Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "pył zawieszony" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-59 z 59
    Tytuł:
    Zanieczyszczenie powietrza we Wrocławiu i potencjalne zagrożenie dla zdrowia z tym związane
    Air pollution in Wroclaw and possible health risks
    Autorzy:
    Krzeszowiak, Jakub
    Michalak, Aleksandra
    Pawlas, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177584.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    "pył zawieszony"
    "tlenki azotu"
    "zanieczyszczenia powietrza"
    Opis:
    The feature which characterizes Wroclaw city is the lack of heavy industry. The main sources of air pollutants are road transport, low emission from households and power plant. Road transport is particularly burdensome for residents of Wroclaw, as evidenced by the speed of passing traffic through the city amounting to 36 km/h, which leads to a significant concentration of the particulate matter (PM) and nitrogen oxides (NOx) along the main thoroughfares of the city. Air pollution from households is particularly noticeable within the densely populated downtown area where a significant part of flats is not connected to district heating. Emission from heat and power plant in Wroclaw city also contribute significantly to the level of PM10 especially during the heating season. The paper presents a summary of the number of days when PM10 concentration is exceeded. At the same time discussion took place on the potential impact of these air pollutants on human health.
    Wrocław to miasto charakteryzujące się brakiem obecności przemysłu ciężkiego. Głównymi źródłami emisji zanieczyszczeń powietrza są transport drogowy, emisja niska oraz miejska elektrociepłownia. Transport drogowy jest szczególnie uciążliwy dla mieszkańców Wrocławia, świadczy o tym prędkość przejazdu przed miasto wynosząca 36 km/h, co doprowadza do znacznej koncentracji pyłu zawieszonego (PM) oraz tlenków azotu (NOx) wzdłuż głównych arterii komunikacyjnych miasta. Zanieczyszczenia powietrza pochodzące z emisji niskiej są szczególnie zauważalne w obrębie gęstej zabudowy śródmiejskiej, gdzie znaczna część mieszkań nie jest podłączona do węzła ciepłowniczego. Wpuli emisji zanieczyszczeń powietrza swój udział zaznacza również wrocławska elektrociepłownia wpływając na poziom pyłu frakcji PM10 szczególnie w okresie grzewczym. W pracy przedstawiono zestawienie liczby dni z przekroczeniami PM oraz NO2. Jednocześnie dokonano omówienia potencjalnego negatywnego wpływu powyższych zanieczyszczeń powietrza na zdrowie człowieka.
    Źródło:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2015, 18, 2; 66-73
    1505-7054
    2084-6312
    Pojawia się w:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zanieczyszczenie powietrza a liczba hospitalizacji z powodu astmy oskrzelowej w województwie małopolskim
    Air pollution and asthma-related hospitalizations in the Malopolska region
    Autorzy:
    Pac, Agnieszka
    Majewska, Renata
    Goryński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1178662.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    astma
    dwutlenek azotu
    dwutlenek siarki
    pył zawieszony
    Opis:
    Introduction: Asthma is one of the most frequent chronic disease worldwide. Its prevalence has grown rapidly over last years, however the differences between countries are significant. Aim: The purpose of this study was to assess the relation between the number of urgent asthma-related hospital admissions and air pollution in the Malopolska region. Material and methods: We used data collected in the frame of the project “Hospitalization” – the Polish Survey on Overall Hospital Morbidity in Poland. We analyzed hospital records for Malopolska region with primary cause of hospital admission defined as bronchial asthma or status asthmaticus (code J45.* or J46 according to ICD-10) for years 2005–2009. Air pollution data were collected from monitoring station in Malopolska. Poisson regression model was used to assess the impact of air pollution level on number of hospital admissions with adjustment for the daily mean of temperature. Results: During the years 2005–2009 overall 6942 urgent asthma-related hospital admissions were observed. The level of air pollution during this period was high, for example, mean daily PM10 air pollution level was higher than 50 μg/m3 for more than 30% of days in most monitoring settings. The highest PM10 level was observed to be more than 350 μg/m3. Out of the analyzed pollutant the most important predictor was found to be SO2 with RR41,039 (95%CI: 1,014–1,064) and PM10 with RR41,018 (95%CI: 1.008–1.029) for 10 μg/m3 increase of pollutant. We have also examined the effect of air pollution during the previous days on asthma hospitalizations. The effect of air pollution by sulfur dioxide on number of hospital admissions from asthma was also observed with RR41,051 (95%CI: 1,028–1,075) and by PM10 with RR41,016 (95%CI: 1,007–1,025) for a seven days delay. In our study we have also observed the relation between air pollution by NO2 in previous days and asthma-related hospital admissions. Conclusions: The number of asthma hospitalizations, especially those unplanned, probably because of exacerbation of asthma episodes can be reduced by lowering air pollution level.
    Wstęp: Astma oskrzelowa należy do najczęściej występujących chorób przewlekłych. Częstość astmy na świecie wzrasta bardzo szybko, jakkolwiek pomiędzy poszczególnymi państwami chorobowość różni się znacząco. Cel: Badania miały na celu ocenę zależności pomiędzy liczbą hospitalizacji w trybie nagłym z powodu astmy oskrzelowej a poziomem zanieczyszczenia powietrza w województwie małopolskim. Materiał i metody: W badaniu wykorzystano dane pochodzące z ogólnopolskiej bazy danych projektu „Hospitalizacja” – (Ogólnopolskie Badanie Chorobowości Szpitalnej Ogólnej). W niniejszym opracowaniu wykorzystano dane osób hospitalizowanych w latach 2005–2009 w województwie małopolskim, dla których zasadnicza przyczyna hospitalizacji określona została jako astma oskrzelowa lub stan astmatyczny (kody ICD-10: J45.* oraz J46). W analizie statystycznej wykorzystano wieloczynnikowy model regresji Poissona, aby ocenić wpływ poziomu zanieczyszczenia powietrza na liczbę hospitalizacji w trybie nagłym z powodu astmy. Wyniki: Ogółem w latach 2005–2009 w województwie małopolskim zanotowano 6942 przypadki hospitalizacji w trybie nagłym z powodu astmy oskrzelowej. Obserwowany poziom zanieczyszczenia powietrza w tym samym okresie był stosunkowo wysoki. Przykładowo dla zanieczyszczenia pyłem PM10 częstość przekroczeń dopuszczalnego dziennego poziomu zanieczyszczenia powietrza przekraczała w większości stacji 30% dni, przy czym najwyższe odnotowane wartości przekraczały wartość 350 μg/m3. Spośród analizowanych zanieczyszczeń powietrza najwyższą zależność liczby hospitalizacji zaobserwowano w stosunku do zanieczyszczenia SO2 (RW41,039; 95%CI: 1,014–1,064) oraz dla PM10 (RW41,018; 95%CI: 1,008– 1,029) dla wzrostu poziomu zanieczyszczenia o 10 μg/m3. Analizując długość okresu od wystąpienia wysokiego poziomu zanieczyszczenia najsilniejszą zależność zaobserwowano dla okresu siedmiu dni. Ryzyko hospitalizacji dla zanieczyszczenia dwutlenkiem siarki wynosiło RW41,051 (95%CI: 1,028–1,075), natomiast dla PM10 RW41,016 (95%PU: 1,007–1,025). W badaniach wykazano również istotne znaczenie poziomu zanieczyszczenia dwutlenkiem azotu w dniach poprzedzających hospitalizację. Wnioski: Liczbę hospitalizacji z powodu astmy oskrzelowej w znaczącym stopniu można wytłumaczyć zależnością od poziomu zanieczyszczenia powietrza.
    Źródło:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2013, 16, 1; 22-27
    1505-7054
    2084-6312
    Pojawia się w:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ zapylenia atmosfery na jasność nocnego nieba
    Impact of the particulate matter on the night sky brightness
    Autorzy:
    Ściężor, Tomasz
    Kubala, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1191353.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
    Tematy:
    zanieczyszczenie świetlne
    sztuczna poświata niebieska
    pył zawieszony
    Opis:
    Za jasność nocnego nieba odpowiada wiele czynników, zarówno naturalnych, jak pochodzenia sztucznego. W przypadku nieba zachmurzonego głównym źródłem oświetlenia powierzchni Ziemi są chmury odbijające wadliwie ukierunkowane sztuczne światła naziemne. Autorzy pracy postawili tezę, że za sezonowe zmiany jasności nocnego, bezchmurnego nieba w warunkach zanieczyszczenia świetlnego odpowiada przede wszystkim pył zawieszony, pochodzący głównie ze źródeł niskiej emisji, zwłaszcza w okresie zimowym. Efekt ten jest szczególnie widoczny w Krakowie i okolicach, będących jednym z najbardziej zapylonych miejsc w Europie. Przeprowadzone na terenie aglomeracji krakowskiej ponad roczne pomiary pozwoliły ustalić liniową zależność między wartością wskaźnika koncentracji pyłów zawieszonych w atmosferze PM10 a jasnością nocnego, bezchmurnego nieba. Podobną zależność stwierdzono dla punktu pomiarowego znajdującego się przy Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, położonym na górze Suhora w Gorczańskim Parku Narodowym. Wstępnie stwierdzono występowanie podobnych zależności dla innych uprzemysłowionych obszarów w Polsce.
    The brightness of the night sky depends on many factors of both natural and artificial origin. In the case of overcast sky the clouds are the main source of lighting the earth's surface, bouncing incorrectly targeted artificial lights. In the case of a cloudless sky there are noticeable differences in its brightness, not only in the year, but also in a short timescale. The authors put the thesis that the main factor affecting the brightness of the cloudless, light polluted night sky is the particulate matter (PM), deriving mainly from low-emission, especially in winter. This effect is particularly evident in Krakow and its surroundings, one of the most PM polluted places in Europe. Over the year measurements made in the Krakow agglomeration allowed to establish a linear relationship between the concentration of PM and brightness of the night, cloudless sky. A similar effect was found for the measurement point near the Mount Suhora astronomical observatory in the Gorce Mountains National Park. The preliminary observations indicate that similar correlations occur for the other industrialized areas in Poland.
    Źródło:
    Kosmos; 2015, 64, 4; 579-587
    0023-4249
    Pojawia się w:
    Kosmos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powstawanie i przemiany nitrowych pochodnych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w środowisku naturalnym
    Formation and transformation of nitrated polycyclic aromatic hydrocarbons in the environment
    Autorzy:
    Zaciera, Marzena
    Kurek, Jolanta
    Dzwonek, Lidia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177816.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    Nitro-WWA
    ozon
    pył zawieszony
    tlenki azotu
    Opis:
    Nitrated polycyclic aromatic hydrocarbons (nitro-PAHs) belong to this group of compounds which reveal mutagenic and carcinogenic properties. These compounds are persistent in the environment, and long time exposure even at low concentrations can cause health effect dangerous to a human. The paper describes formation of nitro-PAHs in the air which is a complex process, depending on many factors (weather conditions, presence of other pollutants in the ambient air). The sources of nitro-PAHs formation migration and their transformation in the environment are presented.
    Nitrowe pochodne wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (nitro-WWA) to grupa związków, spośród których liczne wykazują działanie mutagenne i kancerogenne. Związki te są trwałe w środowisku i długotrwałe narażenie nawet na małe stężenia tych związków może prowadzić do poważnych skutków zdrowotnych. W pracy opisano powstawanie nitro-WWA w powietrzu, które jest procesem złożonym, uzależnionym od wielu czynników (takich jak warunki meteorologiczne, czy też obecność innych zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym) wraz ze wskazaniem źródeł ich powstawania oraz migracji i przemian nitro-WWA w środowisku naturalnym.
    Źródło:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2014, 17, 1; 77-82
    1505-7054
    2084-6312
    Pojawia się w:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie mikropyłkowego testu Amesa MPF™ do oceny mutagenności pyłowych zanieczyszczeń powietrza
    Microplate Ames MPF™ test use in assessment of mutagenic properties of dust pollution
    Autorzy:
    Kozłowska, Agnieszka
    Olewińska, Elżbieta
    Pawlas, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1178783.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    aktywność mutagenna
    mikropłytkowy test Amesa MPFTM
    pył zawieszony
    Opis:
    Background: Highly industrialized Upper Silesia Region is particularly polluted by both anthropogenic and natural airborne particulate matters, which may lead to negative health effects in human. Materials and methods: The aim of the study was to assess the mutagenic properties of dust extracts which were collected in six cities in the Silesian Voivodeship. Dust samples were collected on glass fiber filters by the aspirator with air flow ca. 1 m3/min. Extraction of pollution was carried out using dichlorometane. The extracted samples were dissolved in dimethylsulfoxide (DMSO). The mutagenic properties were assessed using microplate Ames assay MPFTM with the use of bacteria Salmonella typhimurium strain TA98 and TA100. Results: In microplate Ames assay MPFTM there was observed a linear dose-response relationship in both metabolic variants of TA98 strain. Similar relationship was observed for TA100 strain with metabolic activation (S9). Mutagenic activity (AM) of 100% extracts for TA98 strain in both metabolic variants (S9) exceeded 2, what indicate highly mutagenic effects of dust extracts. There was no mutagenic activity observed in the assay with TA100 (S9), AM 1. In the variant with exogenous metabolic activation (S9) in TA100 strain AM values ranged from AM1,160,15 to AM9,671,02. Mutagenic activity varied between different cities. Conclusions: The study demonstrated that microplate Ames assay MPFTM is fast and complex method of assessing the mutagenic properties of dust pollution, which exert toxic effect on organisms. The use of microplate Ames assay MPFTM together with chemical analyses of air dust pollution may evaluate the level of exposure in the environment and enable to perform health risk assessment in populations exposed to mutagenic, toxic and cytotoxic substances.
    Wstęp: Teren o wysokim stopniu uprzemysłowienia jakim jest obszar Górnego Śląska, jest szczególnie zanieczyszczony przez pyły zawieszone pochodzenia antropogenicznego i naturalnego, które mogą pośrednio przyczyniać się do pojawiania negatywnych skutków zdrowotnych u ludzi. Materiał i metody: Celem pracy było określenie potencjału mutagennego dla ekstraktów pyłowych zanieczyszczeń powietrza, pobranych w sześciu miastach województwa śląskiego. Próbki pyłowych zanieczyszczeń powietrza były pobierane na filtry z włókna szklanego przy użyciu aspiratora o przepływie powietrza wynoszącym ok. 1 m3/min. Ekstrakcję pyłów przeprowadzono przy użyciu chlorku metylenu, a testowane próbki przed analizą rozpuszczono w dimetylosulfotlenku (DMSO). Badania potencjału mutagennego przeprowadzono mikropłytkowym testem Amesa MPFTM z wykorzystaniem zmodyfikowanych szczepów testowych Salmonella typhimurium TA98 i TA100. Wyniki: W mikropłytkowym teście Amesa MPFTM zaobserwowano zależność liniową dawka – odpowiedź dla szczepu TA98 w obu wariantach aktywacji metabolicznej (S9) szczepu TA100 w wariancie S9. Odpowiedź dla szczepu TA98 w obu wariantach aktywacji metabolicznej (S9) 100% badanych próbek wykazało wartości aktywności mutagennej 2, co wskazuje na silnie właściwości mutagenne ekstraktów pyłów. W próbkach badanych przy użyciu szczepu TA100S9 – w wariancie bez aktywacji metabolicznej zaobserwowano brak aktywności mutagennej 1. Natomiast przeprowadzenie testu w obecności frakcji mikrosomalnej (S9) wykazało odpowiedź ze strony szczepu TA100 w postaci aktywności mutagennej w zakresie od AM1,160,15 do AM9,671,02 w zależności od lokalizacji miejscowości. Wnioski: Przeprowadzone badania wykazały, iż mikropłytkowy test Amesa MPFTM jest szybką i kompleksową metodą do określenia właściwości mutagennych substancji zanieczyszczających powietrze, a mających szkodliwy wpływ na organizmy żywe. Zastosowanie testu Amesa w formacie mikropłytkowym w połączeniu z badaniami chemicznymi może przyczynić się do określenia wartości lub poziomu wskaźników narażenia środowiskowego oraz umożliwiać rzeczywistą ocenę narażenia populacji na czynniki mutagenne, toksyczne i cytotoksyczne, co z kolei może się przyczynić do bardziej precyzyjnej oceny ryzyka zdrowotnego.
    Źródło:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2012, 15, 3; 55-65
    1505-7054
    2084-6312
    Pojawia się w:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza składu pyłu zawieszonego PM10 na stacji tła miejskiego w Pile
    ANALYSIS OF THE PARTICULATE MATTER (PM10) COMPOSITION AT THE URBAN BACKGROUND MEASUREMENT STATION IN PIŁA
    Autorzy:
    Chlebowska-Styś, Anna
    Sówka, Izabela
    Pachurka, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2232017.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    jakość powietrza
    Piła
    pył zawieszony
    WWA
    metale ciężkie
    Opis:
    Celem opracowania była analiza składu pyłu zawieszonego PM10 na stacji tła miejskiego w województwie wielkopolskim w mieście Piła w latach 2011–2015. W tym celu wykorzystano dane z bazy Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Poznaniu. Zaprezentowano średnie roczne stężenia PM10, metali ciężkich w PM10 oraz WWA w PM10. Zwrócono uwagę na wyraźną sezonową zmienność stężeń omawianych zanieczyszczeń. Wykazano, iż na terenie miasta Piła występuje problem z zanieczyszczeniem powietrza pyłem zawieszonym PM10 oraz WWA. Nie stwierdzono natomiast przekroczenia dopuszczalnych norm określonych dla metali ciężkich. Występowanie najwyższych stężeń zanieczyszczeń w sezonie zimowym pozwala przypuszczać, że za stan zanieczyszczania powietrza pyłami zawieszonymi oraz WWA w Pile odpowiedzialne jest zjawisko niskiej emisji z sektora komunalno-bytowego.
    The aim of the study was to analyze the concentrations and composition of PM10 at urban background station in the Wielkopolska voivodship in the Piła city in 2011-2015. For this purpose, the data from the database of the Regional Inspectorate for Environmental Protection in Poznań was used. The annual average concentrations of PM10, heavy metals in PM10 and PAHs in PM10 were presented. It has been indicated that in the Piła city there is a problem with particulate matter PM10 and PAHs pollution. In case of heavy metals The highest concentrations of pollutants in the winter season suggest that for the low air quality in Piła is responsible the phenomenon of low-emissions from the municipal sector.
    Źródło:
    Interdyscyplinarne zagadnienia w inżynierii i ochronie środowiska 8; 36-53
    9788374939447
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza liczebności drobnoustrojów zaadsorbowanych na pyle zawieszonym PM10
    Analysis of the quantity of microorganisms adsorbed on particulate matter PM10
    Autorzy:
    Frak, M.
    Majewski, G.
    Zawistowska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/886773.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    pyl zawieszony
    adsorpcja
    mikroorganizmy
    zagrozenia zdrowia
    liczebnosc mikroorganizmow
    Opis:
    Pył zawieszony, ze względu na łatwy dostęp do dróg oddechowych, stanowi poważne zagrożenie zdrowotne. Szkody może powodować skład chemiczny pyłu, ale także zaadsorbowane na jego powierzchni substancje. Wśród nich są także drobnoustroje potencjalnie wpływające na zdrowie człowieka. Badania przeprowadzono na Stacji Meteorologicznej Ursynów-SGGW. Wynika z nich, że dominantami przemieszczającymi się w powietrzu atmosferycznym wraz z PM10 są grzyby pleśniowe. Ich liczebność jest zmienna sezonowo. Najwięcej grzybów i bakterii zarejestrowano w sierpniu. W okresie zimowym liczebność drobnoustrojów znacząco spadła. Zauważono negatywny wpływ podsuszania filtrów z próbami PM10 na liczebność aktywnych cząstek biologicznych. Zbieranie prób pyłu do badań drobnoustrojów zaleca się z wykorzystaniem filtrów nitrocelulozowych.
    Particulate matter is thought to be serious health threat on account of its easy access to respiratory tracts. Harmful health effects can be caused by particulate matter chemical composition, but also by other components, which are absorbed on its surface. Among them, there are microorganisms that potentially influence human health. The research on that influence was performed using dataset collected at Ursynów SGGW meteorological station. It was concluded, that the dominants carried by the air along with PM10 are fungi. Their quantity was subject to seasonal variation. The highest quantity of fungi and bacteria was recorded in August. In the winter period, the quantity of microorganisms significantly decreased. Negative influence of drying up of filters, containing sampled PM, on the number of active biological particles was found. This leads to the conclusion, that PM sampling for microbiological research should be done with the use of nitrocellulose filters.
    Źródło:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2014, 23, 2[64]
    1732-9353
    Pojawia się w:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pył zawieszony (PM2,5 oraz PM10), właściwości oraz znaczenie epidemiologiczne ekspozycji krótkoi długookresowej dla chorób układu oddechowego oraz krążenia
    Particulate matter (PM2,5 and PM10), properties and epidemiological significance for respiratory and cardiovascular diseases. A review of the literature on the effects of short- and long-term exposure
    Autorzy:
    Krzeszowiak, Jakub
    Pawlas, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1035219.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    "pył zawieszony"
    "układ krążenia"
    "układ oddechowy"
    "zanieczyszczenia powietrza"
    Opis:
    The growing awareness of air quality in our country has triggered a keen interest in its impact on human health. Much of the interest has focused on the concentration of particulate matter. This work is an attempt to synthetically present the significance of particulate matter and the most important health effects. Suspended dust in the air is pollution of special epidemiological significance. It is indicative of air quality and is also the basis for estimating the effect of air pollution on health. This paper presents a short historical overview of suspended dust measurements and its significance in epidemiological research. Its impact on health in terms of short-term exposure as well as long-term exposure is presented according to the meta-analysis conducted by the World Health Organization. The remainder of the paper gives a review of the literature on the impact of particulate matter on respiratory and cardiovascular diseases as the most important health effect of particulate matter.
    Rosnąca świadomość o jakości powietrza w naszym kraju spowodowała żywe zainteresowanie efektami jego wpływu na zdrowie. Główny ciężar zainteresowanie skupił się na stężeniu pyłu zawieszonego. Niniejsza praca jest próbą syntetycznego przedstawienia znaczenia pyłu zawieszonego oraz najistotniejszych efektów zdrowotnych. Pył zawieszony jest zanieczyszczeniem powietrza o szczególnym znaczeniu epidemiologicznym. Jego reprezentatywność dla jakości powietrza pozwala na jego podstawie szacować efekt wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie. W niniejszej pracy przedstawiono krótki rys historyczny pomiarów pyłu zawieszonego oraz jego znaczenie w pracach epidemiologicznych. Przedstawiono efekt jego wpływu na zdrowie w ujęciu ekspozycji krótkookresowej jak i długookresowej zgodnie z przeprowadzoną metaanalizą przez Światową Organizacje Zdrowia. W dalszej części pracy dokonano przeglądu piśmiennictwa wpływ pyłu zawieszonego na choroby układu oddechowego i układu krążenia jako wyraz najistotniejszego efektu zdrowotnego odziaływania pyłów zawieszonych.
    Źródło:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2018, 21, 2; 7-13
    1505-7054
    2084-6312
    Pojawia się w:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie badań socjologicznych do oceny wpływu jakości powietrza na zdrowie mieszkańców wybranego obszaru miasta Wrocławia
    APPLICATION OF SURVEY TO ASSESS OF IMPACT OF AIR QUALITY ON HEALTH OF RESIDENTS OF SELECTED AREA OF WROCLAW
    Autorzy:
    PACHURKA, Łukasz
    SÓWKA, Izabela
    MUSZYŃSKA, Patrycja
    CHLEBOWSKA-STYŚ, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2230720.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    badania ankietowe
    Wrocław
    zdrowie
    jakość powietrza
    pył zawieszony
    Opis:
    Jakość powietrza w dużych miastach determinuje m.in. zjawisko niskiej emisji, pochodzącej z sektora komunalno–bytowego oraz z transportu. Zarówno podczas spalania paliw stałych, jak i płynnych do atmosfery są wprowadzane związki toksyczne, które negatywnie wpływają na stan zdrowia mieszkańców. Niejednokrotnie, pomimo szeroko nagłaśnianych ostatnio problemów z jakością powietrza w Polsce, obserwowalny jest niski poziom świadomości w zakresie wpływu stosowania niewłaściwych rodzajów paliw w przydomowych kotłowniach na stan jakości powietrza oraz zdrowia. Celem przeprowadzonych badań była m.in. ocena poziomu samoświadomości mieszkańców wybranej dzielnicy miasta Wrocławia w zakresie stanu powietrza, sposobu procesu spalania, stosowanych rodzajów paliw i potencjalnego wpływu emitowanych zanieczyszczeń na stan zdrowia. Badania ankietowe przeprowadzono w listopadzie i w grudniu 2015 roku wśród grupy 60 mieszkańców osiedla Biskupin. Z analizy wyników badań wynika iż badana grupa respondentów oceniała jakość powietrza na badanym obszarze jako ‘złą’ (58,33%), natomiast pozostała grupa respondentów (41,67%) oceniła jakość powietrza atmosferycznego jako ‘dobrą’. Jako źródła emisji zanieczyszczeń wskazywane były transport, domowe/lokalne kotłownie, przemysł oraz spalanie liści w ogródkach. Jako główne dolegliwości zdrowotne zdefiniowane natomiast zostały: infekcje górnych dróg oddechowych, podrażnienia gardła, podrażnienie oczu, zapalenie spojówek, przewlekłe kaszle oraz zaburzenia rytmu serca. Z przeprowadzonych badań na wybranej grupie respondentów wynika iż stan jakości powietrza jest ściśle związany ze źródłami emisji zanieczyszczeń występującymi na badanym obszarze i typem ogrzewania stosowanym przez mieszkańców.
    Quality of the air in big cities is determined by the phenomenon of low-emission originating from the municipal sector and transport. Combustion of both: solid and liquid fuels can be a source of toxic compounds, that negatively affects the health of residents, in atmosphere. Despite the publicized problems with air quality in Poland, the low level of awareness of the effects of the wrong kinds of fuels in household boiler on the state of the air quality and health is observed. The aim of the study was to assess the level of self-awareness of selected area residents of the city of Wroclaw in terms of state of the air, the way of the combustion process, used fuel types and the potential impact of air pollution on human health. Surveys were conducted in November and December 2015 years among a group of 60 residents of the estate Biskupin. The results showed that participants indicated the air quality as a 'bad' (58.33%), and (41.67%) as 'good'. As a source of emissions transport, home/ local boiler plants, industry and the burning of leaves in gardens were found. As the main health problems respondents defined: upper respiratory tract infection, throat irritation, irritation of eyes, conjunctivitis, chronic cough and cardiac dysrhythmia. The study on a selected respondents group demonstrates that the state of air quality is closely related to the emissions sources occurring in the area of the study and the type of heating system used by the residents.
    Źródło:
    Interdyscyplinarne zagadnienia w inżynierii i ochronie środowiska 8; 239-251
    9788374939447
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena jakości życia pacjentów z astmą oskrzelową mieszkających w Krakowie w strefach różniących się stężeniem pyłu zawieszonego w powietrzu (PM10)
    Assessment of life quality in patients with bronchial asthma residing in Krakow in the areas of varying concentrations of particulate matter (PM10)
    Autorzy:
    Ścibor, Monika
    Balcerzak, Bartosz
    Czarnecka, Żaneta
    Malinowska-Cieślik, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177616.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    astma oskrzelowa
    ocena jakości życia
    pył zawieszony PM10
    Opis:
    Introduction. Asthma is a chronic disease, from which more and more people in the world suffer. It is connected with many bothersome symptoms and limitations, which result in decreased quality of life for the patient. Environmental and individual aspects do not necessarily affect individuals in the same way, so it is necessary to determine which factors have predominantly impacted on an individual, in order to minimize their impact and to take better control over treatment of asthma. The aim of this research was to compare the quality of life among patients with bronchial asthma living in Krakow in the areas where they get exposed to varying concentrations of particulate matter (PM10). Material and methods. The study included 98 adults diagnosed with bronchial asthma. The research was conducted using the AQLQ poll. PM10 concentration was measured in several Malopolska Air Pollution Monitoring Stations located throughout the city. Results. Analyzing the quality of life in the view of symptoms, activity limitations and emotional well being, there was a substantial statistical difference observed in people occupying the areas with different PM10 concentrations. No significant statistical difference was observed in the frequency of asthma symptoms caused by the environmental stimuli between the 2 discussed groups. One group of patients who came to the allergy clinic for control of asthma symptoms and the second group who live in the vicinity of the monitoring stations measuring PM10 concentrations. Conclusions. For many of the cases, the quality of life was not worse for patients with asthma living in an area with slightly elevated concentrations of PM10, and sometimes paradoxically the quality of life was improved. These results show that PM10 concentrations do not correlate with quality of life of asthma patients.
    Wstęp. Astma oskrzelowa to przewlekła choroba, na którą cierpi coraz więcej ludzi na całym świecie. Związana jest z występowaniem wielu uciążliwych dla pacjenta objawów i ograniczeń, powodujących obniżenie jakości ich życia. Nie wszystkie czynniki osobnicze i środowiskowe mają takie samo znaczenie, dlatego należy ustalić, które mają silniejsze oddziaływanie, aby je zminimalizować oraz lepiej kontrolować i leczyć astmę. Celem badania była ocena wpływu zanieczyszczenia powietrza PM10, w zależności od poziomu ekspozycji, na jakość życia pacjentów z astmą oskrzelową, mieszkających w Krakowie. Materiał i metody. Badaniem objęto 98 pacjentów z rozpoznaniem astmy oskrzelowej, którzy zgłosili się na wizytę kontrolną do poradni alergologicznych w Krakowie. Jakość życia mierzono za pomocą ankiety AQLQ, a stężenie pyłu zawieszonego w powietrzu PM10 odpisano z publikowanych pomiarów trzech stacji automatycznego monitoringu powietrza w Krakowie. Wyniki.Wbadanej grupie pacjentów wykazano istotne statystycznie, choć nieoczekiwanie odwrotne różnice w pojedynczych odpowiedziach na pytania w 3 domenach: objawy, emocje i ograniczenia aktywności, a nie wykazano różnic w domenie nazywanej bodźce środowiskowe, pomiędzy badanymi mieszkającymi w pobliżu stacji monitoringowych, wykazujących wyższe wartości stężenia PM10. Wnioski. Większość zbadanych wskaźników jakości życia nie była gorsza u chorych na astmę oskrzelową, zamieszkałych w strefie o nieco wyższym poziomie stężenia PM10, a niekiedy ta zależność była nawet paradoksalnie odwrotna. Wyniki te pozwalają twierdzić, że obniżenie jakości życia w tym zaostrzenie objawów astmy oskrzelowej nie jest powiązane z wpływem PM10, w sposób proporcjonalny do dawki tego zanieczyszczenia powietrza.
    Źródło:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2015, 18, 1; 45-53
    1505-7054
    2084-6312
    Pojawia się w:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przegląd metod oceny osobistej ekspozycji na zanieczyszczenia pyłowe powietrza w środowisku miejskim stosowanych w badaniach epidemiologicznych
    REVIEW OF METHODS FOR EVALUATION OF PERSONAL EXPOSURE TO PARTICULATE AIR POLLUTION IN URBAN ENVIRONMENT USED IN EPIDEMIOLOGICAL RESEARCH
    Autorzy:
    Gayer, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2231666.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    ekspozycja osobista
    pył zawieszony PM 2
    5
    badania epidemiologiczne
    Opis:
    Tradycyjnie, w badaniach epidemiologicznych, osobista ekspozycja na pył zawieszony oceniana była na podstawie pomiarów prowadzonych przez sieć monitoringu powietrza i przez oszacowanie narażenia całej populacji przy użyciu modelowania matematycznego rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń atmosferycznych. Wraz z postępem technologicznym wzrósł dostęp do zaawansowanych urządzeń do monitorowania jakości powietrza i opracowano szereg metod oceny osobistej ekspozycji na zanieczyszczenia pyłowe powietrza mieszkańców miast. W niniejszym artykule zaprezentowano wybrane metody oceny narażenia osobistego na pyłowe zanieczyszczenia powietrza obecne w środowisku miejskim powszechnie stosowane m.in. w naukach medycznych do analizy ich wpływu na zdrowie ludzkie. Wśród opisanych metod znajdują się: szacowanie narażenia na podstawie wyników pomiarów prowadzonych przez stacje monitoringu powietrza, pomiarów prowadzonych w określonych lokalizacjach, czy też za pomocą przenośnych pyłomierzy. W artykule opisano również modelowanie imisji zanieczyszczeń pyłowych metodą przestrzennej regresji.
    Traditionally, in epidemiological studies, personal exposure was estimated using spatial interpolation based on measurements from fixed air monitoring stations. Technology development has increased access to advanced equipment for the air quality monitoring and brought a number of methods for assessing personal exposure to particulate air pollution in cities. This article presents selected methods for assessing personal exposure to particulate air pollution in urban environments used in the medical sciences to analyze their impact on human health.
    Źródło:
    Interdyscyplinarne zagadnienia w inżynierii i ochronie środowiska 6; 156-163
    9788374938976
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ elementów meteorologicznych na kształtowanie się stężeń zanieczyszczeń powietrza na przykładzie Krakowa
    The influence of meteorological factors on the development of air pollutants concentration - Cracow case study
    Autorzy:
    Cwiek, K.
    Majewski, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/886994.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    miasta
    Krakow
    warunki meteorologiczne
    zanieczyszczenia powietrza
    stezenie zanieczyszczen
    pyl zawieszony
    Źródło:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2015, 24, 1[67]
    1732-9353
    Pojawia się w:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza możliwości wystąpienia zagrożeń ze strony pyłu zawieszonego podczas treningów sportowych na przykładzie wybranych warszawskich obiektów rekreacyjnych
    Analysis of the Potential Risks Posed by Particulate Matter During Sport Trainings Based on Selected Recreational Facilities in Warsaw
    Autorzy:
    Kuskowska, K.
    Dmochowski, D.
    Wolna, J.
    Dmochowska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/136522.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Szkoła Główna Służby Pożarniczej
    Tematy:
    pył zawieszony
    obiekty sportowe
    zanieczyszczenie powietrza
    particulate matter
    sport facilities
    Opis:
    Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego pyłem zawieszonym jest poważnym problemem, występującym od dziesięcioleci. Prowadzone, szerokie badania monitoringowe, nakierowane są na określenie wpływu zanieczyszczeń zawartych w powietrzu atmosferycznym na kondycje budowli, wszystkich elementów środowiska naturalnego oraz zdrowie ludzi. Mało jest jednak dostępnej literatury przedmiotowej, w której znaleźć można badania dotyczące związku pomiędzy narażeniem na pył zawieszony w obiektach sportowych, a wydajnością sportowców. W artykule przedstawiono wyniki badań pyłu zawieszonego w obiektach sportowych dwóch warszawskich uczelni: Szkoły Głównej Służby Pożarniczej oraz Akademii Wychowania Fizycznego. Pomiary przeprowadzone w wymienionych obiektach wykazały wysokie wartości stężeń pyłu zawieszonego różnych frakcji. Takie zjawisko może wpływać na obniżenie bezpieczeństwa zdrowotnego osób czynnie uprawiających sport w tych obiektach sportowo-rekreacyjnych.
    Pollution of air by particulate matter is a serious problem occurring for decades. Extensive monitoring studies are conducted to determine the impact of air pollution on the condition of buildings, all the elements of the environment and human health. However, there is little available literature presenting research on the association between exposure to particulate matter in sport facilities and the performance of sportsmen. The paper presents the results of the research into particulate matter in sport facilities in two Warsaw universities: the Main School of Fire Service and the Academy of Physical Education. Measurements carried out in these objects revealed high concentration of different fractions of particulate matter. This situation can affect the reduction of health safety of people actively engaged in performing sports in these sport facilities.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej; 2015, 2, 54; 5-24
    0239-5223
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie niskokosztowych czujników PM10 do monitoringu jakości powietrza atmosferycznego
    APPLICATION OF LOW-COST PM10 SENSORS FOR MONITORING OF ATMOSPHERIC AIR QUALITY
    Autorzy:
    Gębicki, Jacek
    Szulczyński, Bartosz
    Kołakowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/16729000.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    jakość powietrza
    pył zawieszony PM10
    czujniki optyczne
    niepewność pomiarowa
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki testu terenowego przeprowadzonego na terenie Gdańska w okresie od 07-02-2018 do 24-02-2018 w celu wykazania wiarygodności uzyskiwanych wyników za pomocą komercyjnych czujników PM10 działających na zasadzie laserowego licznika cząstek w stosunku do metody odniesienia. Ponadto, opisano sposób określania niepewności pomiarowej oparty na unijnym przewodniku „Demonstration of Equivalence of Ambient Air Monitoring Methods. EC Working Group on Guidance for the Demonstration of Equivalence”. Wykazano, że czujniki komercyjne w stosunku do metody odniesienia charakteryzują się niepewnością pomiarową przekraczającą wartość dopuszczalną i nie spełniają warunków równoważności jakości uzyskiwanych wyników.
    The paper presents the results of the field test conducted in Gdańsk from 07-02-2018 to 24-02-2018 in order to demonstrate the reliability of the obtained results using commercial PM10 sensors acting on the principle of a laser particle counter in relation to the reference method. In addition, a way to determine measurement uncertainty is described, based on the EU guide “Demonstration of Equivalence of Ambient Air Monitoring Methods. EC Working Group on Guidance for the Demonstration of Equivalence”. It has been shown that commercial sensors in relation to the reference method are characterized by measurement uncertainty exceeding the limit value and do not meet the conditions of equivalence of the quality of the obtained results.
    Źródło:
    Aktualne problemy w inżynierii i ochronie atmosfery; 56-63
    9788374930208
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sezonowa zmienność stężenia pyłu zawieszonego oraz jakości powietrza na terenie miasta Sosnowiec
    Seasonal Variability of Concentration and Air Quality of Ambient Particulate Matter in Sosnowiec City
    Autorzy:
    Cembrzyńska, Jolanta
    Krakowiak, Ewa
    Brewczyński, Piotr Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177517.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    "PM10"
    "PM2
    "indeks jakości powietrza"
    "pył zawieszony"
    5"
    Opis:
    Introduction: Exposing the population to more than standard concentration of particulate matter (PM) is a crucial factor shaping the public health on urbanized areas both in Europe and Poland. In most cases, exceeded air quality standards relate to the winter period, in which there has been the greatest amount. Many studies have indicated, that exposure to PM can cause adverse health effects. Human exposure especially to fine particles (with an aerodynamic diameter less than 2.5 µm), causes risk of cardiovascular and respiratory diseases, due to daily mortality and hospital admissions. Various types of epidemiological studies have indicated, that ambient air pollution is responsible for increasing risk of lung cancer. For this reason, in 2013 The International Agency for Research on Cancer (IARC) classified outdoor air pollution and particulate matter as carcinogenic to humans (Group 1). Aim of the study: The purpose of the study was assessment of air pollution (PM10, PM2,5) in the winter and summer season 2013, in relation to limit values specified to protect human health. In addition, was performed a classification of air quality conditions according to the categories of modified air quality index, used in the Silesian Providence, to inform the public about the rate of exposure and the possibility of appearing of potential health effects associated with different levels of air pollution. Results: Statistically significant (p<0.05) higher concentration of PM10 and PM2,5 occurred in the winter season. The average concentration of PM10 was 62 µg/m3 and was twice higher than in the summer season. The mean concentration of PM2,5 was 52 µg/m3 and more than twice exceeded the concentration values obtained during the summer months. For the most part of the winter season (50-70% days) dominated „high index”, provides poor air quality on area city.
    Wstęp: Narażenie populacji na ponadnormatywne stężenia pyłu zawieszonego jest istotnym czynnikiem kształtującym zdrowie publiczne na terenach zurbanizowanych zarówno w Polsce, jak i Europie. W większości przypadków, przekroczenia norm jakości powietrza odnoszą się do okresu zimowego, w którym notuje się ich największą częstość. Jak wskazują wyniki licznych badań, z ekspozycją środowiskową na podwyższone stężenia pyłu zawieszonego wiąże się nasilenie negatywnych skutków zdrowotnych. Narażenie człowieka, zwłaszcza na cząstki drobne (o średnicy aerodynamicznej mniejszej niż 2,5 µm), zwiększa ryzyko rozwoju chorób układu krążenia i układu oddechowego, w powiązaniu ze wzrostem hospitalizacji oraz obniżeniem średniej długości życia. Badania epidemiologiczne wykazały ponadto, że zanieczyszczenie powietrza tym czynnikiem zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc. Z tego powodu w 2013 roku Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) zaklasyfikowała pył zawieszony jako czynnik rakotwórczy dla ludzi (Grupa 1). Cel pracy: Celem badań było określenie stopnia zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym (PM10, PM2,5) w sezonie zimowym i letnim 2013 roku, w odniesieniu do standardów jakości powietrza ustalonych ze względu na ochronę zdrowia ludzi. Ponadto przeprowadzono klasyfikację stanu aerosanitarnego powietrza w oparciu o zmodyfikowany indeks jakości powietrza, stosowany w województwie śląskim, do informowania społeczeństwa o wskaźniku narażenia oraz możliwości wystąpienia potencjalnych skutków zdrowotnych związanych z różnym poziomem zanieczyszczeń. Wyniki: Istotnie wyższe statystycznie (p<0,05) stężenia pyłu zawieszonego PM10 oraz PM2,5 wystąpiły w sezonie zimowym. Średnie stężenie pyłu PM10 wyniosło 62 µg/m3 i było dwukrotnie wyższe niż w sezonie letnim. Średnie stężenie pyłu PM2,5 wyniosło 52 µg/m3 i ponad dwukrotnie przekraczało wartości stężeń uzyskane w okresie letnim. W przeważającej części sezonu zimowego dominował ponadto „wysoki wskaźnik”, świadczący o złej jakości powietrza na terenie miasta.
    Źródło:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2015, 18, 4; 27-35
    1505-7054
    2084-6312
    Pojawia się w:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ transportu samochodowego na zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym PM10 i PM 2,5
    Impact of road transport on air pollution by PM10 and PM2.5 dust
    Autorzy:
    Idzior, M.
    Czapliński, E.
    Bor, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/317182.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    zanieczyszczenie powietrza
    aglomeracja miejska
    pył zawieszony
    pollution
    urban agglomeration
    dust pollution
    Opis:
    W artykule przedstawiono problem związany z zanieczyszczeniem powietrza pyłem zawieszonym PM10 oraz PM 2,5 w aglomeracjach miejskich. Podstawowymi źródłami zanieczyszczeń gazowych i pyłowych powietrza na obszarach miejskich są emisje pochodzące z sektora komunalno – bytowego, środków transportu i przemysłu. Opisano strukturę transportu w Polsce oraz udział pojazdów samochodowych w zanieczyszczeniu powietrza. Przedstawione zostały wyniki badań z pojazdów samochodowych, które wykonano w stacji kontroli pojazdów.
    This article presents the problem of PM10 and PM 2.5 dust pollution in urban agglomerations. The main sources of gaseous and particulate pollutants in urban areas are emissions from the transport sector, means of transport and industry. The structure of transport in Poland and the share of motor vehicles in air pollution are described. The results of tests from motor vehicles made at the vehicle inspection station are presented.
    Źródło:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2017, 18, 6; 739-742, CD
    1509-5878
    2450-7725
    Pojawia się w:
    Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym PM10 oraz PM2,5 w warunkach silnej antropopresji na przykładzie miasta Sosnowiec
    Particulate pollution of PM10 and PM2.5 due to strong anthropopressure in Sosnowiec city
    Autorzy:
    Cembrzyńska, Jolanta
    Krakowiak, Ewa
    Brewczyński, Piotr Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1178725.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    5
    PM10
    PM2
    narażenie środowiskowe
    pył zawieszony
    zanieczyszczenie powietrza
    Opis:
    Introduction: Air contamination with particulate matter causes a serious problem in large cities and urban-industrial agglomerations both in Poland and Europe. Anthropogenic sources of air pollution in urban areas are emissions from municipal, industrial and transportation sector. Many epidemiological studies have revealed that exposure to air pollution, especially the fine particles with aerodynamic diameter less than 2,5 micrometer, can pose a threat to human health exposed to exceedingly high concentrations of particulate matter. Aim of the study: The aim of this study was to evaluate PM10 and PM2,5 mass concentrations in autumn and winter season in the city of Sosnowiec, in relation to ambient air quality standards in Poland and the European Union. Results: The average concentrations of PM10 and PM2,5 in autumn-winter seasons in Sosnowiec city 2010–2011 were 2,1 to 2,7 times higher than limit values, specified in the legislation acts.
    Wstęp: Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym stanowi poważny problem dużych miast oraz aglomeracji miejsko-przemysłowych zarówno w Polsce, jak i Europie. Źródłem pyłowych i gazowych zanieczyszczeń powietrza na obszarach miejskich są głównie emisje antropogeniczne pochodzące z sektora komunalno-bytowego, przemysłu oraz środków transportu. Jak wskazują liczne badania epidemiologiczne, zanieczyszczenia atmosferyczne, zwłaszcza pyły drobne o średnicach aerodynamicznych cząstek poniżej 2,5 μm, stanowią zagrożenie dla zdrowia osób długotrwale przebywających w warunkach występowania ponadnormatywnych stężeń pyłu. Cel pracy: Celem pracy jest ocena zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM10 oraz PM2,5 w sezonie jesienno-zimowym na terenie miasta Sosnowiec, w odniesieniu do obowiązujących w Polsce oraz na terenie Unii Europejskiej norm jakości powietrza. Wyniki: Wyznaczone na postawie pomiarów grawimetrycznych stężenia frakcji pyłu zawieszonego PM10 oraz PM2,5 na terenie miasta Sosnowiec w sezonie jesienno- zimowym 2010–2011 roku, przekraczały od 2,1 do 2,7 razy wartości dopuszczalne, określone w obowiązujących aktach prawnych.
    Źródło:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine; 2012, 15, 4; 31-38
    1505-7054
    2084-6312
    Pojawia się w:
    Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza rozkładu stężeń pyłu zawieszonego frakcji PM10, PM2,5 i PM1,0 na różnych wysokościach Mostu Gdańskiego
    Analysis of Concentrations of Particulate Matter PM10, PM2,5 and PM1,0 at Different Heights of the Gdański Bridge
    Autorzy:
    Kuskowska, K.
    Dmochowski, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/137094.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Szkoła Główna Służby Pożarniczej
    Tematy:
    pył zawieszony
    liniowa emisja zanieczyszczeń
    particulate matter
    linear emission of pollution
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań pyłów zawieszonych w miejskim powietrzu atmosferycznym, przeprowadzonych w obrębie Mostu Gdańskiego – jednego z ciągów komunikacyjnych łączących prawo- i lewobrzeżną Warszawę. Celem badań było dokonanie analizy wpływu wytypowanych liniowych źródeł zanieczyszczenia na jakość powietrza w tym rejonie Warszawy. Badania przeprowadzono na trzech wysokościach: na Wisłostradzie, przy torach tramwajowych Mostu Gdańskiego, około 4 m od jezdni Wisłostrady, oraz przy jezdni Mostu Gdańskiego, tj. na wysokości około 9 m od jezdni Wisłostrady. Otrzymane wyniki zaprezentowano w postaci wykresów i tabel, w których przedstawiono oddziaływanie transportu na jakość powietrza, a tym samym na poziom bezpieczeństwa ekologicznego w rejonie Mostu Gdańskiego.
    The paper presents the results of the research concerning the dust from the linear sources of pollution emitted on the Gdanski Bridge – one of the bridges of Warsaw agglomeration. It is a route often frequented by drivers and place enjoyed by the citizens of Warsaw for recreational purposes. The aim of the study was to analyze the influence of linear sources of pollution on quality of air in the region. The study was performed in 3 heights: the Wislostrada, the tram tracks of the Gdanski bridge and the road of the Gdanski bridge. The results are presented in the graphs and tables showing the impact of transport on air quality and thereby on the level of ecological safety in this region.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej; 2016, 3, 59; 101-119
    0239-5223
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of air quality assessment in Kielce in relation to the Covid-19 pandemic
    Analiza oceny jakości powietrza w Kielcach w związku z pandemią Covid-19
    Autorzy:
    Metryka-Telka, Monika
    Kowalik, Robert
    Jurišević, Nebojša
    Nešović, Aleksandar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2124789.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Politechnika Świętokrzyska w Kielcach. Wydawnictwo PŚw
    Tematy:
    air quality
    particulate matter
    pollution monitoring
    jakość powietrza
    pył zawieszony
    monitoring zanieczyszczeń
    Opis:
    Air pollution has a significant impact on citizens’ well-being and overall life quality. In this regard, regular air quality monitoring aims to keep pollution levels within prescribed limits and to identify the factors (winds, traffic, seasons, ambient temperature, air humidity, and so on) that influence pollution levels. To carry out a preliminary analysis of the air quality in Kielce, a specialist detector of PM2.5 and PM10 particles Steinberg 10030389 SBS-PM2.5 was used. Besides, the analysis referred to pollutants such as SO2; NO2; C6H6, which were provided from the Chief Inspectorate of Environmental Protection. Controlling the above mentioned pollutants for monthly and hourly averages of the selected time period in 2020 and 2021, taking into account the epidemiological situation (lockdown), graphs with the results were prepared. Then the analysis was carried out, with the preliminary assumption that the air quality is worse when the population functions normally than when it remains indoors, and that air quality is usually better at night than during the day.
    Zanieczyszczenie powietrza ma znaczący wpływ na samopoczucie obywateli i ogólną jakość życia. W związku z tym regularne monitorowanie jakości powietrza ma na celu utrzymanie poziomu zanieczyszczeń w wyznaczonych granicach oraz identyfikację czynników (wiatry, ruch uliczny, pory roku, temperatura otoczenia, wilgotność powietrza itp.), które wpływają na poziom zanieczyszczeń. Do przeprowadzenia wstępnej analizy jakości powietrza w Kielcach wykorzystano specjalistyczny detektor cząstek stałych PM2,5 i PM10 Steinberg 10030389 SBS-PM2,5. Ponadto w analizie uwzględniono takie zanieczyszczenia jak SO2; NO2; C6H6, które zostały udostępnione przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Kontrolując ww. zanieczyszczenia dla średnich miesięcznych i godzinowych z wybranego okresu w latach 2020 i 2021, z uwzględnieniem sytuacji epidemiologicznej (blokada), sporządzono wykresy z wynikami. Następnie przeprowadzono analizę, przyjmując wstępne założenie, że jakość powietrza jest gorsza, gdy ludność funkcjonuje normalnie, niż gdy pozostaje w pomieszczeniach zamkniętych, oraz że jakość powietrza jest zwykle lepsza w nocy niż w ciągu dnia.
    Źródło:
    Structure and Environment; 2022, 14, 1; 24--32
    2081-1500
    Pojawia się w:
    Structure and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagrożenia związane z pyłem zawieszonym na terenie przyległym do zamkniętego składowiska odpadów komunalnych
    Hazards related to suspended dust in the area adjacent to a closed municipal waste landfill
    Autorzy:
    Dmochowska, Anna
    Polańczyk, Andrzej
    Jarosz, Wojciech
    Ciuka-Witrylak, Małgorzata
    Matuszkiewicz, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/136406.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Szkoła Główna Służby Pożarniczej
    Tematy:
    pył zawieszony
    zamknięte składowisko odpadów komunalnych
    suspended dust
    closed municipal landfill site
    Opis:
    Zamknięcie składowiska odpadów komunalnych nie rozwiązuje problemu jego obecności i nie zapobiega wszystkim zagrożeniom z nim związanym. Do zagrożeń tych należy pył zawieszony, emitowany przez wiele lat eksploatacji składowiska oraz deponowany na terenach sąsiadujących bezpośrednio z nim, przede wszystkim na obszarze zielonego pasa bezpieczeństwa, oddzielającego składowisko od terenów zamieszkałych. Pomiary pyłu zawieszonego, których wyniki zaprezentowano w artykule, prowadzono dwoma trasami równoległymi do siebie, poczynając od dwóch sąsiadujących studzienek z odciekami. Były to dwie pierwsze studnie, poczynając od drogi dojazdowej. Wyniki badań wykazały przekroczenia stężenia pyłu, co wiąże się z krótkim okresem poeksploatacyjnym, sąsiedztwem drogi dojazdowej, a także unoszeniem zdeponowanego pyłu podczas badań.
    The closure of a municipal waste landfill does not solve and does not prevent all hazards associated with its presence. These hazards include suspended dust emitted by many years of operation of the repository and deposited in the areas adjacent to it directly as a green belt separating the landfill from the inhabited areas. The measurements of particulate matter were carried out with two parallel routes, starting from two neighboring wells with leachate, the first starting from the access road. The test results showed exceedances of the dust concentration which is associated with a short period after closed landfill , the proximity of the access road, as well as the lifting of the deposited dust during the tests.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej; 2019, 1, 69; 7-18
    0239-5223
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of PM concentrations in the urban area of Bejaia
    Autorzy:
    Benaissa, F.
    Maesano, C. N.
    Alkama, R.
    Annesi-Maesano, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/207617.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    particulate matter
    PM
    World Health Organization
    Algeria
    pył zawieszony
    Światowa Organizacja Zdrowia
    Algieria
    Opis:
    The particulate matter (PM10, PM7, PM4, PM2.5 and PM1) mass concentrations in Bejaia City, Algeria, over the course of one week, from July 8 to July 14, 2015, have been presented for the first time. The study covered eight urban sampling sites and 169 measurements have been obtained. The average city-wide PM10 and PM2.5 concentrations measured during this sampling were 87.8±33.9 and 28.7±10.6 μg/m3, respectively. These results show that the particulate matter levels are high and exceed the World Health Organization Air Quality Guidelines (WHO AQG) and European 24-hour average limit values (50 μg/m3for PM10and 25 fig/m3for PM2.5). The PM1, PM2.5, PM4 and PM7 fractions accounted for 0.15,0.32,0.56 and 0.78, respectively, of the PM10 concentrations. The analysis revealed that variations of PM concentration in the study region were influenced primarily by traffic. Lower PM10 concentrations (21.7 and 33.1 μg/m3) were recorded in residential sites, while higher values (53.1, and 45.2 μg/m3) in city centers.
    Źródło:
    Environment Protection Engineering; 2018, 44, 1; 75-84
    0324-8828
    Pojawia się w:
    Environment Protection Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym PM10 na Ursynowie i jego związek z warunkami meteorologicznymi
    The particulate matter PM10 air pollution in Ursynów and its correlation with meteorological conditions
    Autorzy:
    Majewski, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/886814.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    Warszawa-Ursynow
    zanieczyszczenia powietrza
    pyl zawieszony
    pyl PM10
    stezenie zanieczyszczen
    warunki meteorologiczne
    wiatry
    kierunek wiatru
    Źródło:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2005, 14, 1[31]
    1732-9353
    Pojawia się w:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Monitoring pyłu zawieszonego w atmosferze. Cz.2, Metody pomiaru stężenia składników oznaczanych w pyle zawieszonym
    Autorzy:
    Degórska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/274110.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Roble
    Tematy:
    jakość powietrza
    pył zawieszony
    monitoring jakości powietrza
    air quality
    particulate matter
    air quality monitoring
    Źródło:
    LAB Laboratoria, Aparatura, Badania; 2017, 22, 3; 11-12
    1427-5619
    Pojawia się w:
    LAB Laboratoria, Aparatura, Badania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    How does fine particulate matter impact public transit ridership?
    Autorzy:
    Jung, Hojin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2203885.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    fine particulate matter
    public transportation
    consumer behavior
    drobny pył zawieszony
    transport publiczny
    zachowanie konsumenta
    Opis:
    We explore how a rapid rise in air pollutants impacts the ridership of public transportation. Based on the individual purchase history, our comprehensive analyses document evidence that an elevated level of concentrations of fine particulate matter caused a substantial change in individual decisions on public transit ridership in relation to individual social and economic characteristics. The estimated effect primarily arose from the fear of exposure to pollutants and, consequently, is substantially different from other macroeconomic influences. Our empirical results contribute important inferences about commuters’ choices of transit modes during the period of ambient air pollution and offer significant guidance for policymakers and practitioners.
    Źródło:
    Transport Problems; 2022, 17, 2; 69--80
    1896-0596
    2300-861X
    Pojawia się w:
    Transport Problems
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Risk of high PM10 concentrations in the Żywiec Basin depending on synoptic situation
    Ryzyko wysokich stężeń pyłu PM10 w Kotlinie Żywieckiej w zależności od warunków synoptycznych
    Autorzy:
    Wierzbińska, Monika
    Kozak, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24202707.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Szkoła Główna Służby Pożarniczej
    Tematy:
    particulate matter
    PM10
    temperature inversion
    low emission
    pył zawieszony
    inwersja temperatury
    niska emisja
    Opis:
    This analysis was performed for the Żywiec Basin area, located in southern Poland. The topography of the Żywiec Basin is an eminently favourable factor for the stagnation of cool air in the basins and the formation of the so-called “cold stagnation areas”, as well as the occurrence of inversion layers inhibiting air mixing. In addition, in the Żywiec Basin, the reservoir has a significant influence on the formation of weather conditions. It favours more frequent formation of local fogs and mists. The study focused on the heating season (6 months) from 2016 to 2021. The analysis covered winter seasons at the turn of the year starting from 1 October and ending on 31 March. During this period, for all heating seasons analysed, the average PM10 concentration was 58 µg/m3 . The 2016/2017 heating season proved to be the worst season in aerosanitary terms, with average concentrations equalling to 78.4 µg/m3 . Extreme levels of daily concentrations during those seasons were recorded in 2016/2017 (349.0 µg/m3 ) and 2017/2018 (476.2 µg/m3 ). This represented 700–900% of the limit value for PM10 concentrations. The frequency of exceedances of the daily limit value D24 for PM10 was high during the heating season, ranging from 83 to 91 days, which represented almost half (46.7%) of the entire season. The next stage of the analysis comprised the evaluation of the levels of daily concentrations (D24) against the background of the baric situation shaping the weather on a given day. The study juxtaposed the daily concentrations of PM10 in Żywiec with the daily baric situation in the upper Vistula river basin. The anticyclonic situation contributed to an increase in PM10 immission concentrations in all heating seasons from 2016 to 2021. In all analysed months of the heating seasons, differences in the average monthly PM10 concentration depending on the baric situation can be noticed, and the higher the concentration level, the greater this difference is. Similarly, the number of days with exceedances of D24 standard for PM10 was several times higher in the period when there was an anticyclone situation. The analysis of the type of air masses showed that the polar continental air masses were accompanied by the worst aerosanitary condition.
    Analizę wykonano dla obszaru Kotliny Żywieckiej, położonej w południowej Polsce. Topografia Kotliny Żywieckiej jest czynnikiem wybitnie sprzyjającym stagnacji chłodnego powietrza w kotlinach i tworzeniu się tzw. „zastoisk chłodu”, a także występowaniu warstw inwersyjnych hamujących mieszanie powietrza. Ponadto, w Kotlinie Żywieckiej istotny wpływ na kształtowanie warunków pogodowych wywiera zbiornik retencyjny. Sprzyja on częstszemu tworzeniu się lokalnych mgieł i zamgleń. W pracy skoncentrowano się na okresie grzewczym (6 miesięcy) w latach 2016-2021. Analizą objęto sezony zimowe na przełomie roku począwszy od 1 października, kończąc na 31 marca. W tym okresie, dla wszystkich analizowanych sezonów grzewczych średnie stężenie PM10 wyniosło 58 µg/m3 . Sezon grzewczy 2016/2017 okazał się najgorszym sezonem pod względem aerosanitarnym, ze średnim stężeniem 78,4 µg/m3, Ekstremalne poziomy stężeń dobowych w sezonach odnotowano w sezonach 2016/2017 (349,0 µg/m3 ) oraz 2017/2018 (476,2 µg/m3 ). Stanowiło to 700–900% wartości dopuszczalnej dla stężenia PM10. Częstość przekroczeń dobowej wartości dopuszczalnej D24 dla pyłu zawieszonego PM10 była w sezonie grzewczym wysoka i wahała się od 83-91 dni, co stanowiło prawie połowę (46,7 %) całego sezonu. Kolejnym etapem analizy była ocena poziomów stężeń dobowych (D24) na tle sytuacji barycznej kształtującej pogodę w danym dniu. W pracy zestawiono dobowe stężenia pyłu zawieszonego PM10 w Żywcu z dobową sytuacją baryczną z dorzecza górnej Wisły. Sytuacja antycyklonalna przyczyniała się do zwiększenia stężenia pyłu PM10 w immisji we wszystkich sezonach grzewczych 2016-2021. We wszystkich analizowanych miesiącach okresów grzewczych dostrzec można różnice w średnim miesięcznym stężeniu PM10 w zależności od sytuacji barycznej, a im wyższy poziom stężenia tym ta różnica jest większa. Podobnie ilość dni z przekroczeniem normy D24 dla pyłu zawieszonego PM10 była wielokrotnie wyższa w okresie, kiedy występowała sytuacja antycyklonalna. Analiza typu mas powietrza wykazała że najgorszy stan aerosanitarny towarzyszył masom powietrza polarno-kontynentalnego.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej; 2023, 86; 7--21
    0239-5223
    2720-0779
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ typów cyrkulacji atmosfery na stężenie i skład chemiczny PM2,5 ze stacji tła pozamiejskiego w Raciborzu
    THE ROLE OF CIRCULATION PATTERNS ON CONCENTRATIONS AND CHEMICAL COMPOSITION OF PM2.5 FROM RURAL BACKGROUND STATION IN RACIBÓRZ
    Autorzy:
    Błaszczak, Barbara
    Klejnowski, Krzysztof
    Mathews, Barbara
    Zioła, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/16729036.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    pył zawieszony PM2.5
    aerozol węglowy
    wtórny aerozol nieorganiczny
    tło pozamiejskie
    cyrkulacja atmosferyczna
    Opis:
    W niniejszej pracy przedstawiono wyniki pomiarów stężenia PM2,5 (cząstki o średnicach aerodynamicznych nie większych niż 2,5 μm) oraz związanych z nim składników głównych – materii węglowej i wybranych jonów. Analizowano próbki PM2,5 pobierane w okresie październik 2015 – listopad 2017 r. na stacji tła pozamiejskiego w Raciborzu. Średnie stężenia PM2,5, podobnie jak stężenia związanych z nim składników głównych, wykazywały wyraźną zmienność sezonową, z wyższymi poziomami rejestrowanymi w sezonie grzewczym. Stacja tła pozamiejskiego w Raciborzu wyróżniała się na tle podobnego typu stanowisk w Europie zdecydowanie wyższą zawartością aerozolu węglowego oraz stosunkowo niskim udziałem wtórnych jonów nieorganicznych. Analiza wpływu typów cyrkulacji atmosfery na stężenie i skład PM2,5 z obszaru badań potwierdziła istotną rolę lokalnych źródeł emisji jak również oddziaływanie dalekiego transportu zanieczyszczeń z obszaru Czech i bardziej zanieczyszczonych terenów województwa śląskiego.
    This work presents the results of the measurements of fine particulate matter (particles with aerodynamic diameter not greater than 2.5 μm) and PM2.5-related main components – carbonaceous matter and selected ions. PM2.5 samples were taken in the period of October 2015 – November 2017 yr. at rural background station in Racibórz (Poland). The mean PM2.5 concentrations, as well as concentrations of its related components, revealed clear seasonal variations with higher levels recorded during heating period. The rural background station in Racibórz is distinguished by much higher contribution of carbonaceous aerosol and relatively low percentage of secondary inorganic ions in PM2.5 mass. The analysis of the circulation patterns effects on PM2.5 concentrations and chemical composition from investigated area confirmed the significant role of local emission sources as well as influence of long-range transport of air pollutants from Czech Republic and more polluted zones in Silesian Province.
    Źródło:
    Aktualne problemy w inżynierii i ochronie atmosfery; 7-14
    9788374930208
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Elemental composition and origin of PM10 in a fire station in Poland. Real-time results from the XRF analysis
    Autorzy:
    Mach, Tomasz
    Rogula-Kozłowska, Wioletta
    Bihałowicz, Jan Stefan
    Rybak, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24201037.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    particulate matter
    heavy metals
    X-ray fluorescence spectrometry
    pył zawieszony
    metale ciężkie
    spektrometria fluorescencyjna
    Opis:
    This work presents the first results of the metal in particulate matter PM10 analysis and source apportionment in one of the fire station garages in Poland. The study’s novelty includes the high temporal resolution of the elemental composition of PM-bound metals since the gamma-ray fluorescence spectrometer with the high temporal resolution was used in the study. The concentrations of PM10 were measured at the same time using the method of beta-ray attenuation. The concertations of PM10 and PM-bound metals were analyzed with a temporal resolution of 4 h. To identify the source apportionment of metals, three commonly used models were applied: principal component analysis (PCA), EPA UNMIX, and EPA PMF (positive matrix factorization). The concentrations of the investigated metals have high temporal variations while the concentrations of PM10 were low in the garage. The enrichment of PM10 was very high or high, especially in sulfur, zinc, arsenic, nickel, cadmium, and lead. PCA analysis, as well as UNMIX and PMF, showed a high impact of factors related to sulfur on the variability. It showed the impact of combustion, including combustion of liquid fuels, in fire engines may have a crucial impact on air pollution in the fire station. The PMF analysis allowed us also to identify factors responsible for external anthropogenic emissions on concentrations inside the garage. Other identified sources of PM10 and PM10-bound elements are mineral dust, and road dust related to non-exhaust emission, originating inside the firehouse (resuspension and abrasion) as well as from outside.
    Źródło:
    Environment Protection Engineering; 2023, 49, 1; 57--72
    0324-8828
    Pojawia się w:
    Environment Protection Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Monitoring pyłu zawieszonego w atmosferze. Cz. 1, Metody pomiaru stężenia pyłu zawieszonego
    Autorzy:
    Frączkowski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/273572.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Roble
    Tematy:
    jakość powietrza
    pył zawieszony
    monitoring jakości powietrza
    air quality
    particulate matter
    air quality monitoring
    Źródło:
    LAB Laboratoria, Aparatura, Badania; 2017, 22, 2; 32-36
    1427-5619
    Pojawia się w:
    LAB Laboratoria, Aparatura, Badania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmienność stężeń pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu na terenie Krościenka nad Dunajcem w latach 2018-2022
    Variability of PM10 particulate matter concentrations in the area of Krościenko nad Dunajcem in the years 2018-2022
    Autorzy:
    Wierzbińska, Monika
    Kozak, Janusz
    Zając, Ewelina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16539557.pdf
    Data publikacji:
    2023-06
    Wydawca:
    Uniwersytet Bielsko-Bialski
    Tematy:
    pył zawieszony PM10
    zanieczyszczenia powietrza
    Krościenko nad Dunajcem
    particulate matter PM10
    air pollution
    Opis:
    Frequent exceedances of permissible PM10 concentrations occur mainly during the so-called heating season and are readily noticed not only by environmental protection specialists but al-so by residents; they are also wildly discussed in the mass media. If the state of elevated concentrations persists for at least several hours, it is generally referred to as smog. The duration of smog can range from several hours to several days, causing an increase in morbidity and in the number of deaths. The paper presents the air-sanitary situation in Krościenko nad Dunajcem using the air quality indicator as the concentration of particulate matter PM10. Krościenko is a Carpathian town located in the valley of the Dunajec river. Such a topo-climatic location is conducive to the occurrence of frequent temperature inversions, stagnant cold air and poor ventilation, which results in the concentration of local emissions mainly from domestic boilers. The research period covered the years 2018-2022 of continuous daily D24 PM10 measurements. Preliminary comparisons of annual concentrations with selected cities located in mountainous and foothill areas of southern Poland indicated the aerosanitary problem of Krościenko. In all analyzed years, the daily norms were exceeded from 46 days in 2022 to 91 days in 2018. This situation occurs as a result of the low-stack emission during the heating period and the poor topoclimatic conditions in Krościenko. However, there is a visible downward trend in concentrations over the analyzed period, which may have resulted from the gradual reduction of the use of fossil fuels.
    Źródło:
    Polish Journal of Materials and Environmental Engineering; 2023, 5(25); 14-22
    2720-1252
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Materials and Environmental Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ekotoksykologia powietrza leśnego
    Ecotoxicology of forest air
    Autorzy:
    Kwapuliński, J.
    Wiechuła, D.
    Kowol, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1178271.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    metale ciezkie
    powietrze
    lasy
    lesnictwo
    zanieczyszczenia powietrza
    pyl zawieszony
    forest air
    heavy metals
    suspended dusts
    Opis:
    The paper provides the analysis of changes in concentrations of heavy metals in the dust of forest air at different heights above ground level, in different daytime hours and under different meteorological conditions – rain and rainless periods, different wind speeds.
    Źródło:
    Sylwan; 2003, 147, 01; 63-69
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ typów cyrkulacji na stężenie pyłu zawieszonego (PM10) w zimie na wyżynie śląskiej
    Impact of circulation types on the concentration of particulate matter (PM10) in winter at the Silesian Upland
    Autorzy:
    Radomski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/272222.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Kardynała Augusta Hlonda
    Tematy:
    cyrkulacja powietrza
    pył zawieszony PM10
    atmosfera
    Śląsk
    atmospheric circulation
    particulate matter (PM10)
    atmosphere
    Silesia
    Opis:
    Wyżyna Śląska jest najlepszym w Polsce przykładem obszaru poddanego całkowitej antropopresji. Rabunkowa gospodarka lat siedemdziesiątych szczególnie mocno znalazła swoje odbicie w poziomie emisji zanieczyszczeń, kiedy następował dynamiczny rozwój przemysłu i urbanizacji. Obecnie, kiedy mamy do czynienia ze znacznie ograniczoną emisją, niezmiernie ważne jest zbadanie wpływu cyrkulacji atmosferycznej na stan sanitarny powietrza. Realizowane zagadnienie jest przykładem tzw. meteorologii i klimatologii synoptycznej, w której dokonuje się oceny relacji pomiędzy elementami środowiska a warunkami cyrkulacyjnymi.
    The Silesian Upland is the best example of an area under total anthropopressure in Poland. Wasteful exploitation of the 7O-ties was especially strongly reflected in the pollution emission levels accompanied by a dynamie development of urbanisation and industry. Presently, when the emission is much lower, investigation of the atmospheric circulation impact on the sanitary condition of the air is extremely important. The conducted studies are an example of the so called synoptic meteorology and climatology, in which a relationship between the elements of the environment and the circulation conditions are evaluated.
    Źródło:
    Problemy Ekologii; 2008, R. 12, nr 4, 4; 207-210
    1427-3381
    Pojawia się w:
    Problemy Ekologii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zjawisko smogu na tle jakości powietrza we Wrocławiu w latach 2012–2016
    The smog phenomenon and the air quality in Wroclaw in 2012–2016
    Autorzy:
    Kamińska, J. A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/401005.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    smog
    jakość powietrza
    pył zawieszony PM10
    smog phenomenon
    air quality
    suspended particulate pollution PM10
    Opis:
    Jakość powietrza atmosferycznego w ostatnich latach uległa ogólnej poprawie, jednak wciąż zdarzają się sytuacje, w których warunki emisji zanieczyszczeń do atmosfery w połączeniu ze specyficznymi warunkami meteorologicznymi sprawiają, że krótkoterminowe wskaźniki jakości powietrza przekraczają dopuszczalne normy. W miesiącach styczeń-marzec 2017 r. bardzo nagłośnione przez media było zjawisko smogu szczególnie w dużych aglomeracjach miejskich. W pracy dokonano analizy statystycznej stężenia pyłu zawieszonego PM10 – frakcje o średnicy cząstek mniejszej niż 10 μm (utożsamianego ze smogiem) w latach 2012–2017 we Wrocławiu. Celem pracy było porównanie rzeczywistych stężeń PM10 w okresie X–IV 2016/2017 z poprzednimi i weryfikacja informacji o wyjątkowo złym stanie powietrza w ostatnim czasie. Wskazano statystyczne podobieństwa i różnice w zmienności wartości tego wskaźnika w okresie X–IV 2016/2017 na tle poprzednich pięciu lat we Wrocławiu. Wykazano brak istotnych różnic w jakości powietrza w ostatnim okresie w porównaniu do poprzednich.
    The quality of atmospheric air has improved in recent years, but there are still situations in which the atmospheric emissions combined with specific meteorological conditions make short-term air quality indicators in excess of the acceptable standards. In the months of January-March 2017, the smog phenomenon, present especially in large urban agglomerations received significant media coverage. The statistical analysis of the concentration of suspended particulate pollution PM10 – fractions with a particle diameter less than 10 μm (identified with smog) in Wrocław in the years 2012–2017 was performed. Similarities and differences in the volatility of this indicator were noted in the period X–IV 2016/2017 when compared to the previous five years in Wroclaw. There were no statistically significant differences in air quality in the recent period compared to the previous ones.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2017, 18, 5; 66-76
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Health hazard related to fine road dust in Poland
    Autorzy:
    Penkała, Magdalena
    Bihałowicz, Jan Stefan
    Rogula-Kozłowska, Wioletta
    Rogula-Kopiec, Patrycja
    Klik, Barbara
    Bihałowicz, Joanna
    Lewicka, Sylwia
    Olszowski, Tomasz
    Majewski, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342695.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    particulate matter
    road dust
    abrasion of the road surface
    exhaust emissions
    pył zawieszony
    pył drogowy
    ścieranie nawierzchni drogowej
    emisja spalin
    Opis:
    Air pollution emissions from road vehicles majorly contribute to particulate pollution. This poses significant threats to the environment and human health. Road dust contains various potentially toxic elements, which, when exposed to humans, can lead to severe illnesses such as asthma, cardiovascular diseases, and cancer. This study assessed adult health risks through accidental ingestion, inhalation, and dermal contact associated with heavy metals (Cr, Cu, Ni, Pb, and Zn) in road dust (with a fraction size < 0.1 mm). The analysis covers areas between sound-absorbing screens (S), in open spaces without screens (F), and at highway/express exits (E) with different surfaces: asphalt (A) and concrete (C). Results indicate the highest health risk levels are associated with Zn in road dust in S and E areas, indicating its potential negative impact on human health. When comparing results for all metals, road dust collected from A surfaces might pose a greater health risk than C surfaces. The carcinogenic risk for Cr and Ni found in road dust collected from A and C surfaces at points S, F, and E is medium. The most significant carcinogenic risk (medium-high) is associated with Cr in road dust from A surfaces in the F area, whereas the lowest risk (low-medium) for both A and C surfaces is linked to Ni exposure in the S point. The contributions of Cr and Ni highlight the need to reduce emissions of these elements in areas surrounding heavily trafficked roads.
    Źródło:
    Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology; 2023, 28, 1-2; 79-92
    2084-4506
    Pojawia się w:
    Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Redukcja emisji pyłów zawieszonych w wyniku poprawy izolacyjności cieplnej przegród i zmiany nośnika energii
    Reducing of particulate matter emissions as a result of walls thermal insulation improvement and energy carriers changes
    Autorzy:
    Lis, A.
    Ujma, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2065442.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska
    Tematy:
    pył zawieszony PM 2,5
    pył zawieszony PM10
    ochrona atmosfery
    izolacyjność cieplna przegród
    nośniki energii
    oszczędność energii
    particulate matter PM2.5
    particulate matter PM10
    protection of atmosphere
    thermal insulation of partitions
    energy carriers
    energy saving
    Opis:
    W artykule przedstawiono problem emisji pyłów zawieszonych do atmosfery oraz ich wpływ na stan środowiska naturalnego i zdrowie człowieka. Na przykładzie wybranego budynku poddanego termomodernizacji, w którym dokonano poprawy izolacyjności cieplnej przegród oraz wymiany kotła węglowego na kocioł gazowy, zaprezentowano możliwość obniżenia emisji pyłu zawieszonego PM 2,5 i PM 10. Przedstawiono parametry charakterystyki energetycznej budynku przed i po termomodernizacji, a także oceniono wpływ działań mających na celu oszczędność energii na stan środowiska zewnętrznego.
    The article presents the problem of particulate matter emissions into the atmosphere and their impact on the environment and human health. For the example of thermal modernized building, in which the improvement of thermal insulation of partitions and the exchange of coal boiler to a gas boiler was done, the opportunity to reduce emissions of particulate matter PM 2.5 and PM 10 is presented. The parameters of the energy performance of the building before and after thermal modernization are showed and also the impact of energy saving activities on the state of the environment is assessed.
    Źródło:
    Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym; 2016, 1 (17); 47--54
    2299-8535
    2544-963X
    Pojawia się w:
    Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trendy zmian stężenia pyłów zawieszonych (PM10 i PM2,5) oraz benzo(a)pirenu na przykładzie wybranych miast Wielkopolski
    TRENDS OF CONCENTRACTION CHANGES AND COMPOSITION OF PARTICULATE MATTER (PM10 AND PM2,5) ON THE EXAMPLE OF SELECTED WIELKOPOLSKA REGION CITIES
    Autorzy:
    CHLEBOWSKA-STYŚ, Anna
    SÓWKA, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2230900.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    jakość powietrza
    województwo wielkopolskie
    pył zawieszony PM10 i PM2
    5
    benzo(a)piren
    zmienność sezonowa
    Opis:
    Celem opracowania była analiza trendów zmian stężeń pyłów zawieszonych (PM10 i PM2,5) oraz benzo(a)pirenu w pyle PM10 w wybranych miastach Wielkopolski. W tym celu wykorzystano dane z bazy Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Poznaniu. Zaprezentowano średnie roczne stężenia omawianych zanieczyszczeń i zwrócono uwagę na ich sezonową zmienność. Wykazano, iż we wszystkich wybranych miastach regionu występują przekroczenia dopuszczalnych norm dla pyłów zawieszonych oraz benzo(a)pirenu w pyle PM10. Spośród analizowanych obszarów najgorszą jakością powietrza charakteryzuje się miasto Kalisz. Występowanie najwyższych wartości stężeń zanieczyszczeń w sezonie zimowym oraz przeprowadzone analizy statystyczne pozwalają przypuszczać, że za stan zanieczyszczania powietrza pyłami zawieszonymi w Wielkopolsce odpowiedzialne jest zjawisko niskiej emisji.
    The aim of the study was to analyze trends In concentrations of particulate matter (PM10 and PM2,5) and benzo(a)pyrene in PM10 in selected cities of Wielkopolska. For this purpose, the data from the database of the Voivodeship Inspectorate for Environmental Protection in Poznan was analyzed. The annual average concentrations as well as seasonal variation of these pollutants are presented . It has been shown that in the air of selected cities the limit values for particulate matter and benzo(a)pyrene in PM10 were exceeded. The worst situations is in Kalisz. The presence of the highest concentrations of analyzed pollutants in the winter season and performed statistical analysis indicate that the phenomenon of low emission is the main factor affecting the air quality in the Wielkopolska region.
    Źródło:
    Interdyscyplinarne zagadnienia w inżynierii i ochronie środowiska 6; 40-53
    9788374938976
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Warunki termiczne a zanieczyszczenie powietrza w wybranych miastach Polski w sezonie zimowym 2016/2017
    Thermal conditions and air pollution in selected Polish cities during the winter period in 2016/2017
    Autorzy:
    Czarnecka, A.
    Nidzgorska-Lencewicz, J.
    Rawicki, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/887129.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    miasta
    Gdansk
    Wroclaw
    Warszawa
    warunki termiczne
    zanieczyszczenia powietrza
    pyl zawieszony
    pyl PM10
    pyl PM2,5
    dwutlenek siarki
    stezenie zanieczyszczen
    stezenie pylow
    Źródło:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2017, 26, 4[78]
    1732-9353
    Pojawia się w:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Carcinogenic Risk of Air Particles in the Moravian-Silesian Region (Czech Republic)
    Kancerogenne zanieczyszczenia powietrza w rejonie Śląsko-Morawskim (Republika Czeska)
    Autorzy:
    Zmijkova, D.
    Raclavsky, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/319232.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    cząstki stałe
    pył zawieszony PM10
    węglowodory poliaromatyczne
    karcenogeneza
    genotoksyczność
    particulate matter
    PM10
    polyaromatic hydrocarbons
    carcinogenesis
    genotoxicity
    Opis:
    The complex and systematic description of morphological, mineralogical, physicochemical and toxicological features of urban and rural particulate matter PM10 is essential because of their harmful impacts on human health condition. The exposure to ambient particulate matter PM10 is known to be able to trigger inflammatory process, allergic reaction of different type, modification of DNA and carcinogenic transformation of many various cell types of the human body. The effects mentioned above have been confirmed with lots of in vitro and in vivo studies. Although the ambient particulate matter is the subject of large spectrum of epidemiological studies and scientific explorations, there is still lack of data concerning the assessment of human health risks in association with exposure to ambient air particles including particulate matter PM10. These pieces of information are necessary especially for primary prevention of many human diseases - such as a chronic obstructive disease, bronchial asthma, Crohn disease, ulcerous colitis, several degenerative diseases of central nervous system. The data discussing the negative influences of particulate matter PM10 on human health are also essential for researching new – more efficient – drugs and choice of the best available treatment in relation to an initiating factor or factors. Moreover, the amount of environmental pollutants is still rising therefore it is unavoidable to find out all their potential negative impacts on human health condition. To take the facts described above into account, this article is devoted to the topic of PM10 participation in pathogenesis of the most dangerous and often incurable human disease – the cancer. At the present time, it is namely supposed that a contact of organism with particulate matter PM10 has a significant role in developing of several types of malignant human tumours. Among these kinds of cancers, there are two types of carcinoma with rising number in human population – that is small-cell lung carcinoma and a carcinoma of colon and rectum. Besides these ones, the exposure of organism to particulate matter PM10 is considered to be an important etiopathogenic factor of some types of skin cancer and malignant tumours of scrotum. Because of the facts mentioned above it is necessary to devote to studying of negative effects of particulate matter PM10 sufficient rate of vigilance.
    Opis cech morfologicznych, mineralogicznych, fizykochemicznych i toksykologicznych pyłu zawieszonego PM10 w rejonach miejskich i wiejskich jest istotny z powodu jego szkodliwego wpływu na stan zdrowia ludzkiego. Wiadomym jest, że narażenie na działanie pyłu zawieszonego PM10 może powodować działanie zapalne, reakcje alergiczne różnego typu, zmiany w strukturze DNA i zmiany rakowe w wielu różnych typach komórek w ludzkim ciele. Wymienione efekty działania PM10 zostały potwierdzone wieloma badaniami in vitro oraz in vivo. Chociaż pył zawieszony obecny w powietrzu jest tematem szeroko zakrojonych badań epidemiologicznych i dociekań naukowych, wciąż ilość informacji dotyczących oceny ryzyka dla ludzkiego zdrowia związanego z wystawieniem na działanie cząstek zawieszonych w powietrzu, w tym pyłu zawieszonego PM10 jest niewystarczająca. Informacje te są kluczowe, przede wszystkim aby zapobiec wielu chorobom ludzi – takim jak przewlekłe obturacyjne zapalenie płuc, astma oskrzelowa, choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego oraz degeneracyjna choroba ośrodkowego układu nerwowego. Dane dotyczące negatywnego wpływu pyłu zawieszonego PM10 na ludzkie zdrowie są również ważne ze względu na możliwość odkrywania nowych – bardziej efektywnych – leków i doboru najlepszej dostępnej terapii związanej z czynnikiem lub czynnikami inicjującymi. Ponadto, ilość zanieczyszczeń środowiskowych stale rośnie, zatem nieuniknionym jest poszukiwanie sposobów redukcji ich potencjalnych negatywnych oddziaływań na stan ludzkiego zdrowia. Biorąc wymienione fakty pod uwagę, artykuł poświęcony jest roli jaką odgrywa PM10 w patogenezie najgroźniejszej i często nieuleczalnej chorobie ludzkiej – raka. Na chwilę obecną istnieje mocne hipoteza, że kontakt ludzkiego organizmu z pyłem zawieszonym PM10 odgrywa znaczącą role w rozwoju kilku typów guza złośliwego u ludzi. Wśród nich są dwa typy raka, które co raz częściej występują u ludzi – drobnokomórkowy rak płuc oraz rak okrężnicy i odbytnicy. Ponadto, narażenie organizmu na działanie pyłu zawieszonego PM10 jest uważane za istotny czynnik etiopatogenetyczny różnego typu raka skóry i guzów złośliwych moszny. Z wszystkich wymienionych powodów, ważne jest prowadzenie badań nad negatywnym wpływem pyłu zawieszonego PM10 z zachowaniem odpowiedniej czujności.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2015, R. 16, nr 2, 2; 219-224
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Temporal Variability of Air Pollutants’ Emissions – Case Study of Residential PM10 Emission in Silesian Metropolis
    Autorzy:
    Zasina, Damian
    Zawadzki, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2064290.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    STE GROUP
    Tematy:
    air pollution
    emission inventory
    particulate matter
    PM10
    temporal distribution
    zanieczyszczenie powietrza
    inwentaryzacja emisji
    pył zawieszony
    rozkład czasowy
    Opis:
    The paper summarizes previous studies associated with carrying out of the air pollutant emission inventories. There are presented three approaches for obtaining monthly distribution of PM10 air emission: using expert’s judgement, modelling of the heating demand, and temporal disaggregation using the heating degree days (HDD). However some differences due to not considering hot water demand, it can be effectively used for obtaining temporal, and spatiotemporal distributions of air pollutants’ air emissions necessary for air quality modelling.
    Źródło:
    New Trends in Production Engineering; 2020, 3, 1; 21--29
    2545-2843
    Pojawia się w:
    New Trends in Production Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ zmian stężenia wybranych zanieczyszczeń powietrza na ogólny stan zdrowia dzieci i młodzieży w Bielsku-Białej
    Influence of changes in the concentration of selected air pollutants on the general health of children and adolescents in Bielsko-Biała
    Autorzy:
    Góra, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29433647.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Bielsko-Biała
    monitoring powietrza
    pył zawieszony
    tlenki azotu
    zanieczyszczenie powietrza
    air monitoring
    particulate matter
    nitrogen oxides
    air pollution
    Opis:
    Skutkiem zanieczyszczenia powietrza jest smog, kwaśne deszcze, dziura ozonowa, globalne ocieplenie a także choroby układu krążenia, układu oddechowego oraz choroby nowotworowe, częściej występują u dzieci. Dzieci i niemowlęta są szczególnie narażone na zanieczyszczenie powietrza, ponieważ ich układ odpornościowy, oddechowy i ośrodkowy układ nerwowy nie są jeszcze w pełni rozwinięte. W stosunku do dorosłych, dzieci często spędzają więcej czasu na zewnątrz pomieszczeń, a ze względu na mniejszą pojemność płuc również częściej oddychają, przez co wdychają - znacznie większą niż dorośli - ilość powietrza w stosunku do masy ich ciała. Przedmiotem pracy jest wpływ zmian stężenia wybranych zanieczyszczeń powietrza (pył zawieszony PM10 oraz PM2,5, benzo(a)piren i tlenki azotu) w Bielsku-Białej w latach 2010-2018 na ogólny stan zdrowia dzieci i młodzieży w powiązaniu z warunkami meteorologicznymi.
    Air pollution results in smog, acid rain, ozone hole, global warming, as well as cardiovascular and respiratory diseases and cancer, which are increasingly common in children. Children and infants are particularly vulnerable to air pollution because their immune, respiratory and central nervous systems are not yet fully developed. Compared to adults, children often spend more time outdoors, and due to their lower lung capacity, they also breathe more frequently, which means that they breathe in - much more air than adults - in relation to their body weight. The subject of the study is the impact of changes in the concentration of selected air pollutants (particulate matter PM10 and PM2.5, benzo (a) pyrene and nitrogen oxides) in Bielsko-Biała in 2010-2018 on the general health of children and adolescents in connection with meteorological conditions.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2021, 16; 79-98
    2084-5456
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Próba zastosowania metody krigingu do wykonania map izolinii stężenia pyłu zawieszonego PM10 dla rejonu aglomeracji warszawskiej
    Attempt of kriging method application for the creation of isoline maps of particulate matter PM10 concentration for Warsaw agglomeration
    Autorzy:
    Brandyk, A.
    Majewski, G.
    Porretta, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/886740.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    aglomeracja warszawska
    interpolacje
    kriging
    metoda kriningu zob.krining
    pyl zawieszony
    stezenie pylow
    zanieczyszczenia powietrza
    zapylenie atmosfery
    zmiennosc przestrzenna
    Opis:
    In this paper an attempt was made to apply kriging method for the creation of isoline maps of particulate matter PM10 concentration for Warsaw agglomeration for the following days: 20.02.2005, 21.02.2006, 22.02.2006, either distinguished by the presence of different meteorological conditions. Obtained empirical variograms of PM10 concentration values were of irregular course on account of a low number of measurement points availability (15 monitoring stations of particulate matter concentration). Those irregular courses of empirical variograms caused the arbitrary selection of theoretical functions for their approximation. Applying the arbitrarily selected functions for particulate matter concentration interpolation done by kriging method resulted in creating approximate PM10 concentration isoline maps. It was stressed that obtaining reliable isoline maps of related concentrations would require the availability of a wide range of measurement points.
    Źródło:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2007, 16, 2[36]
    1732-9353
    Pojawia się w:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Suitability Analysis of New Air Quality Monitoring Stations in Krakow as Related to Assessment of Spatial and Temporal Variability of PM10 Concentrations
    Analiza przydatności nowych stacji monitoringu jakości powietrza w Krakowie w ocenie przestrzennego i czasowego zróżnicowania stężeń pyłu zawieszonego PM10
    Autorzy:
    Gorzelnik, Tomasz
    Oleniacz, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/385881.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    zanieczyszczenie powietrza
    pył zawieszony
    optymalizacja sieci monitoringu,
    analizy statystyczne
    air pollution
    suspended particulate matter
    monitoring network optimization
    statistical analyses
    Opis:
    The exceedance of air quality standards in urban agglomerations leads local communities to take actions that aim to improve aerosanitary conditions. For these actions to be efficient, it is essential to regularly collect accurate quantitative data that is able to characterize the degree of ambient air pollution. In order to achieve this objective, air quality monitoring systems are constantly being extended. In this paper, the usefulness of newly established air quality measuring stations in Krakow was examined. The assessment was carried out using statistical methods on the basis of the spatial and temporal variability of particulate matter (PM10) air concentrations over the period of 2016–2017. In the analysis, meteorological data (wind directions) were applied. The main part of this assessment was a pairwise comparison of the PM10 concentrations measured at particular stations. The differences between the average values and the Pearson correlation coefficient were considered. In order to verify the statistical significance of the obtained results, the t-Student test was conducted. The greatest absolute differences between the measured values occurred during the autumn-winter period (heating season). Notwithstanding the foregoing, a high variability was also observed among the traffic stations.
    Przekroczenia norm jakości powietrza w aglomeracjach miejskich skłaniają lokalne społeczności do podejmowania działań mających na celu poprawę warunków aerosanitarnych. Aby wspomniane działania były skuteczne, bardzo istotne jest regularne zbieranie dokładnych danych ilościowych opisujących stopień zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Utworzony w tym celu system monitoringu jakości powietrza jest stale rozbudowywany. W niniejszej pracy podjęto się zbadania użyteczności nowo utworzonych stacji pomiarowych w Krakowie. Ocena dokonana została metodami statystycznymi, na podstawie przestrzennego oraz czasowego zróżnicowania stężeń pyłu zawieszonego PM10 w latach 2016 i 2017. W analizach posłużono się ponadto danymi o kierunkach wiatru. Istotą oceny było porównanie parami stacji pod względem mierzonych tam stężeń pyłu PM10, różnic ich wartości średnich i wartości współczynnika korelacji liniowej Pearsona. W celu sprawdzenia istotności wyników przeprowadzony został test t-Studenta. Największe różnice bezwzględne pomiędzy analizowanymi wynikami zaobserwowane zostały w okresie jesienno- -zimowym (sezon grzewczy). Niezależnie od powyższego, duże zróżnicowanie wystąpiło także pomiędzy stacjami typu komunikacyjnego.
    Źródło:
    Geomatics and Environmental Engineering; 2019, 13, 2; 31-45
    1898-1135
    Pojawia się w:
    Geomatics and Environmental Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metals distribution on the surface of quartz fiber filters used for particulate matter collection
    Rozkład metali na powierzchni filtrów kwarcowych stosowanych do poboru pyłu zawieszonego
    Autorzy:
    Widziewicz, K.
    Loska, K.
    Rogula-Kozłowska, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204939.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    particulate matter
    PM2.5
    metals
    quartz fiber filters
    homogeneity
    distribution
    pył zawieszony
    rozkład metali
    filtr kwarcowy
    spektroskopia atomowa
    Opis:
    Presented study aimed to determine metals distribution on the quartz fiber filters surface coated with particulate matter by using high and low-volume samplers. The distribution pattern was tested using two different sub-sampling schemes. Each sub-sample was mineralized in the nitric acid in a microwave oven. An analysis was performed by means of atomic absorption spectroscopy with electrothermal atomization GF-AAS technique, and the determined elements were: As, Cd, Pb and Ni. A validation of the analytical procedure was carried out using NIES 28 Urban Aerosols standard reference material. It was assumed that metal is distributed uniformly if its normalized concentrations on a single sub-sample is within ±15% of the mean concentration over the whole filter. The normalized concentrations values exceed this range, indicating a non-homogenous metals distribution. There were no statistically significant differences in metals concentrations between particular sub-samples in the function of its position along the filters diameter.
    Praca miała na celu zbadanie rozkładu metali na powierzchni filtrów kwarcowych pokrytych pyłem zawieszonym zebranym przy użyciu wysoko- oraz niskoprzepływowych analizatorów powietrza. Rozkład badano przy użyciu dwóch różnych systemów podpróbkowania filtrów. Każdą podpróbkę mineralizowano w kwasie azotowym w piecu mikrofalowym. Analizę przeprowadzono techniką absorpcyjnej spektroskopii atomowej z atomizacją elektrotermiczną GT–AAS, za pomocą której oznaczano następujące pierwiastki: As, Cd, Pb i Ni. Walidację procedury analitycznej przeprowadzono przy użyciu certyfikowanego materiału odniesienia NIES28 Urban Aerosols. Założono, że metal jest rozłożony na powierzchni filtra równomiernie, jeśli jego znormalizowane stężenie na pojedynczej podpróbce mieści się w zakresie ±15% średniego stężenia na całym filtrze. Ponieważ wartości znormalizowanych stężeń metali przekraczały ten zakres, wskazywało to jednoznacznie na nierównomierny ich rozkład na powierzchni filtrów. Nie stwierdzono statystycznie istotnych różnic w stężeniach metali pomiędzy poszczególnymi fragmentami filtrów w funkcji ich położenia względem średnicy filtrów.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2015, 41, 4; 3-10
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza wyników pierwszej w Polsce kampanii pomiarowej składu pyłu zawieszonego w wysokiej rozdzielczości czasowej (pobornik Streaker)
    ANALYSIS OF THE RESULTS OF THE FIRST MEASUREMENT CAMPAIGN OF PM ELEMENTAL COMPOSITION IN HIGH TIME RESOLUTION IN POLAND (STREAKER SAMPLER)
    Autorzy:
    Reizer, Magdalena
    Maciejewska, Katarzyna
    Juda-Rezler, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/16729248.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    pył zawieszony
    PM2.5
    PMc
    pierwiastki śladowe
    stężenia 1-godzinne
    pobornik Streaker
    analiza PIXE
    identyfikacja źródeł
    PMF
    Warszawa
    Opis:
    Celem pracy jest identyfikacja źródeł pyłu zawieszonego (PM) oraz analiza dobowego profilu składników pyłu, z wykorzystaniem danych o wysokiej 1-godzinnej rozdzielczości czasowej uzyskanych w ramach, przeprowadzonej po raz pierwszy w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej, kampanii pomiarowej w punkcie tła miejskiego w Warszawie. Próbki PM2,5 i PMc zostały zebrane za pomocą dwustopniowego pobornika Streaker (PIXE International Corporation). Analiza filtrów z wykorzystaniem techniki analizy emisji promieniowania X wzbudzonego przez cząstki – protony PIXE (ang. Particle Induced X-ray Emission) pozwoliła na uzyskanie stężeń masowych 27 pierwiastków w 1-godzinnej rozdzielczości czasowej. Kampania pomiarowa została przeprowadzona w okresie od 18 lutego do 10 marca 2016 r. Identyfikacja źródeł dla obu frakcji PM przeprowadzona za pomocą modelu EPA PMF umożliwiła określenie 7 źródeł PM2,5 oraz 5 źródeł PMc. Transport drogowy był głównym źródłem PMc (82% udziału), natomiast wtórny aerozol siarczanowy miał największy udział we frakcji drobnej (44%). Dobowe profile pierwiastków związanych z głównymi źródłami PM w Warszawie charakteryzowały się bimodalnym przebiegiem o maksymalnych stężeniach w godzinach porannych i popołudniowych.
    The aim of present work is identification of particulate matter (PM) sources and analysis of daily profile of PM components using data with high 1-hour time resolution at urban background site in Warsaw, for the first time in Poland. Fine (PM2,5) and coarse (PMc) fractions of PM have been collected by a two-stage Streaker sampler (PIXE International Corporation). The filters have been analysed by Particle Induced X-ray Emission (PIXE) technique to obtain mass concentrations of 27 elements with hourly resolution. The measurement campaign were performed from 18th February to 10th March 2016. Source apportionment of fine and coarse PM fractions estimated by EPA PMF model allowed for the identification of 7 and 5 sources of PM2,5 and PMc, respectively. Traffic was found as the major source (82% share) in the coarse fraction, while fuel combustion in residential sector have the biggest share (44%) in the fine fraction. Daily profiles of elements in major PM sources showed the bimodal patterns with peak concentrations during morning and afternoon hours.
    Źródło:
    Aktualne problemy w inżynierii i ochronie atmosfery; 190-197
    9788374930208
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spatial analysis of air masses backward trajectories in order to identify distant sources of fine particulate matter emission
    Analiza przestrzenna wstecznych trajektorii mas powietrza w celu rozpoznania odległych źródeł emisji pyłu drobnego
    Autorzy:
    Godłowska, J.
    Hajto, M. J.
    Tomaszewska, A. M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204690.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    backward trajectories
    air masses
    emission sources
    particulate matter
    PM2.5
    trajektoria wsteczna
    masy powietrza
    źródła emisji
    pył zawieszony
    Opis:
    The paper presents a method of identifying distant emission sources of fine particulate matter PM2.5 affecting significantly PM2.5 concentrations at a given location. The method involves spatial analysis of aggregate information about PM2.5 concentrations measured at the location and air masses backward trajectories calculated by HYSPLIT model. The method was examined for three locations of PM2.5 measurement stations (Diabla Góra, Gdańsk, and Katowice) which represented different environmental conditions. The backward trajectories were calculated starting from different heights (30, 50, 100 and 150 m a. g. l.). All points of a single backward trajectory were assigned to the PM2.5 concentration corresponding to the date and the site of the beginning of trajectory calculation. Daily average concentrations of PM2.5 were used, and in the case of Gdańsk also hourly ones. It enabled to assess the effectiveness of the presented method using daily averages if hourly ones were not available. Locations of distant sources of fine particulate matter emission were determined by assigning to each grid node a mean value of PM2.5 concentrations associated with the trajectories points located within the so-called search ellipse. Nearby sources of fine particulate matter emission were eliminated by filtering the trajectories points located close to each other (so-called duplicates). The analyses covered the period of January-March 2010. The results indicated the different origin of air masses in the northern and southern Poland. In Diabla Góra and Gdańsk the distant sources of fine particulate matter emission are identified in Belarus and Russia. In Katowice the impact of the Belarusian PM2.5 emission sources was also noted but as the most important fine particulate matter emission sources were considered those located in the area of Romania, Hungary, Slovakia and Ukraine.
    W pracy zaprezentowano metodę rozpoznawania odległych źródeł emisji pyłu drobnego PM2.5, polegającą na przestrzennej analizie łącznej informacji o imisji PM2.5 oraz o wstecznych trajektoriach mas powietrza, obliczonych za pomocą modelu HYSPLIT. Trajektorie wsteczne obliczono startując z wysokości 30, 50, 100 i 150 m n.p.g., dla trzech lokalizacji stacji pomiarowych stężeń PM2.5 (Diabla Góra, Gdańsk, Katowice), reprezentujących różne warunki środowiskowe. Wszystkim punktom pojedynczej trajektorii wstecznej przyporządkowano stężenie PM2.5 odpowiadające dacie startu obliczeń tej trajektorii. Użyto dobowych średnich stężeń PM2.5, a w przypadku Gdańska dodatkowo także godzinnych średnich, co umożliwiło ocenę skuteczności przedstawionej metody. Położenie odległych źródeł emisji pyłu drobnego zostało określone poprzez interpolację danych punktowych trajektorii do regularnej siatki przy zastosowaniu metody metryki danych. Każdemu węzłowi siatki przypisano wartość średnią obliczoną ze stężeń PM2.5 przyporządkowanych punktom trajektorii znajdujących się w obrębie tzw. elipsy wyszukiwania. Przed obliczeniem wartości średniej ukryto część danych, eliminując w ten sposób bliskie źródła emisji pyłu drobnego. Analizy objęły okres styczeń-marzec 2010 roku. Wyniki wskazały na odmienne pochodzenie mas powietrza w północnej i południowej Polsce. W Diablej Górze i Gdańsku odległe źródła emisji pyłu drobnego rozpoznano głównie w Białorusi i Rosji. W Katowicach również zaznaczył się wpływ źródeł białoruskich, ale jako najbardziej istotne odległe źródła emisji PM2.5 uznano te zlokalizowane na obszarze Rumunii, Węgier, Słowacji i Ukrainy.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2015, 41, 2; 28-35
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Morphology and composition of particulate matter in the air of urban area
    Morfologia i skład pyłu zawieszonego w powietrzu obszaru miejskiego
    Autorzy:
    Loskot, Jan
    Kumar, D. Kishore
    Komárek, Jan
    Sajdlová, Světlana
    Křiž, Jan
    Ziembik, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388520.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    particulate matter
    electron microscopy
    morphology
    shape
    elemental composition
    air filters
    pył zawieszony
    mikroskopia elektronowa
    morfologia
    kształt
    skład pierwiastkowy
    filtry powietrza
    Opis:
    Atmospheric pollution by particulate matter has become increasingly important in recent years, because it was found that these airborne particles have various adverse effects on the environment and human health. To extend the knowledge of such pollutants, detailed characterization of sizes, morphology and chemical composition of individual airborne particles is desired. In the presented research, the air microparticles were taken from discarded fiberglass tape filters which are commonly used in MP101M continuous suspended particulate analysers to determine the mass concentration of the particulate matter. These samples, which were collected in Kutna Hora (Czech Republic), were studied using the methods of scanning electron microscopy and energy-dispersive X-ray spectroscopy. Based on microscopic photographs, various geometrical parameters (Feret’s diameter, perimeter, cross-section surface area, circularity, aspect ratio, roundness and solidity) of 237 particles were assessed, while the spectroscopy measurements revealed elemental composition of these particles. Statistical evaluation of the measured data was done using the methods of principal component analysis and compositional data analysis. By these methods, certain relationships among the geometrical parameters and the content of chemical elements in the particles were found. This research also demonstrated that the fiberglass air filters can easily be reused to gain additional information about airborne particles in various places at any time. The character of the particles can also provide information about a possible source of contamination.
    Zanieczyszczenie powietrza przez pył zawieszony (PM) staje się w ostatnich latach coraz bardziej znaczące. Stwierdzono, że unoszące się w powietrzu cząsteczki niosą różne niekorzystne skutki dla środowiska i zdrowia ludzkiego. Aby poszerzyć wiedzę na temat takich zanieczyszczeń, pożądana jest szczegółowa charakterystyka rozmiarów, morfologii i składu chemicznego poszczególnych cząstek zawieszonych w powietrzu. W prezentowanych badaniach mikrocząsteczki powietrza zostały pobrane z filtrów taśmowych z włókna szklanego, które są powszechnie stosowane w analizatorach cząstek stałych MP101M. Próbki zostały zebrane w Kutnej Horze (Republika Czeska), były badane metodami skaningowej mikroskopii elektronowej i spektroskopii rentgenowskiej z rozpraszaniem energii. Na podstawie zdjęć mikroskopowych oceniono różne parametry geometryczne (m.in. średnicę Fereta, obwód, powierzchnię przekroju poprzecznego, krągłość, współczynnik kształtu) 237 cząstek, a pomiary spektroskopowe pozwoliły na określenie składu pierwiastkowego tych cząstek. Statystyczną ocenę otrzymanych wyników wykonano metodami analizy głównych składowych i metodami analizy zmiennych złożonych. Stwierdzono istnienie pewnych zależności pomiędzy parametrami geometrycznymi a zawartością pierwiastków chemicznych w cząstkach. Badania te wykazały również, że filtry powietrza z włókna szklanego mogą być z łatwością ponownie wykorzystane do uzyskania dodatkowych informacji o cząstkach zawieszonych w powietrzu w różnych miejscach w dowolnym czasie. Charakter cząsteczek może również dostarczyć informacji o możliwym źródle zanieczyszczeń.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2019, 26, 1-2; 59-71
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The impact of road transport on air quality in selected Polish cities
    Wpływ transportu na jakość powietrza w wybranych miastach Polski
    Autorzy:
    Chlebowska-Styś, Anna
    Kobus, Dominik
    Zathey, Maciej
    Sówka, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388869.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    road transport
    air quality
    Polish cities
    particulate matter
    gas pollutions
    transport drogowy
    jakość powietrza
    polskie miasta
    pył zawieszony
    zanieczyszczenia gazowe
    Opis:
    Road transport is widely recognised to be a significant and increasing source of air pollution. In the next few decades, road transport will remain a significant contributor to air pollution in European cities. According to National Centre for Emissions Management (KOBiZE) carbon dioxide and carbon monoxide (CO2 and CO), nitrogen oxides (NOx), non-methane volatile organic compounds (NMVOC) and particulate matter have the highest share of emissions from transport in Poland. The aim of the paper was to study trends of concentrations changes of CO, NO2, NOx, O3, PM10 and PM2.5 in 2010–2015 in selected Polish cities (Poznan, Wroclaw, Krakow, and Warszawa). The analysis of the data showed that European cities have the problem of air pollution by particulate matter (PM). For the CO, NO2, NOx, O3 acceptable concentrations established for human health are not exceeded. Concentrations of pollutants were higher on the traffic stations. At the same time, the highest concentration of pollutants was found in Krakow. In conclusion, air quality in cities under study was influenced by both transport and geographical location.
    Transport drogowy staje się coraz bardziej znaczącym źródłem emisji zanieczyszczenia powietrza. W ciągu najbliższych kilku dekad transport drogowy stanie się istotnym czynnikiem przyczyniającym się do zanieczyszczenia powietrza w miastach europejskich. W Polsce według Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) ditlenek i tlenek węgla (CO2 i CO), tlenki azotu (NOx), niemetanowe lotne związki organiczne (NMLZO) i pył są głównie emitowane z transportu. Głównym celem artykułu było określenie zmienności stężeń CO, NO2, NOx, O3, PM10 i PM2.5 w latach 2010–2015 w wybranych polskich miastach (Poznań, Wrocław, Kraków i Warszawa). Analiza wskazuje, że miasta te mają przede wszystkim problem z zanieczyszczeniem powietrza cząstkami stałymi (PM), podczas gdy dla pozostałych zanieczyszczeń takich jak CO, NO2, NOx, O3 poziomy ustalone dla ochrony zdrowia nie były przekraczane. Ponadto stężenia zanieczyszczeń było wyższe na stacjach komunikacyjnych niż na stacjach tła miejskiego. Spośród analizowanych miast najwyższe stężenia były rejestrowane w Krakowie.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2019, 26, 1-2; 19-36
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mineralogical Composition of the Total Suspended Particles as a Tool for Emissions Sources Identification
    Skład mineralogiczny pyłu zawieszonego jako narzędzie do identyfikacji źródeł emisji zanieczyszczeń
    Autorzy:
    Matysek, D.
    Kucbel, M.
    Raclavska, H.
    Sykorova, B.
    Raclavsky, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/318344.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    zanieczyszczenie powietrza
    osadzanie pyłu
    pył zawieszony
    dyfrakcja rentgenowska
    region Morawsko-Śląski
    total dust deposition
    X-ray diffraction
    Moravian-Silesian Region
    Opis:
    The total dust deposition was analyzed by X-ray diffraction in the Moravian-Silesian Region (the Czech Republic) three times during years 2013–2014. The results of mineralogical composition of the total dust deposition were used to distinguish the sources of air pollution in selected localities in the Moravian-Silesian Region. Sampling sites were selected according an estimate for the prevailing influence of the pollution source (metallurgical industry, local house heating, transport and background localities in mountains). Mineral phases in the total dust deposition can be divided into three groups. The first group contains common clastic components which are transported from soils or from the dust on roads by resuspension (quartz, feldspars – albite, orthoclase and microcline, phyllosilicates – muscovite, chlorite and kaolinite, carbonates – calcite, siderite and magnesite). The second group is formed by minerals from raw materials used in metallurgical industry (hematite, magnetite, graphite and calcite) and minerals originated during technological processes (akermanite, mayenite and spinel). The third group contains salts which are present in secondary aerosols (sulphates – boussingaultit and lecontite, chlorides – sal-ammoniac, halite). Proportion of secondary minerals was in the nine out of ten sampling sites higher during the winter season than during summer season. The percentage of resuspended particles is from 1.2 to 7.5 times higher in the summer season, compared with the winter period. The influence of metallurgical industry was proved by the presence of hematite and magnetite at 9 out of 10 sampling sites. At the localities Ostrava Radvanice and Třinec, iron oxides form up to 50% of crystalline phases in the total dust deposition.
    Osadzanie pyłu zostało trzykrotnie przeanalizowane w latach 2013–2014, przy pomocy dyfrakcji rentgenowskiej w regionie Morawsko-Śląskim (Republika Czeska). Wyniki oznaczenia składu mineralogicznego osadzonego pyłu posłużyły do rozpoznania źródeł zanieczyszczeń powietrza w wybranych lokalizacjach w regionie Morawsko-Śląskim. Wybrano miejsca, które według ustaleń w znacznym stopniu odgrywają rolę źródła zanieczyszczeń (przemysł metalurgiczny, domowe instalacje grzewcze, transport oraz miejscowości zlokalizowane na uboczu, na terenach górzystych). Fazy mineralne w osadzanym pyle można podzielić na 3 grupy. Pierwsza zawiera typowe składniki klastyczne, które są przenoszone z gleb oraz pyłu ulicznego poprzez powtórne rozpylenie (kwarc, skalenie – albit, ortoklaz, mikroklin, krzemiany – muskowit, chloryn,kaolinit, węglany – kalcyt, syderyt, magnezyt). Druga grupa uformowana jest z minerałów pochodzących z surowców używanych w przemyśle metalurgicznym (hematyt, magnetyt, grafit i kalcyt) oraz minerałów powstałych podczas procesów technologicznych (akermanit, majenit i spinel). Trzecia grupa zawiera sole obecne we wtórnych aerozolach (siarczany – baussingaultyt i lekontyt, chlorki – salmiak, halit). Stosunek minerałów wtórnych w 9 na 10 miejsc testowych był wyższy w sezonie zimowym niż letnim. Procent powtórnie zawieszonych cząsteczek był od 1,2 do 7,5 raza wyższy w sezonie letnim w porównaniu do zimowego. Wpływ na zanieczyszczenie przez przemysł metalurgiczny został udowodniony przez obecność hematytu i magnetytu w 9 na 10 terenów próbnych. W miejscowościach Ostrava Radvanice i Třinec, tlenki żelaza uformowały do 50% fazy krystalicznej przy osadzaniu całkowitego pyłu.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2015, R. 16, nr 2, 2; 17-22
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badanie zanieczyszczeń powietrza oddziałujących na dzieci w przedszkolu miejskim zlokalizowanym przy drodze o dużym natężeniu ruchu
    Children exposure to air pollutants in nursery school near a major road in urban area
    Autorzy:
    Mainka, A.
    Zajusz-Zubek, E.
    Kozielska, B.
    Brągoszewska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/297242.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
    Tematy:
    powietrze wewnętrzne
    lotne związki organiczne
    pył zawieszony
    bioaerozol
    dwutlenek węgla
    indoor air
    children
    volatile organic compounds
    particulate matter
    bioaerosols
    carbon dioxide
    Opis:
    Przedstawiono wyniki pomiarów stężeń lotnych związków organicznych (LZO), pyłu całkowitego (TSP), frakcji PM10, PM2,5 i PM1 oraz bioaerozoli. Wykonywano również pomiary stężenia CO2 jako wskaźnika skuteczności systemu wentylacji. Pomiary przeprowadzono w okresie grzewczym w dwóch salach opiekuńczych (dzieci w wieku 3-6 lat) oraz na zewnątrz budynku przedszkola położonego w centrum Gliwic (Górny Śląsk) przy drodze o dużym natężeniu ruchu. Wyniki badań wskazują na gorsze warunki co do jakości powietrza wewnątrz. Dla sumy 16 LZO stosunki stężeń wewnątrz i na zewnątrz budynku (I/O) w zależności od sali wahały się od 2 do 5, dla pyłu PM10 sięgały 4, a dla PM2,5 wynosiły około 2. W przypadku bioaerozoli grzybowych średni wskaźnik I/O sięgał 2, natomiast dla aerozoli bakteryjnych przekraczał 8. Jednocześnie ciągłe pomiary stężeń CO2 wykazały dominujący udział niskiej jakości powietrza podczas przebywania dzieci w obu salach przedszkola. Wyniki wskazują na niewystarczającą skuteczność systemu wentylacji, co może negatywnie wpływać na zdrowie i samopoczucie dzieci.
    Children are particularly sensitive to pollutants. The reason for this is that, according to body weight, they breathe in more air than adults. Moreover, due to rapid growth, their immature immune system is more vulnerable to damage than already mature organisms. Children aged 3 to 6 spend large amounts of time indoors, so there is a necessity to evaluate the quality of air in nursery schools. This study investigated the concentrations of volatile organic compounds (VOCs), particulate matter (TSP, PM10, PM2.5 and PM1) and bioaerosols. The concentration of CO2 was monitored as the indicator of ventilation efficiency. The measurements were performed during winter, in two classrooms and outside the nursery school building located in the centre of Gliwice (Upper Silesia), near a road with high traffic. Outdoor concentrations were lower than those indoors for each inspected classroom. For the sum of 16 VOCs, the I/O ratio, depending on classroom, varied from 2 to 5, PM10 reached 4 and for PM2.5, the ratio was about 2. For fungi bioaerosols, the average I/O ratio was about 2, while for bacteria, aerosols exceeded 8. The evaluation of indoor air quality (IAQ) based on CO2 concentration differed from averaging time. Taking into consideration the 24 hour distribution of CO2 concentration in both classrooms dominated the first category of indoor air quality (WEW1), we can expect that children stayed in the environment with high air quality, however, this was not the case. During children’s nursery school attendance for the duration of the working day and throughout five-hour elementary nursery care, the air inside classrooms was mostly 65 to 72% of poor quality (WEW4). In the case of certain pollutants, significant differences in air quality were found between the classrooms of older (I) and younger (II) children. For fungal bioaerosols, the concentration was twice as high in the classroom of younger children (II) compared to the classroom of older children (I). However, in the case of particulate matter, for all studied fractions (TSP, PM10, PM2.5 and PM1), concentrations were about twice as high in classroom I compared to classroom II. This confirms the important role of particulate matter resuspension in classroom I as a result of the intensive activity of older children. Compared to the classroom of older children (I), in the classroom of younger children (II) there were more absorbent materials; hence, we expected higher concentrations of VOCs associated with secondary sources. However, concentrations of VOCs did not confirm this relationship. In the case of bacterial bioaerosols, no significant differences were observed between the classrooms. Continuous measurements of CO2 concentrations showed that in the classroom of older children (I), the air was negligibly worse than in the classroom of younger children (II); this may have been due to the lower efficiency of the natural ventilation system on the first floor of the investigated building.
    Źródło:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2015, 18, 1; 119-133
    1505-3695
    2391-7253
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Soot contamination of engine oil - the case of a small turbocharged spark-ignition engine
    Autorzy:
    Kozak, Miłosław
    Siejka, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2097467.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
    Tematy:
    engine oil
    thermogravimetric analysis
    soot
    particulate matter
    spark-ignition engine
    olej silnikowy
    analiza termograwimetryczna
    sadza
    pył zawieszony
    silnik o zapłonie iskrowym
    Opis:
    The paper presents the results of thermogravimetric tests of engine oil used in a small turbocharged spark-ignition engine. The main observation from the research was a significant soot contamination of engine oil, that appears even at its low mileage. This indicates that also in the case of port fuel injection spark-ignition engine, high particulate matter emissions may occur. A rapid soot contamination of the oil in this engine indicates that the oil change interval should be shortened.
    Źródło:
    Combustion Engines; 2020, 59, 3; 28--32
    2300-9896
    2658-1442
    Pojawia się w:
    Combustion Engines
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stan zanieczyszczenia powietrza w 2017 roku w województwie śląskim oraz jego wpływ na zdrowie człowieka
    The state of air pollution in 2017 in the Silesian province and its impact on human health
    Autorzy:
    Góra, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1368541.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    benzo(a)piren, niska emisja, pył zawieszony PM10 i PM2,5, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, zanieczyszczenie powietrze
    benzo(a)piren
    niska emisja
    pył zawieszony PM10 i PM2
    5
    wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne
    zanieczyszczenie powietrze
    benzo(a)pyrene
    low emissions
    polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH)
    air pollution
    particulate matter PM10 and PM2.5
    Opis:
    Za cele pracy przyjęto ocenę poziomu zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego pyłem zawieszonym PM2,5 i PM10 oraz benzo(a)pirenem w 2017 roku w województwie śląskim oraz przedstawienie ich negatywnego (toksycznego) wpływu na organizm człowieka. Przeprowadzona analiza wykazała, że najwyższe średnioroczne stężenie benzo(a) pirenu w województwie śląskim występowało głównie na terenie aglomeracji rybnicko-jastrzębskiej (16 ng/m3) oraz w Pszczynie (14 ng/m3), pyłu zawieszonego PM2,5 głównie w Gliwicach i Katowicach (39 μm/m3) i w Bielsku-Białej (32 μm/m3), a pyłu zawieszonego PM10 w Pszczynie (56 μm/m3) i w Katowicach (52 μm/m3). W celu poprawy stanu powietrza atmosferycznego w województwie śląskim i innych obszarów o wysokim stopniu urbanizacji należy przede wszystkim ograniczyć źródła niskiej emisji, czyli emisję szkodliwych pyłów i gazów pochodzących z niskich emitorów.
    The objectives of the study were to assess the level of atmospheric air pollution of particulate matter PM2.5 and PM10 and benzo (a) pyrene in 2017 in the Silesian province and to present their negative (toxic) impact on the human body. The analysis showed that the highest annual average concentration of benzo(a)pyrene in the Silesian province was mainly in the agglomeration of Rybnik-Jastrzębie (16 ng/m3) and in Pszczyna (14 ng/m3), particulate matter PM2,5 mainly in Gliwice and Katowice (39 μm/m3) and in Bielsko-Biała (32 μm/m3), and suspended dust PM10 in Pszczyna (56 μm/m3) and Katowice (52 μm/m3). In order to improve the condition of the atmospheric air in the Silesian province and other areas with a high degree of urbanization, it is first of all necessary to limit the sources of low emission, or the emission of harmful dusts and gases from low emitters.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica; 2020, 15; 150-164
    2084-5456
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena zanieczyszczeń metali w pyłach PM10 i PM2,5 emitowanych z procesów przemysłowych sektora materiałów mineralnych
    Evaluation of metal pollution in the dust PM10 i PM2,5 emitted from industrial processes of mineral materials sector
    Autorzy:
    Sładeczek, F.
    Głodek-Bucyk, E.
    Stec, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/392164.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Tematy:
    przemysł mineralny
    proces przemysłowy
    zanieczyszczenie powietrza
    pył zawieszony
    PM
    metal ciężki
    stężenie
    mineral industry
    industrial process
    air pollution
    suspended particular matter
    heavy metal
    concentration
    Opis:
    W artykule omówiono wymagania prawne dotyczące koncentracji pyłu PM10 i PM2,5 oraz metali ciężkich w powietrzu i w emisjach. Przedstawiono stan badań w zakresie identyfikacji wymienionych zanieczyszczeń z instalacji przemysłowych oraz w otoczeniu. Zaprezentowano metodykę otrzymywania próbek pyłów PM10 i PM2,5 emitowanych z procesów przemysłowych oraz analiz metali zawartych w tych pyłach. Omówiono wstępne rezultaty analiz metali dla pyłów PM10 i PM2,5 emitowanych z instalacji cementowych i wapienniczych. Stwierdzono najwyższe zanieczyszczenia dla Zn, Pb oraz Mn, przy czym generalnie zanieczyszczenia z procesu wypalania klinkieru są wyższe niż z wypalania wapna.
    The article discusses the legal requirements for particulate matter PM10 and PM2,5 and metal pollution in the air – in emissions and the environment. In addition, research state of pollution of particulate matter and metals from industrial processes and in the environment – in urban and rural areas was presented. The paper presents a methodology for obtaining samples of PM10 and PM2.5 emitted from industrial processes and the analysis of metals in these dusts. The paper shows the preliminary results of the analysis of metals for PM10 i PM2.5 emitted from cement and lime plants. It has been found the highest pollution for Zn, Pb and Mn, and in general greater contaminations from the clinker burning process than from the lime kiln.
    Źródło:
    Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych; 2015, R. 8, nr 20, 20; 68-79
    1899-3230
    Pojawia się w:
    Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne w różnych frakcjach pyłu zawieszonego w powietrzu obszarów zdominowanych emisją komunikacyjną
    Polycyclic aromatic hydrocarbons in various franctions of ambient particulate matter at areas dominated by traffic emission
    Autorzy:
    Kozielska, B.
    Rogula-Kozłowska, W.
    Rogula-Kopiec, P
    Jureczko, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/401701.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    powietrze atmosferyczne
    pył zawieszony
    benzo[a]piren
    narażenie zdrowotne
    wskaźniki diagnostyczne
    atmospheric air
    ambient particulate matter
    benzo(a)pyrene
    exposure to health
    diagnostic ratios
    Opis:
    W pracy zaprezentowano wyniki badań 16 wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) związanych z czterema frakcjami pyłu zawieszonego (PM, PM10, PM2,5 i PM1; frakcje cząstek, których średnica aerodynamiczna mieści się w przedziałach od 30 nm do odpowiednio: 100; 10; 2,5 i 1 μm) prowadzonych w punktach zlokalizowanych na poboczu autostrady i przy ruchliwym skrzyżowaniu w Katowicach. Badania przy autostradzie prowadzono wiosną, a przy skrzyżowaniu latem 2012 roku. Próbki pobierano niskociśnieniowym impaktorem firmy DEKATI. Analizę WWA w próbkach pyłu wykonano metodą chromatografii gazowej. Średnie stężenie sumy 16 WWA związanych z PM, wiosną wynoszące 14,6 ng/m3, było dwa razy wyższe niż latem. Stężenie to było kilku, a nawet kilkunastokrotnie niższe niż stężenia notowane wcześniej w miastach Polski Południowej w zimie. Tymczasem wskaźniki toksyczności, mutagenności i kancerogenności obliczone dla WWA przy autostradzie i skrzyżowaniu były wysokie. Świadczy to o dużym zagrożeniu zdrowotnym generowanym obecnością WWA w powietrzu Katowic także w okresie wiosenno-letnim. Wartości wskaźników diagnostycznych, wskazujące z grubsza na pochodzenie WWA związanych z PM, potwierdziły, że w okresie badań komunikacja była głównym źródłem WWA w obu punktach Katowic.
    The paper presents the results of the research of 16 polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) associated with four fractions of particulate matter (PM, PM10, PM2,5 and PM1; fractions of particles whose aerodynamic diameter ranges from 30 nm to respectively: 100, 10, 2.5 and 1 μm) conducted at points located on the side of a highway and at a busy crossroads in Katowice. The highway research was carried out in the spring, and the crossroads research in the summer of 2012. Samples were taken by low pressure impactor DEKATI. The analysis of PAHs in ambient particulate matter samples was performed by gas chromatography. The average concentration of the sum of 16 PAH associated with PM, which amounted to 14.6 ng/m3 in the spring, was two times higher than in the summer. This concentration was a few or even several times lower than the levels recorded earlier in the cities of southern Poland in the winter. Meanwhile, indicators of toxicity, mutagenicity and carcinogenicity calculated for PAH at the highway and the crossroads were high. This indicates high health risk generated by the presence of PAHs in the Katowice air also in spring and summer time. The values of diagnostic ratio, roughly showing the origin of PAHs associated with the PM, confirmed that during the period of the research transportation was the main source of PAHs in both points of Katowice.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2016, 49; 25-32
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Human Health Risk Assessment of Heavy Metals Bound on Particulate Matter
    Ocena ryzyka dla zdrowia ludzkiego w odniesieniu do metali ciężkich związanych z materią cząstek stałych
    Autorzy:
    Zmijkova, D.
    Koliba, M.
    Raclavsky, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/318520.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    zanieczyszczenie powietrza
    pył zawieszony PM10
    metale ciężkie
    wielkość zagrożenia
    indeks zagrożeń
    air pollution
    particulate matter PM10
    heavy metals
    hazard quotient
    hazard index
    cancer risk
    pollution load index
    Opis:
    The samples of particulate matter (PM10) were collected at five sampling sites of various character situated in the Moravian-Silesian Region (Czech Republic). Concentrations of heavy metals bound to particulate matter were determined by the method of ICP – optical emission spectroscopy. The contamination of heavy metals was expressed as the pollution load index – PLI. Human health risk assessment was performed by U.S. EPA method – using the hazard quotient – HQ, hazard index – HI, and excess lifetime cancer risk – ELCR. The pollution and resulting carcinogenic risks increase during the winter season. The potential non-carcinogenic risks are not significant.
    Próbki pyłu zawieszonego (PM10) zebrano w pięciu miejscach o różnym charakterze w regionie Morawskośląskim (Republika Czeska). Stężenie metali ciężkich związanych z cząstkami stałymi oznaczano metodą ICP - optycznej spektroskopii emisyjnej. Zanieczyszczenie metalami ciężkimi zostało wyrażone jako wskaźnik obciążenia zanieczyszczeniem - PLI. Ocenę ryzyka dla zdrowia ludzkiego przeprowadzono metodą US EPA - z wykorzystaniem ilorazu zagrożenia - HQ, wskaźnika zagrożenia - HI i zwiększenia ryzyka wystąpienia raka w całym okresie życia - ELCR. Zanieczyszczenie i związane z tym ryzyko rako-twórczości zwiększa się w sezonie zimowym. Potencjalne zagrożenie nierakotwórcze nie jest znaczące.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2018, R. 19, nr 1, 1; 93-98
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Związki odpowiedzialne za zanieczyszczenie powietrza
    The compounds responsible for air pollution
    Autorzy:
    Kostrz, M.
    Satora, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/401714.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    jakość powietrza
    pył zawieszony
    ozon
    WWO
    dwutlenek azotu
    tlenek siarki
    tlenek węgla
    metale ciężkie
    air quality
    particulate matter
    ozone
    PAH
    nitrogen dioxide
    sulfur oxide
    carbon oxide
    toxic metals
    Opis:
    Jakość powietrza w Polsce stanowi poważny problem dla społeczeństwa oraz środowiska. Według badań WHO Polska znajduje się na 14. miejscu w Europie jako kraj najbardziej zanieczyszczony pyłem zawieszonym PM10. Równie niebezpieczne dla zdrowia są ozon, WWO, dwutlenek azotu, tlenek siarki, tlenek węgla oraz metale ciężkie. Długotrwałe narażenie na podwyższone stężenia ozonu oraz dwutlenku azotu może doprowadzić do nieodwracalnych, rozległych zmian w płucach, obrzęku płuc, a nawet śmierci. Głównym przedstawicielem WWA jest benzo(a)piren (BaP), który jest kumulowany w organizmie i został określony przez IARC jako główny czynnik kancerogenny. Wysokie stężenie tlenku siarki w powietrzu może doprowadzić do uszkodzenia górnych dróg oddechowych, ponadto tlenki siarki przyczyniają się również do występowania kwaśnych deszczy oraz są składnikami smogu typu londyńskiego. Metale ciężkie będące zanieczyszczeniami powietrza, z uwagi na zdolność kumulowania się w organizmie, są jednym z najcięższych zagrożeń dla zdrowia ludzi.
    Air quality in Poland poses a serious threat for boththe society and the environment. According to the WHO research Poland is located on the 14th place as a country most contaminated by particulate matter (PM10). Equally health-threatening substances are ozone, PAH, nitrogen dioxide, sulfur oxide, carbon oxide and heavy metals. Long-lasting exposure to high concentrations of ozone and nitrogen dioxide may lead to many irreversible changes in lungs, pulmonary oedema and even death. The main PAH, which cumulates in the organism is benzopyrene. This substance has been described by the IARC as a the most cancerogenic factor. High concentration of sulfur oxide in the air may cause severe damage of upper respiratory tract, sulfur oxide contributes greatly also to the appearance of acid rain and is an ingredient of a London type smog. Heavy metals polluting the air are one of the most severe health threat for people, due to the ability to cumulate in the organism.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2017, 18, 6; 89-95
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie metody chromatograficznej i spektrometrycznej do ilościowego określania substancji smolistych w pyłach powietrza atmosferycznego. Cz. I.
    Primenenie khromatograficheskogo i spektrometricheskogo metoda dlja kolichestvennogo opredelenija smolistykh ehlementov v pyli atmosfernogo vozdukha
    Application of chromatography and spectrometry for determination of tar substances in air pollutions
    Autorzy:
    Wyszynska, H.
    Zwolinski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/877172.pdf
    Data publikacji:
    1962
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    powietrze atmosferyczne
    substancje smoliste
    oznaczanie
    oznaczanie ilosciowe
    analiza chromatograficzna
    badania spektrometryczne
    pyl zawieszony
    benzopiren
    atmospheric air
    tarry substance
    determination
    quantitative development
    chromatographic analysis
    spectrometric analysis
    suspended dust
    benzopyrene
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1962, 13, 5
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hazardous Compounds in Urban Pm in the Central Part of Upper Silesia (Poland) in Winter
    Niebezpieczne związki w miejskim pyle zawieszonym w centralnej części Górnego Śląska w zimie
    Autorzy:
    Rogula-Kozłowska, W.
    Kozielska, B.
    Klejnowski, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204935.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    pył zawieszony
    pył PM2,5
    pył PM1
    metale ciężkie
    WWA
    wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne
    związki rakotwórcze
    jakość powietrza
    Zabrze
    PM1
    PM2,5
    heavy metals
    PAH
    benzo(a)pyrene
    carcinogenicity
    hazardous compounds
    toxicity equivalency factor
    BEQ
    Opis:
    Thirteen fractions of ambient dust were investigated in Zabrze, a typical urban area in the central part of Upper Silesia (Poland), during a heating season. Fifteen PAH and Cr, Mn, Co, Ni, As, Se, Cd, Pb contents of each fraction were determined. The dust was sampled with use of a cascade impactor and chemically analyzed with an energy dispersive X-ray fl uorescence spectrometer (PANalytical Epsilon 5) and a gas chromatograph with a fl ame ionisation detector (Perkin Elmer Clarus 500). The concentrations of PM1 and the PM1-related PAH and elements were much higher than the ones of the coarse dust (PM2.5-10) and the substances contained in it. The concentrations of total PAH and carcinogenic PAH were very high (the concentrations of PM1-, PM2.5-, and PM10-related BaP were 16.08, 19.19, 19.32 ng m-3, respectively). The municipal emission, resulted mainly from hard coal combustion processes, appeared to be the main factor affecting the air quality in Zabrze in winter.
    Próbki trzynastu frakcji pyłu zawieszonego były pobierane w Zabrzu w okresie grzewczym (centralna część Górnego Śląska, Polska). Punkt poboru jest charakterystyczny dla obszaru miejskiego. Zbadano zawartość 15 WWA oraz Cr, Mn, Co, Ni, As, Se, Cd, Pb w każdej frakcji pyłu. Do poboru pyłu zastosowano impaktor kaskadowy, a do analizy chemicznej – spektrometr fl uorescencji rentgenowskiej z dyspersją energii (PANalytical Epsilon 5) oraz chromatograf gazowy z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (Perkin Elmer Clarus 500). Zarówno stężenia pyłu PM1 jak i stężenia związanych z nim WWA i pierwiastków były znacznie wyższe niż stężenia pyłu grubego (PM2.5-10) i związanych z nim substancji. Stężenia sumy WWA, a w szczególności kancerogennych związków tej grupy były bardzo wysokie (np. stężenia dla BaP związanego z PM1- i PM2.5- oraz PM10- wynosiły odpowiednio: 16.08, 19.19, 19.32 ng m-3). Na podstawie uzyskanych wyników badań dla ww. zanieczyszczeń stwierdzono, że za stan jakości powietrza w Zabrzu, w zimie, odpowiedzialna jest emisja komunalna – stacjonarne źródła spalania, głównie spalanie węgla.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2013, 39, 1; 53-65
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    How to effectively analyse the impact of air quality on society – review of modern measurement techniques and apparatus: particulates
    Jak skutecznie analizować wpływ jakości powietrza na społeczeństwo – przegląd nowoczesnych technik i aparatury pomiarowej
    Autorzy:
    Mach, Tomasz
    Bihałowicz, Jan Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24202676.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Szkoła Główna Służby Pożarniczej
    Tematy:
    particulate matter
    PM10
    PM2,5
    XRF spectrometry
    PM concentration
    elemental composition
    PM automatic measurement
    pył zawieszony
    PM2.5
    spektrometria XRF
    stężenie PM
    skład pierwiastkowy
    pomiar automatyczny PM
    Opis:
    The article discusses modern measurement techniques and equipment designed for air quality analysis. The problem of the quality of atmospheric and indoor air is strongly related to broadly understood public health. Modern measurement techniques allow faster and more effective assessments of the air quality condition in a given place. The paper discusses the structure, measurement method of solid pollutants and automatic measurement systems deploying the micro-oscillatory balance method, using the interaction of ionizing radiation with mattersuppression of beta radiation and gamma radiation spectrometry, optical methods based on light scattering on particulate matter and systems combining more than one method. Technical solutions introduced by manufacturers of measuring equipment, which allow more precise measurement of gaseous pollutants, were also discussed.
    W artykule omówiono nowoczesne techniki pomiarowe i urządzenia do analizy jakości powietrza. Problem jakości powietrza atmosferycznego i wewnętrznego jest silnie związany z szeroko rozumianym zdrowiem publicznym. Nowoczesne techniki pomiarowe pozwalają na szybszą i skuteczniejszą ocenę stanu jakości powietrza w danym miejscu. W artykule omówiono budowę, metodę pomiaru zanieczyszczeń stałych oraz automatyczne systemy pomiarowe wykorzystujące metodę wagi mikrosiłownikowej, wykorzystujące oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią – tłumienie promieniowania beta i spektrometrię promieniowania gamma, metody optyczne oparte na rozpraszaniu światła na poszczególnych cząstkach pyłu zawieszonego oraz systemy łączące więcej niż jedną metodę. Omówiono również rozwiązania techniczne wprowadzone przez producentów sprzętu pomiarowego, które pozwalają na bardziej precyzyjny pomiar zanieczyszczeń gazowych.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej; 2022, 84; 55--71
    0239-5223
    2720-0779
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie elementów uczenia maszynowego do modelowania stężenia zanieczyszczeń atmosferycznych : studium przypadku pyłu PM2.5 w Szczecinie
    Studium przypadku pyłu PM2.5 w Szczecinie
    Autorzy:
    Bihałowicz, Jan Stefan
    Powiązania:
    Zeszyty Naukowe SGSP 2022, nr 81, s. 7-28
    Współwytwórcy:
    Szkoła Główna Służby Pożarniczej oth
    Data publikacji:
    2022
    Tematy:
    Analiza danych
    Błędy
    Jakość powietrza atmosferycznego
    Modele matematyczne
    Pożar
    Prognozowanie
    Pył zawieszony
    Regresja logistyczna
    Składowiska odpadów
    Sztuczna sieć neuronowa
    Uczenie maszynowe
    Zanieczyszczenie powietrza
    Artykuł z czasopisma naukowego
    Case study (studium przypadku)
    Opis:
    W artykule opisano możliwości wykorzystania uczenia maszynowego w modelowaniu stężeń zanieczyszczeń w lokalizacjach o określonych stałych źródłach emisji. Jako substancję zanieczyszczającą wybrano pył PM 2.5. Wdrożono sześć różnych modeli i poddano ich walidacji krzyżowej na podstawie danych meteorologicznych zarejestrowanych w 2013-2018 w stacji Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Szczecinie. Wykazano, że przewidywane wartości stężeń powstałe podczas pożaru były zaniżone w porównaniu do rzeczywistych poziomów.
    Bibliografia, netografia na stronach 26-28.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-59 z 59

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies