Temat: religious poetry - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Moty Aurory w antycznej poezji chrześcijańskiej
The theme of dawn in ancient Christian poetry
Autorzy:: Adamiak, Jarosław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/613318.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: motyw Aurory
opis świtu
poezja chrześcijańska
hymn religijny
theme of Aurora
description of dawn
Christian poetry
religious hymn
Opis:: The theme of Dawn, which is present in the epics of Homer and later on in the poetry of Vergil and Ovid, was also present in ancient Christian poetry. This, on one side was due to ancient education, that included works by classical authors. On the other side, it resulted from the desire by Christian artists to mimic pagan masters. The theme of dawn is an example of acquasition of poetic patterns, but it also shows the original thought of Christian poets who gave it new meaning, identifying the Aurora with Christ.
Źródło:: Vox Patrum; 2013, 60; 79-92
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:: Vox Patrum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Motywy i symbole biblijne w polskojęzycznej poezji Białorusi XIX wieku
Autorzy:: Bahdanowicz, Iryna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/624789.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Belarusian literature, biblical motifs, religious poetry, romanticism, Christian symbols
literatura białoruska, motywy biblijne, poezja religijna, romantyzm, symbole chrześcijańskie
беларуская літаратура, біблійныя матывы і вобразы, рэлігійная паэзія, рамантызм, хрысціянскія сімвалы
Opis:: This article is devoted to the development of spiritual poetry in Polish-language literature of Belarus in the 19th century. Focus is brought to the interpretation of biblical motifs and images in the works of T. Lada-Zablotsky, Y. Chachot, G.Puzynya and V. Syrokomlya, with reference to the influence of romanticism on these writers. The poem Iyeremia’s cry by T. Lada-Zablotsky is presented as a literary paraphrase of Psalm 137 (136 in Eastern Christian tradition). Special attention is paid to the series of religious poems by Y. Chachot from the volume Songs of the Landlord, never studied before by Belarusian researchers. His works, modelled after the Epistles of Paul, have been received as a poetic interpretation of the Commandments and Christian Virtues, which in turn brought the concept of poetic “catechism” in Y. Chachot’s oeuvre. The comparison of the Biblical motifs in the works of G. Puzynya and V. Syrokomlya proves the associative closeness of the authors, seeking original metaphors and striving to give new meanings to Christian symbols, such as the bell, the cross, the church, or the cleric. The author comes to the conclusion that the interest in psalms as a genre and the biblical symbolism contained therein increased greatly in romantic literature, especially in poetry. References to biblical motifs allowed the poets to express patriotic feelings, to sacralize them, and to emphasize the ideals of freedom. Religious poetry of the period studied served didactic purposes, taking the form of a certain “secular apostleship”. We can therefore speak of poetic Christian pedagogy, whose principles of exegesis and catechesis were based on moral examples drawnfrom national history.
W artykule podjęto temat rozwoju poezji religijnej w polskojęzycznej literaturze białoruskiej XIX w. Analizie poddano sposoby interpretacji motywów biblijnych w twórczości Tadeusza Łady- Zabłockiego, Jana Czeczota, Gabrieli Puzyniny, Władysława Syrokomli, uwzględniając przy tym swoiste oddziaływanie romantyzmu na wymienionych twórców. Tekst Łady-Załockiego Żale Jeremiasza przedstawiono jako parafrazę psalmu 137 (w tradycji wschodniochrześcijańskiej – 136). Zwrócono uwagę na cykl religijnych wierszy Czeczota z tomu Pieśni ziemianina, który dotychczas nie był przedmiotem zainteresowania białoruskich naukowców. Utwory poety wzorowane na listach apostoła Pawła odczytano jako poetycką interpretację przykazań i cnót chrześcijańskich, co pozwoliło sformułować tezę o swoistym „katechizmie” poetyckim Czeczota. Porównanie motywów biblijnych w twórczości Puzyniny i Syrokomli pokazało bliskość asocjacyjną autorów, poszukujących niebanalnych metafor i dążących do nadania nowych znaczeń symbolom chrześcijańskim, takim jak: dzwon, krzyż, kościół, kleryk. Autorka artykułu dochodzi do wniosku, że w literaturze romantycznej, zwłaszcza w poezji, wzrasta zainteresowanie psalmami jako gatunkiem oraz zapisaną w nich symboliką biblijną. Odwołania do motywów biblijnych pomagają poetom wyrażać uczucia patriotyczne, sakralizować je, eksponować ideę wolności. Poezja religijna badanego okresu pełni funkcje dydaktyczne, przybierając postać swoistego „świeckiego apostolstwa”. Można zatem mówić o poetyckiej pedagogice chrześcijańskiej, której zasady egzegezy i katechezy oparte są na wzorach zaczerpniętych z historii narodowej.
Артыкул прысвечаны спецыфіцы развіцця рэлігійнай паэзіі ў польскамоўнай літаратуры Беларусі ХІХ стагоддзя. Аналізуюцца асаблівасці інтэрпрэтацыі біблійных матываў і вобразаў ў творчасці Тадэвуша Лады-Заблоцкага, Яна Чачота, Габрыэлі Пузыні, Уладзіслава Сыракомлі, адзначаецца, што зварот да іх быў абумоўлены ўплывам рамантызму. Верш Т. Лады-Заблоцкага Жаль Ераміі даследуецца як літаратурны парафраз 137 псалма (ва ўсходнехрысціянскай традыцыі – 136). Звяртаецца ўвага на цыкл рэлігійных вершаў Я.Чачо- та са зборніка Pieśni Ziemianina, які не быў дагэтуль прадметам увагі беларускіх даследчыкаў. Творы паэта, узорам для якога былі Пасланні апостала Паўла, разглядаюцца як паэтычная інтэрпрэтацыя біблійных запаведзяў і хрысціянскіх дабрачыннасцяў, што дае падставугаварыць пра своеасаблівы паэтычны “катэхізіс” Чачота. Параўнанне біблійных матываў у творчасці Г.Пузыні і У.Сыракомлі дазволіла выявіць асацыятыўную блізкасць аўтараў нашляху новай метафарызацыі і пераасэнсавання хрысціянскіх сімвалаў, такіх як: звон, крыж, святар, храм. Робяцца высновы, што ў літаратуры рамантызму, асабліва ў паэзіі, узрастае цікавасць да паэтыкі псалмоў як жанру і да біблійнай сімволікі. Зварот да біблійных матываў і вобразаў дапамагае паэтам выявіць патрыятычныя матывы, сакралізаваць іх, актуалізаваць ідэалы свабоды і змагання за вызваленне айчыны. Рэлігійная паэзія гэтага часу выконвае дыдактычна-выхаваўчую функцыю, набывае форму своеасаблівага паэтычнага “свецкага апостальства”. Таму можна гаварыць пра паэтычную хрысціянскую педагогіку, прынцыпы экзегезы і катэхезы якой грунтуюцца на маральных прыкладах з нацыянальнай гісторыі.
Źródło:: Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:: Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Jesus and the Samaritan Woman: Meeting with Christ in Karol Wojtyła’s Song of the Brightness of Water
Jezus i Samarytanka. Spotkanie człowieka z Chrystusem w ujęciu Pieśni o blasku Wody, Karola Wojtyły
Autorzy:: Bogacz, Roman
Ligas, Maria Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/951876.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:: Jesus Christ
Samaritan Woman
meeting with Christ
Karol Wojtyła (1920-2005)
Song of the Brightness of Water Polish poetry
religious poetry
Jezus Chrystus
Samarytanka
spotkanie z Chrystusem
Pieśń o blasku wody
poezja polska
poezja religijna
Opis:: In the summary of the reflection on Christ’s dialogue with the Samaritan woman, we should say that the preoccupation with the meeting - awakening explains the absence of philosophical, historical and national topics in the early poetry of K. Wojtyła. It also allows for the conclusion that the probable source of the metaphorical description are the author's own experiences. Individual, unique, and religious experience was the imperative that forced him to write a lyrical diary. It also gave the poems significant testimony of a different reality. The meeting of Christ with the Samaritan woman has an individual dimension. It is connected with the transformation of the life of a human, who turning to the inner self, discovers the richness of the spiritual life. Contact with Jesus, as K. Wojtyła describes in his works, is shaped by the mysteries: the Incarnation, the Cross and the Resurrection, which leads the believer to eternal life. Three Christian virtues play an important role in the dialogue of Jesus with man: faith, hope, and love that shape human behavior. They define a person’s response to the proposal of meeting with God, and actually to the opportunity of seeing Him “face to face” for all eternity.
Podsumowując rozważania na temat dialogu Samarytanki z Chrystusem należy powiedzieć, że zaabsorbowanie spotkaniem – przebudzeniem wyjaśnia fakt nieobecności we wczesnej poezji K. Wojtyły wątków filozoficznych, historycznych i narodowych. Pozwala również na stwierdzenie, że prawdopodobnym źródłem metaforycznego opisu są własne przeżycia Autora. Indywidualne, niezwykłe, religijne doświadczenie było imperatywem, które nie pozwalało milczeć stało się bodźcem do pisania lirycznego pamiętnika. Ono nadało również tym wierszom rangę świadectwa, za którym stoi inna rzeczywistość. Spotkanie Chrystusa z Samarytanką ma wymiar indywidualny, jednostkowy. Wiąże się ono z przemianą życia człowieka, który zwracając się w stronę własnego wnętrza, odkrywa bogactwo życia duchowego. Kontakt z Jezusem, jaki opisuje w swych utworach K. Wojtyła, kształtowany jest przez tajemnice: Wcielenia, krzyża i Zmartwychwstania, jakie prowadzą wierzącego ku życiu wiecznemu. Istotną rolę w dialogu Jezusa z człowiekiem pełnią trzy cnoty chrześcijańskie: wiara, nadzieja i miłość, jakie kształtują ludzkie postępowanie. To one wyznaczają odpowiedź osoby na propozycję spotkania z Bogiem, a właściwie na możliwość oglądania Go „twarzą w twarz” przez całą wieczność.
Źródło:: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 4(8); 27-50
2299-9922
Pojawia się w:: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Jezus i Samarytanka. Spotkanie człowieka z Chrystusem w ujęciu Pieśni o blasku Wody, Karola Wojtyły
Jesus and the Samaritan Woman: Meeting with Christ in Karol Wojtyła’s Song of the Brightness of Water
Autorzy:: Bogacz, Roman
Ligas, Maria Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/951875.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:: Jesus Christ
Samaritan Woman
meeting with Christ
Karol Wojtyła (1920-2005)
Song of the Brightness of Water
Polish poetry
religious poetry
Jezus Chrystus
Samarytanka
spotkanie z Chrystusem
Pieśń o blasku wody
poezja polska
poezja religijna
Opis:: In the summary of the reflection on Christ’s dialogue with the Samaritan woman, we should say that the preoccupation with the meeting - awakening explains the absence of philosophical, historical and national topics in the early poetry of K. Wojtyła. It also allows for the conclusion that the probable source of the metaphorical description are the author's own experiences. Individual, unique, and religious experience was the imperative that forced him to write a lyrical diary. It also gave the poems significant testimony of a different reality. The meeting of Christ with the Samaritan woman has an individual dimension. It is connected with the transformation of the life of a human, who turning to the inner self, discovers the richness of the spiritual life. Contact with Jesus, as K. Wojtyła describes in his works, is shaped by the mysteries: the Incarnation, the Cross and the Resurrection, which leads the believer to eternal life. Three Christian virtues play an important role in the dialogue of Jesus with man: faith, hope, and love that shape human behavior. They define a person’s response to the proposal of meeting with God, and actually to the opportunity of seeing Him “face to face” for all eternity.
Podsumowując rozważania na temat dialogu Samarytanki z Chrystusem należy powiedzieć, że zaabsorbowanie spotkaniem – przebudzeniem wyjaśnia fakt nieobecności we wczesnej poezji K. Wojtyły wątków filozoficznych, historycznych i narodowych. Pozwala również na stwierdzenie, że prawdopodobnym źródłem metaforycznego opisu są własne przeżycia Autora. Indywidualne, niezwykłe, religijne doświadczenie było imperatywem, które nie pozwalało milczeć stało się bodźcem do pisania lirycznego pamiętnika. Ono nadało również tym wierszom rangę świadectwa, za którym stoi inna rzeczywistość. Spotkanie Chrystusa z Samarytanką ma wymiar indywidualny, jednostkowy. Wiąże się ono z przemianą życia człowieka, który zwracając się w stronę własnego wnętrza, odkrywa bogactwo życia duchowego. Kontakt z Jezusem, jaki opisuje w swych utworach K. Wojtyła, kształtowany jest przez tajemnice: Wcielenia, krzyża i Zmartwychwstania, jakie prowadzą wierzącego ku życiu wiecznemu. Istotną rolę w dialogu Jezusa z człowiekiem pełnią trzy cnoty chrześcijańskie: wiara, nadzieja i miłość, jakie kształtują ludzkie postępowanie. To one wyznaczają odpowiedź osoby na propozycję spotkania z Bogiem, a właściwie na możliwość oglądania Go „twarzą w twarz” przez całą wieczność.
Źródło:: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 4(8); 51-71
2299-9922
Pojawia się w:: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Mała litania uroczysta Karola Szymanowskiego
Karol Szymanowski’s Little Solemn Litany
Autorzy:: Boniecki, Edward
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2179081.pdf
Data publikacji:: 2023-03-21
Wydawca:: Związek Kompozytorów Polskich
Tematy:: Karol Szymanowski
muzyka religijna
Jerzy Liebert
poezja religijna
franciszkanizm
Litania do Marii Panny op. 59
sacred music
religious poetry
Franciscanism
Litany to the Virgin Mary Op. 59
Opis:: „Litania do Marii Panny. Dwa fragmenty” op. 59 (1930–1933) była ostatnim utworem wokalnym w twórczości Karola Szymanowskiego. Na niej zakończył trwającą przez wszystkie lata jego działalności kompozytorskiej przygodę ze słowem poetyckim. Skomponowana do fragmentów wiersza Jerzego Lieberta pod tym samym tytułem, z tomu „Gusła ”(1930), była zarazem hołdem złożonym przedwcześnie zmarłemu na gruźlicę w 1931 roku młodemu poecie przez przejętego jego losem Szymanowskiego. Dla kompozytora spotkanie z Liebertem stało się jednym z najważniejszych duchowych wydarzeń w ostatnim okresie życia. Na płaszczyźnie twórczej zbliżył ich do siebie franciszkanizm, jako dążenie do prostoty w sztuce oraz stosunek do rzemiosła artystycznego, do „métier”. Przeżywający żarliwie nawrócenie religijne Liebert, który do polskiej poezji religijnej wprowadził nowy ton, potrącił religijną strunę duszy Szymanowskiego i pomógł mu wydobyć jeszcze muzykę z wyczerpanych już zdaniem autora „Stabat Mater” pokładów jego religijności. Tym samym przyczynił się do ożywienia życia duchowego kompozytora i sprowokował go do swego rodzaju „rachunku sumienia”, którego owocem była właśnie „Litania”. Małe arcydzieło liryki wokalnej ukazujące nowe perspektywy w twórczości Szymanowskiego, a jednocześnie modlitwa kompozytora, jak „Mała msza uroczysta” Gioacchina Rossiniego.
“Litany to the Virgin Mary. Two fragments” op. 59 (1930–33) was the last vocal work in Karol Szymanowski’s oeuvre. Its writing marked the end of Szymanowski’s adventure with poetry, which had lasted throughout his activity as a composer. Composed to fragments of Jerzy Liebert’s poem with the same title, from the collection “Gusła” (1930), it was also a tribute to the young poet–who died prematurely of tuberculosis in 1931–paid by Szymanowski, who was moved by Liebert’s fate. Meeting Liebert became one of the most important spiritual experiences for the composer in the last few years of his life. What brought the two men close on the creative level was Franciscanism as striving for simplicity in art and their attitude to artistic craftsmanship, to the “métier”. Liebert, who experienced a fervent religious conversion and who introduced a new tone into Polish religious poetry, touched a religious chord in Szymanowski’s soul and helped him to extract more music from the reserves of his religiosity, apparently already exhausted in the opinion of the author of “Stabat Mater”. In doing so, he contributed to a revitalisation of the composer’s spiritual life and provoked him into carrying out an “examination of conscience”, as it were, which ultimately led to the writing of the “Litany”. A small masterpiece of vocal lyricism showing new perspectives in Szymanowski’s oeuvre and at the same time a prayer, like Gioacchino Rossini’s “Petite messe solennelle”.
Źródło:: Polski Rocznik Muzykologiczny; 2022, 20; 262-298
1733-9871
2719-7891
Pojawia się w:: Polski Rocznik Muzykologiczny
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Obraz pasterzy w staropolskich kolędach i pastorałkach (na materiale tzw. „Kantyczek karmelitańskich” z XVII i XVIII wieku)
Autorzy:: Borejszo, Maria
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/776810.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: literature
the Enlightenment
religious lyric poetry
song
Christmas carol
pastoral Christmas carol
religion
Christmas
Opis:: The image of shepherds in old Polish Christmas carols and pastoral Christmas carols (based on the material provided by the so-called Carmelite Canticles “Kantyczki karmelitańskie” from the 17th and the 18th centuries) Summary The article discusses the images of shepherds, that have come to be identified with Christmas, as they were created in Christmas carol songs written by Polish authors through the seventeenth and the eighteenth centuries. The study covers 358 songs included in the so-called “Kantyczki karmelitańskie” (Carmelitan Canticles) compiled and written down in the eighteenth century (presumably from the 1720s to the end of the century) for the use of the Cracow-based Carmelite nuns. In 1980, the collection of songs was published by Barbara Krzyżaniak (see Kantyczki karmelitańskie. Rękopis z XVIII wieku, przygotowała do wydania B. Krzyżaniak, Kraków 1980, 419). A thorough analysis of the collection has made it possible to identify that a large portion of the Christmas carols that introduce the pastoral thread make up for the bulk of the manuscript under scrutiny (about 46 per cent of the texts). These are original songs, deeply embedded in Old Polish social and natural reality (with mainly pastoral and rustic setting), and thus easily reaching a wide audience of the time. The image of shepherds reconstructed on the basis of the works in the collection includes such elements as: 1) Christian names, surnames (patronymics), and nicknames of shepherds (in all, more than 140 anthroponyms, included in the appendix); 2) characteristic physical and psychological features attributed to particular members of the community of shepherds; 3) the set of social rules governing the relations within the group; 4) particular distinctive and characteristic elements of represented world in which the community operated (e.g. shepherd’s attires, home utensils and equipment to be used for agricultural production, food and dairy products, farm animals and musical instruments). The author claims that the informative nature of the texts clearly indicates that the image of shepherds preserved in Christmas carols had been succumbed to a far-reaching Polonisation process. The settings for the Christmas carol songs were thus purposefully and consistently embedded in Polish local and authentic reality, which undoubtedly gave them mass appeal to people across a wide spectrum of social sectors. Keywords: literature, the Enlightenment, religious lyric poetry, song, Christmas carol, pastoral Christmas carol, religion, Christmas
Źródło:: Slavia Occidentalis; 2012, 69; 23-44
0081-0002
Pojawia się w:: Slavia Occidentalis
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Polskie realia w kolędach i pastorałkach XVII i XVIII wieku (na materiale tzw. Kantyczek karmelitańskich)
The Image of the World in Christmas Carols and Songs of the 17th and 18th Century (Based on the So-called Kantyczek karmelitańskich [“Carmelite Canticles”])
Autorzy:: Borejszo, Maria
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1045540.pdf
Data publikacji:: 2014-01-01
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: Enlightenment
religious lyric poetry
song
Christmas carol
Opis:: The object of research for the author of the article has been the ancient realities recorded in the texts of carols from the 17th and 18th centuries. The material originates from an extensive manuscript collection of Christmas carols and songs, comprising 357 texts, owned by the cloister of Carmelite nuns in Cracow. This invaluable written monument of religious lyric poetry was published in print by Barbara Krzyżaniak in 1980. The image of the world presented in the Old-Polish carols reflects – in a careful and detailed manner – the realities of the Baroque and the Enlightenment periods, especially the realities of poor Polish rural areas, which the authors of Christmas carols must have known firsthand. Specific saturation of Christmas songs with lay motifs can be observed in the central and closing part of the studied collection.In the lexicon found in Kantyczki karmelitańskie, which describes Old-Polish realities, two basic categories can be distinguished: one of them is composed of proper names (mainly the names and nicknames of shepherds and the names of nuns), the second – much more extensive and internally diversified – comprises the names of all kinds of objects that appear in the descriptions of shepherds’ preparations prior to their journey or merry-making at Christ’s crib. They are, for example, the information about the clothes worn by shepherds, farming implements and household objects, the means of transportation, foodstuffs, dishes, the animals reared or living free, the plants cultivated by people or growing naturally, musical instruments etc.
Źródło:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 1; 11-34
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Pius Vates
Autorzy:: Borkowski, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2030565.pdf
Data publikacji:: 2021-02-21
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: pious poetry
liturgical function of the text
religious literary themes
poet as a prophet
Opis:: The question dealt with in the paper is as follows: to what extent might the notion of “religious literature” be functional if applied both to the early modernliterature and the contemporary literary culture? Does it mean “sacred literature,” simply opposed to the “secular” one, whatever it might mean? The author’s suggestion is to use the notion of “religious literature” more consistently, depending strictly on the liturgical functions of the text (e.g. of prayers, hymns or homilies), while the term “sacred literature” should be used only with reference to the so-called “Sacred Books,” i.e. the Revelation recognized in a given religious system. The sense of the terms “pious literature” or “pious poet,” however, should be much broader, going beyond the limitations of religious functions of the text and reflecting a quasi-prophetic intellectual and moral status of the writer.
Źródło:: Tematy i Konteksty; 2020, 1; 63-73
2299-8365
Pojawia się w:: Tematy i Konteksty
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Pius vates
Autorzy:: Borowski, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27311235.pdf
Data publikacji:: 2021-06-06
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: pious poetry
liturgical function of the text
religious literary theme
poet as a prophet
poezja pobożna
liturgiczna funkcja tekstu
tematy literatury religijnej
poeta-prorok
Opis:: The question we are dealing with in the paper is as follows: to what extent might the notion of “religious literature” be functional if applied both to the early modern literature and to the contemporary literary culture? Does it mean “sacred literature”, simply opposed to the “secular” one, whatever it might mean? The author’s suggestion is to use the notion of “religious literature” more consistently, strictly according to the liturgical functions of the text (e.g. the prayers, hymns or homiletics) while the term “sacred literature” should be used regarding only the so-called “Sacred Books” i.e. the Revelation recognized in a given religious system. The sense of the term “pious literature” or “pious poet” however would be much broader, crossing the limitations of religious functions of the text and reflecting a quasi-prophetic intellectual and moral status of the writer.
Źródło:: Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 22-31
2299-8365
Pojawia się w:: Tematy i Konteksty
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Motywy religijne w poezji ks. Józefa Janiszewskiego (1880-1940) z okresu bukowińskiego (1908-1919)
Religious Motifs in Fr. Joseph Janiszewski’s Poetry (1880-1940) of the Bukovinian Period (1908-1919)
Религиозные мотивы в поэзии Юзефа Янишевского (1880-1940) буковин- ского периода (1908-1919)
Autorzy:: Bujak, Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/440932.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:: Bukowina
Janiszewski Józef
ksiądz (1880-1940)
Kościół rzymskokatolicki na Bukowinie
poezja patriotyczna
poezja polska
poezja religijna
Polacy na Bukowinie
prasa polska XIX i XX w.
ruch abstynencki
Bukovina
Fr. Joseph Janishevski (1880-1940)
Roman-catholic Church in Bukovina
patriotic poetry
Polish poetry
religious poetry
Poles in Bukovina
Polish press 19th and 20thc.
abstinent movement
Буковина
ксёндз Юзеф Янишевский (1880 1940)
римско-католическая церковь на Буковине
патриотическая поэзия
польская поэзия
религиозная поэзия
поляки на Буковине
польская пресса XIX и начала XX века
абстинентское движение
Opis:: Jak dotąd nikt nie zajmował się badaniem dorobku duszpasterskiego, społecznego i pisarskiego ks. Józefa Janiszewskiego (1880-1940) na Bukowinie. Artykuł powstał przy pomocy metodologii historycznoliterackiej (historiograficzna analiza dokumentu literackiego). Niniejsze opracowanie jest pierwszą próbą zwrócenia uwagi na człowieka i jego poezję ubogacającą ducha religijnego, zachęcającą do kształcenia, unikania nałogów, wyzwolenia się z nich, nadto do wytrwałej, zbiorowej pracy dla wzmocnienia patriotyzmu i walki o niepodległość Polski. Działalność oraz twórczość literacka tego wzorowego kapłana polskiego były m.in. powodem osadzenia go w niemieckim obozie koncentracyjnym oraz męczeńskiej śmierci podczas II wojny (zginął z rąk hitlerowskich Niemców w 1940 r.). Poezja ks. J. Janiszewskiego może być pomocna w kształtowaniu osobowości współczesnych kapłanów oraz świeckich Polaków. Ksiądz-poeta może służyć za wzór wychowawczy do naśladowania w trudnym XXI wieku. Artykuł niniejszy, mający charakter obszerniejszej rozprawy, jest istotnym przyczynkiem do dziejów literatu-ry polskiej istotnie rozszerzającym źródłową wiedzę o zapomnianych dokonaniach literackich księdza J. Janiszewskiego. Powołanie kapłańskie złączone z potrzebą uczestnictwa w życiu zbiorowości religijnej i narodowej zaowocowało kazaniami, popularnymi odczytami, publicystyką prasową oraz twórczością poetycką ze znamiennym dydaktyzmem adresowanym przede wszystkim do ludu polskiego, żyjącego w nędzy duchowej, intelektualnej, politycznej i materialnej. Niektóre cechy tej poezji zaprezentowano na wybranych przykładach, które dowodzą, że ks. Józef Janiszewski był utalentowanym i pracującym nad swoim warsztatem poetą. Mimo rozlicznych, absorbujących zajęć duszpasterskich i społecznych, zdołał stworzyć przynajmniej kilkadziesiąt udanych, zróżnicowanych tematycznie, formalnie i wersyfikacyjnie utworów wierszowanych. Znaczna część tych poezji nosiła cechy tzw. kontrafaktury, tj. skomponowana była rytmicznie do rytmów znanych już melodii, przez co nadawała się do śpiewu jako hymny, kolędy, marsze lub inne pieśni. Autor artykułu jako pierwszy w historiografii literatury opisuje sylwetkę ks. J. Janiszewskiego oraz opisuje i ogólnie analizuje jego twórczość literacką (nowość). Autor jako pierwszy z badaczy odkrywa zapomnianego księdza-poetę działającego na Bukowinie na początku XX w. (ziemie na pograniczu obecnej Ukrainy i Rumunii). Do tekstu dodano pierwszy raz publikowaną obszerną bibliografię podmiotową (wykaz dzieł autorskich ks. Janiszewskiego).
Until now nobody yet has studied the pastoral, social and written work of Fr. Joseph Janishevski (1880-1940) of Bukovina. The following article was prepared with the help of the historic-literary method (historiographic analysis of the literary document). This is the first attempt of drawing attention to a man and his poetry enriching the religious spirit and encouraging to education, to avoiding addictions and abandoning them, to persistent community effort for strengthening patriotism and struggle for freedom of Poland. The activity and literary creativity of this eminent Polish priest were among other reasons responsible for his imprisonment and placing him in German concentration camp, which finally led to his martyrdom during the World War II (1940). Poetry of Fr. J. Janishevski may appear helpful in shaping personalities of contemporary priests and lay Poles. A priest-poet may serve as a pedagogic pattern to follow in a difficult 21st century. The present paper, having a form of a larger dissertation, may significantly contribute to the history of Polish literature by broadening essentially the resource knowledge about the forgotten literary work of Fr. J. Janishevski. His priestly vocation together with the need of participation in the religious and national community life flourished in sermons, popular speeches, published pieces and poetic creativity. All were characterized by a significant didactism addressed mainly to Polish folk, existing in spiritual, intellectual, political and material poverty. Some features of this poetry were presented in the selected examples, which prove that Fr. J. Janishevski was a talented poet working on his craft. Apart from his numerous and absorbing pastoral and social dealings, he managed to write at least several dozens smart, various in subject, form and verse pieces of poetry. A major part of this poetry was a kind of contrafacture, i.e. it was composed according the rhythm of well known melodies, so it was ready to be sung as hymns, Christmas carols, marches or other songs. The author of this article is the first in the historiography of literature, who describes the personality of Fr. J. Janishevski and analyses his literary work (novelty). He is also the first to discover the forgotten priest-poet in Bukovina at the earliest of the 20th c. (the area at the frontier of the Ukraine and Romania). The text is supplemented with the first published wide subject bibliography (a list of works by Fr. Janishevski).
До сих пор никто не занимался изучением пастырского, общественного и писательского наследия ксёндза Юзефа Янишевского (1880-1940) на Буко- вине. Автор статьи опирается на историко-литературную методологию (историографический анализ литературного документа). Данное исследова- ние является первой попыткой обратить внимание на этого человека и его обогащённую религиозным духом поэзию – на человека, склонного к совершенствованию, к избеганию дурных привычек, избавлению от них, особенно к длительной, совместной работе по укреплению патриотизма и борьбе за независимость Польши. Деятельность и литературное творчество этого образцового польского священника были, между прочим, причиной заключения его в немецкий концлагерь и мученической смерти во время Второй мировой войны (погиб от рук гитлеровцев в 1940 г.). Поэзия ксёндза Ю. Янишевского может быть полезна в формировании личности священни- ков и польских граждан. Ксёндз-поэт может служить образцом воспитания и примером подражания в трудном ХХI веке. Данная статья имеет характер обширного исследования, является суще- ственным вкладом в изучение польской литературы, расширяющим источ- ники знания о забытых литературных произведениях ксёндза Ю. Янишевского. Священническое призвание в соединении с потребностью участия в жизни религиозной и гражданской общественности засвидетель- ствованы его проповедями, популярными докладами, газетной публицисти- кой, а также поэтическим творчеством с характерным дидактизмом, адресо- ванным прежде всего польскому народу, живущему в духовной, интеллекту- альной, политической и материальной нужде. Некоторые черты этой поэзии представлены в избранных примерах, которые доказывают, что ксёндз Юзеф Янишевский был талантлив и прилежен в работе над своим поэтическим мастерством. Помимо различных всепоглощающих занятий, пастырских и общественных, он смог создать не менее нескольких десятков удачных, тематически и по версификации разнообразных произведений. Значительная часть этих стихов имеет характер так называемой контрафактуры, то есть соответствует ритмам известных мелодий, благодаря чему они могли быть использованы для пения как гимны, марши и иные песни. Автор статьи впервые в истории литературы представляет портрет ксён- дза Ю. Янишевского и общий анализ его литературного творчества (новиз- на). Автор впервые открывает забытого ксёндза-поэта, жившего на Буковине в начале ХХ века (территория на пограничье нынешних Украины и Румы- нии). К тексту статьи прилагается впервые публикующаяся обширная библиография по предмету исследования (список произведений ксёндза Янишевского).
Źródło:: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 1(5); 135-212
2299-9922
Pojawia się w:: Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Kołczan miłości, czyli o metamorfozach starej alegorii
The quiver of love or on transformations of an old allegory
Autorzy:: Buszewicz, Elwira
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2012657.pdf
Data publikacji:: 2016-06-01
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:: miłość świecka i święta
alegorie miłości
Jan Kochanowski
Elizeusz od św. Maryi
poezja religijna
secular and sacred love
allegories of love
Elisaeus a Sancta Maria
religious poetry
Opis:: The aim of this paper is to show how the allegory of an arrow piercing the heart, as an element of erotic discourse, functioned in early-modern Polish poetry (both secular and religious). The author analyses two poems: a vernacular poem by Jan Kochanowski, from his collection of Songs (I 4), published in 1585 in Krakow, and its Latin paraphrase written in 17th century by Elisaeus a Sancta Maria OCD, who was the author of a verse collection De vita, gestis ac miraculis sanctae matris nostrae Theresiae a Iesu, Seraphicae virginis Lyricorum libri IV, epodon liber unus duoque epigrammatum, published in 1650 in Krakow as well. Elisaeus calls his paraphrase a “palinody” because of its polemic tendencies. The analysis of Kochanowski’s song focuses on finding the dominant elements of each stanza for the purpose of demonstrating that the Carmelite poet saved their order, but presented them in a completely different dimension, in a new ideological context, opening a metaphysical perspective.
Źródło:: Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 211-222
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:: Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: „Przez płytką rzekę historii”. Jan Paweł II i wątki oświeceniowe
“Across the Shallow River of History”: John Paul II and the Threads of the Enlightenment
Autorzy:: Chachulski, Tomasz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1753200.pdf
Data publikacji:: 2020-12-28
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: Jan Paweł II
oświecenie
polska poezja religijna
John Paul II
Enlightenment
Polish religious poetry
Opis:: Artykuł składa się z czterech cząstek poświęconych różnym okolicznościom, w jakich Jan Paweł II ujawniał swoje zainteresowanie literaturą i szerzej – kulturą XVIII wieku. W części pierwszej analizie poddano fragment wystąpienia Papieża w polskim parlamencie w dniu 11 czerwca 1999 roku. Jan Paweł II przywołał wówczas ideę Konstytucji 3 Maja i przytaczając hasła związane z jej uchwaleniem oraz z powrotem do Polski gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, dokonał aktualizacji przesłania, tak ważnego dla polskiej świadomości. W części drugiej analizie poddano te fragmenty książki Pamięć i tożsamość, w których Jan Paweł II mówi o roli oświecenia w europejskiej historii nowożytnej i o niejednoznacznym dziedzictwie oświecenia w XX wieku. W części trzeciej przywołano kilka uwag Papieża na temat wartościowania dzieł literackich – znów nawiązując do tomu Pamięć i tożsamość. Jan Paweł II wydawał się szczególnie cenić takie ich cechy, jak artystyczna doskonałość, dzieło literackie jako świadectwo życia, wreszcie głębokie, bezkompromisowe zaangażowanie Autora w wierze. W części czwartej wskazano te utwory, powstałe w wieku XVIII, które były lub z dużą dozą prawdopodobieństwa mogły być przedmiotem zainteresowania i akceptacji Jana Pawła II – z uwagi na jego preferencje, wybory i literackie zainteresowania.
This article consists of four sections devoted to the various circumstances in which John Paul II revealed his interest in the literature and culture of the 18th century. In the first part, a fragment of the Pope’s speech to the Polish parliament on June 11th, 1999 was analysed. John Paul II then recalled the Constitution of May 3rd and, citing the slogans related to its adoption and General Jan Henryk Dąbrowski’s return to Poland, updated the message, one which is so important for the Polish consciousness. The second part analyses those fragments of the book Memory and Identity in which John Paul II talks about the role of the Enlightenment in modern European history and the ambiguous heritage of the Enlightenment in the 20th century. The third part recalls some of the Pope’s comments on the evaluation of literary works in Memory and Identity. John Paul II seemed to particularly value such qualities as artistic perfection, a literary work as a testimony of life, and finally, the deep, uncompromising commitment of an author to their faith. The fourth part indicates those works, created in the eighteenth century, which were, or with a high degree of probability could be, the subject of interest and acceptance by John Paul II, based on his preferences, choices and literary interests.
Źródło:: Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1 Special Issue; 345-355
0035-7707
Pojawia się w:: Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Wyobraźnia religijna w Wieku nowym Krzysztofa D. Szatrawskiego
Religious imagination in the Wiek nowy by Krzysztof D. Szatrawski
Autorzy:: Chojnowski, Zbigniew
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32083740.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:: religious imagination
cultural disaster
poetry and civilization
turn of the 20th and 20th centuries
wyobraźnia religijna
kulturowa katastrofa
poezja i cywilizacja
przełom wieków XX i XX w.
Opis:: Autor artykułu przedstawia religijne motywy w poezji. Odniesienia do sacrum służą do zdiagnozowania sytuacji duchowej i moralnej współczesnego świata, który znajduje się w fazie kulturowej katastrofy. Poeta przywołuje różne warstwy tradycji i konfrontuje je z cywilizacją. Wiersze świadczą o erozji wyobraźni religijnej i bezradności człowieka wobec postępującego duchowego samozniszczenia ludzkości.
The author of this article presents religious motives in poetry. References to the sacred are used to diagnose the spiritual and moral situation of the contemporary world, which is in the phase of a cultural catastrophe. The poet evokes various layers of tradition and confronts them with civilization. The poems testify to the erosion of religious imagination and the helplessness of man in the face of the progressing spiritual self-destruction of humanity.
Źródło:: Język - Szkoła - Religia; 2020, 15; 58-68
2080-3400
Pojawia się w:: Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Zawierzyć Bogu całkowicie - twórczość Stanisława Kazimierza Leszczyńskiego (1944-2020)
To trust God completely. The work of Stanisław Kazimierz Leszczyński (1944 - 2020)
Autorzy:: Ciechalski, Arkadiusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2234812.pdf
Data publikacji:: 2022-10-15
Wydawca:: Teologiczne Towarzystwo Naukowe Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku
Tematy:: Stanisław K. Leszczyński
poets from Kujawy
contemporary Polish poetry
reflective-religious poetry
wood carving
Stanisław K. Leszczyński,
poeci z Kujaw
polska poezja współczesna
liryka refleksyjno-religijna
rzeźba w drewnie
Opis:: S.K. Leszczyński to poeta, który studiował fizykę i matematykę na UMK i filozofię na UW, a związany był z Nauczycielskim Klubem Literackim we Włocławku. Wiersze publikował w prasie lokalnej i ogólnopolskiej, wydał cztery tomiki poetyckie. W jego twórczości zauważyć się daje wrażliwość na urodę świata i powaby natury oraz zachwyt nad bujnością życia. Poeta wyrażał fascynację wsią jako krainą arkadyjską. Wybór życia z dala od wielkich skupisk ludzkich, pośpiechu, blichtru i sztucznych wartości pogłębił w nim postawę refleksyjną. Jego wiersze mają wymiar metafizyczny, obecna jest w nich wrażliwość religijna i etyczna. Autor nawiązuje do problematyki biblijnej oraz twórczości M. Sępa Szarzyńskiego, F. Karpińskiego, A. Mickiewicza, B. Leśmiana, K.I. Gałczyńskiego, S. Grochowiaka czy W. Broniewskiego. Jego język poetycki jest bogaty, gęsto ozdobiony nietuzinkowymi metaforami, porównaniami, epitetami, a także konstrukcjami o wydźwięku paradoksalnym. Występuje w nim swoista drapieżność obrazowania, a także sielankowa łagodność. Poeta nie stronił też od dosadności i wyrażeń nacechowanych silnie ekspresją, które zderzał z rzeczywistością uniwersalną, transcendentną. Z tradycją łączy go częste stosowanie układu stroficznego, przestrzeganie zasad rytmiki, przywiązanie do rymów, przeważnie niedokładnych, bywa, że o charakterze asocjacyjnym. Ze współczesnością – zmetaforyzowanie i eliptyczność wypowiedzi, tworzenie wierszy stychicznych, w których segmentacja tekstu zależy od indywidualnych akcentów logicznych i emocjonalnych, rezygnacja ze znaków przestankowych, porzucenie tradycyjnych schematów wersyfikacyjnych. S.K. Leszczyński zajmował się też rzeźbą w drewnie. Wykonywał amfory, kielichy, patery i inne przedmioty, które wystawiane były w galeriach krajowych i zagranicznych. Twórczość artysty rozpięta jest między tymi dwoma żywiołami, gdzie w jednym królują słowa, a w drugim formy wydobywane z drewna; w jednym jest abstrakcyjna ulotność, a w drugim namacalny konkret; wreszcie w jednym szukanie mądrości, filozofowanie, w drugim zaś uroda tego, co fizyczne. Artysta, obracając się w tych skrajnie odległych od siebie światach, próbował osiągnąć swoistą pełnię.
S.K. Leszczyński was a poet who studied physics and mathematics at the Nicolaus Copernicus University and philosophy at the University of Warsaw. He was associated with the Teachers’ Literary Club in Włocławek. He published poems in the local and national press, and published 4 volumes of poetry. His work shows sensitivity to the beauty of the world and the charms of nature, as well as admiration for the lushness of life. The poet expressed his fascination with the countryside perceiving it as an Arcadian land. His choice to live away from great clusters of people, haste, glitz and artificial values deepened his reflective attitude. His poems have a metaphysical dimension; some religious and ethical sensitivity is present in them. The author refers to biblical issues and the works of Polish writers: M. Sęp Szarzyński, F. Karpiński, A. Mickiewicz, B. Leśmian, K.I. Gałczyński, S. Grochowiak and W. Broniewski. His poetic language is rich, densely adorned with extraordinary metaphors, comparisons, epithets, and paradoxical constructions. One can observe some specific predatory imaging in it, as well as an idyllic gentleness can also be perceived. The poet did not shy away from bluntness and expressions that were strongly expressive, which he clashed with the universal, transcendent reality. By the frequent use of a strophic pattern, adherence to the rules of rhythm, adherence to rhymes, mostly inaccurate, and sometimes associative, he connects his works with tradition. On the other hand, he encounters contemporary – metaphorical and elliptical expression, creating stychic poems in which the segmentation of the text depends on individual logical and emotional accents, giving up punctuation marks, abandoning traditional versification schemes. S.K. Leszczyński also dealt with wood carving. He created amphoras, goblets, platters and other items that were displayed in domestic and foreign galleries. The work of this artist is stretched between these two elements, where words reign in one, and forms extracted from wood- in the other; in one there is an abstract elusiveness, and in the other- a tangible concrete; and finally, in one, seeking wisdom, philosophizing, and in the other, the beauty of what is physical. The artist, rotating in these extremely distant worlds, tried to achieve a kind of fullness and completeness.
Źródło:: Studia Włocławskie; 2022, 24; 640-662
1506-5316
2449-8777
Pojawia się w:: Studia Włocławskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Obrazy biczowania Chrystusa w wybranych mesjadach pasyjnych z XVII wieku
Autorzy:: Drożdżewicz, Monika
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2030354.pdf
Data publikacji:: 2021-06-06
Wydawca:: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:: Baroque
Polish epic poetry
Polish Passion literature
messiad
Polish religious poetry
Passion symbols
barok
epos polski
literatura pasyjna polska
mesjada
poezja religijna polska
symbolika pasyjna
Opis:: My paper addresses the ways of presenting the Passion of Christ in the 17th century Polish passion messiads. Concentrating on the images of the flagellation of Christ in the narrative poems of Kasper Miaskowski, Abraham Rożniatowski, Wacław Potocki and Wespazjan Kochowski, I analyze the relation of the motifs used by them to the exegetic, the mystic, and the apocryphal traditions. Respectful of their original context, my interpretation of the fragments is supported by a thorough analysis of their structure and use of rhetoric devices. My research allows me to conclude that in order to approach the mysteries of faith, the authors of the messiads used symbolic language as a living faith tradition.
Źródło:: Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 356-379
2299-8365
Pojawia się w:: Tematy i Konteksty
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "religious poetry" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język