- Tytuł:
-
Treść i podmioty praw wyborczych w prawie konstytucyjnym Ukrainy
Content and holders of electoral rights in the constitutional law of Ukraine - Autorzy:
- Kljuczkowskij, Jurij
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/585384.pdf
- Data publikacji:
- 2014
- Wydawca:
- Łódzkie Towarzystwo Naukowe
- Tematy:
-
podmiotowe prawa wyborcze
prawo głosowania (czynne prawo wyborcze)
prawo kandydowania (bierne prawo wyborcze),
prawo do zgłaszania kandydatów (nominacyjne prawo wyborcze)
podmioty praw wyborczych
wybory ogólnopaństwowe
wybory lokalne
elections
electoral rights
right to vote
right to stand for election
right to nominate
candidates
holder of electoral
right
restrictions of electoral rights - Opis:
-
Podmiotowe prawa wyborcze należą do podstawowych politycznych praw człowieka,
zapewniających funkcjonowanie demokracji przedstawicielskiej – udział obywateli w wyborach.
W nauce prawa konstytucyjnego powszechnie przyjęty jest pogląd, zgodnie z którym
istnieją dwa rodzaje podmiotowego prawa wyborczego – czynne i bierne; wydaje się jednak, że
oprócz tych dwóch praw wyborczych, do rozważenia jest jeszcze trzecie – nominacyjne prawo
wyborcze, tzn. prawo zgłaszania kandydatów podczas wyborów.
Treść wszystkich podmiotowych praw wyborczych związana jest z wyborami, to jednak
czynnikiem decydującym o istnieniu różnych praw (nie zaś wyrazem czy realizacją jednego
„szerokiego” prawa) jest różnica w podmiocie takiego prawa. Dlatego też, chociaż pojęcie praw
wyborczych należy do dobrze znanych, dla dokładnego zrozumienia istoty praw wyborczych
konieczne jest zarówno ustalenie ich podmiotów, jak i adekwatnej treści. Czynne prawo wyborcze jest „prawem wybierania”. Może być realizowane poprzez różne
sposoby głosowania – na poszczególnych kandydatów, listy kandydatów (partii) lub kombinację
różnych opcji.
Treść biernego prawa wyborczego jest mniej jednoznaczna. Wybór jako otrzymanie mandatu
przedstawicielskiego jest możliwością, nie zaś prawem zainteresowanej osoby. Dlatego też zasadne
jest uznanie terminu „prawo bycia wybranym” tylko nazwaniem („oznaczeniem”) biernego
prawa wyborczego, a nie jako określenie jego treści. Tak więc, treścią biernego prawa wyborczego
jest to, że człowiek ma prawo być kandydatem w wyborach, tj. pretendować do zdobycia
mandatu przedstawicielskiego lub funkcji z wyboru.
Nominacyjne prawo wyborcze oznacza, mniej więcej, prawo do zgłaszania kandydatów podczas
odpowiednich wyborów.
Przeprowadzona w artykule analiza wzajemnych zależności pokazuje, że nie ma prostego
i jednoznacznego związku między podmiotami czynnego i biernego prawa wyborczego, z jednej
strony i prawem zgłaszania kandydatów – z drugiej. W każdym razie nie ma podstaw dla utożsamiania
tych podmiotów jako adresatów tych praw. W związku z powyższym prawa mające ze
swej natury różnych adresatów nie mogą być rozpatrywane jako stanowiące jedno prawo. Tym
samym zasadne staje się twierdzenie o istnieniu trzech różnych podmiotów praw wyborczych –
aktywnego (prawa głosu), biernego – (prawa bycia kandydatem) i nominacyjnego (prawa zgłaszania
kandydatów).
Słowa kluczowe: podmiotowe prawa wyborcze, prawo głosowania (czynne prawo wyborcze),
prawo kandydowania (bierne prawo wyborcze), prawo do zgłaszania kandydatów (nominacyjne
prawo wyborcze), podmioty praw wyborczych, wybory ogólnopaństwowe, wybory lokalne.
The problem of electoral rights is considered in aspects of their content, holders and existed restrictions. An active electoral right is treated as a right to vote on elections (not a right to elect); a passive electoral right means a right to stand for election (not a right to be elected). The existence of a third electoral right is shown, namely a right to nominate candidates which cannot be reduced to one of previous ones. The circle of holders of these rights is analyzed in cases of national and local elections. The difference between legal status of voter “in general” (as a publicly capable citizen) and a person possessing the right to vote at certain (especially local) elections is determined. The essential difference is shown between holders of active and passive electoral rights: persons who are unable to vote at certain elections can stand for these elections and vice versa. A dilemma of holders of nomination electoral right – citizens or political parties – is considered. The evolution of legislative regulation of candidate nomination in Ukraine towards recognition of political parties to be the main holder of nomination electoral right is shown. - Źródło:
-
Studia Wyborcze; 2014, tom XVII; 57-90
1898-0082 - Pojawia się w:
- Studia Wyborcze
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł