Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "promieniotwórczość" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Promieniotwórczość naturalna węgli kamiennych i frakcji gęstościwoych o zróżnicowanej budowie petrograficznej i chemicznej
Natural radioactivity of hard coals and coal density fractions of differentiated petrografical and chemical construction
Autorzy:
Róg, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340675.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
promieniotwórczość naturalna
węgiel kamienny
natural radioactivity
rock coal
Opis:
Węgiel kamienny, jak każdy surowiec mineralny, charakteryzuje się pewną zawartością naturalnych izotopów promieniotwórczych. Ich ilość zależy od ilości i rodzaju zanieczyszczeń zawartych w węglu. Zawartość naturalnych izotopów promieniotwórczych w stałych odpadach ze spalania węgla kamiennego jest jednym z podstawowych parametrów decydujących o możliwościach ich wykorzystania. Wymagania stawiane przez ochronę środowiska i odbiorców węgla kamiennego zmuszają do produkcji sortymentów o ściśle określonych parametrach jakościowych. Spełnienie tych wszystkich wymagań jest możliwe jedynie przy dobrej znajomości parametrów jakościowych węgla stanowiącego nadawę do procesów wzbogacania. Optymalizacja procesu wzbogacania w cieczach ciężkich na podstawie znajomości składu petrograficznego nadawy, a także zależności między składem petrograficznym węgla i składem chemicznym popiołu a interesującą nas właściwością czy składnikiem, daje możliwość uzyskania koncentratów węglowych o właściwościach wymaganych lub zbliżonych do wymaganych przez odbiorców. Zależności między składnikami petrograficznymi węgla i współwystępującą z nimi substancją mineralną (charakteryzowaną składem chemicznym popiołu) a zawartością naturalnych izotopów promieniotwórczych są słabo rozpoznane. Znajomość tych zależności daje możliwość produkcji węgli energetycznych, przyjaznych dla środowiska nie tylko z uwagi na konieczność ograniczania emisji, ale również dzięki temu, że powstające podczas ich spalania odpady, mogą być wykorzystywane do produkcji materiałów budowlanych lub bezpiecznie składowane. Badania wykazały, że zawartość radionuklidów różnicuje się w zależności od klasy ziarnowej węgla (sortymentu). Maksymalne zawartości poszczególnych izotopów są znacznie większe w miałach niż w sortymentach grubych i średnich. W sortymentach grubych i średnich wrasta stężenie radionuklidów wraz ze wzrostem sumarycznej ilości macerałów grupy witrynitu i karbargilitu, w którym substancja mineralna współwystępuje z witrynitem. W sortymentach grubych i średnich stwierdzono regularny wzrost zawartości wszystkich izotopów w miarę wzrostu zawartości popiołu. W przypadku miałów taka korelacja jest wyraźnie widoczna dla izotopu 40K. Zawartość radionuklidów zmienia się również wraz ze wzrostem gęstości węgla. W miarę wzrostu gęstości wydzielonych frakcji zwiększa się zawartość popiołu i stężenia izotopów promieniotwórczych. Maleje zawartość czystych, niezmineralizowanych mikrolitotypów witrynitowych: witrytu, klarytu witrynitowego oraz duroklarytu. Wzrasta natomiast wyraźnie zawartość karbominerytu, głównie karbargilitu (połączenia substancji węglowej z substancją ilastą). Najczęściej są to ziarna witrynitowe i klarytowe przesycone substancja ilastą (zmineralizowany witryt). Wraz ze wzrostem ilości popiołu, karborninerytu i izotopów promieniotwórczych we frakcjach zwiększa się zawartość Si02 i K20. Maleje natomiast zawartość: Fe203 i CaO, Na20, S03 i P205. Wzrasta również zawartość: As i Rb, a obniża się zawartość Co, Cr, Cu, Mn, Ni, Sr i V.
For hard coal, as for any other raw mineral material, some content of natural radioactive isotopes is characteristic. Their quantity depends of quantity and kind of contaminants contained in coal. Content of natural radioactive isotopes in solid waste materials from hard coal combustion is one of basic decisive parameters about possibilities of their utilisation. The demands put up by environmental protection and requirements of hard coal receivers force production of assortments with rigorously defined quality parameters. Fulfilment of all these requirements is possible only under the condition of good knowledge concerning qualitative parameters of coal constituting material fed mechanically for enriching processes. An optimisation of enriching process in heavy liquids on the ground of knowledge concerning fed material petrografical composition, as well as relations between petrografical composition of coal and ash chemical composition and the property or component we are interested in, gives us the possibility of obtaining of coal-extracts with required properties or closed to the properties required by receivers. Relations between petrografical components of coal and coincidental mineral matter (characterised by chemical composition of ash) and content of natural radioactive isotopes are only weakly recognised. The knowledge of these dependencies gives possibility of production of steaming coals, environmentally friendly not only because of necessity of its issue limiting, but also owing to the fact that arising during their combustion waste materials can be used in production of building materials or may be safely dumped. Investigations demonstrated that the content of specific radionuclides differentiates depending of coal grain-size categories. Maximal contents for each of isotopes are considerably greater in fines than in large and average coal sizes. For large and average size grades, concentration of radionuclides increases together with increase of total maceral quantities of group vitrinite and carbargilite, in which mineral matter coincides with vitrinite. For large and average size grades, regular increase of content of all isotopes was ascertained together with increase of ash content. In the case of fines such a correlation is clearly visible for isotope 40K. Radionuclides content also changes together with increase of coal density. As the density of extracted fractions grows larger, the content of ash and concentrations of radioactive isotopes increases. Decreases the content of clear, non-mineralised vitrinite microlitotypes: vitrite, vitrinite clarite and hardening clarite. However, clearly increases significantly content of carbominerite, mostly carbargilite (connections of coal-matter with silty matter). Most often these are the grains of vitrinite and clarite permeated with silty matter (mineralised vitrite). Together with growing quantity of ash, carbominerite and radioactive isotopes, the content of Si02 and K20 in fractions increases. However, decreases content: Fe203 and CaO, Na20, S03 and P205. Increases also content As and Rb, and drops content Co, Cr, Cu, Mn, Ni, Sr and V.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2005, 3; 81-101
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budujemy dom… – ocena promieniotwórczości naturalnej wybranych surowców i materiałów budowlanych
We are building a house... evaluation of natural radioactivity of the selected raw and building materials
Autorzy:
Piotrowska, B.
Isajenko, K.
Fujak, M.
Szymczyk, J.
Krajewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/214235.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
Tematy:
materiały budowlane
promieniotwórczość naturalna
building materials
natural radioactivity
Opis:
W Polsce systematyczne badania promieniotwórczości naturalnej w surowcach i materiałach budowlanych prowadzone są od 1980 r. W oparciu o wyniki badań prowadzonych przez Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej (CLOR) i ponad 30 innych laboratoriów w naszym kraju powstała ogólnopolska baza danych z wynikami promieniotwórczości naturalnej. Baza ta jest nadzorowana przez CLOR i zawiera wyniki badań dla ponad 42 000 analizowanych próbek od 1980 r. do chwili obecnej. W artykule przedstawiono wyniki badań radioaktywności wybranych surowców i materiałów budowlanych, oceniono możliwość zastosowania ich w budownictwie mieszkaniowym oraz oceniono narażenie osób na promieniowanie jonizujące wynikające z zastosowania tych materiałów w budownictwie mieszkaniowym.
The systematic research of the natural radioactivity of raw and building materials has been performed in Poland since 1980. Based on the results of these studies, carried out both by the Central Laboratory for Radiological Protection (CLOR) and more than 30 other research laboratories in our country, the national database of measurements of natural radioactivity has been set up. The database is supervised by the CLOR and contains the results of the measurements for more than 42 000 analysed samples since 1980 up to now. In this paper shows results of studies natural radioactivity of the selected raw and building materials, estimated possibility used them in housing and estimated exposure of people on ionization radiation resulting from use these materials in housing.
Źródło:
Postępy Techniki Jądrowej; 2015, 4; 17-21
0551-6846
Pojawia się w:
Postępy Techniki Jądrowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Promieniotwórczość materiałów budowlanych
Radioactivity of building materials
Autorzy:
Majle, T.
Rozycki, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/876528.pdf
Data publikacji:
1975
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
materialy budowlane
promieniotworczosc
dawki promieniowania
badania naukowe
radioaktywnosc
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1975, 26, 1
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Promieniowanie mikrofalowe sprzętu radiolokacyjnego jako źródło zagrożeń ekologicznych
Autorzy:
Sobczyk, Jerzy.
Powiązania:
Zeszyty Naukowe / Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte 2003, nr 2, s. 157-167
Data publikacji:
2003
Tematy:
Promieniowanie elektromagnetyczne zagrożenie ekologia
Środki i urządzenia radiolokacyjne promieniotwórczość
Opis:
Tab.
Abstr., streszcz.
Bibliogr.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Ocena zagrożenia radiacyjnego od naturalnych izotopów promieniotwórczych w wyrobiskach podziemnych KWK „Chwałowice”
Assessment of radiation hazard caused by natural radionuclides in underground galleries of Chwałowice Colliery
Autorzy:
Miczajka, M.
Wysocka, M.
Skubacz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113365.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
górnictwo
zagrożenie radiacyjne
naturalna promieniotwórczość
minery
radiation hazard
natural radioactivity
Opis:
Kopalnia „Chwałowice” systematycznie od wielu lat prowadzi badania stanu narażenia radiacyjnego, spowodowanego obecnością naturalnych izotopów promieniotwórczych w wyrobiskach podziemnych kopalni. Badania mają na celu określenie poziomu narażenia radiacyjnego górników tej kopalni, poprzez kompleksową analizę wszystkich czynników, powodujących to zagrożenie. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi w KWK „Chwałowice” wykonano pomiary następujących czynników narażenia radiacyjnego: stężenia energii potencjalnej alfa krótkożyciowych produktów rozpadu radonu, stężenia naturalnych izotopów promieniotwórczych w wodach, mocy dawki promieniowania gamma i dawek otrzymywanych przez górników, stężenia naturalnych izotopów promieniotwórczych w osadach.
The monitoring of radiation hazard, caused by natural radioactivity, is performed routinely in underground galleries of Chwałowice Colliery since many years. The main goal of the monitoring is to estimate the radiation hazard for the miners. The important issue is to take into account all possible sources of the radiation hazard. Accordingly to the current regulations following sources of natural radioactivity have been monitored: the potential alpha energy concentration of short-lived radon decay products, the concentration of natural radionuclides in mine waters and sediments as well as gamma doses, received by miners due to working in the underground galleries.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2016, 1 (13); 588-602
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spodziewane zmiany przepisów dotyczących wód i osadów kopalnianych w kontekście konieczności wdrożenia wymagań znowelizowanej dyrektywy Euratom
The expected changes in regulations concerning mine waters and sediments in the light of the new ERATOM directive requirements
Autorzy:
Michalik, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167712.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
promieniotwórczość naturalna
zagrożenie radiacyjne
prawo
natural radioactivity
radiation risk
law
Opis:
W grudniu 2013 roku została opublikowana DYREKTYWA RADY 2013/59/EURATOM, w sposób istotny zmieniająca istniejące obecnie wymagania dotyczące ochrony przed podwyższoną promieniotwórczością naturalną. Nowe wymagania powinny być wdrożone do polskiego prawa do marca 2018 roku. Wprowadzane zmiany mogą w stopniu istotnym wpłynąć na system ochrony radiologicznej funkcjonujący obecnie w podziemnych zakładach górniczych, w szczególności w zakresie gospodarki wodami złożowymi zawierającymi podwyższone stężenia radu. W artykule przedstawiono spodziewane rozwiązania prawne oraz przeanalizowano wynikające z nich skutki dla zakładu górniczego.
In December, 2013 the New Council Directive 2013/59/EURATOM was published which changes substantially currently existing legal requirements concerning protection against enhanced natural radioactivity. The new regulations must be introduced into Members States’ national legal systems till the end of March, 2018. The new regulations may significantly affect radiation protection system being in use in underground coal mines especially in case of management of radium-rich formation water. In the paper, the expected legal solutions have been highlighted and derived consequences for a coal mine analyzed.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2017, 73, 4; 1-4
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skłodowska-Curie – na ramionach olbrzymów, pod prąd stereotypom
Marie Skłodowska-Curie – on the shoulders of giants, thinking outside the box
Autorzy:
Petelenz, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1216136.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
Tematy:
Skłodowska-Curie Maria
polon
rad
promieniotwórczość
struktura materii
polonium
radium
structure of matter
Opis:
W niniejszym artykule przypomniano najważniejsze osoby i okoliczności, które (pośrednio lub bezpośrednio) pomogły Marii Skłodowskiej-Curie – do dzisiaj jedynej laureatce Nagród Nobla zarówno z Fizyki jak i z Chemii – przygotować się do roli badacza. Wskazano niektóre aspekty jej własnego sposobu myślenia, który tak mocno zaważył na losach nauki i kultury światowej.
The paper points out some circumstances and some people that – directly or indirectly – influenced the scientific development of Marie Skłodowska-Curie, the only winner of the Nobel Prizes both for Physics and for Chemistry. It also focuses on some aspects of her intellectual approach which revolutionized the science in the late 19th and early 20th century.
Źródło:
Chemik; 2013, 67, 8; 675-682
0009-2886
Pojawia się w:
Chemik
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiary radonowe w wybranych budynkach mieszkalnych ziemi rybnickiej
Radon measurements in selected buildings residential buildings in the Rybnik Region
Autorzy:
Rubin, Jan Antoni
Wyciszczok, Daniel
Doleżych, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27323734.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
promieniotwórczość naturalna
rad
Ra-226
radon Rn-222
geologia
natural radioactivity
radium
geology
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań poziomu stężenia radonu w wybranych budynkach mieszkalnych zlokalizowanych na terenie ziemi rybnickiej. Do pomiarów, prowadzonych w kilku kampaniach w latach 2005-2010 stosowano pasywną metodę pomiarów, z wykorzystaniem detektorów śladowych cząstek alfa. Wykonano 122 pomiary w piwnicach i na parterach w 61 budynkach. Czas ekspozycji detektorów wynosił od 3 do 6 miesięcy. Zakres mierzonych stężeń radonu wynosił od 10 do 390 Bq/m³ na parterach oraz od 28 do 740 Bq/m³ w piwnicach. Średnie arytmetyczne mierzonych wartości wynosiły odpowiednio: 74 Bq/m³ na parterach oraz 128 Bq/m³ w piwnicach i były wyższe od wartości średnich obliczonych dla całej Polski, jak i dla Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW).
This paper presents the results of studies on the level of radon concentration in selected residential buildings located in the area of the Rybnik region. A passive measurement method, using alpha particle trace detectors, was applied for measurements carried out in several campaigns between 2005-2010. A total of 122 measurements were carried out in the basements and ground floors of 61 buildings. The exposure time of the detectors ranged from 3 to 6 months. The range of measured radon concentrations was from 10 to 390 Bq/m³ on the ground floors and from 28 to 740 Bq/m³ in the basements. The arithmetic means of the measured values were respectively: 74 Bq/m³ on the ground floors and 128 Bq/m³ in the basements and were higher than the average values calculated for Poland as a whole, as well as for the Upper Silesian Coal Basin (GZW).
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2023, 12, 1; 95--108
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Importance of sampling in relation to the gamma spectroscopic analyses of NORM material
Znaczenie sposobu poboru próbek w badaniach materiałów NORM z wykorzystaniem spektrometrii gamma
Autorzy:
Velzen, L.
Timmermans, C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340218.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
TENORM
promieniotwórczość naturalna
ochrona środowiska w Holandii
natural radioactivity
environmental protection in Netherlands
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2004, 1; 51-52
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Promieniotwórczość materiałów budowlanych stosowanych w budownictwie (promieniowanie jonizujące)
Radioactivity of building materials used in construction (ionizing radiation)
Autorzy:
Owczarek, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/111172.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
Tematy:
promieniotwórczość
materiały budowlane
budownictwo
promieniowanie jonizujące
promieniowanie
radiation
building materials
building
ionizing radiation
Opis:
Zaprezentowano rodzaje promieniowania i ich charakterystykę. Opisano jednostki aktywności źródła i dawki przyjętej przez organizmy żywe. Następnie artykuł opisuje normy promieniowania ustalone dla materiałów budowlanych i wymagania ustawowe jakie muszą spełniać budynku w celu ochrony przed naturalnymi źródłami promieniowania pochodzącego z zastosowanych materiałów budowalnych i gazu radonu. W Polsce prowadzony jest stały monitoring wybranych materiałów pod kątem promieniowania. Wyniki tych pomiarów również zaprezentowano w artykule.
Types of radiation and their characteristics was presented. Description of the individual source activity and dose adopted by living organisms was given. The article then cites the exposure standard established for building materials and legal requirements to be met by the building to protect it from natural sources of radiation from the building materials and radon gas. In Poland, it is carried out constant monitoring of selected materials for radiation. The results of these measurements are also presented in the article.
Źródło:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych; 2016, 4; 16-18
2450-1859
2450-8721
Pojawia się w:
Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Technologiczny pomiar zawartości popiołu w węglu surowym – popiołomierz RODOS-EX
Technological measurement of ash content in raw coal – ash monitor RODOS-EX
Autorzy:
Róg, L.
Kozłowski, A.
Kryca, M.
Michalik, B.
Smyła, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166209.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
promieniotwórczość naturalna
czyste technologie węglowe
popiołomierz
natural gamma radiation
clean coal technologies
ash-meter
Opis:
Z wydobyciem, przeróbką i spalaniem węgla wiąże się powstawanie dużych ilości odpadów stałych, które można zagospodarować na wiele różnych sposobów, pod warunkiem, że spełniają stosowne normy. Rozwój czystych technologii węglowych, poza spektakularnymi działaniami w zakresie CCS (sekwestracja CO2) związany jest również z podejmowaniem działań na etapie przeróbki i wzbogacania węgla. W procesach tych bieżąca kontrola zawartości popiołu w węglu jest działaniem koniecznym, wspomagającym proces produkcji węgla o wysokiej jakości oraz pozwala na skuteczne planowanie gospodarki odpadami. Klasyczne laboratoryjne badania zawartości popiołu są czasochłonne i pracochłonne. Ponadto mają charakter losowy wynikający z konieczności pobrania próbki do badań. Chociaż dokładność analizy próbki jest wyższa od dokładności urządzeń technologicznych, metody klasyczne powinny być wspomagane metodami technologicznymi. Informacja o zawartości popiołu, uzyskana na wczesnym etapie procesu wydobycia, może być wykorzystana jako sygnał sprzężenia zwrotnego dla kombajnisty lub umożliwić wstępną segregację urobku, minimalizując koszty transportu kamienia na powierzchnię. Przedstawione w artykule urządzenie – popiołomierz RODOS-EX – umożliwia ciągły pomiar zawartości popiołu w węglu surowym, jeszcze przed przetransportowaniem go na powierzchnię. Urządzenie dostarcza informacji pozwalających na odpowiednie zorganizowanie procesu wzbogacania. Autorzy omówili różnice w budowie popiołomierza przeznaczonego do zabudowy w podziemiach kopalń względem typowych rozwiązań stosowanych w zakładach przeróbczych. Różnice wynikające z konieczności uwzględnienia znacznie trudniejszych wymagań środowiskowych, takich jak duża wilgotność, wysoka temperatura otoczenia, zagrożenie wybuchem metanu i pyłu węglowego czy zagrożenia mechaniczne, znalazły swoje odzwierciedlenie w budowie i parametrach funkcjonalnych urządzenia. Jednym z istotnych problemów związanych z pomiarami zawartości popiołu w węglu surowym jest wpływ zmian składu chemicznego na niepewność wskazań popiołomierza. Zastosowana w urządzeniu metoda pomiarowa bazująca na pomiarze naturalnego promieniowania gamma jest stosunkowo mało wrażliwa na zmiany składu chemicznego urobku.
Mining, coal processing and coal combustion entail production of large quantities of solid waste that can be used in a number of different ways, provided that they meet the relevant standards. The development of clean coal technologies, apart from spectacular actions in the field of CCS (Carbon Capture and Storage), is also related to taking actions connected with coal processing and enrichment. In these processes the on-line control of ash content is a necessary action, that supports the process of production of high quality coal and allows for effective planning of waste management. Classical laboratory test of ash content is time consuming and laborious. Furthermore, that method has a random character due to the necessity of sampling. Although accuracy is much higher than the accuracy of any other technological devices, classical method should be supported by technological methods. Information on ash content acquired at the early stage of the extraction process can be used as a feedback signal for the cutting loaderman operator or may allow for the initial segregation of the output reducing the cost of its transport to the surface. In this paper the presented device – RODOS-EX ash-meter – allows for on-line measurement of ash-content in raw coal, before transporting it to the surface. The device provides information which allows to properly organize the coal enrichment process. The authors discussed differences between the construction of the ash meter intended for the use in underground coal mines and the ash meter designed to be used in coal processing plants. Strict environmental requirements, such as high humidity, high ambient temperature, methane and coal dust explosion hazard or mechanical threats were considered in the construction and functional parameters of the device. One of the significant problems, related to the measurement of ash content of raw coal, is the impact of changes in the chemical composition on the uncertainty in ash meter indications. The measurement method used in the device is based on the measurement of natural gamma radiation, and is relatively insensitive to changes in the chemical composition of the output.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2015, 71, 12; 67-75
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Building Materials Radioactivity in Poland
Radioaktywność materiałów budowlanych w Polsce
Autorzy:
Piotrowska, B.
Fujak, M.
Isajenko, K.
Krawczyńska, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/373417.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
Tematy:
building materials
natural radioactivity
40K
226Ra
228Th
materiały budowlane
promieniotwórczość naturalna
Opis:
Introduction: The systematic research of the natural radioactivity of raw and building materials has been conducted in Poland since 1980. Basing on the results of these studies, carried out by both the Central Laboratory for Radiological Protection (CLOR) and over 30 other research laboratories in our country, the national database of natural radioactivity measurements has been set up. The database is supervised by the CLOR and contains the results of the measurements for more than 42 000 samples analysed since 1980 up till now. Due to the economic development of the country, since 1990 there has been an increase in the number of the natural radioactivity measurements of raw and building materials. Objective: The aim of this article is the presentation and evaluation selected of raw and building materials in terms of radiology. Method: In Poland the possibility of using different raw and ready building materials is classified due to the value of activity coefficients f1 and f2. Activity coefficient f1 specifies the content of natural isotopes in a test material and is the coefficient of the gamma radiation exposure to the whole body. Activity coefficient f2 specifies the content of radium 226Ra (mother of isotope 222Rn) in the test material and is the coefficient of the exposure of the lungs epithelium to the alpha radiation emitted by the decay products of radon, breathed into with air by the human respiratory system. Activity coefficients are described by the natural radioactivity of potassium 40K, radium 226Ra and thorium 228Th. Activity concentration of these radionuclides is determined by the MAZAR analyser with a scintillation detector. It is a three-window analyser, which measures samples in the range from 1.26 MeV to 2.85 MeV. Results: This paper shows the values of activity coefficients f1 and f2 for a few selected raw and building materials like ash, concrete, cement and ceramics. Additionally, activity coefficients f1 and f2 for carbon are discussed. Carbon, as a precursor to a few building raws, (ash, slag, mixture of ash and slag) has been measured in significant amounts since 1996. Average value of its activity coefficient f1 was between 0.15 and 0.43 while an average index f2 was from 14.7 Bq/kg to 44.2 Bq/kg for results collected in 1980-2012. Average values of activity coefficients f1 and f2 for carbon are the lowest of all measured and compared materials described in this paper. Average value of activity coefficient f1 of ash as a by-product of coal combustion is a few times higher than for carbon and is higher than the limit value equals 1.0 for results from almost all years. Conclusions: In the paper, average value and range of dose rate for these several raw and building materials have been shown. An average dose rate is between 31.8 nGy/h for carbon up to 140.8 nGy/h for ash.
Wprowadzenie: Od 1980 roku w Polsce prowadzone są systematyczne badania naturalnej promieniotwórczości surowców i materiałów budowlanych. W oparciu o wyniki badań m.in. Centralnego Laboratorium Ochrony Radiologicznej (CLOR) oraz ponad 30 innych laboratoriów badawczych w naszym kraju powstała ogólnopolska baza pomiarów promieniotwórczości naturalnej. Baza ta jest nadzorowana przez CLOR i zawiera wyniki pomiarów dla ponad 42 000 zbadanych próbek od 1980 roku do chwili obecnej. W związku z rozwojem gospodarczym kraju, od 1990 roku nastąpił wzrost liczby pomiarów naturalnej radioaktywności surowców i materiałów budowlanych. Cel: Celem artykułu jest przedstawienie i ocena wybranych surowców i materiałów budowlanych pod względem radiologicznym. Metoda: W Polsce możliwość wykorzystania różnych surowców i gotowych materiałów budowlanych uzależniona jest od wartości wskaźników aktywności f1 i f2. Wskaźnik aktywności f1 określa zawartość naturalnych izotopów w badanym materiale i jest współczynnikiem narażenia całego ciała na promieniowanie gamma. Wskaźnik aktywności f2 określa zawartość radu 226Ra w badanym materiale i jest wskaźnikiem narażenia nabłonka płuc na promieniowanie alfa emitowane przez produkty rozpadu radonu, pobrane wraz z powietrzem przez układ oddechowy człowieka. Wskaźniki aktywności opisane są przez promieniotwórczość naturalną potasu 40K, radu 226Ra i toru 228Th. Stężenie aktywności tych radionuklidów jest określana za pomocą analizatora MAZAR z detektorem scyntylacyjnym. Analizator jest trzyzakresowy. Mierzy próbki w zakresach 1,26 do 1,65 MeV, od 1,65 do 2,30 MeV i od 2,30 do 2,85 MeV. Wyniki: W artykule przedstawiono wartości wskaźników aktywności f1 i f2 dla kilku wybranych surowców i materiałów budowlanych, takich jak popiół, beton, cement i ceramika. Dodatkowo omówiono wskaźniki aktywności f1 i f2 dla węgla. Węgiel jako prekursor kilku surowców budowlanych (popiół, żużel, mieszanina popiołowo-żużlowa) mierzono w znaczących ilościach od 1996 roku. Średnia wartość jego wskaźnika aktywności f1 wynosiła od 0,15 do 0,43, podczas gdy średni wskaźnik f2 od 14,7 Bq/kg do 44,2 Bq/kg dla wyników zebranych w latach 1980-2012. Średnie wartości wskaźników aktywności f1 i f2 węgla są najniższe spośród wszystkich zmierzonych i porównanych materiałów opisanych w niniejszym artykule. Średnia wartość wskaźnika aktywności f1 popiołu, jako produktu ubocznego spalania węgla, jest kilka razy wyższa niż w przypadku węgla i jest wyższa od wartości granicznej równej 1,0 w wynikach z prawie wszystkich lat. Wnioski: W artykule przedstawiono wartość średnią i zakres mocy dawki dla tych kilku wybranych surowców i materiałów budowlanych. Średnia moc dawki wynosi od 31,8 nGy/h w przypadku węgla do 140,8 nGy/h w przypadku popiołu.
Źródło:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2016, 44, 4; 151-158
1895-8443
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mitigation methods in selection places of construction sites
Ograniczenie narażenia przez odpowiedni wybór miejsc zabudowy
Autorzy:
Chingiz, A.
Zolotoviskaya, T.
Aliyeva, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340298.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
promieniotwórczość naturalna
Centrum Radonowe
prawo ochrony radiologicznej
natural radioactivity
Radon Centre
radiological defense low
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2004, 1; 29-30
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grain size in radiometric measurements of ground
Znaczenie rozmiarów ziaren w radiometrycznych pomiarach gruntu
Autorzy:
Gablin, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340347.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
radioaktywne skażenie gleby
radiometria
NORM
promieniotwórczość sztuczna
radioactive soil contamination
radiometry
norm
artificial radioactivity
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2004, 1; 75-76
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Industries giving rise to NORM discharges in the EU - a review
Przegląd gałęzi europejskiego przemysłu powodującego wzrost zagroąenia od naturalnej promieniotwórczości
Autorzy:
Ryan, T.
Janssens, A.
Henrich, E.
Daroussin, J.
Hillis, Z.
Meijne, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340357.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
odpady promieniotwórcze
odpady radioaktywne
promieniotwórczość naturalna
ochrona radiologiczna
radioactive wastes
natural radioactivity
radiological protection
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2004, 1; 68-69
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wtórne wymywanie radu z osadów kopalnianych
Leaching of radium from mine sediments
Autorzy:
Chałupnik, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340461.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
rad
osad kopalniany
wody gruntowe
promieniotwórczość
skażenie środowiska
radium
mine sediment
groundwater
radioactivity
environmental contamination
Opis:
Celem badań, omówionych w artykule, było stwierdzenie, w jakim stopniu rad, zaadsorbowany z wód radowych na różnego typu odpadach górniczych, może być uwalniany do środowiska naturalnego. W ostatnim czasie zainteresowanie tą tematyką na świecie jest dość znaczne; prowadzone są badania występowania naturalnych izotopów promieniotwórczych w środowisku i w odpadach przemysłowych. Tematyka NORM i TENORM (Technologically Enhanced Naturally Occurring Radioactive Materials), od kilku lat, stanowi poważną część prac badawczych w zakresie promieniotwórczości. Na obszarze Górnego Śląska badania nad występowaniem radu w środowisku wokół kopalń są prowadzone od wielu lat W ostatnim okresie stały się jeszcze bardziej istotne ze względu na zamykanie kopalń i planowane rekultywacje terenów składowisk i osadników. Stanowią one podstawę do opracowania metod zaradczych przeciw występowaniu wtórnych skażeń środowiska na terenach pogórniczych. Opisane badania są kontynuacją badań rozpoczętych w latach 1999-2000, wykonywanych w celu określenia jaka ilość radu może pojawiać się w wodach gruntowych w sąsiedztwie zbiornika Bojszowy po jego rekultywacji. Badania te wykazały również, że skażenia mogą występować w kopalniach, w których na powierzchnię były odprowadzane wody o minimalnej promieniotwórczości (np. z kopalni „Rymer"), a mimo to osady denne z osadników charakteryzują się podwyższoną promieniotwórczością. Problem ten może dotyczyć także filtrów piaskowych z zakładów uzdatniania wód pitnych, jednak szczególną uwagę należy zwrócić na likwidowane i rekultywowane osadniki kopalniane.
Saline waters occurring in underground coal mines in Poland often contain natural radioactive isotopes, mainly 226Ra from uranium series and 228Ra from thorium series. Approximately 40% of total amount of radium remains underground in a form of radioactive deposits, but 225 MBq of 226Ra and 400 MBq of 228Ra are released daily to the rivers with mine effluents through surface settling ponds. Very peculiar situation is observed in coal mines, where as a result of precipitation of radium from radium-bearing waters radioactive deposits are formed. Sometimes natural radioactivity of such materials is very high, in case of scaling from coal mines radium concentration may reach 400 000 Bq/kg - similar activity as for 3% uranium ore. Usually such deposits can be found underground, but sometimes co-precipitation of radium and barium takes place on the surface, in settling pond and in rivers. Therefore maintenance of solid and liquid waste with technologically enhanced natural radioactivity (TENORM) is a very important subject. Lately another problem appeared - due to the decrease of the production of Polish coal industry and dismantling of several coal mines, also the ground reclamation should be done in their vicinity. But in several cases deposits in the ponds contain enhanced levels of radium concentration. Therefore laboratory tests were done to investigate a possibility of the re-entry of radium into groundwater or river waters from such deposits. Results show, that in case of insoluble barium and radium sulphates co-precipitated out from waters type A, re-entry ratio is very small. Different situation can be observed in case of radium, adsorbed on bottom sediments from waters type B, because re-entry ratio is much higher. Nevertheless, this phenomenon seems to be not so important and significant for the further pollution of the adjacent areas of the settling ponds in the future.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2005, 2; 83-93
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania promieniotwórczości naturalnej surowców i materiałów budowlanych - komentarz do Instrukcji ITB 234/2003
Natural radioactivity testing of raw materials and building materials - commentary to ITB Instruction 234/2003
Autorzy:
Brunarski, L.
Krawczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183106.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Instytut Techniki Budowlanej
Tematy:
materiał budowlany
surowiec
Instrukcja ITB 234/2003
promieniotwórczość naturalna
radon
stężenie
aparatura
kalibracja
metoda obliczeń
Opis:
Omówiono zmiany formalne i merytoryczne wprowadzone do znowelizowanej Instrukcji ITB 234, zgodne z nowymi wymaganiami. Zmiany formalne instrukcji polegają na rozszerzeniu jej przedmiotu na wyroby przeznaczone do wszelkich obiektów budowlanych, a nie tylko do budynków mieszkalnych, jak było dotychczas, oraz na nieobligatoryjnym traktowaniu rekomendowanych procedur badawczych i ocen. Zmiany merytoryczne dotyczą definicji i ograniczeń stężeń naturalnych pierwiastków promieniotwórczych, metodyki obliczania wyników pomiarów i ich niepewności, kryteriów zgodności wyników badań z wymaganiami oraz oceny partii wyrobów budowlanych. Artykuł zawiera podstawy naukowe wprowadzonych zmian oraz komentarze przedstawiające ich genezę i ocenę krytyczną. Ponadto podano w nim szereg wskazań praktycznych z przykładami, dotyczących interpretacji zaleceń instrukcji. Wykazano, że stosowane procedury badawcze i oceny wyrobów budowlanych, których podstawą są przyjęte graniczne wartości wskaźników aktywności zapewniają spełnienie wymagań ograniczających efektywną dawkę roczną promieniowania gammma zgodnie z dyrektywą UE, jak również nieprzekroczenie określonej w przepisach dopuszczalnej średniej rocznej wartości stężenia radonu w powietrzu pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi.
Instruction 234 has been altered in complience with the new requirements in regard to the concentrations of the natural radioactive elements contained in building materials. Formal changes extend the subject on building products used not only for housing but also for other kind of construction works and consider the recommended procedures and assessments as voluntary. As for the merits, changes concerning definitions, natural activity concentration limits, methods of calculations of the measurement results and their uncertainties, conformity criteria of test results with the requirements and the quality assessment of a lot of building products, are discussed in the paper. Comments to the origin and research basis of the changes introduced are also presented. A range of practical guidance and interpretation examples are given as well. It has been shown, that the applied testing procedures and assessments of building products, based on the new limit values of the activity indices, assure the compliance with the requirements limiting the effective yearly gamma radiation dose in accordance to the EU Directive and assure also that the mean yearly indoor radon concentration will not exceed the allowed value.
Źródło:
Prace Instytutu Techniki Budowlanej; 2003, R. 32, nr 4, 4; 49-71
0138-0796
Pojawia się w:
Prace Instytutu Techniki Budowlanej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
In situ measurements of natural radioactivity in selected igneous rocks of the Opava Mountain region
Autorzy:
Dżaluk, A.
Malczewski, D.
Żaba, J.
Dziurowicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/100868.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Śląski. Wydział Nauk o Ziemi
Tematy:
promieniotwórczość naturalna
40K
232Th
238U
Góry Opava
pomiar
radioaktywność
natural radioactivity
Opava Mountains
Opis:
In situgamma-raymeasurements of fourigneousrocksweretaken in the Opava Mountains (EasternSudetes, Poland). The activity of naturallyoccurringradionuclides was measuredusing a portable GX3020 gamma-rayspectrometryworkstation. The activityconcentrations of 40K varied from 914 ± 17 Bqkg-1 (gneiss, Kamienna Góra) to 2019 ± 37 Bqkg-1 (weatheredgranite, Sławniowice), whilethose of 232Th from 7.5 ± 0.6 Bqkg-1 (weatheredgranite, Sławniowice) to 68 ± 0.9 Bqkg-1 (migmatiticgneiss, Nadziejów). The activitiesassociated with 238U decayseriesranged from 10 ± 0.4 Bqkg-1 (weatheredgranite, Sławniowice) to 62 ± 1.6 Bqkg-1 (gneiss, Kamienna Góra). The resultswill be used in compilingRadiological Atlas of the Sudetes.
Źródło:
Contemporary Trends in Geoscience; 2014, 3, 1; 5-13
2299-8179
Pojawia się w:
Contemporary Trends in Geoscience
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of natural and anthropogenic radioactivity levels in rocks in the Krzeszowice area, Poland
Pomiary promieniotwórczości naturalnej i antropogeniczne in situ w skałach Rowu Krzeszowickiego przy użyciu przenośnego systemu spektrometrycznego promieniowania gamma
Autorzy:
Lizurek, G.
Malczewski, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340806.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
promieniotwórczość naturalna
spektrometria gamma
Rów Krzeszowicki
skały magmowe
natural radioactivity
gamma spectrometry
Krzeszowice area
magmatic rocks
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2004, 1; 111-112
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodyka określania koncentracji pierwiastków promieniotwórczych frakcji pylastej wydzielonej z przedkarpackich utworów mioceńskich
Methodology for defining the concentration of radioactive elements in the silt fraction separated from Carpathian Foredeep Miocene formations
Autorzy:
Skupio, Rafał
Łykowska, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834054.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
silt
promieniowanie gamma
miocen
naturalna promieniotwórczość skał
radiometria
gamma ray
Miocene
natural radioactivity in rocks
radiometry
Opis:
The research was performed on seven samples of Miocene rocks collected from the core. The selected material was represented by sandstones, mudstones and claystones. The main goal of the work was to separate the silt fraction and to determine its impact on the level of radioactivity of the Miocene rocks of the Carpathian Foredeep. In this study, the silt fraction separation method developed in the Well Logging Department of INiG – PIB was used. Wentworth classification was used to determine the size of the silt, assuming its range from 4 to 63 µm. The selected rock material was prepared in several stages using the methods of freezing, sieving, centrifugation and sedimentation. Additional tests, including mineralogical XRD, chemical XRF and matrix density measurements were performed to determine the rock types and their properties. A number of radiometric tests were performed to determine the content of natural radioactive elements. The analyses were carried out on a small number of tests because of their long preparation and limited material availability. Reliable determination of the parameters of individual grain fractions required verification and improvement of the applied research methods. Radiometric measurements determining the natural content of potassium 40K, uranium 238U and thorium 232Th were carried out in the RT-50 equipped with a three-inch NaI(Tl) crystal. In the first place, standard analyses were conducted for dried and crushed samples of Miocene claystones, mudstones and sandstones. Further measurements were made on the separated silt fraction and in the case of one sample, also on the remaining fractions (clay and sand). In this case, the analyses were carried out repeatedly using a new procedure enabling the determination of radioactive elements in low-mass samples. The results of the work allowed approximate determination of the natural gamma radioactivity of the silt. An important conclusion is that, silt is no more radioactive than the other components of the rock. This paper also attempted the estimation of the impact of heavy mineral content on the natural radioactivity of the Miocene rocks. For tests purpose, minerals with a density above 2.85 g/cm3 were separated from the rock samples and a series of analyses were carried out once again. The obtained results were minimally understated but close enough to the samples before separation. It can be concluded that the heavy minerals in the tested samples do not affect the total radioactivity of the rocks in the research area.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2020, 76, 10; 679-687
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spektrometryczne profilowanie gamma w odsłonięciach geologicznych : metody i przykłady zastosowania
Handheld gamma-ray spectrometry at geological exposures : methods and applications
Autorzy:
Moskalewicz, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20199952.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
ręczna spektrometria
promieniowanie gamma
radionuklidy
promieniotwórczość naturalna
geofizyka
Bornholm
handheld gamma-ray spectrometry
radionuclides
natural radioactivity
geophysics
Opis:
Handheld gamma-ray spectrometry (hGRS) is a valuable method for geological studies. It may be applied in correlations between well-logging and outcrop strata, enhance interpretations of sedimentological data, prospect radiogenic ores and geothermal resources, and identify radiogenic hazards for society. This paper aims to review and popularize one of the research methods based on a mobile device (hGRS) equipped with a BGO (bismuth germanium oxide) scintillator. The general concept of the research method is presented in this paper. The method's perspectives and limits based on reviewed literature. Advantages of hGRS include, e.g., low cost, short data acquisition time, the possibility of studying natural exposures, and a broad set of research applications. The main disadvantages comprise relatively modest resolution of acquired data and their difficult interpretation in complex geological formations. The review is backed by sample measurements performed in various geological exposures at Bornholm Island (Baltic Sea). Measurements comprised igneous rocks exposed in several quarries and sedimentary profiles near Liesti Valley and Muleby.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2022, 70, 11; 806-815
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naturalna promieniotwórczość wybranych wód butelkowanych w Polsce
Natural radioactivity of selcted bottled waters in Poland
Autorzy:
Chau, N. D.
Duliński, M.
Rajchel, L.
Nowak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075043.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
bottled water
radioactivity
radium
uranium
annual committed effective dose
woda butelkowana
promieniotwórczość
rad
uran
roczna efektywna dawka obciążająca
Opis:
Natural radioactivity has been measured in 22 different bottled waters from central and southern Poland. Although most of the investigated waters originate from the Outer Carpathian Mts. (Flysch Carpathians), samples from the Krakow-Częstochowa Upland, Lublin Basin, Podlasie Depression, Silesian-Krakow Monocline -Lodz Basin and Sudety Mts. were also analysed. Mineralization of these waters is dominated by the HCO), Ca2+, Mg2+, Na+ ions andfalls within the range from 186 mg/l to 2930 mg/l. Except for "Staropolanka 2000" and "Wielka Pieniawa", the activities of radium isotopes in all other waters are in the order of several mBq/l, with the maximum values reaching 100 mBq/l. The activities of uranium isotopes are below 75 mBq/l, with the average values of 4.9 mBq/l and 11.7 mBq/l for 238U and 234U, respectively. The calculated annual committed effective dose from uranium and radium isotopes resulting from the consumption of the investigated waters by teenagers and adults is lower than the recommended value of 0.1 mSv/year. However, if some of the analysed waters ("Dobrawa", "Nalqczowianka", "Polaris", "Aquarel", "Hermes", and highly mineralized waters) are used to prepare food for infants below 1 year old, then the annual committed effective dose will exceed the recommended value.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2013, 61, 2; 140--144
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Występowanie radonu w polskich podziemnych trasach turystycznych
Occurrence of radon in the Polish underground tourist routes
Autorzy:
Olszewski, Jerzy
Zmyślony, Marek
Wrzesień, Małgorzata
Walczak, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164496.pdf
Data publikacji:
2015-10-08
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
Polska
radon
podziemne trasy turystyczne
stężenie radonu
promieniotwórczość naturalna
środowisko
Polska
underground tourists rout
radon concentration
natural radioactivity
environment
Opis:
Wstęp W Polsce funkcjonuje około 200 podziemnych tras turystycznych. Są to jaskinie, kopalnie oraz podziemne budowle. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań mających na celu rozpoznanie zakresu występowania stężeń radonu we wnętrzach podziemnych tras turystycznych. Materiał i metody W celu oszacowania stopnia zagrożenia przeprowadzono okresowe (1–2-miesięczne) pomiary stężeń radonu. Wykonano je w okresie letnim za pomocą detektorów śladowych typu Tastrak. Określono średnie stężenie radonu w powietrzu w 66 podziemnych trasach turystycznych w Polsce. Wyniki W wyniku przeprowadzonych badań uzyskano 259 pomiarów średnich stężeń radonu. Średnia arytmetyczna wyników wyniosła 1610 Bqm⁻³, maksymalne zmierzone stężenie – ponad 20 tys. Bqm⁻³, a stężenie minimalne – 100 Bqm⁻³ (próg czułości metody). Stwierdzono, że w 67% tras średnie stężenie radonu przekroczyło wartość 300 Bqm⁻³, natomiast w 22 podziemnych trasach przekroczyło 1000 Bqm⁻³. Wnioski Występujący w podziemnych trasach turystycznych radon w wielu przypadkach może stanowić problem organizacyjno-prawny i zdrowotny. Należy opracować program działań, których celem będzie obniżenie stężeń radonu w podziemnych trasach, szczególnie zlokalizowanych w zamkniętych kopalniach. Med. Pr. 2015;66(4):557–563
Background There are about 200 underground tourist routes in Poland. There are caves, mines or underground structures. This paper presents the results of the research intended to identify the extent of the occurrence of radon concentrations in underground areas of tourist routes. Material and Methods We conducted the measurement of periodic concentrations of radon (1–2 months) in the summer using type Tastrak trace detectors. We determined the average concentrations of radon in air in 66 underground tourist routes in Poland. Results The research results comprise 259 determinations of average radon concentrations in 66 routes. The arithmetic average of the results was 1610 Bqm⁻³, and the maximum measured concentration was over 20 000 Bqm⁻³. The minimum concentration was 100 Bqm⁻³ (threshold method) considering the arithmetic average of the measurements. It was found that in 67% of the routes, the average concentration of radon has exceeded 300 Bqm⁻³ and in 22 underground routes it exceeded 1000 Bqm⁻³. Conclusions Radon which occurs in many Polish underground tourist routes may be an organizational, legal and health problem. It is necessary to develop a program of measures to reduce radon concentrations in underground routes, especially routes located in the former mines. Med Pr 2015;66(4):557–563
Źródło:
Medycyna Pracy; 2015, 66, 4; 557-563
0465-5893
2353-1339
Pojawia się w:
Medycyna Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy pomiarowe w badaniach promieniotwórczości naturalnej materiałów budowlanych
Measurement problems in natural radioactivity testing of building materials
Autorzy:
Brunarski, L.
Krawczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183272.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Instytut Techniki Budowlanej
Tematy:
materiał budowlany
promieniotwórczość naturalna
badanie kontrolne
surowiec budowlany
metoda badań
stężenie
próbka
analizator
zanieczyszczenie promieniotwórcze
niepewność pomiaru
współczynnik autoabsorpcji
Opis:
Omówiono wybrane zagadnienia związane z wykonywaniem w ITB przez blisko 30 lat badań kontrolnych promieniotwórczości naturalnej surowców i materiałów budowlanych. Poruszono takie problemy, jak znaczenie prawidłowego określenia biegu własnego, stosowanego w pomiarach analizatora, dobór czasu pomiarów lub liczby jednostkowych pomiarów, wpływ masy próbki badanej na autoabsorpcję promieniowania gamma próbki i możliwość wprowadzania odpowiednich poprawek, a także wpływ nierównowagi promieniotwórczej w próbce na określane wielkości i ich całkowitą niepewność, wymaganą w Instrukcji ITB 234/2003.
The paper deals with some problems connected with the natural radioactivity testing of mineral raw materials and building products, in the context of the newly edited, altered ITB Instruction 234/2003. There were treated such questions like a meaning of the background count rates correct determination for the analyzer in use, establishing the right time for the sample count rates measurements with regard to an uncertainty of the test results obtained, the influence of a sample mass upon gamma radiation self-absorption coefficient, and finally the problem of radioactive nonequilibrium in sample and its influence on the measuring results.
Źródło:
Prace Instytutu Techniki Budowlanej; 2004, R. 33, nr 4, 4; 13-32
0138-0796
Pojawia się w:
Prace Instytutu Techniki Budowlanej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Promieniowanie jonizujące w budynkach wielkopłytowych
Ionizing radiation in panel buildings
Autorzy:
Brunarski, L.
Dohojda, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183303.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Instytut Techniki Budowlanej
Tematy:
budownictwo wielkopłytowe
stężenie
promieniowanie jonizujące
materiał budowlany
ochrona przed promieniowaniem
powietrze wewnętrzne
radon
promieniowanie gamma
promieniotwórczość naturalna
metoda badań
Opis:
Przedstawiono aktualny stan wiedzy na temat ochrony mieszkańców przed promieniowaniem jonizujacym. W szczególności omówiono charakterystykę samego czynnika zagrożenia i jego źródeł, obowiązujące wymagania, kryteria oceny oraz metody i wyniki dotychczasowych badań stężenia naturalnych pierwiastków promieniotwórczych w próbkach stosowanych materiałów budowlanych oraz tła promieniowania gamma i stężenia radonu w powietrzu w budynkach wielkopłytowych, a także możliwości ograniczenia infiltracji radonu z podłoża do wnętrza budynków. Artykuł stanowi zmienioną wersję referatu przedstawionego na V Konferencji Naukowo-Technicznej 'Warsztat pracy rzeczoznawcy budowlanego', która odbyła się w Kielcach w dniach 27-29 kwietnia 1999 r.
Among sources of ionizing radiation, natural radiation contributes the largest part of the total average annual effective dose equivalent to members of the population. Gamma radiation background and radon gas are the two factors affecting health risk of the people in buildings. Natural radioactivity of building materials, background radiation and indoor radon concentration measurements results available so far in Poland regard in relation to the requirements, testing methods and conformity criteria are presented. Concentrations of natural radioactive elements in mineral origin building materials as well as background levels and radon gas concentrations indoors are discussed as a whole and in the context of the problems of large panel buildings.
Źródło:
Prace Instytutu Techniki Budowlanej; 1999, R. 28, nr 1, 1; 3-21
0138-0796
Pojawia się w:
Prace Instytutu Techniki Budowlanej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies