Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "racjonalizm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 70
Tytuł:
Ajdukiewicz: granice racjonalizmu
Autorzy:
Jedynak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705744.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
racjonalizm
kryteria racjonalności
komunikowalność
intersubiektywna sprawdzalność
bezpośrednie doświadczenie
uczucia
Opis:
Ajdukiewicz opowiadał się za szerokim racjonalizmem. Jako dwa podstawo-we kryteria racjonalności przekonań wymieniał ich komunikowalnosc i inter-subiektywną sprawdzalność. Jednak czasem zdaje się on akceptować pewne szczególne kroki poznawcze, nieracjonalne w powyższym sensie. 1) Neopozy-tywistyczną eliminację metafizyki uważał za zbyt radykalną. 2) Nauki empi-ryczne wspierają się na bezpośrednim doświadczeniu, które jest, jego zdaniem, subiektywne i niepowtarzalne. 3) W aksjologii przypisywał poznawczą rolę uczuciom. 4) W póznych pogłdach uznał, że mowa nie jest wyczerpujacym środkiem komunikacji myśli. We wszystkich tych punktach warunkiem pod-jęcia racjonalnej działalności poznawczej okazuje się uprzednie ustępstwo na rzecz zaakceptowania kroków irracjonalnych, jednak w granicach kontrolowa-nych przez rozum.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 4; 365-380
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksandr Koval’kov: between orthodoxy and masonry
Александр Ковальков: между православием и масонством
Autorzy:
Drozdek, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969727.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Koval’kov
Lopukhin
masonry
salvation
rationality
Orthodoxy
Kowalkow
Łopuchin
masoneria
zbawienie
racjonalizm
Prawosławie
Ковальков
Лопухин
масонство
спасение
рациональность
Православие
Opis:
Александр Ковальков был государственным чиновником в XIX в. в России, который очень интересовался богословскими вопросами, и выразил свои взгляды в четырех опубликованных им книгах. Его убеждения обобщены в утверждении, что истинное христианство заключается во внутреннем обращении, чистой любви, истинной вере и покаянии. Он описал трудный и продолжительный путь к духовному возрождению. Хотя он сильно подчеркивал внутреннюю жизнь веры, он также нашел место в духовной жизни для церкви, ее традиции и ее обрядов. Человеческий разум, по его мнению, отрицательно влияет на человека, поскольку он только привел к падению. Пытаясь найти богословские основы для своей духовности, Ковальков обратился к масонству, пытаясь сделать христианство в масонском образе.
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2019, XVI, 3; 71-82
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropologia Benedykta XVI na tle błędnych antropologii współczesnych
Anthropology of Benedict XVI against a Background of Erroneous Contemporaries Anthropologies
Autorzy:
Warzeszak, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956489.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
anthropology
ideology
atheism
rationalism
nihilism
secularism
relativism
antropologia
ideologia
ateizm
racjonalizm
nihilizm
sekularyzm
relatywizm
Opis:
Pope Benedict XVI in his speeches spoke up in weighty matters for humanity. Definitely presented the Catholic position and pointed out mistakes of false ideologies, especially concerning human being, his nature, vocation, the sense of life and conduct. Most of all he indicated the pernicious influence of such ideology on the conduct of man and society. The chief defect of ideologies spread around today and at the same time their common denominator – according to the Pope – is the denial of the transcendent dimension of man, and even directly combating of what is the subject of a formal theological anthropology, that means the man’s relation with God. At the same time, the characteristic of theses ideologies is the fact that they want to be universal and want to form social life. In this article, the author discusses these ideologies and shows what is contrary in them to the theological anthropology. The author also presents the characteristics of anthropology of Joseph Ratzinger – Benedict XVI as dialogical, relational, communional and integral.
Źródło:
Studia Teologii Dogmatycznej; 2015, 1; 257-290
2449-7452
Pojawia się w:
Studia Teologii Dogmatycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architektura mieszkaniowa Aldo Rossiego – pomiędzy racjonalizmem a poetyką
Residential architecture of Aldo Rossi – between rationality and poetic
Autorzy:
Mielnik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/344898.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego
Tematy:
Aldo Rossi
architektura mieszkaniowa
racjonalizm w architekturze
residential architecture
rationalism in architecture
Opis:
Artykuł jest częścią badań autorki nad tendencjami racjonalistycznymi we współczesnej architekturze mieszkaniowej. Przedmiotem analizy są teorie urbanistyczno-architektoniczne Aldo Rossiego i ich wpływ na projektowaną przez niego architekturę mieszkaniową wielorodzinną różnych typów (kwartał zabudowy, budynek narożny, miejska willa, blok) w Berlinie i Mediolanie. Aldo Rossi, teoretyk i twórca, badał, a następnie stosował w projektowaniu metodologię, która czerpała informacje o mieście i jego architekturze z przeszłości, z historii i „zbiorowej pamięci”. Tam próbował określić uniwersalne, niezmienne formy i elementy architektoniczne. W swoich badaniach typologicznych szukał następnie połączenia abstrakcyjnego języka geometrii z funkcją (również zgłębianą historycznie), analizował teren, lokalne struktury, materiały, unikalne cechy miejsca. Autorkę interesuje, dlaczego dzieła Rossiego, charakteryzujące się niezwykłym formalizmem i bezkompromisowością, stanowiły w czasie swego powstania i nadal stanowią ważne przykłady, a nawet ikony miejskiej architektury mieszkaniowej. Tekst ma również pokazać, że „dziedzictwo teoretyczne i architektoniczne” Aldo Rossiego może być nadal źródłem inspiracji w rozwiązywaniu problemów stojących przed architekturą. Również dzisiaj twórcy, sięgając po ustalone w przeszłości formy, struktury, typy oraz materiały, mogą kontynuować poszukiwania wartości uniwersalnych w architekturze, biorąc pod uwagę współczesne warunki i potrzeby. Podjęcie tematu ma zwrócić uwagę na kwestię racjonalizmu jako ogólnej postawy w kształtowaniu miejskiej architektury mieszkaniowej, która może stanowić kompromis pomiędzy przeszłością a teraźniejszością, tradycją a nowością.
This article is part of the author’s research on rationalist tendencies in contemporary residential architecture. The subject of this analysis are the urban architectural theories of Aldo Rossi and their influence on the design of various multi-family housing architecture (building quarter, corner building, urban villa, block) in Berlin and Milan. Aldo Rossi, a theoretician and creator, researched the history and collective memory to draw information - about the city and its architecture -, and then applied this methodology to his design. He tried to define universal, invariable forms and architectural elements. In his typological research, he was looking for a combination of: an abstract language of geometry with a function (also explored historically), analysis of the area, local structures, materials, and unique features of the environment. The author is interested in why Rossi’s works, characterized by unusual formalism and a unwillingness to compromise, during their formation and now, still constitute important examples, or even icons, of urban housing architecture. The text is also intended to show that Aldo Rossi’s “theoretical and architectural heritage” can still be a source of inspiration in solving the problems facing contemporary architecture. Even today, creators reaching for the forms, structures, types and materials established in the past, may continue to search for universal values in architecture, taking into account contemporary conditions and needs. The objective is to draw attention to the issue of rationalism as a general attitude in shaping urban housing architecture, which may constitute a compromise between the past and the present, tradition and novelty.
Źródło:
Środowisko Mieszkaniowe; 2019, 26; 61-70
1731-2442
2543-8700
Pojawia się w:
Środowisko Mieszkaniowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bogusław Wolniewicz as a political philosopher
Bogusław Wolniewicz jako filozof polityki
Autorzy:
Bartyzel, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097613.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
transcendental rationalism
Christianity
Western civilization
civil democracy
national community
xenophobia
leftist leanings
totalism
racjonalizm transcendentalny
chrześcijaństwo
cywilizacja Zachodu
liberalizm
demokracja obywatelska
wspólnota narodowa
ksenofobia
lewactwo
totalizm
Opis:
Tematem artykułu jest refleksja polityczna filozofa Bogusława Wolniewicza. Tytułem wprowadzenia przedstawiono jego ogólne stanowisko filozoficzne, nazywane przez niego racjonalizmem tychicznym albo transcendentalnym, zakładające, iż rozum ludzki wykracza poza porządek natury. Pozwala to Wolniewiczowi umiejscowić się w kręgu wyznawców chrześcijaństwa, aczkolwiek w sposób swoisty, wynikający z przyjmowania niektórych tylko prawd wiary podawanych przez Kościół. Jako „niewierzący katolik”, jest on obrońcą cywilizacji chrześcijańskiej, którą utożsamia z cywilizacją Zachodu. Podejmuje krytykę liberalizmu, libertynizmu oraz ideologii „lewackich”, jednocześnie deklarując się jako demokrata, którego ideałem jest demokracja obywatelska, resp. republikańska, ufundowana na cnocie patriotyzmu i doceniająca znaczenie państwa dla narodu. Za najważniejszy krąg lojalności uważa wspólnotę narodową oraz podejmuje oryginalną obronę ksenofobii, acz bez nienawiści, jako uzasadnionej ochrony własnego terytorium przed inwazją intruzów.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 3; 267-307
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyczne przykłady nurtu sielsko-sentymentalnego w polskiej liryce wokalnej pierwszej połowy XIX wieku w kontekście możliwości ich wykorzystania na wczesnym etapie pedagogiki wokalnej
Specific Examples of the Sentimental and Idyllic Trends in the Polish Vocal Lyric in the First Half of the Nineteenth Century in the Context of Possibilities of Their Use at an Early Stage Vocal Pedagogy
Autorzy:
Ksenicz, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646564.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Libron
Tematy:
sentimentalism
pre-romanticism
rationalism
age of enlightenment
vocal creativity
art song
vocal pedagogy
education of a vocalist
technical difficulties
sentymentalizm
preromantyzm
racjonalizm
oświecenie
twórczość wokalna
pieśń artystyczna
pedagogika wokalna
kształcenie wokalisty
trudności techniczne
Opis:
This article attempts to describe and popularize (in the pedagogical context), a relatively little-known excerpt of Polish vocal art, which are undoubt-edly songs composed during the period of the artistic trend called European sentimentalism, or inspired by it. Due to the quantitatively poor heritage of publications basing on source materials the article puts the main emphasis on describing the wide scope of the vocal repertoire based on assumptions regarding the art of sentimentalism. Furthermore, the work also tries to discuss the suitabil-ity of individual compositions in the educational process of novice singers. Due to the fact that many of these songs haven’t won popularity so far, introducing them to the repertoire of solo singing class students seems particularly appropri-ate and instructive.
Artykuł podejmuje próbę opisu i przybliżenia (w kontekście pe-dagogicznym) stosunkowo mało znanego wycinka polskiej twórczości wokalnej, jaką niewątpliwie jest pieśń artystyczna powstała w okresie nurtu sentymentali-zmu europejskiego, bądź też nim inspirowana. Główny nacisk położony został na opis szerokiego – w kontekście szczupłej spuścizny dostępnej w formie wydaw-nictw opracowanych na podstawie materiałów źródłowych – zakresu repertuaru wokalnego opartego na założeniach sentymentalizmu oraz omówienie przydat-ności poszczególnych utworów w procesie kształcenia początkujących wokalistów. Ze względu na fakt, iż wiele z omawianych utworów nie zdobyło jeszcze dotąd szerszej popularności, wprowadzenie ich do repertuaru uczniów klas śpiewu so-lowego wydaje się szczególnie wskazane i kształcące.
Źródło:
Konteksty Pedagogiczne; 2015, 2, 5
2300-6471
Pojawia się w:
Konteksty Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Christ and the Perfection of Creation in Schleiermachers Dogmatic Theology
Chrystus i doskonałość stworzenia w teologii dogmatycznej Schleiermachera
Autorzy:
Vander Schel, Kevin M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037791.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Schleiermacher
chrystologia
łaska
historia
racjonalizm
Christology
supernatural
grace
history
rationalism
Opis:
Artykuł stanowi próbę nowego odczytania roli odkupienia realizowanego przez Chrystusa w historii i świecie natury. Koncepcja teologiczna Friedricha Schleiermachera jest źródłem licznych kontrowersji i dyskusji, z uwagi na jego rozumienie nadprzyrodzonego i objawionego charakteru Jezusa Chrystusa poprzez silne akcentowanie roli uczucia (Gefühl) oraz religijnej podmiotowości w refleksji teologicznej. W kontraście do powyższej opinii, artykuł stanowi próbę odzyskania unikalnego spojrzenia Schleiermachera na chrystologię poprzez skoncentrowanie się na powracającym temacie „supernatural-becoming-natural”. Objawienie się i rola zbawcza Chrystusa nie oznacza dla niego ani absolutnej nadprzyrodzoności, ani absolutnej przyrodzoności. Schleiermacher opisuje Jezusa Chrystusa jako inaugurującego decydujący i nieprzekraczalny wpływ na historię, a jednocześnie taki, który pośredniczy w świecie przyrody, nie naruszając jej autonomii, aby doprowadzić´ ją do transformacji ludzkiej historii od wewnątrz. Jest to zasadniczy ruch w kierunku doskonalenia i dopełnienia świata i historii.
To many of his critics, Schleiermacher’s Christology signals an explicit weakness in his theological system, as his emphasis on religious feeling and subjectivity seems to undermine any claims of the distinctive revelatory or supernatural character of Jesus Christ. This essay by contrast underscores both the originality Schleiermacher’s understanding of Christ in history and its centrality to his overall thought by attending to the subtle theme of the “supernatural-becoming-natural” in his Glaubenslehre and Christliche Sittenlehre. Here the appearance of Christ yields a transformative influence that operates within natural and historical processes, inaugurating the reign of God that does not abolish the natural world but draws creation to its completed perfection.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 2; 47-67
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrześcijański naturalizm
Christian Naturalism
Autorzy:
Heller, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015792.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
natura
naturalizm
monizm
racjonalizm
Transcendencja
nature
naturalism
monism
rationalism
transcendence
Opis:
The moment a notion becomes fashionable its meaning becomes unclear. This also concerns the notion of `naturalism'. After reminding briefly of the evolution of the notion, some of the sources are discussed of contemporary naturalistic tendencies in philosophy of science and current interpretations of scientific theories. One of the characteristic features of contemporary naturalism is a strong tendency to monistic interpretations. This seems to be in drastic opposition to metaphysical and theological dualism connected with the Christian view of the world. But does this view really force this kind of dualism on it followers? The article presents various contemporary views of this problem with a particular stress on the discussion that has been going on around the question of “God's action in the world”. During these polemics the notions of bottom-up causality and top-down causality have been broadly discussed. The author of the article suggests a certain philosophical hypothesis that allows overcoming the controversy between monism and dualism making by that very fact contemporary naturalistic tendencies not objectionable for followers of the Christian view of the world.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 3; 41-58
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co lub kogo falsyfikuje Popper? Problem ścisłej wiedzy politologicznej
What or whom falsification by Popper? The issue of scientific political knowledge
Autorzy:
Młyńczyk, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/462379.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
naturalizm
antynaturalizm
krytyczny racjonalizm
teoria ewolucji
dobór naturalny
teoria polityki
naturalism
antinaturalism
critical rationalism
evolution
natural selection
political
theory
Opis:
Wartość poznawcza współczesnej politologii jest wynikiem utrwalonego konsensusu, który w znaczącym stopniu ignoruje metodologiczny spór pomiędzy naturalizmem i antynaturalizmem, zakładając że ścisłość wiedzy politologicznej jest mniej istotna od jej postulowanej użyteczności. Tekst podejmuje próbę wskazania perspektywy epistemologicznej, będącej odpowiedzią na formalne usunięcie wiedzy o faktach społecznych z zasobów teorii nauki przez Karla R. Poppera. Chodzi zatem o perspektywy znalezienia odpowiedzi na ile synteza wiedzy społecznej i przyrodoznawstwa może zdjąć z politologii inwektywę pseudonauki, do czego w dużym stopniu przyczynili się jej współcześni prominenci, ograniczając poznanie do kwantyfikacji typowych zachowań społecznych, a wiedzę o tym uznając za niepodważalną na gruncie metodologii.
The cognitive value of contemporary political science is the result of a consensus which largely ignores the methodological dispute between naturalism and antinaturalism, assuming that the scientific of political knowledge is less important than its postulated usefulness. The text attempts to indicate the epistemological perspective, which is a response to the formal removal of knowledge about social facts from the resources of science theory by Karl R. Popper. It is therefore a question of how the synthesis of social knowledge and natural sciences can be removed from politics by the invective pseudo-science, to which its contemporary luminaries have contributed significantly, limiting knowledge to the quantification of typical social-science behaviours, and recognizing this as undeniable on the basis of methodology.
Źródło:
Studia Krytyczne/ Critical Studies; 2017, 4; 13-25
2450-9078
Pojawia się w:
Studia Krytyczne/ Critical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Common Sense in Science
Autorzy:
Przybył, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/426765.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
common sense
science
philosophy
Michał Heller
critical rationalism
zdrowy rozsądek
nauka
filozofia
krytyczny racjonalizm
Opis:
Common sense is an ability common to all people and it is related to right judges based on correct perception. These elements are very important in science too, so common sense could be a universal method of dialog among different disciplines. Critical rationalism of Karl Popper, as a method of verification theories, is a reflection about human perception, it is the way to know the truth and it is objective judging. Polish philosopher Michał Heller points out a characteristics which are necessary to be a good scientist and philosopher: self‑criticism, objectivism, and discipline in thinking etc., which are common with Popper’s idea. The aim of this article is to show that Heller’s critical rationalism is commonsensical way of practicing science and philosophy.
Zdrowy rozsądek jest zdolnością wspólną dla wszystkich ludzi i jest związany z właściwymi sądami opartymi na poprawnym poznaniu. Te elementy są również bardzo ważne w nauce, więc zdrowy rozsądek może być uniwersalną metodą dialogu pomiędzy różnymi dyscyplinami. Krytyczny racjonalizm Karla Poppera jako metoda weryfikacji teorii jest refleksją nad ludzkim poznaniem, sposobem poznawania prawdy i obiektywnym osądzaniem. Polski filozof Michał Heller wskazuje kilka cech charakteru, które są konieczne, by być dobrym naukowcem lub filozofem i które są wspólne z ideą Poppera: samokrytycyzm, obiektywizm, dyscyplina w myśleniu itd. Celem tego artykułu jest pokazanie, że krytyczny racjonalizm Hellera jest zdroworozsądkowym sposobem uprawiania nauki i filozofii.
Źródło:
Logos i Ethos; 2017, 45
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa jest faktem naukowym?
Autorzy:
Przybył, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669347.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Josh McDowell
Michał Heller
critical rationalism
naturalism
popular apology
krytyczny racjonalizm
naturalizm
apologia popularna
Opis:
The Resurrection of Christ is one of the fundamental dogmas of the Christian faith. Can this event be considered as a scientific fact? This article attempts to answer this question. In this work will be presented popular apology of Josh McDowell which states the opportunity to prove this fact. The different opinion will be shown in ideas of Michael Heller, which speaks of God’s action in the world without compromising methodological naturalism in science.
Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa jest jednym z fundamentalnych dogmatów wiary chrześcijańskiej. Czy to wydarzenie może zostać uznane za fakt naukowy? Celem artykułu jest próba odpowiedzi na to pytanie. W pracy tej zostanie przedstawiona apologia popularna Josha McDowella, która stwierdza możliwość udowodnienia tego faktu. Zdanie odmienne zostanie ukazane w poglądach Hellera, który mówi o działaniu Boga w świecie bez naruszania naturalizmu metodologicznego w nauce.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2017, 36, 2
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa racjonalizmy i irracjonalizm
Two Rationalisms and Irrationalism
Autorzy:
Woleński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015836.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
racjonalizm
irracjonalizm
aprioryzm
rationalism
irrationalism
apriorism
Opis:
The author opposes two kinds of rationalism to irrationalism. The first kind of rationalism, approved by the author, considers as rational these cognitive procedures that can be communicated and verified intersubjectively. The author calls this view – after K. Ajdukiewicz – anti-irrationalism. On the other hand, irrationalism is a position that negates the need of ability to communicate intersubjectively and to verify cognitive procedures. The views of mystics or of H. Bergson could be an example of irrationalism. The second kind of irrationalism is apriorism, i.e. the position that ascribes certainty to cognitive results achieved by intuition. Data coming from intuition are not intersubjectively communicable, intersubjectively verified and they are not subject to falsification, hence the second kind of rationalism, i.e. apriorism, is in fact irrationalism. Phenomenology, stressing the importance of apriori cognition, would then have many things in common with irrationalism.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 1; 293-301
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działania publiczne wobec uwarunkowań historyczno-kulturowych
Public action in the face of historical and cultural determinants
Autorzy:
Hryniewicz, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1185400.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
collective action
Cartesianism
epistemology
rationalism
collectivism
sociology of knowledge
działania zbiorowe
kartezjanizm
epistemologia
racjonalizm
kolektywizm
socjologia wiedzy
Opis:
Autor analizuje czynniki społeczno-kulturowe określające wewnętrzną strukturę działania zbiorowego. Uwarunkowana jest ona: zdolnością do zawierania umów, przewidywalnością zachowań oraz predyspozycją do okazywania zaufania. Opisuje także przyczyny ograniczające czy utrudniające realizację powyższych wymiarów. Wynika to ze specyfiki stosunków w polskim społeczeństwie, które jest zdominowane przez mikrogrupy, co oznacza, że tylko w ich obrębie - a nie w szerszej wspólnocie - rozwijają się relacje umożliwiające honorowanie umów czy okazywanie zaufania. Ponadto, w opracowaniu wskazano, że zdolność do zbiorowego działania w społeczeństwie polskim istotnie ogranicza niepełne przyswojenie kultury kartezjańskiej. Pociąga to za sobą wiele konsekwencji - niższą zdolność do analizy celów działania, ich racjonalizowania itp. W społeczeństwach "kartezjańskich" (realizujących kartezjański ideał kulturowy) ich członkom łatwiej jest podejmować działania zbiorowe. Są lepiej przystosowane do demokracji i tym samym do współdziałania zbiorowego. Widoczny jest w nich wysoki poziom samoorganizacji, bardzo duży zakres wolności zachowań, głoszenia dowolnych poglądów, zakładania dowolnych organizacji. Nie potrzebują odgórnych dyrektyw i odgórnej koordynacji, gdy trzeba coś wspólnie przeprowadzić.
The author analyses the socio-cultural determinants which influence the internal structure of collective action. It is determined by: the ability to fulfill contracts, the predictability of behaviour and showing trust to others. The author goes on to describe the factors that limit them as a result of the specificity of social relations in the Polish society, which 82 Janusz Hryniewicz Studia z Polityki Publicznej are dominated by the network of micro-groups and it means that only within them - not within the wider society - one can see social relations, in which contracts tend to be fulfilled and trust guaranteed. At the same time, the author indicates that the Polish society's capacity for collective action seems to be limited as a result of the fact that the Cartesian culture has not been fully adopted. There are many ramifications of that including a lower potential to analyse the goals of collective actions and making them more rational. In the Cartesian type of societies, their members are more favourably inclined to act together. They are more favourably adapted towards democracy, collective action and one can see a higher level of self-organisation, a wider range of personal freedom, as well as the setting up of associations. There is no need to impose top-down directives and top-down coordination when collective action must be taken.
Źródło:
Studia z Polityki Publicznej; 2015, 2, 3(7); 81-99
2391-6389
2719-7131
Pojawia się w:
Studia z Polityki Publicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Egzaltowany racjonalizm Aldo Rossiego
The Exalted Rationalism of Aldo Rossi
Autorzy:
Monestiroli, Antonio
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/97037.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Instytut Projektowania Architektonicznego. Zakład Architektury Mieszkaniowej i Kompozycji Architektonicznej
Tematy:
Aldo Rossi
egzaltowany racjonalizm
exalted rationalism
Opis:
Aldo Rossi zawsze myślał, pisał i pracował w obrębie dwóch przeciwstawnych kategorii: racjonalności i egzaltacji. Te dwa pojęcia zdają się odnosić do dwóch niekompatybilnych sposobów poznawania rzeczywistości. Jednak Aldo Rossi prowadził swoje badania, skupiając racjonalność i egzaltację w jednej myśli.
Aldo Rossi always thought, wrote and worked inside two antithetical terms: rationality and exaltation. Two terms that seem to refer to two incompatible ways of knowing the reality. Instead, A.R. conducted his research by comprising, in a single thought, rationality and exaltation.
Źródło:
Pretekst; 2019, 9; 39-46
2449-5247
Pojawia się w:
Pretekst
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eliminacja etyki a realizm racji
Autorzy:
Saja, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705365.pdf
Data publikacji:
2012-06-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
metaetyka
antyrealizm etyczny
etyczny rewizjonizm
etyczny racjonalizm,realizm racji moralnych
teoria globalnego błędu
eliminatywizm,J. Mackie
I. Hinckfuss
R. Garner
R. Joyce
Opis:
Antyrealizm etyczny reprezentowany jest obecnie przez około 30% filozofów analitycznych. Podzielają oni przekonanie, że nie istnieją moralne własności, fakty czy wartości. Przez długi okres rozwijany był on zwłaszcza przez akognitywistów. Jednak od czasu publikacji książki J. Mackiego Ethics. Inventingright and wrong (1977) antyrealistyczny sceptycyzm został zradykalizowany, przybierając także formę teorii globalnego błędu. Przyjęcie powyższego przekonania prowadzi do trzech strategii postępowania: 1. fikcjonalizmu asertorycznego (J. Mackie), 2. fikcjonalizmu nieasertorycznego (R. Joyce) oraz 3. eliminatywizmu (I. Hinckfuss i R. Garner). W artykule, przyjmując antyrealistyczny punkt wyjścia przedstawicieli teorii globalnego błędu, analizuję powody, dla których warto wyeliminować etykę, i powody, dla których moglibyśmy mieć z tym problem. Następnie przedstawiam argumenty, ze względu na które pomysł eliminacji etyki pośrednio wspiera zmianę myślenia o realizmie etycznym z paradygmatu ontologicznego na racjonalistyczny. W związku z tym prezentuję koncepcję rewizyjnego realizmu racji oraz dowodzę, że nie poddaje się ona argumentom zwolenników eliminacji etyki.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 2; 87-100
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 70

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies