploitation. For the purpose of the simulation of the mining exploitation and the determination of the influence on the deformations of the surface mining area a flat model of 2000 m x 1000 m was developed. In the model, only the region of the edge of the mining exploitation was considered. The conducted cycle of the computer simulations shows that the use of elastic transversally isotropic model as well as the ubiquitous joint model enables a simultaneous description of both the perpendicular dislocations and the horizontal dislocations of the rock mass which are triggered by mining exploitation. A correct description of the deformation of the surface area was obtained after introducing to the model the transversally isotropic contact elements (interfaces) used for the modeling of contacts between layers.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 4; 15-22
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiary inklinometryczne jako narzędzie monitoringu deformacji górotworu w kopalniach podziemnych
Inclinometric measurements as a tool of monitoring rock mass deformation in underground mines
Autorzy:
Grzebyk, W.
Stolecki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394410.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
górnictwo
deformacja górotworu
metoda inklinometryczna
mining
rock mass deformation
inclinometric method
Opis:
Dotychczasowy zakres stosowanych w górnictwie podziemnym metod pomiarowych na ogół pomija wykorzystanie do tego celu obserwacji inklinometrycznych. Tymczasem na ich podstawie dokonuje się pomiaru zmian kąta nachylenia warstw skalnych i odległości pomiędzy punktami pomiarowymi, co może być wykorzystane do śledzenia procesu deformacji górotworu. Dla sprawdzenia przydatności metody inklinometrycznej do monitorowania deformacji górotworu naruszonego procesem eksploatacji, na przestrzeni kilku ostatnich lat (od 2011 roku) przeprowadzono wiele pomiarów obiektowych w wybranych polach eksploatacyjnych kopalń LGOM. Obserwacjami objęto wszystkie elementy układu geomechanicznego, jakie na złożu rud miedzi stanowią: strop, filary i spąg. Rejestracje prowadzono za pomocą specjalnie wytworzonej aparatury, składającej się z czujników nachylenia CNS oraz terminali komunikacyjnych TK. Aktualnie uzyskane wyniki, dzięki dużej czułości i rozdzielczości pomiaru oraz quasi ciągłemu charakterowi rejestracji, dostarczyły nowych, bardzo ciekawych informacji odnośnie przebiegu deformacji ośrodka skalnego, niemożliwych do pozyskania obecnie stosowanymi metodami pomiarowymi. Przeprowadzone aktualnie badania wskazują, że inklinometryczna metoda pomiarowa może być użytecznym narzędziem identyfikacji i oceny procesów zachodzących w górotworze w trakcie prowadzonej eksploatacji złoża.
Measurement methods currently used for monitoring rock mass deformation in underground mining omit inclinometer observations that could be used for this purpose. This method makes it possible to measure the angle of inclination of layers of rock and the distance between monitoring points, which may be used to describe the process of rock mass deformation. In 2011, test were carried out in selected operating fields located in LGOM mines, to verify the usefulness of the inclinometer method for monitoring the process of rock mass deformation. The observations encompassed all elements of the geomechanical system, i.e. the roof, pillar and floor. The measurements were conducted using special instruments consisting of the inclination sensor (CNS) and communication terminal (TK). Due to the high accuracy of measurement and the quasi-continuous nature of the registration the results obtained, the tests have provided new and very interesting information about the process of the rock's deformation. Other contemporary measurement methods used in that kind of research could not have provided such results. The study described in this paper indicates that the inclinometric measuring method can be a useful tool for identification and evaluation of the processes occurring in the rock mass during mining works.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2014, 86; 97-104
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An analysis of the interaction during simultaneous use of copper ore and salt deposits in the LGOM mines with regard to displacement and deformation of rock mass
Analiza wzajemnego oddziaływania równoczesnej eksploatacji złoża rud miedzi i złoża soli w kopalniach LGOM w zakresie przemieszczeń i deformacji górotworu
Autorzy:
Popiołek, E.
Kłeczek, Z.
Niedojadło, Z.
Hejmanowski, R.
Skobliński, W.
Sopata, P.
Stoch, T.
Wójcik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/220055.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
impact of mining
mining risks
displacements and deformation of rock mass
forecasts of mining impact
wpływy eksploatacji górniczej
zagrożenia górnicze
przemieszczenia i deformacje górotworu
prognozy wpływów górniczych
Opis:
Excavation of the two bedded deposits of mineral resources in a small vertical distance may causa additional increased mining risks (rock mass deformation, rock bursts and mining tremors, threat to land surface). This paper considers the impact of excavation of the copper ore deposit on the bed of rock salt located above it and the opposite, in terms of displacements and deformations. We used the theoretical models of processes verified by previous in situ observations in the mines of the Legnica-Głogów Copper Mining District. We analysed the potential for reducing the risks, among others, through coordination of mining works.
W przypadku występowania w górotworze dwóch różnych, pokładowych złóż surowców mineralnych, szczególnie przy niewielkiej ich odległości pionowej, powstaje konieczność analizy wzajemnego oddziaływania eksploatacji górniczej tych złóż. W pracy dokonano analizy przemieszczeń i deformacji w górotworze i na powierzchni terenu przy równoczesnym prowadzeniu tych eksploatacji. Wskazano działania minimalizujące wzajemne oddziaływania w odniesieniu do prowadzenia działalności górniczej w kopalniach Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego. Główne zagrożenia występujące w LGOM to: przemieszczenia i deformacje górotworu związane z tworzeniem pustek poeksploatacyjnych, wywołujące w efekcie ruchy górotworu powodujące zagrożenia dla wyrobisk górniczych oraz powierzchni terenu i obiektów, jako wynik tworzenia się poeksploatacyjnych niecek obniżeniowych, wstrząsy górnicze i tąpania wynikające z koncentracji naprężeń w skałach otaczających wyrobiska górnicze i nagłego wyładowania uprzednio nagromadzonej energii sprężystej (wpływy dynamiczne). W pracy rozważano pierwsze zagrożenie, drugie będzie przedmiotem oddzielnej publikacji autorów. Po schematycznym przedstawieniu warunków geologiczno-górniczych (rozdz.2) rozważono oddziaływanie eksploatacji złoża rud miedzi na wyrobiska wykonane w złożu soli kamiennej. Rozważania te oparto o prognozy przemieszczeń i deformacji prowadzone na bazie dobrze zweryfikowanej w warunkach LGOM teorii B. Budryka - S. Knothego. Wykorzystano też własne wieloletnie doświadczenia z kształtowania się pól przemieszczeń i odkształceń na powierzchni terenu, w górotworze i szybach górniczych. Na rysunku 4.1 przedstawiono przewidywany rozkład odkształceń poziomych i pionowych na wybranym poziomie nad złożem rud miedzi. Na poziomie złoża soli mogą wystąpić przemieszczenia i deformacje o wartościach: obniżenia Wmax do 1,9 m odkształcenia poziome εmax do 9,5 mm/m odkształcenia pionowe εz max do 5,5 mm/m nachylenia Tmax do 10,0 mm/m przemieszczenia poziome Umax do 0,65 m. Są to znaczne wartości wskaźników deformacji, nie powinny one jednak w istotny sposób wpłynąć na stateczność wyrobisk solnych. Może natomiast nastąpić wzrost konwergencji wyrobisk czy też wzmożone odspajanie warstw solnych. W kolejnym etapie rozważano wpływ wyrobisk w złożu soli kamiennej na wyrobiska eksploatacyjne w złożu rudy. Po szczegółowych analizach stwierdzono, że istnieje pewne zagrożenie zmian warunków stropowych w złożu rudy miedzi, jeżeli odległość pionowa pomiędzy stropem wyrobisk w tym złożu a spągiem najniższego poziomu wyrobisk solnych będzie mniejsza od 70 m. Istotniejsze zagrożenie wystąpi jeżeli odległość pionowa wyrobisk będzie mniejsza od 50 m (rys. 3). Aktualne projekty eksploatacji złoża rudy miedzi i złoża soli w polu Bądzów wskazują, że do 2016 roku, a praktycznie nawet do 2021 roku, eksploatacja złoża soli nie powinna stanowić istotniejszego zagrożenia dla wyrobisk rudnych. W prognozach dla powierzchni terenu wykorzystano system prognozowania MODEZ autorstwa R. Hejmanowskiego. Z prognozy wynika, że wpływy eksploatacji złoża rud miedzi wywołają na powierzchni terenu, w rejonie nad przygotowywanym do wybierania złożem soli „Bądzów”, obniżenia o wartości do 1,9 m a kategoria terenu górniczego nie powinna być wyższa od II-giej. Jeżeli uwzględnić równoczesną eksploatacje złoża soli w maksymalnie możliwym zakresie, to obniżenia terenu mogą wzrosnąć do ponad 4 m. Nastąpi to jednak nie prędzej niż po 100 latach a proces obniżeń i deformacji będzie łagodny i tylko w znikomym stopniu zagrażający obiektom na powierzchni terenu. Z rozważań wynikają następujące zalecenia dla ograniczenia szkodliwego wzajemnego oddziaływania eksploatacji rud miedzi i złoża soli kamiennej: nie prowadzić jednoczesnej eksploatacji w zasięgu występowania wzajemnych wpływów, określić wielkości optymalnego wydobycia rudy miedzi w rejonie oddziaływania i wpływów tej eksploatacji na stan wytężenia zalegającego powyżej złoża soli kamiennej, uwzględniać prognozy aktywności sejsmicznej wzbudzonej eksploatacją rud miedzi a w szczególności jej wpływu na wyrobiska solne. Na zakończenie Autorzy zalecają kontynuowanie monitoringu wzajemnych oddziaływań eksploatacji złoża rudy miedzi i złoża soli kamiennej, co pozwoli na dalszą weryfikację rozważań teoretycznych. Szczególnie zaleca się rozszerzenie zakresu obserwacji o pomiary przemieszczeń bezwzględnych w wyrobiskach solnych a także ich konwergencji w czasie.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 2; 535-548
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Integrated analysis of rock mass deformation within shaft protective pillar
Autorzy:
Warchala, E.
Szostak-Chrzanowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88956.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
rock mass stress
rock mass deformation
shaft
protective pillar
Opis:
The paper presents an analysis of the rock mass deformation resulting from mining in the vicinity of the shaft protection pillar. A methodology of deformation prediction is based on a deterministic method using Finite Element Method (FEM). The FEM solution is based on the knowledge of the geomechanical properties of the various geological formations, tectonic faults, types of mining systems, and the complexity of the behaviour of the rock mass. The analysis gave the stress and displacement fields in the rock mass. Results of the analysis will allow for design of an optimal mining system. The analysis is illustrated by an example of the shaft R-VIII Rudna Mine KGHM Polish Copper SA.
Źródło:
Mining Science; 2015, 22; 23-32
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reakcja układu strop-filar w komorowo-filarowym systemie eksploatacji
Reaction of the roof-pillar system in the chamber-pillar technology
Autorzy:
Grzybek, W.
Stolecki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166499.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
deformacja górotworu
procesy objętościowe
wstrząsy sejsmiczne
rock mass deformation
volumetric changes
seismic events
Opis:
W artykule zaprezentowano wstępne wyniki badań mających na celu rozpoznanie wzajemnego współoddziaływania na siebie poszczególnych elementów układu geomechanicznego jaki na złożu rud miedzi stanowią: strop, filary-calizna i spąg. Do obserwacji procesu deformacji górotworu wykorzystano tzw. metodę objętościową, polegającą na ocenie zmian objętościowych ośrodka skalnego na podstawie rejestracji zmian ciśnienia oleju w sondzie pomiarowej wprowadzonej do otworu wiertniczego nawierconego w górotworze. Badania prowadzono równolegle w warstwach stropowych oraz w wybranym filarze technologicznym. Wykonano trzy otwory wiertnicze, jeden prostopadle do stropu oraz dwa otwory prostopadle do filara technologicznego, po jednym w jego części piaskowcowej i dolomitowej. Sondy pomiarowe zostały umieszczone odpowiednio: w otworze stropowym na wysokości 15 m, natomiast w części piaskowcowej filara na głębokości 7 m od ociosu, a w części dolomitowej na głębokości 4 m. Stanowisko pomiarowe zlokalizowano na wyprzedzeniu frontu eksploatacyjnego w rejonie oddziaływania dużej strefy tektonicznej. Wykazano, że lokalna deformacja warstw stropowych ma swoje odzwierciedlenie w ośrodku skalnym usytuowanym na poziomie złoża (filary, calizna). Dotychczasowe wyniki badań wskazują, że zastosowana metoda objętościowa może być wykorzystywana do określania i oceny procesów deformacyjnych zachodzących w górotworze, w trakcie eksploatacji złoża.
This paper discusses the results of mining observations that describe the reaction of geomechanical system in Polish cooper mines. This system consists of three elements: roof layers, pillars and floor layers. The authors applied new measuring technique (volumetric measurement method) to determine the method of deformation of rock mass. The pressure probe is a basic element of the measurement system under the volumetric method. The probe is inserted into the borehole. The measurements that are taken include the changes of the oil pressure in the probe. Observations were made in roof layers and in the technological pillar. Three boreholes were made. One borehole was made in the roof layers. Two others in the pillar – one borehole in the sandstone part and the second one in the dolomite part of the pillar. Probes were inserted into boreholes accordingly: in the roof layers at the height of 15 m, in the sandstone part at the depth of 7 m from the pillar side wall and the dolomite part at the depth of 4 m. Measurement station was located in the lead of the mining field in the area of the impact of a large fault zone. It was shown that the local deformation of roof layers are reflected in the rock formation located at the level of deposits (pillars, face). The experience gained during the research indicates that the proposed method delivers promising results in the area of monitoring and assessing the deformation of a rock mass, while mining the deposit.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 6; 37-41
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Simulation of rock mass horizontal displacements with usage of cellular automata theory
Symulacja przemieszczeń poziomych górotworu z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych
Autorzy:
Sikora, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/963989.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
przemieszczenia poziome
deformacje górotworu
ochrona terenów górniczych
automat komórkowy
horizontal displacements
rock mass deformation
mining area protection
cellular automata
Opis:
In the article there was presented two dimensional rock mass model as a deterministic finite cellular automata. Used to describe the distribution of subsidence of rock mass inside and on its surface the theory of automata makes it relatively simple way to get a subsidence trough profile consistent with the profile observed by geodetic measurements on the land surface. As a development of an existing concept of the rock mass model, as a finite cellular automaton, there was described distribution function that allows, simultaneously with the simulation of subsidence, to simulate horizontal displacements inside the rock mass model and on its surface in accordance with real observations. On the basis of the results of numerous computer simulations there was presented fundamental mathematical relationship that determines the ratio of maximum horizontal displacement and maximum subsidence, in case of full subsidence trough, in relation to the basic parameters of the rock mass model. The possibilities of presented model were shown on the example of simulation results of deformation distribution caused by extraction of abstract coal panel. Obtained results were consistent with results obtained by geometric-integral theory.
W artykule przedstawiono płaski model górotworu jako deterministyczny, skończony automat komórkowy. Wykorzystana do opisu rozkładu deformacji wewnątrz górotworu i na jego powierzchni teoria automatów pozwala w relatywnie prosty sposób uzyskać profil niecki obniżeniowej zgodny z profilem obserwowanym pomiarami geodezyjnymi na powierzchni terenu. Przedstawiony w pracy najprostszy model górotworu przedstawia jego płaski przekrój w postaci regularnej siatki komórek, które ściśle do siebie przylegają i mają jednakowy kształt (Rys. 1). Dla modelu zdefiniowano podstawowe parametry automatu komórkowego takie jak: warunki brzegowe, decydujące o początku i końcu symulacji, sąsiedztwo komórkowe, określające przestrzeń w siatce komórek, w obrębie której dochodzi do bezpośredniej wymiany informacji zapisanych w poszczególnych komórkach oraz funkcję przejścia, która decyduje o ostatecznej charakterystyce rozkładu symulowanego zjawiska w siatce automatu. W artykule zastosowano deterministyczną funkcję rozkładu. W wyniku licznych prób modelowych stwierdzono, że stosowana funkcja rozkładu dla symulacji rozkładu obniżeń (Rys. 3) nie pozwala na symulację ruchów poziomych jakościowo i ilościowo zgodnych z przemieszczeniami poziomymi obserwowanymi w rzeczywistości. Jako rozwinięcie dotychczasowej koncepcji budowy górotworu jako skończony automat komórkowy, w pracy opisano funkcję rozkładu (Rys. 5), która pozwala, równolegle do symulacji obniżeń, symulować przemieszczenia poziome zgodne z wynikami obserwacji geodezyjnych. Na podstawie wyników licznych symulacji komputerowych opisano podstawową matematyczną zależność (wzór 11) określającą stosunek maksymalnych przemieszczeń poziomych do maksymalnych obniżeń w niecce nadpełnej w odniesieniu do przyjętych parametrów opisanego modelu górotworu, tj.: odwzorowywanych w rzeczywistości wymiarów komórki, wartości tzw. przejścia głównego, głębokości eksploatacji oraz parametru maksymalnego nachylenia (będącego odpowiednikiem np. parametru tgβ w teorii Budryka-Knothego). Dla pokazania możliwości zaproponowanego automatu komórkowego wykonano symulację rozkładu deformacji wewnątrz modelu górotworu i wyznaczono profil linii obniżeń, nachyleń, przemieszczeń poziomych i odkształceń poziomych powierzchni modelu dla przykładu abstrakcyjnego, wyeksploatowanego pokładu o określonych parametrach górniczo-eksploatacyjnych. W wyniku symulacji otrzymano nadpełną nieckę obniżeniową o kształcie opisywanym przez całkę z funkcji Gaussa, w której rozkład przemieszczeń poziomych był zbieżny z modelem wzorcowym.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2016, 61, 4; 749-763
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System kontroli deformacji poeksploatacyjnych górotworu nad polami eksploatacji w KS „Kłodawa”
The control system of the rock mass deformation over the fields of exploitation in Kłodawa Salt Mine
Autorzy:
Bieniasz, J.
Kurdek, D.
Marcola-Sadowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192100.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
górotwór
pola eksploatacji
pomiary deformacji
rock mass
exploitation fields
deformation measurement
Opis:
Kilkadziesiąt lat eksploatacji złoża kłodawskiego spowodowało powstanie w górotworze znaczących objętości pustek, skoncentrowanych w kilku polach eksploatacji. Ich wpływ na otaczający górotwór jest kontrolowany pomiarowo wewnątrz pól eksploatacji oraz na powierzchni terenu nad kopalnią. Służą temu, obserwowane cyklicznie, sieci pomiarowe rejestrujące zaciskanie pustek i przemieszczenia pionowe powierzchni. W ostatnich latach system monitoringu oddziaływania kopalni uzupełniono o sieć przestrzenną do obserwacji deformacji na horyzoncie spągu stropowej półki ochronnej nad kopalnią. Oprócz przemieszczeń pionowych pozwala ona mierzyć przemieszczenia poziome na wydzielonych liniach i zaciskanie wytypowanych komór na najwyższych poziomach eksploatacyjnych. W konstrukcji sieci i sposobie jej pomiaru zastosowano kilka nowych rozwiązań przetestowanych wcześniej w rejonie przystropowym pola nr 1. Wyniki pomiarowe uzyskane z tego rejonu pokazują tworzenie się wewnątrz górotworu niecki osiadań. Wielkości podstawowych wskaźników deformacji określone z tej niecki interpretowane łącznie z wynikami pomiarów na powierzchni pozwolą na pełniejszą kontrolę deformacji w górotworze nad kopalnią.
Decades of exploitation of the Kłodawa deposit has resulted in a significant volume of subsurface voids concentrated in a mining panels. Their impact on the surrounding rock mass is controlled thanks to measurement inside the panels and also on the ground surface above the mine. Observations consist of periodically observed measurement network that record clinching and a surface vertical displacement. Over the last few years, the system that is monitoring mine influence, was complemented by a measurement network that allows to monitor a deformation on the horizon of the floor ceiling shelves protective over mine. In addition to vertical displacement, the network allows to measure horizontal displacements on separate lines and clamping of selected caves at the highest levels of exploitation. In the design of the network and its way to measure, some new solutions, that have been tested previously in the area of panel No. 1, were used. The results obtained from this area show forming subsidence inside the rock. The size of the basic deformation indicators defined by the basin interpreted together with the results of measurements on the surface will allow for better control the deformation of the rock mass above the mine.
Źródło:
Przegląd Solny; 2016, 12; 28--35
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 26

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies