Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "racjonalność praktyczna" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-4 z 4
    Tytuł:
    Konflikty wartości a racjonalność praktyczna (czy Bóg napotyka konflikty wartości?)
    Conflicts of Values and Practical Rationality (Does God Encounter Conflicts of Values?)
    Autorzy:
    Niemczuk, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31231904.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Wertekonflikt
    Pflichtenkonflikt
    moralische Dilemmata
    praktische Rationalität
    conflict of values
    conflict of duties
    moral dilemmas
    practical rationality
    konflikt wartości
    konflikt powinności
    dylematy moralne
    racjonalność praktyczna
    Opis:
    Artykuł dotyczy problemu konfliktów wartości, a w szczególności takich kwestii jak: 1) czym jest konflikt wartości; 2) jakie są źródła twierdzenia o istnieniu takich konfliktów; 3) czy konflikty te są pozorne, czy rzeczywiste; 4) jakimi sposobami można empiryczne konflikty usuwać? Kolejne kroki przedstawionej argumentacji są rozwinięciem następujących twierdzeń: 1) konflikt wartości polega na wykluczaniu się realizacji wartości o równych wysokościach; 2) konflikt wartości jest w istocie konfliktem powinności; 3) konflikt w pierwszych zasadach powinności (ujawniany w osobliwych sytuacjach praktycznych) pochodzi (a) albo z adoptowania do teorii normatywnej różnych historycznych etosów, (b) albo z błędów (niespójności) występujących w teorii; 4) sposoby usuwania konfliktów powinności polegają na korygowaniu teorii normatywnej poprzez wprowadzania do niej koniecznych metazasad. W zakończeniu artykułu zostaje wyeksponowana teza, wedle której twierdzenie o istnieniu rzeczywistych (ontologicznych) konfliktów powinności jest sprzeczne z postulatem stosowania w praktyce racjonalności praktycznej.
    Der Artikel befasst sich mit dem Problem der Wertekonflikte und insbesondere mit Fragen wie (1) Was ist ein Wertekonflikt und worin besteht er? (2) Woher kommt die Behauptung, dass es solche Konflikte gibt? (3) Sind diese Konflikte scheinbar oder real? (4) Mit welchen Mitteln können empirische Konflikte beseitigt werden? Die nächsten Schritte der vorgestellten Argumentation bilden eine Ausarbeitung der folgenden Behauptungen: (1) der Wertekonflikt besteht im Ausschluss der Verwirklichung gleichrangiger Werte; (2) der Wertekonflikt ist im Wesentlichen ein Pflichtenkonflikt; (3) der Konflikt in den ersten Prinzipien der Pflichten (die sich in besonderen praktischen Situationen zeigen) entsteht (a) entweder durch die Übernahme eines anderen historischen Ethos in die normative Theorie, (b) oder durch Fehler (Inkonsistenzen) in der Theorie; (4) die Möglichkeiten zur Beseitigung von Pflichtenkonflikten bestehen in der Korrektur der normativen Theorie durch die Einführung notwendiger Meta-Prinzipien. Der Artikel schließt mit der These, dass die Behauptung der Existenz von realen (ontologischen) Pflichtenkonflikten dem Postulat der praktischen Rationalität widerspricht.
    The article deals with the problem of conflicts of values and in particular issues such as: (1) what is a conflict of values? (2) what grounds claims about the existence of such conflicts? (3) are these conflicts apparent or real? (4) how can empirical conflicts be resolved? The successive steps of the presented argumentation are a development of the following propositions: (1) a conflict of values consists in the mutual incompatibility of the realization of values of equal strength; (2) a conflict of values is in fact a conflict of duties; (3) a conflict in the first principles of duty (revealed in peculiar practical situations) comes from either (a) the adoption of different historical ethos into a normative theory, or (b) errors (inconsistencies) in the theory; (4) ways of removing conflicts of duty consist in correcting the normative theory by introducing necessary meta-principles to it. At the end of the article, the following thesis is presented: the statement about the existence of real (ontological) conflicts of duty is inconsistent with the postulate of applying practical rationality in practice. 
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2023, 35; 81-103
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sumienie a praktyczna racjonalność. Jak pogodzić tradycyjne ujęcie sumienia z roszczeniami do nieskrępowanej wolności?
    Conscience and practical rationality. How to reconcile the traditional concept of conscience with caims to unfettered freedom?
    Autorzy:
    Wierzejski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431037.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    conscience
    freedom
    practical rationality
    John Paul II
    Aquinas
    sumienie
    wolność
    praktyczna racjonalność
    Jan Paweł II
    Tomasz z Akwinu
    Opis:
    Współcześnie można zaobserwować pewien paradoks. Z jednej strony wiele słyszy się o wolności sumienia, więźniach sumienia, konflikcie sumienia, klauzuli sumienia. Z drugiej zaś sumienie jest powszechnie ignorowane, przynajmniej w filozofii. Inny rodzaj paradoksu jest następujący: sumienie, które częstokroć w historii jawiło się jako sprzymierzeniec wszystkich walczących przeciw bezprawiu (tj. przeciw złemu prawu stanowionemu, natomiast w obronie niepisanego prawa naturalnego) i przeciw arbitralności tyranów (tj. tych, którzy realizowali „wolę mocy”), dziś stawiane jest w opozycji wobec obiektywnego prawa moralnego, albo jako racja usprawiedliwiająca wybór po linii zła moralnego. Filozof ma obowiązek zadać pytanie: dlaczego tak sie dzieje? Artykuł poświęcony jest zagadnieniu sumienia. Na początku przypomniana zostaje tradycyjna (tomistyczna) dystynkcja: intentio, synderesis i conscientia. Sumienie zostaje wprowadzone jako schemat syntetyzujący teorię praktycznej racjonalności (pochodzącej od Arystotelesa) i koncepcję wolnej woli (Augustyńską). Duch ludzki doświadcza szczególnego napięcia pomiędzy wezwaniem do posłuszeństwa absolutnym i obiektywnym wymogom prawa naturalnego a skłonnością do niezależności płynącą z doświadczenia własnej indywidualności. "Veritatis Splendor" pomaga wyjaśnić owe różne typy paradoksów.
    We can observe a paradox. On the one hand we hear a lot about: freedom of conscience, prisoners of conscience, conflicts of conscience, conscience clauses. On the other hand conscience has been ignored, at least by philosophers. Another kind of paradox: conscience, which often in history became a staunch ally of all the fighting against lawlessness (i.e. against the evil written law, in defense of the natural law) and against the arbitrariness of tyrants (i.e. against those who apply "will to power"), today is presented as standing in opposition to the objective moral order, or as the reason justifying the choices of moral evil. The philosopher should ask: how did that happen? The paper addresses the issue of conscience. At the beginning it recalls the traditional (Thomistic) distinction: intentio, synderesis and conscientia. Conscience is entered into the scheme synthesizing the theory of practical reasoning (derived from Aristotle) with the concept of free will (Augustinian). The human soul encounters a peculiar tension between obedience to absolute and objective requirements of natural law and the propensity for independence based on the experience of the individual. Veritatis Splendor helps to explain these two types of paradoxes.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2015, 51, 3; 67-82
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sądy moralne jako konstytutywny element badania naukowego
    Moral Judgements as a Constitutive Element of Scientific Research
    Autorzy:
    Lekka-Kowalik, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2016191.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    ideał nauki wolnej od wartości
    nauka jako działanie
    struktura badania naukowego
    sądy wartościujące
    nauki czyste i stosowane
    sądy moralne
    racjonalność praktyczna i instrumentalna
    ideal of value-free science
    science as activity
    structure of scientific research
    value judgements
    basic and applied sciences
    moral judgements
    practical and instrumental rationality
    Opis:
    The paper aims at answering the question of whether scientists qua scientists pass moral judgements. My answer is: “yes”. I claim that moral judgements are necessary for advancing science and that they may even belong to the content of science. This fact threatens neither rationality nor objectivity of science. On the contrary − pretending that science is morally neutral distorts it. I develop two arguments for my theses. First, against the background of the ideal of value-free science I show that value-judgements are constitutive for science. This ideal is not tenable when we consider science as human activity. By analyzing cases of research I then show that in applied sciences both methodological and moral judgements are necessary for any successful inquiry. The structure of scientific research allows me to extend this claim to science in general. Secondly, by considering science as governed by practical − not instrumental − rationality I show that moral judgements, which evaluate actions constitutive of any research as “permissible”, have their source in this rationality. Without them rationality, freedom, and autonomy of science are endangered.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2001, 49, 2; 91-115
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rational technology assessment in need of a philosophical framework
    O potrzebie dostarczenia ram filozoficznych dla racjonalnej oceny techniki
    Autorzy:
    Lekka-Kowalik, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/326584.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    rational technology assessment
    rationality cognitive-practical-evaluative
    value-judgments
    normative structure of reality
    rational justification of value-judgments
    racjonalna ocena techniki
    racjonalność kognitywna-praktyczna-ocenna
    sądy wartościujące
    normatywna struktura rzeczywistości
    racjonalne uzasadnienie wartościowań
    Opis:
    Armin Grunwald sketched a program of rational technology assessment (RTA) which binds TA and ethics of technology in order to secure both an empirical dimension and a normative dimension of judgments evaluating technology. The paper suggests a way of radicalizing that program. Against the background of basic presuppositions of TA, first Grunwald's program is presented, and then it is argued that in order to fullfil its task of issuing value-judgments and recommendation for decision-makers, RTA needs to be imbedded in a philosophy which grasps a normative structure of reality. Only the those value-judgments obtain rational justification. Seeing value-judgments as judgments optimizing various values involved in technology or as “if-then” judgments (thus, ultimately descriptive judgments value-neutral) does not respect cognitive, practical and evaluative rationality which Grunwald required for his RTA. At the end a hypothesis is posed that classical philosophy developed by the Lublin School of Philosophy is a promising paradigm for RTA.
    Armin Grunwald zaproponował program racjonalnej oceny techniki (RTA), łączący etykę techniki i TA, tak by zapewnić zarówno empiryczny, jak i normatywny wymiar sądów wartościujących technikę. Niniejszy artykuł przedstawia sposób radykalizacji tego programu. Na tle podstawowych założeń TA zostaje naszkicowana propozycja Grunwalda, a następnie pokazane, że zrealizowanie celów RTA – formułowanie ocen i rekomendacji dla decydentów – wymaga osadzenia RTA w filozofii, która uznaje normatywną strukturę rzeczywistości. Dopiero wtedy sądy wartościujące i płynące z nich rekomendacje RTA uzyskają racjonalne uzasadnienie. Traktowanie tych sądów albo jako sądów optymalizujących rozmaite wartości obecne w technice, albo jako sądów typu “jeżeli-to” (a więc ostatecznie jako sądów opisowych aksjologicznie neutralnych) nie respektuje wskazanych przez Grunwalda wymiarów racjonalności (kognitywnego, praktycznego i ocennego). Zostaje postawiona hipoteza, że filozofia klasyczna, rozwijana przez lubelską szkołę filozoficzna jest dla RTA obiecującym paradygmatem.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 115; 221-233
    1641-3466
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-4 z 4

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies