Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "potoczny" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Стварэньне слоўніка нецэнзурнай лексыкі і ейных адпаведнікаў у беларускай мове: паміж лексыкаграфіяй і сацыялінгвістыкай
Creating a dictionary of obscene language and its equivalents in the Belarusian language: between lexicography and sociolinguistics
Tworzenie słownika języka obscenicznego i jego odpowiedników w języku białoruskim: między leksykografią a socjolingwistyką
Autorzy:
Іваноў, Уладзіслаў
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1932782.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
lexicography
creating a dictionary
obscene vocabulary
colloquial language
leksykografia
tworzenie słownika
słownictwo obsceniczne
język potoczny
лексыкаграфія
слоўнікатворчасьць
слоўнік нецэнзурнай лексыкі
абсцэнная лексыка
прастамоўе
Opis:
The need to create dictionaries of the Belarusian non-normative, obscene, taboo language has long been a fact – this is the logical conclusion of the overall work on the creation of dictionaries in general. The richness of the language is manifested in all its diversity and in all spheres, including those where linguists often do not look because of outdated moral principles. The importance of such a dictionary is to collect and codify words that are often not certified in linguistics due to artificial barriers. We are not talking about the propaganda of vulgar and obscene language, but. from a professional sociolinguistic point of view, the purpose of this dictionary is to capture the language in its natural state – what it is, how Belarusians speak, and not what it should be in the imagination of different people with different moral and ideological attitudes. Thus, when creating a dictionary, two main approaches are taken into account – lexicographic and sociolinguistic.
Potrzeba tworzenia słowników języka białoruskiego nienormatywnego, obscenicznego, tabu od dawna dojrzała – to logiczny wniosek całościowej pracy nad tworzeniem słowników w ogóle. Bogaty język przejawia się w całej swojej różnorodności i we wszystkich sferach, także tam, gdzie językoznawcy często nie przeglądają przestarzałych postaw moralnych. Znaczenie takiego słownika polega na zbieraniu i kodyfikowaniu słów, które często nie są certyfikowane w lingwistyce ze względu na sztuczne bariery. Nie mówimy o propagandzie języka wulgarnego i obscenicznego, ale z profesjonalnego socjolingwistycznego punktu widzenia celem tego słownika jest uchwycenie języka w jego naturalnym stanie – czym jest, czym mówią Białorusini, a nie tym, czym powinien być w wyobraźni różnych ludzi o różnych postawach moralnych i ideologicznych. Dlatego przy tworzeniu słownika brane są pod uwagę dwa główne podejścia – leksykograficzne i socjolingwistyczne.
Патрэба ў стварэньні слоўнікаў беларускай ненарматыўнай, нецэнзурнай, табуяванай ці яшчэ абсцэннай мовы насьпела здаўна – гэта лягічнае завяршэньне агульнай працы па стварэньні слоўнікаў наагул. Багатая мова праяўляецца ва ўсёй разнастайнасьці і ва ўсіх сфэрах, у тым ліку там, куды лінгвісты часта не заглядваюць праз састарэлыя маральныя ўстаноўкі. Да ўсяго важнасьць такога слоўніка палягае ў тым, каб сабраць і кадыфікаваць словы, якія часта праз штучныя бар’еры не пашпартызаваныя ў мовазнаўстве. Размова ня йдзе пра прапаганду вульгарнай і брыдэзнай мовы, а з прафэсійнага сацыялінгвістычнага погляду мэта дадзенага слоўніка месьціцца ў тым, каб зафіксаваць мову ў натуральным стане – якая яна ёсьць, на якой размаўляюць беларусы, а не якой яна павінна быць ва ўяўленьні розных людзей з рознымі маральнымі і ідэйнымі ўстаноўкамі. Такім парадкам, падчас стварэньня слоўніка ўлічваюцца два асноўныя падыходы – лексыкаграфічны і сацыялінгвістычны.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2021, 21; 191-205
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Образность в украинских и русских устойчивых формах заклятий (проклинаний) как экспрессивно-эмоциональное средство в разговорной речи
Obrazowość w ukraińskich i rosyjskich trwałych formach zaklęć (klątw) jako ekspresywno-emocjonalny środek w mowie potocznej
Imagery in emotionally expressive curses in colloquial Ukrainian and Russian
Autorzy:
Savchenko, Alexandr
Khmelevskiy, Mikhail
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197213.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
frazeologizm
idiomy
frazeologiczne formy przekleństw
język ukraiński
efekt pragmatyczny
język potoczny
phraseme
idioms
idiomatic curses
Ukrainian language
pragmatic effect
spoken language.
Opis:
W artykule omawiane są właściwości ukraińskich idiomatycznych form zaklęć – szczególnych sfrazeologizowanych formuł językowych, które są istotnymi elementami wyrażania emocji w języku ukraińskim i zawierają wyrazisty ładunek ekspresyjny, pełniąc rozmaite funkcje w języku potocznym. Takie trwałe formuły językowe zaklęć lub klątw są dość często spotykane w ukraińskim języku potocznym; tworząc względnie trwałe model syntaktyczny: «щоб + кому + что-то было / что-то случилось» są one różnorodne pod względem zawartości leksykalnej oraz treści emocjonalno-wartościujących. Analiza owych trwałych form zaklęć z punktu widzenia stopnia ich ekspresji i pragmatyki jest zasadniczym celem niniejszego artykułu.
The article examines the peculiarities of Ukrainian idiomatic curses, i.e. special phraseological verbal formulas which are the essential structural elements of an emotional utterance in Ukrainian. They are emotionally colourful, have an expressive charge and perform various pragmatic functions in speech. Such stable speech formulas – curses – are very frequent in Ukrainian everyday spoken language. They have [a relatively] stable syntactic model: “Щоб + to whom (3. Dative) + something happened”, and are very variable in their lexical composition, emotional and evaluative semantic content. This paper discusses stable forms of curses in relation to pragmatics and in terms of their degree of expression.
Źródło:
Językoznawstwo; 2019, 13; 123-131
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Об использовании библейских фразеологизмов в разговорном стиле современного русского языка
Wykorzystanie frazeologizmów biblijnych w odmianie potocznej współczesnego języka rosyjskiego
The use of biblical idioms in colloquial variety of modern Russian language
Autorzy:
Maksimowicz, Eugenia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956420.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
colloquial style
oral variety of language
biblical idioms
belles-lettre
styl potoczny
ustna odmiana języka
frazeologizmy biblijne
literatura
piękna
Opis:
Frazeologizmy biblijne często przenikają do naszego języka, wnosząc wzniosłą duchowość i wartość pouczającą. Liczne wyrażenia i cytaty zaczerpnięte z Biblii, utrwalone w postaci znanych powiedzeń, sentencji, używane są powszechnie w języku codziennym. Frazeologizmy pochodzenia biblijnego funkcjonują też w stylu potocznym języka, zarówno w jego różnorodnych formach ustnych, jak i pisemnych, np. w wypowiedziach dialogowych w tekstach literackich oraz publicystycznych, uczestnicząc w procesie charakteryzowania postaci literackich jako językowy środek stylistyczny.
Biblical idioms quite often penetrate into our language, bringing the sublime spirituality and informative value. Numerous phrases and quotations taken from the Bible, fixed in the form of well-known sayings, maxims, are commonly used in everyday language. Idioms of biblical origin also function in the colloquial style of language, both in its various oral and written forms, for example, in the dialog statements in literary and journalistic texts, participating in the process of characterization of literary figures as a stylistic medium.
Źródło:
Linguodidactica; 2016, 20; 213-221
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Лінгвальні та позалінгвальні аспекти функціонування суржику в Україні
Lingual and Extralingual Aspects of Surzhyk Functioning in Ukraine
Językowe i pozajęzykowe aspekty funkcjonowania surżyka w Ukrainie
Autorzy:
Соколова [Sokolova], Світлана [Svitlana]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32388029.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Surzhyk
Ukrainian language
Russian language
colloquial language
mixed speech
surżyk
język ukraiński
język rosyjski
język potoczny
mowa mieszana
Opis:
Surzhyk is a mixed type of speech that is typical within modern Ukraine, where we can observe the coexistence of two major language codes, namely Ukrainian and Russian. These are represented by both literary variants and numerous subcodes, primarily Ukrainian dialects (including transitional dialects, with features related to Russian and Belarusian dialectal areas) and Russian colloquial speech with elements of slang. Some language scholars rank Surzhyk as a separate language subcode – as a peculiar type of pidgin – and try to study its structure (lexical composition, grammatical structure) and areal distribution of elements accordingly. At present, in addition to “classical” Surzhyk, a new type of mixed speech has also arisen on the Russian phonetic-grammatical basis with the involvement of a large number of Ukrainian lexemes (original or borrowed by the Ukrainian language), mainly terms, taken from different fields. This new type of mixed speech is Russian-Ukrainian Surzhyk. The report analyzes several samples of mixed speech. On the basis of this analysis, criteria for the qualification of a text are proposed either as an example of Surzhyk, or simply as speech with signs of interference. Such criteria include lingual (Ukrainian or Russian phonetic basis, levels of interference, number of foreign language implementations, variations within the text), social (language is higher in status at the moment of the occurrence of the phenomenon; the scope of the functioning of the idiom itself), territorial (depending on the speaker’s place of inhabitance – urban or rural) and personal (native/first language of the speaker, level of education, knowledge of the literary language). It was concluded that the new mixed speech differs from Surzhyk in terms of the number of used units of another language, linguistic levels of manifestation, scope of distribution, conditions of occurrence and personal characteristics of speakers, among which the level of education and possession of standard subcodes are of leading importance. It is a transitional phenomenon in the process of the formation of Ukrainian as a state language.
Surżyk to mieszany typ mowy, typowy dla współczesnej Ukrainy, gdzie obserwujemy współistnienie dwóch języków, ukraińskiego i rosyjskiego. Języki te są reprezentowane zarówno przez ich warianty literackie, jak i liczne subkody, przede wszystkim przez dialekty ukraińskie (w tym również dialekty przejściowe do rosyjskiego i białoruskiego obszaru dialektalnego) oraz przez potoczną odmianę języka rosyjskiego z elementami slangu. Niektórzy językoznawcy uważają surżyk za odrębny subkod językowy – swoisty rodzaj pidginu – i podejmują próby analizy jego struktury (leksykonu, gramatyki) i uwarunkowań z zakresu geografii językowej. Obecnie obok „klasycznego” surżyka pojawił się nowy typ mowy mieszanej, oparty na bazie fonetyczno-gramatycznej języka rosyjskiego, z udziałem dużej liczby leksemów ukraińskich (oryginalnych lub zapożyczonych do języka ukraińskiego), głównie terminów z zakresu wielu dziedzin. Ten nowy rodzaj mowy mieszanej to surżyk rosyjsko-ukraiński. W niniejszym tekście poddano analizie próbki tego typu mowy mieszanej. Na podstawie analizy zaproponowano kryteria dwojakiej kwalifikacji tekstu, bądź jako przykładu surżyka, bądź po prostu jako przykładu mowy z cechami interferencji. Kryteria te mają charakter lingwistyczny (ukraińska lub rosyjska baza artykulacyjna, zakres interferencji, liczba jednostek zaadaptowanych z języków obcych, poziom wariancji tekstowej), socjologiczny (język o wyższym statusie w momencie wystąpienia danego zjawiska; zakres funkcjonowania idiomu), terytorialny (w zależności od miejsca zamieszkania mówiącego – miejski lub wiejski) i indywidualny (ojczysty/pierwszy język mówiącego, poziom wykształcenia, znajomość języka literackiego). Stwierdzono, że nowa mowa mieszana różni się od surżyka pod względem liczby używanych jednostek z innego języka, płaszczyzny językowej jego realizacji, zasięgu i warunków jego występowania, indywidualnych cech mówiących, wśród których poziom wykształcenia i znajomość subkodów standardowych mają pierwszorzędne znaczenie. Mamy tu do czynienia ze zjawiskiem przejściowym w procesie uzyskiwania przez język ukraiński statusu języka państwowego.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2021, 21
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesny tekst literacki jako źródło polskiej frazeologii potocznej na zajęciach z języka polskiego jako obcego
Autorzy:
Dilna, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680497.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nauczanie jpjo
tekst literacki
język potoczny
potocyzm
frazeologia potoczna
Opis:
W referacie pokazano rolę współczesnej prozy polskiej w nauczaniu studentów polonistyki lwowskiej frazeologizmów stylu potocznego używanych w nieoficjalnym, spontanicznym typie kontaktów językowych. Podano przykłady ćwiczeń, których podstawą stały się autentyczne utwory – cztery współczesne powieści polskie autorstwa Joanny Fabickiej.
The article presents the role of modern Polish prose in the process of teaching colloquial phraseology used in nonofficial, spontaneous language contacts to Ukrainian-speaking students. The types of exercises based on four authentic modern Polish novels by Joanna Fabicka are included.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2011, 18
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne odmiany mówione języka czeskiego i języka polskiego
The varieties of the contemporary spoken Czech and spoken Polish language
Autorzy:
Mielczarek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594155.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
język mówiony
język potoczny
odmiana języka
spoken language
colloquial speech
the variety of the language
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie niektórych problemów związanych z opisem mówionych odmian języka czeskiego i języka polskiego. W zakresie języka czeskiego uwaga autorki koncentruje się na specyficznej odmianie mówionej (jest to tzw. „obecná čeština”), która w systemie odmian języka stanowi zjawisko nietypowe ze względu na obecność substratu gwarowego, nie jest zaś dialektem jako środek komunikacji powszechny w Czechach także wśród wykształconych warstw społeczeństwa. „Obecná čeština” ujawnia swój specyficzny charakter także w niemożności znalezienia dla niej analogii pośród mówionych odmian języka polskiego.
This paper presents some difficulties with a description of the varieties of the contemporary Czech and Polish spoken language. It concerns especially the situation of the spoken Czech language, because the Czech colloquial speech (so called “obecná čeština”) has no analogy in other Slavonic languages (like the Polish language), by reason of its dialectal origin. There are also various appearances in the contemporary Czech language, they we could name “obecná čeština”: the very spoken language, the Middle-Czech dialect, and also various literary creations made by using this variety of spoken Czech language.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2013, 59; 135-142
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania socjolingwistyczne wspólnego dla Białorusinów i Ukraińców języka piśmiennictwa okresu Wielkiego Księstwa Litewskiego
Autorzy:
Klimau, Ihar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/625006.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
dialect
vernacular/colloquial speech
szlachta
clergy
Old Belarusian/Old Ukrainian
Polish
dialekt
język potoczny
duchowieństwo
język starozachodnioruski
język polski
дыялект
прастамоўе
шляхта
духавенства
старабеларуская/стараўкраінская мовы
польская мова
Opis:
The paper discusses the linguistic and sociological base of Old Belarusian/Old Ukrainian (West Ruthenian), which was spoken in the Belarusian and Ukrainian territories of the Grand Duchy of Lithuania. In the sixteenth century the local szlachta (nobility/gentry) spoke Ruthenian (Russian), which was increasingly influenced by Polish, which was its characteristic feature. The study has distinguished and discussed sixteen phonetic, morphological and syntactic specificities that cannot be derived from local dialects or they occur in them sporadically and inconsistently nowadays. However, in the sixteenth and seventeenth centuries they were commonly found in writings in the Grand Duchy of Lithuania regardless of their genre and origin. The paper also criticizes the former position of scholars who sought dialectal features only in old writings whereas, owing to historical circumstances, these were reflected first of all in the speech of szlachta and clergy socially close to the nobility
Artykuł poświęcono omówieniu podstawy językowo-socjologicznej języka zachodnioruskiego, który był używany na ziemiach białoruskich i ukraińskich Wielkiego Księstwa Litewskiego (WKL). W XVI wieku miejscowa szlachta porozumiewała się językiem ruskim, który ulegał coraz większym wpływom polskim, co stanowiło o jego specyfice. W opracowaniu wyodrębniono i omówiono 16 osobliwości fonetycznych, morfologicznych i syntaktycznych, które nie dadzą się wyprowadzić z miejscowych dialektów lub występują w nich współcześnie sporadycznie i niekonsekwentnie. Wcześniej jednak (XVI–XVII wiek) były powszechnie notowane w piśmiennictwie WKL, niezależnie od gatunku i pochodzenia.
У артыкуле абмяркоўваюцца маўленчая аснова і сацыяльная базa супольнай кніжнапісьмовай мовы на Беларусі і Украіне ў XVI cт. У гэты перыяд шляхецкае маўленне было прасякнута польскім уплывам, што і складае галоўную адметнасць ды спецыфіку гэтага маўлення. У даследавнні выдзяляюцца і каментуюцца 16 фанетычных, марфалагічных і сінтаксічных асаблівасцяў. Гэта, перш за ўсё, тыя асаблівасці, якія немагчыма вывесці з дыялектнай мовы, або якія вузка або непаслядоўна прадстаўленыя ў дыялектах ў цяперашні час, аднак раней былі шырока распаўсюджаныя ў друкаваных выданнях, незалежна ад іх жанру або паходжання.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka nawijki, czyli jak uczyć cudzoziemców polskiego slangu młodzieżowego
The Art of Street Language – Polish Youth Slang
Autorzy:
Rabczuk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680046.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
polski slang młodzieżowy
metodyka nauczania JPJO
polski hip-hop
język potoczny
ćwiczenia
Polish youth slang
street language
teaching foreign languages
recommendations for teaching Polish youth slang
Opis:
The Polish language can be used for formal announcements, serious academic articles, books or newspapers. But it is much more than that. It is also a special code used by young people in bars, clubs and at parties, or simply in almost all private conversations. The aim of this article is to describe Polish youth slang, pointing out its advantages and disadvantages from a teaching perspective. The author shares her own experiences gained from teaching Polish youth slang. She presents examples of tasks that can be introduced into the classroom, highlighting issues that should be taken into consideration while teaching slang or creating slang-themed exercises. The article shows an awareness of popular culture and the linguistic needs of young people that is sorely lacking in certain quarters of the academia. The author believes the expressions she presents are really important when it comes to taking part, or even actually “getting the feel” of the Polish culture. Any teacher bold enough to introduce such material into their classes in turn encourages their students to take an active part in everyday Polish culture. There is nothing more confidence-destroying than losing the sense of important scenes in films or the thread of conversations just because this kind of language has not been encountered before.
Język polski, do którego chce mieć dostęp cudzoziemiec, to nie tylko oficjalne komunikaty, poważne artykuły naukowe, książki czy gazety. To także ta część polszczyzny, zazwyczaj mówionej, którą posługują się młodzi ludzie w barach, na imprezach i niemal w każdej prywatnej rozmowie. Zdaje się, że słownictwo to, choć jest doskonałym przykładem i kolejnym medium kultury popularnej, bywa często pomijane na lektoracie języka polskiego jako obcego (JPJO), szczególnie w kręgach akademickich. Artykuł koncentruje się wokół problemu nauczania slangu młodzieżowego cudzoziemców. Autorka omawia tę odmianę języka, wskazuje jej cechy, a także wymienia wady i zalety nauczania slangu. Dzieli się swoim doświadczeniem w tym zakresie. Przedstawia również przykłady ćwiczeń. Wskazuje źródła, z których można czerpać leksemy na zajęcia, a także wymienia zagadnienia, które należy rozważyć, pisząc własne ćwiczenia. Autorka uważa, że wyrażenia slangowe są bardzo ważne w zrozumieniu, czy wręcz „wyczuciu” codziennej kultury polskiej. Sądzi, że „odwaga” lektorki/lektora w prezentowaniu słownictwa nietypowego dla większości zajęć językowych wpływa także na odwagę studentów w posługiwaniu się polszczyzną. Uważa, że nie ma nic bardziej zniechęcającego do nauki niż sytuacja, w której uczący się, operujący już nieźle polszczyzną, nie może zrozumieć sceny z filmu, czy wątku w prywatnej rozmowie, ponieważ nikt nie nauczył go specjalnego kodu językowego – slangu młodzieżowego, z którym właśnie miał okazję się zmierzyć.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2017, 24; 109-126
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stylizacja na potoczność w przekładzie literatury czeskiej na język polski
Stylizace hovorovosti v překladech české literatury do polštiny
Stylization of colloquial language in Polish translations of Czech literature
Autorzy:
Vítová, Lenka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486866.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
stylizacja
język potoczny
polskie przekłady literatury czeskiej
stylization
colloqial language
Polish translations of Czech literature
Opis:
Česká literatura s bohatou tradicí využití příznakové stylizace hovorovosti a nářečnosti klade na překladatele do jazyků s méně rozvrstvenou stylistikou nemalé tvůrčí nároky — překladatelé musí nalézt vhodný protějšek pro vyjádření expresivity originálu. Autorka článku sledovala překladatelské strategie při řešení tohoto problému na příkladech překladů děl autorů, kteří různým způsobem využívají stylizace hovorovosti: Jaroslava Haška, Bohumila Hrabala, Jáchyma Topola a Ireny Douskové. Na základě srovnání originálu a překladu popsala, jak a nakolik se pokusili o vyjádření odpovídající originálu jednotliví překladatelé: v případě Haška Paweł Hulka-Laskowski, Józef Waczków a Antoni Kroh, v případě Hrabala Andrzej Czcibor-Piotrowski, Jan Stachowski a Piotr Godlewski, v případě Topola Leszek Engelking a v případě Douskové Joanna Derdowska. Autorka v závěru navrhla klasifikaci stylizace hovorovosti (dle formy a cíle užití): lidová (Hašek), estetizující (Hrabal), naturalistická (Topol), humoristická (Dousková) a poukázala na sílící potřebu jak nejpřesnějšího přeložení všech aspektů textu, včetně těch lišících se od národní tradice — shodně s názorovými proudy posledních let se v překladech objevuje stále více Jiného, v překladu dochází ke koperníkovskému obratu, před osvojením (světem viděným národním prizmatem) upřednostňujeme exotizaci (vlastní domov spatřený přes brýle celého světa).
Czech literature has traditionally made use of a distinctive stylization of colloquial language and dialect. This represents a significant challenge for translators into languages with less diverse stylistics as they seek to find a mode of capturing the original’s emotionality. This article explores translators’ strategies when dealing with this problem and uses examples of works by Jaroslav Hašek, Bohumil Hrabal, Jáchym Topol and Irena Dousková who stylize colloquial language in a variety of ways. The author uses a comparative analysis of the original and the translation to determine how and to what extent the individual translators achieved an adequate rendering of the original. The translators in question are Paweł Hulka-Laskowski, Józef Waczków and Antoni Kroh in the case of Hašek; Andrzej Czcibor-Piotrowski, Jan Stachowski and Piotr Godlewski in the case of Hrabal; Leszek Engelking in the case of Topol and Joanna Derdowska in the case of Dousková. In the conclusion the author suggests four categories of stylization of colloquial language (depending on its form and aim): folk (Hašek), aestheticizing (Hrabal), naturalist (Topol) and humorous (Dousková). She also argues that it is increasingly more important to provide as accurate a translation as possible of all the aspects of the text, including those that differ from the national tradition. This is in line with the latest trends when translations incorporate increasingly more of the Other and are characterized by a significant shift from adaptation (viewed through the national prism) to exoticization (viewing one’s home through the lenses of the whole world).
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2011, 2, 1; 175-187
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stabilność ekspresywna leksemu janusz i jego jednostki derywowane
Autorzy:
Kaczerzewska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559791.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
colloquial language
derivation
emotional load
emotions
expression stability
janusz
lexeme
negative connotation
język potoczny
nacechowanie emocjonalne
stabilność ekspresywna
leksem
negatywne konotacje
Opis:
The expressive stability of the polish colloquial lexeme janusz and its derived formes The goal of the paper is to evaluate the expressive stability of lexeme janusz in modern colloquial polish language. This main theme is enriched by some background: history of the lexeme Janusz, polish cultural factors and analysis of numerous derivates of the lexeme janusz and phrases containing this lexeme. The evaluation of the expressive stability of lexeme consist in extracting out of similar dictionary definitions the characteristics elements which allow to find which elements are really similar. As a last step comparision of these elements based on: categories of values established by polish liguist Jadwiga Puzynina, degrees of emotional load and type of emotion contained in words in accordance with Robert Plutchik’s pschoevolutionary theory of emotions.
Źródło:
Orbis Linguarum; 2018, 51; 85-119
1426-7241
Pojawia się w:
Orbis Linguarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rendering stylistically marked units in the novel Depeche Mode by Serhiy Zhadan: a comparative study
Renderowanie stylistycznie oznaczonych jednostek w powieści Depeche Mode autorstwa Serhija Zhadana: badanie porównawcze
Autorzy:
ONYSHCHUK, Mariia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1398082.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:
colloquial
translation strategy
expressive meaning
connotation
literary translation
jargon
slang
potoczny
strategia tłumaczenia
znaczenie ekspresyjne
konotacja
tłumaczenie literackie
żargon
Opis:
The study analyzes lexemes and word combinations of colloquial style, slang and low colloquial language, performs their comparative analysis at word level, looks into the transformational patterns that the structures undergo during literary translation into English and Russian, and discusses the advantages and flaws of the applied translation strategies through suggesting adequate translation solutions. In the article, the argument is made that the translation strategies of substandard lexis reflect the interdisciplinary nature of expressive meaning and connotation which can be conveyed differently through various language levels during literary translation.
Badanie analizuje leksemy i kombinacje słów w stylu potocznym, slangu i języku potocznym, przeprowadza ich analizę porównawczą na poziomie słów, analizuje wzorce transformacyjne, które ulegają zmianom podczas tłumaczenia literackiego na język angielski i rosyjski oraz omawia zalety i wady stosowanych strategii tłumaczeniowych, sugerując odpowiednie rozwiązania tłumaczeniowe. W artykule argumentuje się, iż strategie tłumaczenia leksykonu poniżej normy odzwierciedlają interdyscyplinarny charakter ekspresyjnego znaczenia i konotacji, które mogą być przekazywane w różny sposób na różnych poziomach językowych podczas tłumaczenia literackiego.
Źródło:
Forum Filologiczne Ateneum; 2019, 7, 1; 183-202
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:
Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profile obrazu pojęcia "wiara w Boga" w języku współczesnych Polaków w świetle badań ankietowych oraz wywiadów
Profiles of the picture of faith in God in the language of contemporary Polish people in the light of surveys and interviews
Autorzy:
Grabowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627073.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
data
questionnaires and interviews
contemporary Polish believers
the notion of faith in God
profiles of the picture
folk and colloquial images
different denominations
ethnolinguistic methodology
the notion of a semantic profile
various shades of meanings of a concept
postrzeganie oraz rozumienie
pojęcie "wiara w Boga"
wierzący Polacy
badania ankietowe
wywiady
profile semantyczne
obrazowanie w języku
potoczny obraz wiary w Boga
różne odłamy chrześcijaństwa
narzędzia
polska etnolingwistyka
profilowania pojęć
Opis:
W artykule mowa jest o postrzeganiu oraz rozumieniu pojęcia wiara w Boga przez współcześnie żyjących wierzących Polaków. Na podstawie ankiet oraz wywiadów usiłuję odkryć dominujące profile semantyczne ujawniające obrazowanie w języku omawianego pojęcia. Moim zamiarem jest zbadanie potocznego obrazu wiary w Boga wśród osób reprezentujących różne odłamy chrześcijaństwa. W tym celu stosuję narzędzia wypracowane na gruncie polskiej etnolingwistyki, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii profilowania pojęć. Jest to przydatne narzędzie językoznawcze, które umożliwia organizację różnych aspektów pojęcia w ramach jednej definicji.
The paper explores various ways of perceiving and understanding the notion of faith in God among contemporary Polish believers. Based on the data collected from questionnaires and interviews I try to uncover the dominant profiles of the construal of faith in the language. My intention is to study folk and colloquial images of faith among Christians representing different denominations. With this in mind, I use ethnolinguistic methodology, specifically the notion of a semantic profile which enables us to notice and organize various shades of meanings of a concept within the limits of its definition.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2014, 9, 2; 7-20
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka odmian językowych współczesnego języka czeskiego w procesie glottodydaktycznym
The language varieties of contemporary Czech in the glottodidactic process
Autorzy:
Ptak, Lenka
Gwóźdź-Szewczenko, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197217.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
współczesny język czeski
glottodydaktyka
odmiany językowe
język potoczny
nieliterackie odmiany języka czeskiego
colloquial language
Czech language
glottodidactics
non-standard language
the variety of the language
Opis:
Przedmiotem rozważań w niniejszym artykule jest problematyka specyficznego rozwarstwienia współczesnego języka czeskiego, która zostanie przedstawiona w perspektywie glottodydaktycznej. Autorki skupiły się na tematyce nauczania języka czeskiego studentów bohemistyki poza granicami Republiki Czeskiej. Kwestia sytuacji językowej w Czechach stanowi duże utrudnienie zarówno dla lektorów, jak i studentów i jest przedmiotem nieustającego dyskursu metodologicznego, który wiodą czescy i zagraniczni glottodydaktycy oraz językoznawcy.
This paper presents some difficulties with teaching the varieties of contemporary Czech. The paper is focused on the competition between standard and non-standard varieties of the Czech language when teaching Czech as a foreign language. It focuses on Czech colloquial language - so called “obecná čeština” - which is sometimes considered as a specific case of language diglossia. One of the main aims is to discuss the appropriateness of using a colloquial language when teaching Czech as a foreign language, so when a student of the Czech language, learning only the standard language, meets with non-standard Czech, it would not lead to a complete misunderstanding.
Źródło:
Językoznawstwo; 2019, 13; 159-170
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powiedziane — zasłyszane — zapisane. Przepisywanie „z życia” w literaturze polskiej lat siedemdziesiątych XX wieku
Said — heard — written down. Written “by life” in the polish literature of the seventies of twentieth century
Autorzy:
Karpowicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579136.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
„żywa mowa”
autentyczność
anty-literatura
język potoczny
„living speech”
authenticity
anti-literature
vernacular language
Opis:
Tekst jest próbą odpowiedzi na pytanie, dlaczego w latach siedemdziesiątych XX wieku w literaturze polskiej wielu twórców odwoływało się do języka potocznego, czasem sugerując wręcz, że ich utwory artystyczne są w całościowym lub częściowym zapisem gotowych, zasłyszanych wypowiedzi lub całych opowieści tak zwanych zwykłych ludzi. Jakie pytania stawiała tamta rzeczywistość, skoro odpowiedzią na nie stawał się potoczny język mówiony, a codzienne wypowiedzi miały urastać do rangi literatury? Zestawienie ze sobą trzech wyrazistych, choć różnych znaczeniowo, przypadków (Miron Białoszewski, Janusz Anderman, Ryszard Schubert) stosowania techniki „przepisywania” literatury z życia i zapisywania „żywej mowy” ukazuje wachlarz możliwości i znaczeń, jakie niesie ta technika, jednocześnie wydobywa jej egzystencjalne i kulturowe sensy.
The text is an attempt to answer the question why in the seventies of the twentieth century in Polish literature, many authors referred to the everyday language, sometimes even suggesting that their artistic works are integrally or partially record of complete spoken utterances or entire stories of so-called “ordinary people”. What questions did that reality put, since the answer was everyday spoken language, and the daily utterances have escalated to the level of literature? The combination of the three distinct, but different in meaning (Miron Białoszewski, Janusz Anderman, Ryszard Schubert) the uses of the technique of “rewriting”of literature and saving “living speech” shows the range of possibilities and meanings posed by this technique and at the same time it brings out its existential and cultural meanings.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2014, 57/114 z. 2; 123-137
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potoczność w tekstach prasowych
Colloquialisms in Press Texts
Autorzy:
Wojtak, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192149.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
journalism
communication
press
specialized press
colloquial style
dziennikarstwo
komunikacja
prasa
prasa specjalistyczna
styl potoczny
Opis:
W artykule opartym na materiale z prasy wyspecjalizowanej autorka porusza następujące zagadnienia: dlaczego tak bardzo atrakcyjny jest dla dziennikarzy styl potoczny, jakie składniki i cechy tej odmiany traktowane są jako szczególnie użyteczne, jakie są skutki częstego użycia form potocznych dla procesów przeobrażania stylu publicystycznego i wybranych gatunków prasowych. Potoczność rozpatrywana na płaszczyźnie tekstu zyskuje na komunikacyjnej atrakcyjności dlatego, że pozwala nadawać wypowiedziom znamiona komunikatów skierowanych, nastawionych na kontakt z drugim człowiekiem, umożliwia ucieczkę od abstrakcji w stronę mówienia (czy raczej pisania) konkretnego, bliskiego codziennemu doświadczeniu, obrazowego i zaangażowanego. Dzięki stosownym zabiegom stylizacyjnym publicyści budują z odbiorcą wspólny świat i kształtują określoną wizję tego świata: (1) z punktu widzenia odbiorcy – z uwzględnieniem jego potocznych wyobrażeń i doświadczeń; (2) zgodnie z oczekiwaniami odbiorcy, a więc przystępnie, plastycznie i sugestywnie; (3) z (fingowanym) udziałem odbiorcy; (4) za pomocą środków językowych znanych odbiorcy (potocznych) lub środków wykreowanych przy użyciu technik stylizatorskich typowych dla wypowiedzi potocznych.
In the article which is based on specialized press material, the author raises the following issues: why is the colloquial style so attractive for journalists? What features and factors of this variety are treated as particularly useful? What are the results of the frequent use of colloquial forms for the processes of transforming the journalistic style and selected press genres? Colloquialisms considered at the textual level gain the communicative attractiveness because they allow utterances to acquire the status of targeted messages, aimed at seeking contact with a fellow human being, and because they facilitate the escape from abstraction towards concrete speaking (or rather writing), close to everyday experience, imagistic and involved. Thanks to appropriate stylization techniques, journalists construe the world in common with the audience and shape a specific vision of this world: 1/ from the point of view of the audience, taking into account their colloquial images and experiences; 2/ in accordance with the audience expectations, i.e. simply, visually and suggestively; 3/ with the (fake) participation of the audience; 4/ through linguistic means known to the audience (colloquial) or the means created with the stylization techniques typical of colloquial utterances.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2016, 1, 1&2; 125-138
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies