Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "rock mass" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Integrated analysis of rock mass deformation within shaft protective pillar
Autorzy:
Warchala, E.
Szostak-Chrzanowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88956.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
rock mass stress
rock mass deformation
shaft
protective pillar
Opis:
The paper presents an analysis of the rock mass deformation resulting from mining in the vicinity of the shaft protection pillar. A methodology of deformation prediction is based on a deterministic method using Finite Element Method (FEM). The FEM solution is based on the knowledge of the geomechanical properties of the various geological formations, tectonic faults, types of mining systems, and the complexity of the behaviour of the rock mass. The analysis gave the stress and displacement fields in the rock mass. Results of the analysis will allow for design of an optimal mining system. The analysis is illustrated by an example of the shaft R-VIII Rudna Mine KGHM Polish Copper SA.
Źródło:
Mining Science; 2015, 22; 23-32
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determination of the values of the quality parameters of the rock massif based on the measurements of the acoustic parameters of the massif and the Bieniawski rating point method
Określanie wartości parametrów jakości masywu skalnego na podstawie pomiarów parametrów akustycznych masywu oraz opartym na punktach ratingowych sposobie według Bieniawskiego
Autorzy:
Chrzan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342925.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
masyw skalny
parametry jakości masywu
rock mass
rock mass quality parameters
Opis:
The subject of the paper is the possibility of determining parameters of rock quality on the basis of rating points in the Bieniawski method and comparison of the values obtained with the results of acoustic measurements of the massif. The value of the critical relative strain of a rock block is determined and described, the magnitude of which allows its parameters to be treated as rock mass parameters. The product of the critical relative strain of the rock block and its acoustic modulus determines the compressive strength of the rock mass. A modified Bieniawski rating point table is given and the compressive strength, modulus of elasticity of the massif, and the compressive strength of a laboratory rock sample are calculated from several correlation relations.
Przedmiotem artykułu jest możliwość określania parametrów jakości masywu skalnego na podstawie punktów ratingowych w sposobie wg Bieniawskiego i porównanie otrzymanych wartości z wynikami pomiarów akustycznych masywu. Wyznaczona i opisana została wartość krytycznego odkształcenia względnego bloczka skalnego, którego wielkość pozwala traktować jego parametry jako parametry masywu skalnego. Iloczyn wartości krytycznego odkształcenia względnego bloczka skalnego oraz jego modułu akustycznego określa wartość wytrzymałości na ściskanie masywu skalnego. Podano zmodyfikowaną tabelę punktów ratingowych według Bieniawskiego i z kilku zależności korelacyjnych obliczono wytrzymałość na ściskanie, moduł sprężystości masywu oraz wytrzymałość na ściskanie laboratoryjnej próbki skalnej.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2023, 64, 3; 15-22
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Preliminary support design for underground mine adit, Artana mine, Kosovo
Autorzy:
Zeqiri, Kemajl
Ibishi, Gzim
Shabani, Musa
Kortnik, Joze
Bilir, Mehmet Erdinç
Geniş, Melih
Yavuz, Mahmut
Hetemi, Muhamedin
Bacak, Gürkan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016452.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
rock mass classification
RMR
rock mass rating
GSI
geological strength index
rock support
numerical method
Opis:
In this paper, preliminary support design of the main underground opening (i.e., mine adit) located at the Artana lead-zinc mine, Kosovo, was examined by employing both conventional and numerical methods for safe underground excavation and design. In order to conduct field studies including discontinuity surveying and sampling for laboratory testing two empirical methods, namely rock mass rating (RMR) and geological strength index (GSI) were employed. For the purpose of determining necessary support units RMR system was utilized. However, these kind of systems can take into account for neither the depth of underground opening nor in situ field stresses. For this reason, empirical design methods (i.e., RMR system) failed to investigate the performance of rock support units; therefore, a 2D finite element analysis program was used to assess the performance of the proposed support systems. This indicated that RMR system might not be applicable for poor and very poor rock masses located in deep environment (i.e., 300 and 400 m). Moreover, this is linked to the fact that the RMR system does not consider in situ stress conditions. This study showed that when empirical methods are supported by numerical analysis, the preliminary support system design will be much more reliable.
Źródło:
Mining Science; 2021, 28; 141-159
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tunnel support design by comparison of empirical and finite element analysis of the Nahakki Tunnel in Mohmand Agency, Pakistan
Autorzy:
Riaz, A.
Jamil, S. M.
Asif, M.
Akhtar, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/178620.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
rock mass strength parameters
rock mass classification
FEM analysis
Phase2
tunnel support design
Opis:
The paper analyses the geological conditions of study area, rock mass strength parameters with suitable support structure propositions for the under construction Nahakki tunnel in Mohmand Agency. Geology of study area varies from mica schist to graphitic marble/phyllite to schist. The tunnel ground is classified and divided by the empisical classification systems like Rock mass rating (RMR), Q system (Q), and Geological strength index (GSI). Tunnel support measures are selected based on RMR and Q classification systems. Computer based finite element analysis (FEM) has given yet another dimension to design approach. FEM software Phase2 version 7.017 is used to calculate and compare deformations and stress concentrations around the tunnel, analyze interaction of support systems with excavated rock masses and verify and check the validity of empirically determined excavation and support systems.
Źródło:
Studia Geotechnica et Mechanica; 2016, 38, 1; 75-84
0137-6365
2083-831X
Pojawia się w:
Studia Geotechnica et Mechanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eksploatacja skał trudno urabialnych towarzyszących złożu węgla brunatnego "Bełchatów" z możliwością ich przemysłowego wykorzystania
Exploitation of hard rock-mass accompanying of the lignite deposit "Bełchatów" and possibility their industrial utilization
Autorzy:
Kozioł, W.
Sośniak, E.
Jończyk, W.
Machniak, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350694.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
utwory trudno urabialne
hard rock mass
Opis:
W BOT KWB "Bełchatów" SA ze względu na usytuowanie złoża w rowie tektonicznym oraz dużą głębokość zalegania pokładu węgla istnieje konieczność urabiania skał trudno urabialnych budujących brzegi rowu. W referacie przedstawiono ogólną charakterystykę geologiczną oraz ilościową skał trudno urabialnych podłoża mezozoicznego towarzyszącego złożu węgla brunatnego "Bełchatów". Na podstawie charakterystycznych cech jakościowych występujących utworów dokonano oceny ich urabialności. Przedstawiono stosowane technologie oraz operacje technologiczne, mające na celu maksymalne wykorzystanie tych utworów zarówno na potrzeby własne kopalni, jak i dla odbiorców zewnętrznych. Z analizy parametrów jakościowych skał trudno urabialnych wynika, że produkowane kruszywa mogą być zaliczone do kruszyw drogowych co najwyżej III klasy, a część z nich będzie kruszywem pozaklasowym. Obecnie duże zapotrzebowanie na kruszywa drogowe i budowlane w Polsce, w tym również niższych klas, powoduje, że są one cennym produktem rynkowym.
In BOT KWB "Bełchatów" SA exist the necessity to mine of hard rock-mass in relation to locations of the lignite deposit in rift valley as well as large depth of overburden covering this deposit. The paper describes general geological profile as well as quantity of the rock-mass. Gettability was marked on basis of characteristic qualitative features. The applied technologies as well as technological operations aim at maximum utilization of these rock-mass for own demands as well as the external recipient demands. The analysis of rock-mass qualitative parameters results that produced aggregates was classified to road aggregates the lowest class, and part with them will be off class aggregates. Large demand for road and construction aggregates in Poland, also for lower classes (quality), causes that those aggregates are valuable market product.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 2; 399-412
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Numerical modeling of exploitation relics and faults influence on rock mass deformations
Numeryczne modelowanie wpływu zaszłości eksploatacyjnych i uskoków na deformacje górotworu
Autorzy:
Wesołowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219599.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
model górotworu
deformacje górotworu
uskok
zaszłości eksploatacyjne
model of rock mass
rock mass deformations
faults
abandoned workings
Opis:
This article presents numerical modeling results of fault planes and exploitation relics influenced by the size and distribution of rock mass and surface area deformations. Numerical calculations were performed using the finite difference program FLAC. To assess the changes taking place in a rock mass, an anisotropic elasto-plastic ubiquitous joint model was used, into which the Coulomb-Mohr strength (plasticity) condition was implemented. The article takes as an example the actual exploitation of the longwall 225 area in the seam 502wg of the “Pokój” coal mine. Computer simulations have shown that it is possible to determine the influence of fault planes and exploitation relics on the size and distribution of rock mass and its surface deformation. The main factor causing additional deformations of the area surface are the abandoned workings in the seam 502wd. These abandoned workings are the activation factor that caused additional subsidences and also, due to the significant dip, they are a layer on which the rock mass slides down in the direction of the extracted space. These factors are not taken into account by the geometrical and integral theories.
Obecnie większość prognoz deformacji powierzchni terenu wywołanych eksploatacją górniczą wykonuje się na podstawie metod geometryczno-całkowych. Metody te charakteryzują się nie tylko znaczną prostotą, ale także pozwalają na uzyskanie stosunkowo dobrych opisów rzeczywistych deformacji nawet w przypadku bardzo skomplikowanych kształtów pól eksploatacyjnych. Jednak w przypadku, gdy górotwór jest znacznie zaburzony tektonicznie lub naruszony wcześniejszą eksploatacją górniczą, zastosowanie metod geometryczno-całkowych nie daje już tak zadowalających rezultatów. Dlatego też w ostatnim czasie rozwinął się nowy kierunek badań, który do opisu zjawisk deformacyjnych zachodzących w górotworze z powodzeniem wykorzystuje techniki obliczeniowe, opierające się głównie na rozwiązaniach z dziedziny mechaniki ośrodków ciągłych. Wśród znanych metod obliczeniowych wymienić należy metody: elementów skończonych, różnic skończonych, elementów brzegowych oraz elementów odrębnych. Metody te znajdują powszechne zastosowanie w zagadnieniach związanych z mechaniką skał, a także problematyką ochrony terenów górniczych. Przebieg procesu deformacji jest ściśle związany z warunkami geologicznymi rozpatrywanego górotworu. Jako najważniejsze z tych warunków wymienić należy między innymi istniejące deformacje tektoniczne znajdujące się w zasięgu oddziaływania eksploatacji górniczej oraz zaszłości eksploatacyjne w postaci słabo udokumentowanych zrobów (Kowalski et al., 2010). Obecność w górotworze uskoków oraz dużych płaszczyzn pęknięć może powodować znaczne zaburzenia procesów deformacyjnych (Majcherczyk et al., 2011, Ścigała, 2013). Występowanie tego typu zaburzeń może być powodem tworzenia się na powierzchni deformacji nieciągłych w postaci progów eksploatacyjnych lub szczelin w warstwie nadkładowej. W przypadku występowania zaszłości eksploatacyjnym może dojść do zjawisk ich reaktywacji, które w znacznym stopniu mogą zwiększać zasięg powstałych deformacji powierzchni terenu. Należy w tym miejscu podkreślić, że prawidłowy opis tego typu czynników przy wykorzystaniu metod geometryczno-całkowych najczęściej stosowanych do prognozowania deformacji powierzchni terenu jest praktycznie niemożliwy W artykule przedstawiono wyniki modelowania numerycznego wpływu płaszczyzn uskokowych oraz zaszłości eksploatacyjnych na wielkość i rozkład deformacji górotworu oraz powierzchni terenu. Obliczenia numeryczne przeprowadzono z wykorzystaniem programu różnic skończonych FLAC. Do oceny zmian zachodzących w górotworze wykorzystano anizotropowy sprężysto-plastyczny model ubiquitous joint, w którym zaimplementowano warunek wytrzymałościowy (uplastycznienia) Coulomba-Mohra. Model ten jest anizotropowym ośrodkiem plastycznym zawierającym płaszczyzny osłabienia określonej orientacji. W artykule posłużono się przykładem rzeczywistej eksploatacji rejonu ściany 225 w pokładzie 502wg w KWK „Pokój”. Na podstawie wykonanych symulacji komputerowych można stwierdzić, że głównym czynnikiem powodującym dodatkowe deformacje powierzchni terenu są stare zroby w pokładzie 502wd. Zroby te pełnią funkcję aktywacyjną powodując dodatkowe obniżenia, a ponadto wskutek znacznego upadu stanowią warstwę, po której ześlizguje się górotwór w kierunku wybranej przestrzeni, powodując znaczne zwiększenie obniżeń terenu po stronie wzniosu warstw górotworu. Proponowany w artykule schemat modelowania może być wykorzystany do uzupełnienia procesu prognostycznego o elementy dotychczas nieuwzględniane we wcześniejszych pracach.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2016, 61, 4; 893-906
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena szczelności struktur geologicznych przeznaczonych do składowania odpadów płynnych w górotworze
Evaluation of tightness of geological structures designed for liquid waste storage in the rock mass
Autorzy:
Zawisza, L.
Macuda, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299355.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
składowiska odpadów
górotwór
wastes storage
rock mass
Opis:
Zmiany szczelności górotworu w otoczeniu wgłębnej struktury geologicznej, w której składowane są odpady płynne, mogą być wywołane niejednorodnością w budowie geologicznej otoczenia struktury oraz zmianami w tym ośrodku powstałymi w trakcie eksploatacji podziemnego składowiska odpadów. Do określania szczelności warstw nadległych w stosunku do obszaru składowania w górotworze odpadów płynnych stosuje się metody: geofizyczne, hydrodynamiczne, hydrochemiczne w połączeniu z metodami hydrodynamicznymi, geochemiczne i wiertnicze. W pracy przedstawiono charakterystykę, zakres i rodzaj badań niezbędnych dla określenia możliwości składowania odpadów płynnych we wgłębnych strukturach geologicznych
The changes of rock mass tightness near deep geological structure where liquid waste has been stored may be caused by changes in the medium itself, owing to the on-going exploitation of underground waste storage. The tightness of the strata onlying the underground waste storage is checked with geophysical, hydrodynamic, hydrochemical-hydrodynamic, geochemical and drilling methods. The Authors characterize liquid waste storability, indicating the scope and type of analyses for determining the possibility of liquid waste storage in specific geological structures
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2006, 23, 1; 619-626
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena szczelinowatości górotworu in situ – porównanie wyników uzyskanych metodą aerometryczną oraz za pomocą badań introskopowych
Testing of in-situ rock mass fracturing – comparision of the results obtained by aerometric method and introscopic method
Autorzy:
Myszkowski, J.
Merta, G.
Frejowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164896.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górotwór
szczelinowatość
badania
rock mass
fracturing
testing
Opis:
W artykule podano wstępne wyniki badań szczelinowatości w pokładzie węgla za pomocą metody introskopowej oraz przy użyciu sondy aerometrycznej. Metody te charakteryzują się odmienną zasadą działania, bowiem wykorzystują różne zjawiska fizyczne. Uzyskane wyniki wskazują, że zastosowanie metody aerometrycznej stwarza możliwość określenia powierzchni i rozwarcia szczelin w badanym odcinku górotworu, natomiast nie ma możliwości określenia tą metodą dokładnej pozycji pojedynczego spękania. Taką cechą charakteryzuje się kamera introskopowa. Wykorzystanie obu tych metod w tym samym otworze wiertniczym powoduje, że uzyskane informację są pełne i pozwalają z dużo większą dokładnością scharakteryzować sieć spękań wokół wyrobiska zarówno, co do lokalizacji, jak i ich wielkości.
The article presents preliminary results of underground testing of fracturing in coal seam using a borehole camera (introscopic method) and using an aerometric probe. These methods are characterized by different working principle, in fact use various physical phenomenas. The results show that the method of aerometric probe gives the possibility of determining the areas and gapes of the fractures in the test section of the rock mass, while it is not possible to determine the precise position of a single fracture, such a feature of the introscopic method. The use of both methods in the same borehole causes the obtained information are complete and allows much more accurately describe the system of cracks around the excavation, both as to location and size.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2017, 73, 2; 59-66
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie numeryczne stanu naprężenia w sąsiedztwie przodka wyrobiska ścianowego z uwzględnieniem obecności metanu
Computer simulation of state of stress near rock mass exploitation area, with consideration of methane flow
Autorzy:
Florkowska, L.
Walaszczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350516.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
modelowanie numeryczne
eksploatacja górnicza
stan naprężenia
górotwór
metan
numerical modeling
rock mass exploitation
stress state
rock mass
methane
Opis:
Znajomość stanu naprężenia górotworu w sąsiedztwie wyrobiska jest istotnym elementem planowania robót górniczych, zwłaszcza w warunkach występowania metanu, często towarzyszącego pokładom węgla kamiennego. Jednym ze sposobów rozwiązywania tego zagadnienia jest modelowanie numeryczne. W pracy zaprezentowano sposób wyznaczania zmian stanu naprężenia w otoczeniu wyrobiska ścianowego oparty na symulacji numerycznej MES. Zastosowany model matematyczny, traktujący węgiel jako ściśliwy ośrodek porowaty, uwzględnia obecność metanu w pokładzie oraz jego przepływ wywołany eksploatacją. Pozwala to na śledzenie zmian stanu naprężenia oraz zmian ciśnienia porowego metanu w pokładzie. Uzyskane wyniki obliczeń porównano z dostępnymi w literaturze wynikami pomiarów ciśnienia metanu.
Knowing the state of stress within rock mass near the exploitation area is a crucial element of planning mining works, especially in areas containing methane, which often happens in case of coal exploitation. One of the solutions to this problem is numerical modeling. This paper presents a method of estimating the changes of the state of stress around long wall exploitation area, based on MES numerical simulation. Mathematical model used here, treating coal as porous compressible medium, considers the presence of methane within rock mass and its flow caused by exploitation. It allows to observe both the changes of the state of stress and of methane porous pressure within rock mass. The results obtained were compared to the results of methane pressure tests available in literature.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2011, 35, 2; 225-233
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fundamental principles of rock fracturing at the vicinity of preconditioned blast hole
Autorzy:
Sengani, Fhatuwani
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853848.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
pęknięcie
górotwór
otwór wiertniczy
radial fractures
Face-perpendicular preconditioning
heterogeneous rock mass
homogenous rock mass
orientation of radial fractures
Opis:
A simple empirical study on the orientation, diameter, and extent of radial fractures (long and short) at the vicinity of the face-perpendicular preconditioned boreholes is described. Homogenous and hete-rogeneous mining faces were considered when studying the orientation of radial fractures, four and five face-perpendicular preconditioning practices were used to investigate the outspread and diameter of radial fractures from one blasted drill hole to another. Long radial fractures were observed to be developed along the direction of the maximum principal stress and short radial fractures were observed to be developed along the direction of the intermediate principal stress in a homogenous mining face. On the other hand, long radial fractures were observed to be developed along the direction of the intermediate principal stress, while short radial fractures were observed to be developed along the direction of the maximum principal stress when the mining faces subjected to heterogeneous rock mass. The diameters of the radial fractures observed were inconsistent and were not nine times the diameter of the original borehole. Fur-thermore, the extent of radial fractures from one borehole to another was noted to be gradually improved when the additional of preconditioned borehole was in place. This study maintained that the orientation of radial fractures is mostly controlled by the rock properties, however, extend and the diameters of the radial fractures are controlled by rock properties, the effectiveness of the stress wave and gas pressure and brittleness of the rock mass.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2020, 65, 4; 769-786
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania zasięgu i intensywności strefy spękań wokół chodnikowych wyrobisk korytarzowych
Investigation of the range and intensity of fracture zones around the passageway galleries
Autorzy:
Kabiesz, J.
Patyńska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350357.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górnictwo
górotwór
spękania
mining
rock mass
fracture system
Opis:
W uwarstwionym górotworze karbońskim występują systemy nieciągłości związane z jego litologiczną budową oraz cechami strukturalnymi skał. Wykonanie wyrobiska powoduje rozwieranie szczelin, co często skutkuje istotnym osłabieniem parametrów wytrzymałościowych masywu skalnego wokół wyrobiska. Zmiany własności górotworu wokół wykonanego wyrobiska posiadają istotne znaczenie dla doboru jego obudowy, oceny warunków utrzymania, zagrożeń występujących w jego otoczeniu, szczelności górotworu itd. Zagadnienie rozkładu szczelinowatości skał wokół wyrobisk ograniczono do charakterystyki zeszczelinowania naturalnego. Rozkład szczelinowatości skał badano i oceniano na podstawie przeprowadzonych in situ badań endoskopowych otworów wiertniczych i pomiarów aerometrycznych. Na podstawie analizy uzyskanych wyników oraz istniejących klasyfikacji górotworu przedstawiono charakterystykę zeszczelinowania otoczenia badanych wyrobisk oraz, przykładowo, podano klasyfikację szczelności górotworu dla potrzeb wykorzystania ich na podziemne magazyny gazów i cieczy.
In the Carboniferous stratified rock mass there occur discontinuity systems coupled to its lithologic structure and the structural features of rocks. The formation of an opening causes the cracks to part, which frequently leads to the essential degradation of the rock mass strength parameters around the opening. Changes in the rock mass properties around the excavation can be of the highest importance to the selection of its proper support, as well to the assessment of maintenance requirements, hazards occurring in its vicinity, rock mass imperviousness, etc. The problem of the fracture distribution around excavations has been confined to the characteristic of natural fractures. The rock fracture distribution has been investigated and assessed based on the in situ performed studies of endoscopic bore-holes and on the aerometric measurements. From the obtained results of the analysis and the existing rock mass classifications, the fracture characteristics of the surroundings of the excavations under study are presented and, for example, the rock mass imperviousness classification needed for their use in the formation of underground storage facilities to store gases and liquids is given.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 1; 263-282
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Case studies on Q-slope method use for slope stability analyses
Autorzy:
Komurlu, Eren
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2172883.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
slope stability
rock mass stability
empirical method
rock engineering
Q-slope
Opis:
The use of the Q-slope value is a relatively new approach for the stability investigations of rock slopes. In this study, four different slopes in Giresun and Ordu cities of Turkey were investigated to assess whether the Q-slope approach is usable for varying slope heights, or not. A back analysis was carried out for a landslide in a case study quarry located in Kovanlik municipality of Giresun city. Carrying out detailed investigations on the geotechnical drill cores and the field studies, the Q-slope value of the rock mass of the Kovanlik quarry was determined as 0.58. According to the Q-slope approach, the slope which had a landslide under the case of 49° general slope angle and 225 m height should have been stable at a general slope angle of 59°. It has been found that the Q-slope approach is not favorable for a high slope with the height of 225 m. Two roadway excavations with steep slope angles and low heights smaller than 25 m were also investigated within this study. According to the Q-slope value, the roadway slopes which are stable for more than 3 years are estimated to be unstable. Therefore, the Q-slope approach was found also misleading for slopes with low heights like those under 25 m. On the other hand, the Q-slope method usability is confirmed obtaining parallel results with the observations from another case study slope with a height of 78 m. Although it has become a popular empirical method in the recent years, it is recommended to revise the Q-slope approach or limit its use depending on the slope height parameter.
Źródło:
Studia Geotechnica et Mechanica; 2022, 44, 3; 190--197
0137-6365
2083-831X
Pojawia się w:
Studia Geotechnica et Mechanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mining hazards analysis with simultaneous mining copper ores and salt deposits in LGOM (Legnica-Głogów Copper Belt) mines with regard to dynamic influences
Analiza zagrożeń górniczych przy równoczesnej eksploatacji złoża rud miedzi i złoża soli w kopalniach LGOM w zakresie wpływów dynamicznych
Autorzy:
Kłeczek, Z.
Niedojadło, Z.
Popiołek, E.
Skobliński, W.
Sopata, P.
Stoch, T.
Wójcik, A.
Zeljaś, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219927.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
mechanika górotworu
zagrożenia górnicze
deformacje górotworu
prognozy wpływów górniczych
wstrząsy górotworu
mechanics of the rock mass
mining hazards
deformations of the rock mass
forecasts of mining impact
shocks of the rock mass
Opis:
In the case of locating two bedded deposits of different mineral resources in a small vertical distance, additional or increased mining hazards can occur (deformations of the rock mass, crumps and mining shocks, hazards to the land surface). This paper has thoroughly examined the impact of exploitation of the lower-located deposit of copper ore on the higher-located deposit of salt as well as the reverse situation as regards the dynamic phenomena, being the greatest lithospheric hazard in LGOM. At the same time theoretical models of processes were applied, verified by previous observations in situ in mines of Legnica-Głogów Copper Belt.
W przypadku usytuowania dwóch pokładowych złóż różnych surowców mineralnych w niewielkiej odległości pionowej mogą występować dodatkowe lub zwiększone zagrożenia górnicze (deformacje górotworu, tąpania i wstrząsy górnicze, zagrożenie powierzchni terenu). W pracy rozważono wszechstronnie oddziaływanie eksploatacji niżej zalegającego złoża rudy miedzi na wyżej zalegające złoże soli kamiennej oraz sytuację odwrotną w zakresie zjawisk dynamicznych, będących największym zagrożeniem litosferycznym w LGOM. Wykorzystano przy tym modele teoretyczne procesów, zweryfikowane przez dotychczasowe obserwacje in situ w kopalniach Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2016, 61, 3; 553-570
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symulacja wpływu nieliniowego sumowania się wpływów spowodowanych eksploatacją kolejnych ścian z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych
Simulation of the non-linear summation effect due to subsequent mining extraction using the theory of cellular automata
Autorzy:
Sikora, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1841088.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
obniżenia
górotwór
automat komórkowy
subsidence
rock mass
cellular automaton
Opis:
W pracy przedstawiono przykład rzeczywistej eksploatacji pokładowej węgla kamiennego kolejnych dwóch ścian w pokładzie 338/2. Eksploatacja spowodowała powstanie na powierzchni terenu górniczego niepełnej niecki obniżeniowej, która po wybraniu ściany nr 2 cechowała się znaczną asymetrią. Deformacje powierzchni objęte były systematycznymi pomiarami niwelacyjnymi wzdłuż linii pomiarowej „1”. Dla przedstawionego przykładu podziemnej eksploatacji wykonano obliczenia numeryczne z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych. Zastosowano nieliniową funkcję przejścia. Wyniki obliczeń numerycznych porównano z w wynikami obserwacji geodezyjnych. Celem niniejszego artykułu jest weryfikacja założeń teoretycznych przyjętych dla przestrzennego modelu górotworu jako deterministyczny skończony automat komórkowy.
The paper presents an example of real subsequent hard coal mining in the seam 338/2, which caused the formation of a subsidence trough on the surface of the mining area which after extraction of the longwall No. 2 was characterized by a significant asymmetry. Surface deformations were covered by systematic leveling measurements along the measurement line “1”. For the illustrated example of underground mining, numerical calculations were made using the theory of cellular automata. A non-linear transition function was used. Calculated data were compared with the results of geodetic observations. The aim of the article was to verify the theoretical assumptions of the model and to demonstrate the practical possibilities of applying the method to assess the subsidence of the mining area.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2019, 8, 1; 365-375
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie przestrzennego automatu deterministycznego do symulowania obniżeń terenu spowodowanych podziemną eksploatacją
Application of the spatial deterministic automaton to simulate area subsidences caused by underground exploitation
Autorzy:
Sikora, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167544.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
obniżenia
górotwór
automat komórkowy
subsidences
rock mass
cellular automata
Opis:
W pracy przedstawiono rozwinięcie koncepcji budowy płaskiego modelu górotworu zbudowanego w oparciu o teorię automatów komórkowych do podstawowego modelu trójwymiarowego, a także pokazano podstawową zależność matematyczną wiążącą przyjęte, odwzorowywane w rzeczywistości, wymiary komórki, wartość maksymalnego obniżenia z głębokością eksploatacji oraz maksymalnym nachyleniem niecki na powierzchni modelu dla niecki nadpełnej.
This paper presents the expansion of the building concept from the 2-dimensional rock mass model to the 3-dimensional model on the basis of the cellular automata theory. The author presents the basic formula describing the relation between maximum subsidence, depth of exploitation, cell dimensions and maximum inclination, all remapped in reality for the full subsidence through.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 8; 131-136
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symulacja obniżeń górotworu spowodowanych eksploatacją kolejnych ścian z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych
Simulation of rock mass subsidence due to subsequent mining extraction using the theory of cellular automata
Autorzy:
Mielimąka, R.
Sikora, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/112788.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
obniżenia
górotwór
automat komórkowy
subsidence
rock mass
cellular automaton
Opis:
W pracy przedstawiono przykład rzeczywistej eksploatacji pokładowej węgla kamiennego kolejnych dwóch ścian. Eksploatacja spowodowała powstanie na powierzchni terenu górniczego niepełnej niecki obniżeniowej. Deformacje powierzchni objęte były systematycznymi pomiarami niwelacyjnymi wzdłuż linii pomiarowej „1”. Dla przedstawionego przykładu podziemnej eksploatacji wykonano obliczenia numeryczne z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych a następnie porównano je w wynikami obserwacji geodezyjnych. Celem niniejszego artykułu jest weryfikacja założeń teoretycznych przyjętych dla przestrzennego modelu górotworu jako deterministycznego skończonego automatu komórkowego.
The paper presents an example of real subsequent hard coal mining, which caused the formation of a subsidence trough on the surface of the mining area. Surface deformations were covered by systematic leveling measurements along the measurement line “1”. For the illustrated example of underground mining, numerical calculations were made using the theory of cellular automata. Calculated data were compared with the results of geodetic observations. The aim of the article was to verify the theoretical assumptions of the model and to demonstrate the practical possibilities of applying the method to assess the subsidence of the mining area.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2018, 7, 1; 457-469
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie efektu dylatancji w numerycznym modelu próbki skalnej
Study on the phenomenon of dilatancy of numerical models of rock samples
Autorzy:
Jendryś, M.
Kleta, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113071.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
górotwór
badania numeryczne
dylatancja
rock mass
numerical simulation
dilatancy
Opis:
W artykule przedstawiono badania mające na celu określenie przebiegu procesów dylatacyjnych w podczas prób jednoosiowego i trójkierunkowego ściskania próbek walcowych z materiału ziarnistego. Symulacje przeprowadzone zostały za pomocą programów PFC2D i PFC3D pozwalających na budowę modeli z wykorzystaniem na metody elementów odrębnych. W celu opisania procesów dylatacyjnych obliczone zostały charakterystyki naprężeniowoodkształceniowe pozwalające na wyznaczenie parametrów opisujących przebieg procesów dylatacyjnych.
The paper presents results of research to determine the dilatancy in the triaxial and uniaxial compression of cylindrical samples of granular material. Simulations were carried out using the PFC2D and PFC3D programs which allow to build numerical models based on discrete elements method. To describe the effect of dilatancy the stress-strain curves were generated. On the basis of course of those curves parameters describing dilatant behavior of rock samples were assigned.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2017, 6, 3; 68-78
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kinematyka konwergencji górotworu solnego oraz przemieszczeń punktów w rejonie szybu Kinga KS „Wieliczka” S.A.
Kinematics of convergence of the rock mass and displacements of benchmarks in the area of the shaft St. Kinga at the salt mine “Wieliczka” S.A.
Autorzy:
Hejmanowski, R.
Malinowska, A.
Obyrn, K. d'
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166516.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
konwergencja wyrobisk
pomiary geodezyjne
deformacje górotworu
górotwór solny
convergence of the salt chambers
surveying
deformation of rock mass
salt rock mass
Opis:
Pomiary konwergencji stosowane są w górotworze celem badania i lokalizacji miejsc szczególnie zagrożonych naprężeniami występującymi wskutek koncentracji eksploatacji w danym rejonie lub szczególnych właściwości geologicznych górotworu. Wyniki takich pomiarów mają zatem kluczowe znaczenie dla oceny zagrożeń geomechanicznych w kopalniach głębinowych. Stanowią również podstawę dla budowy i estymacji parametrów modeli teoretycznych. Analiza wyników pomiarów konwergencji w odniesieniu do całego masywu naruszonego górotworu jest niezwykle złożona i może być obarczona znacznymi błędami. Zebrano i przeanalizowano wyniki wieloletnich wysokościowych pomiarów geodezyjnych. Zgromadzono także wyniki dostępnych pomiarów konwergencji z kilku komór solnych. W artykule podjęto próbę prowadzenia analizy łącznie z oceną ruchów punktów wysokościowych w wyrobiskach kopalnianych i rurze szybowej. Analiza przestrzenna zestawiająca całość wyników z sytuacją górniczo-geologiczną pozwala na łatwiejsze i obarczone mniejszą niepewnością wnioskowanie. Tego typu analizy pozwalają na lokalizację związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy konwergencją komór a przemieszczeniami punktów, a tym samym na lokalizację zagrożonych rejonów kopalni. Wdrożenie geograficznych systemów informacyjnych (GIS) pozwoliło na wykazanie celowości tego typu analiz.
One of the main goals of convergence measurements in underground mining is assessing the risks related to caves deformations. Those deformations might be caused by the concentration of mining activities in a given region or by specific geological conditions. The results of such measurements are crucial for assessing the stability of caves in underground mines. The results of measurements are also used for improving the parameters and accuracy of theoretical models. The analysis of the convergence measurements and underground leveling is an extremely complex process, burdened with significant error. The results of the leveling and convergence measurements were gathered in the database. The presented research was focused on the analysis of the movements in mine chambers and in the shaft. The spatial analysis based on mining and geological factors can be used for defining the cause-and-effect relationships between the convergence of the chambers and the displacements of the measurement point. In this way the endangered areas could be established. Implementing of the geographical information systems (GIS) in the research enabled to work out complex analysis.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 7; 51-55
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sonda aerometryczna jako narzędzie do badania szczelinowatości górotworu
Aerometric probe as a tool for testing rock mass fracturing
Autorzy:
Nierobisz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165411.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górotwór
szczelinowatość
badanie
urządzenie
rock mass
fracturing
testing
device
Opis:
W artykule opisano dotychczasowe doświadczenia w stosowaniu sondy aerometrycznej. Jest to urządzenie do badania szczelinowatości skał zalegających wokół wyrobisk podziemnych. Może być stosowane do: określenia stateczności stropu i ociosów wyrobiska korytarzowego, wyznaczania maksymalnego zasięgu odspojenia dla rozwiniętych metod projektowania systemów obudowy, sprawdzenia skuteczności strzelań wstrząsowych, badania szczelinowatości górotworu wokół tam wentylacyjnych i wodnych, kontroli poziomu szczelinowatości w sąsiedztwie skrzyżowań wyrobisk, określenia stopnia wypełnienia i scalenia gruzowiska zawałowego w badaniach nad rekonsolidacją naturalną. W artykule przedstawiono budowę i zasadę działania urządzenia oraz podano przykład zastosowania.
This paper describes the current experience in the usage of the aerometric probe. It is a device for testing the fracturing of rock masses around underground workings. It can be used to determine the stability of the floor and the side walls of mining excavation, determine the maximum range of rock loosening for the developed methods of the containment systems design, verify the effectiveness of shootings shock, study fracturing of the rock around ventilation and water dams, control the level of fracturing in the roadway crossing, determine the degree of filling and merging of caving debris in the study of natural reconsolidation. This paper presents the structure and operation of the device which is illustrated with an example of its usage.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 3; 65-70
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symulacja obniżeń górotworu spowodowana wielokrotną eksploatacją górniczą z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych
Simulation of rockmass subsidence caused by frequent mining exploitation with the use of cellular automaton theory
Autorzy:
Mielimąka, R.
Sikora, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167133.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
obniżenia
górotwór
automat komórkowy
subsidence
rock mass
Cellular Automaton
Opis:
W pracy przedstawiono przykład rzeczywistej wielokrotnej eksploatacji pokładowej węgla kamiennego, która spowodowała powstanie na powierzchni terenu górniczego niecki obniżeniowej. Deformacje powierzchni objęte były systematycznymi pomiarami niwelacyjnymi wzdłuż linii pomiarowej „H”. Dla przedstawionego przykładu podziemnej eksploatacji wykonano obliczenia numeryczne z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych, a następnie porównano je z wynikami obserwacji geodezyjnych. Celem artykułu była weryfikacja założeń teoretycznych modelu i wykazanie praktycznych możliwości zastosowania przedmiotowej metody do oceny deformacji terenu górniczego.
This paper presents an example of real multiple hard coal mining which caused the formation of a subsidence trough on the surface of the mining area. Surface deformations were covered by systematic leveling measurements along the measurement line “H”. For the illustrated example of underground mining, numerical calculations were made using the theory of cellular automata, and then compared with the results of geodetic observations. The aim of the paper was to verify the theoretical assumptions of the model and to demonstrate the practical possibilities of applying this method to assess the deformation of the mining area.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2017, 73, 12; 84-92
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation significance of differences between the geotechnical parameters of the lithological rocks roof layers, above mining excavation
Autorzy:
Kudełko, Jan
Bodlak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402293.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
mining excavation
rock mass stability
numerical modelling
statistical analysis
Opis:
The article presents the results of the analysis data of the roof rocks geotechnical parameters in the conditions of the deep copper ore of the KGHM Polish Cooper mines. Using single factor analysis of variance and comparing means in two samples, the significance of differences between individual lithological layers (dolomite, anhydrite and rocks on their contact (dolomite-anhydrite breccia)) was evaluated in the aspect of constructing numerical simulations of the behavior of roof rocks above mining excavations. Based on the results of previous studies described in the works (Galiński 2005; Galiński, Lis and Mróz 2003), it was proposed to use Fisher–Snedecor analysis and t-Student test in order to justify the decision to consider individual lithological layers in numerical modeling of the rock mass around mining excavations. The problem raised in the article concerns the selection of lithological layers consider in numerical models of rock mass. Assuming too general (average values) physico-mechanical parameters in the simulation will generate incorrect results. On the other hand, consider of more lithological layers with insignificantly different physico-mechanical parameters may prove unnecessary, because this will not affect the accuracy of the results obtained.
Źródło:
Mining Science; 2020, 27; 183-197
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stateczności stropów Jaskini Szachownica I
Stability assessment of the Szachownica I cave roof
Autorzy:
Nierobisz, A.
Kotyrba, A.
Merta, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350196.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór
badanie
zawał
rock mass
underground investigation
cave-in
Opis:
W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań spękań stropów jaskini Szachownica I wykonane za pomocą kamery introskopowej i georadaru. W oparciu o wzory analityczne dokonano oceny stateczności stropu.
In the paper, chosen results of investigations were presented of cave Szachownica I roof fracturing realised with the help of introscope camera and georadar. The roof stability assessment was performed on the basis of analytical formulas.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 1; 453-465
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Three-dimensional numerical simulation of the mass exchange between longwall headings and goafs, in the presence of methane drainage in a U-type ventilated longwall
Symulacja numeryczna 3D procesów wymiany masy w układzie wyrobiska ścianowe zroby, w aspekcie prowadzenia odmetanowania ściany przewietrzanej systemem na „U”
Autorzy:
Skotniczny, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219838.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
odmetanowanie
górotwór naruszony eksploatacją
rozkład stężeń metanu w górotworze
methane drainage
rock mass affected by mining exploitation
methane concentration in rock mass
Opis:
The phenomena related to the occurrence of methane in underground mines pose a considerable danger in the process of coal seam exploitation. Quite often, experimental analysis falls short of investigating their areas of origin (goafs area, affected rock mass, the tail gate area with abandoned excavation). Therefore, an invaluable tool for evaluating the risk involved in the exploitation process might be the numerical simulation of the phenomenon in question, carried out with the use of the latest CFD methods. Due to its application, we are able to recreate and predict the mechanism of the studied phenomenon, with certain assumptions and simplifications made. The present paper discusses the results of the numerical simulation of the process of mass exchange occurring between affected rock mass and longwall headings. The calculations were performed for two test cases - 100 meter long walls.
Zjawiska związane z występowaniem metanu w kopalniach głębinowych stanowią poważne zagrożenie w procesie eksploatacji złóż węgla. Źródło występowania tych zjawisk dość często znajduje się poza możliwościami eksperymentalnej analizy (obszar zrobów, górotwór naruszony, strefa górnego naroża od strony zlikwidowanych wyrobisk ścianowych). Nieocenionym narzędziem oceny ryzyka eksploatacji w takim przypadku może stać się numeryczna symulacja zjawiska przy użyciu nowoczesnych metod CFD, która z uwzględnieniem pewnych założeń i uproszczeń jest wstanie odtworzyć oraz przewidzieć mechanizm zjawiska. W prezentowanym artykule przedstawiono wyniki symulacji numerycznej procesu wymiany masy pomiędzy górotworem naruszonym eksploatacją a wyrobiskami ścianowymi. Obliczenia zostały przeprowadzone dla dwóch przypadków testowych (test case) 100 metrowej długości ścian.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2013, 58, 3; 705-718
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tunneling through highly squeezing ground - a case history
Drążenie tunelu w górotworze wywierającym duże ciśnienie na obudowę - studium przypadku
Autorzy:
Pottler, R.
Starjakob, F.
Spondlin, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350022.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
studium przypadku
pełzający górotwór
NATM
case history
sqeezing rock mass
Opis:
The adaptability of the New Austrian Tunneling Method in design and construction has been proven once more at the Strenger Tunnel, where highly squeezing rock mass caused considerably high deformations and loadings of the primary and secondary lining. By adjusting the support measures especially rock bolting and yielding steel elements installed in slots of the shotcrete lining large deformations up to 0.5 m due to progressive fracturing could be successfully mastered. Calculations using FE-models have been found to be helpful for decision making on site and therefore should increasingly by used in future. Calculations also showed that asymmetric rock mass behavior is not necessarily decisive for the loading of the inner concrete lining in case of extensive fracture processes. Thereby the general practice used in Austria to employ an unreinforced concrete lining was verified. For this decision it was considered that the shotcrete lining which undergoes repair works at the most critical sections will not completely fail but keep apart of its load bearing capacity with respect to normal forces.
Przydatność nowej austriackiej metody drążenia tuneli (NATM) do projektowania i budowy została jeszcze raz wykazana w Tunelu Strenger, w którym słaby pełzający górotwór spowodował znaczne odkształcenia i obciążenia obudowy wstępnej i ostatecznej tunelu. Poprzez dostosowanie obudowy, a w szczególności kotwienia i podatnych elementów stalowych zabudowywanych w szczelinach obudowy z betonu natryskowego, możliwe okazało się pomyślne opanowanie dużych odkształceń (do 0,5 m) spowodowanych postępującym spękaniem górotworu. Obliczenia metodą ES okazały się pomocne przy podejmowaniu decyzji na miejscu budowy i w przyszłości powinny być szerzej stosowane. Obliczenia również wykazały, że asymetryczne zachowanie górotworu niekonieczne jest decydujące dla obciążenia wewnętrznej obudowy betonowej w przypadku intensywnego procesu pękania górotworu. W związku z tym została zweryfikowana powszechna praktyka w Austrii użycia betonu niezbrojonego. Do tego wniosku doprowadziły rozważania, że obudowa z betonu natryskowego, która jest poddawana naprawom w najbardziej niebezpiecznych przekrojach, nie ulegnie kompletnemu zniszczeniu, lecz będzie zachowywać swoją nośność w stosunku do sił normalnych.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2005, 29, 3/1; 311-318
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tąpnięcia a kierunki osłabienia górotworu
Rockbursts with regard to the directions of weakening the rock mass
Autorzy:
Patyńska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340623.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
górotwór
sejsmiczność
tąpnięcia
Górnośląskie Zakłady Węglowe
seismicity
rockburst
rock mass
Opis:
Na zagrożenie tąpaniami, poza warunkami geologicznymi, istotny wpływ mają roboty górnicze zarówno w pokładzie, jak i pokładach wyżej i niżej zalegających. Zakłócenia w sejsmiczności indukowanej powodowane są między innymi przez resztki, krawędzie, czy nadmierne rozcięcie pokładu wyrobiskami korytarzowymi. Skutki zaszłości eksploatacyjnych w większości pól wybierkowych spełniają istotną rolę odprężającą bądź koncentrują naprężenia, często na znacznych powierzchniach pól ścianowych. Dodatkowy problem - w tym duże prawdopodobieństwo generowania licznych wstrząsów, także wysokoenergetycznych - stanowi występowanie uskoków w polu ścianowym, o zrzutach możliwych do przejścia frontem ściany. W związku z powyższym, w celu prawidłowego dobrania rodzaju i zakresu metod profilaktyki tąpaniowej, ważne jest ustalenie odległości frontu eksploatacyjnego od płaszczyzny uskokowej, przy której zmienia się aktywność sejsmiczna górotworu, a tym samym i stan zagrożenia tąpaniami Jednoznaczne informacje z tego zakresu uzyskano z analizy warunków zaistniałych tąpnięć w strefach uskokowych i poza nimi. Tąpnięcia jakie wystąpiły w rejonach skutków związanych z tektoniką lokalną wykazały, że aktywność sejsmiczna indukowana w odległości š 50 m od uskoku jest porównywalna, co wskazuje na zasięg oddziaływania uskoku. W celu zobrazowania oddziaływań górotworu na wyrobiska górnicze ważna jest dobra znajomość warunków zalegania nadkładu w rejonach eksploatacji, w tym przestrzenna orientacja stanu zagrożenia tąpaniami oraz właściwego projektowania i usytuowania frontów eksploatacyjnych. Zazwyczaj zmniejszanie zagrożenia tąpaniami uzyskuje się przez stosowanie profilaktyki, polegającej na dezintegracji ośrodka skalnego w otoczeniu wyrobiska. Dlatego właściwe zorientowanie frontów eksploatacyjnych względem kierunków rzeczywistego osłabienia górotworu może także w całym cyklu prowadzonych prac powodować zmniejszenie stanu zagrożenia. Istotne do określenia wpływu kierunku eksploatacji pokładów węgla na stan zagrożenia tąpaniami były dane statystyczne o tąpaniach zaistniałych w kopalniach węgla kamiennego w latach 1989-2001. Konfrontacja udziału łupności czy uskoków z geologiczno-górniczymi uwarunkowaniami eksploatacji wskazuje na możliwość ograniczania zagrożenia tąpaniami, poprzez właściwe ustalenie kierunku biegu ścian względem zalegania pokładu, szczególnie zaś przy uwzględnianiu płaszczyzn strukturalnych osłabień naturalnych i eksploatacyjnych. Wnioski zawarte w pracy odnoszą się do sposobu określania stref zaangażowania tektoniki lokalnej, warunków dopuszczalnych i zalecanych kierunków zorientowania frontów eksploatacyjnych względem kierunków zalegania płaszczyzn osłabienia spoistości górotworu Uwzględnienie powyższych ustaleń przy opracowywaniu projektów eksploatacji pozwoli na poprawę bezpieczeństwa pracy i umożliwi selektywny dobór aktywnej profilaktyki tąpaniowej.
The rockburst hazard is significantly influenced, apart from geological conditions, by underground working, both in the seam and in those located below and above. The disturbance in the induced seismicity result from, among the other things, the remainders, edges or excesive splitting of the seam with headings. The consequences of former mining events play, in the majority of panels, an important stress - relieving role or concentrate the stress, often over large surfaces of longwall panels. An additional problem, including the probability of generation of numerous tremors, also high-energy ones, is the presence of faults in the longwall panel with the thrusts likely to be passed by the longwall front. In this connection, with the aim to select properly the sort and scope of the rockburst prevention methods, it is important to determine the distance of the mining front from the fault plane, at which the seismic activity of the rock mass changes, and thereby the rockburst hazard condition. The unambiguous information in this field was obtained from analyses of the conditions of rockbursts that occurred in the fault zones and outside them. The rockbursts which occurred in the regions of the effects connected with local tectonics have revealed that the induced seismic activity at a distance of+50 m from the fault is comparable, which points at the range of influence of the fault. With the aim to illustrate the effects of the rock mass on mine workings, of importance is the knowledge of conditions of the overburden deposition in the regions of mining, in that spatial orientation of the rockburst hazard condition, and of proper designing and location of mining fronts. As a rule, the reduction of the rockburst hazard is obtained through the use of prevention relying on disintegration of the rock environment in the surroundings of the working. Therefore, an adequate orientation of mining fronts in relation to real weakening of of the rock mass can also result in reduction of the level of hazard, in the entire cycle of the work performed. Important for determining the effects of the direction of extraction of coal seams were the statistical data on the rockbursts that occurred in the hard coal mines over the years 1989-2001. The share of cleavage or faults confronted with the geological - mining condition of mining operations conducted points at the possibility of limiting the rockburst hazard through proper determining the directions of the longwall advance in relation to the seam deposition, and, in particular when taking into account the planes of structural weakening, both natural and resulting from mining. The conclusions included in the study relate to the method of defining the zones of engagement of local tectonics, admissible conditions and recommended directions of orientation of mining fronts in relation to directions of deposition of the planes of weakened cohesion of the rock mass. The consideration of these findings in designing the plans of mining will enable to improve the safety at work and will make the selective selection of rockburst prevention possible.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2003, 1; 37-59
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem stateczności płytkich pustek w górotworze, a możliwość powstania zapadliska na powierzchni
Problem of the shallow cavern stability and the possibility of sinkhole formation on the surface
Autorzy:
Strzałkowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167302.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górnictwo węgla kamiennego
górotwór
eksploatacja
mining industry
rock mass
exploitation
Opis:
W pracy przedstawiono zagadnienie oceny stateczności płytkiej pustki pogórniczej – wyrobiska korytarzowego, w oparciu o teorię sklepienia ciśnień A. Sałustowicza na wybranym przykładzie. W dalszej kolejności dokonano obliczenia stanu odkształceń górotworu w stropie wyrobiska, który wywołała eksploatacja górnicza prowadzona w pokładach zalegających poniżej. Otrzymane wyniki obliczeń porównano z wartościami odkształceń granicznych, wyciągając wnioski odnośnie możliwości utraty stateczności pustki. Przedstawiono również pod dyskusję możliwość prognozowania zapadliska przy zastosowaniu teorii W. Budryka-S. Knothego.
This paper presents the problem of stability assessment of the shallow cavern – dog heading on the basis of the pressure arch theory by A. Sałustowicz. In the next stage calculations of the state of rock mass deformation in the ridge, caused by mining exploitation in coal seams deposited underneath were performed. The obtained results of the calculations were compared with the values of limit deflections which resulted in conclusions concerning the risk of the cavern stability loss. The possibility of forecasting the sinkhole by the use of W. Budryk-S. Knoth theory was presented.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 12; 40-43
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Research of correlation between temperature rock mass and energy of tremor
Badanie korelacji pomiędzy temperaturą górotworu a energią wstrząsu
Autorzy:
Kowalik, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113219.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
rock mass
tremor
temperature
correlation
górotwór
wstrząs górniczy
temperatura
korelacja
Opis:
In paper results of calculations of correlation between temperature of rock mass in coal mine "Jas-Mos", and energy of tremor are presented. Correlation referred temperatures before tremor and after tremor, temperatures before tremor and energy of tremor and temperatures after tremor and energy of tremor. Also multiple correlation was calculated between the test values. At the correlation between difference of temperatures and energy of tremor was also determined.
W pracy przedstawiono wyniki obliczeń korelacji pomiędzy temperaturą górotworu a energią wstrząsu w kopalni węgla „Jas-Mos”. Określono korelację pomiędzy temperaturą przed wstrząsem i po wstrząsie, temperaturą przed wstrząsem i energią wstrząsu oraz temperaturą po wstrząsie i energią wstrząsu. Obliczono też korelację wieloraką pomiędzy badanymi wielkościami. Określono także korelację między różnicą temperatur i energią wstrząsu.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2017, 6, 4; 27-33
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determination of the stress-strain state of rock mass and zone of inelastic deformation around underground mine excavation using modern methods of numerical modelling
Autorzy:
Ignatiev, Sergey A.
Sudarikov, Aleksandr E.
Imashev, Askar Zh.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2073903.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
rock support
rock mass
surrounding rock mass
geomechanical process
mathematical modelling
zone of inelastic deformation
podpora skalna
górotwór
górotwór otaczający
proces geomechaniczny
modelowanie matematyczne
strefa deformacji niesprężystych
Opis:
The paper reviews methods and trends of numerical modelling of geomechanical processes around underground mine excavations. The most rational method of determining the additional stresses caused by the mine excavations is chosen. Mathematical modelling was performed for excavations of various cross sections and different strength of rocks. The dimensions of the inelastic deformation zone around the mine excavations have been identified. The area of the total fracture zone around the excavation, as well as the area of the roof fracture zone are calculated. The results of the fracture zone modelling are presented both as coordinates and in a graphical form. To simplify application of the modelling results, dependency plots of the obtained parameters were created and analytical dependencies of the fracture zone parameters were identified. The SURFER and KOMPAS software packages were used as the graphic tools to visualize the modelling results.
Źródło:
Journal of Sustainable Mining; 2021, 20, 3; 220--227
2300-1364
2300-3960
Pojawia się w:
Journal of Sustainable Mining
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda oceny jakości wklejenia żerdzi kotwiowych w górotworze jako skuteczny sposób kontroli stanu bezpieczeństwa pracy w wyrobiskach korytarzowych
Method for identification of grouting continuity of rock bolts as an efficient way to control safety conditions in mine roadways
Autorzy:
Staniek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350335.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór
żerdź kotwiowa
metoda
analiza modalna
rock mass
rock bolting
method
modal analysis
Opis:
Samodzielna obudowa kotwiowa lub obudowa podporowa wzmacniana kotwiami jest podstawowym elementem zapewniającym bezpieczeństwo pracy w wyrobiskach korytarzowych w podziemiach zakładów górniczych. Zasadniczy element obudowy kotwiowej - żerdź kotwiowa, która jest wklejona do górotworu - może nie być wklejona na całej swej długości. Może być to następstwem ruchu górotworu lub nieprawidłowego wklejenia żerdzi. Stwarza to poważne niebezpieczeństwo dla pracy załogi i może skutkować zawaleniem stropu. W artykule przedstawiono metodę identyfikacji nieciągłości wklejenia żerdzi kotwiowych w górotworze. Metoda realizowana jest z wykorzystaniem eksperymentalnej analizy modalnej, składa się zasadniczo z dwóch części: właściwej identyfikacji parametrów modalnych badanego układu mechanicznego żerdź - klej - górotwór dla różnych warunków brzegowych odpowiadających różnym przypadkom nieciągłości wklejenia i odniesienia otrzymanych wyników do utworzonej bazy danych - wyniki teoretycznej analizy modalnej - otrzymanych dla zwalidowanego modelu elementów skończonych badanego układu mechanicznego i uwzględniającego różne typy skał i różne przypadki nieciągłości wklejenia.
A rock bolt which is grouted underground may not be properly inserted with the result of discontinuity of resin layer. Such discontinuity may also occur in working conditions due to typical rock behavior and displacement. It may be very hazardous to mine safety. In this paper a method for non-destructive identification of discontinuity of a resin layer surrounding rock bolt is presented. The method used modal analysis procedures and is based on an impact excitation where a response transducer is positioned at a visible part of a rock bolt. As an installed rock bolt acts as an oscillator, different length of discontinuity of resin layer changes its modal parameters. By proper extraction of these parameters, from which a resonant frequency is seen as most valuable, the intended identification is possible. Also the results of research work concerning influence of explosions on installed rock bolts are presented. The investigated rock bolts were localized in a coal mine roadway near the region of explosions of dynamite charge. The test were performed before and after the explosions. The usage of the method was tested in copper mines as well.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 3/1; 507-522
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Percussion-rotary method of drilling large-diameter dewatering wells in ‘Bełchatów’ liginte mine
Autorzy:
Gasiński, J.
Macuda, J.
Kaczmarek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299123.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
well
dewatering of rock mass
lignite
drilling wells
downhole hammers
Opis:
Lignite opencast extraction can be performed after prior dewatering of the rock mass. Most frequently it is realized with large-diameter dewatering wells which have been mostly drilled with the invert mud rotary method and airlift. This method allows for quick drilling in lithologically diversifi ed aquifers, minimizing the negative impact of mud on the near-well zone. When drilling in dewatered carbonate rocks with the stone runs or well developed karst the effi ciency of this method considerably decreases. The technical and technological aspects of use of downhole hammers for drilling large-diameter dewatering wells in diffi cult geological conditions are discussed in the paper. Thanksto the use of this method for drilling wells in ‘Bełchatów’ Lignite Mine the drilling rate could be increased and the number of complications and drilling failures lowered.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2016, 33, 3; 571-577
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efficiency of drilling large diameter wells with cutter bits on Szczerców opencast
Autorzy:
Macuda, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299131.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
drilling of wells
cutter bit
dewatering of rock mass
lignite
Opis:
Drilling of large diameter wells to be used for dewatering of lignite deposits is inefficient due to the presence of large packages of loose Quaternary and Tertiary strata. Moreover, considerable dewatering of the rock mass favors serious complications and drilling break-downs connected with the sliding of wellbore walls. Accordingly, new technical and technological solutions, which enable faster drilling, are searched for. In this way the time of operation of drilling mud on the near-wellbore zone can be shortened and the safety of drilling works increased. For the sake of obtaining higher rates of drilling in large diameter dewatering wellbores a new cutter bit 0.96 m of diameter was designed. Drillability tests in industrial conditions followed. These tests were performed in separated, loose and low-compaction, macroscopically homogeneous rocks of similar drillability. The tests were performed on selected sections 0.3 to 1.0 m long, and each of the sections was drilled at constant rotational velocity and weight on bit. Prior to these tests there were established limitations regarding weight on bit and rotational velocity of the bit, in reference to the technical characteristic of the rig, strength of the string and the cutter bit. Two different regression models were considered to find a dependence of mechanical drilling rate on weight on bit and rotational velocity of the bit for selected macroscopically homogeneous strata. The most favorable results were obtained for a power model representing impact of axial stress and rotational velocity of the bit on the drilling rate. They have been confirmed by calculated regression coefficients and statistical parameters. Industrial tests were performed to assess the efficiency of drilling large diameter dewatering wells with a cutter bit of 0.96 m diameter on the basis of the presented model of average drilling rate. The results for the average drilling rate turned out to be much higher than the ones obtained so far.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2015, 32, 2; 405-413
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geomechanical substantiation of parameters of technology for mining salt deposits with a backfill
Autorzy:
Rybak, Jarosław
Tyulyaeva, Yulia
Kongar-Syuryun, Cheynesh
Khayrutdinov, Albert M.
Akinshin, Ivan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016528.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
geotechnology
backfilling operation
rock mass
mathematical modeling
stress-strain behavior
Opis:
The analysis of the technogenic impact of mining on the environment was carried out. A transition to geotechnology with backfill is proposed in order to reduce the impact of mining operations. The paper presents the results of research aimed at finding the parameters of the technology for mining salt deposits with backfill and the determination of the backfilling influence on the dynamics of deformation of the undermined rock mass. The results of studies on the qualitative and quantitative assessment of the rock mass behavior (by the finite element method with the use of the FLAC3D software), extracted by the harvesters, are given. The research shows the influence of mining on the mass, changes in the maximum stresses during the cementing of the paste backfill in the stopes. It is recommended to use this approach in geotechnical assessment of the rock mass behavior in the conditions of using development systems of various classes.
Źródło:
Mining Science; 2021, 28; 19-32
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Określenie niszczącej strefy wpływów dla zjawisk sejsmicznych
Determination of a destructive influence area for seismic events
Autorzy:
Drzewiecki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349482.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór
eksploatacja ścianowa
wstrząsy sejsmiczne
rock mass
exploitation
seismic tremors
Opis:
W artykule przedstawiono sposób obliczenia zasięgu niszczącej strefy wpływów dla zjawisk sejsmicznych, tj. strefy, w której może nastąpić zniszczenie wyrobiska górniczego. Podstawą obliczenia tego zasięgu była analiza wybranych parametrów udokumentowanych tąpnięć z okresu od 1990 r. do 2006 r. W obliczeniach wykorzystano metodę prognozowania energii sejsmicznej zależnej od intensywności eksploatacji o ogniskach wstrząsów zlokalizowanych na wybiegu ściany. Obliczenia wykonano dla stref, których rozmiar zakłada 20-, 50- i 80-proc. możliwość zniszczenia wyrobiska górniczego. Podano przykład obliczeń dla eksploatacji pokładu węgla zalegającego na głębokości 750 m.
The article describes a method to calculate the range of a destructive influence area for seismic events, that is the area where destruction of working may occur. The basis for calculation of this range was the analysis of selected parameters of documented tremors which had taken place between 1990 and 2006. In the calculations a method of forecasting of seismic energy dependent on the intensity of exploitation with focus of tremors located in the front of coalface. Calculations were made for zones which size assumes probability of 20%, 50% and 80% of working destruction. Also an example of calculations for exploitation of a coal seam 750 meters below ground has been given.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2008, 32, 1; 45-54
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiary naprężeń do oceny stateczności górotworu
Stress measurements for rock mass stability estimation
Autorzy:
Czarnecki, L.
Dynowska, M.
Krywult, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349771.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
pomiary naprężeń
stateczność górotworu
rock mass stability
measurements of stress
Opis:
W pracy przedstawiono doświadczenia uzyskane na obszarze KWB "Bełchatów" w zakresie pomiarów naprężeń w górotworze. Przedstawiono sposób prowadzenia pomiarów, omówiono przykładowe wyniki i wskazano możliwości ich praktycznego wykorzystania.
The report presents experiences acquired in the Bełchatów brown coal mine in the field of measurements of stress in the rock mass. It describes the way of handling measurements. Certain exemplary results were presented together with possibilities of their practical usage.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 2; 179-187
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of potential landslide processes in the Passo della Morte (Carnian Alps, Italy)
Autorzy:
Zabuski, Lesław Michał
Marcato, Gianluca
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060262.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Passo della Morte landslide
discontinuous rock mass
distinct element method
Opis:
Numerical simulations are provided of a potential landslide on a slope in the Passo della Morte (Carnian Alps, northeastern Italy). The slope is situated on the flank of a valley of the Tagliamento River. The danger arising from the potential landslide is associated with sliding rock damming the valley and a sudden discharge of water accumulated at the back of the dam in the case of its uncontrolled outburst. A description of the geology and geomechanical properties of the rock mass provides context for analysis of four models differing in terms of the shapes and dimensions of the solid rock blocks. The Universal Distinct Element Code (UDEC) is used to simulate the landslide of the rock mass modelled as a set of blocks interacting along discontinuities. Deformation scenarios obtained in the simulations vary depending on the model. Different, both continuous and discontinuous, deformation and failure mechanisms such as buckling, rockfall, rotation of the individual blocks and their packets, and folding, take place in each of the models analysed. Nevertheless, slip movement occurs in all four models. In addition, the simulations show that the rock mass in the deformed zones undergoes strong loosening.
Źródło:
Geological Quarterly; 2020, 64, 3; 681--691
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
2D numerical analysis of the seismic response of a karst rock mass: importance of underground caves and geostructural details
Autorzy:
Giovanni, Bruno
Fabrizio, Carucci
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/178382.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
2D local seismic response analysis
rock mass
karstic underground caves
Opis:
The present study shows the results of a 2D local seismic response (LSR) analysis, simulated for a geomechanical model consisting of a layered carbonate rock mass with hypogean karst caves and a structural–lithostratigraphic complex setting, in an area within the Municipality of Turi (Apulia, Italy). In this case study a Distinct Element Code (DEM) code (UDEC) was used for the LSR simulations conducted on a model both in the absence and in the presence of two overlapping karst caves. The preliminary stress–strain model analysis show some tensile yielding points clustered on the roof of the upper karst cave, already in static conditions, and the phenomenon becomes even more noticeable in dynamic conditions. This is perfectly in agreement with the real occurrence of a sinkhole that brought to the light the underlying karst cave, in the case study area, in the recent past. The amplification/deamplification factor (FA) was calculated as the ratio of the top value to the bottom value in the model, both of the max X-acceleration and of the spectral Fourier amplitude in three different ranges of frequencies, in order to estimate the effects of LSR on the X-component of the seismic input. According to the previous studies, the results obtained show a generalised deamplification of the seismic ground motion at the top of the model, both without and with underground karst caves, caused by the presence of the upper karst cave and by the seismic energy absorption because of layers’ discontinuity.
Źródło:
Studia Geotechnica et Mechanica; 2020, 42, 1; 61-73
0137-6365
2083-831X
Pojawia się w:
Studia Geotechnica et Mechanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The relation between the radius of the main influence range and the overburden stratum rigidity
Autorzy:
Paleczek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068391.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
deformacja terenu
szkody górnicze
górotwór
terrain deformation
mining damage
rock mass
Opis:
This is an analysis of the influence of the changes in the overburden rigidity on the alteration of the radius of the main influence range and the changes of the main influence range angle in a rock mass as parameters of the theory of forecasting the influence of mining on the surface and rock mass. The results obtained justify the view that in order to forecast the value of the terrain and rock mass distortion index, computational models that encompass the relations resulting from the mechanical properties of rocks such as uniaxial compressive strength Rc can be applied.
Przedstawiono analizę wpływu zmian sztywności warstw nadkładu na zmiany promienia zasięgu wpływów głównych oraz na zmiany kąta zasięgu wpływów głównych w górotworze jako parametrów teorii prognozowania wpływów eksploatacji górniczej na powierzchnię i górotwór. Otrzymane wyniki uzasadniają pogląd, że w celu prognozowania wartości wskaźników deformacji terenu i górotworu można zalecać modele obliczeniowe, które ujmują związki wynikające z mechanicznych własności skał, jak na przykład wytrzymałość doraźna na jednoosiowe ściskanie Rc.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2010, 16 (166); 131-136
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda obliczania wartości promienia zasięgu wpływów głównych z wykorzystaniem danych geomechanicznych skał
Autorzy:
Paleczek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068413.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
deformacja terenu
górotwór
szkody górnicze
rock mass
terrain distortion
mining damage
Opis:
Przedstawiono autorski algorytm do obliczania promienia zasięgu wpływów głównych oraz tangensa kąta zasięgu wpływów głównych według modelu górotworu omówionego w pracy "Metoda określania wielkości i zasięgu deformacji powierzchni terenu powodowanych podziemną eksploatacją złóż z uwzględnieniem własności geomechanicznych skał górotworu". Zestawiono wzory do obliczania wskaźników deformacji terenu i górotworu według teorii W. Budryka - S. Knothego oraz według teorii M. Chudka - L. Stefańskiego. Teoria M. Chudka - L. Stefańskiego stanowi uzasadnienie przyjętych założeń w proponowanym algorytmie.
Dargestellt wurde ein Autorenalgorithmus zur Berechnung des Reichweitehalbmessers der Hauptwirkungen und Tangens des Winkels der Hauptwirkungen nach dem Model des oberliegenden Gesteins, der in der Bearbeitung [5] abgesprochen wurde. Es wurde zusammengestellt die Formel zur Berechnung der Kennziffern der Gebirgsdeformation nach der Theorie von W. Budryk - S. Knothe und nach der Theorie von M. Chudek - L. Stefański. Theorie von der M. Chudek - L. Stefański ist eine Begründung der angenommener Gründungen in dem vorgeschlagen Algorithmus.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2009, 15 (165); 19-36
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiary inklinometryczne jako narzędzie monitoringu deformacji górotworu w kopalniach podziemnych
Inclinometric measurements as a tool of monitoring rock mass deformation in underground mines
Autorzy:
Grzebyk, W.
Stolecki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394410.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
górnictwo
deformacja górotworu
metoda inklinometryczna
mining
rock mass deformation
inclinometric method
Opis:
Dotychczasowy zakres stosowanych w górnictwie podziemnym metod pomiarowych na ogół pomija wykorzystanie do tego celu obserwacji inklinometrycznych. Tymczasem na ich podstawie dokonuje się pomiaru zmian kąta nachylenia warstw skalnych i odległości pomiędzy punktami pomiarowymi, co może być wykorzystane do śledzenia procesu deformacji górotworu. Dla sprawdzenia przydatności metody inklinometrycznej do monitorowania deformacji górotworu naruszonego procesem eksploatacji, na przestrzeni kilku ostatnich lat (od 2011 roku) przeprowadzono wiele pomiarów obiektowych w wybranych polach eksploatacyjnych kopalń LGOM. Obserwacjami objęto wszystkie elementy układu geomechanicznego, jakie na złożu rud miedzi stanowią: strop, filary i spąg. Rejestracje prowadzono za pomocą specjalnie wytworzonej aparatury, składającej się z czujników nachylenia CNS oraz terminali komunikacyjnych TK. Aktualnie uzyskane wyniki, dzięki dużej czułości i rozdzielczości pomiaru oraz quasi ciągłemu charakterowi rejestracji, dostarczyły nowych, bardzo ciekawych informacji odnośnie przebiegu deformacji ośrodka skalnego, niemożliwych do pozyskania obecnie stosowanymi metodami pomiarowymi. Przeprowadzone aktualnie badania wskazują, że inklinometryczna metoda pomiarowa może być użytecznym narzędziem identyfikacji i oceny procesów zachodzących w górotworze w trakcie prowadzonej eksploatacji złoża.
Measurement methods currently used for monitoring rock mass deformation in underground mining omit inclinometer observations that could be used for this purpose. This method makes it possible to measure the angle of inclination of layers of rock and the distance between monitoring points, which may be used to describe the process of rock mass deformation. In 2011, test were carried out in selected operating fields located in LGOM mines, to verify the usefulness of the inclinometer method for monitoring the process of rock mass deformation. The observations encompassed all elements of the geomechanical system, i.e. the roof, pillar and floor. The measurements were conducted using special instruments consisting of the inclination sensor (CNS) and communication terminal (TK). Due to the high accuracy of measurement and the quasi-continuous nature of the registration the results obtained, the tests have provided new and very interesting information about the process of the rock's deformation. Other contemporary measurement methods used in that kind of research could not have provided such results. The study described in this paper indicates that the inclinometric measuring method can be a useful tool for identification and evaluation of the processes occurring in the rock mass during mining works.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2014, 86; 97-104
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A feasibility study of synthetic substances used for the sealing of old workings transformed into underground gas storages
Autorzy:
Rybicki, Cz.
Chromik, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299139.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
mining excavation
mining well
composite material
sealing up of rock mass
Opis:
In the now both in the world and in Poland grows the meaning of underground gas storages. Except storages located in depleted gas reservoirs salt caverns the attention deserve storages in mining-excavations. In this type gas storages it exists the problem of the seal of the rock massive. For that purpose comply different methods among other things the housing with the steel-cloak and the water curtain. Authors of the article propose the innovative method of sealing up of the rock massive at the use of plastics as composites. The article has a generał character because in practice this method was not applied. In opinion of authors this method seems to be interesting and effective.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2014, 31, 4; 485-493
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza możliwości powstania zapadliska według wybranych metod prognozowania
Analysis of possibilities of sinkhole occurrence according to selected methods of prognosis
Autorzy:
Strzałkowski, P.
Szafulera, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166608.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
eksploatacja górnicza
deformacje górotworu
zapadliska
mining exploitation
rock mass deformations
sinkholes
Opis:
Praca dotyczyła analiz możliwości wystąpienia zapadliska nad płytkim wyrobiskiem korytarzowym przy wykorzystaniu wybranych metod. Dokonano obliczeń przy zastosowaniu metod: M. Chudka – W. Olaszowskiego, W. Janusza – A. Jarosza, opartej na teorii sklepienia ciśnień oraz MES. Wyniki obliczeń wskazały na pewność wystąpienia zapadliska w przypadku stosowania metod M. Chudka – W. Olaszowskiego i opartej na teorii sklepienia ciśnień. Z uwagi na fakt, że zapadlisko istotnie powstało, uznać można, że metody te najlepiej sprawdziły się w rozpatrywanych warunkach.
This paper presents the analyses of possibility of occurrence of sinkhole over a low mining excavatio. The calculations have been made using the following methods: M. Chudek – W. Olaszowski, W. Janusz – A. Jarosz, the method’s using theory of relaxation zone and MES. The results of calculations performed by use of M. Chudek – W. Olaszowski method and the theory of relaxation zone indicated on certainty of sinkhole occurrence. Due to the fact, that the sinkhole has been created we can notice that the two methods are the most appropriate in the analyzed geological and mining conditions.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2018, 74, 7; 30-34
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fizykomechaniczne właściwości klejów stosowanych do wzmacniania górotworu w kopalniach węgla kamiennego
Physicomechanical properties of adhesives used for rock mass reinforcing in hard coal mines
Autorzy:
Pawlik, P.
Utko, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113437.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
injection
rock mass reinforcement
polyurethane adhesive
iniekcja
wzmacnianie górotworu
klej poliuretanowy
Opis:
W pracy przedstawiono porównanie wymagań i parametrów dwukomponentowych klejów poliuretanowych stosowanych w górnictwie węgla kamiennego w Polsce, Niemczech i w Czechach. Porównano doświadczalnie typowe kleje używane w profilaktyce górniczej. Mając na uwadze zapewnienie bezpieczeństwa stosowania w zmieniających się warunkach wydobycia oraz zapewnienie wysokiej skuteczności klejenia zostały zaproponowane parametry, które należałoby rozważyć jako nowe wymagania certyfikacyjne.
The article presents comparison of properiets and required parameters of twocomponent polyurethane adhesives used in hard coal mining in Poland, Germany and Czech Republic. Typical adhesives used in preventive works in mining have been experimentally compared. With regard to application safety under altering exploitation conditions and high binding efficiency, new parameters have been proposed, which are suggested to be considered as new certification requirements.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2017, 6, 3; 191-201
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Research on creep-fatigue model of anchored jointed rock mass
Autorzy:
Song, Yang
Fan, Bo
Li, Yong-Qi
Wang, He-Ping
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2200878.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej
Tematy:
shear creep
anchored jointed rock mass
fractional order
fatigue load
damage
Opis:
To explore the mechanical response of anchored rock mass with an interaction of fatigue and creep, this paper selects the fatigue amplitude and fatigue frequency as influencing factors to carry out a fatigue-creep experiment of the anchored rock mass. Based on fractional order theory and binary perturbation theory, a new fractional order creep model is constructed. The results show that compared with the Burgers model, the newly proposed creep model can better describe the whole process of creep deformation of the anchored jointed rock mass under fatigue loading.
Źródło:
Journal of Theoretical and Applied Mechanics; 2023, 61, 1; 163--173
1429-2955
Pojawia się w:
Journal of Theoretical and Applied Mechanics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System kontroli deformacji poeksploatacyjnych górotworu nad polami eksploatacji w KS „Kłodawa”
The control system of the rock mass deformation over the fields of exploitation in Kłodawa Salt Mine
Autorzy:
Bieniasz, J.
Kurdek, D.
Marcola-Sadowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192100.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
górotwór
pola eksploatacji
pomiary deformacji
rock mass
exploitation fields
deformation measurement
Opis:
Kilkadziesiąt lat eksploatacji złoża kłodawskiego spowodowało powstanie w górotworze znaczących objętości pustek, skoncentrowanych w kilku polach eksploatacji. Ich wpływ na otaczający górotwór jest kontrolowany pomiarowo wewnątrz pól eksploatacji oraz na powierzchni terenu nad kopalnią. Służą temu, obserwowane cyklicznie, sieci pomiarowe rejestrujące zaciskanie pustek i przemieszczenia pionowe powierzchni. W ostatnich latach system monitoringu oddziaływania kopalni uzupełniono o sieć przestrzenną do obserwacji deformacji na horyzoncie spągu stropowej półki ochronnej nad kopalnią. Oprócz przemieszczeń pionowych pozwala ona mierzyć przemieszczenia poziome na wydzielonych liniach i zaciskanie wytypowanych komór na najwyższych poziomach eksploatacyjnych. W konstrukcji sieci i sposobie jej pomiaru zastosowano kilka nowych rozwiązań przetestowanych wcześniej w rejonie przystropowym pola nr 1. Wyniki pomiarowe uzyskane z tego rejonu pokazują tworzenie się wewnątrz górotworu niecki osiadań. Wielkości podstawowych wskaźników deformacji określone z tej niecki interpretowane łącznie z wynikami pomiarów na powierzchni pozwolą na pełniejszą kontrolę deformacji w górotworze nad kopalnią.
Decades of exploitation of the Kłodawa deposit has resulted in a significant volume of subsurface voids concentrated in a mining panels. Their impact on the surrounding rock mass is controlled thanks to measurement inside the panels and also on the ground surface above the mine. Observations consist of periodically observed measurement network that record clinching and a surface vertical displacement. Over the last few years, the system that is monitoring mine influence, was complemented by a measurement network that allows to monitor a deformation on the horizon of the floor ceiling shelves protective over mine. In addition to vertical displacement, the network allows to measure horizontal displacements on separate lines and clamping of selected caves at the highest levels of exploitation. In the design of the network and its way to measure, some new solutions, that have been tested previously in the area of panel No. 1, were used. The results obtained from this area show forming subsidence inside the rock. The size of the basic deformation indicators defined by the basin interpreted together with the results of measurements on the surface will allow for better control the deformation of the rock mass above the mine.
Źródło:
Przegląd Solny; 2016, 12; 28--35
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposób wzmocnienia i przygotowania wyrobiska zlokalizowanego w polu wybiegu ściany wraz z technologią prowadzenia ściany
Method of reinforcement and preparation of the excavation located in the panel length area along with the technology of longwall driving
Autorzy:
Rajwa, S.
Robakowski, A.
Kowalczuk, J.
Masny, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165494.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górnictwo
górotwór
chodnik
ściana
wzmocnienie
mining
rock mass
roadway
longwall
reinforcement
Opis:
W artykule zaprezentowano przykład skutecznego wzmocnienia wyrobiska zlokalizowanego na wybiegu ściany w kopalni KWK „Marcel” oraz przedstawiono wyniki pomiarów, jakie przeprowadzono na etapie zbliżania się frontu eksploatacji do niego. W analizowanych warunkach geologiczno-górniczych można było wyróżnić trzy fazy oddziaływania przesuwającego się frontu ściany na wyrobisko zlokalizowane na jej wybiegu. Pierwsza faza miała miejsce w momencie pojawienia się symptomów oddziaływania frontu ściany i miało to miejsce, gdy znajdowała się ona w odległości 100÷120 m. Wykonywane pomiary zaczęły wówczas wykazywać zmiany wartości mierzonych parametrów. Druga faza obejmowała okres, gdy ściana znajdowała się w odległości od 100÷120 m do 20÷30 m od analizowanego wyrobiska. W tej fazie nie zachodziły żadne zmiany lub też występowały niewielkie przyrosty analizowanych wartości pomiarowych. Trzecia faza rozpoczynała się w momencie, kiedy ściana zbliżyła się na odległość 15÷20 m i trwała aż do momentu wjazdu sekcji obudowy zmechanizowanej do tego wyrobiska. Charakteryzowała się ona intensywnymi zmianami, które w odniesieniu do mierzonych wielkości sięgały nawet kilkuset procent.
This paper presents an example of effective reinforcement of the roadway located in the panel length as well as the results of measurements which were performed in the stage of approaching the longwall front in KWK „Marcel”. In the analyzed geological and mining conditions, it was possible to define three phases of the impact of the approaching longwall on the roadway located in the panel length. The first phase took place when the longwall was located at the distance of 100÷120 m and the analyzed values for the first time began to display changes. The second phase consisted of a period when the longwall was at the distance of 100÷120 m to 20÷30 m from the analyzed roadway. During this phase, no changes occurred or were very small. The third phase began at the moment when the longwall came within 15÷20 m and lasted until the entry of the powered roof support to the roadway. That phase was characterized by intense changes which, in relation to the measured values, ranged up to several hundred percent.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 9; 18-27
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Destrukcja górotworu w otoczeniu eksploatacji ścianowej
Rock mass destruction in the surroundings of longwall mining
Autorzy:
Konopko, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166148.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górnictwo węglowe
eksploatacja
ruchy górotworu
coal mining
exploitation
rock mass movements
Opis:
Przedstawiono uogólnione wyniki badań in situ z zakresu destrukcji górotworu w otoczeniu pól ścianowych w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym (GZW). Wskazano na różnice stref zwiększonych naprężeń w pobliżu krawędzi dynamicznej (frontu ściany) i statycznej (chodników przyścianowych), stanowiących o zagrożeniu tąpaniami oraz na strefy destrukcji w pokładzie i w skałach otaczających, stanowiących o zagrożeniu metanowym i pożarowym. Podano zalecenia dla projektowania robót górniczych w pokładach zagrożonych.
This paper presents the main results of in situ research in the scope of rock mass destruction in the surroundings of mine fields in Upper Silesia Coal Basin (USCB). The differences of increased stress zones close to the dynamic edge (wall front) and static edge (main gates) were discussed. Those differences determine the rockburst hazard. Besides, there were the zones of destruction in coal seam and the surrounding rocks pointed. These, in turn, determine the methane and fire hazard. Simultaneously, the recommendations for the development of mining works in unsafe coal seams were presented.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 2; 1-11
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie deformacji ciągłych powierzchni terenu w warunkach zmiennego zalegania złoża
Modeling continuous deformation of terrain in variable conditions of deposition
Autorzy:
Hejmanowski, R.
Kwinta, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216115.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
deformacje górotworu
modelowanie
dokładność
prognoza
rock mass deformation
modeling
accuracy
prediction
Opis:
Ciągłe deformacje powierzchni terenu wywołane podziemną eksploatacją górniczą mogą powodować zagrożenie budynków i infrastruktury. Zagadnienie modelowania deformacji od strony teoretycznej jest znane od wielu lat. Powszechnie stosowany jest model Knothego. Dokładność prognozowanych deformacji zależy w dużej mierze od prawidłowej identyfikacji parametrów modelu i warunków zalegania przewidzianego do eksploatacji złoża. W pracy przedstawiono charakterystykę metodyki modelowania warunków zalegania złoża w informatycznym systemie prognozowania MODEZ. Pozwala ona na uwzględnienie zmienności parametrów zalegania złoża i parametrów górniczo-geologicznych eksploatacji. W konsekwencji daje to znaczną poprawę jakości prognoz deformacji.
Surface subsidence induced by underground mining activity may cause danger to buildings and infrastructure. The issue of the surface subsidence modelling is known for many years. The Knothe's theory is the most often used method of surface deformation modelling. Surface subsidence predictions accuracy depends mainly on the correct identification of model parameters and geometrical conditions of the strata occurrence. The paper presents a methodology for modelling of the seam occurrence in the computer system called MODEZ. That program is dedicated to surface subsidence prognosis. Shown system enables to take into account not only the variability of the seam deposit parameters but also the exploitations parameters. As a result it gives considerable improvement of the accuracy of the surface subsidence prognosis.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 3; 143-153
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Development of load exerted on the lining of the shaft after its liquidation
Kształtowanie się obciążeń obudowy szybu po jego likwidacji
Autorzy:
Konior, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219758.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
rock mass
mine shafts
shaft liquidation
górotwór
szyby górnicze
likwidacja szybu
Opis:
This article applies to forecasting of the shaft stability after its liquidation on the basis of the probable, current load of its lining. The stability of the shaft after its liquidation is affected by many factors: that have occurred in the past, during its operation, e.g.: the degree of technical wear and liquidation method, that presently exist such as: changes in the parameters of backfill and the level of shaft backfilling, or may occur in the future: changes of hydrogeological conditions, the influences of present mining extraction, the effect of vibrations, etc. The variability of these conditions over time may consequently lead to arising of discontinuous deformations in the area surrounding the shaft and, as an consequence, to construction disaster.
Likwidacja szybu górniczego w sposób trwały poprzez wypełnienie go za pomocą materiałów sypkich winna zapewniać jego stateczność w okresie czasu mierzonym setkami lat, szczególnie w obszarach nie w pełni wykorzystanego złoża. Bowiem te szyby mogą być w przyszłości wykorzystane przy przywracaniu do dalszej eksploatacji przedmiotowego złoża. W sytuacji koniunktury na węgiel czy inne surowce mineralne stateczność szybów zlokalizowanych w terenie zurbanizowanym ma także zapobiec katastrofom budowlanym. Autorowi niniejszego artykułu znane są przypadki świadczące o braku kontroli zachowania się podsadzki w zlikwidowanym szybie oraz projektowaniu i realizacji nowych obiektów w strefie ochronnej wyznaczonej wokół zlikwidowanego szybu. W pracy w oparciu o założenia metody Janssena dla schematu obliczeniowego (Rys. 1) przedstawiono wyprowadzenie wzorów na wielkość pionowego i poziomego obciążenia działającego wewnątrz zlikwidowanego szybu. Z analizy wzorów (10) i (11) jednoznacznie wynika, że wielkości te wraz ze zmianą głębokości dążą do maksimum określonego asymptotami […], przy czym osiągają je już około 20÷40 m pod ustabilizowanym poziomem podsadzki w szybie. W prawidłowo zlikwidowanym szybie podsadzka winna szczelnie wypełniać rurę szybową do poziomu zrębu, a w przypadku wystąpienia procesu jej osiadania – okresowo uzupełniana. W takim przypadku obciążenie wypadkowe obudowy zlikwidowanego szybu można wy- razić wzorami (12), (13). Jednak w zależności od rodzaju zastosowanego materiału podsadzkowego do likwidacji szybu, jak to wynika z prowadzonych badań ich parametry fizyko-mechaniczne mogą ulegać zmianie w czasie w mniejszym lub większym stopniu. W artykule powołano się na badania górniczych materiałów odpadowych pochodzących z robót dołowych i przeróbczych. Zmianę istotnych parametrów, z punktu widzenia obliczanych wartości obciążenia pionowego i poziomego wywieranego przez podsadzkę na obudowę zlikwidowanego szybu przedstawiono na wykresach 3 i 4. Uwzględnienie tych zmian dla przedstawionego przykładu obliczeniowego wykazało wzrost wielkości parcia podsadzki o około 19%. Ponadto w zlikwidowanych szybach, w których występuje dopływ wody zza obudowy koniecznym jest, aby materiał użyty do likwidacji posiadał wymagany współczynnik filtracji, co obrazuje graficzna interpretacja przykładowych wyników obliczeń przedstawiona na Rys. 6. Nawet prawidłowo dobrany materiał zasypowy (z punktu widzenia wymaganej wartości współczynnika filtracji) może ulegać zmianom uziarnienia w wyniku takich czynników jak: swobodny spadek do szybu w czasie likwidacji, długotrwałe narażenie na oddziaływanie wody, wynoszenie drobnych cząstek gruntu wraz z wodą dopływającą zza obudowy (sufozja) itp. Przykład zmiany współczynnika filtracji związany ze zmianą uziarnienia badanego materiału przedstawia Rys. 7. W wyniku zmiany wartości współczynnika filtracji w czasie może dojść do gromadzenia się wody w podsadzce, co powoduje dalszy wzrost obciążenia poziomego działającego na obudowę szybu i zastosowane w wyrobiskach łączących się z szybem konstrukcje stabilizujące zasyp. W niekorzystnej sytuacji może dojść do zniszczenia tych konstrukcji zasypu, wypłynięcia uwodnionej podsadzki z szybu, lokalnego uszkodzenia obudowy w wyniku wyrywania pozostawionego w szybie zbrojenia, a w konsekwencji powstania na powierzchni deformacji nieciągłej o charakterze powierzchniowym. Stąd dla oceny prognozowanej stateczności zlikwidowanego szybu proponuje się stosowanie wzoru (16), uwzględniającego omawiane powyżej zmiany w czasie, oraz wpływ zmienności obciążenia powierzchni w strefie ochronnej wyznaczonej dla zlikwidowanego szybu. Wyznaczone w ten sposób wypadkowe obciążenie obudowy pozwala na określenie wielkości naprężeń w poszczególnych jej odcinkach i porównanie z wielkościami dopuszczalnymi lub krytycznymi. Do tego celu można wykorzystać wzory stosowane przy ocenie stanu technicznego szybów czynnych lub wzór (17) zaproponowany w niniejszym artykule.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 1; 253-263
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Techniczne uwarunkowania składowania odpadów płynnych w górotworze metodą otworową
Technical conditions of liquid waste storage with a borehole method
Autorzy:
Macuda, J.
Zawisza, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300307.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
składowiska odpadów
górotwór
metoda otworowa
wastes storage
rock mass
borehole method
Opis:
Zatłaczanie odpadów płynnych do górotworu poprzez odwierty chłonne jest możliwe przy spełnieniu wszystkich wymogów dotyczących bezpiecznego prowadzenia prac górniczych i ochrony środowiska. Problem ten ma szczególne znaczenie zwłaszcza przy wykorzystaniu do celów zatłaczania odwiertów zostawionych lub przeznaczonych do likwidacji. W artykule przedstawiono kryteria doboru odwiertów chłonnych do zatłaczania odpadów płynnych do górotworu, zasady ich projektowania oraz niezbędny zakres badań geofizycznych konstrukcji odwiertów poeksploatacyjnych przeznaczonych do zatłaczania odpadów. Omówiono również komplikacje i awarie wiertnicze towarzyszące zatłaczaniu odpadów płynnych do górotworu
Liquid waste storage in the rock mass through injection wells is conditioned by all requirements imposed on safe mining and environmental protection. This issue is especially important when closed or to-be-closed wells are involved. Selection criteria for injection wells are presented along with principles of wells' design, and range of geophysical surveys of post-exploitation wells, which were designated for injecting liquid waste. Potential complications and drilling failures accompanying waste injection to the rock mass are also pointed out
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2006, 23, 1; 333-340
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Składowanie odpadów w górotworze w świetle krajowych regulacji prawnych
Waste storage in the rock mass in view of Polish legal regulations
Autorzy:
Macuda, J.
Zawisza, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300309.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
składowiska odpadów
górotwór
przepisy prawne
wastes storage
rock mass
legal regulations
Opis:
Składowanie odpadów płynnych w górotworze, poprzez zatłaczanie ich do warstw chłonnych, specjalnie do tego celu przystosowanymi otworami wiertniczymi jest bezpieczne dla środowiska i konkurencyjne ekonomicznie w stosunku do innych aktualnie stosowanych metod ich utylizacji. Na prowadzenie takiej działalności wymagane jest uzyskanie koncesji, której udziela minister właściwy ze względu na przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu. W artykule przedstawiono analizę podstawowych aktów prawnych, które powinny być uwzględnione przy bezzbiornikowym składowaniu odpadów w górotworze, tj. ustaw Prawo geologiczne i górnicze oraz Prawo ochrony środowiska. Podano również wymogi zawarte w ustawie Prawo działalności gospodarczej, w zakresie składowania odpadów w górotworze
Storing of liquid waste in the rock mass by injecting it to the rock mass through injection wells is both environmentally safe and economically competitive as compared to other utilization methods. However, such activity has to be licensed by a respective minister. The basic legal acts regulating reservoirless waste storage underground, i.e. Geological and Mining Law as well as Environmental Law are discussed in the paper. Economic Activity Law for waste storage in the rock mass is also presented
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2006, 23, 1; 325-331
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretacja pomiarów i wstępne wyniki badań nad zastosowaniem ukierunkowanego hydroszczelinowania skał do określania naprężeń w górotworze
Measures interpretation and preliminary results of investigations over directed hydrofracturing use to determine stresses in rock mass
Autorzy:
Makówka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348957.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór
naprężenia
pomiar
ukierunkowane hydroszczelinowania
rock mass
stresses
measure
directed hydrofracturing
Opis:
W artykule przedstawiono aktualny stan prac nad zastosowaniem ukierunkowanego hydroszczelinowania do określania naprężeń głównych w górotworze. Przedstawiono sposób prowadzenia pomiarów, dwie metody określania charakterystycznych ciśnień procesu hydroszczelinowania oraz na ich podstawie sposób obliczania wartości i kierunków naprężeń. Zaprezentowano rezultaty dotychczasowych badań w postaci określonej orientacji naprężenia poziomego w przyszybowym rejonie kopalni "Wujek".
In the paper, present research state over use of directed hydrofracturing to determine principal stresses in rock mass are presented. Measure procedure, two methods to determine hydrofracturing characteristic pressures and method to calculate values and directions of principal stresses on the basis of the pressures has been presented. Current results of research in form of principal major stress orientation in shaft area in "Wujek" mine are shown.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 2; 463-470
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determination of optimum truck number at open coal quarry
Autorzy:
Tosun, Abdurrahman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853878.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
samochód ciężarowy
koparka
górotwór
optimum truck number
excavator
rock mass characteristics
Opis:
Optimum truck numbers of an enterprise can be found by dividing the period of time passed between a departing truck after loading, the arrival at the dumping location, the arrival at the point of loading again and the average loading time parameters of a truck. The average loading time of the truck is directly associated with the bucket fill factor and cycle time of the excavator. While the bucket fill factor depends on the mechanical strength and the discontinuity characteristics of the rock, the cycle time is related to bucket volume, the strength and the discontinuity characteristics of the rock. In this study, two relations predicting the average cycle time of the bucket fill factor for both hydraulic and electric excavators is done by seven excavators with different bucket volumes, and mass characteristics of eight different rocks from a coal open pit mine. According to the above, the optimum truck number was developed.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2021, 66, 2; 213-225
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwiększenie adekwatności aproksymacji profilu niecki obniżeniowej na przykładzie metody określania sztywności górotworu w ujęciu empirycznym
Autorzy:
Paleczek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068394.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
szkody górnicze
deformacja terenu
górotwór
mining damage
terrain deformation
rock mass
Opis:
Przedstawiono zagadnienie związane z deformacjami górotworu i powierzchni terenu jako problematyki dotyczącej budownictwa na terenach górniczych. Omówiono zagadnienie dotyczące zwiększenia adekwatności aproksymacji przemieszczeń pionowych niecki obniżeniowej funkcją zadanego modelu na przykładzie proponowanej metody określania sztywności górotworu w ujęciu empirycznym. Wykorzystano analizę danych przemieszczeń pionowych w przekroju niecki obniżeniowej z uwzględnieniem analogii do rozwiązania zagadnienia ugięcia belki sprężystej na podłożu sprężystym według hipotezy E. Winklera. Wykazano, że uwzględnienie zaproponowanego przemieszczenia w rozważanych równaniach może być ich uogólnieniem.
Dargestellt wurde das Problem der Deformation des oberliegenden Gestein und Oberfläche des Terrains als die Bauwesensfragen auf den bergmännischen Gebieten. Dargestellt wurde ein Problem betreff der Vergrösserung der Übereinstimmung der Approximation von vertikalen Verlagern der Senkungsmulde auf dem Beispiel der Methode der Bestimmung von Steifheit oberliegenden Gesteins in empirischen Fassung. Es wurde eine Datenanalyse der vertikalen Verlagern in dem Querschnitt der Senkungsmulde mit der Berücksichtigung von einer Analogie in der Lösung des Problems der Beugung einer elastischen Balken auf elastischem Grund nach der Hypothese von der E. Winkler, gebraucht. Es wurde aufgewiesen, dass die Berücksichtigung vorgeschlagenen Verlagerung in erwogenen Gleichungen eine Verallgemeinerung sein könnte.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2010, 16 (166); 137-155
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Systems of raising deep-water concretions
Sistemy podema glubokovodnykh konkrecijj
Autorzy:
Sukach, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/76351.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Komisja Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa
Tematy:
raising system
deep-water concretion
rock mass
spatial mobility
lifting nodule
extraction
Źródło:
Motrol. Motoryzacja i Energetyka Rolnictwa; 2015, 17, 8
1730-8658
Pojawia się w:
Motrol. Motoryzacja i Energetyka Rolnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ warunków przewietrzania wyrobiska korytarzowego bez technologicznych źródeł ciepła na zasięg strefy wychładzania górotworu
The influence of the conditions as to ventilating the dog heading without the technological heat sources on the reach of the cooling zone of the rock mass
Autorzy:
Cygankiewicz, A.
Knechtel, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131334.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uczelnia Jana Wyżykowskiego
Tematy:
górnictwo
napowietrzenie
kopalnia
górotwór
chłodzenie
mining industry
ventilation
mine
rock mass
cooling
Opis:
W artykule autorzy postarają się pokazać, że zarówno temperatura pierwotna skał, jak i strumień objętości powietrza płynącego wyrobiskiem nie mają zasadniczego wpływu na tempo wychładzania górotworu. Zasadniczy wpływ na zasięg strefy wychłodzonego górotworu ma czas przewietrzania wyrobiska. Inaczej przedstawia się kwestia temperatury ociosu (ścian wyrobiska). Wzrost tej temperatury wraz z długością wyrobiska zależy zarówno od temperatury pierwotnej skał, jak i czasu oraz intensywności przewietrzania, przy czym największy wpływ ma ostatni z wymienionych czynników.
In the paper, the authors will try to present that both the primary rock temperature and the stream of the air flowing through the working do not have a crucial influence on the pace of cooling of the rock mass. The significant influence on the reach of the cooling zone of the rock mass has the time of ventilating the working area. A different situation takes place when it comes to the temperature of the sidewall. The increase of the temperature together with the length of the working area depends both on the primary rock temperature as well as on the intensity of ventilating, yet the latter factor plays the most significant role.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Technicznych; 2017, 6; 81-89
2543-6740
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Technicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wskaźnikowe metody oceny skłonności do tąpań skał i gorotworów
Indicative methods for assessment of liability of rock and rock mass to rock-bumps
Autorzy:
Bukowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340466.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
górotwór
tąpania
Górnośląskie Zagłębie Węglowe
Upper Silesian Coal Basin
rock mass
rockburst
Opis:
W artykule przedstawiono opracowane w ostatnich łatach w GIG wskaźniki skłonności skał i górotworu do tąpań stosowane dotychczas, a także nowo opracowane. Podstawę opracowania nowych wskaźników stanowiły badania z wykorzystaniem sztywnej maszyny wytrzymałościowej, w której uzyskuje się charakterystykę mszczenia skały w pełnym zakresie odkształcenia. Ponadto, opisano wskaźniki na tle metod analitycznych i laboratoryjnych, w których uwzględniono jedynie przedzniszczeniową charakterystykę naprężeniowo-odkształceniową ściskanych próbek skalnych.
Lately elaborated in Central Mining Institute indices of rocks and rock mass to rock-bumps are presented in the paper. The tests with rigid strength machine were the basis for the elaboration of new indices. Such machine enables to obtain the characteristics of rock destruction in the full range of deformation. Furthermore, the indices were described against the background of analytical and laboratory methods, where only the predestructive stress - deformation characteristic of compressed rock samples was taken into consideration.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2005, 2; 95-107
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza konstrukcji hydraulicznego penetrometru otworowego i jego modernizacja dla zwiększenia zakresu pomiarowego
Analysis of hydraulic design of downhole penetrometer and his modernization in order to increase the measuring range
Autorzy:
Nierobisz, A.
Gawryś, J.
Bier, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166888.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
bezpieczeństwo
górnictwo
górotwór
wytrzymałość
wyniki badań
safety
mining
rock mass
strength
results
Opis:
W artykule przedstawiono przegląd konstrukcji penetrometrów otworowych stosowanych w polskim górnictwie węglowym wraz z formułami pozwalającymi na wyznaczanie parametrów mechanicznych skał. Zwrócono uwagę na mankament dotychczasowych rozwiązań polegający na tym, że można badać skały o wytrzymałości do około 100 MPa. W związku z tym opracowano i wykonano badania za pomocą nowego naciskacza o średnicy 3,5 mm. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że wprowadzona modyfikacja konstrukcji naciskacza pozwala na badanie skał o wytrzymałości powyżej 100 MPa.
This paper gives an overview of the downhole penetrometers design used in the Polish coal mining industry, along with formulas for determination of mechanical parameters of rock. Attention was paid to the shortcoming of the existing solutions which allow to explore the rocks of strength up to about 100 MPa. Consequently, a study was developed and performed using a new press-spire with a diameter of 3,5 mm. The obtained results indicate that the modification introduced to the press-spire design allows to test the strength of the rocks above 100 MPa.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 6; 1-15
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
How to localize an Underground Gas Storage (UGS) in a salt structure of the Fore-Sudetic Monocline in light of its geomechanical properties
Autorzy:
Zeljaś, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298757.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
underground storage
natural gas storage caverns
saline rock mass stability
geomechanical properties of salt rock
Opis:
The analysis of formal and legal regulations revealed that Underground Gas Storages are a favorable option in Polish conditions. The author presented a possible localization of an UGS in a salt structure of the Fore-Sudetic Monocline, indicating the advantages of the area and problems to be solved. Attention was paid to the UGS stability and complexity of this issue. The presented strength indices and rheological parameters of salt were based on laboratory experiments. In the future they can be used at the stage of designing and performing geomechanical analyses.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2016, 33, 4; 699-711
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Matematyczny model niszczenia struktury stropu uwarstwionego
Mathematical model of layered roof structure destruction
Autorzy:
Walaszczyk, J.
Makówka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350156.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
geomechanika
stateczność górotworu
modelowanie matematyczne
geomechanics
stability of rock mass
mathematical modelling
Opis:
W procesie deformowania się skał stropowych w sąsiedztwie eksploatacji ścianowej szczególne znaczenie mają przemieszczenia poziome. Dotyczy to głównie przypadku, gdy strop jest znacznie uwarstwiony, zaś spójność na kontakcie warstw jest niewielka. Dochodzi wtedy do przemieszczeń warstw względem siebie (po zerwaniu spójności kontaktów międzywarstwowych), co w istotny sposób zmienia sztywność górotworu oraz ma wpływ na proces niszczenia struktury wewnętrznej naruszonego eksploatacją stropu. Do matematycznego opisu ww. zjawisk zastosowano w niniejszej pracy model numeryczny oparty na metodzie elementów odrębnych, zakładając bardzo duże uwarstwienie ośrodka skalnego oraz dopuszczając poślizgi międzywarstwowe. Szczególnej analizie poddano przemieszczenia poziome warstw stropowych nad polem eksploatacji ścianowej.
In the process of deformation of roof rock in the neighbourhood of the long-wall exploitation horizontal displacements are of special importance. It especially concerns the situation when the roof is strongly layered and the cohesion between layers is small: it leads to a displacement between layers (after breaking the inter-layer contacts), which substantially changes of stiffness of rock mass and influences the destruction of the internal structure of the exploited roof. For the mathematical description of the situation mentioned above the model used in the paper was a mathematical one based on the distinct element method, taking into consideration a strongly layered rock mass and inter-layer slips. Horizontal displacements of roof layers over the long-wall exploitation area were analyzed in a special way.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2005, 29, 3/1; 485-497
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza rozkładu wstrząsów górotworu w rejonie ściany B-l pokładu 403/3 w aspekcie wybranych czynników górniczych i geologicznych
Analysis of rockbursts layout in the area of longwall B-1 in the seam 403/3 considering chosen mining and geological factors
Autorzy:
Małkowski, P.
Majcherczyk, T.
Niedbalski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349170.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
zagrożenie tąpaniami
stan naprężenia
wstrząsy górnicze
rockburst hazard
stress state
rock mass
tremors
Opis:
W artykule przedstawiono rozkład wstrząsów w rejonie ściany B-l znajdującej się w strefie uskoków. Rejestrowane zjawiska dynamiczne pozwoliły stwierdzić, że aktywność sejsmiczna w tym rejonie przejawia się występowaniem wstrząsów eksploatacyjnych i regionalnych. Wykonana analiza stanu naprężenia i wytężenia w rejonie ściany B-l potwierdziła związek jednej grupy wstrząsów z czynnikami górniczymi, a drugiej z ruchami górotworu na na płaszczyźnie uskoku.
The paper presents rockbursts layout in the area of the longwall B-1 which was located close to the faults. Recording dynamic phenomenas let assume, that seismic activity in the region were shown by the exploitation and regional tremors. The analysis of the stress field and the failure zone in the longwall B-1 area proved that one group of tremors were connected with mining factors and the second one with rock mass movements on the fault surface.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 3/1; 385-393
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o projektowaniu technologii zamrażania górotworu dla potrzeb głębienia szybów
Remarks on designing technologies of rock mass freezing for the needs of shaft deepening
Autorzy:
Wichur, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349761.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
zamrażanie górotworu
szyby górnicze
projektowanie technologii
rock mass freezing
mining shafts
designing technologies
Opis:
Doświadczenia krajowe wskazują, że metoda zamrażania górotworu może być stosowana praktycznie we wszystkich warunkach geologiczno-górniczych; jedynym ograniczeniem są tutaj koszty, które w wielu przypadkach czynią głębienie tą metodą nieopłacalne. Nagromadzone wyniki badań i zapotrzebowanie na stosowanie tej technologii uzasadniają potrzebę opracowania udoskonalonych zasad projektowania technologii zamrażania górotworu dla głębienia szybów w warunkach zawodnionego nadkładu o dużej grubości. Zasady te powinny opierać się na opracowanych wcześniej wytycznych, które wykazały swą przydatność przy projektowaniu zamrażania górotworu w warunkach LZW.
Domestic experiences indicate that the method of rock mass freezing may be applied practically in all geological-mining conditions; the sole limitation here are the costs, which, in many cases, render deepening with this method uneconomic. The collected research results and the need for applying this technology substantiate the requirement of evolving refined principles of designing technologies of freezing the rock mass to deepen shafts in the conditions of water-logged overlay of considerable thickness. These principles ought to be based upon previously elaborated guidelines that had proved their suitability during the designing of the rock mass freezing in the conditions of the Lublin Coal Basin.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 3; 447-458
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zależności między parametrami skał stropowych i spągowych na przykładzie wybranego rejonu kopalni "Rudna"
Estimation of dependence between parameters of rocks ceiling and floor on sample select region of mine "Rudna"
Autorzy:
Galiński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349990.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
parametry górotworu
analiza wariancji
statystyka
parameters of rock mass
statistics
analysis of variances
Opis:
W pracy przeanalizowano relacje między parametrami skał stropowych i spągowych na podstawie dokumentacji z siedmiu otworów w rejonie XIX kopalni "Rudna". Ocenę oparto na analizie statystycznej wartości sześciu parametrów górotworu w wybranym rejonie górniczym, stosując jednoczynnikową analizę wariancji. Czynnikiem klasyfikującym był podział na strop, wyrobisko i spąg. Pokazano, które parametry charakteryzują się większą jednorodnością i w jakim stopniu zależą od miejsca pobrania prób.
In the paper were analyzed accounts between parameters of rock ceiling and floor basing on seven openings in region XIX of mine "Rudna". Estimation on statistical of six parameters of rock mass in select mining - region, using one factor analysis of variance. Factor classifying was partition on roof strata, opening and floor strata. It was showed which parameters have better homogeneity and how they depend on place of receiving of samples.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2005, 29, 3/1; 237-245
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoretyczna analiza mechanizmu przystosowania stateczności wyrobisk tunelowych
Theoretical analysis of shakedown mechanism of tunnels stability
Autorzy:
Gałczyński, S.
Wojtaszek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350174.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
mechanika górotworu
teoria przystosowania
układ nośny
rock mass mechanics
accommodation theory
bearing system
Opis:
W artykule przedstawiono teoretyczne aspekty mechanizmu przystosowania stateczności wyrobisk tunelowych do górotworu naruszonego robotami geoinżynieryjnymi. Omówiono czynniki sprzyjające samoczynnemu sterowanemu technicznie przystosowaniu. Podano modele (schematy) układów nośnych przystosowanych do lokalnego ich przeciążenia implikującego częściową degradację.
The theoretical aspect of the shakedown mechanism of stability of tunnel excavations is considered in the paper. There are discussed some factors decide of the natural or technical shakedown mechanism. Some models (schemes) of the degraded bearing systems are given.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 1; 201-207
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pole dynamicznego wytężenia skał stropowych wyrobiska korytarzowego po wstrząsie górotworu
The field of dynamie effort of roof strata of a roadway resulted from induced mining tremor occurrence
Autorzy:
Kidybiński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340612.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
wyrobisko korytarzowe
wstrząsy
górotwór
skała stropowa
dog heading
rock mass
roof strata
stress
Opis:
W artykule omówiono - na podstawie modelowania w skali 1:1 metodą cząstkową - zmienne parametry pola wytężenia górotworu stropowego nad wyrobiskiem korytarzowym w obudowie ŁP9 po wstrząsie górotworu, takie jak prędkość i kierunek chwilowych przemieszczeń, naprężenia dynamiczne, udział objętości zaangażowanej w ruchy poślizgowe (SF), makroporowatość oraz gradienty prędkości ruchu cząstek w kierunku pionowym i poziomym. Omówiono przebieg sumarycznej energii kinetycznej modelu w pełnym cyklu jego pracy i podano energię kinetyczną symulowanych na modelu wstrząsów stropowych. Zrealizowane badania modelowe tworzą podstawy do prognozowania dynamicznych obciążeń obudowy wyrobisk korytarzowych podczas wstrząsów górotworu.
Parameters of roadway's roof strata dynamic effort are analysed as based on PFC2D (Particle Flow Code) modelling and namely velocity and direction of particle displacement, dynamic stress, sliding fraction (SF), changing porosity and (x,y) gradient of particle displacement velocities. Complete kinetic energy of the model in a full cycle of static/dynamic loading is also analysed as dependent of tremor's kinetic energy induced to the roof strata. Fundamentals for possible forecasting of yielding arch type of steel supports dynamic loads are presented as a result of these investigations.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2007, 2; 19-33
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Symulacja deformacji górotworu spowodowanych eksploatacją górniczą w sąsiedztwie szczelin uskokowych z wykorzystaniem teorii automatów komórkowych
Simulation of rock mass deformation caused by mining exploitation in the vicinity of fault gaps using the theory of cellular automata
Autorzy:
Mielimąka, Ryszard
Sikora, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165000.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
obniżenia górotworu
szczelina uskokowa
automat komórkowy
rock mass subsidences
fault gap
cellular automaton
Opis:
W pracy przedstawiono rozwinięcie koncepcji budowy płaskiego modelu górotworu zbudowanego w oparciu o teorię automatów komórkowych. Pokazana została możliwość odwzorowania dyslokacji tektonicznych. Odwzorowanie szczeliny uskokowej odbywa się na zasadzie podobieństwa geometrycznego. Jej oddziaływanie na rozkład deformacji w modelu zależne jest od szeregu czynników. M.in. od głębokości eksploatacji, nachylenia szczeliny uskokowej oraz grubości nadkładu. Wpływ wymienionych czynników został przedstawiony na przykładach abstrakcyjnej eksploatacji górniczej.
This paper presents the evolution of the concept of development of the 2-dimensional rock mass model based on the theory of cellular automata. The possibility of mapping tectonic dislocations has been shown. The projection of the fault gap is based on geometric similarity. Its influence on the deformation distribution in the model depends on a number of factors, among others, the depth of exploitation, the slope of the fault gap and the thickness of the overburden. The influence of these factors has been presented based on examples of abstract mining exploitation.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2019, 75, 2; 28-34
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasięg strefy spękań w otoczeniu wyrobiska przyścianowego w trakcie dwóch faz jego istnienia - za frontem pierwszej ściany i przed frontem drugiej ściany
Crack zone range around longwall excavation during the two phases of its existence - behind the front of the first wall and before the front of the second wall
Autorzy:
Herezy, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165438.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
strefa spękań
górotwór odprężony
rozwarstwienia stropu
crack zone
relaxed rock mass
roof delamination
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki pomiarów nieciągłości ścianek otworów badawczych w fazie utrzymania wyrobiska przyścianowego po zakończonej eksploatacji pierwszego pola ścianowego. Następnie opisano sposób pomiarów parametrów deformacyjnych wyrobiska przyścianowego ze szczególnym uwzględnieniem propagacji rozwarstwień skał stropowych w fazie utrzymania wyrobiska przed frontem drugiej ściany eksploatacyjnej. Wyniki pomiarów propagacji rozwarstwień skał stropowych przed frontem drugiej ściany przedstawiono w postaci tabelarycznej i rysunkowej. Dokonano również analizy otrzymanych wyników wskazując charakterystyczne wielkości propagacji rozwarstwień w stosunku do odległości frontu eksploatacyjnego od stanowiska pomiarowego. Przedstawione wyniki pomiarów są kontynuacją pracy [3], gdzie przedstawiono nieciągłości ścianek otworów przed rozpoczęciem eksploatacji i propagacje rozwarstwień w fazie utrzymania wyrobiska przed czołem pierwszej ściany eksploatacyjnej. W pracy dokonano również porównania zakresu i wielkości nieciągłości ścianek otworów badawczych oraz propagacji nieciągłości przed frontem pierwszej i drugiej ściany eksploatacyjnej.
This paper presents the results of measurements of the discontinuities of walls of the boreholes during the maintenance of longwall excavation after the exploitation of the first longwall panel. Then, a method for measuring deformation parameters of longwall excavation, with particular attention to the propagation of delamination of roof rocks during the maintenance of longwall excavation before the front of the second wall, has been presented. The measurement results of the propagation of delamination of roof rocks before the front of the second wall are presented in the form of tables and drawings. Furthermore, the analysis of the results indicating the characteristic propagation values of delaminations in relation to the distance of exploitation front from the measuring position has been done. The presented results are a continuation of the work [3], which has shown the discontinuities of walls of the boreholes before the start of exploitation and the propagation of delamination during the maintenance of longwall excavation before the front of the first longwall. What is more, the paper compares the scope and size of the discontinuities of walls of the boreholes and propagation of discontinuities before the front of the first and the second longwall.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2015, 71, 4; 47-51
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena intensywności drgań gruntu spowodowanych wstrząsem pochodzenia górniczego z 11.02.2014 r. z uwzględnieniem typu gruntów przyjmowanych w normie Eurocode 8
Assessment of the intensity of ground vibration induced by a regional tremor on 11 February 2014 taking into account the land type in accordance with the Eurocode 8 standard
Autorzy:
Stec, K.
Chodacki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166260.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
wstrząs górotworu
prędkość
przyspieszenie
intensywność drgań
rock mass tremor
velocity
acceleration
vibration intensity
Opis:
W rejonie uskoku kłodnickiego 11.02.2014 r. wystąpił wstrząs górotworu o energii 1,0E+08 J. Miejsce wystąpienia wstrząsu (poza czynnymi rejonami eksploatacji), wysoka energia (1,0E+08 J), niska częstotliwość dominująca (poniżej 4 Hz), kilkunastokilometrowy obszar obserwacji makrosejmicznych wskazywały na jego regionalny charakter. Przyczyną wystąpienia tego typu wstrząsu mogło być współdziałanie tektonicznych naprężeń rezydualnych istniejących w górotworze z naprężeniami wywołanymi pracami górniczymi. W celu oceny wpływu oddziaływania analizowanego wstrząsu na powierzchnię wykreślony został rozkład amplitud prędkości i przyspieszeń drgań gruntu oraz stopień intensywności według skali GSIGZWKW-2012-V w oparciu o relację tłumienia dla wstrząsów o charakterze regionalnym. Relacja ta określa zależność pomiędzy pikową wartością prędkości lub przyspieszeń (do 10 Hz) drgań gruntu, a energią sejsmiczną, odległością epicentralną i klasą gruntów w badanym miejscu. Klasyfikacji gruntów dokonano w oparciu o europejską normę konstrukcyjną Eurokod 8 - „Projektowanie konstrukcji poddanych oddziaływaniom sejsmicznym".
On 11 February 2014 in the area of Klodnica fault a rockmass tremor of the energy of 1.0E+08 J occurred. The place of the tremor (beyond active operation areas), its high energy (1.0E+08 J), low dominant frequency (below 4 Hz) and macroseismic observation area of dozen or more kilometers, indicated its regional character. The cause of this type of tremor might have been a tectonic interaction between residual stresses in the rockmass and the stresses caused by mining operations. In order to assess the impact of the analyzed tremor on the surface, a layout of ground vibration velocity and acceleration amplitudes as well as the intensity level, in accordance with the scale GSIGZWKW -2012-V, was set on the basis of damping relation for tremors of a regional character. This relation defines the dependence between the highest value of velocity or acceleration (up to 10 Hz) of ground vibration and seismic energy, epicentral distance as well as the land class in the tested place. Basing on the European Construction Standard Eurocode 8 - "Design of structures for earthquake resistance" a land classification was devised.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 6; 67-71
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sygnały odkształcenia i pękania skał solnych w badaniach laboratoryjnych i obserwacjach in situ
Signals of salt rock strain and fracture in laboratory tests and in situ observations
Autorzy:
Kortas, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166322.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
pękanie skał
sól kamienna
wytrzymałość górotworu
kopalnie zabytkowe
rock fracture
salt rock
rock mass strength
monumental salt mines
Opis:
Praca przedstawia zjawisko odkształcania i pękania skał solnych rozpoznane w laboratoryjnych testach wytrzymałości i pełzania oraz w obserwacjach przemieszczeń stropu komór, konwergencji wyrobisk i deformacji calizn w podziemnych polskich kopalniach soli. W teście doraźnego ściskania sygnały pękania próbek skał powiązane są ze wzrostem odkształceń objętościowych i pojawiają się, gdy naprężenia różnicowe przekraczają długotrwałą wytrzymałość. W testach pełzania zaznacza się zmianą parametrów funkcji pełzania (5), rys. 4. Rozwój spękań w caliznach solnych in situ identyfikowany może być poprzez rejestrację emisji akustycznej, a istniejących szczelin poprzez określanie składowych płaskiego tensora odkształcenia (rys. 6). Przedstawiono i omówiono obserwacje pełzania skał solnych w stropach komór obserwowane czujnikami przemieszczeń (rys. 7 – 10), wskazując na przejawy pokonywania tarcia statycznego i dynamicznego w procesie długotrwałego ruchu przemieszczeń stropu wyrażanych funkcją potęgową czasu. Przedstawiono przejawy sezonowych zmian prędkości pełzania powiązanych ze zmianą wilgotności powietrza kopalnianego (rys. 11) oraz rejestracją obwału skał stropowych (rys. 12). Wskazuje się, że obserwacje konwergencyjnego zaciskania wyrobisk tylko pośrednio służyć mogą sygnalizacji pękania skał ze względu na trudność rozdzielenia ruchu spągowego od stropowego. Poprzez określanie konwergencji objętościowej obserwacje te rejestrują deformacje calizn w szerszym otoczeniu obserwowanych wyrobisk oraz ujawniają długookresowe trendy ruchu górotworu (rys. 14 i 15). Przeglądy wizualne calizn, pomiary przemieszczeń, konwergencji pustek, deformacji calizn, pomiary geofizyczne i obliczeniowa analiza geomechaniczna, każdy sam w sobie nie jest rozstrzygający dla określania zagrożenia i oceny stanu bezpieczeństwa geomechanicznego. Współuczestniczenie tych działań i analiz jest właściwą praktyką. Wskazano na potrzebę identyfikowania sygnałów pękania skał solnych dla oceny zagrożenia obwałem i nadmiernymi deformacjami. Przeprowadzona analiza i wynikające z niej wnioski są szczególnie istotne dla rozpoznania warunków bezpieczeństwa w zabytkowych kopalniach soli w Polsce, w których liczba turystów wzrosła w 2014 r. do 1.5 mln. osób.
This paper presents the phenomenon of salt rock strain and fracture diagnosed in laboratory endurance and creep tests as well as through observations of chamber roof displacements, excavation convergence and deformation of virgin soils in the underground Polish salt mines. In a compression test the signals of rock sample fracture are connected with the rise in dilatational strain and occur when differential tensions have exceeded long-term strength. In creep tests the change in parameters of creep function is marked (5), fig. 4. The development of cracks in salt soils in situ may be identified by recording acoustic emission while the existing fissures – by determining the components of the flat deformation tensor (fig. 6). Observations of salt rocks creeping in chamber roofs by use use displacement sensors (fig. 7 – 10) were made, indicating the signals of overcoming static and dynamic friction in the process of long-lasting movement of the roof expressed in terms of power function of time. The signals of seasonal fluctuation in creeping velocity were presented which are connected with the change in humidity of mine air temperature (fig. 11) and recording of roof fall (fig. 12). It is indicated that obserwetations of excavation convergence may be a symptom of rock fracture indirectly only, due to the difficulty of seperating the floor movement from the roof movement. Through the determination of volumetric convergence, the observations register deformation of soils in the wider area of the monitored excavations and demonstrate longstanding trends of the rock mass movements (fig. 14 and 15). Inspections of undisturbed soils, measurements of movements, cavern convergence, undisturbed soils deformations, geophysical measurements and computational geomechanical analysis, are not conclusive for every single one to determine threats and the state of geomechanical safety. Coexistence of those actions and analyses is a proper practice. The need of identification of the signals of salt rock fracturing for the evaluation of roof fall hazard and excessive deformations was indicated. The analysis and conclusions are particularly important for the identification of safety conditions in the monumental Polish salt mines, with continuously growing number of visitors and tourists up to 1.5 mln in 2014.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2015, 71, 11; 54-67
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój nieciągłości skał stropowych w chodnikach przyścianowych przed frontem eksploatacyjnym ścian strugowych
Development of roof rocks discontinuities in gateroads before the forthcoming plow longwall frontline
Autorzy:
Korzeniowski, W.
Herezy, Ł.
Skrzypkowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165282.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
strefa spękań
górotwór odprężony
rozwarstwienia stropu
fracture zone
relaxed rock mass
roof delamination
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki pomiarów rozwoju nieciągłości stropu wyrobisk, określone na podstawie obserwacji ścianek otworów badawczych monitorowanych w fazie utrzymania wyrobisk przed frontem ściany, co posłużyło do wyznaczenia stref odprężonych w górotworze. Badania przeprowadzone zostały w wyrobiskach przyścianowych kolejnej ściany strugowej eksploatowanej w LW „Bogdanka” SA nr 7/VII i porównano je z wynikami otrzymanymi podczas wcześniejszej eksploatacji w tej kopalni, poprzednią ścianą strugową nr 1/VI. Wskazano charakterystyczne parametry propagacji nieciągłości i ich wartości oraz opisano i zilustrowano charakterystyczne strefy rozwoju nieciągłości, ze szczególnym uwzględnieniem odległości frontu eksploatacyjnego od stanowiska pomiarowego. Wyznaczono równanie opisujące ten proces w określonych warunkach górniczo-geologicznych przy założeniu zastosowanego tam sposobu zabezpieczenia wyrobiska.
This paper presents the results of measurements of discontinuities development, observed on the walls of test boreholes, controlled in the phase of excavation maintenance before the longwall front, which served for the determination of the relaxed zones in the roof. The measurements were carried out in the gateroads of the second plow longwall no. 7/VII, exploited in LW „Bogdanka”, and then it was compared with the first plow longwall no. 1/VI. Characteristic parameters of the discontinuities propagation and their values have been indicated, as well as typical zones of discontinuities in relation to the distance between the exploitation front and the measurement stands defined and illustrated. An equation describing the process of discontinuities development in the roof of excavations, under specific mining and geological conditions and exploitation pressure in LW „Bogdanka” SA as well as reinforcement method used in this mine, was defined.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 9; 12-17
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ czynnego uskoku na wyrobiska eksploatacyjne w warunkach kopalni węgla kamiennego
Impact of active fault on excavations in the conditions of a coal mine
Autorzy:
Walaszczyk, J.
Wiewiórka, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165517.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
mechanika górotworu
dynamika
uskoki
metody numeryczne
rock-mass mechanics
dynamics
faults
numerical methods
Opis:
Zaburzenia tektoniczne, a szczególnie uskoki mają szczególny wpływ na system podziemnej eksploatacji. Jako naturalne obiekty o potencjalnie wysokich możliwościach poślizgowych w fazie czynnej mogą intensywnie oddziaływać na obiekty podziemne, jak i naziemne oraz na ludzi, co jest szczególnie istotne w związku z bezpieczną eksploatacją surowców mineralnych. Wpływ uskoków na górnicze wyrobiska eksploatacyjne oraz możliwe skutki ich wzbudzenia jest szczególnie ważnym problemem w kontekście bezpieczeństwa pracy. W rejonie czynnego uskoku obserwuje się zjawiska wyładowania energii - zwanych w praktyce górniczej odprężeniami. Poślizg na uskoku jako skutek zerwania spójności na jego płaszczyźnie i towarzyszące mu zjawiska dynamiczne, można symulować z zastosowaniem dyskretnych modeli górotworu bazujących na metodach numerycznych. Wyniki symulacji prezentowane są jako zmienne w czasie przemieszczenia, prędkości i przyspieszenia w wybranych punktach. Autorzy pracy postulują, by sygnały końcowe notowane w modelach traktować jako sumę sygnałów wyjściowych wszystkich układów elementarnych składających się na model. Zastosowano analizę, z zastosowaniem cyfrowego filtru dolnoprzepustowego z częstotliwością progową o wielkości ustalonej na podstawie analizy częstotliwościowej sygnału przemieszczeń i zastosowano w przetwarzaniu sygnału prędkości i sygnału przyspieszeń. W pracy zajęto się oddziaływaniem czynnego uskoku na wyrobiska eksploatacyjne w warunkach kopalń węgla kamiennego. Wariantowano w pracy wielkość zrzutu uskoku, a ponadto zatrzymywano eksploatację w skrzydle wiszącym w różnej odległości od uskoku. W wybranych punktach w modelu rejestrowano przemieszczenia poziome i pionowe, a następnie przeprowadzono ich analizę częstotliwościową. Z sygnału przemieszczeń po filtracji wyznaczano prędkości i przyspieszenia.
Tectonic dislocations, especially faults, have a significant influence on the system of underground mining. As natural objects with potentially high sliding ability in the active phase, they may greatly influence both surface and underground objects as well as people, which is particularly important with regard to the exploitation of mineral resources. The influence of faults on excavations and the possible results of their activation are major problems connected with work safety. In the region of an active fault one can observe phenomena of energy discharge — known in mining terminology as distressing. A fault slide which is a result of the breach in the surface continuity and the accompanying dynamic phenomena, can be simulated by means of discrete models of rock mass based on numerical models. Simulation results are presented as displacement, velocity and acceleration in the selected points of the model. The authors postulate that the final signals noted in the models should be treated as a sum of the output signals of all elementary sets comprising a model. The data analysis was based on the use of low-pass filter with cut-off frequency determined on the basis of the frequency analysis of the displacement signal; the frequency analysis was then used in processing the velocity signal and the acceleration signal. This research concerns the influence of the active fault on the excavations in the conditions of a coal mine. Different size parameters of the throw of the fault were applied; and the exploitation of the hanging wall was halted at varied distances from the fault. In the selected points of the model horizontal and vertical displacements were noted; then an analysis of their frequency spectra was performed. After filtering, velocities and accelerations were recovered from the signals.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 3; 96-102
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reakcja układu strop-filar w komorowo-filarowym systemie eksploatacji
Reaction of the roof-pillar system in the chamber-pillar technology
Autorzy:
Grzybek, W.
Stolecki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166499.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
deformacja górotworu
procesy objętościowe
wstrząsy sejsmiczne
rock mass deformation
volumetric changes
seismic events
Opis:
W artykule zaprezentowano wstępne wyniki badań mających na celu rozpoznanie wzajemnego współoddziaływania na siebie poszczególnych elementów układu geomechanicznego jaki na złożu rud miedzi stanowią: strop, filary-calizna i spąg. Do obserwacji procesu deformacji górotworu wykorzystano tzw. metodę objętościową, polegającą na ocenie zmian objętościowych ośrodka skalnego na podstawie rejestracji zmian ciśnienia oleju w sondzie pomiarowej wprowadzonej do otworu wiertniczego nawierconego w górotworze. Badania prowadzono równolegle w warstwach stropowych oraz w wybranym filarze technologicznym. Wykonano trzy otwory wiertnicze, jeden prostopadle do stropu oraz dwa otwory prostopadle do filara technologicznego, po jednym w jego części piaskowcowej i dolomitowej. Sondy pomiarowe zostały umieszczone odpowiednio: w otworze stropowym na wysokości 15 m, natomiast w części piaskowcowej filara na głębokości 7 m od ociosu, a w części dolomitowej na głębokości 4 m. Stanowisko pomiarowe zlokalizowano na wyprzedzeniu frontu eksploatacyjnego w rejonie oddziaływania dużej strefy tektonicznej. Wykazano, że lokalna deformacja warstw stropowych ma swoje odzwierciedlenie w ośrodku skalnym usytuowanym na poziomie złoża (filary, calizna). Dotychczasowe wyniki badań wskazują, że zastosowana metoda objętościowa może być wykorzystywana do określania i oceny procesów deformacyjnych zachodzących w górotworze, w trakcie eksploatacji złoża.
This paper discusses the results of mining observations that describe the reaction of geomechanical system in Polish cooper mines. This system consists of three elements: roof layers, pillars and floor layers. The authors applied new measuring technique (volumetric measurement method) to determine the method of deformation of rock mass. The pressure probe is a basic element of the measurement system under the volumetric method. The probe is inserted into the borehole. The measurements that are taken include the changes of the oil pressure in the probe. Observations were made in roof layers and in the technological pillar. Three boreholes were made. One borehole was made in the roof layers. Two others in the pillar – one borehole in the sandstone part and the second one in the dolomite part of the pillar. Probes were inserted into boreholes accordingly: in the roof layers at the height of 15 m, in the sandstone part at the depth of 7 m from the pillar side wall and the dolomite part at the depth of 4 m. Measurement station was located in the lead of the mining field in the area of the impact of a large fault zone. It was shown that the local deformation of roof layers are reflected in the rock formation located at the level of deposits (pillars, face). The experience gained during the research indicates that the proposed method delivers promising results in the area of monitoring and assessing the deformation of a rock mass, while mining the deposit.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 6; 37-41
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Weryfikacja parametrów teorii prognozowania dla rejonu intensywnej, wielopokładowej eksploatacji górniczej
Verification of s. Knothe theory parametres values for the region of intense, multi-seam mining exploitation
Autorzy:
Mielimąka, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1841097.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
szkody górnicze
górotwór
teoria geometryczno-całkowa
mining damage
rock mass
geometric-integral theory
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki analizy pomierzonych deformacji powierzchni terenu górniczego w rejonie wpływów bardzo intensywnej, wieloletniej i wielopokładowej eksploatacji prowadzonej przez kopalnie „X” i „Y” w „Polu K”. Analiza ta wykazała, że wpływy w warunkach bardzo silnie zdeformowanego górotworu nie różnią się zasadniczo od wpływów obserwowanych w warunkach mniej intensywnej eksploatacji górniczej. Cechuje je jednak nieco większy niż w innych rejonach GZW współczynnik zmienności analizowanych wskaźników deformacji.
The article presents the results of the analysis of measured deformations of the surface of the mining area in the region of the impact of very intense, long-term and multi-seam exploitation conducted by the "X" and “Y” mines in the field “K”. This analysis showed that the impacts in conditions of a very strongly deformed rock mass do not differ significantly from the impacts observed in conditions of less intensive mining exploitation. However, they are characterized by a slightly higher coefficient of variability of analyzed deformation indices than in other regions of USCB.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2019, 8, 1; 429-438
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geomechanical conditions of causes of high-energy rock mass tremors determined based on the analysis of parameters of focal mechanisms
Autorzy:
Stec, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970684.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
wstrząs górotworu
naprężenia główne
mechanizm ogniska
rock mass tremor
focal mechanism
principal stresses
Opis:
The aim of the research was to determine the cause of high-energy rock mass tremors (energy E ≥ 105 J) in the area of longwall H-2a located in seam 409/3 in Borynia-Zofiówka-Jastrzębie colliery, basing on the analysis of geological and mining conditions, seismic activity, focal mechanism and local stress field. The research employed the method of seismic moment tensor inversion which provides parameters of focal mechanism (percentage share of its components: isotropic, uniaxial compression or tension, shear component; trend and dip of nodal planes, directions of tension axes and compression stress). The parameters describe processes occurring in focuses of tremors and they are clearly linked with stress conditions in a given area. The conducted tests showed that the cause of occurrence of high-energy tremors and three rockbursts in lot H while mining seam 409/3 with longwall H-2a, was dynamic destruction of roof rocks which could displace towards the cavity created after mining the seam. An additional factor significantly magnifying the process was the share of stresses, which originate from the faults in the area, existing in the rock mass. Results of the research provided additional information to determine the degree of rockburst hazard in the area. Because of very dangerous work conditions (stress parameters reflect the rock mass of high shear strength, where dynamic influence of tremors is stronger) mining activity in longwall H-2a was terminated a few dozen metres earlier than it had been originally planned.
Źródło:
Journal of Sustainable Mining; 2015, 14, 1; 55-65
2300-1364
2300-3960
Pojawia się w:
Journal of Sustainable Mining
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Comparison between deformation modulus of rock mass measured by plate jacking and dilatometer tests
Autorzy:
Rezaei, M.
Chafoori, M.
Ajalloeian, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886160.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
comparative analysis
deformation modulus
rock mass
measurement
plate jacking test
dilatometer test
geotechnics
Opis:
Comparison between deformation modulus of rock mass measured by plate jacking and dilatometer tests. For determination of the in-situ deformation modulus of rock mass at Bakhtiari Dam site, located in south-west of Iran, plate jacking tests (PJT) and dilatometer tests (DLT) carried out during the geotechnical investigations. In this study, the results of PJTs and DLTs were compared. This comparison involves 89 vertical and horizontal PJTs and 83 DLTs carried out in 6 rock units of Sarvak formation. Although, both PJTs and DLTs in the Bakhtiari Dam site were performed in same geological and geotechnical conditions, but there are not sufficient side by side data to make a paired two samples correlation. Therefore, the mean of in-situ data was compared at each rock unit. Besides Mann–Whitney U tests were performed to compare in-situ test results. The comparison shows that the deformation modulus measured by both methods has no significant differences. However, in low quality rock masses the moduli measured by the use of DLTs were greater than the modulus measured by PJTs. Conversely, in high quality rock masses the results of PJTs were greater than DLT’s.
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2017, 26, 3[77]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Shaft reaming machine for maintenance of mine shafts in the salt rock mass
Autorzy:
Kamiński, Paweł
Božič, Darian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27324325.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Tematy:
mine shaft
shaft maintenance
salt rock mass
salt mining
mine safety
shaft reaming machine
Opis:
Due to rheological properties of salt rock mass, maintenance of mine excavations, including shafts may be very challenging, especially in the long term. Many different ideas and approaches to a subject of sinking and maintaining a shaft in salt rock mass have emerged over the years, of which the main directions include two opposite ideas, such as an application of high-strength lining and an approach based on flexible lining. The article presents a shaft reaming machine designed for maintenance of mine shafts located in salt rock mass designed with a flexible shaft lining approach.
Źródło:
Mining Machines; 2022, 40, 3; 173--179
2719-3306
Pojawia się w:
Mining Machines
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ parametrów uskoku na zasięg jego oddziaływania
Influence of fault parameters on the range of its impact
Autorzy:
Drzewiecki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350444.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór
eksploatacja ścianowa
zasięg oddziaływania uskoku
rock mass
longwall mining
range of fault zone
Opis:
W artykule przedstawiono metodę pozwalającą oszacować zasięg i intensywność oddziaływania uskoków. Z praktyki górniczej wynika, że uskoki o zrzutach porównywalnych z wysokością manewrową sekcji obudowy nie stanowią problemów eksploatacyjnych. Uskoki o większych zrzutach zakłócają rytmiczność produkcji, zmuszając kopalnie do stosowania np. MW, co zdecydowanie obniża postęp ściany. Dla dużych uskoków, przekraczających maksymalną wysokość ściany, należy się liczyć z jej likwidacją. W każdym przypadku bezpośrednie sąsiedztwo uskoku charakteryzuje się anomalnym stanem ciśnień w stosunku do naturalnego/grawitacyjnego. Z jednej strony uskok jest czynnikiem osłabienia górotworu, a z drugiej koncentratorem energii w obszarze koncentracji naprężeń. Wielkość ta w połączeniu z energią zakumulowaną w zasięgu ciśnień eksploatacyjnych będzie decydować o możliwości wystąpienia zjawisk dynamicznych zarówno w eksploatowanym pokładzie, jak i jego stropie. Ma to zasadnicze znaczenie dla prognozowania zasięgu stref o podwyższonym ryzyku wystąpienia zdarzeń dynamicznych, a zatem o prawidłowym zastosowaniu profilaktyki tąpaniowej w ścianie, a szczególnie w wyrobiskach przyścianowych. Zaproponowana metoda uwzględnia jednocześnie trzy zmienne charakteryzujące uskok, czyli wielkość rzutu uskoku h, kąt upadu powierzchni uskokowej alfa oraz głębokość zalegania pokładu H, w którym występuje uskok. Zasięg stref anomalii naprężeń w obu skrzydłach uskoku określany jest z wykorzystaniem opracowanego w GIG programu SIGMA Zet służącego do obliczania wartości naprężeń, z wykorzystaniem formuł opracowanych dla obliczenia tych wartości z anomalii prędkości propagacji podłużnej fali sejsmicznej w rejonie zaburzenia. Aktualnie prezentowana metoda jest wykorzystywana w prognozowaniu rozkładu naprężeń w rejonie projektowanej bądź prowadzonej działalności górniczej.
In this article the method of estimation of range and intensity of fault impact is presented. From the practically point of view when the fault throw is comparable with height of longwall support there is a typical underground mining situation. On the other hand when the fault throw is higher than longwall face it will make an unfavorable situation. In each case the immediate vicinity of the fault or fault zones is characterized by anomalous in relation to the natural/gravity pressure condition. The vicinity of fault is a factor for weakening the rock mass. On the other hand the vicinity of the fault is an area of energy and stress concentration. This concentration in the vicinity of the fault combined with the energy accumulated in the range of longwall mining will determine the possibility of dynamic phenomena in hard coal seam as well as in the roof rocks. The proposed method also takes into account three parameters of fault: the faults throw h, the dip angle of the fault plane alpha and depth of hard coal seam H. The range of stress anomaly zones in the two walls of the fault is determined using a computer program developed by GIG called "SIGMA Z" for calculating the stress values using the formulas developed for calculating the values of the anomalous propagation velocity of longitudinal seismic wave in the analyzed area. Currently, this method is used in predicting stress distribution in the area of the mining activities.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2011, 35, 2; 183-190
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezkontaktowe metody monitorowania naprężeń skalnych na podstawie pomiarów promieniowania elektromagnetycznego
Non-contact methods of monitoring the rock tensions based on measuring the electromagnetic radiation
Autorzy:
Balik, F.
Maniak, K.
Mydlikowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131368.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uczelnia Jana Wyżykowskiego
Tematy:
emisja elektromagnetyczna
górotwór
proces niszczenia
działalność górnicza
electromagnetic emission
rock mass
destruction process
mining
Opis:
W artykule opisano zjawisko samoistnej emisji fali elektromagnetycznej (EM) emitowanej przez materiały skalne poddawane zwiększonym obciążeniom. Zjawisko to powstaje w wyrobiskach kopalnianych, podczas trzęsień ziemi, a także w osuwiskach ziemi podczas ich aktywnych ruchów. Przedstawiono przegląd stosowanych na świecie bezkontaktowych metod badania samoistnej emisji elektromagnetycznej skał. Wykazano, że monitoring samoistnej emisji EM w wyrobiskach górniczych i osuwiskach ziemnych może być pomocny w ocenie zagrożenia związanego ze zniszczeniem skał i powstawaniem tąpnięć lub ruchem osuwiska.
The article describes the phenomenon of electromagnetic wave emission (EM) emitted by rock materials subjected to increased loads. This phenomenon arises in mines, during earthquakes and in landslides during their active movements. An overview of the non-contact electromagnetic emission test methods used in the world is presented. It was shown that the monitoring of EM emissions in mining excavations and landslides can be helpful in assessing the risk associated with the destruction of rocks and the emergence of rock bursts or landslide traffic.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Technicznych; 2017, 6; 29-44
2543-6740
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Technicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Experimental and numerical study of the uniaxial compressive stress-strain relationship of a rock mass with two parallel joints
Autorzy:
Xiong, L. X.
Yuan, H. Y.
Zhang, Y.
Zhang, K. F.
Li, J. B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/231076.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
masa skalna łączona
złącze równoległe
siła szczytowa
jointed rock mass
parallel joint
peak strength
Opis:
A “rock bridge”, defined as the closest distance between two joints in a rock mass, is an important feature affecting the jointed rock mass strength. Artificial jointed rock specimens with two parallel joint fractures were tested under uniaxial compression and numerical simulations were carried out to study the effects of the inclination of the rock bridge, the dip angle of the joint, rock bridge length, and the length of joints on the strength of the jointed rock mass. Research results show: (1) When the length of the joint fracture, the length of the rock bridge, and the inclination of the rock bridge stay unchanged, the uniaxial compressive strength of the specimen gradually increases as the inclination of the joint fracture increases from 0° to 90°. (2) When the length of the joint fracture, the length of the rock bridge, and the inclination of the joint fracture stay unchanged, the uniaxial compressive strength of the specimen shows variations in trends with the inclination of the rock bridge increasing from 30° to 150° (3). In the case when the joint is angled from the vertical loading direction, when the dip angle of the joint fracture, the inclination of the rock bridge, and the length of the rock bridge stay unchanged, the uniaxial compressive strength of the specimen gradually decreases with an increasing length of joint fracture. When the dip angle of the joint fracture, the inclination of the rock bridge, and the length of the joint fracture stay unchanged, the uniaxial compressive strength of the specimen does not show a clear trend with an increase of the length of the rock bridge.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2019, 65, 2; 67-80
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda pomiaru promieniowania EM do oceny rozwoju procesu niszczenia w górotworze
EM emission measurement method for estimation of the destruction process development in the rock mass
Autorzy:
Mydlikowski, R.
Maniak, K.
Wójtowicz, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394249.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
emisja elektromagnetyczna
górotwór
proces niszczenia
działalność górnicza
electromagnetic emission
rock mass
destruction process
mining
Opis:
W kopalniach podziemnych w wyniku wykonywania różnego rodzaju wyrobisk, na osuwiskach ziemi podczas ich aktywnych ruchów a także w czasie trzęsień ziemi dochodzi do zmian pierwotnego pola naprężenia i deformacji górotworu. Górotwór lub materiał skalny poddawany różnego rodzaju obciążeniom ulega deformacji trwałej i jest źródłem różnego rodzaju fal sejsmicznych, emisji sejsmoakustycznej (SA) i elektromagnetycznej (EM). W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych emisji elektromagnetycznej w czasie jednoosiowego ściskania próbek skalnych. Uzyskane wyniki pomiarów emisji EM oraz emisji SA wskazują na ich silny związek ze stopniem obciążenia badanej próbki skalnej. W analizie otrzymanych wyników stwierdzono, że emisja EM dokładniej odzwierciedla stan naprężenia i deformacji w próbce w porównaniu do emisji SA. Można wnioskować, iż opracowanie systemu obserwacyjnego opartego o pomiar emisji EM może być przydatny w wyrobiskach górniczych do oceny zagrożeń związanych z obciążaniem skał. System taki powinien pracować bezinwazyjnie oraz charakteryzować się niskim kosztem i nieskomplikowaną obsługą. Budowa takiego sytemu może wspomagać stosowane powszechnie systemy geofizyczne w kopalniach.
In underground mines, as a result of various excavations, landslides during their active movements and during earthquakes change the original tension and deformation of the rock. The rock or rock material subjected to various types of stresses is subject to permanent deformation and is a source of various types of seismic emissions, including seismoacoustic (SA) and electromagnetic (EM). The paper presents the results of laboratory tests of electromagnetic emission during the uniaxial load of rock samples. Obtained results of EM emission measurements and SA emission indicate their strong relation to the degree of load of the test rock sample. In the analysis of the results obtained, it was found that the EM emission more accurately reflects the state of stress and deformation in the sample compared to the SA emission. It can be concluded that the development of an EM emission monitoring system can be useful in mining excavations to assess the risks associated with rock loading. Such a system should work non-invasively and be characterized by low cost and uncomplicated service. The construction of such a system can support the commonly used geophysical systems in mines.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 101; 303-311
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Technologia robót górniczych na VI poziomie eksploatacyjnym wyrobiska pola Bełchatów dla odsłonięcia i urobienia piaskowców kwarcytowych
Mine technology extraction sandstone quartzite on VI mining level in field Bełchatów
Autorzy:
Sośniak, E.
Maciejewski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170159.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
skały trudnourabialne
eksploatacja węgla brunatnego
kruszywo drogowe
hard rock mass
lignite extraction
road aggregates
Opis:
W Kopalni Bełchatów zdejmowanie nadkładu znad pokładu węgla brunatnego, często wiąże się z koniecznością urabiania skał i utworów trudno urabialnych. W artykule przedstawiono realizowaną technologię prowadzenia robót górniczych w Polu Bełchatów na VI poziomie eksploatacyjnym, w związku z rozpoznanym zaleganiem na przedpolu tego poziomu znacznych ilości piaskowców kwarcytowych. Zastosowana technologia prowadzenia robót umożliwiła wyprzedzające oczyszczenie stropu skał ich urobienie robotami strzałowymi i wywiezienie poza wyrobisko oraz wyeliminowała postój VI poziomu eksploatacyjnego. Pozyskane kruszywo wykorzystane będzie do budowy dróg technologicznych Kopalni, a nadwyżki sprzedawane na rynek zewnętrzny
In Bełchatów Coal mine cover extraction lignite level is often connecting with extractionof rock and hard rock mass. In this article described technological operations used in Bełchatów on VI mining level relating to knowledge about deposit large amount sandstone ąuartzite this level foreland. The applied technologies make possible clear top of rocks, use explosives and remove the rocks beside open cast. The process eliminate stop on VI mining level. Produced aggregates was classified to road aggregates and used to build technological road in Bełchatów Mine. Overproduction is sale for outside market.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2012, 53, 1-2; 73-75
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawdopodobieństwo zniszczenia wyrobiska górniczego w następstwie wstrząsu sejsmicznego
Probability of destruction of mine working as a result of seismic events
Autorzy:
Drzewiecki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350315.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór
eksploatacja ścianowa
wstrząsy sejsmiczne
ryzyko tąpnięcia
rock mass
longwall system exploitation
seismic tremors
rock burst risk
Opis:
W artykule przedstawiono sposób obliczenia prawdopodobieństwa zniszczenia wyrobiska górniczego w wyniku oddziaływania na nie zjawisk sejsmicznych. Podstawą obliczeń jest prognoza energii sejsmicznej zjawisk dynamicznych o ogniskach zlokalizowanych na wybiegu ściany, jakie mogą towarzyszyć eksploatacji pokładu systemem ścianowym. Opracowany w GIG program pozwala określić zasięgi obszarów o zadanym ryzyku zniszczenia wyrobiska. Umożliwia on oszacowanie rozległości obszarów o zadanym "granicznym" ryzyku tąpnięcia, w którym znajdują się wyrobiska górnicze. Wyniki obliczeń mogą być pomocne dla wprowadzenia korekty ich lokalizacji, bądź dla opracowania adekwatnej dla obliczonego ryzyka profilaktyki tąpaniowej. Podano przykład obliczeń dla eksploatacji pokładu węgla zalegającego na głębokości 750 m.
The article illustrates a method to calculate probability of destruction of mine working resulting from influence of seismic events. The basis of calculation are seismic energy of dynamic events' located in the front of coalface and range of destruction areas around of mine working. A program has been elaborated in The Central Mining Institute which enables determining range of areas with given probability of mine working destruction. The results from such calculations can be used for correcting mine workings localizations and elaborating adequate preventive treatment techniques for obtained hazard levels. Also an example of calculations for exploitation of a coal seam 750 meters below ground has been given.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 1; 125-132
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ zawodnienia na wypiętrzanie skal spągowych wyrobiska korytarzowego
Water influence on roadways floor heaving
Autorzy:
Ostrowski, Ł.
Małkowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165458.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
wypiętrzanie spągu
zawodnienie skał
konwergencja wyrobiska korytarzowego
floor heaving
water rock mass
roadway convergence
Opis:
Wypiętrzanie spągu jest niezwykle uciążliwym zjawiskiem, wpływającym nie tylko na stateczność czy funkcjonalność wyrobisk korytarzowych, ale również na wzrost kosztów eksploatacji węgla. W artykule przedstawiono wyniki obliczeń numerycznych oraz badań in situ wypiętrzania spągu wyrobiska niepoddanego bezpośrednio wpływom eksploatacji, gdy spąg tworzą zawodnione lub suche skały ilaste. Wpływ wody na zmianę właściwości mechanicznych skał spągowych wyznaczono na podstawie badań laboratoryjnych. Badania te objęły wyznaczenie wytrzymałości na jednoosiowe ściskanie, modułu sprężystości liniowej, liczby Poissona, rozmakalności oraz rozmiękalności. Na podstawie otrzymanych z obliczeń numerycznych map naprężeń normalnych wokół wyrobiska określono zasięg stref zniszczenia w spągu i w kolejnych etapach uwzględniono wpływ wody na parametry mechaniczne spągowego iłowca. Obniżenie parametrów wytrzymałościowo-odkształceniowych zawodnionych skał spągowych w obliczeniach numerycznych przyniosło efekt w postaci zmiany zarówno konwergencji wyrobiska korytarzowego, jak również samej zmiany wartości wypiętrzania spągu. Otrzymane wartości w dużym stopniu pokrywają się z przeprowadzonymi w kopalni badaniami in situ.
Floor heaving is a troublesome phenomenon which influences the stability and functionality of roadways. It influences exploitation costs as well. There are results of numerical calculations and results of in situ floor heaving research, included in this paper, where the floor rocks are composed of dry and wet claystones and the roadways are not affected by other mining works. The change of the mechanical properties of rocks in the floor have been investigated through laboratory tests. The research comprised uniaxial compressive strength tests, Young modulus, Poisson ratio and slakeability tests. The range of damage zone in the roadway's floor was determined on the basis of numerical calculations. Then, in the calculation stages, water influence on mechanical claystone parameters was taken into consideration. The stress-strain parameters reduction of wet floor rocks have changed roadway convergence and its floor heaving as well. The obtained calculation results coincide with the underground in-situ measurement results carried out in the roadway.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 3; 28-38
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ naprężeń pierwotnych w górotworze na wielkość i rozkład stref zniszczeń wokół wyrobiska korytarzowego
Influence of initial stress in rock mass on the magnitude and distribution of damage zones around the dog heading
Autorzy:
Wesołowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167272.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
model górotworu
naprężenia pierwotne
deformacje wyrobiska
rock mass model
initial stress
dog heading deformations
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki modelowania numerycznego wpływu naprężeń pierwotnych na zachowania się skał w rejonie wyrobiska korytarzowego. Ocenę zmian zachodzących w rejonie wyrobiska wykonano przy wykorzystaniu dwóch modeli numerycznych: sprężysto-plastycznego izotropowego oraz anizotropowego ubiquitous joint. Jak wykazały przeprowadzone symulacje komputerowe wzrost udziału poziomych naprężeń pierwotnych częściowo redukuje zniszczenia górotworu wokół wyrobiska, wynikające z działania naprężeń ścinających. Jednocześnie wzrost naprężeń poziomych zwiększa deformacje wyrobiska. Jest to szczególnie widoczne w przypadku modelu ubiquitous joint.
This paper presents numerical modeling results of the initial stress size influence on rocks behaviour in the dog heading area. The changes taking place in the heading area have been evaluated with the use of two numerical models: the isotropic elasto-plastic model and the anisotropic ubiquitous joint model. Computer simulations show that the increase of horizontal initial stresses participation partly reduces damages of rock mass around the heading, caused by shearing stresses. At the same time the increase of horizontal stress enlarges deformations of the heading. This is particularly visible in the ubiquitous joint model.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 6; 98-105
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identyfikacja procesów termodynamicznych zachodzących w górotworze pod kątem oceny zagrożenia zjawiskami dynamicznymi
Identification of thermodynamic processes performed in rock mass in respect of assessing the dynamic effect risk
Autorzy:
Grzebyk, W.
Stolecki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348829.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
deformacja masywu skalnego
wstrząsy sejsmiczne
procesy termodynamiczne
rock mass deformation
seismic events
thermodynamic process
Opis:
W artykule omówiono zagadnienie wykorzystania obserwacji procesów termodynamicznych zachodzących w masywie skalnym do wnioskowania o stanie zagrożenia zjawiskami dynamicznymi. Przedstawiono sposób realizacji odpowiednich pomiarów za pomocą specjalnie wytworzonej w tym celu sondy otworowej. Zaprezentowano wstępne wyniki obserwacji uzyskane z rejestracji przeprowadzonych w wybranym polu eksploatacyjnym.
The article describes the issue of utilization of thermodynamic process observation performed in rock mass in the inference about dynamic effect risk. A method of proper measurements realization with a hole measurement probe made uniquely to this end was presented. Also the preliminary results of observation performed in selected exploitation field were reported.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 2; 289-295
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dynamiczne oddziaływanie wstrząsów górotworu na wyrobiska korytarzowe w zależności od orientacji płaszczyzny pękania w ognisku wstrząsu
Dynamic influence of rock mass tremors on roadways according to the orientation of the cracking plane in the tremor focus
Autorzy:
Stec, K.
Masny, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340965.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
wstrząsy górotworu
wyrobiska korytarzowe
program FLAC 2D
rock burst hazard
rock mass tremors
FLAC 2D programme
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki teoretycznego modelowania dynamicznego oddziaływania wstrząsów, o ścinającym mechanizmie ognisk, na wyrobisko korytarzowe. Przy wykorzystaniu programu FLAC 2D został opracowany model górotworu, w którym symulowano dynamiczne oddziaływanie sinusoidalnego impulsu przyłożonego do płaszczyzny utożsamianej z płaszczyzną pękania w ognisku wstrząsu. Uzyskane teoretyczne wartości PPV, zarejestrowane w stropie wyrobiska, były zależne od kąta orientacji płaszczyzny pękania i można je było skorelować z rozkładem radiacji fali sejsmicznej S. Najsilniejsze oddziaływanie na wyrobisko górnicze miał impuls dynamiczny przyłożony do płaszczyzny pękania położonej poziomo względem stropu wyrobiska górniczego. Wynik ten był zgodny z radiacją sejsmiczną fali S przy poślizgowym modelu ogniska wstrząsu. Z kolei, najmniejsza radiacja sejsmiczna dla fali S względem poziomej płaszczyzny wyrobiska, występowała przy pionowym położeniu płaszczyzny pękania w ognisku. W tym przypadku wartości PPV również były najmniejsze.
The article presents the results of theoretical modelling of the dynamic influence of termors, with a shearing focus mechanism, on the roadway. Using the FLAC 2D programme, a rock mass model has been worked out, in which the dynamic influence of the sinusoidal impulse applied to the plane indentified with the cracking plane in the tremor focus was simulated. The obtained theoretical PPV values, registered in the working’s roof, were subject to the angle of orientation of the cracking plane and they could be correlated with the radiation distribution of the seismic wave S. The strongest influence on the mine working had the dynamic impulse applied to the cracking plane situated horizontally towards the roof of the mine working. The result was consistent with the seismic radiation of wave S in case of a sliding model of the tremor focus. In turn, the lowest seismic radiation for the wave S towards the horizontal plane of the working occurred in the case of the vertical position of the cracking plane in the focus. In this case the PPV values were also the lowest ones.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2011, 2; 101-114
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identyfikacja właściwości odkształceniowych górotworu w oparciu o numeryczną analizę wstrząsu związanego z wyburzaniem budowli
Identification of physical properties of rock mass based on the numerical analysis of tremor connected with building demolition
Autorzy:
Walaszczyk, J.
Hachaj, S.
Barnat, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349310.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wyburzanie budowli
modelowanie numeryczne
właściwości fizyczne
górotwór
building demolition
numerical modeling
physical properties
rock mass
Opis:
Likwidację (wyburzenia) starych konstrukcji budowlanych coraz częściej przeprowadza się metodą minerską. Wyburzane obiekty są zwykle posadowione pośród innych budowli, których konstrukcje powinny być chronione przed uszkodzeniem. Największym zagrożeniem dla chronionych obiektów są parasejsmiczne drgania wywołane wybuchem materiału kruszącego i upadkiem wyburzanej konstrukcji. Energia niesiona przez falę sejsmiczną jest przekazywana na obiekt chroniony, wprowadzając go w drgania. Parametry (widmo częstotliwościowe, widmowa gęstość mocy, maksymalne wychylenie) rzeczywistego wektora prędkości przekazanego na chroniony obiekt są przedmiotem analizy przy projektowaniu procesu wyburzeniowego. Rzadko znana jest struktura i właściwości fizyczne górotworu, na którym posadowione są chronione budynki, a właściwości te decydują o postaci propagującej fali parasejsmicznej. W łatwy sposób można zidentyfikować warstwę wierzchnią gruntu (i określić jej właściwości mechaniczne), lecz morfologia warstw głębiej zalegających (poniżej fundamentów) na ogół nie jest znana. Niniejsza praca stanowi próbę określenia właściwości fizycznych skał na podstawie porównania rejestrowanego wstrząsu towarzyszącego wyburzaniu rzeczywistej konstrukcji z wynikami uzyskanymi na modelu numerycznym zbudowanym na bazie elementów skończonych.
The following paper deals with the determination of rock physical properties based on comparison of the recorded tremor accompanying the demolition of a real building with the results from the numerical model based on the finite element method.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2008, 32, 2; 307-319
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktywność sejsmiczna górotworu podczas prowadzenia eksploatacji pokładów tąpiących w KWK "Wesoła"
Seismic activity of the rock mass during excavation of rock burst prone coal seams in underground coal mine "Wesoła"
Autorzy:
Chyłek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350430.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
aktywność sejsmiczna górotworu
wstrząsy
tąpania
seismic activity formation (orogen)
shock (rock mass)
crump (bump, bounce)
Opis:
W publikacji dokonano analizy aktywności sejsmicznej górotworu podczas prowadzenia eksploatacji pokładu 501 i 510 w Kopalni Węgla Kamiennego "Wesoła". Wykorzystano wskaźnik intensywności energii sejsmicznej definiowany jako iloraz energii i pola powierzchni dokonanej eksploatacji pomocny przy prognozie stanu zagrożenia wstrząsowego i stanu zagrożenia tąpaniami. Przedstawiono w formie zależności statystycznej związek [wzór].
This paper shows the analysis of rock mass seismic activity during excavation of coal seams 501 and 510 in underground coal mine "Wesoła". A new index describing intensity of seismic energy emission. It is calculated as a quotient of seismic energy to the area of performed excavation. He proposed index may be helpful in the rock burst hazard prediction.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2005, 29, 2; 9-31
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy z utrzymaniem obudowy powłokowej w interwale soli kamiennej szybu SW-4 kopalni ZG „Polkowice-Sieroszowice
Problems with maintenance of shaft lining in the salt interval of SW-4 shaft in "Polkowice-Sieroszowice" copper mine
Autorzy:
Fabich, S.
Morawiec, P.
Soroko, K.
Szlązak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164356.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
obudowa szybu
przebudowa szybu
obudowa w warstwach solnych
shaft lining
shaft reparing
salt rock mass
Opis:
Szyb SW-4 znajduje się tuż przy granicy obszaru złoża rud miedzi „Sieroszowice" z położonym na północ obszarem złoża rud miedzi „Głogów Głęboki Przemysłowy". W bezpośrednim sąsiedztwie szybu SW-4 występuje warstwa soli kamiennej o miąższości ok. 153 m. Spąg warstwy soli zalega na głębokości od 1179,95 do 1179,5 m, strop na głębokości od 1027,2 do 1027,5 m. Sól najstarsza jest wykształcona w postaci zróżnicowanego kompleksu warstw, których głównym składnikiem jest halit. Obecnie, największym problemem związanym z obecnością soli w obrębie nowo wybudowanego szybu są jej właściwości reologiczne, uwidaczniające się w postaci konwergencji szybu, której towarzyszy łuszczenie się ociosów na całym odcinku solnym. Łuszczenie ociosów solnych jest konsekwencją towarzyszącemu procesowi reologicznego pełzania zjawiska dylatancji. W przypadku szybu SW-4 dopuszczenie do obwałów zagrażałoby bezpieczeństwu jego funkcjonowania. Z tego też względu nadrzędnym celem towarzyszącym procesowi projektowania obudowy szybu na odcinku solnym było pełne zabezpieczenie wyrobiska szybowego obudową spełniającą dwie funkcje. Funkcja pierwsza - izolująca ocios solny od płynącego szybem powietrza oraz migracji w masyw solny wód z nieszczelności w obudowie - funkcję tę pełni obudowa powłokowa. Funkcja druga zabezpieczająca wyrobisko szybowe przed skutkami dylatancji masywu solnego - funkcję tę pełni obudowa stalowa, kołowa podatna z profili V25. Konsekwencją reologicznego płynięcia oraz dylatancji jest konieczność okresowej przebudowy szybu na odcinku solnym. Każda z przebudów będzie polegała na odtworzeniu pierwotnego przekroju szybu na odcinku solnym wraz z odtworzeniem jego obudowy.
SW-4 shaft is located in the border of "Sieroszowice" and "Głogów Głęboki Przemysłowy" mining area. In the vicinity of SW-4 shaft a layer of rock salt has a thickness of - 153 m. Floor of this layer lies at the depth of between 1179.5 m and 1179.95, and the roof - 1027.2 to 1027.5 m. Halite is the main composite of this deposit. Currently, the biggest problem associated with the presence of salt in the newly constructed shaft is convergence of the walls connected with rheological properties of salt. Additional phenomenon which exists in the shaft is exfoliation of side walls connected with dilation. In case of SW-4 shaft, letting these phenomena to exist could jeopardize safety of its operation. Therefore, the shaft lining was being developed with the intention to achieve two major goals. The first one was to prevent from migration of air and water from the shaft into side walls. This has been achieved by use of shell lining. The second goal was to protect the shaft from dilatation influence. This has been done by use of V25 susceptible lining. The consequence of the rheological flow and dilation is the need to periodically rebuild the shaft lining in salt deposit interval. Each reconstruction relies on restoring the original shaft diameter along with the reconstruction of the lining.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 3; 65-74
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utrzymanie chodnika przyścianowego za frontem ściany na dużych głębokościach - analiza przypadku
Maintenance of the gateroad behind the front of the longwall at great depths – case study
Autorzy:
Masny, W.
Rajwa, S.
Prusek, S.
Łukawski, S.
Kocel, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165499.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górnictwo
górotwór
chodnik przyścianowy
wzmocnienie wyrobiska przyścianowego
mining
rock mass
gateroad
convergence
reinforcement of gateroad
Opis:
W artykule przedstawiono sposoby wzmocnienia chodnika przyścianowego, który ze względów wentylacyjnych utrzymywany był za frontem ściany. Omówiono dotychczas stosowane schematy wzmocnień w KWK „Budryk” oraz zaprezentowano trzy nowe schematy zastosowane na długości analizowanego wyrobiska. Celem przedstawionych prac, oprócz typowo utylitarnego charakteru - utrzymania odpowiedniego przekroju poprzecznego - była również odpowiedź na pytanie, jakie schematy mogą zostać z powodzeniem zastosowane w chodnikach przyścianowych zlokalizowanych na głębokościach większych od 1000 m.
This paper presents the methods of reinforcing a gateroad, which due to ventilation purpose has been maintained behind the front of the longwall. Previously used schemes of reinforcements in „Budryk” hard coal mine were discussed, and three new schemes applied along the length of the analyzed gateroad. The aim of this work, in addition to the typical utilitarian nature - to maintain an adequate cross-section of the openings - was also to find out what schemes may be successfully applied in the gateroads located at depths greater than 1000 m.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 9; 1-11
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eksploatacja złoża w filarze oporowym pochylni centralnych 9-12 - doświadczenia z fazy robót rozcinkowych
Cooper ore exploitation experience in pillar of the central inclined drift 9-12
Autorzy:
Dębkowski, R.
Iwulski, Z.
Kirej, M.
Szpak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348891.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
obserwacje i pomiary
stateczność wyrobisk
ocena stanu górotworu
badania zachowania się górotworu
rock deformation
rock mass stability
measurements methods
Opis:
Przedstawiono analizę wpływu robót górniczych w polu G-15/10 na zachowanie się górotworu w okresie od rozpoczęcia robót rozcinkowych w 2003 roku do września 2009. Zakres analizy obejmuje charakterystykę warunków geologiczno-górniczych, przebieg eksploatacji, charakterystykę rejestrowanej aktywności sejsmicznej oraz ocenę zachowania się górotworu m.in. na podstawie prowadzonych obserwacji i pomiarów.
In the article was described basic geological and mining technology condition in pillar of the Central inclined drift 9-12 Rudna cooper mine. The primary objective was present the exploitation history between 2003-2009, seismic activity in this region and analysis results of rock deformation measurements with different methods.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 2; 193-200
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wpływu warunków klimatycznych na bilans energetyczny górotworu na obszarze poligonu badawczego VSB - TU Ostrava
Evaluation of influence of climate conditions on rock mass energy balance in the research area of VSB - TU Ostrava
Autorzy:
Bujok, P.
Klempa, M.
Koziorek, J.
Rado, R.
Porzer, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299223.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
poligon badawczy
odwierty dla pomp ciepła
wymiana ciepła w górotworze
pozyskiwania i akumulacja ciepła w górotworze
research range
wells for heat pumps
heat exchange in rock mass
production and accumulation of heat in rock mass
Opis:
VSB - Uniwersytet Techniczny w Ostrawie posiada unikalną możliwość badania zmian temperatury w górotworze dla długotrwałego działania pomp ciepła. Nowy budynek Audytorium jest nie tylko największym obiektem w Republice Czeskiej, ale także w Europie Środkowej, ogrzewanym przez system pomp ciepła. Wraz z systemem otworów technologicznych pozyskujących ciepło z górotworu odwiercono również badawcze otwory monitorujące, które kontrolują zmiany temperatury w otaczającym górotworze podczas eksploatacji systemu grzewczego. System monitorowania zlokalizowany na obszarze działania otworów technologicznych nazywa się Dużym Poligonem Badawczym. VSB-TU posiada drugi systemu badawczego nazywany Małym Poligonem Badawczym i lokalizacją w pobliżu budynku Centrum Badań Energetycznych (CBE). Składa się ona z dwóch odwiertów technologicznych do eksploatacji energii cieplnej przy użyciu pomp ciepła i dziewięciu otworów monitorujących, położonych w pobliżu tych dwóch odwiertów. Wszystkie odwierty wykonane na terenie obu poligonów badawczych wyposażone są w czujniki, które monitorują zmiany temperatury podczas ogrzewania (pobieranie energii cieplnej z ośrodka skalnego w zimie) i chłodzenia (przekazywania energii do górotworu w okresie letnim). Głównym celem badań jest sprawdzenie funkcjonalności i wydajności całego systemu. W artykule zaprezentowano niektóre aspekty zagadnień pozyskiwania energii cieplnej z górotworu oraz wyniki uzyskanych analiz wynikających z monitoringu i pomiarów zmian temperatury w warstwach powierzchniowych górotworu do głębokości około 20 m.
VSB - Technical University of Ostrava has a unique possibility of studying temperature changes in the rock mass for long-term operation of heat pumps. The new Auditory building is not only the biggest object heated by a system of heat pumps in the Czech Republic but also in Central Europe. Along with a system of technological boreholes recuperating the heat of the rock mass there were also performed monitoring boreholes controlling temperature changes in the surrounding rock mass during when the heating system is active. The monitoring system is localized in the area of technological wells, the so called Big Research Range. VSB-TU has another such area called Small Research Range located near the Centre for Energy Investigations. It consists of two technological wells exploiting thermal energy with heat pumps and nine monitoring wells located nearby. All wells performed within both Research Ranges are equipped with sensors monitoring temperature changes during heating (taking energy from rock medium in winter) and cooling (accumulation of energy in the rock mass in summer). The main objective of the research is checking out the functionality and efficiency of the entire system. Some aspects of thermal energy production as well as the results of analyses from the monitoring and measurement of temperature changes in surface layers of the rock mass to about 20 m of depth have been presented in the paper.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2012, 29, 1; 97-107
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ głębokości eksploatacji węgla na ciepło oddawane przez górotwór
The impact of coal mining depth on the heat emitted by the rock mass
Autorzy:
Cygankiewicz, J.
Knechtel, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164316.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górotwór
wyrobisko górnicze
przepływ ciepła
zagrożenie klimatyczne
rock mass
mine working
heat transfer
climatic hazard
Opis:
Dla zbadania wpływu głębokości eksploatacji węgla na ilość ciepła traconego przez górotwór zastosowano metodę symulacji numerycznych. W pracy rozważa się oddziały wydobywcze składające się z chodnika podścianowego, ściany eksploatacyjnej i chodnika nadścianowego. Do każdego z rejonów powietrze świeże od szybu wdechowego doprowadzane jest przekopem głównym i pochylnią do pokładu węglowego. Rozważa się oddziały wydobywcze, na których temperatura pierwotna skał wynosi odpowiednio: 35÷37°C (najpłytszy), 40÷42°C, 45÷47°C oraz 50÷52°C (najgłębszy). Dane początkowe do obliczeń dla wszystkich oddziałów przyjęto takie same, za wyjątkiem temperatury pierwotnej skał i wysokości geodezyjnych, na których zlokalizowane są badane wyrobiska. Wykonano alternatywne prognozy klimatyczne, przy czym potencjał chłodniczy w każdym wariancie dobrano tak, aby prognozowana temperatura powietrza mierzona termometrem suchym była nie wyższa od 33°C. Dla takich warunków (korzystając z metody różnic skończonych) wyznaczono strefy wychłodzenia górotworu otaczającego wyrobiska korytarzowe i ścianowe każdego z wymienionych rejonów wydobywczych. Po porównaniu ze sobą wyników obliczeń wykonanych dla poszczególnych oddziałów wydobywczych stwierdzono, że ilość ciepła oddawana przez górotwór do najgłębiej położonych wyrobisk (zlokalizowanych na głębokości, na której temperatura pierwotna skał wynosi 50÷52°C) jest czterokrotnie większa od ilości ciepła oddawanej przez górotwór do wyrobisk położonych najpłycej (zlokalizowanych na głębokości, na której temperatura pierwotna skał wynosi 35÷37°C). Oddział wydobywczy, w którym temperatura pierwotna skał wynosi 40÷42°C otrzymuje od górotworu dwa razy tyle ciepła co oddział najpłytszy. W podsumowaniu zwrócono uwagę, że prowadzenie wydobycia na dużej głębokości jest związane z koniecznością stosowania klimatyzacji. Zatem trzeba ponieść dodatkowe koszty związane z chłodzeniem powietrza. Koszty te jednak mogą się częściowo zwrócić, jeśli zagospodaruje się ciepło oddawane przez górotwór. Ciepło to można odprowadzić na powierzchnię, np. z gorącą wodą (o temperaturze powyżej 40°C) z chłodnic wyparnych ziębiarek, pracujących na dole kopalni i wykorzystać do celów komunalnych lub do zasilania ziębiarek amoniakalnych zabudowanych na powierzchni.
A method of numerical simulations has been used for investigating the impact of coal mining depth on the heat emitted by the rock mass. This work deals with the mining districts consisting of the lower longwall gate, longwall face and the upper longwall gate. For each district, fresh air is supplied from the exhaust shaft through the main drift and ramp into a coal deposit. The mining districts considered have been those in which the primary rock temperature is as follows: 35÷37°C (the shallowest one), 40÷42°C, 45÷47°C and 50÷52°C (the deepest one). Input data for calculations for all districts have been assumed the same, except the primary temperature of rocks and geodetic heights, at which investigated workings are being located. Alternative climate predictions have been performed. Cooling potential in all variants have been chosen in such a way so that the predicted air temperature measured with dry-bulb thermometer is not higher than 33°C. For such conditions, the cooling zones of the rock mass surrounding gallery and longwall workings have been determined for each of mentioned mining area (applying the finite difference method). Based on a comparison of the results of calculations performed for the individual mining districts it has been stated that the amount of heat emitted by the rock mass into the deepest workings (located at a depth where the primary rock temperature is 50÷52°C) is four times higher than the amount emitted by the rock mass into the workings located at the shallowest depths (located at the depth at which the primary rock temperature is 35÷37°C). The mining district, in which the primary rock temperature is 40÷42°C, obtains from the rock mass twice as much heat as the shallowest district. In the summary it has been pointed out that carrying out exploitation at large depths requires use of air conditioning. Thus, additional costs associated with air cooling have to be incurred. These can, however, be partially recouped if the heat emitted by the rock mass is to be utilized. This heat can be transported to the surface e.g. with hot water (at temperature above 40°C) from evaporative coolers of chillers operating underground and then used for municipal purposes or to power ammonia chillers installed on the surface.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2017, 73, 2; 8-17
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes of some of the mechanical properties of rocks and rock mass in conditions of mining exploitation and mine workings flooding
Zmiany niektórych właściwości mechanicznych skał i górotworu w warunkach eksploatacji i zatapiania wyrobisk górniczych
Autorzy:
Bukowski, P.
Bukowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348703.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
GZW
górotwór
skały
właściwości mechaniczne
właściwości hydrogeologiczne
USCB
rock mass
rocks
mechanical properties
hydrogeological properties
Opis:
Mining exploitation exerts on influence within rock mass, which manifests itself in rock mass destruction and dewatering. These processes have on influence on the properties of rocks forming rock mass and causing their alteration, and change of the state of natural hazards and conditions of carrying out mining activities. The dewatering of rock mass leads to increase of values and of strength parameters of rocks, which can once more be decreased, for instance under the influence of their saturation with water in the process of mine workings flooding. The relationships between the changes of the geomechanical and hydrogeological conditions taking place in rock mass under the influence of mining exploitation have been presented in this paper. Against a background of comparative results of laboratory and field testing carried out before and after going through exploitation, changes of compressive strength of rocks located within the impact area of the undermining and the overmining seam have been characterized. With reference to the changes in the mining situation in the Upper Silesian Coal Basin (USCB) after 1945, changes in the hydrogeological conditions and their influence on geomechanical conditions in the area of the mine workings have all been characterized. The significance of the change in the hydrogeological and geomechanical conditions in order that a proper assessment method for conditions of safe running of mining operations has also been addressed.
Eksploatacja górnicza powoduje wpływy w obrębie górotworu, które przejawiają się jego destrukcją i odwodnieniem. Procesy te oddziałują na właściwości skał górotworu powodując ich zmianę, zmianę stanu zagrożeń naturalnych i warunków prowadzenia robót górniczych. Odwadnianie górotworu prowadzi do wzrostu wartości parametrów wytrzymałościowych skał, które ponownie mogą się zmniejszyć na przykład. pod wpływem nasycania ich wodą w procesie zatapiania wyrobisk górniczych. W artykule przedstawiono współzależności zmian warunków geomechanicznych i hydrogeologicznych zachodzących w górotworze pod wpływem eksploatacji górniczej. Na tle wyników porównawczych badań laboratoryjnych i polowych wykonanych przed i po przejściu frontu eksploatacyjnego, scharakteryzowano zmiany wytrzymałości na ściskanie skał znajdujących się w strefie wpływów podbierania i nadbierania pokładu. W nawiązaniu do zmian sytuacji górniczej w GZW po 1945 roku scharakteryzowano zmiany w warunkach hydrogeologicznych i ich wpływ na warunki geomechaniczne w otoczeniu wyrobisk górniczych. Zasygnalizowano znaczenie zmian warunków hydrogeologicznych i geomechanicznych dla prawidłowego wykonywania ocen warunków bezpiecznego prowadzenia robót górniczych.
Źródło:
AGH Journal of Mining and Geoengineering; 2012, 36, 1; 57-67
1732-6702
Pojawia się w:
AGH Journal of Mining and Geoengineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The possibilities of using anisotropic models of rock mass to describe deformations of the mining area surface
Możliwości zastosowania modeli anizotropowych górotworu do opisu deformacji powierzchni terenu górniczego
Autorzy:
Wesołowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218806.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
górotwór
model obliczeniowy
niecka obniżeń
deformacje terenu
rock mass
calculation model
subsidence trough
area deformations
Opis:
This paper presents the analysis of numerical modeling results of the influence of mining exploitation influence on the deformations of the area surface, with the use of an anisotropic elasto-plastic ubiquitous joint model and the transversely isotropic elastic model. The comparison of computer modeling results and geodetic measurements shows that with the use of transversely isotropic elastic model and ubiquitous joint model there is a possibility of the simultaneous description of both perpendicular and horizontal displacements of the area surface, caused by mining exploitation.
Jak dotąd zasadniczym problemem związanym z modelowaniem numerycznym było zbudowanie modelu, który możliwie dokładnie opisywałby wszystkie etapy procesu deformacji górotworu. Niecki osiadania, uzyskiwane w wyniku modelowania numerycznego metodą elementów skończonych dla górotworu traktowanego jako ośrodek liniowo sprężysty izotropowy, znacznie różniły się od tych wyznaczanych z pomiarów geodezyjnych. Niecki te okazywały się zbyt rozległe i charakteryzowały się znacznie mniejszym (nawet 2,5-krotnie) nachyleniem zboczy w stosunku do niecek rzeczywistych. W celu wykazania, że stosowanie modeli numerycznych pozwala uzyskać w miarę dokładny opis rzeczywistych deformacji powierzchni terenu górniczego, przetestowano wiele modeli matematycznych, opisujących własności mechaniczne górotworu pod kątem zgodności z pomiarami geodezyjnymi. Testy te udowodniły, że w przypadku modelu liniowo sprężystego o transwersalnie izotropowej budowie warstw możliwe jest uzyskanie z obliczeń numerycznych w miarę dokładnego przybliżenia rzeczywistych deformacji powierzchni terenu górniczego (Tajduś, 2007; Białek et al., 2002; Mielimąka, 2009; Wesołowski et al., 2010). Pomimo poprawnego opisu deformacji powierzchni terenu stosowanie modelu transwersalnie izotropowego budzi wiele kontrowersji z uwagi na konieczność przyjęcia bardzo zróżnicowanych parametrów ośrodka w kierunku pionowym i poziomym. Pewne cechy podobieństwa do ośrodka transwersalnie izotropowego wykazuje model ubiquitous joint (Rys. 1). Odpowiednikiem kierunku prostopadłego do płaszczyzn izotropii modelu transwersalnie izotropowego może być tu kierunek prostopadły do płaszczyzn osłabienia. Model ubiquitous joint jest zatem anizotropowym modelem plastycznym zawierającym płaszczyzny osłabienia określonej orientacji. W modelu tym zaimplementowany został warunek wytrzymałościowy (uplastycznienia) Coulomba-Mohra. Do procesu modelowania numerycznego deformacji terenu górniczego, przeprowadzonego na potrzeby niniejszej pracy, wykorzystano program różnic skończonych FLAC (Itasca Consulting Group, Inc. 1992). Celem przeprowadzenia symulowanej komputerowej eksploatacji górniczej i określenia jej wpływu na deformacje powierzchni terenu zbudowano płaski model o wymiarach 2200 m × 913 m. Na głębokości 600 m (głębokość spągu pokładu) zamodelowano przeznaczony do eksploatacji pokład węgla o grubości 2 m. Schemat geometryczny modelu przedstawiono na Rys. 2. Wyniki symulacji komputerowej w zakresie opisu deformacji terenu górniczego porównane zostaną z przykładowymi pomiarami geodezyjnymi prowadzonymi na linii nr 100 podczas eksploatacji ścianowej pokładu 338/2 w KWK „Budryk” (Rys. 3). Parametry wytrzymałościowe oraz odkształceniowe warstw przyjęte zostały na podstawie literatury (Kidybiński, 1982; Prusek & Bock, 2008). Określając wartości parametrów płaszczyzn osłabienia posłużono się przypadkiem opisanym w pracy (Sainsbury et al., 2008). Zakres zmienności parametrów materiałowych warstw skalnych modelu ubiquitous joint oraz modelu transwersalnie izotropowego przyjęte do obliczeń przestawiono w tabelach 1 i 2. W pracy porównane zostały możliwości stosowania modelu transwersalnie izotropowego oraz modelu ubiquitous joint pod kątem zgodności opisu deformacji terenu górniczego wywołanych prowadzoną eksploatacją górniczą. W oparciu o wymienione powyżej modele górotworu przeprowadzona została symulacja komputerowa eksploatacji górniczej. Wyniki tych symulacji wykazały, że: 1. Przeprowadzony w ramach pracy cykl symulacji komputerowych wykazał, że zarówno dla modelu ubiquitous joint oraz modelu transwersalnie izotropowego istnieje możliwość jednoczesnego opisu zarówno pionowych, jak i poziomych ruchów górotworu, wywołanych eksploatacją górniczą. Uzyskanie bliskiego rzeczywistości opisu ruchów poziomych wymagało wprowadzenia płaszczyzn kontaktu (Interface) do modelowania połączeń międzywarstwowych. 2. Profil asymptotycznej niecki obniżeniowej ściany jest dla rozpatrywanych modeli asymetryczny względem wybranego pola. W profilach tych wartość maksymalnego nachylenia w rejonie krawędzi rozpoczynającej eksploatację jest nawet o kilkadziesiąt procent większa niż wartość maksymalnego nachylenia w rejonie krawędzi kończącej eksploatację. Podobne zależności dotyczą odkształceń poziomych. 3. Przedstawione wyniki symulacji komputerowych wskazują na to, że przy wykorzystaniu odpowiedniego ośrodka istnieje możliwość opisu kolejnych etapów deformacji terenu górniczego, w tym również wpływu kierunku prowadzenia eksploatacji na kształt profilu niecki obniżeniowej, kształtującej się nad postępującym frontem ścianowym. 4. Niewątpliwą zaletą modelu bazującego na ośrodku transwersalnie izotropowym jest stosunkowo mała ilość parametrów odkształceniowych koniecznych do obliczeń oraz możliwość łatwego dostosowania wyników obliczeń do wyników obserwacji geodezyjnych (Wesołowski, 2013). Uzupełnieniem prowadzonej analizy są rysunki 8 i 9 przedstawiające zasięg stref uplastycznienia rozpatrywanych układów modelu górotworu. Przeprowadzone w ramach pracy obliczenia komputerowe pokazały, że przy zastosowaniu numerycznych modeli górotworu opierającego się na sprężystym ośrodku transwersalnie izotropowym oraz anizotropowym modelu ubiquitous joint możliwy jest opis deformacji terenu górniczego jakościowo i ilościowo zgodny z obserwacjami geodezyjnymi.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2016, 61, 1; 125-136
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagrożenie tąpaniami a ryzyko zawodowe
Rock burst hazard in aspect of occupational risk
Autorzy:
Drzewiecki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348889.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górotwór
eksploatacja ścianowa
zagrożenie tąpaniami
ryzyko zawodowe
rock mass
longwall mining
rockburst hazard
occupational risk
Opis:
W górnictwie podziemnym roboty prowadzone są w środowisku, w którym występuje szereg zagrożeń o różnym poziomie oddziaływania na pracownika i jego środowisko pracy. Zagrożenia takie należy podzielić na zagrożenia związane z bezpieczeństwem funkcjonalnym systemów działających w zakładach górniczych maszyn i zagrożenia górnicze będące naturalną cechą tego środowiska. W artykule przedstawiono podstawowe informacje odnoszące się do metod oceny ryzyka zawodowego. Szczególną uwagę zwrócono na ryzyko zawodowe związane z zagrożeniem tąpaniami, którego poziom wynika z natury górotworu i jest konsekwencją działalności człowieka. Symptomy/prekursory tego zagrożenia nie pozwalają w pełni jednoznacznie oszacować związanego z nim ryzyka zawodowego. Posiadane w GIG dane wskazują, że w górnictwie podziemnym miało miejsce szereg przypadków tąpnięć dla pozornie wykluczających takie zdarzenia wartości prekursorów takiego zagrożenia np.: mała energia i aktywność wstrząsów sejsmicznych, brak ruchów górotworu czy zaciskania obudowy. Jest więc uzasadnionym dla zagrożenia tąpaniami szacować ryzyko zawodowe, nie jako wartość ustaloną definitywnie, ale jako wartość zmienną w czasie. Zmiana ta jest konsekwencją zmian postaciowych i objętościowych skał w górotworze, w tym przypadku rozumianego jako środowisko pracy.
The underground mining is determined by particular environmental system which is connected with hazards on the different levels of influence for workers and working environment. Hazards in underground mines were dividing into hazards connected with mining machinery and mining systems and hazards which are connected with mining environment. In the paper are presented the elementary methods of estimate of occupational hazard. The main attention attends to rock burst hazard which is connected with mining environment and is an effect of underground mining. It is not fully possible to estimate of occupational risk connected with the symptoms of rock burst hazards. Data base in Central Mining Institute shows that in the underground mining are rock burst cases with apparent deficiencies symptoms like small energies and seismic activities or lack of strata movement. From this reason for rock burst hazard is estimate an occupational risk not as definitively set variable but as a variable change in the time. This change is effect of changes in a shape and volume of rock in the strata which is in this case defined as a work environment.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 2; 201-210
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O problemach w modelowaniu deformacji powierzchni terenu w aspekcie budownictwa na terenach górniczych
On problems in modeling the deformation of the terrain surface in the aspect of construction in mining areas
Autorzy:
Paleczek, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2067920.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
deformacja górotworu
modelowanie
niecka obniżeniowa
wypiętrzenie
asymetria
rock mass deformation
modeling
subsidence basin
uplift
asymmetry
Opis:
Przedstawiono rozwiązanie zadania modelowania obniżeń powierzchni terenu i górotworu, w którym uwzględniono jednoczesne występowanie: wstępnych przemieszczeń pionowych, asymetryzacji i wypiętrzeń. Podane wzory obliczeniowe opracowano na podstawie studium teoretyczno-empirycznego. Mogą być one przydatne do celów inżynierskich i konstrukcyjnych przy zastosowaniu w modelowaniu konstrukcji i budownictwie na terenach wpływów podziemnej eksploatacji górniczej.
The paper presents a solution to the problem of modeling the depressions of terrain and rock mass, in which simultaneous occurrence of: initial vertical displacement, asymmetrization and elevation was taken into account. The calculation formulas given have been developed on the basis of a theoretical and empirical study. They can be useful for engineering and construction purposes when used in modeling structures and construction in the areas of underground mining exploitation.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2018, 24 (174); 267-272
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Optymalizacja procesu mrożenia górotworu w aspekcie minimalizacji kosztów przy jednoczesnym wzroście wydajności
Optimization of the rock mass freezing process in the aspect of minimizing costs and increasing efficiency at the same time
Autorzy:
Fabich, S.
Świtoń, J.
Świtoń, S.
Waligóra, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166766.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
wyrobiska udostępniające
przygotowanie górotworu do głębienia
mrożenie górotworu
głębienie szybów z wykorzystaniem metody mrożeniowej
opening-out heading
preparation of rock mass for shaft sinking
artificial ground freezing
shaft sinking with artificial rock mass freezing
Opis:
Wyrobiska udostępniające funkcjonujące w kopalniach LGOM z racji swojej lokalizacji w mocno zawodnionych i luźnych skałach kenozoicznych wymagały stosowania specjalnej metody ich głębienia. Technologią, którą wykorzystywano od samego początku eksploatacji złoża na monoklinie przedsudeckiej było mrożenie górotworu. Od początku lat 80. ubiegłego wieku stosowane są identyczne parametry tej metody, z nieznaczną modyfikacją wprowadzoną w roku 2000 umożliwiającą wykonanie tzw. mrożenia głębokiego. W ostatnich latach pojawiło się jednak wiele narzędzi umożliwiających modelowanie numeryczne procesu mrożenia, co w sposób szybki i stosunkowo prosty pozwala na wykonanie symulacji narastania płaszcza mrożeniowego w czasie. Z pomocą takich modeli numerycznych możliwe jest wytypowanie najbardziej efektywnej pod kątem czasowym i kosztowym konfiguracji instalacji mrożeniowej. W niniejszym artykule przedstawiono wyniki uzyskane w trakcie realizacji Zadania 4 Projektu I-MORE (w ramach programu CuBR). Optymalizacja procesu mrożenia dotyczyła aspektu jego wydajności oraz energochłonności i objęła m.in.: geometrię kręgu mrożeniowego, instalację obiegu solanki wraz ze zbiornikiem na solankę oraz parametry przepływu czynnika chłodzącego w otworach mrożeniowych, jak i w Stacji Agregatów Mrożeniowych.
LGOM mines are placed in loose Cenozoic rocks, saturated with water. Due to this, the sinking shafts require the use of special methods of rock mass treatment. The technology that has been used since the very beginning was the artificial ground freezing. Since the beginning of the 80s of the last century, the same configuration of this method has been used, with a slight modification in 2000, allowing the implementation of the so-called deep freezing. In recent years, numerical modeling software showed up, which enables the possibility to estimate the rock mass freezing process. With the help of such numerical models, it is possible to select the most effective configuration of the freezing installation in terms of time and cost. This paper presents the results obtained during the implementation of task 4 of the I-MORE project (as part of the CuBR program). The optimization of the freezing process will concern the aspect of its efficiency and energy intensity and include, among others: the geometry of the freezing circle, the installation of the brine circuit along with the brine tank, and the flow parameters of the brine in the freezing pipes as well as in the Freezing Plant Station.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2018, 74, 8; 24-30
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of climate conditions on rock mass energy balance in the VŠB -TU Ostrava Research Polygons
Ocena wpływu warunków klimatycznych na bilans energetyczny górotworu na poligonach badawczych Wyższej Szkoły Górniczej w Ostrawie
Autorzy:
Bujok, P.
Klempa, M.
Porzer, M.
Janečková, N.
Pytlik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061664.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
research polygon
boreholes for heat pumps
heat exchange in rock mass
heat recovery and accumulation in rock mass
poligon badawczy
otwory pod pompy ciepła
wymiana ciepła w górotworze
pozyskiwanie i magazynowanie ciepła w górotworze
Opis:
VŠB – Technical University of Ostrava (VŠB-TU Ostrava) has unique conditions for analysing temperature changes in the rock mass while borehole heat exchangers have been operational for a long time. The Auditory building is heated with a system of heat pumps (borehole heat exchangers). It is one of the largest such objects in the Czech Republic. The heat of the rock mass is provided by a system of technological boreholes. The research boreholes are used for monitoring temperature changes in the rock mass while using the Auditory’s heating system. The system for monitoring boreholes within the area of technological borehole activity is called Large Research Polygon (LRP). Apart from LRP, the university also possesses another research polygon – Small Research Polygon (SRP) located at a distance from the LRP near the Energy Research Centre (ERC). All boreholes performed within both research fields are equipped with sensors monitoring the temperature changes while the Auditory building is being heated (thermal energy is recovered from the rock mass in winter) or cooled (thermal energy is transmitted to the rock mass in summer). The main objective of the research carried out in both research fields is checking the functionality and efficiency of the entire system. Certain aspects of thermal energy recuperation from the rock mass are described. The paper is closed with the results of monitoring and calculation of temperature in the surface layers to about 20 m of depth.
Wyższa Szkoła Górnicza w Ostrawie ma niepowtarzalną możliwość badania zmian temperatury w górotworze podczas eksploatacji pomp ciepła. Budynek audytorium jest ogrzewany właśnie za pomocą systemu pomp ciepła. Obiekt ten jest największym w Republice Czeskiej z punktu widzenia liczby otworów (110) i mocy pomp ciepla (700 kW). Na obszarze zestawu otworów głębinowych w okolicy audytorium znajdują się otwory monitoringowe wyposażone w czujniki temperatury, które umożliwiają zapis zmiany temperatury górotworu podczas działania systemu pomp ciepła w otworach wiertniczych. Instalacja ta jest nazywana Wielkim Poligonem Badawczym, a jej głównym celem jest badanie zmian stanu cieplnego górotworu podczas eksploatacji tak dużego systemu. Druga instalacja jest nazywana Małym Poligonem Badawczym, który jest umieszczony w pobliżu audytorium. Składa się z dwóch pomp ciepła oraz pięciu otworów monitoringowych umieszczonych w okolicy otworów wykonanych pod pompy ciepła. Wszystkie otwory zostały wyposażone w czujniki temperatury (analogicznie jak na poligonie Wielkim). Mały poligon jest wykorzystywany do monitorowania zmian temperatury w górotworze podczas ogrzewania (magazynowania nadmiaru ciepła z klimatyzacji podczas lata) oraz chłodzenia (odbioru ciepła z górotworu za pomocą pompy ciepła w zimie). Głównym celem badań jest weryfikacja parametrów pracy tego systemu. Autorzy niniejszego artykułu posiadają bogate doświadczenia w budowie i eksploatacji poligonów badawczych eksploatowanych na VŠB. W artykule zaprezentowano możliwości działania obu poligonów badawczych oraz zachowanie górotworu na głębokości 20 m w otworze monitoringowym, na który oddziaływały zewnętrzne warunki klimatyczne.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2016, 467; 1--7
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wieloetapowa metoda prognozy utrzymania stateczności wyrobisk korytarzowych w całym okresie ich istnienia
Multi-stage method for roadway stability prediction during its use
Autorzy:
Małkowski, Piotr
Niedbalski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45439392.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
stateczność wyrobisk korytarzowych
prognoza stateczności wyrobisk
ocena jakości górotworu
monitoring górotworu
monitoring obudowy
weryfikacja doboru obudowy
roadways stability
prognosis of roadways stability
rock mass quality
rock mass monitoring
roadway support monitoring
verification of support design
Opis:
Sieć wyrobisk korytarzowych stanowi podstawową infrastrukturę każdej kopalni podziemnej. Niewłaściwe zaprojektowanie wyrobiska, związane z jego położeniem w trudnych warunkach geologicznych, zły dobór obudowy lub błędne oszacowanie skutków prowadzonej w jego sąsiedztwie działalności górniczej (np. wpływ eksploatacji) zawsze skutkuje problemami w jego utrzymaniu, często całkowicie uniemożliwiając jego dalsze funkcjonowanie, jako wyrobiska odstawczego, transportowego lub nawet wentylacyjnego. Biorąc pod uwagę prawidłowe i bezpieczne zaprojektowanie i utrzymanie wyrobiska korytarzowego, powinien zostać przeprowadzony czterostopniowy cykl postępowania, w ramach którego przeprowadzono by: (1) Ocenę jakości górotworu – warunków geologiczno-inżynierskich w danym rejonie; (2) Prognozę zachowania stateczności i funkcjonalności wyrobiska wobec zaproponowanej obudowy i przy zmianie sytuacji górniczej; (3) Weryfikację możliwości utrzymania wyrobiska i pracy dobranej obudowy poprzez ocenę stanu spękań w górotworze w trakcie jego użytkowania; (4) Bieżący monitoring pracy obudowy i górotworu. W celu realizacji zadań (1)-(3) można korzystać z szeregu znanych wskaźników dotyczących górotworu i stateczności wyrobisk. W niniejszym artykule przedstawiono kompleksową metodykę oceny stateczności wykorzystując wskaźnik jakości górotworu RMR oraz autorskie wskaźniki: skuteczności projektowania Nsp, utrzymania funkcjonalności wyrobisk Nuf oraz endoskopowej jakości górotworu ERMF dla trzech wybranych wyrobisk kopalń węgla rejonu GZW. Wyniki oceny zostały następnie zweryfikowane pomiarami rozwarstwień stropu, konwergencji i obciążeń obudowy pod ziemią. Przeprowadzona analiza jednoznacznie pokazuje, że korzystne warunki geomechaniczne i inżynierskie wokół wyrobiska nie są jednoznaczne z możliwością skutecznego zaprojektowania wyrobiska korytarzowego. Czynniki górnicze i techniczne wpływają na wyrobisko w całym cyklu jego funkcjonowania, a jednym z najważniejszych czynników technicznych w aspekcie utrzymania wyrobiska jest dobrany system obudowy i jej nośność.
In every underground mine its roadways network is essential to its infrastructure Improper roadway design can have many causes: difficult geological conditions, incorrect assessment of effects of mining exploitation carried out nearby or even wrong chosen support. This always results in problems with maintenance. It often leads to further issues with mine functionality including transport, delivery or ventilation. Taking into consideration proper, safe design and maintenance of the roadway, a four-stage design should be conducted. It should include: (1) Rock mass quality assessment – the geological and engineering conditions in the given area; (2) The prognosis of roadway stability and functionality in the light of designed support and the changing mining situation; (3) The possibility of the verification of roadways maintenance by the inspection of crack conditions in the rock mass during the roadway’s use; (4) Current rock mass and support monitoring. In order to implement tasks (1)-(3) some of many known indices can be used concerning rock mass quality evaluation and roadway stability. The complex methodology of roadway stability assessment is presented in this paper. In the analysis, the RMR geotechnical system was used for quality evaluation of rock mass and author’s indices: Roadway Design Efficiency RDE, Roadway Functionality Maintenance RFM and Endoscopic Rock Mass Factor ERMF as well. Three roadways from three different coal mines from the Upper Silesian basin were studied. The assessment results were verified by the monitoring results of convergence, roof rocks separation and load on standing support and bolts. The conducted analysis unequivocally show that favorable geomechanical and engineering conditions of the rock mass are not equivalent with the effective design of the roadway and keeping its stability. Mining and technical factors have an influence on the roadways functionality while it is in use, and one of the main technical factors is the chosen support system and its load capacity.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2022, 78, 4; 1-17
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Method and tool for drilling and explosion well expansion in hard rocks
Autorzy:
Antonchik, Volodymyr
Hankevich, Valentyn
Minieiev, Sergyi
Pashchenko, Oleksandr
Buketov, Valentyn
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27324372.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Tematy:
expand of wells
hard rocks
drilling
blasting
energy
directed explosion
rock mass
explosives
wiertnictwo
energia
eksplozja
Opis:
The paper represents the problem of expanding wells in hard and especially hard rocks. The general direction of solving this problem, theprevious methods of solving it and their shortcomings are shown. Anew method of drilling and blasting expansion of wells in strong and especially hard rocks is presented, using the energy of a directed explosion of low power to create a three-dimensional network of cracks in the rock mass around the well. The drawings ofthe tool for drilling and blasting expansion of wells in strong and especially hard rocks at the level of a draft design are given, and the calculation of the explosion energy of a single charge of explosives is carried out, and their mass necessary for such an explosion is determined.
Źródło:
Mining Machines; 2023, 41, 3; 158--167
2719-3306
Pojawia się w:
Mining Machines
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies