Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "positivism" wg kryterium: Temat


Tytuł:
„BIEDNE DZIECKO, PRZYWYKŁO OD NAJPIERWSZYCH LAT SŁYSZEĆ, ŻE JEST BRZYDKĄ I KALEKĄ”. BOHATEROWIE DZIECIĘCY W UTWORACH MARII SADOWSKIEJ
“THE POOR CHILD, USED TO HEARING FROM THE VERY FIRST YEARS THAT IS UGLY AND CRIPPLED”. THE LITERARY CHARACTERS OF CHILDREN IN THE WORKS OF MARIA SADOWSKA
Autorzy:
Mielczarek, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955687.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
Maria Sadowska
dziecko
dziecko jako postać literacka
rodzina
pozytywizm
child
child as literary character
family
positivism
Opis:
The aim of this article is presenting the literary portraits of children in selected novels and humoresques written by Maria Sadowska (1835?-1892, she used the pen name Zbigniew) in relationships with family, peers, social environment, and therefore in the literary images of her child characters. Sadowska is the author of humoresques, novels of manners, realistic and fantasy novels, which ironically and humorously presents the contemporary social roles, including roles assigned to children. Sadowska, who created a gallery of children literary portraits, is a sensitive psychologist: she moves the reader, makes us think about the fate of a young character. The writer clearly condemns the so-cial acceptance for child abuse (both physical and mental) and the lack of understanding by members of families who were not often able to be beloved mothers or fathers. The author sees the child as a separate entity, which has its own psyche, dreams, concerns and her/his unique inner world. The images of a child in the prose of Sadowska corresponds with those elaborated in romantic prose and realistic prose from the second half of the nineteenth century. In the 180th anniversary of the birth of Maria Sadowska, it is worth taking the oppor-tunity to recall this interesting author hiding under a male pseudonym, who does not hesitate to criticize the model of contemporary Polish society, together with the positivists, for whom the aim of literature was to fulfill an important social mission. The literary voice of Sadowska can thus be seen in the mainstream of positivist aspirations, where the child became a full-fledged and the main literary hero.
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2016, 14; 131-140
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ida”, „Pokłosie”, historia – kilka uwag o uobecnianiu przeszłości
“Ida”, “Aftermath”, History – A Few Remarks about the Re-presentation of the Past
Autorzy:
Bogusławski, Marcin Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521800.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
ślad
historiografia
pamięć
film
pozytywizm
Ida
Pokłosie
track
historiography
memory
movie
positivism
Aftermath
Opis:
Przedmiotem mojego zainteresowania są reakcje, które wzbudziły dwa filmy – Pokłosie oraz Ida. Twierdzę, że kontrowersje, jakie wywołały, są wynikiem przyjmowania pozytywistycznej koncepcji historii i zawodu historyka. Staram się także pokazać, że umieszczenie obu filmów w innej perspektywie – studiów nad pamięcią i filozofii historii proponowanej przez Franka Ankersmita – pozwala wydobyć ich pozytywny potencjał dla wspólnoty budowanej jako przestrzeń nowoczesnej demokracji.
My interest here is to assess the critical reactions raised by the two recent Polish movies: Aftermath and Ida. I claim that controversies that have been brought about by them are the result of a positivistic view on history and on profession of a historian. I try to show that putting those movies in a different perspective – that is the studies on memory and Frank Ankersmit’s philosophy of history – should allow us to reveal their affirmative potential in building a community meant as a space of modern democracy.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2017, 23; 193-208
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jak kropla na kamień...”. Lokalna działalność rodziny Tarczyńskich jako przykład pracy na rzecz niepodległości Polski
„Like a drop falling on a stone...”. Local activity of the Tarczynski family as an example of work for the independence of Poland
Autorzy:
Wysocki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687462.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Tarczyński
pozytywizm
muzeum
straż pożarna
edukacja
literatura
inteligencja
Tarczynski
positivism
museum
fire brigade
education
literature
intelligentsia
Opis:
In the second half of the 19th century, the slogans of organic work and basic work became popular in the Kingdom of Poland. They were realized by the positivists who believed that they would win independent Poland in this way. The Tarczyński family was a good example of such positivists in Mazovia. Members of this family were active in many areas of social and cultural life in the Kingdom of Poland. The head of the family was Kazimierz Tarczyński – a coin collector, an amateur archeologist, and a researcher of the history of the bells. He had a great impact on the education of children who, after reaching the age of majority, actively participated in public life. Franciszek Tarczyński participated in the January Uprising. As part of the repression, he was sent to Ufa. After returning, he worked as a drawing teacher, he was also interested in archeology. Józef Tarczyński was a musician and teacher at the Institute of Music in Warsaw. He took part in patrotic manifestations in 1861. Władysław Tarczyński was a piano tuner, but he became famous as the creator of the Museum in Łowicz, a co-organizer of the local fire service, a writer and a social activist. Hipolit Tarczyński was a teacher in elementary schools in the Płock Governorate. He also worked as a clerk on the Warsaw–Vienna Railway. At the same time, he was active in the field of literature. He wrote articles and moralizing books that encouraged social work. Helena Tarczyńska was a homework teacher and a librarian. The Tarczyński family influenced the social and cultural development of Płock, Łowicz and other towns of Mazovia. Although not everyone lived to see independent Poland, their work was of great importance on the way to a free homeland.
W drugiej połowie XIX w. w Królestwie Polskim popularne stały się hasła pracy organicznej i pracy u podstaw. Realizowali je pozytywiści, którzy wierzyli, że taką drogą można odzyskać niepodległą ojczyznę. Przykładem takich pozytywistów na Mazowszu była rodzina Tarczyńskich. Jej przedstawiciele działali na wielu polach życia społecznego i kulturalnego. Głową rodu był Kazimierz Tarczyński – kolekcjoner monet, archeolog amator, badacz historii dzwonów. Miał on duży wpływ na wychowanie i edukację swoich dzieci. Po wejściu w dorosłość, aktywnie udzielały się one w życiu publicznym. Franciszek Tarczyński brał udział w powstaniu styczniowym. Został za to zesłany do Ufy. Po powrocie pracował w Płocku jako nauczyciel rysunku, zajmował się także archeologią i kolekcjonował pamiątki przeszłości. Józef Tarczyński był muzykiem i nauczycielem w Instytucie Muzycznym w Warszawie. Uczestniczył w manifestacjach patriotycznych w 1861 r. Władysław Tarczyński był stroicielem fortepianów, ale zasłynął jak twórca Muzeum w Łowiczu, współorganizator tamtejszej straży pożarnej, literat oraz działacz społeczny. Hipolit Tarczyński był nauczycielem w szkołach elementarnych w guberni płockiej. Pracował także jako urzędnik na Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Jednocześnie działał na niwie literatury. Pisał artykuły i książki moralizatorskie, zachęcające do pracy społecznej. Helena Tarczyńska była nauczycielką domową oraz bibliotekarką. Rodzina Tarczyńskich wpłynęła na rozwój społeczny i kulturalny Płocka, Łowicza i innych miejscowości Mazowsza. Choć nie wszyscy doczekali niepodległej Polski, ich praca miała wielkie znaczenie w drodze do wolnej ojczyzny.
Źródło:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2018, 19; 169-190
2450-6796
Pojawia się w:
Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Lubelski” księgozbiór Bolesława Prusa
The “Lublin” book collection of Bolesław Prus
„Люблинское” книжное собрание Болеслава Пруса
Autorzy:
Radwan, Marlena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/463012.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
Tematy:
Bolesław Prus
księgozbiór
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
digitalizacja
pozytywizm
pisarze polscy
book collection
Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin digitalisation
Positivism
Polish writers
Болеслав Прус
книжное собрание
Люблинская Воеводская Публичная Библиотека им. Иеронима Лопацинского
дигитализация
позитивизм
польские писатели
Opis:
„Lubelski” księgozbiór Bolesława Prusa, jako jeden z cenniejszych zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego od dawna zasługiwał na odrębne powtórne opracowanie. Książki towarzyszyły Prusowi niemal całe życie. Na początku były to podręczniki szkolne dotyczące przyrody, filozofii, logiki oraz uwielbianej przez Prusa matematyki. Systematyczne gromadzenie książek Prus rozpoczął w 1874 r., co było związane z podjęciem pracy w „Kurierze Warszawskim”. Od tego momentu prywatna biblioteka pisarza z roku na rok się powiększała. Księgozbiór znajdujący się w lubelskiej książnicy jest tylko częścią biblioteki pisarza. Jego ulokowanie w Lublinie zawdzięczamy przyjacielowi autora Lalki dr. A. Jaworowskiemu. Pierwotnie, zgodnie z testamentem Prusa, całość zbiorów bibliotecznych miała zostać przekazana do Biblioteki Warszawskiej. Dzięki staraniom A. Jaworowskiego ustalono, że książki po przejęciu przez Bibliotekę Warszawską i sprawdzeniu ich pod względem dubletów, zostaną ofiarowane Lublinowi. Przekazanie nastąpiło pod koniec 1914 r. Obecnie w Bibliotece w Lublinie znajduje się 200 tytułów książek z księgozbioru B. Prusa w 247 woluminach. Większość zachowanych tytułów to dzieła jednotomowe. Z uwagi na język można wyodrębnić cztery grupy. Najliczniej reprezentowane są książki napisane w języku polskim, następnie: francuskim, rosyjskim i niemieckim. Pod względem zawartości merytorycznej można wyodrębnić dzieła dotyczące następujących dziedzin: literatura, nauki społeczne, nauki matematyczno-przyrodnicze, historia z geografią, filozofia, psychologia i logika, religia oraz inne. Równocześnie z opracowaniem „lubelskiego” księgozbioru Prusa prowadzone są prace digitalizacyjne.
The “Lublin” book collection of Bolesław Prus, as one of the more-valuable collections of the Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin, has deserved a separate repeated narrative for a long time. Books accompanied Bolesław Prus almost throughout his entire life. At first these were school textbooks on nature, philosophy, logic, and the subject adored by Prus – mathematics. Bolesław Prus started to collect books in 1874, which was associated with his commencement of work at “Kurier Warszawski”. From that moment on the private library of the writer continued to grow with each year. The book collection located in the library in Lublin is only part of the writer’s collection. We owe its location in Lublin to a friend of the author of The Doll, A. Jaworowski, MD. Originally, in accordance with Prus’s last will, the entirety of his book collections was meant to be transferred to the Warsaw Library. Owing to the efforts of A. Jaworowski it has been established that the books, once they are received by the Warsaw Library and checked for duplicate copies, will be donated to Lublin. They were transferred at the end of 1914. The Library in Lublin currently holds 200 titles from the book collection of B. Prus, in 247 volumes. Most of the preserved titles are single-volume works. They can be divided into four groups in terms of language. The most numerous are the books written in Polish, and then French, Russian and German. In terms of content one can isolate works concerning the following fields: literature, social sciences, mathematical and natural sciences, history and geography, philosophy, psychology and logic, religion and others. Digitalisation work is being conducted simultaneously with the development of the “Lublin” book collection of Bolesław Prus.
„Люблинское” книжное собрание Болеслава Пруса, как одна из самых ценных коллекций Люблинской Воеводской Публичной Библиотеки им. Иеронима Лопацинского, давно заслуживалo на отдельную повторную обработку. Книги сопутствовали Б. Прусу почти всю жизнь. В начале это были школьные учебники по природоведению, философии, логике и любимой им математике. Систематическое коллекционирование книг Б. Прус начал в 1874 г., что было связано с началом работы в „Курьере варшавском”. С этого момента частная библиотека писателя с года в год только увеличивалась. Собрание книг, хранящихся в люблинской книжнице, является только частью библиотеки писателя. Его размещение в Люблине стало возможным благодаря другу автора Куклы д-ру А. Яворовскому. Изначально, согласно завещанию Б. Пруса, всё библиотечное собрание должно было быть передано библиотеке города Варшавы. Благодаря стараниям А. Яворовского принято решение, что книги после их передачи в варшавскую библиотеку и проверки на предмет наличия дублетов, будут переданы в Люблин. Передача имела место в конце 1914 г. Сегодня в библиотеке в Люблине хранится 200 наименований книг из книжного собрания Б. Пруса в 247 томах. Большинство из них – это однотомные книги. С точки зрения языка можно выделить четыре группы. Больше всего книг написанных на польском языке, дальше – французском, русском и немецком. С точки зрения содержания можно выделить работы относящиеся к следующим областям науки: литературе, социальным наукам, математическим и естественным наукам, истории с географией, философии, психологии и логике, религии и другим. Одновременно с обработкой „люблинского” книжного собрания Б. Пруса ведутся работы по её оцифровке.
Źródło:
Bibliotekarz Lubelski; 2017, 60; 81-124
0137-9895
Pojawia się w:
Bibliotekarz Lubelski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Stała pokusa wiary”. Współczesne bałwochwalstwo i jego geneza
„Constant temptation of faith”. Contemporary idolatry and its origins
Autorzy:
Królikowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956571.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
God
name of God
deity/idol
image worship/idolatry
error
sin
worship
religion
positivism
metaphysics
culture
Bóg
bożek/idol
bałwochwalstwo/idolatria
błąd
grzech
kult
religia
pozytywizm
metafi zyka
kultura
imię Boże
Opis:
Looking at some reputedly religious phenomena in today’s world we could openly ask whether these phenomena don’t fall, in certain cases, into a category of a new kind of idolatry which means replacing God with a creature. It is the world of human sensations and experiences that should be especially taken into consideration, sensations and experiences which are often regarded as religious or which, in some cases, undergo the process of absolutisation, whereas this is only a kind of concentration on oneself or on a particular thing. It has been noticed quite accurately, that modern times can be characterised by a shift “from wooden idols to spiritual idols”. Therefore, there is an urgent need for philosophical and theological perspective on this broad sphere of experiences, and for a question whether those experiences create new idols and, by the same token, whether they are idolatrous in character. To answer these questions responsibly and coherently we have to define the origins of idolatry and concurrently find the appropriate criteria which will enable us to evaluate theologically respective phenomena which may appear questionable. This very issue constitutes the subject of this study.
Źródło:
Studia Teologii Dogmatycznej; 2017, 3; 89-105
2449-7452
Pojawia się w:
Studia Teologii Dogmatycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Wildness” as a metaphor for self-definition of the colonised subject in the Positivist period in Poland
Autorzy:
Kołos, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/628323.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Poland, Prussia, Eastern Europe, Ludwik Powidaj, Cyprian Kamil Norwid, Maria Konopnicka, Eliza Orzeszkowa, Henryk Sienkiewicz, literature, positivism, postcolonial theory, orientalisation, otherness, wildness, civilisation
Opis:
This article discusses the question of the Polish nation's self-definition in the Positivist period both in belles-lettres and in journalism, which were dependent to a great extent on the colonial discourse. It is argued that crucial metaphors of “wildness,” “savageness” or “backwardness” stem from orientalising labels created by the colonisers. Examination of this issue requires some basic introduction to historical and anthropological ideas which date back to the Age of Enlightenment. The aim of this paper is to shed light – by analysing literature examples such as Ludwik Powidaj, Cyprian Kamil Norwid, Maria Konopnicka, Eliza Orzeszkowa and Henryk Sienkiewicz – on the so called “colonial trauma” that has condemned the Polish image to resentful ideology. Furthermore, the paper will provide arguments in favour of subscribing to the postcolonial studies in Central and Eastern Europe.
Źródło:
Journal of Education Culture and Society; 2011, 2, 1; 81-95
2081-1640
Pojawia się w:
Journal of Education Culture and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Trial of Materialism
Próba materializmu
Autorzy:
Żukowska, Urszula Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366849.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
materialism, Lucretius, positivism
scientism
Bolesław Prus
Ignacy Dąbrowski
materializm
Lukrecjusz
pozytywizm
scjentyzm
Opis:
The purpose of this paper is to present the main stream of the reception of Lucretius’ materialistic philosophy in Poland based on the works of the positivist period, as well as the stances of scholars who take up this subject. It outlines how positivism remains faithful to the Romantic spirit concerning the primacy of spirit and God over materialism and scientism. Additionally, the paper presents the arguments used against the materialistic philosophy in the works of Bolesław Prus and Ignacy Dąbrowski. This has led to the conclusion that there was no place for an alternative to Christian doctrine.
Celem artykułu jest przedstawienie głównego nurtu recepcji filozofii materialistycznej Lukrecjusza w Polsce na przykładzie dzieł z epoki pozytywizmu, a także stanowisk badaczy, którzy ten temat podejmują. Ukazano, w jaki sposób pozytywizm pozostaje wierny romantycznemu duchowi w kwestii prymatu ducha i Boga nad materializmem i scjentyzmem. Ponadto w artykule zaprezentowano argumenty z dzieł Bolesława Prusa oraz Ignacego Dąbrowskiego, którym filozofia materialistyczna w Polsce musi się oprzeć. To doprowadziło do konkluzji o braku miejsca dla alternatywy wobec doktryny chrześcijańskiej.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2020, 38, 1; 69-79
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjomaty i mistyfikacje, czyli o świetle i ciemnej stronie poznania. Szkic do portretu Juliana Ochorowicza
Axioms and Mystifications, or On Light and the Dark Side of Cognition: A Preliminary Sketch for the Portrait of Julian Ochorowicz
Autorzy:
SKAŁA, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046855.pdf
Data publikacji:
2020-01-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Julian Ochorowicz (1850-1917), filozofia pozytywna, ethos poznania, mediumizm, spirytyzm, aksjologia
Julian Ochorowicz (1850-1917), positivism, the ethos of cognition, mediumism, spiritism, axiology
Opis:
Chociaż z technicznej myśli naukowej Juliana Ochorowicza (1850-1917) korzysta cały cywilizowany świat, w świadomości współczesnych nie pojawia się jego nazwisko jako genialnego konstruktora i pomysłodawcy idei naukowych. Celem artykułu jest przedstawienie badań dotyczących charakteru i znaczenia działalności naukowej tego wszechstronnego uczonego – teoretyka pozytywizmu i pisarza. Ochorowicz zyskał za życia uznanie wielu światowych towarzystw psychologicznych – w Wielkiej Brytanii, Nowym Jorku, Paryżu, Kolonii, Berlinie, Budapeszcie i Lipsku. W Polsce środowiska naukowe przyjmowały prace Ochorowicza (również te z obszaru nowych technologii) pobłażliwie lub skazywały je na dyskwalifikację, a samego uczonego na wykluczenie. Istnieje potrzeba zweryfikowania fałszywych ustaleń na temat istoty prac twórczych Ochorowicza, kojarzonych błędnie z romantyzmem, szarlatanerią czy brakiem naukowej poprawności. Postrzega się nader często Ochorowicza przez pryzmat okultyzmu i hipnologii, łącząc nazwisko autora rozprawy O sugestii myślowej przede wszystkim ze spirytyzmem. Ze wstępnych rozpoznań wynika, że Ochorowicz był rzecznikiem scjentyzmu i racjonalizmu, a jego ustalenia badawcze są ściśle naukowe.
The whole civilized world takes advantage of Julian Ochorowicz’s (1850-1917) technological-scientific thought, but he does not exist in the contemporary consciousness as a genius-constructor and the author of scientific ideas. The aim of the article is to present studies on the character and significance of scientific activity led by this versatile scholar—a theorist of positivism and a writer. During his life Ochorowicz gained recognition of many international psychological societies—in Great Britain, New York, Paris, Köln, Berlin, Budapest, and Leipzig. In Poland the scientific circles treated Ochorowicz’s works (also those concerning new technologies) indulgently or disqualified them and doomed the scholar himself to exclusion. There exists a need to verify false findings concerning the significance of Ochorowicz’s creative works, mistakenly associated with romanticism, charlatanism and lack of scientific correctness. Ochorowicz is very frequently perceived through the prism of occultism and hypnology, first of all connecting the name of the author of the treatise Mental Suggestion with spiritism. The initial recognition shows that Ochorowicz was an advocate of scientism and rationalism. His research findings are strictly scientific.
Źródło:
Ethos; 2017, 30, 3 (119); 293-309
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktualność myśli Mieczysława Alberta Krąpca o prawach człowieka w kontekście stanowiska postpozytywizmu prawnego
Topicality of the thoughts by Mieczysław Albert Krąpiec on human rights in the context of legal postpositivism
Autorzy:
Kożuchowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/322360.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
prawa człowieka
prawo naturalne
osoba
postpozytywizm
Krąpiec
human rights
natural law
person
post-positivism
Opis:
Artykuł prezentuje doniosłość i aktualność wizji praw człowieka pojmowanych jako uprawnienia ius w ujęciu wybitnego myśliciela M.A. Krąpca. Mają one swój naturalny fundament w osobowej strukturze bytowej człowieka i jej wrodzonych inklinacjach (prawie naturalnym w wersji klasycznej – Arystotelesa i św. Tomasza z Akwinu), a obiektywne źródło tych praw determinuje ich uniwersalny charakter. Natomiast postpozytywizm, który za podstawę rozstrzygnięć porządku prawnego przyjmuje zasady wykreowane przez konwencje i odwołuje się do danych socjologii deskryptywnej, nie może formułować norm i praw powszechnie wiążących.
The article presents the significance and topicality of the vision of human rights understood as ius entitlement in the conception by an outstanding thinker M.A. Krąpiec. These rights have their natural foundation in the personal existential structure of the human and its inborn inclinations (natural law in the classicist version by Aristotle and Aquinas) and the objective source of these rights determines their universal character. However, post-positivism, which accepts the rules created by conventions as the foundation for settling the legal order and refers to descriptive sociology data, cannot form the norms and laws commonly binding.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 92; 183-192
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antyracjonalizm i rewolucja moralna. Socjalizm etyczny Sorela i Abramowskiego
Anti-Rationalism and Moral Revolution. Ethical Socialism of Sorel and Abramowski
Autorzy:
Gniadek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18105141.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
antyracjonalizm
rewolucja moralna
przełom antypozytywistyczny
retrospektywna utopia
Georges Sorel
Edward Abramowski
anti-rationalism
moral revolution
anti-positivism
retrospective utopia
Opis:
Celem artykułu jest omówienie i porównanie filozofii społecznej Georges’a Sorela i Edwarda Abramowskiego. W pierwszej części tekstu przedstawione zostaje podejście autorów do racjonalizmu, rozumianego jako stanowisko intelektualne, którego ontologiczne i epistemologiczne przesłanki wpływają na sposób myślenia o kwestiach społecznych, moralnych i politycznych. Wnioski z tej analizy wykorzystywane są w drugiej i trzeciej części tekstu, poświęconych odpowiednio pojęciom rewolucji i retrospektywnej utopii, które zarówno dla Sorela, jak i Abramowskiego mają przede wszystkim wartość etyczną. O ile jednak Sorel podporządkowuje przyszłą rewolucję spontanicznemu, irracjonalnemu działaniu proletariatu, któremu przyświeca mit strajku generalnego, o tyle w ujęciu Abramowskiego owa spontaniczność działania ma się realizować w spółdzielniach, syndykatach i ruchach etycznych, które stopniowo wychowują człowieka przyszłości. Obu łączy jednak skłonność do idealizowania wspólnot istniejących w przeszłości, które są dla nich źródłem moralnych ideałów. Ostatecznie okazuje się, że rozum, będący podstawą nowoczesnego społeczeństwa i symbolem postawy skłonnej do uproszczeń i abstrakcji, nie tylko musi zostać zniesiony, ale także zastąpiony ludzką wolnością i kreatywnością.
The purpose of this article is to discuss and compare the social philosophy of Georges Sorel and Edward Abramowski. The analysis here concerns two major issues. The first part of the text presents the approach of these authors toward rationalism, understood as an intellectual position, whose ontological and epistemological premises affect the way we think about social, moral, and political issues. The conclusions from this analysis are used in the second and third parts of the text, devoted respectively to the notions of revolution and retrospective utopia, which both for Sorel and Abramowski have primarily ethical value. However, while Sorel subordinates the future revolution to the spontaneous, irrational action of the proletariat, which is guided by the myth of a general strike, in Abramowski’s view, this spontaneity of action is to be realized in cooperatives, syndicates, and ethical movements, which gradually educate the man of the future. What they have in common, though, is a tendency to idealize the communities that existed in the past, which for them serve as a source of moral ideals. Ultimately, it turns out that reason, being the foundation of modern society and the symbol of an attitude inclined towards simplification and abstraction, not only must be abolished, but also replaced by human freedom and creativity.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2022, 58, 3; 38-64
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Argument „semantycznego ukąszenia” a teoria prawa Jerzego Wróblewskiego
“The Semantic Sting” Argument and Jerzy Wróblewski’s Theory of Law
Autorzy:
Dyrda, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531662.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Ronald Dworkin
Herbert Hart
Jerzy Wróblewski
semantyczne ukąszenie
pozytywizm prawniczy
racjonalne stosowanie prawa
semantic sting
legal positivism
rational application of law
Opis:
Ronald Dworkin krytykował niegdyś pozytywistyczne teorie prawa wskazując, że są one „ukąszone semantycznie”. Argumentował, że filozofia prawa, będąca „cichym prologiem dla każdego rozstrzygnięcia prawnego”, nie może sprowadzać się jedynie do semantycznego przedstawienia znaczenia słowa „prawo”. W artykule została przedstawiona argumentacja Dworkina (obejmująca wpływową krytykę koncepcji Herberta Harta) wraz z analizą pozwalającą odpowiedzieć na pytanie, czy teoria prawa Jerzego Wróblewskiego (w swojej warstwie deskrypcyjnej podobna do teorii Herberta Harta) jest „semantycznie ukąszona”. Analiza ta odwołuje się do wypracowanej przez Jerzego Wróblewskiego koncepcji racjonalnego stosowania prawa. Odpowiedź – zgodna zresztą z argumentacją miękkich pozytywistów, takich jak Herbert Hart czy Jules Coleman – opera się na przyjęciu, że nawet jeśli argument Dworkina jest istotny, to nadal nie dotyczy miękkiego pozytywizmu. Problem, czy określona teoria jest „ukąszona semantycznie” może być właściwie sprowadzony do wątpliwości dotyczącej doboru trafnej metodologicznie teorii prawa i relacji takiej teorii do interpretacyjnej jurysprudencji Ronalda Dworkina. W końcu argumentuje się, że teoria Jerzego Wróblewskiego może być traktowana jako metateoria, która w procesie stosowania prawa skutecznie odpowiada na Dworkinowski argument ze sporów teoretycznych dotyczących podstaw prawa.
Ronald Dworkin once criticized legal positivists for that their theories are founded on a mistake called “the semantic sting”, which claims that legal philosophy, as a silent prologue to every decision of law, cannot be only a semantic account to the word ‘law’. The article presents Dworkinean argument (and its most influential critique of Herbert Hart) and examines whether Jerzy Wróblewski’s legal theory (in its descriptive layer similar to the theory of Herbert Hart) is susceptible to “the semantic sting”. Finally, the answer given is based on a particular solution: Jerzy Wróblewski’s concept of rationality of legal decision appliance. The answer is in accoradance with argumentation of soft positivists, such as Herbert Hart or Jules Coleman, and is based on the acceptance that, even if Dworkin’s argument is meaningfull, it still does not apply to the theories presented by the soft positivists. The controversy whether a particular theory is “semantically stung” is de facto a dispute over a proper methodological approach to legal theory and a relation in which such a theory remains to interpretative jurisprudence of Ronald Dworkin. In this case we can treat Jerzy Wróblewski’s theory as a metatheory, which deals with theoretic disagreement over the grounds of the law, while deciding the case.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2010, 1(1); 39-47
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
As publicystyki polskiej przełomu XIX i XX w. Aleksander Świętochowski i jego związki z prasą
Autorzy:
Cichocka, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963272.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
pozytywizm
prasa
Aleksander Świętochowski
biografistyka
positivism
press
biography
Opis:
From the age of 23 until his death at the age of 89, thus for more than half a century, Aleksander Świętochowski was associated with the Polish press. He was an author of texts, editor and publisher, owner of three magazines: „Prawda” („The Truth”), „Kultura Polska” („Polish Culture”), and „Humanista Polski” („The Polish Humanist”). Despite numerous additional activities in the public sphere - literary, social and educational, political - biographers unanimously believe that, above all, he was a journalist and in this role he had no equal. The aim of the article is to show life of „ The Apostle of Truth” through the prism of his relations with the press. The main theme has been set in the broader context of the political realities of the time. Due to the wide time span, the professional career dynamics of the protagonist and the evolution of his image were taken into account. Świętochowski’s approach to work, as well as his view on the surrounding reality, has been analyzed and an attempt has been made to assess the motives behind his decisions related to his profession.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2018, 6; 7-33
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie tego, co społeczne. Problem statusu naukowego socjologii
Thinking what is social. Problem of scientific status of sociology
Autorzy:
Pomiankiewicz, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413312.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
nauka
socjologia
pozytywizm
postpozytywizm
science
sociology
positivism
post-positivism
Opis:
W tekście przedstawiam wybrane spojrzenia na naukę i jej definicje, na ich tle umieszczając socjologię. Jest to podstawą do rozważań na temat tego, czym jest nauka bądź czym być ona powinna i jak na tym tle powinno się rozumieć naukowość socjologii. Wychodzę tu od normatywno-funkcjonalnej koncepcji nauki, której wzorem są nauki przyrodnicze, a następnie przedstawiam jej krytyki w postaci socjologicznie, kulturowo i lingwistycznie zorientowanych podejść, podkreślających konsekwencje społecznego uwikłania praktyki naukowej. Próba mówienia o tym, czym jest socjologia i jaki jest jej status jako nauki wymaga określenia tego, co jest przedmiotem socjologicznego namysłu i badań. Zatem wymaga to odpowiedzi na pytanie, czym jest to, co społeczne. Dopiero odpowiedź kieruje nas na drogę rozważania nad sposobami badania tego, co społeczne, czyli namysłu nad tym, jakiego rodzaju nauką jest socjologia.
This is the basis for discussion about what science is, or what it should be, and how, therefore, in this background should be understood scientificity of sociology. I go here from normative - functional conception of science, where the model of it is natural science. Then I present sociologically, culturally and linguistically-oriented approaches that criticize positivistic view of science, highlighting social consequences of the entanglement of scientific practice. To speak about what is sociology and what is its status as a science requires findings of what is the subject of sociological thought and research. So that requires a response to the question: what is the social? Only the answer to this question leads us to reflect on the way of research methods of the social, or to reflect on what kind of science is sociology.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2013, 62, 4; 115 -138
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Benedykta Dybowskiego program odrodzenia ludzkości
Benedict Dybowski’s programme for the rebirth of humanity
Autorzy:
Słoniowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2199828.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Benedykt Dybowski
ewolucjonizm
pozytywizm
eugenika
feminizm
Benedict Dybowski
evolutionism
positivism
eugenics
feminism
Opis:
Benedykt Dybowski, badacz Bajkału i Kamczatki, mniej znany jest z działalności pedagogicznej i filozoficznej. Przedmiotem niniejszego artykułu jest okres lwowski jego twórczości, trwający od 1884 r. aż do śmierci. Na uwagę zasługują m.in. jego progresywne poglądy na temat roli kobiet w społeczeństwie, nowatorskie postulaty wprowadzenia zunifikowanego, międzynarodowego języka oraz ujednolicenia religii, a także propozycje oparcia nauk nieempirycznych na wynikach badań przyrodniczych. Był jednym z prekursorów ewolucjonizmu na ziemiach polskich. Konsolidacja myśli biologicznej i filozoficznej zaowocowała stworzonym przez Dybowskiego utopijnym programem odrodzenia ludzkości.
Benedict Dybowski, explorer of Lake Baikal and Kamchatka, is less known for his pedagogical and philosophical activities. The subject of this article is the Lviv period of his work, which lasted from 1884 until his death. It is worth focusing on his progressive views on the role of women in society, on his innovative calls for the introduction of a unified international language and the unification of religion, and on his proposals to base non-empirical sciences on the results of natural research. He was one of the forerunners of evolutionism in the Polish lands. The consolidation of biological and philosophical thought resulted in Dybowski’s utopian programme for the rebirth of mankind.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2022, 8; 13-28
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka filozofii czeskiej przełomu XIX i XX wieku
Характеристика чешской философии на рубеже XIX и XX веков
Characteristics of Czech Philosophy of the Late Nineteenth and Early Twentieth Century
Autorzy:
Taboł, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497422.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Tematy:
Чешская философия
гербартизм
позитивизм
перелом
структурализм
filozofia czeska
herbartyzm
pozytywizm
przełom
strukturalizm
Czech philosophy
herbartism
positivism
breakthrough
structuralism
Opis:
Чешская философия XIX–XX веков была разнообразной. Кроме позитивизма, который в то время занимал лидирующие позиции, также культивируется идеализм, который представляли: Л. Клима, Ф. Марес, Е. Радл. Также важное место занимал структурализм, который в Чешской Республике сформулировали и укоренили Я. Мукаровский и Й.Л. Фишер. Особенное место занимала феноменология (Я. Козак, Я. Паточка), протестантская философия (Е. Радл, Я. Громадка), католическая философия (Я. Кратохвил). В этот же период возникает также неосхоластика. Чешские философы внесли огромный вклад в развитие мировой философии.
Czech philosophy of the late nineteenth and early twentieth century was diverse. Besides positivism, which at that time took the leading positions there was also cultivated idealism, which was represented by L. Klima, F. Mares and E. Radl. Also an important place occupied structuralism, which in the Czech Republic was formed and grounded by Jan Mukařovski and J.L. Fischer. Specific place was held by the phenomenology (J. Kozák, J. Patočka), protestant philosophy (E. Rádl, J.L. Hromádka), catholic philosophy (J. Kratochvil). In this period also appeared neo-scholasticism. Czech philosophers had a great contribution to the development of world philosophy.
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2015, 15; 171-192
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies