Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rewolucja 1905" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-64 z 64
    Tytuł:
    Rebelia i reakcja : rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne
    Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne
    Autorzy:
    Marzec, Wiktor (1985- ).
    Współwytwórcy:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo. pbl
    Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych "Universitas". pbl
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Łódź : Kraków : Uniwersytet Łódzki ; Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas
    Tematy:
    Rewolucja 1905 roku
    Opis:
    Bibliogr. s. [467]-503. Indeks.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Proletariacka biografia i dzielenie postrzegalnego. Rozmywanie granic klasowych w okresie Rewolucji 1905
    Autorzy:
    Marzec, Wiktor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/652338.pdf
    Data publikacji:
    2012-12
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    dzielenie postrzegalnego
    Rewolucja 1905r.
    autodydaktyzm
    proletariacka sfera publiczna
    Opis:
    Artykuł podejmuje problematykę kwestionowania podziałów klasowych na poziomie praktyk kulturowych w okresie rewolucji 1905–1907. Zaplecze teoretyczne stanowi koncepcja „dzielenia postrzegalnego” Jacquesa Rancière’a. Podstawową stawką polityki jest w jego ujęciu definiowanie tego, co może zostać zobaczone i usłyszane, kto ma prawo politycznego obywatelstwa w sferze publicznej i polityczny głos, a także to, jakie są dostępne sposoby współbycia, współdzielenia tego, co wspólne. Rewolucja 1905 r. okazuje się mieć podstawowe znaczenie właśnie w tych aspektach, przynosząc bezprecedensową zmianę. To, co w badanej niegdyś przez Rancière’a Francji było udziałem robotników rekonstruujących swoje klasowe praktyki w długotrwałej walce autodydaktyzmu i samoprzekroczenia własnej kultury, w przypadku peryferyjnej gwałtowności Królestwa Polskiego działo się na skutek interwencji nieoczekiwanych procesów politycznych. Artykuł podejmuje analizę trzech emblematycznych biografii wydanych w formie książek, gdzie procesy te są dobrze uchwytne. Dodatkowy kontekst stanowią liczne, zebrane w archiwach, mniej obszerne relacje biograficzne robotników. Pozwala to naszkicować obraz praktyk kulturowych związanych z obiegami wiedzy, świadomym wysiłkiem jej nabywania i kwestionowania dotychczasowej jej cyrkulacji, a także uchwycić migawkowe obrazy dramatycznego wysiłku tych, którzy nie chcieli pozostać w zaklętym kręgu biologicznej reprodukcji własnej egzystencji.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2012, 41
    0208-600X
    2353-4850
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kościół katolicki wobec wydarzeń pierwszego roku rewolucji na ziemiach byłego królestwa Polskiego – rok 1905 na łamach „Przeglądu Katolickiego”
    Position of the Catholic Church with respect to events of 1905 – the first year of the revolution – on the territory of the former Kingdom of Poland, as presented in “Przegląd Katolicki” (Catholic Review)
    Autorzy:
    Karbowniczek, Tomasz
    Święcich, Karolina
    Wojciechowski, Leszek
    Ryba, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/23945070.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-31
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Kościół katolicki
    rewolucja 1905 r.
    Przegląd Katolicki
    Królestwo Polskie
    Opis:
    Podstawą działalności Kościoła katolickiego była encyklika „Rerum novarum” papieża Leona XIII. Dała ona możliwość oddziaływania kół katolickich na środowisko robotnicze. Zostało to formalnie usankcjonowane przez Stolicę Apostolską. Właśnie ta encyklika oddziaływała na postawę Kościoła katolickiego w walce z socjalizmem. Celem artykułu jest pokazania nastawienia Kościoła katolickiego w Królestwie Polskim do problemów, jakie przyniosły wydarzenia roku 1905. Najważniejszym z nich był socjalizm. Socjaliści organizowali strajki robotnicze, zarówno o charakterze politycznym, jak i ekonomicznym. Następnym zagadnieniem był strajk szkolny i postawa wobec niego Kościoła katolickiego w Królestwie Polskim. Rok 1905 spowodował także wydanie ukazu o powołaniu rosyjskiej Dumy (parlamentu). Tematyka ta często pojawiała się na łamach periodyku „Przegląd Katolicki”, który stanowi podstawę źródłową tego artykułu.
    The basis for operation of the Catholic Church was the “Rerum novarum” encyclical by Pope Leo XIII. It opened the possibility for Catholic circles to influence workers community. It was formally sanctioned by the Holy See. The encyclical was the main influence on Catholic Church’s struggle against socialism. The objective of the article is to show the attitude of Catholic Church in the former Kingdom of Poland with respect to issues caused by the events of 1905. The most important of those was socialism. Socialists organized workers’ strike actions, with both political and economic goals. The next issue was the school strike action and the position Polish Catholic Church took with respect to that. 1905 events have also resulted in issuance of a decree forming the Russian Duma (parliament). Those topics were frequently mentioned and discussed in “Przegląd Katolicki” (Catholic Review) periodical, which is the source base for this article.
    Źródło:
    Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 267-281
    9788394837433
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Świat wyszedł z zawiasów”. Przemoc i jej reprezentacje w „Dzieciach” Bolesława Prusa
    The World Has Been Unhinged Violence and its Representations in Bolesław Pruss The Children
    Autorzy:
    Zalewski, Cezary
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1933575.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    przemoc
    odwet
    rewolucja 1905 roku w literaturze
    violence
    retaliation
    the 1905 revolution in literature
    Opis:
    The subject of the present article is the way revolutionary violence is presented in Bolesław Prus's novel entitled The Children. Momentary and long-term strategies are distinguished. By means of the first of them the author shows executions (military and revolutionary), in which the simplified procedure immediately leads to pronouncing and executing the sentence. The other technique emphasizes the stress on the origin of the acts of violence, analyzing their psychological motifs in detail and their (military or terrorist) preparations.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 1; 77-88
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność ruchów anarchistycznych w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX stulecia
    The activity of anarchist movements in the Kingdom of Poland at the turn of the 19th and 20th centuries
    Autorzy:
    Potkański, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/556953.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
    Tematy:
    anarchism
    terrorism
    Kingdom of Poland
    1905 revolution
    Okhrana
    anarchizm
    terroryzm
    Królestwo Polskie
    rewolucja 1905 roku
    Ochrana
    Opis:
    In the second half of the 19th century, alongside Marxism dominating the left, anarchist ideas also started to be disseminated in Europe. In the Russian Empire, industrial transformations activated anarchist and anti-system forces (such as those involved in Narodnaya Volya) invoking the universal freedom of people, who were entangled in a new slavery based on socio-economic factors in an era of aggressive capitalism. Around 1903, various anarchist organisations became more active in the borderland of the Kingdom of Poland and western Russia, mainly in Białystok Voivodeship. Large numbers of supporters of workers’ parties joined extremist organisations such as Chernoe Znamia or Beznachalie. The period of revolutionary upheaval started in 1905 was conducive to the development of anarchist organisations in the Kingdom of Poland, especially in large cities, such as Warsaw and Łódź. Members of the Workers’ Conspiracy, the International, and the Group of Revolutionary Avengers carried out armed assassinations of members of the tsarist authorities as well as the local bourgeoisie. Their activities were brutally suppressed by the police and Okhrana agents.
    W Europie, obok dominującego w ujęciu lewicowym marksizmu, w drugiej połowie XIX w. zaczęto propagować również koncepcje anarchistyczne. W Cesarstwie Rosyjskim przeobrażenia industrialne doprowadziły do uaktywnienia sił anarchistycznych i antysystemowych działających m.in. w Narodnej Woli i odwołujących się do powszechnej wolności ludzi uwikłanych w nowe zniewolenie, mające podłoże społeczno-gospodarcze w epoce agresywnego kapitalizmu. Około 1903 r. uaktywniły się różne formacje anarchistyczne na pograniczu Królestwa Polskiego i zachodniej części Rosji, głównie na Białostocczyźnie. Zwolennicy partii robotniczych masowo przechodzili do skrajnych formacji: Czernoje Znamja i Beznaczalije. Okres wrzenia rewolucyjnego od 1905 r. sprzyjał rozwojowi formacji anarchistycznych na terenie Królestwa Polskiego, a zwłaszcza w dużych miastach, takich jak Warszawa i Łódź. Członkowie Zmowy Robotniczej, Internacjonału oraz Rewolucjonistów-Mścicieli dokonywali zamachów zbrojnych na przedstawicieli nie tylko carskich władz, ale także miejscowej burżuazji. Ich działalność została brutalnie zdławiona przez policję oraz funkcjonariuszy Ochrany.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka; 2014, 4; 99-113
    1899-6264
    2451-0718
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Searching for the better city: urban discourse during the Revolution of 1905 in the Kingdom of Poland
    Autorzy:
    Śmiechowski, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1011709.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    the 1905 Revolution
    discourse
    urbanism
    self-governance
    Kingdom of Poland
    Rewolucja 1905
    dyskurs
    miejskość
    samorząd
    Królestwo Polskie
    Opis:
    Główna hipoteza artykułu głosi, że rewolucja 1905 roku, która stanowiła początek nowoczesnej polityczności w tej części Europy, była także punktem zwrotnym w dziejach miast Królestwa Polskiego. Szybka urbanizacja i industrializacja Królestwa po upadku powstania styczniowego spowodowała nieodwracalne zmiany struktury społecznej. W miejskich realiach pojawili się nowi aktorzy społeczni w postaci proletariatu i inteligencji. W wyniku tych zmian w trakcie rewolucji 1905 roku tematyka miejska odgrywała w Królestwie znacznie poważniejszą rolę niż w głębi Cesarstwa. Dyskurs o mieście odzwierciedlał narastający konflikt pomiędzy różnymi wizjami miasta: konserwatywną, postępową i radykalną. W istocie, dyskurs ów był dyskusją na temat zakresu miejskiej demokracji. Ukazuje on również skalę kontrastów występujących pomiędzy aktorami społecznymi biorącymi udział w miejskim życiu publicznym, a zwłaszcza pomiędzy burżuazją a proletariatem, już na tym bardzo początkowym etapie nowoczesnej polityczności w Królestwie Polskim. W trakcie rewolucji, początkowy demokratyczny entuzjazm ustąpił wkrótce miejsca logice ekskluzji. Ustanowiona przez mieszczaństwo w odpowiedzi na narastające w trakcie rewolucji wyostrzenie antagonizmów klasowych, prowadziła ona do ograniczenia znaczenia klasy pracującej i jej pozycji politycznej w planowanym samorządzie miejskim.
    The main argument of this paper states that the Revolution of 1905, which established the era of modern politics in Central and Eastern Europe, was also an important landmark for the cities in the Kingdom of Poland. The rapid urbanisation and industrialisation of the Kingdom of Poland after the January Uprising brought irreversible change to the country’s social structure. New agents like the proletariat and the intelligentsia appeared in the urban space. As a result, urban contexts during the Revolution of 1905 were much more important in Russian Poland than in the Interior of the Russian Empire. A conflict arose between groups supporting different visions for the cities: traditional, moderately progressive and radical. Actually, the urban discourse of 1905 was a dispute about the scope of urban democracy. With reference to manifestos or projects for legal acts, as well as articles or reports from Warsaw’s national journals and the local press from Lodz, I examine changes in the Kingdom’s urban discourse—from criticism of the existing administration (the so-called Magistrats) to demands for introducing the modern system of self-governance. Urban discourse tells us a lot about the Polish middle-class and its ideological attitudes. During the Revolution, the initial democratic enthusiasm was soon replaced by the logic of exclusion. Established by the bourgeoisie as a consequence of the revolutionary exposure of class antagonism, it took measures to limit the influence of the working class and its political position in the future urban self-governance.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2014, 13, 3; 71-96
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka narodowościowa na obszarze guberni białoruskich na łamach polskiej prasy konserwatywnej redagowanej w Rosji i w zaborze rosyjskim na przykładzie tygodnika „Kraj” i dziennika „Słowo” w dobie rewolucji 1905–1907
    The issue of nationality in the area the Belarusian province in the pages of Polish conservative press edited in Russia and in weekly "Country" and the journal "Word" in the era of the revolution 1905–1907
    Autorzy:
    Grabski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2167955.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-15
    Wydawca:
    Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Revolution 1905–1907
    conservative newspaper
    Belarusian governorates
    nationalistic aspect
    Rewolucja 1905–1907
    prasa konserwatywna
    gubernie białoruskie
    aspekt narodowościowy
    Opis:
    In the paper the national aspect of the Belarusian province in the era of the Revolution 1905–1907 was presented. It has been discussed from the perspective of the St. Petersburg weekly "Country" and the Warsaw daily paper "Slowo". Both magazines were lawfully issued and represented a conservative policy agenda.
    W artykule został przedstawiony aspekt narodowy na terenie guberni białoruskich w dobie rewolucji 1905–1907. Został on omówiony z perspektywy petersburskiego tygodnika „Kraj” i warszawskiego dziennika „Słowo”. Oba czasopisma były legalnie wydawane i reprezentowały program polityki konserwatywnej.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2018, Zeszyt, XXXII; 325-340
    0860-9608
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Łódź jako teren badań etnograficznych z perspektywy women’s urban anthropology
    Łódź as a Terrain for Ethnographic Research from the Perspective of Women’s Urban Anthropology
    Autorzy:
    Kuźma, Inga B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/985839.pdf
    Data publikacji:
    2014-03-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    women’s studies
    urban anthropology
    female textile workers
    Revolution of 1905
    problematyka kobiet
    antropologia miasta
    włókniarki
    rewolucja 1905
    Łódź
    Opis:
    This text is devoted to selected questions on the border of the ethnography of Łodź and research into women’s issues, and thus joins the trend of women’s urban anthropology. The author reinterprets selected sources, such as various types of writings and field materials from the archives of the Institute of Ethnology and Cultural Anthropology of the University of Łodź. Her aim is to reconstruct the local ‘herstory’ from the ethnographic-anthropological perspective. She therefore looks at certain aspects of the life of textile workers and locates them in the context of the perceptions of femininity and the work ethic around which Łodź’s image (stereotypical and auto-stereotypical) was created
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2014, 58, 1; 121-137
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Endeckie postrzeganie miasta. Ewolucja tematyki miejskiej na łamach „Przeglądu Wszechpolskiego” i „Przeglądu Narodowego”
    Perception of the city by Endecja. Evolution of the urban issues in “Przegląd Wszechpolski” (The All-Polish Review) and “Przegląd Narodowy” (The National Review)
    Autorzy:
    Śmiechowski, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1390594.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Narodowa Demokracja
    kwestia miejska
    rewolucja 1905 r.
    modernizacja
    kwestia żydowska
    National Democracy
    urban issue
    Revolution of 1905
    Jewish issue
    Opis:
    Narodowa Demokracja, będąca polityczną emanacją polskiego ruchu narodowego, bywa obiegowo uważana za antymiejską i reakcyjną. W rzeczywistości jednak stosunek endecji do miejskości i kwestii miejskiej był o wiele bardziej skomplikowany. W prasie teoretycznej endecji, „Przeglądzie Wszechpolskim” i „Przeglądzie Narodowym”, ideolodzy endecji kreślili pozycję miejskich grup społecznych w światopoglądzie polskiego ruchu narodowego. Po rewolucji 1905 r. Narodowa Demokracja stała się de facto partią mieszczańską, odgrywającą aktywną rolę w polityce miejskiej w Królestwie Polskim.
    National Democracy, being the political representation of the Polish national movement, is often considered as anti-urban and reactive. However, in reality the Endecja’s attitude to urbanity and urban issue was much more complicated. In its theoretic press: “The All-Polish Review” and “The National Review”, ideologists of the Endecja outlined the position of social urban groups in the outlook of the Polish national movement. After the 1905 Revolution the Endecja became de facto a bourgeois party, playing an active role in the urban politics of the Kingdom of Poland.
    Źródło:
    Studia Podlaskie; 2018, 26; 7-26
    0867-1370
    Pojawia się w:
    Studia Podlaskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Psyche zrzuca kajdany: Teatr łódzki w listopadzie 1918
    Psyche Casts Her Shackles Away: The Theatre in Łódź in November 1918
    Autorzy:
    Kuligowska-Korzeniewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30025402.pdf
    Data publikacji:
    2018-10-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Eros i Psyche
    Jerzy Żuławski
    rewolucja 1905
    Łódź
    historia teatru polskiego
    Eros and Psyche
    revolution of 1905
    Polish theatre history
    Opis:
    Nowy sezon 1918/1919 Teatr Polski w Łodzi pod dyrekcją Franciszka Rychłowskiego otworzył 9 listopada sztuką Jerzego Żuławskiego Eros i Psyche. Napisana w 1903, a w Łodzi grana uprzednio w dniach antyrosyjskiej i socjalistycznej rewolucji 1905, teraz, w chwili narodzin Polski niepodległej brzmiała wyjątkowo aktualnie. Metafora Psyche – królewny, uwięzionej przez złego króla, którego pokonuje i zabija, własną wolą i mocą uwalniając się z kajdan i więzienia – okazała się nośna i dla publiczności, i dla krytyka, piszącego o przebudzeniu „do nowego, wolnego życia”.
    The Polski Theatre in Łódź headed by Franciszek Rychłowski opened the new 1918/1919 season with a production of ’Eros i Psyche’ (Eros and Psyche) by Jerzy Żuławski. The play, written in 1903 and performed in Łódź during the anti-Russian socialist revolution of 1905, took on new relevance as Poland regained independence. The metaphor of Psyche, a princess imprisoned by an evil king whom she then defeated and killed, freeing herself from her shackles thanks to her steadfastness and willpower, resonated with both the audience and one of the critics, who wrote about waking up “to a new, free life.”
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2018, 67, 3; 137-145
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    «Nowy Donkiszot» albo Pornografia nowoczesności: O zapomnianym dramacie Jerzego Żuławskiego
    «New Don Quixote» or the Pornography of Modernity: On the Forgotten Drama of Jerzy Żuławski
    Autorzy:
    Dudek, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36126485.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Jerzy Żuławski
    Don Kichot
    Cervantes
    rewolucja 1905
    modernizm
    wstyd
    pornografia
    nowoczesność
    Don Quixote
    revolution of 1905
    modernism
    shame
    pornography
    modernity
    Opis:
    Artykuł jest próbą interpretacji Nowego Donkiszota Jerzego Żuławskiego, nieukończonego dramatu, który nigdy nie był przedmiotem badań. Na płaszczyźnie formalnej utwór stanowi najodważniejszy być może eksperyment Żuławskiego jako dramatopisarza, lokujący się w sąsiedztwie projektów teatralnych Stanisława Wyspiańskiego i Tadeusza Micińskiego. Ale Nowy Donkiszot to przede wszystkim arcyciekawy sąd epoki nad nowoczesnością, który przez reinterpretację obecnej w literaturze polskiej figury błędnego rycerza, a także w dialogu z Weselem Wyspiańskiego, diagnozuje impotencję współczesnej Żuławskiemu inteligencji w obliczu rewolucji 1905 i obnaża usypiający charakter rodzącego się przemysłu kulturalnego. Nowoczesny Don Kichot przechodzi w dramacie ewolucję od idealisty, utopijnego fantasty i rewolucyjnego bojownika, poprzez poszukiwacza szczęścia w iluzji i rolę „hamletycznego” hedonisty, aż po krytycznego pornografa nowoczesności. Kod pornograficzny, podniesiony do rangi zasady konstrukcyjnej dramatu, stanowi literacką strategię pozwalającą dramatopisarzowi krytycznie prześwietlić rzeczywistość, której metonimią uczynił rzymski lokal rozrywkowy.
    This article interprets Jerzy Żuławski’s Nowy Donkiszot (The New Don Quixote), an unfinished drama that has never been studied to date. On the formal level, the text may well be Żuławski’s boldest experiment as a playwright; it can be situated in the vicinity of Stanisław Wyspiański’s and Tadeusz Miciński’s theatre projects. But Nowy Donkiszot is above all an extremely interesting judgment of modernity: through a reinterpretation of the figure of the knight errant present in Polish literature, and in dialogue with Wyspiański’s The Wedding, Żuławski diagnoses the impotence of his contemporary intelligentsia in the face of the Revolution of 1905 and exposes the soporific effect of the nascent cultural industry. In the play, the modern Don Quixote undergoes an evolution: from an idealist, a utopian fantasist and revolutionary fighter, through a search for happiness in illusion and the role of a “Hamletic” hedonist, to a critical pornographer of modernity. The pornographic code, elevated to the rank of the construction principle of the play, is a literary strategy allowing the playwright to critically penetrate reality, here metonymically represented by an entertainment establishment in Rome.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2020, 69, 1; 163-184
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie ugrupowania polityczne wobec postaw młodzieży Królestwa Kongresowego w okresie rewolucji 1905 r., strajku szkolnego i bojkotu szkół rosyjskich
    Autorzy:
    Waingertner, Przemysław Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1550942.pdf
    Data publikacji:
    2021-08-18
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    rewolucja 1905 r.
    strajk szkolny 1905 r.
    historia Polski w XX wieku
    Revolution of 1905
    school strike 1905
    history of Poland in the 20th century
    Opis:
    W artykule została podjęta próba odpowiedzi na pytania o miejsce, jakie postawy i aktywność dorastającego w Królestwie Polskim pokolenia zajmowały w refleksji i działaniach polskich elit politycznych, skupionych w ugrupowaniach i środowiskach, funkcjonujących na ziemiach polskich w pierwszych kilkunastu latach XX stulecia – w okresie wyznaczonym w Kongresówce przez wybuch rewolucji 1905 r. i strajku szkolnego oraz wygaśnięcie programowego bojkotu szkoły rosyjskiej. W tekście Czytelnik znajdzie odpowiedzi na dwa zasadnicze pytania: jak partie polityczne odnosiły się do postaw i publicznej aktywności tego młodego pokolenia, oceniały jego dojrzałość polityczną, a także wartość i skuteczność działań podejmowanych przez młodzież? Jakie miejsce dla przedstawicieli młodej generacji przewidywali politycy we własnych stronnictwach i jaką rolę im przeznaczali? Przedmiotem powyższych analiz stały się wystąpienia publiczne i prasa najważniejszych spośród ówczesnych polskich ugrupowań politycznych: Narodowej Demokracji, Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL) oraz środowisk konserwatywnych. Na podstawie badań wypada stwierdzić, iż konserwatyści potępiali „niedojrzałych” przedstawicieli młodego pokolenia Królestwa Polskiego, uczestniczących w strajku i bojkocie szkoły rosyjskiej, pozostając przeciwnikami idei rewolucji. Narodowcy widzieli w strajku przejaw „nierozumnego” buntu wobec „realistycznej” polityki. Socjaliści i radykalni ludowcy pozytywnie oceniali zaktywizowanie się polityczne młodej generacji. Charakterystyczna, odmienna w stosunku do innych ugrupowań na lewicy, była natomiast dogmatyczna postawa SDKPiL. Partia ta popierała zaangażowanie młodzieży w walce „na ulicach” o zwycięstwo rewolucji, natomiast strajk szkolny traktowała jako godny uwagi, gdy wzmagał „rewolucyjne wrzenie” i wtedy, gdy młodzież podnosiła hasła socjalne. Socjaldemokracja przeciwstawiała się natomiast późniejszemu bojkotowi, podejmowanemu w imię haseł narodowych i oświatowych, gdy opadła fala rewolucyjnych wystąpień – mogącemu sprzyjać sympatiom młodych, kierowanym ku innym polskim ugrupowaniom politycznym.
    In this article, an attempt was made to answer questions about the place that the attitudes and activity of the generation growing up in the Kingdom of Poland occupied in the reflection and actions of polish political elites, concentrated in groups and environments, operating in Polish lands in the first dozen years of the twentieth century – during the period appointed in Congress by the outbreak of the Revolution of 1905 and the school strike and the expiration of the program boycott of the Russian school. In the text, the reader will find answers to two fundamental questions: how did the political parties relate to the attitudes and public activity of this young generation, assess its political maturity, as well as the value and effectiveness of the actions taken by young people? What place for representatives of the young generation predicted politicians in their own partisanship and what role did they allocate to them? The above analyses covered public appearances and the press of the most important polish political groups of the time: the National Democracy, the Polish Socialist Party (PPS), the Social Democracy of the Kingdom of Poland and Lithuania (SDKPiL) and conservative circles. On the basis of the research, it should be noted that the conservatives condemned the “immature” representatives of the younger generation of the Kingdom of Poland, participating in the strike and boycott of the Russian school, remaining opponents of the idea of revolution. The nationalists saw in the strike a manifestation of a “reckless” rebellion against a “realistic” policy. Socialists welcomed the political activism of the young generation. However, the dogmatic attitude of the SDKPiL was characteristic, which was different from other groups on the left. The party supported the involvement of young people in the fight “on the streets” for the victory of the revolution, while the school strike was regarded as noteworthy when it intensified the “revolutionary uproar” and when young people raised social slogans. Social Democrats, on the other hand, opposed a subsequent boycott, undertaken in the name of national and educational slogans, when a wave of revolutionary speeches fell – which could favor the sympathies of young people, directed towards other Polish political groups.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2021, 20, 1; 225-245
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modernization of the masses. Political moment and National-Democratic political discourse in the 1905–1907 Revolution
    Modernizacja mas. Moment polityczny i dyskurs endecji w okresie rewolucji 1905-1907
    Autorzy:
    Marzec, Wiktor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1009891.pdf
    Data publikacji:
    2014-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Endeks
    National Democracy
    1905 Revolution
    the masses
    discourse of modernity
    conjuncture
    political moment
    Endecja
    Narodowa Demokracja
    rewolucja 1905
    masy
    dyskurs nowoczesności
    koniunktura
    moment polityczny
    Opis:
    The article examines a change in Polish National Democratic (Nationalist) political discourse accompanying the 1905 Revolution. In particular, I scrutinize the change in the conceptualization of „the masses”. I consider a particular vision of the modernization of the masses as a form of discourse of modernity. Thus, I see it as a reaction to the indeterminacy of the social inadequacy of existing political institutions and discourses and the rapid widening of actual political participation. I argue that specific conjuncture between lineages of political thinking and social processes created a tipping point: a political moment or crisis. A particular answer for this moment – in this case an organic, hierarchic discourse of community and the envisioned whole of disciplined masses under the nationalistic control – defined the forthcoming shape of the National Democratic program. This resulted in long lasting consequences and defined the overall National Democratic project.
    Artykuł rozważa zmianę w endeckim dyskursie politycznym w okresie rewolucji 1905–1907. Podejmuję w nim analizę zmiany stosunku do „mas”. Wizję modernizacji mas traktuję jako specyficzną formę dyskursu nowoczesności – reakcję na niezdeterminowanie, nieadekwatność politycznych instytucji i języków i gwałtowne rozszerzenie realnego uczestnictwa politycznego. Argumentuję, że określona koniunktura czy splot zdarzeń, zarówno z dziedziny myślenia politycznego, jak i procesów społecznych, wytworzyła specyficzną sytuację kryzysu, pewien moment polityczny. Określona reakcja na ten moment – w tym przypadku organicystyczny, hierarchiczny dyskurs wspólnoty i wizja zdyscyplinowanych mas pod endecką kontrolą, zadecydowała o kształcie całości endeckiego myślenia politycznego. Ów efekt ma swoje długofalowe konsekwencje i określa późniejszy kształt ideowy formacji endeckiej.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2014, 13, 3; 99-132
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dziedzictwo rewolucji 1905-1907
    Współwytwórcy:
    Żarnowska, Anna. Redakcja
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Warszawa ; Radom : Muzeum Niepodległości
    Tematy:
    Konferencja naukowa nt.: Początek drogi. Rok 1905 w Królestwie Polskim jako zaranie niepodległości i rewolucji społecznej (2005; Warszawa)
    Rewolucja 1905 r. Polska materiały konferencyjne
    Opis:
    Materiały z konf.: "Początek drogi : rok 1905 w Królestwie Polskim jako zaranie niepodległosci i rewolucji społecznej, Warszawa 2005 r.".
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Bund w guberni grodzieńskiej podczas rewolucji 1905 roku. Zarys problematyki
    The Bund in Grodno Guberniya during the 1905 Revolution: An Outline of Issues
    Autorzy:
    Łaniewski, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/653974.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Bund
    1905 Revolution
    Grodno Guberniya
    Russian Empire
    political practice
    Social Democracy
    Jews
    rewolucja 1905 roku
    gubernia grodzieńska
    Imperium Rosyjskie
    praktyka polityczna
    socjaldemokracja
    Żydzi
    Opis:
    Prezentowany artykuł stanowi fragment obszerniejszych badań nad rewolucją 1905 r. w guberni grodzieńskiej i dotyczy dziejów Bundu. Analiza skupia się na lokalnych aspektach praktyki politycznej tej partii: strukturach organizacyjnych, finansowaniu, technikach agitacyjno-propagandowych, relacjach z partiami politycznymi, represjach wobec bundowców, próbach wpływania na nieżydowski proletariat, chłopów i wojsko. Skrótowo autor omawia kwestie związków zawodowych, uczestnictwa w kampaniach wyborczych do Dumy oraz wytwarzanie się nowej sfery publicznej w postaci „giełd” robotniczych i „klubów” partyjnych. Ponadto zwraca uwagę na radykalizm bundowców, związany ze znaczącą przewagą młodzieży w szeregach partii i jej kulturą rewolucyjną. Oddolny radykalizm lokalnych aktywistów przejawiał się zarówno w walce z policją i wojskiem (organizacje bojowe) oraz pogromszczykami (samoobrona), jak i w stosowaniu terroru ekonomicznego w postaci zastraszeń i wywłaszczeń.
    The presented article is a fragment of more extensive research on the 1905 Revolution in the Grodno Guberniya and concerns the history of the Bund party. The analysis focuses on local aspects of the Bund’s political practice: organizational structures, financing of the party, agitation and propaganda techniques, relations with other political parties, reprisals against Bundists, attempts to influence the non-Jewish proletariat, peasants and the army. There is a short presentation of trade union issues, participation in election campaigns to the Duma, as well as the creation of a new public sphere in the form of workers’ ‘exchanges’ and party ‘clubs.’ Besides, attention is paid to Bundist radicalism, related to the significant majority of young people in the party’s ranks and their revolutionary culture. Grassroots radicalism of local activists manifested itself both in the fight against the police and army (combat organizations), and against anti-Jewish attackers (self-defence), as well as in the use of economic terror in the form of intimidation and expropriation.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2019, 54, 2; 65-107
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Giełdy” robotnicze w Imperium Rosyjskim jako fenomen rewolucji 1905 roku
    Workers’ “exchanges” in the Russian Empire as a phenomenon of the 1905 Revolution
    Autorzy:
    Łaniewski, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951153.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    “exchange” (birzha)
    1905 Revolution
    Russian Empire
    right to the city
    social movements
    „giełda” robotnicza
    rewolucja 1905 roku
    Imperium Rosyjskie
    prawo do miasta
    ruchy społeczne
    Opis:
    W artykule po raz pierwszy w polskiej historiografii została poddana analizie kwestia „giełd” robotniczych w okresie rewolucji 1905 r. w zachodnich częściach Imperium Rosyjskiego. Na podstawie wspomnień, materiałów archiwalnych oraz opracowań autor opisuje praktykę polityczną rewolucjonistów w postaci masowych zgromadzeń miejskich oraz „okupacji” przestrzeni publicznej. Ponadto zwraca uwagę na lokalizacje oraz polityczne zabarwienie „giełd” robotniczych, których charakter oraz zasady funkcjonowania rozpatrywane są przez pryzmat badań nad nowoczesnymi ruchami społecznymi oraz koncepcję „prawo do miasta”.
    The article is the first analysis in historiography of the issue of workers’ “exchanges” (birzhas) during the revolution of 1905 in western parts of the Russian Empire. On the basis of memories, archival materials and studies, the author analyses the political practice of revolutionaries in the form of mass urban meetings and the “occupation” of public space. In addition, attention is paid to the location and political colouring of the “exchanges”, whose character and operating principles are examined through the prism of research into modern social movements and the concept of “the right to the city”.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 1; 5-28
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świetlane jutro, którego nie było
    Autorzy:
    Kuroń, Jacek.
    Modzelewski, Karol.
    Powiązania:
    Gazeta Wyborcza 2001, nr 252. Dod. "Gazeta Świąteczna", s. 10-15
    Współwytwórcy:
    Kalicki, Włodzimierz (1955- ). Opracowanie
    Data publikacji:
    2001
    Tematy:
    NSZZ "Solidarność"
    Socjalizm (ideologia i ruch społ.) Polska 19-20 w.
    Rewolucja 1905 roku
    Polityka
    Ruchy społeczne
    Związki zawodowe
    Opis:
    Dzieje polskiej lewicy a historia "Solidarności".
    Fot.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Rewolucja lat 1905–1907 w Królestwie Polskim w świetle akt niemieckiego konsulatu z Warszawy
    Revolution of 1905–1907 in the Kingdom of Poland in light of the records of German consulate in Warsaw
    Autorzy:
    Szlanta, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1076394.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Warszawa
    rewolucja 1905-1907
    autonomia
    Marcin Kasprzak
    August von Brück
    Gieorgij Skałon
    Albrecht von Rechenberg
    Gustaw von Lerchenfeld
    Warsaw
    revolution 1905-1907
    autonomy
    Georgi Skalon
    Opis:
    German consulate in Warsaw has keenly observed the course of the 1905–1907 revolution in Poland. German diplomats have emphasized the national character of the events they described. Their particular concern was the possibility that Russia would allow the autonomy of the Kingdom of Poland and make concessions with respect to Polish language in schools, as this could potentially encourage Polish subjects of emperor Wilhelm II to make similar demands. German diplomats have spoken in favour of a hard and firm approach of Russian authorities to Polish national movement and demonstrations of social nature. They observed with concern the anti-German resentments, fomented by Russian authorities, among Polish subjects of the tsar. As regards detailed aspects, they dealt, inter alia, with the case of Marcin Kasprzak, formally a German subject and member of Polish Socialist Party (PPS). He was apprehended by Russian authorities, sentenced to death and executed in September 1905 for homicide, armed resistance against the authorities and an attempt to overthrow the system.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2019, 26; 85-98
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy metodologia powinna zaćmiewać faktografię? Nowe spojrzenie na rewolucję 1905 roku
    Autorzy:
    Łaniewski, Aleksander
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950406.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Revolution of 1905
    Kingdom of Poland
    Russian Empire
    Grodno Governorate
    socialism
    Bund
    anarchism
    National Democracy
    rewolucja 1905 roku
    Królestwo Polskie
    Imperium Rosyjskie
    gubernia grodzieńska
    socjalizm
    anarchizm
    Narodowa Demokracja
    Opis:
    Artykuł stanowi polemikę z założeniami, które w swojej pracy Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne zaprezentował Wiktor Marzec. Będąca niewątpliwie nowym głosem w dyskusji nad problematyką rewolucyjnych wydarzeń początku XX w. pozycja, zdaniem autora, jest przesycona anglosaską metodologią, nie wnosząc nowych faktograficznych ustaleń do literatury przedmiotu. Skupienie się na wyrywkowych fragmentach rewolucji roku 1905 oraz ignorowanie niektórych sił społeczno-politycznych nie wystarcza do omówienia plebejskiego doświadczenia politycznego oraz do całościowego opisu polskiej nowoczesności politycznej. 
    The review article is a polemics with theses presented in the book by Wiktor Marzec Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne [“Rebellion and Reaction. The 1905 Revolution and Plebeian Political Experience”], published in Łódź and Kraków in 2016. Undoubtedly, the book which is a new and interesting voice in the discussion of problems of revolutionary events at the beginning of the 20th century, according to the reviewer, is imbued with Anglo-Saxon methodology, and does not add any new factual contribution to the literature on the subject. Aleksander Łaniewski confronts a book written from the position of discourse-oriented historical sociology from the position of a historian’s workshop. Focusing on random fragments of the 1905 Revolution and ignoring certain socio-political forces is not enough to discuss the plebeian political experience and to give a comprehensive description of Polish political modernity. The analysis, among others, lacked a broader discussion of political subjects from both the “regime” (e.g. Russian monarchist forces) and revolutionary (e.g. anarchist) camps, or the Christian workers’ unions which were on the borderline between two poles of the revolution. Besides, in the analysis of plebeian political experience there was no voice of an extremely important ethnic factor – Jews (Bund, Zionists, Yiddish-language leaflets). In addition, some social groups (peasants, intelligentsia) and women were ignored, as well as some regions important for the 1905 Revolution (e.g. the Białystok Industrial District). It also seems that Wiktor Marzec sometimes falls into an idealization of the proletariat and Polish socialist parties. According to Łaniewski, the fragmentary treatment of the factual material, sources and literature on the subject allow to talk about the need for further research into the Revolution of 1905. The review also underlines that the book is written in a very difficult language. 
    Должна ли методология затмевать фактографию? Новый взгляд на Революцию 1905 годаРецензионная статья полемизирует с тезисами, которых в своей работе Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne [«Мятеж и реакция. Революция 1905 года и плебейский политический опыт»] представил Виктор Мажец. Книга, являющаяся, несомненно, новым и интересным голосом в дискуссии о проблематике революционных происшествий начала XX в., по мнению рецензента, насыщена англосаксонской методологией, не привносит новых фактографических заключений в предметную литературу. Александр Ланевский полемизирует с позиции лаборатории историка с книгой, написанной с позиции исторической социологии, ориентированной на дискурс. Обращая внимание на факт, что фокусирование на случайных фрагментах Революции 1905 года а также игнорирование некоторых общественно-политических сил, не достаточны для рассмотрения плебейского политического опыта и целостного описания польской политической современности. М. пр. в анализе не хватает более широкого обсуждения политических субъектов как с «режимного» (нпр. российские монархические силы), как и революционного (нпр. анархисты) лагерей или христианских союзов рабочих, находящихся на границе двух полюсов революции. Кроме того, в анализе плебейского политического опыта не хватает голоса неизменно важного этнического фактора – евреев (Бунд, сионисты, листовки на идиш). Вдобавок, были проигнорированы некоторые социальные слои (крестьяне, интеллигенция) и женщины, а также некоторые существенные для периода Революции 1905 года регионы (нпр. Белостокский промышленный округ). Также, кажется, что Виктор Мажец иногда впадает в идеализацию пролетариата и польских социалистических партий. Согласно мнению Ланевского, фрагментарная трактовка фактографии, источников и предметной литературы позволяют говорить о необходимости дальнейших исследований Революции 1905 года. Кроме того, в рецензии было подчеркнуто, что книга написана сложным для восприятия языком.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 2
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wola między rewolucjami – przemysłową i 1905 r.
    Autorzy:
    Schiller, Konrad (1982- ).
    Powiązania:
    Kronika Warszawy 2022, nr 1/2, s. 29-50
    Data publikacji:
    2022
    Tematy:
    Industrializacja
    Rewolucja 1905 roku
    Rewolucja przemysłowa
    Robotnicy
    Ruchy społeczne
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Artykuł z czasopisma naukowego
    Artykuł problemowy
    Opis:
    Artykuł dotyczy przemian i kształtowania się warszawskiej dzielnicy Woli w okresie rewolucji przemysłowej i po rewolucji ruchu robotniczego 1905 roku. Omówiono strukturę przemysłową dzielnicy oraz jej rozwój gospodarczy. W 1905 roku, po raz pierwszy w dziejach, przeciwko caratowi poszli nie inteligenci, ale przede wszystkim zorganizowane masy proletariatu, oraz częściowo masy niezorganizowanego chłopstwa. W Warszawie i na Woli, dzielnicy robotniczej, wojnę rosyjsko-japońską postrzegano jako szanse na wprowadzenie zmian politycznych w ramach zaboru rosyjskiego.
    Fotografie.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Tygodnik „Kraj” wobec rewolucji 1905–1907 w guberniach litewskich i nadbałtyckich
    ‘Kraj’ weekly towards the revolution of 1905–1907 in the Lithuanian and Baltic provinces
    Autorzy:
    Grabski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2165366.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-15
    Wydawca:
    Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    tygodnik „Kraj”
    rewolucja 1905–1907
    gubernie nadbałtyckie
    i litewskie
    przemiany społeczne
    przemiany narodowe
    „Kraj” weekly
    revolution of 1905–1907
    Baltic and Lithuanian provinces
    social transformations
    national transformations
    Opis:
    W artykule omówiono rewolucję lat 1905–1907 na obszarze guberni nadbałtyckich oraz litewskich. Tekst został podzielony na dwie części: problematykę społeczną oraz narodową. W pierwszym z nich opisałem strajki i protesty poszczególnych grup społecznych. Rewolucja w aspekcie społecznym, mimo krwawego przebiegu doprowadziła do poprawy warunków pracy części społeczeństwa na omawianym terenie. Podobnie nowe prawa uzyskały narody takie jak Estończycy, Litwini, Łotysze, Polacy i Żydzi. Czasopismo „Kraj” krytycznie oceniało zamieszki i rozruchy, ale i jednocześnie wyrażało zadowolenie z ustępstw władzy wobec protestujących, zwłaszcza tam gdzie nie dochodziło do represji, a strajki zakończyły się bezkrwawo. Mimo negatywnej oceny rewolucji, nie pisząc o tym wprost, dziennikarze „Kraju” zwracali uwagę, że bez rewolucji nie byłoby ustępstw ze strony caratu.
    This article describes the revolution of 1905–1907 in the area of the Baltic and Lithuanian provinces. The text is divided into two parts, dealing with social and national issues. The first part presents strikes and protests of specific social groups. The social aspects of the revolution, despite its bloody course, led to improvement of labour conditions for a part of the population in the area under discussion. Similarly, new rights were acquired by such nationalities as Estonians, Lithuanians, Latvians, Poles and Jews. The „Kraj” journal critically evaluated the chaos and riots, but at the same time it expressed its satisfaction with concessions made by the authorities towards the protesters, especially in cases where no reprisals were suffered and strikes ended without bloodshed. Despite a negative assessment of the revolution, the „Kraj” journalists, without openly writing about this fact, emphasized that there would have been no concessions on the tsarist side without the revolution.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2015, Zeszyt, XXIX; 323-336
    0860-9608
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O zasięg i program „koncentracji narodowej”. Debata prasowa na temat koalicji polskich ugrupowań narodowych przed wyborami do II Dumy Państwowej
    For the reach and programme of „national concentration”. Press debate on the issue of coalition of Polish national parties before the 2nd State Duma elections
    Autorzy:
    Mich, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26850665.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Zamojska
    Tematy:
    history of print media
    history of Poland
    Polish political parties
    2nd State Duma
    revolution 1905-1907
    historia prasy
    historia Polski
    polskie partie polityczne
    II Duma
    rewolucja 1905-1907
    Opis:
    Celem artykułu jest analiza dyskusji toczonej na łamach polskiej prasy w Królestwie Kongresowym na temat koalicji polskich ugrupowań politycznych przed wyborami do II Dumy Państwowej na przełomie 1906 i 1907 roku. Autor omawia przebieg debaty prowadzącej do tego, że Narodowa Demokracja, nie mogąc już i nie chcąc monopolizować reprezentacji polskiej w Dumie, zawiązała porozumienie ze Stronnictwem Polityki Realnej i Polską Partią Postępową. Wykazuje, że debata koncentrowała się na problemie składu koalicji i zasad współdziałania partii. Mniejszą wagę przywiązywano do programu koalicji, zadowalając się ogólnikowym hasłem autonomii Królestwa Polskiego.
    The article’s topic is the analysis of debate in the Polish press in Congress Poland concerning coalitions of Polish political parties before the elections for the 2nd State Duma in 1906 and 1907. The Author discusses the debate that led to situation in which National Democracy could not and did not want to monopolize Polish representation in Duma and therefore it created an alliance with Real Politics Party and Polish Progress Party. The Authors proves that debate mainly focused on the problem of coalition’s composition and the rules of parties’ cooperation. The issue of coalition’s programme was less important and it was limited to the general demand for Kingdom of Poland.
    Źródło:
    Facta Simonidis; 2010, 3, 1; 137-152
    1899-3109
    Pojawia się w:
    Facta Simonidis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rewolucja 1905 roku : bój o godną pracę i niepodległą Polskę
    Bój o godną pracę i niepodległą Polskę
    Autorzy:
    Kowalski, Hubert
    Powiązania:
    Gazeta Polska 2020, nr 27, s. 76-77
    Data publikacji:
    2020
    Tematy:
    Organizacja Bojowa PPS
    Rewolucja 1905 roku
    Ruchy społeczne
    Ruchy niepodległościowe
    Robotnicy
    Artykuł publicystyczny
    Artykuł z tygodnika opinii
    Opis:
    Artykuł dotyczy walki polskich robotników przeciwko caratowi w 1905 roku. Po przegranej wojnie z Japonią wzrosło bezrobocie i ceny żywności, spadły płace robotników, a czas pracy wynosił kilkanaście godzin dziennie. Sytuacje tę wykorzystali socjaliści z Organizacji Bojowej PPS, organizując w Warszawie demonstracje antycarskie. Rewolucja 1905 roku wybuchła w Petersburgu 22 stycznia, gdzie dokonano pacyfikacji demonstrujących robotników. W efekcie rozlały się one na cały zabór, a najważniejszym punktem oporu robotniczego stała się Łódź. Robotniczy zryw z 1905 roku był ważnym etapem w dążeniach do odzyskania niepodległości przez Polskę.
    Fotografia.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    The Perevodchik-Terjiman Newspaper: A Bilingual Phenomenon of the Muslim Press in Late Imperial Russia
    Gazeta Perevodchik-Terjiman. Przykład dwujęzycznej prasy muzułmańskiej w późno imperialnej Rosji
    Autorzy:
    Tikhonova, Nadhezda
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1597512.pdf
    Data publikacji:
    2021-05-22
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    The Perevodchik-Terjiman newspaper
    bilingualism
    Ismail Gasprinskii
    Russian Muslims
    common-Turkic language
    late-imperial Russia
    Russian Revolution of 1905
    dwujęzyczność
    gazeta Perevodchik-Terjiman
    język ogólno-turecki
    późnoimperialna Rosja
    rewolucja 1905 w Rosji
    rosyjscy muzułmanie
    Opis:
    This case study examines the bilingualism of the prominent Russian Muslim newspaper of the late nineteenth to early twentieth centuries, known as the Perevodchik-Terjiman (literally “Translator” or “Interpreter”) by means of discourse analysis. This newspaper was published from 1883 to 1918 in Crimea, until 1914 by Ismail Gasprinskii (1851‒1914), a prominent enlightener of Russian Muslims. Until December 1905, the newspaper was issued in two languages–Russian and so-called common-Turkic. The latter language was unsuccessfully intended to become a common literary language for Russian Muslims. Despite the declarations, the parallel articles in Russian and Turkic barely presented direct translations from one language to another. On the contrary, there were significant differences. The differences in Russian and Turkic narratives were not markers of opposing intentions or obscure meanings. It is argued here that this feature can be qualified as an instance of cultural bilingualism, which reflected the multiculturalism of the newspaper’s heterogeneous audience.
    Prezentowane studium przypadku bada dwujęzyczność kluczowej gazety rosyjskich muzułmanów z przełomu dziewiętnastego i dwudziestego wieku za pomocą analizy dyskursu. Gazetę Perevodchik-Terjiman (w przekładzie „Tłumacz”) publikowano od 1883 do 1918 na Krymie, a jej redaktorem naczelnym był Ismail Gasprinskii (1851‒1914), ważny działacz edukacyjny wśród rosyjskich muzułmanów. Do grudnia 1905 roku gazeta była dwujęzyczna, publikowano ją po rosyjsku i w języku ogólno-tureckim. Ten drugi miał się stać językiem literackim dla zamieszkujących imperium rosyjskie muzułmanów. Pomimo deklaracji, artykuły nie były dosłownymi tłumaczeniami i różniły się między sobą w kluczowych punktach. Nie chodziło jednak o zwykłe zatajenie czegoś przed niektórymi czytelnikami. Artykuł ten dowodzi, że jest to przykład bilingualizmu kulturowego, odzwierciedlającego wielokulturowość odbiorców gazety.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2021, 39, 1; 119-136
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Socialist-Revolutionary Emigration in Europe in 1907-1914: the moral-psychological atmosphere and centrifugal processes
    Emigracja socjalistów-rewolucjonistów w Europie w latach 1907–1914: atmosfera moralno-psychologiczna i procesy odśrodkowe
    Autorzy:
    Morozov, Konstantin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2230831.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Partia Socjalistów-Rewolucjonistów (PSR)
    rewolucja 1905-1907 w Rosji
    Organizacja Zagraniczna (Federacja) Grup Pomocy PSR
    zdemaskowanie Jewno Azefa
    atmosfera moralna i psychologiczna na emigracji
    Party of socialists-revolutionaries (PSR)
    Russian 1905–1907 revolution
    Foreign Organisation (Federation) of PSR Assistance Groups
    exposure of Yevno Azef
    moral and psychological atmosphere among emigres
    Opis:
    This article deals with the moral-psychological atmosphere in the Socialist-Revolutionary (S-R) emigration and the centrifugal processes in the S-R party. The article examines why these processes emerged after the defeat of the 1905–1907 revolution, how they progressed and how they were affected by the exposure of Yevno Azef. The author, using the documents of the Party commissions of inquiry and courts, provides numerous examples of deviant behaviour within the S-R Party and attempts to create a system of norms and mechanisms for countering the processes of disintegration of the Party organism and violation of the unwritten rules of behaviour of Party members.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 39, 1; 15-39
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Udział polskiej młodzieży w życiu politycznym Królestwa Kongresowego w latach 1905–1918 w świetle relacji z epoki
    Autorzy:
    Waingertner, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2032508.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-01
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    history of Poland in the 20th century
    political life in the Kingdom of Poland in the 20th century
    Polish youth organizations in the 20th century
    Revolution of 1905 in Poland
    Polish diaries
    historia Polski w XX w.
    życie polityczne Królestwa Polskiego w XX w.
    polskie organizacje młodzieżowe w XX w.
    rewolucja 1905 r. na ziemiach polskich
    pamiętniki polskie
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest próba rekonstrukcji zjawiska zaangażowania młodzieży polskiej w życie polityczne Królestwa Kongresowego w latach 1905–1918 w oparciu o relacje z epoki. Ich autorami są zarówno przedstawiciele ówczesnego młodego pokolenia, reprezentujący różne nurty polityczne, jak i dojrzali politycy, publicyści, działacze oświatowi i społeczni. Relacje te są nie tylko źródłem informacji o motywach politycznych wyborów i poczynań młodych Polaków w początkach XX w., roli i znaczeniu tego pokolenia w życiu politycznym Królestwa Polskiego, ale także o miejscu, jakie zajmowała młodzież w refleksji reprezentantów starszych generacji.
    The article attempts to reconstruct the phenomenon of the involvement of Polish youth in the political life of the Congress Kingdom in 1905–1918 based on reports from the period. Among their authors are members of the young generation of that time, representing various political currents, as well as mature politicians, publicists, and educational and social activists. These accounts are not only a source of information on the motives behind the political choices and actions of young Poles in the early twentieth century, the role and significance of this generation in the political life of the Polish Kingdom but also on the place that youth occupied within the reflections of representatives of older generations.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2021, 53, 3; 5-26
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Płk dypl. Kazimierz Stamirowski (1884-1943) -- beliniak, adiutant Naczelnika Państwa, działacz konspiracji piłsudczykowskiej podczas II wojny światowej
    Autorzy:
    Gałęzowski, Marek (1972- ).
    Powiązania:
    Mars 2003, t. 14, s. 43-60
    Data publikacji:
    2003
    Tematy:
    Stamirowski, Kazimierz.
    Józewski, Henryk
    Stamirowski Kazimierz (1884-1943) biografia.
    Piłsudski, Józef (1867-1935) adiutantura
    Legiony Polskie (1914-1917). 1 Pułk Ułanów biografie
    Obóz dla internowanych Beniaminów 1917-1918 r.
    Polska Organizacja Wojskowa Komenda Główna POW 1918 r.
    Szkoła Sztabu Generalnego (Warszawa) 1919 r.
    Sztab Generalny Wojska Polskiego. Oddział II 1919-1920 r.
    4 Armia WP Oddział II dowódca biografia
    Ścisła Rada Wojenna Biuro Ścisłej Rady Wojennej Oddział II dowódcy biografia
    Wyższa Szkoła Wojenna (Warszawa) absolwenci biografie
    7 Pułk Ułanów Lubelskich im. gen. Kazimierza Sosnkowskiego dowódcy 1918-1939 r.
    Dowództwo Okręgu Korpusu nr IX dowódcy 1926-1929 r.
    Polski Związek Zachodni biografie
    Związek Legionistów Polskich biografie
    Związek Peowiaków biografie
    Polski Związek Zachodni 1932-1937 r.
    Koło b. Żołnierzy 1 Pułku Legionów Polskich Beliny im. Józefa Piłsudskiego związku Legionistów Polskich
    Związek Peowiaków
    Komitet Honorowy Obchodu 25-lecia Związku Strzeleckiego
    Komitet Obchodu Dziesięciolecia Wojny z Bolszewikami
    Ogólnopolski Komitet Pożyczki Obrony Przeciwlotniczej
    Okręg Warszawa (Armia Krajowa)
    Związek Organizacji Wojskowej 1942-1943 r.
    Auschwitz-Birkenau (niemiecki obóz koncentracyjny)
    Polska Partia Socjalistyczna (1892-1948)
    Myśl Państwowa (czasop.) kadry
    Krzyż Oficerski Orderu "Polonia Resituta" odznaczeni biografie
    Order Wojenny Virtuti Militari V klasy odznaczeni biografie.
    Krzyż Niepodległości odznaczeni biografie
    Krzyż Walecznych odznaczeni biografie
    Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921 nadanie biografie
    Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości nadanie biografie
    Krzyż Oficerski Legii Honorowej odznaczeni biografie
    Order Gwiazdy Rumuńskiej odznaczeni biografie
    Socjalizm (ideologia i ruch społ.) organizacje Polska 20 w.
    Rewolucja 1905 r. biografie
    Adiutanci (wojsk.) Polska 1918-1919 r.
    Suwerenność państwa Polska 1918 r.
    Wojna 1919-1920 r. polsko-rosyjska biografie
    Przewrót majowy (1926)
    Zamach stanu Polska 1926 r.
    Oficerowie (wojsk.) Polska 20-21 w.
    Piłsudczycy organizacje Polska
    Obozy koncentracyjne
    Niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne
    II wojna światowa (1939-1945)
    Ruch oporu
    I wojna światowa (1914-1918)
    Biografia
    Ruchy społeczne
    Opis:
    Fot.; Sum.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-64 z 64

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies