Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "polish translation" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Procédé du calque des nouveaux dérivés préfixaux français en « euro-langage » polonais
The phenomenon of the calque of the French prefixal derivates in Polish "euro-language"
Autorzy:
Trajder, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1052743.pdf
Data publikacji:
2007-03-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
calqued translation
French into Polish translation
Opis:
This paper intends to study the phenomenon of calqued translation from French into Polish "euro-language". Its main part is focused on different derivation products, in particular: created in the process of prefixation and pseudo-prefixation (called also: telescoped wordsformation) French EU-terms and their Polish translations. The formal and semantic analysis allows to distinguish their lexicogenic structure differences and some categories of calqued translation procedure. The main purpose is to show how the morphological calque functions in contact of two families of different (Roman and Slavic) languages. However, as important for EU-affairs, some English and German equivalent terms are also added, in order to foreground the universality of calque procedure in the principal EUworking languages word-formation.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2007, 34; 137-150
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plutarch: 'Virtues of Women'. Preface and Chapters 1-13
Autorzy:
Cichocka, N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/702681.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
GREEK LITERATURE
PLUTARCH
POLISH TRANSLATION
Opis:
A part of Plutarch's work 'Virtues of Women' in Natalia Cichocka's translation, with the translator's introduction and notes.
Źródło:
Meander; 2005, 60, 2; 159-172
0025-6285
Pojawia się w:
Meander
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd literatury ukraińskiej w przekładach na język polski po 1989 roku
A review of Ukrainian literature translated into Polish after 1989
Autorzy:
Czetyrba-Piszczako, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480929.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Polish translation
Polish publishing
Ukrainian literature in translation
Opis:
The article aims at presenting an outline of the Ukrainian literature that has been popularised on the Polish publishing market after 1989. The transformation taking place in Ukraine encouraged Poles’ interest in their south-eastern neighbour. This popularity is not yet reflected in their acquaintance with Ukrainian literature published in Poland. This shows that Ukraine is still perceived through a political rather than literary or cultural perspective. The undertaken analysis revealed that the range of Ukrainian literature in translation offered by Polish publishing houses is not, however, as modest as it might be expected judging by its little popularity.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2017, 2, XXII; 103-116
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zu Dimensionen der Bildhaftigkeit. Eine Analyse anhand Thomas Manns Herr und Hund und seiner Übersetzung ins Polnische
Autorzy:
Feret, Magdalena Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/700307.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Germanistów Polskich
Tematy:
cognitive translation theory, conceptualization, imagery, German to Polish translation, literary translation
Opis:
The aim of this paper is to show how the dimensions of imagery, one of the most important human cognitive abilities, can be expressed, that is to consider the impact this ability can have on the process of text production and its understanding in translation. It is presented on the example of the novella by Thomas Mann A Man and His Dog and its translation into Polish by Leopold Staff how the cognitve translation theory based on the cognitive grammar of Langacker (1987, 1991) can be applied to translation analysis. First, the terms conceptualization and imagery are introduced and explained from the cognitive perspective and the dimensions of imagery: selection, abstraction and perspective are desribed. Based on this, the results of the analysis of examples selected from the novella by Thomas Mann and its Polish translation are presented.
Źródło:
Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten; 2015, 4, 4
2353-656X
2353-4893
Pojawia się w:
Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ovid's 'Art of Love' I 41-134 in Three Translations
Autorzy:
Zagorski, M.
Wrotkowski, W.
Skwara, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/702553.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
OVID ('ART OF LOVE') - POLISH TRANSLATION
Opis:
The same passage of Ovid's manual for lovers is given here in three Polish translations: by Mariusz Zagorski (who supplied his translation with notes), Wojciech Wrotkowski and Ewa Skwara.
Źródło:
Meander; 2005, 60, 4; 428-436
0025-6285
Pojawia się w:
Meander
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
THREE ELEGIES BY TIBULLUS (Trzy elegie Tibullusa)
Autorzy:
Arndt, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/702611.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
LATIN LITERATURE
TIBULLUS - ELEGIES (POLISH TRANSLATION)
Opis:
Elegies I 3 and 6 and II 4 are printed here in Aleksandra Arndt's translation.
Źródło:
Meander; 2006, 61, 3-4; 213-219
0025-6285
Pojawia się w:
Meander
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Genetivus decipiens – węgierskie translaty polskich wyrażeń z przydawką dopełniaczową
Autorzy:
Grzeszak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571986.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii
Tematy:
Hungaraian genitive constructions
Hungarian-Polish translation
Opis:
Jednym z błędów regularnie popełnianych przez Polaków mówiących i piszących po węgiersku jest nadużywanie wyrażeń z przydawkami dzierżawczymi. Wyrażenia tego typu bardzo często odpowiadają polskim konstrukcjom z przydawką dopełniaczową, nie są jednak ich jedynymi translatami. Możliwe są również następujące odpowiedniki: 1) wyrażenia z przydawką rzeczownikową w mianowniku (egy szelet kenyér), 2) wyrażenia z przydawką przymiotną zawierającą formant -(j)Ú (piros színű ruha), 3) wyrażenia z przydawką przymiotną zawierającą formant -i (árvaházi növendék), 4) złożenia (dandártábornok). Warunki, przy których zachodzi odpowiedniość typu 1 i 2, są łatwe do określenia, znacznie trudniej jest jednak wskazać reguły przekładowe odnoszące się do typów 3 i 4. Celem pracy jest próba ustalenia tych reguł.
The article discusses Hungarian translates of Polish genitive constructions. One of the mistakes regularly made by Poles speaking and writing in Hungarian is the excessive use of possessive constructions. Expressions of this kind very often correspond to the Polish genitive constructions; however, they are not their only translates. Other possible equivalents are: 1) constructions with a substantive attribute in the nominative case (egy szelet kenyér), 2) constructions with an adjectival attribute containing the derivational suffix -(j)Ú (piros színű ruha), 3) constructions with an adjectival attribute containing the derivational suffix -i (árvaházi növendék), 4) compounds (dandártábornok). Whereas it is not difficult to determine the conditions for the correspondences of types 1 and 2, the translational rules of types 3 and 4 are more complex. The aim of this article is to find and describe these rules.
Źródło:
Acta Philologica; 2015, 46; 83-90
0065-1524
Pojawia się w:
Acta Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jam recenzent, nie policjant. Z perspektywy recenzenta przekładów współczesnej włoskiej literatury w Polsce po 2000 roku
I’m a Reviewer, not a Police Officer. From the Perspective of a Reviewer of Contemporary Polish Translations of Italian Literature after 2000
Autorzy:
Serkowska, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040790.pdf
Data publikacji:
2020-10-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish translation
Italian literature
reviewer
critic
Opis:
The article is an overview of Polish translations of Italian literature published between 2000 and 2020. The presentation aims to capture the characteristic phenomena of the domestic market of translations from Italian to Polish in times dominated by capitalism and the new media. The author contemplates the role of the reviewer/literary critic in these new conditions, and asks whether reviewers/literary critics can still drive the readers’ choices and receptions, and shape their knowledge and awareness.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2020, 38; 199-223
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pidgin English and Sailors´ Jargon in Polish translations of Joseph Conrad´s Typhoon
Autorzy:
Adamowicz-Pośpiech, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638838.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Joseph Conrad, Polish translation, Sailors’ Jargon, Typhoon
Opis:
The translation of dialect and jargon undoubtedly presents translators with a challenge. Approaches to translating dialect have evolved from the simplistic assertion that dialect in the source language ought to be replaced with dialect in the target language to the more nuanced strategies of neutralization, lexicalization, Pidginization or even the ad hoc creation of an artificial dialect. Peter Newmark claims that the crucial factor in translating non-standard speech is the identifi cation of its functions in the original. Once the functions have been recognized, they can be “recreated in target language texts by drawing on appropriate varieties”. However, in Translation Studies there is also a completely different view. Jeremy Munday notes that “The norm for translating dialect, slang and social variation tends to be that of the ‘homogenizing convention’. This involves replacing non-standard forms in the source language with standard forms typical of the written language in the target version”. Translators can therefore apply several different techniques to match the non-standard heterogeneity of the original in the target text. In Joseph Conrad’s short story entitled Typhoon we come across two different varieties of non-standard English. The first is Pidgin, which is a reduced language that results from extended contact between groups which have no language in common; it evolves when these groups need some means of verbal communication. The other kind of nonstandard English is sailors’ jargon.
Źródło:
Yearbook of Conrad Studies; 2012, 7
2084-3941
Pojawia się w:
Yearbook of Conrad Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diogenes Laertius: Epigrams on Pythagoras
Autorzy:
Marcinkowska-Rosol, M.
Rosol, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/702733.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
DIOGENES LAERTIUS
EPIGRAM
GREEK LITERATURE
POLISH TRANSLATION
PYTHAGORAS
Opis:
Diogenes Laertius' four epigrams on Pythagoras are printed here in Maria Marcinkowska-Rosol's and Rafal Rosol's, with the translators' notes.
Źródło:
Meander; 2005, 60, 2; 173-174
0025-6285
Pojawia się w:
Meander
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myśli Heraklita – niedrukowane drobiazgi z przekładów Stefana Srebrnego
Heraclitus’ Thoughts: Unprinted Bits and Pieces of Stefan Srebrny’s Translations
Autorzy:
Appel, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046771.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Heraclitus of Ephesus
γνῶμαι
unpublished Polish translation
Stefan Srebrny
Opis:
The author publishes several ‘thoughts’ by Heraclitus translated by Prof. S. Srebrny (1890–1962), so far unprinted, and compares them with three other and most recent translations of the philosopher’s aphorisms. It turns out that the value of S. Srebrny’s translation is unimpaired by time, and it remains to be regretted that not all of the Greek thinker’s surviving fragments had been translated into Polish by Srebrny’s hand.
Źródło:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae; 2014, 24, 1; 5-9
0302-7384
Pojawia się w:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filolaos z Krotony, O naturze (Περὶ φύσεως) doksografia i fragmenty
Philolaus of Croton, On Nature (Περὶ φύσεως). Doxography and Fragments
Autorzy:
Wesoły, Marian Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408712.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Philolaus
authentic fragments
peri physeos historia
new Polish translation
Opis:
The present article consists of two parts. First, we provide some general information on the life and views of Philolaus. This serves as an introduction to the second part which offers a new Polish translation of the most important ancient testimonies on Philolaus and the preserved fragments from his book On Nature (the latter are quoted along with the Greek original). According to the most recent research, these fragments are authentic and give an important insight into the Pythagorean and early Greek philosophy. The present selection of Philolaus’ testimonies and fragments has been arranged in a novel and accessible manner.
Źródło:
Peitho. Examina Antiqua; 2022, 13, 1; 25-44
2082-7539
Pojawia się w:
Peitho. Examina Antiqua
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Analysis of the Polish Translation of Grant Morrison’s Arkham Asylum: A Serious House on Serious Earth
Autorzy:
Elżbieta, Niewiadoma,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/888755.pdf
Data publikacji:
2020-09-15
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
graphic novel
Scottish graphic novel
comic translation
literal translation
Grant Morrison
English-Polish translation
Opis:
Grant Morrison’s work has greatly added to the Scottish graphic novel tradition. In this regard, this paper will look at the recent Polish translation of the 25th anniversary edition of one of his iconic and groundbreaking Batman graphic novels, Arkham Asylum: A Serious House on Serious Earth. A brief description and publishing history of the graphic novel will be provided, followed by an analysis of the quality, style and publishing history of the translation in order to produce a final commentary on how Morrison’s work has been rendered into the Polish language. It is concluded the translation is largely faithful to its original although it is marred with a number of careless and confusing errors which ultimately have an impact on the reading experience.
Źródło:
Anglica. An International Journal of English Studies; 2020, 29/3; 195-210
0860-5734
Pojawia się w:
Anglica. An International Journal of English Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska seria przekładowa „«Dziadka do orzechów» i «Króla Myszy» E.T.A. Hoffmanna”
Autorzy:
Eliza, Pieciul-Kamińska,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927193.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
translation
Nutcracker
interpretation
Polish translation of Nutcracker
translators’ strategies
domestication
exotization
language reception
Opis:
The article discusses the Polish translations of E. T. A. Hoffmann’s “Nutcracker”. In the first part the origins of the famous story are presented. Then the author presents the problem of “translation series” as a phenomenon revealing translators’ approaches and various interpretations of the same literary work. The two main chapters of the article are devoted to eight different Polish translations of “Nutcracker”. Their detailed analysis leads to an evaluation of translators’ strategies of domestication and exotization and their influence on the Polish language reception. In the last part the author presents her own translation and points out important aspects of the original work treated in her version of “Nutcracker” as translation invariants.
Źródło:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2015, 8; 56-87
1898-4215
Pojawia się w:
Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Traces of intertextuality in Henry James’s novella Daisy Miller and its Polish translations
Autorzy:
Szczygłowska, Tatiana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520332.pdf
Data publikacji:
2023-12-18
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
intertekstualność
Henry James
Daisy Miller
polski przekład
intertextuality
Polish translation
Opis:
The article adopts a contrastive perspective to the study of intertextual references found in Henry James’s novella Daisy Miller (1878) and its two Polish translations by Jadwiga Olędzka (1961) and Magdalena Moltzan-Małkowska (2013). The aim is to identify selected traces of intertextuality included in the source text and analyse how they have been dealt with by each translator in the process of establishing a new intertextual relationship, namely, that between the original and its translation. Assuming that texts do not exist in a vacuum, but are rather propelled by other (con)textual units, the question is whether and to what extent the intertextual tropes enriching the artistic significance of the novella are available and understandable to the reader of its Polish translations.
Źródło:
Świat i Słowo; 2023, 41, 2; 95-112
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W perspektywie poznania i projekcji. O polskim przekładzie zbioru esejów Draga Jančara "Terra incognita"
Vidik spoznavanja in projekcije O poljskim prevodu zbirke eseja Dragota Jančarja "Terra incognita"
In the Perspective of Cognition and Projection About a Polish Translation of the Collection of Essays "Terra incognita" by Drago Jančar
Autorzy:
Tokarz, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487252.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Drago Jančar
Terra incognita
polskie tłumaczenie
Essays Terra incognita
Polish Translation
Opis:
V prevodu esejev Draga Jančarja z naslovom "Terra incognita" medkulturni dialog poteka na ravni leksike v okviru lastnih imen, kar bralca prisili k iskanju njene pomenske denotacije v drugih evropskih območjih. To ni prevod, ki slovensko izrazi po poljsko, kot je Paul Ricoer posrečeno opredelil prevod, ki naj bi bil popoln po obliki, še bolj pa po funkciji. To pomeni, da s strukturo in izraznostjo poljskega jezika ne vstopamo v dialog s slovensko kulturo in njeno miselnostjo. Ne lede na nedvomno prevajalkino intuicijo, njene jezikovne, logične in v znatni meri tudi pragmatičnologične zmožnosti, miselni dialog med kulturama v prevodu ni prišel do izraza. Poleg tega je prevajalka uporabila izvirni naslov avtorjeve knjižne zbirke esejev in z nim naslovila drugo vsebino. Tovrstna zloraba zaupanja avtorja in bralca do prevajalca spreminja podobo prevedenega dela, ki ni isto kot izvirnik. Zaradi avtorjeve nadarjenosti, prevajalkine prizadevnosti in optimalnega časovnega razpona med izidom izvirnika in prevoda, se sodobna slovenska esejistika v zavesti poljskega bralca povezuje predvsem z Dragom Jančarjem, čeprav je mestoma prikazan v pretirani podobnosti z Adamom Michnikom, Dubravko Ugrešić ali Ivanom Čolovićem.
In the translation of the essays of Drago Jančar entitled "Terra incognita", an intercultural dialogue has been undertaken on the level of lexis within the scope of proper names, making a reader search for the denotements in other regions of Europe. It is not a translation that would speak Slovene in Polish, as Paul Ricoeur accurately defined a translation that would be perfect in shape and more in function. It means that we do not commune with the Slovene culture and with its mentality through the structure and the expression of the Polish language. Despite the undoubted translational intuition of the translator, her language, logical competences and, to a large extent, pragmatically-logical competences, a mental dialogue did not take place between the cultures. Moreover, the translator has used the original title of the book, presenting some other contents of that book. Such abuse of the author’s and receiver’s confidence that is put in a translator changes the view of the rendered text that does not resemble the original. The talent of the author, the effort of the translator and the optimal time of appearing of the translation of the essays caused that the contemporary Slovene essay writing reminds a Polish reader of Jančar, although sometimes of Adam Michnik in a perspective that would make him too alike, of Dubravka Ugešić or of Ivan Čolović.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2011, 2, 1; 269-282
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gai Institutiones według Cezarego Kunderewicza
Gaius’ “Institutiones” by Cezary Kunderewicz
Autorzy:
Jakubowski, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956070.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
Instytucje Gaiusa
polskie tłumaczenie
Cezary Kunderewicz
Institutiones by Gaius
Polish translation
Opis:
In his work the author presents the process of creating the first complete Polish translation of Gaius’s Institutiones by Cezary Kunderewicz (in the 19th c. the first two books were translated into Polish by Dydyński). The translation was published by PWN in 1982 (in 2003 another Polish edition was published by Rozwadowski). The author supposes that professor Kunderewicz probably started his translation in the early 1970s. He refers to his own memories as he is now the oldest disciple of Professor Kunderewicz. The author mentions that Kunderewicz was excellently prepared for this difficult work. Several years earlier Kunderewicz translated the treatise on Roman Aqueducts written by Frontinus. The article is clearly based on memories. This is the reason why the author is quoting only one review of Kunderewicz’s translation and why he does no try to evaluate the translation. In the end the author writes also about Kunderewicz’s another translation – Polish edition of Justinian’s Institutes, which was published in 1986.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2018, 27, 2; 41-47
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
KOMPARYCJA UMÓW WIETNAMSKICH W PRZEKŁADZIE NA JĘZYK POLSKI
HEADING AND RECITALS OF VIETNAMESE CONTRACTS IN TRANSLATON INTO POLISH
Autorzy:
NOWICKI, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920530.pdf
Data publikacji:
2014-01-19
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
przekład prawniczy
przekład umów
tłumaczenie wietnamsko-polskie
komparycja
legal translation
translation of contracts
Vietnamese-Polish translation
recitals
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie problemów związanych z wietnamskopolskim przekładem komparycji umów. Problemy translacyjne dotyczące przekładu prawniczego polsko-wietnamskiego i wietnamsko-polskiego w dużej mierze wynikają z uwarunkowanych historycznie różnic w rzeczywistości prawnej, w jakiej zanurzone są teksty sformułowane w tych językach. Komparycja wietnamskiej umowy jest bardziej złożona niż w przypadku paralelnych tekstów polskich. Metody badawcze zastosowane w pracy obejmują: metodę porównania tekstów paralelnych, model pragmatyczny przekładu prawniczego Kierzkowskiej (2002) oraz teorię skoposu Vermeera (2001). Ponadto, przy przekładzie terminologii bezekwiwalentowej lub częściowo bezekwiwalentowej uwzględniono techniki zapewniania ekwiwalentów. Omówiono następujące części komparycji umów wietnamskich: a) inwokację, b) nagłówek i dookreślenie przedmiotu umowy, c) podstawy prawne i preambułę określającą przyczyny zawarcia umowy, d) datę i miejsce zawarcia umowy, e) oznaczenie stron i f) sentencję dotycząca uzgodnień. W ostatniej części pracy wysunięto wnioski translacyjne.
This paper deals with Vietnamese-Polish and Vietnamese-Polish translation ofheadings and recitals of contracts. Translation problems in this respect result from historicallyconditioned legal system differences. The recitals of Vietnamese contracts are much more complex than their Polish counterparts. The reasearch methods applied have included: the comparison of comparative texts (called by Neubert parallel texts), the pragmatic model of legal translation of Kierzkowska (2002) and skopos theory of Vermeer (2001). Furthermore, the techniques of providing equivalents for non-equivalent or partially equivalent terminology have been applied as well. The component parts of the recitals of Vietnamese contracts have been discussed. Finally, translative conclusions have been drawn.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2014, 17, 1; 117-130
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykładnia mimesis tragedii w Poetyce (6–19) Arystotelesa
Exposition of the mimesis of Tragedy in Aristotle’s Poetics (6–19)
Autorzy:
Wesoły, Marian Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408726.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Aristotle
Poetics (6–19)
mimesis of tragedy
new Polish translation and interpretation
Opis:
The aim of this article is to present a new Polish translation of Aristotle’s Poetics, namely, those of its central chapters (6–19) that deal with the Stagirite’s explication of the mimesis of tragedy. When interpreting the first five chapters of the treatise, it is important to recognize the mimetic distinctions and forms according to means and objects as well as the question of how poetic creativity takes shape (generally from improvisation through epic to comedy and tragedy). On the basis of these preliminary assumptions, Aristotle proceeds to define tragedy and analyze its components, forms and functions in more detail. Unlike the previous Polish translations of the Poetics, we have attempted here to render Aristotle’s essential technical expressions as faithfully as possible, without distorting them in accord with various concepts of modern aesthetics or literary criticism. We have also sought to preserve the Stagirite’s typical composition and his complex argument. Only in this way can the sense of Aristotle’s leading assumptions and distinctions be properly discerned. For the ease of reading, we also introduce more paragraphs and relevant subject headings into the text.
Źródło:
Peitho. Examina Antiqua; 2023, 14, 1; 45-67
2082-7539
Pojawia się w:
Peitho. Examina Antiqua
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Barwy obecności i nieobecności w Lolicie
The colors of presence and absence in Lolita
Autorzy:
Zasowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665594.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
synestezja
metafora synestetyczna
tłumaczenie angielsko-polskie
synesthesia
synesthetic metaphors
English-Polish translation
Opis:
The multiplicity of the phenomenon of synesthesia has been a subject of intense scientific research performed mainly within a relatively narrow field of neurobiology or psychiatry (see e.g. Cytowic 2002; Cytowic and Eagleman 2009; Grossenbacher and Lovelace 2001; Sagiv 2009; J. E.Harrison and S.Baron-Cohen 1997), for which it is mostly a medical condition of the brain. However, synesthesia has also become a target of many linguistic endeavors as its realizations through language give rise to what is called a ‘synesthetic metaphor’ – a spontaneous linguistic production and/or a well-thought stylistic device. The world-famous Nabokov’s masterpiece Lolita is by far one of his most synesthesia-laden prose writings and it alone provided a fertile ground of research in both English and Russian, and many other languages to which the novel has been translated (see e.g. Ginter 2008; Zasowska 2012; Ginter 2016). The following paper aims at investigating the realizations of the English synesthetic metaphors in Lolita in the two Polish translations available in the literature: that of Stiller (1991) and that of Kłobukowski (1997). Of crucial importance is the function of color, a searchlight of some kind, beaming only on those who count. It doubtless centralizes Lolita in the novel and therefore may be called the ‘segregating’ factor: it is there whenever the girl is present and vanishes when she is no longer in sight. As has also been noticed by Zasowska (2013), the distribution of synethesia is closely linked with the sex of a character, and again it is Lolita that gathers almost all of the synesthetic metaphors for herself. Not even a vaguely similar tendency has been observed in the case of the other characters, both male and female, which are ‘synesthetically’ neglected by the author, that being an apparently conscious decision on the part of the writer. The present analysis consists of two main parts. First, all of the color-related synesthetic metaphors have been found, counted and categorized. The same was done with metaphors relating to the senses of sight, touch and taste. Second, their two Polish translations were compared and contrasted in terms of the synesthetic metaphor construction. The findings have shown that in most cases synesthetic metaphor was maintained by the translators throughout the novel and successfully rendered into the Polish language. However, different stylistic devices and lexical markers were used in doing so.
Zjawisko synestezji opisywane w literaturze medycznej, głównie w wąskiej dziedzinie neurologii lub psychiatrii (zob. np. Cytowic 2002, Cytowic i Eagleman 2009; Grossenbacher i Lovelace 2001; Sagiv 2009; J. E. Harrison i S. Baron-Cohen 1997) dotyczy zmian w obrębie kory mózgowej, które są odpowiedzialne za tzw. ‘postrzeganie’ zmysłami. Synestezja to również przedmiot badań językoznawczych, które skupiają się na metaforze synestetycznej, a więc celowym (bądź nie) zabiegu stylistycznym. Lolitę bez wątpienia można zaliczyć do największych dzieł literackich XX wieku, a samemu autorowi – Vladimirowi Nabokovi – nie sposób odmówić geniuszu tkwiącego w niezwykłej zręczności językowej, która przyniosła mu zarówno sławę i uznanie, jak i niesłabnącą do dziś krytykę fabuły samego utworu. Dla językoznawców „Lolita” to przede wszystkim jaskinia tajemnic i zagadek, które dostrzec można w niezliczonych grach i zabiegach językowych, a które stały się przedmiotem badań zarówno w języku angielskim, rosyjskim, jak i wielu innych, na które powieść została przetłumaczona (zob. np. Ginter 2008; Zasowska 2012; Ginter 2016). Niniejszy artykuł ma na celu zbadanie realizacji metafory synestetycznej w dwóch polskich przekładach Lolity – w tłumaczeniu Stillera z 1991 r. oraz Kłobukowskiego z 1997 r. Na szczególną uwagę zasługuje sam kolor, którym powieść jest przepełniona, a który służyć może uważnemu czytelnikowi jako swego rodzaju „drogowskaz” informujący o tym, co, a nade wszystko kto jest ważny. Barwa towarzyszy głównej bohaterce od samego początku powieści i natychmiast znika, gdy dziewczynki nie ma w pobliżu. Jak zauważa Zasowska (2013), barwa pełni istotną funkcję w tworzeniu i rozmieszczeniu metafory synestetycznej, która jest ściśle powiązana z płcią bohaterów. Analiza przedstawiona w niniejszej pracy składa się z dwóch części. Pierwsza z nich stawia sobie za cel wyszukanie oraz skategoryzowanie wszystkich metafor synestetycznych związanych z barwą oraz tych związanych z innymi zmysłami, tj. zmysłem wzroku, dotyku i smaku. W części drugiej przeprowadzono analizę porównawczą oryginalnych metafor angielskich z ich polskimi odpowiednikami w dwóch przekładach. Analiza ta miała na celu określenie samej konstrukcji metafory. Wyniki wskazują, że w obu polskich tłumaczeniach metafora synestetyczna została zachowana, mimo różnych środków stylistycznych użytych w tym celu.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2018, 15; 203-218
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Henry V": A Report on the Condition of the World
Autorzy:
Gibińska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39779089.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
'Henry V'
'Henry V' reception
Shakespeare in Polish Translation
Piotr Kamiński
Dariusz Rosiak
Opis:
The central interest of the paper is concentrated on an online production of Henry V in 2020. The project is based on a new Polish translation by Piotr Kamiński and produced by Dariusz Rosiak, a journalist, as one of his regular Reports on the Condition of the World published on YouTube. Realised as a reading performance by three actors in front of an empty row of chairs, the production brings an innovative and revealing interpretation of the play, breaking new ground in the Polish reception of Shakespeare’s histories. The paper offers a brief review of the presence of history plays in Polish reception and introductory information on Rosiak’s YouTube channel and Kamiński’s translation as a background to a critical analysis of the production and its relevance to the here and now of our world.
Źródło:
Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance; 2023, 28, 43; 141-152
2083-8530
2300-7605
Pojawia się w:
Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What kind of place is Norden? The image of Norden in Polish literary reviews of Nordic literature
Autorzy:
Schab, Sylwia Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27314261.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the Polish image of Norden
reception of Nordic literature in Polish translation
literary reception
representation of Norden
Opis:
The article discusses the question of how Nordic literature in translation – as reflected in Polish literary reviews – creates Norden as a place. What kind of imagery (constructed in a continuous discursive process) is projected on the Nordic region, and what purposes does this construction serve? The analysis draws on an understanding of place as a construct based on “body, landscape and culture” (Ringgaard & DuBois 2017:20) and uses concepts taken from imagology and literary reception studies.
Źródło:
Folia Scandinavica Posnaniensia; 2023, 34; 74-87
1230-4786
2299-6885
Pojawia się w:
Folia Scandinavica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interdyscyplinarny charakter pracy tłumacza na przykładzie przekładu neologizmów wykreowanych przez globalny kryzys finansowy XXI wieku
Autorzy:
Szczygłowska, Tatiana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1830356.pdf
Data publikacji:
2020-01-29
Wydawca:
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
interdyscyplinarność
neologizmy
tłumaczenie angielsko-polskie
dyskurs ekonomiczny
interdisciplinarity
neologisms
English-Polish translation
economic
discourse
Opis:
Celem jest omówienie interdyscyplinarnego charakteru pracy tłumacza na podstawie przykładów angielskich neologizmów i ich polskich odpowiedników, pochodzących z dwóch książek o kryzysie gospodarczym 2007/08. Innowacyjny charakter nowej leksyki sprawia, że tłumacz zaangażowany w proces tłumaczenia musi zintegrować umiejętności, narzędzia i osiągnięcia z wielu różnych dziedzin nauki, aby stworzyć przekaz docelowy, który możliwie najdokładniej wyraziłby zamierzone znaczenie. Aby pokazać wielość, z których tłumacz podchodzi do tłumaczenia neologizmów ekonomicznych, analizę przeprowadza się na dwóch poziomach. Podkreśla się przy tym, że w odniesieniu do tekstu źródłowego należy zwrócić uwagę na identyfikację zarówno neologizmów, jak i mechanizmów językowych zaangażowanych w ich tworzenie. W odniesieniu do tekstu docelowego przeprowadzono kontrastowe badanie neologizmów angielskich i ich polskich odpowiedników, a także analizę translatologiczną mającą na celu ustalenie zastosowanej procedury tłumaczenia i określenie, w jakim stopniu pozwoliła ona zachować innowacyjny charakter pierwowzoru.
Źródło:
Świat i Słowo; 2019, 33, 2; 215-232
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La sexualité, la métaphore et la différence des cultures : à l’exemple de „La Curée” d’Émile Zola et sa traduction polonaise
Sexuality, metaphor and cultural differences – example of "La Curée" by Émile Zola”
Seksualność, metafora i różnice kulturowe na przykładzie „Zdobyczy” Emila Zoli i jej polskiego tłumaczenia
Autorzy:
Kaczmarek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/966684.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Zola
"Curée"
Polish translation
metaphor
sexuality
cultural difference
polski przekład
metafora
seksualność
różnica kulturowa
„zdobycz
Opis:
W dziewiętnastowiecznej literaturze seksualność może być przedstawiona tylko w sposób pośredni – poprzez aluzje i metafory. W „Zdobyczy” Emila Zoli rośliny w szklarni wyrażają i symbolizują pragnienia postaci. Siła pierwotnego obrazu została jednak całkowicie zatracona w polskim przekładzie, powstałym w 1950 roku. Będąc wytworem komunistycznych realiów, tekst ten nie bierze pod uwagę kulturowego aspektu procesu tłumaczenia. Próba wiernego oddania warstwy leksykalnej i syntaktycznej odbywa się w nim kosztem charakterytycznej dla Zoli „malarskości” opisu, co powoduje, że najpiękniejsze fragmenty dzieła pisarza pozostają w zasadzie nieznane polskim czytelnikom.
In the literature of the 19th century, sexuality may be painted only in an indirect way, through allusions or metaphors. In Émile Zola’s "La Curée", plants in a greenhouse express and symbolize the character’s desire. However, the force of the original image is completely lost in the Polish translation, made in the 1950s. Being a product of the Communist period, this text doesn’t take into consideration the cultural aspect of the process of translation. An attempt to imitate the lexical and syntactic structure is made at the cost of pictorial description, characteristic of Zola’s prose. Therefore, the most beautiful fragments of French novel remain nearly unknown to polish readers.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2014, 009
1505-9065
2449-8831
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hippokratesa z Chios kwadratura księżyczków
Hippocrates of Chios and his Quadrature of Lunules
Autorzy:
Wesoły, Marian A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806823.pdf
Data publikacji:
2021-10-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Hippocrates of Chios
quadrature of the circle by means of lunules
diagrammatic notations
Polish translation
Opis:
I dedicate this article, in Memoriam, to Professor Sylwester Dworacki, my first guide in Greek texts, with whom I later had the distinguished privilege to frequently discuss diverse issues in philological exegesis. The little-known figure of Hippocrates of Chios has recently attracted strong interest of several scholars, though mainly by historians of mathematics. Aristotle mentioned critically his quadrature of the circle by means of segments or by means of lunules. Aristotle’s commentator Simplicius, citing Eudemus of Rhodos, quoted a longer paraphrase of Hippocrates’ arguments regarding the quadrature of the lunules. Appropriately selected parts from these arguments are given here in Greek, along with their faithful Polish translation. One should carefully understand the critical stance of Aristotle, who in his particular way understood quadrature as the finding of the geometrical mean and, therefore, accused Hippocrates of using false diagrams.
Źródło:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae; 2021, 31, 1; 347-363
0302-7384
Pojawia się w:
Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cohesion in Polish-English Translation and Its Implications for Translator Training
Autorzy:
Lewandowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1368401.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
translator training
contrastive grammar
Polish-English translation
cohesion in translation
word order
Opis:
This paper focuses on the ways of maintaining cohesive links in the translation process in the Polish-English language pair. Of primary interest is how the thematic/rhematic structure of Polish sentences can be successfully rendered in English to produce cohesive, natural-sounding and communicative target texts with a proper information flow. These aspects have implications for translation teaching. It has been observed that, in view of the differences between Polish and English word order, university students at the start of their translator training experience two general problems as they attempt to translate longer stretches of text into English: (1) they produce cohesive passages, which contain errors in word order (due to syntactic interference from Polish) or (2) they produce grammatically correct sentences, which, however, form incohesive passages (i.e. ones in which the thematic/rhematic progression is not retained) with an inappropriate information structure. For this reason, students need to become acquainted with some practical solutions that help build cohesion in Polish-English translation. These include (1) shifts from active to passive, (2) other shifts in syntactic functions, (3) fronting, and (4) inventing sentence subjects out of broader context.
Źródło:
Research in Language; 2020, 18, 2; 219-233
1731-7533
Pojawia się w:
Research in Language
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowacka proza naturyzmu w polskich przekładach - strategie wyboru i translacji w zmieniającej się perspektywie kulturowej drugiej połowy XX wieku
Slovenska proza naturizmu v polskych prekladoch — strategie vyberu a prekladu v meniacej sa kulturnej perspektive druhej polovice dvadsiateho storocia
Slovak Naturalist Prose in Polish Translations — Strategies for Selection and Translation in the Changing Cultural Perspective of the Second Half of the Twentieth Century
Autorzy:
Buczek, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487274.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
literary translation
Slovak naturalist prose
Slovak literature in Polish translation
literarny preklad
slovenska próza naturizmu
slovenska literatura v polskom preklade
Opis:
Autorka prispevku analyzuje polske preklady slovenskej prózy naturizmu, ktory je v primarnom horizonte vel'mi zaujimavym fenomenom a najcastejsie sa preklada do polstiny. Autorka sa zameriava na reprezentativne preklady, strategie vyberu textov na preklad a strategie prekladania naturizmu v meniacej sa kulturnej perspektive druhej polovice 20. storocia. Historicka a kulturna situacia, historicka vzdialenost’ medzi ori- ginalmi a ich prekladmi ma najvaćśi vplyv na vyber textov, ale aj na strategie, ktore si prekladatelia vyberaju pocas procesu prekladu. Z hladiska kultury a literatury sa v Polsku v roku 1956 objavila slovenska próza naturizmu vo velmi sirokom zastupeni, ale neo- vplyvnila prijemcov a nemala moznost ovplyvnit’ vyvoj prijimajucej literatury. Autorka clanku sa snazi odpovedat na otazku, ake boli toho priciny.
The author of the article analyses Polish translations of the Slovak naturalist prose which is a very interesting phenomenon at the primary horizon and appears to be the most frequently translated into Polish. The author concentrates on the represen- tative translations, strategies of selection and strategies of translation of the naturalism in the changing cultural perspective of the second half of the twentieth century. Historical and cultural situation, historical distance between the originals and their translations has the biggest influence for the selection of the texts but also for the strategies which translators choose during the process of translation. In the perspective of cultural and literature turn in Poland in 1956, Slovak naturalist prose had the chance to appear in the second horizon but it did not affect recipients and did not have the possibility to impact the development of the receiving literaturę. The author of the article tries to explain the reasons for that.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2018, 9, 1; 201-226
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia o Magielonie, królewnie neapolitańskiej. Pytanie o podstawę polskiego przekładu
“The Story of Magielona, Princess of Naples”: The Question of the Basis of the Polish Translation
Autorzy:
Wierzbicka-Trwoga, Krystyna
Winiarska-Górska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14769789.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Magielona/Maguelonne/Magelona
Warbeck
Polish translation
Czech translation
text segmentation
early modern literature
przekład polski
przekład czeski
segmentacja tekstu
literatura wczesnonowożytna
Opis:
Artykuł dąży do ustalenia podstawy polskiego przekładu starofrancuskiego romansu o „pięknej Magielonie”. Polska wersja została przełożona w wieku XVI, lecz nie z francuskiego, tylko za pośrednictwem wersji niemieckiej lub czeskiej. Dotychczas brak było badań, które pozwoliłyby określić podstawę polskiego tłumaczenia, przekazanego w kilku wydaniach siedemnastowiecznych. Analiza przedstawiona w niniejszej rozprawie dotyczy delimitacji tekstu, czyli podziału treści na rozdziały w polskich drukach w porównaniu do niemieckich wydań z XVI wieku oraz do wersji czeskiej (poświadczonej dopiero z wieku XVIII), jak również porównania inicjalnych zdań rozdziałów. Pozwala sformułować wniosek, że polski przekład powstał najprawdopodobniej z wersji niemieckiej, z wydania zawierającego pierwotną segmentację tekstu niemieckiego, który w drugiej połowie XVI wieku wydawany był w redakcji wtórnej z drobniejszą segmentacją tekstu.
The paper seeks to establish the basis of the Polish translation of the Old French romance about the “beautiful Magielona.” The Polish version was translated in the sixteeth century, though not from the French, but via a German or Czech version. Until now, there were no studies on the base text of the Polish translation, transmitted in several seventeenth-century editions. The analysis presented in our paper concerns the delimitation of the text, i.e. the division of content into chapters in the Polish prints in comparison to the German editions of the sixteenth century and to the Czech version (transmitted from the eighteenth century), as well as the comparison of the opening sentences of the chapters. It allows for the conclusion that the Polish translation arose most probably from the German version, from an edition containing the primary segmentation of the German text, which in the second half of the sixteenth century was published in a secondary edition with a finer segmentation of the text.
Źródło:
Porównania; 2023, 33, 1; 403-422
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
De fantastische jeugdliteratuur in vertaling: De vertaling van De brief voor de koning van Tonke Dragt in het Pools
Phantastic youth literature in translation: The Polish translation of De brief voor de koning by Tonke Dragt
Autorzy:
Lipnicka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806805.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura dziecięca; polskie tłumaczenie; niderlandzki; Tonke Dragt; realia
children’s literature; Polish translation; Dutch; Tonke Dragt; realia
Opis:
Fantastyczna literatura młodzieży w tłumaczeniu: Polskie tłumaczenie Listu dla Króla Tonke Dragt W ostatnich latach wzrosła popularność literatury dziecięcej i młodzieżowej, szczególnie literatury fantastycznej. Również liczba tłumaczeń tego rodzaju książek wciąż rośnie. Świat fantasy opisany w tym gatunku ma także własne „realia”, które można tłumaczyć na różne sposoby. Te fantastyczne „specyficzne dla kultury” elementy mogą mieć również odniesienie do realnej kultury lub okresu kulturowo-historycznego, nawet jeśli te konotacje nie zawsze są widoczne od razu. Tłumacze stosują różne strategie tłumaczeniowe, takie jak kopiowanie, zastępowanie, tłumaczenie (dosłownie lub nie) lub różne modyfikacje. Strategie te zostały również wykorzystane w polskim tłumaczeniu Listu dla króla Tonke Dragt, które ukazało się w 2017 r. Jest to jedna z najbardziej znanych holenderskich książek dla dzieci. W 2004 r. książkę wyróżniono nagrodą specjalną: Griffel der Griffels — za najlepszą książkę od 1955 r. Analiza w artykule skupia się na tłumaczeniu nazw własnych i wybranych nazw zwyczajowych oraz innych realiach tego quasi-średniowiecznego świata fantasy. De fantastische jeugdliteratuur in vertaling: De vertaling van De brief voor de koning van Tonke Dragt in het Pools In de afgelopen jaren is de populariteit van kinder- en jeugdliteratuur toegenomen, vooral van fantastische literatuur. Ook het aantal vertalingen van dit soort boeken groeit nog steeds. De fantasiewerelden die in dit genre worden beschreven, hebben ook hun eigen ‘realia’, die op verschillende manieren kunnen worden vertaald. Die fantastische ‘cultuurspecifieke’ elementen kunnen ook worden gekoppeld aan een echte cultuur- of cultuurhistorische periode, ook al zijn de connotaties niet altijd direct zichtbaar. Vertalers gebruiken verschillende vertaalstrategieën zoals calque, vervangen, vertalen (letterlijk of niet) of verschillende adaptaties. Deze strategieën werden ook gebruikt in de Poolse vertaling van De brief voor de koning (Tonke Dragt) die in 2017 verscheen. Dit is een van de bekendste Nederlandse kinderboeken. In 2004 ontving het een speciale prijs: Griffel der Griffels voor het allerbeste boek uit 1955. De analyse in het artikel concentreert zich op de vertaling van eigennamen, enkele algemene namen en andere realiteiten van die quasi-middeleeuwse fantasiewereld.
In recent years the popularity of children’s and youth literature has increased, especially the fantastic literature. Also the number of translations of this kind of books is still growing. The fantasy worlds described in this genre also have their own ‘realia,’ which can be translated in different ways. That fantastic ‘culture-specific’ elements can also be linked to a real culture or cultural-historical period, even if the connotations are not always immediately visible. The translators use different translation strategies such as copy, replacement, translation (literally or not) or different modifications. These strategies were also used in the Polish translation of The letter for the king (Tonke Dragt) which has appeared in 2017. This is one of the most famous Dutch children’s books. In 2004 it was awarded with a special prize: Griffel der Griffels—for the very best book from 1955 onwards. The analysis in the article focused on the translation of proper names and some selected common names and other realia of that quasi-medieval fantasy world.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 5 Special Issue; 275-291
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielką czy małą literą, czyli o problemach ortograficznych w tłumaczeniu tekstów specjalistycznych na przykładzie języka polskiego i hiszpańskiego
Uppercase or lowercase, about the orthographic problems in Spanish-Polish specialized translation
Autorzy:
Nowakowska-Głuszak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1191736.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
Spanish-Polish legal translation
capital letters
names
titles of legal acts
Opis:
The aim of this article is to present the problem of capital letters from the perspective of Spanish-Polish legal translations. The focus of the article lies on the titles of legal acts because it allows to show the mutual relations between linguistic, legal and translatory norms. At the beginning the problem of capitalization is presented from a general point of view. This is followed by a contrastive analysis of orthographic rules in Spanish and Polish, which demonstrates visible differences between those two languages. Furthermore, the influence of the extralinguistic factors and the usage created by the community of practice (Wegner 1998) on the translation of specialized texts is explained.
Źródło:
Studia Translatorica; 2020, 11; 115-126
2084-3321
2657-4802
Pojawia się w:
Studia Translatorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Ах! Бесмысленность Всегда Где Действует – Есть”, или “Bocian, Hipopotam, Wróbel, Grzyb” – к вопросу об алфавите переводчика в неалфавитном подходе
Autorzy:
Manasterska-Wiącek, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681515.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Samuil Marshak, Russian-Polish translation, children’s literature
Samuił Marszak, tłumaczenie z rosyjskiego na polski, literatura dla dzieci
Opis:
The aim of the article is to analyse the Polish translation of S. Marshak’s poem for children Веселая азбука про все на свете. The source text is rhymed and reveals the author’s travel through consecutive letters of the Russian alphabet. This already puts the translator in a difficult position since the Polish alphabet differs from the Russian one. The greatest problem, however, turns out to be not the disruption of the order of the alphabet, but failure to adhere to the artistic shape of the work. The translation is de-rhythmical, often unrhymed, and its literal translation results in making the poem nonsensical in some stanzas without sticking to the rhyme.
Artykuł został poświęcony analizie tłumaczenia wiersza dla dzieci S. Marszaka „Веселая азбука про все на свете” na język polski. Tekst wyjściowy jest wierszowaną wędrówką autora przez kolejne litery alfabetu rosyjskiego. To już a priori stawia tłumacza w kłopotliwej sytuacji, bowiem alfabet polski jest inny. Największym problemem okazało się jednak nie zburzenie układu alfabetu, ale niepodtrzymanie formy artystycznej utworu. Przekład jest zderytmizowany, często nierymowany, a dosłowność przekazu powoduje, że zaproponowany czytelnikowi utwór – bez podtrzymania rymu – w niektórych strofach staje się bezsensowny.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2017, 6
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
RÓŻNICE JĘZYKOWE, KULTUROWE I SYSTEMOWE W PRZEKŁADZIE INDONEZYJSKO-POLSKIM NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH FRAGMENTÓW PEŁNOMOCNICTWA SZCZEGÓLNEGO
INDONESIAN POWER OF ATTORNEY AND ITS POLISH TRANSLATION – SELECTED ISSUES AND TRANSLATION PROBLEMS
Autorzy:
ZOZULA, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920627.pdf
Data publikacji:
2016-11-03
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
indonezyjski język prawny
pełnomocnictwo
analiza porównawcza
tłumaczenie
Indonesian legal language
power of attorney
comparative legilinguistics
Indonesian-Polish translation
Opis:
Celem tego artykułu jest analiza tekstów indonezyjskiego pełnomocnictwa szczególnego oraz tekstu jego tłumaczenia na język polski. Autorka prezentuje najciekawsze zagadnienia tłumaczenia polsko-indonezyjskiego na podstawie wybranych klauzul z w/w dokumentu takie jak: nagłówek, komparycja, oznaczenie pełnomocnika oraz inne, które następnie poddaje analizie gramatyczno-terminologicznej, odwołując się w razie potrzeby do rzeczywistości prawnej Republiki Indonezji i Rzeczpospolitej Polskiej. Analiza poprzedzona jest wprowadzeniem zawierającym definicje prawne dotyczące tematu pełnomocnictw. Podsumowując każdą część analizy, autorka wyciąga wnioski o charakterze translacyjnym i proponuje inne możliwe tłumaczenia. Artykuł zawiera podsumowanie mówiące, że źródłami występujących problemów translacyjnych w przekładzie tekstów prawniczych z języka polskiego na język indonezyjski są w równym stopniu różnice typologiczne pomiędzy językami fleksyjnym (język polski) i aglutynacyjnym (język indonezyjski), różnice pomiędzy systemami prawnymi obu krajów oraz różnice kulturowe. Przekład z zakresu prawa w parze językowej indonezyjsko-polskiej jest dziedziną rozległą i wymaga dalszych badań.
The purpose of this paper is to analyze and compare authentic texts of Indonesian powers of attorney to sell real estate with its polish translation. The analysis starts with the definition of parallel texts and explanation of the research method. The author has chosen six most interesting clause, the ones that are potentially problematic and feature issues related to the differences in the legal systems or languages of both countries. The ending conclusion is that differences between the morphology and grammar of Polish and Indonesian as well as differences between the legal systems may be the source of translation problems. The subject of Polish-Indonesian comparative legilinguistics is vast and should be further researched into.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2015, 22, 1; 93-104
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kto napisał Zwierzciadło człowieka krześcijańskiego? O pierwszych jezuickich tłumaczach pism Ludwika z Granady
Who Wrote The Mirror of a Christian Man? On the First Jesuit Translators of Louis of Granada’s Writings
Autorzy:
Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31021141.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Louis of Granada
Polish translation
Jesuits
Stanisław Warszewicki
Szymon Wysocki
mysticism
Ludwik z Granady
przekład polski
jezuici
mistycyzm
Opis:
Artykuł, czyniąc punktem wyjścia problem atrybucji dzieła Zwierzciadło człowieka krześcijańskiego (1567), które od czasów publikacji bibliografii Estreichera uważano za sporządzony przez Stanisława Warszewickiego SJ przekład fragmentu Libro de la oración y meditación Ludwika z Granady, wskazuje Szymona Wysockiego SJ jako właściwego tłumacza oraz przy tej okazji przedstawia dwa inne, nieznane dotychczas, przełożone przez niego teksty hiszpańskiego dominikanina. Twórczość Wysockiego, będącego najpłodniejszym tłumaczem jezuickim we wczesnonowożytnej Europie, pozostaje do tej pory niezbadana. Zarówno jego przekłady pism Ludwika z Granady, jak też kolejne translacje są wszakże interesującym pryzmatem, pozwalającym analizować tajemnice duchowości pierwszej generacji jezuitów polskich oraz ich sposoby konfrontowania się ze „zwrotem antymistycznym” w Towarzystwie Jezusowym za generalatu Ewerarda Mercuriana i później.
The article, taking as its starting point the problem of the attribution of the work Zwierzciadło człowieka krześcijańskiego [The Mirror of a Christian Man] (1567), which since the publication of Estreicher’s bibliography was believed to be a translation by Jesuit Stanisław Warszewicki of a fragment of the Libro de la oración y meditación of Louis of Granada, identifies another Jesuit, Szymon Wysocki, as the actual author, and on this occasion presents his two other hitherto unknown translations of the Spanish Dominican’s writings. The work of Wysocki, the most prolific Jesuit translator in early modern Europe, remains unstudied. After all, his translations of the writings of Louis of Granada, as well as his subsequent translations, provide an interesting prism for analysing the mysteries of the spirituality of the first generation of Polish Jesuits and their ways of confronting the “anti-mystical turn” in the Society of Jesus during the generalate of Everard Mercurian and later.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2023, 67; 105-127
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kraftfahrzeugtechnische Texte in der Didaktik der deutsch-polnischen Fachübersetzung.
Automotive technology texts in the didactics of the German-Polish specialist translation.
Autorzy:
Błaszkowska, Hanka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914298.pdf
Data publikacji:
2017-01-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
specialist translation
language of motorization
terminological issues of specialist translation
didactics of the German-Polish specialist translation.
Opis:
The article concentrates on the lexical and terminological features of the language of motorization. The analysis is based on the catalogues published by one of the leading passenger car producers in Germany and employs the perspective of specialist translation from German into Polish. The problems discussed in the article include loanwords, specialist jargon and the issues of synonymia and polysemy. The texts selected for the analysis and their specific linguistic and cultural features may serve as an interesting teaching material for specialist translation courses in philological translation studies.
Źródło:
Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics; 2016, 43, 2; 121-133
0072-4769
Pojawia się w:
Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak opisać dawne galicyjskie przedmieścia we współczesnym języku chińskim? Kognitywna analiza przekładów Sklepów cynamonowych Brunona Schulza
How to Describe Galician Suburbs of the Past in Contemporary Chinese? A Cognitive Analysis of the Translations of Bruno Schulz’s The Cinnamon Shops
Autorzy:
Jakubów, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532815.pdf
Data publikacji:
2021-09-14
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bruno Schulz
Sklepy cynamonowe
The Cinnamon Shops
cognitive poetics
Polish-Chinese translation
Opis:
The article is an analysis of the description of the garden in Bruno Schulz’s The Cinnamon Shops (Sklepy cynamonowe) and its two translations into Chinese. Wei-Yun Lin-Górecka has translated Schulz’s prose from the original Polish, while Lu Yuan’s translation is primarily based on English versions of his work. The analysis employs methods drawn from cognitive poetics and some elements of cognitive theory of translation, especially Elżbieta Tabakowska’s ideas on imagery and translation equivalence. The study helped characterize a complex conceptual blend found in the description and trace structural changes caused by the translators’ specific decisions. The translations are characterized by a relatively high level of equivalence. The conceptual blends they comprise differ from the one created by Bruno Schulz mostly in terms of the described elements’ positions on the empathy scale, which are mainly dependent upon the translators’ manner of using the devices of animation and anthropomorphism.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2021, 40; 181-201
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Danuty Abrahamowicz szkoła przekładu
Danuta Abrahamowicz’s school of translation
Danuta Abrahamowicz a jej škola prekladu
Autorzy:
Buczek, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486823.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
literárny preklad
slovenská literatúra v poľskom preklade
Danuta Abrahamowicz
poľská literatúra na Slovensku
poľské a slovenské literárne kontakty
translation
Slovak literature in Polish translation
Polish literature in Slovakia
Polish and Slovak literary contacts
Opis:
Autora príspevku sa zameriava na konkrétnu školu prekladu, ktorej základy formulovala v slovakistickom prostredí druhej polovice 20. storočia známa poľská prekladateľka slovenskej literatúry Danuta Abrahamowicz. V príspevku sa definujú všetky aspekty prekladateľskej činností Abrahamowicz. Výskumy v rámci literárnej vedy, kritická, publikačná, redakčná a prekladateľská činnosť, všetky tieto vystúpenia ukazujú jej metódu vnímania prekladu a zdôrazňujú spôsoby, ktorými Abrahamowicz ho implementuje v novy horizont príjmu, aby sa stal faktom prijímajúcej kultúry.
The author of the article focuses on the specific school of translation formulated by the well‑known Polish translator of Slovak literature, Danuta Abrahamowicz in the Slovak environment of the second half of the 20th century. The article defines all aspects of Abrahamowicz’s translatological activities. Her literary studies, critical, publishing, editorial and translation activity are examined in the article and finally, the article shows the ways in which Abrahamowicz perceived translation and the various ways of implementing it in a new horizon of reception to become a fact of the target culture.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2016, 7, 1; 202-219
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nobilitazione come scelta traduttiva. Il caso di Tre metri sopra il cielo di Federico Moccia nella traduzione polacca
Ennoblement as translator’s choice. Tre metri sopra il cielo by Federico Moccia in the Polish translation
Autorzy:
Sosnowski, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1335261.pdf
Data publikacji:
2018-11-16
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
indici di ricchezza lessicale
traduzione italiano-polacco
analisi traduttiva
nobilitazione come tendenza deformante
indices of lexical richness
Italian-Polish translation
translation analysis
ennoblement as deforming tendence
Opis:
L’analisi riguarda il romanzo di Tre metri sopra il cielo in italiano e la sua traduzione polacca. Partendo dal differente valore degli indici di ricchezza lessicale nel prototesto e nel testo tradotto viene analizzata la resa in polacco di espressioni stereotipate selezionate con il metodo semiautomatico. L’analisi rivela che alle ripetizioni di Moccia nella traduzione polacca corrispondono piu soluzioni lessicali. In base all’analitica della traduzione di Berman esse vengono interpretate come casi di nobilitazione. Oltre a interpretarlo si cerca di giustificare il ricorso alla nobilitazione nel caso della paraletteratura.
In the paper the novel Tre metri sopra il cielo and its Polish translation are analyzed. Different values of the indices of lexical richness of the Italian and the Polish text lead to the further analysis of stereotyped expressions in Moccia’s novel and in the Polish translation. Comparing the most frequent expressions in the semiautomated manner you discover that to every Italian expression, often repeated, correspond several Polish translations. These solutions are classified in Berman’s terms as nobilitation. In parallel, we try to justify the translators’ choice of nobilitation as adequate in case of paraliterature.
Źródło:
Translatorica & Translata; 2018, 1; 49-59
2657-5817
Pojawia się w:
Translatorica & Translata
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish and English Discourses on the History of Medieval Italy: A Polysystem Study
I discorsi polacchi ed inglesi sulla storia dell’Italia medioevale: uno studio di polisistema
Autorzy:
Marcinkiewicz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37502701.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
polysystem theory
Polish tradition of translation
British tradition of translation
historical discourse
Middle Ages
Opis:
The article deals with the problem of polysystem differences between Polish and English historical text dealing with Middle Ages. In the Polish literary tradition, the Renaissance poetics of translation favored free adaptations, totally independent of the originals. The British tradition of translation, codified at the end of the eighteenth century, did not allow paraphrase. On the contrary, translation should give a full transcript of the idea of the original text, while the style and manner of rendering should have the same character as in the original. As for the rhetoric of science, in the Polish language, it was first shaped by literary models of highly declensional Latin and then French models of purple prose. In the English language, scientific diction was based on inherent Germanic and Norman syntax-oriented models and openness to foreign patterns which was valued as a resistance against smooth reading and straightforward interpretations. The article analyses Henryk Samsonowicz’s introduction to Rozkwit średniowiecznej Europy [The Heyday of Medieval Europe] (2001) as well as the Polish translation of Chris Wickham’s Medieval Rome. Stability and Crisis of the City, 900–1150 (2015). The conclusion is that Polish and English scientific texts – not only those treating about Italy in the Middle Ages – belong to different genres. While Polish authors try to create linguistically transparent, smooth, and stylized essays belonging to belles-lettres, their English colleagues seem to be down-to-earth and precise, consciously preserving traces of cultural (Italian/ Roman) foreignness.
L’articolo affronta il problema delle differenze di polisistema tra testi storici polacchi e inglesi che trattano del Medioevo. Nella tradizione letteraria polacca, le poetiche rinascimentali della traduzione prediligevano il libero adattamento, del tutto indipendente dall’originale. La tradizione britannica della traduzione, codificata alla fine del XVIII secolo non permetteva la parafrasi. Al contrario, la traduzione dovrebbe trasmettere totalmente l’idea del testo originale, mentre lo stile e il modo di renderle dovrebbero avere le stesse caratteristiche dell’originale. Per quanto riguarda la retorica della scienza, nella lingua polacca, essa è stata dapprima formata da modelli letterari latini altamente declinanti e in seguito da modelli francesi di prosa ornata. Nella lingua inglese, la dizione scientifica era basata su modelli orientati alla sintassi germanica e normanna e l’apertura verso modelli stranieri era valutata come una resistenza ad una lettura scorrevole e ad interpretazioni chiare. L’articolo analizza l’introduzione di Henryk Samsonowicz a Rozkwit średniowiecz-nej Europy [Lo splendore dell’Europa Medioevale] (2001), così come la traduzione polacca di Medieval Rome. Stability and Crisis of the City di Chris Wickham (2015). Si conclude che i testi scientifici polacchi ed inglesi – non solo quelli che trattano dell’Italia nel Medioevo – appartengono a generi diversi. Mentre gli autori polacchi cercano di creare saggi linguisicamente trasparenti, scorrevoli e stilizzati appartenenti alle belles-lettres, i loro colleghi inglesi sembrano essere più concreti e precisi, conservando consapevolmente le tracce dell’alterità culturale (italiana/romana).
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 41, 2/1; 163-180
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Birkenmajer jako tłumacz poezji anglojęzycznej (Rudyard Kipling, Edgar Allan Poe)
Józef Birkenmajer as a translator of English and American poetry (Rudyard Kipling and Edgar Allan Poe)
Autorzy:
Budrewicz, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170187.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
English and American literature in Polish translation
poetry translation
Rudyard Kipling (1865–1936)
Edgar Allan Poe (1809–1849)
Józef Birkenmajer (1897–1939)
Birkenmajer
Kipling
Poe
przekład
wiersze
Opis:
Józef Birkenmajer (1897–1939) was literary scholar and translator from classical and modern languages. He formulated the concept of ‘co-creative translation’, which assumes that the translator and the author of the original text enjoy the same status of creators. Although he translated a host of English novels, what he liked most was highly rhythmic verse, a preference not hard to detect in the list of his publications. His translations of Rudyard Kipling belong to the classics of the genre. By giving full attention to the poems and rhyming couples in Kipling's stories, Birkenmajer pioneered the notion of integral translation. His habit of lacing his journalism and other forms of writing with memorable verses from Kipling's books led many Polish readers to see Kipling primarily as a poet. Birkenmajer was also a translator of the poems and fiction of Edgar Allan Poe, on whose ‘Raven’ he worked in late 1937/early 1938 (it was eventually published in April 1938). While his experiments with obsolete vocabulary and dialect words were on the whole unsuccessful, many of his translations continue to spellbind new generations of readers.
Źródło:
Ruch Literacki; 2021, 6; 843-864
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska poezja w Izraelu. O twórczości translatorskiej Davida Weinfelda
Autorzy:
Christianus-Gileta, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030731.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
David Weinfeld
Polish poetry in Hebrew
Polish poetry in Israel
Polish literature in translation
Opis:
Artykuł omawia wybrane aspekty twórczości Davida Weinfelda. David Weinfeld jest jednym z czołowych izraelskich tłumaczy polskiej poezji na hebrajski. Jego przekład, zwłaszcza poezji Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta, odegrał ważną rolę w poezji tłumaczonej na język hebrajski. Dzięki zachowaniu równowagi między wiernością dokładnego tłumaczenia a poczuciem zażyłości, tłumaczenia Weinfelda zostały docenione przez izraelskich krytyków. Ma również niezaprzeczalny wpływ na twórczość poetów izraelskich.
David Weinfeld is one of the leading Israeli translators of Polish poetry into Hebrew. His translation work, especially of Czesław Miłosz and Zbigniew Herbert’s poetry, played an important role in the poetry translated into Hebrew. Thanks to preserving a balance between adherence to the exact translation and a sense of familiarity, Weinfeld’s translation work has been appreciated among Israeli critics. It also has undeniable impact on Israeli poets’ writings.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2020, 15, 10; 110-124
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
English linguistic influence on Standard and American varieties of Polish: A comparative study
Autorzy:
Witalisz, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634564.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
borrowing, loanword, semantic loan, loan translation, American Polish, adaptation
Opis:
The paper examines the different ways in which English linguistic material is borrowed and adapted by two varieties of Polish, Standard Polish spoken in Poland and American Polish used by the Polish diaspora in the US. The aim of the study is to compare the factors that determine the type and range of loans in both varieties of Polish. The comparison of the ways in which Standard and American Polishes are influenced and shaped by English embraces three main areas: 1) types of loans as products of the borrowing process (such as loanwords, semantic loans, loan translations, syntactic calques, etc.), 2) adaptation of loanwords with reference to phonological, graphic, morphological and semantic adaptation, and 3) semantic fields that are most heavily affected by the borrowing process. The findings of the analysis help to identify the reasons for the discrepancies in the treatment of the English language material in the two varieties of Polish.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2015, 130, 4
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drugi rzut oka na stylometryczną mapę literatury polskiej
A Second Glance at a Stylometric Map of Polish Literature
Autorzy:
Rybicki, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366024.pdf
Data publikacji:
2017-12-19
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
macroanalysis
stylometry
distant reading
multidemensional analysis
network analysis
Polish literature
Polish translation
makroanaliza
stylometria
czytanie na dystans
analiza wielowymiarowa
analiza sieciowa
literatura polska
przekłady polskie
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki analizy ilościowej najczęstszych słów korpusu ponad 2500 tekstów polskich: literatura polska od XIV do XXI wieku oraz polskie przekłady z angielskiego, francuskiego, rosyjskiego i (w mniejszym stopniu) innych języków. Wykazano istnienie w korpusie silnego sygnału rodzajowego i sygnału języka wyjściowego. Wyniki wskazują również na wyraźną odrębność stylometryczną języka polskich przekładów szekspirowskich i ich bardzo silne podobieństwo stylometryczne do polskiego dramatu romantycznego i neoromantycznego.
This articles presents the results of a quantitative analysis of frequently appearing words in a data set of over 2,500 Polish texts: Polish literature from the fourteenth to twenty-first century, and Polish translations from English, French, Russian and (to a lesser degree) other languages. The data set reveals a visible signal by type and by original language. The results also point to a definite stylometric specificity of Polish translations of Shakespeare, and their stylometric resemblance to Polish romantic and neoromantic dramas.
Źródło:
Forum Poetyki; 2017, 10; 6-21
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
LEXICAL PITFALLS IN POLISH-ENGLISH LEGAL TRANSLATION: A CASE STUDY INVOLVING STUDENTS OF ENGLISH PHILOLOGY IN POLAND
LEKSYKALNE PUŁAPKI W POLSKO-ANGIELSKIM PRZEKŁADZIE PRAWNICZYM: STUDIUM PRZYPADKU OBEJMUJĄCE STUDENTÓW FILOLOGII ANGIELSKIEJ
Autorzy:
ZYGMUNT, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920390.pdf
Data publikacji:
2012-04-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Europejski Nakaz Aresztowania
ENA
tłumaczenie prawnicze
polsko-angielskie tłumaczenie
European Arrest Warrant
EAW
legal translation
Polish-English translation
Opis:
The article illustrates problems which were encountered by students of the first and second year of English Philology, who had been given a task of translating from Polish into English a passage from a Supreme Court act, concerning the European Arrest Warrant execution. The author who is an active lawyer – working as a prosecutor of the District Prosecutor’s Office – analyzes almost twenty legal phrases coming from the original text and, comparing them with the official version of translation, examines the students’ versions (108 translations altogether) which are then accompanied by descriptions and comments on the mistakes made. The analyzed examples show the uniqueness of the legal language and its pitfalls as well as lexical and syntactic dilemmas which create linguistic traps for a Polish translator who is preoccupied with translation of legal texts from Polish into English or vice versa. Moreover, the discussed cases indicate the need for a highly professional training of philology students, especially in the area of ESP (English for Special Purposes).
Artykuł ukazuje problemy jakie napotkali studenci I i II roku anglistyki, którym postawiono za zadanie przetłumaczyć z języka polskiego na angielski, fragment uchwały Sądu Najwyższego dotyczącej wykonania Europejskiego Nakazu Aresztowania. Autor – czynny zawodowo prawnik – prokurator Prokuratury Rejonowej – analizuje ok. 20 zwrotów prawniczych pochodzących z tej uchwały i, odnosząc się do oficjalnego tłumaczenia tekstu, dokonuje analizy tłumaczeń zaproponowanych przez studentów (w sumie 108 wersji) przedstawiając i opisując zaistniałe błędy. Przeanalizowane przykłady ukazują specyfikę języka prawnego i prawniczego oraz zawiłości i pułapki leksykalno-syntaktyczne, jakie czyhają na polskiego tłumacza zajmującego się przekładem prawniczych tekstów z języka polskiego na język angielski lub odwrotnie. Omówione przykłady wskazują na potrzebę wysoce profesjonalnego szkolenia studentów neofilologii w zakresie przekładu tekstów specjalistycznych.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2012, 12, 1; 67-85
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Observaciones sobre las ayudas a la traducción a la lengua polaca de la literatura española contemporánea
Observations on the Governmental Grants for Translation of Contemporary Spanish Literature into Polish
Autorzy:
Núñez, Luis Pablo
Castellano Martínez, José María
Nalewajko, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/1012690.pdf
Data publikacji:
2020-07-09
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
traducción literaria
ayudas a la traducción
literatura española contemporánea
recepción de las literaturas hispánicas
editoriales
traducciones polacas
MUZA
literary translation
publishing houses
Spanish governmental translation grants
contemporary Spanish literature
reception of Spanish literature into Polish
Polish translation
Opis:
Los estudios de recepción de la literatura española en lenguas extranjeras son numerosos, pero aún insuficientes, ante el gran número de lenguas y el amplio periodo cronológico que es posible analizar. En esta contribución analizamos la recepción de la literatura española contemporánea en Polonia a través de los programas de ayuda a la traducción ofrecidos por el Ministerio de Cultura de España. Estos programas, convocados anualmente, permiten conocer en buena medida cuáles son los autores españoles más solicitados por las editoriales extranjeras, lo que ahonda en nuestro conocimiento comercial de las tendencias editoriales y en el establecimiento de un posible canon de la literatura española contemporánea. Nuestro estudio considera el periodo más reciente, el comprendido entre los años 2006-2016, y trata de responder a preguntas como cuáles son esos autores y títulos más traducidos, qué géneros predominan y qué editoriales polacas tienen mayor interés en la publicación de la literatura española contemporánea.
Studies on reception of Spanish literature into foreign languages are increasing but are still insufficient because of the large number of languages and the long chronological period to be analyzed. This paper proposes an approach to the reception of contemporary Spanish literature in Poland through the translation grants offered by the Spanish government. These grants allow us to know which are the most in-demand Spanish authors by foreign publishers, and how the publishing trends are changing the canon of contemporary Spanish literature. Our study considers the period between 2006-2016 and tries to answer questions such as which are the most translated Spanish authors and titles, which genres predominate and which Polish publishers have the greatest interest in the publication of contemporary Spanish literature.
Źródło:
La traducción literaria en el contexto de las lenguas ibéricas; 51-72
9788323542841
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zu lexikalischen Einflüssen des Deutschen auf die polnische Pressesprache des galizischen Krakaus
Autorzy:
Feret, Andrzej S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/700405.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Germanistów Polskich
Tematy:
loan words, translation loans, German, Polish, contrastive studies
Opis:
The aim of this paper is semantic classification of German loan words in the Polish language at the turn of the 19th and 20th century. Its research body is the press, published in the period 1890–1910 in Cracow, in the former Kingdom of Galicia and Lodomeria. This is the time in which Galicia as a part of Austria-Hungary enjoys since 1873 under Polish leadership the complete autonomy. The influence of German is no more as strong as in the pre-autonomous period but it is still there. It comes over in the form of foreign words, borrowings and more or less successful translation loans, which, although constructed of native lexemes of Polish, show their German origin clearly. The paper tries to show which areas of daily life were subject to the greatest influence of German vocabulary and the ways how the assimilation took place.
Źródło:
Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten; 2014, 3, 1
2353-656X
2353-4893
Pojawia się w:
Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literature, Politics and the CIA: Polish-English Literary Translation at the Time of the Cold War
Autorzy:
Szulc, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/889002.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Polish-English literary translation
the Cold War
Polish writings of the 1945-1989 period
Opis:
The paper examines the interdependence of literature and world politics, focusing on contemporary Polish prose, mainly in English translation, promoted in the West between 1945 and 1989 for its anti-communist message, not rarely with the financial backing from the CIA, denied to apolitical Polish writing. Among others, it addresses the question of the instrumental treatment of writers on both sides of the Iron Curtain and the ideological censorship of the original as well as of the translated literary texts. Taken into account are works of fiction by Czesław Miłosz, Marek Hłasko, Witold Gombrowicz, Jerzy Andrzejewski and Ryszard Kapuściński.
Źródło:
Anglica. An International Journal of English Studies; 2016, 25/1; 91-107
0860-5734
Pojawia się w:
Anglica. An International Journal of English Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola reformacji w kształtowaniu się literatury litewskiej: fenomen Donelaitisa
The role of the Reformation in the creation of Lithuanian literature: the phenomenon of Donelaitis
Autorzy:
Kuzborska, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365627.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
reformacja
Kristijonas Donelaitis
Metai
piśmiennictwo religijne
niemiecka recepcja
litewska recepcja
tłumaczenie na polski
reformation
religious literature
German reception
Lithuanian reception
Polish translation
Opis:
The Reformation features as a cultural force in the emergence of Lithuanian literature. Lithuanian writing developed in Prussian Lithuania, starting with the printing of the first Lithuanian book, Martynas Mažvydas’s Lutheran catechism, which appeared in 1547 in Königsberg, then the centre of Protestantism in Prussia. Over the course of almost 300 years, many generations of Lutheran pastors, mostly of German origin, trained here and published religious literature for Lithuanian parishes. Reflecting the Enlightenment ideas radiating from Königsberg, as well as the increase in publishing, the first work on secular themes was Metai (the seasons) by Lutheran pastor Kristijonas Donelaitis. A didactic poem concerning the four seasons of the year, regarding the work and everyday lives of Lithuanian peasants in Prussia, it was written in the second half of the 18th century but only published almost 40 years after the poet’s death. Ludwik Rhesa’s bilingual Lithuanian-German edition from 1818 facilitated a dual reception of Don-elaitis’s work. In the nineteenth century, he was known primarily in East Prussia, whilst in the twentieth century his work was more popular in Lithuania. From the post-war period up to the present day, research into his work continues in Lithuania, where he is considered the “Father of Lithuanian Literature”. Donelaitis’s work has been translated into many languages. The Polish translation of Zygmunt Ławrynowicz’s Metai was published in Olsztyn in 1982
Reformacja jawi się jako czynnik kulturotwórczy w powstaniu literatury litewskiej. W Litwie Pruskiej rozwijało się piśmiennictwo litewskie, począwszy od druku pierwszej książki litewskiej, katechizmu luterańskiego Martynasa Mažvydasa, który ukazał się w 1547 r. w Królewcu, ówczesnym ośrodku protestantyzmu w Prusach. W ciągu niemalże 300 lat wykształciło się tu wiele pokoleń pastorów luterańskich, przeważnie pochodzenia niemieckiego, którzy wyda-wali literaturę religijną na potrzeby parafii litewskich. Na podłożu oświeceniowych idei promieniujących z Królewca, a także wzmożonego ruchu wydawniczego mógł powstać pierwszy utwór o tematyce świeckiej – Metai [Pory roku] pastora luterańskiego Kristijonasa Donelaitisa. Poemat dydaktyczny o czterech porach roku, o pracy i życiu codziennym chłopów litewskich w Prusach powstał w drugiej połowie XVIII w., jednakże opublikowany został prawie 40 lat po śmierci poety. Dwujęzyczne litewsko-niemieckie wydanie Ludwika Rhesy z 1818 r. zapoczątkowało podwójną recepcję dzieła Donelaitisa. W XIX w. był on znany przede wszystkim w Prusach Wschodnich, począwszy od XX w. recepcja jego dzieła przechyla się w stronę litewskości. Od okresu powojennego aż do dnia dzisiejszego nie ustają na Litwie badania nad jego twórczością, gdzie jest uważany za „ojca literatury litewskiej“. Dzieło Donelaitisa doczekało tłumaczeń na wiele języków. Polskie tłumaczenie Metai Zygmunta Ławrynowicza ukazało się w Olsztynie w 1982 roku.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 312, 2; 189-208
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznany przekład <i>Roty</i> na język karaimski
An unknown translation of <i>Rota</i> into the Karaim language
Autorzy:
Sulimowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440370.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Karaites
Karaites in Halicz
Karaim literature
Polish literature in translation
Karaim language
Opis:
Najstarsze przekłady literatury polskiej pochodzą z XVII w. Na język karaimski przetłumaczono m.in. utwory Jana Kochanowskiego i Adama Mickiewicza. Odnaleziony ostatnio w zbiorach rękopisów Józefa Sulimowicza przekład Roty pozwala dodać do listy tłumaczonych pisarzy Marię Konopnicką. Tłumaczem był Leon Eszwowicz, nauczyciel religii w Haliczu. Jego przekład, choć nie odznaczający się walorami literackim, jest interesującym przykładem zainteresowania Karaimów literaturą polską.
The oldest known translations of Polish literature into the Karaim language date back to the 17th century. Among those poets whose works have been translated we find Jan Kochanowski and Adam Mickiewicz. Another Polish author that can be read in Karaim is Maria Konopnicka. A translation of her work Rota (The Oath) was recently discovered in the Józef Sulimowicz manuscript collection means. The translator was Leon Eszwowicz, who taught religion to Karaite children in Halicz. Although his translation is not of great or significant literary value, it remains an interesting example of the interest shown by Karaites in Polish literature.
Źródło:
Almanach Karaimski; 2015, 4; 101-116
2300-8164
Pojawia się w:
Almanach Karaimski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowacki realizm magiczny w polskim przekładzie
Slovenský magický realismus v poľskom preklade
Slovak magical realism in polish translation
Autorzy:
Buczek, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486757.pdf
Data publikacji:
2009-10-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
literatura słowacka 1989
literatura słowacka w polskich tłumaczeniach
strategia tłumaczenia
Vaclav Pankovcin
realizm magiczny
Slovak literature after 1989
Slovak literature in Polish translation
strategy of translation
magical realism
Opis:
V svojom članku autorka uvažuje na tému prekladových výborov Jacka Bukowského, poľského prekladateľa prózy Václava Pankovčína, predstaviteľa mládej generácie slovenských spisovateľov, debutujúcich na začiatku 90 tých rokov. Zbierka krátkych poviedok Marakéš (1994) a novela Tri ženy pod orechom (1996), ktoré boli publikované v Poľsku pod názvom Marakesz (2006) sú ojedinelé preklady slovenskej prózy vychádzajúce v tomto roku. Autorka članku rozvažuje výbor prekladovej stratégie a jeho konzekvencie.
The author presents in this paper her consideration of the strategy of translation taken by Jacek Bukowski, polish translator of Václav Pankovčín prose. Short stories Marakéš (1994) and the novel Tri ženy pod orechom (1996) by Václav Pankovčín were publicated in Poland under the title Marakesz (2006) and are the only one example of slovak prose transalted into polish this year. The author of the paper discusses transtlatological problems of the prose wchich strongly corespondents with magical realism, she concentrates on the semantic signals of the text, significant elements of the structure which define the boundary‑line of the meaning space of Václav Pankovčín works. Finaly she reflects on the transfer of implicated senses and meanings from original into translation. She reflects how in proces of translation the translator transfered hormony of fundamental codes of the original (lexical, semantics, cultural and estetic).
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2009, 1, 1; 196-208
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korespondencja Julija Benešicia z Polakami. Listy od Marii Kuncewiczowej w zbiorach Chorwackiej Akademii Nauk (HAZU)
Correspondence of Julije Benešić with Poles. Letters from Maria Kuncewiczowa in the Collections of the Croatian Academy of Sciences (HAZU)
Autorzy:
Dyras, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30148684.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Kuncewiczowa
Polish literature of interwar period
reception
Polish literature in translation
Polish-Croatian relations
Julije Benešić
Opis:
Julije Benešć’s correspondence with Polish scholars, people of culture, writers, and numerous acquaintances and friends began in his school years and lasted until his death. A large collection of letters and postcards sent to him by Poles has been collected in the HAZU library in Zagreb, but unfortunately it has not yet been put in order, and some items have been lost. The materials in the collection were only collected in the form of a list prepared by Ivan Meden in 1978. This text presents letters from Maria Kuncewiczowa, which provide information about the relations of Polish writers with the Croatian popularizer of their works and about the writer’s perception of the Polish literary scene in the years 1920s.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2023, 25; 365-377
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ROSYJSKI PRZEKŁAD KWIATKÓW JANA PAWŁA II – PROBLEMY KOMUNIKACJI INTERKULTUROWEJ
Russian Translation of Kwiatki Jana Pawła II – the Problems of Intercultural Communication
Autorzy:
Wideł-Ignaszczak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444474.pdf
Data publikacji:
2014-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
The Little Flowers of John Paul II
the Polish – Russian translation intercultural communication
religious language
Opis:
The article is an analysis of selected aspects of translation of the book Kwiatki Jana Pawła II [The Little Flowers of John Paul II] – a collection of stories and anecdotes showing the events from the life of Karol Wojtyla – Pope John Paul II – into the Russian language. The analysis is undergo manners of evocation of a particular, intended by the addressee effect of communication in a certain socio-cultural situation in Russia.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2014, XVI/1; 237-246
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O strukturze semantycznej artykułu hasłowego w słowniku przekładowym polsko-rosyjskim na przykładzie polskiego leksemu przeczytać oraz jego rosyjskich odpowiedników
Reflections on the semantic structure of a dictionary entry in a Polish-Russian dictionary based on the Polish lexeme przeczytać and its Russian equivalents
Autorzy:
Labocha, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1896637.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
leksykografia
słownik przekładowy
artykuł hasłowy
tłumaczenie polsko-rosyjskie
językoznawstwo konfrontatywne polsko-rosyjskie
lexicography
translation dictionary
dictionary entry
Polish-Russian translation
Polish-Russian confrontational linguistics
Opis:
W niniejszym artykule autor proponuje semantyczną analizę konfrontatywną polskiego leksemu przeczytać oraz jego rosyjskich odpowiedników – прочитать i перечитать, a także zestawienie takiej analizy z odpowiednimi artykułami hasłowymi w wielkich słownikach polsko-rosyjskich i rosyjsko-polskich. Celem analizy jest określenie optymalnej sekwencji znaczeń leksemu przeczytać, odpowiedni dobór ekwiwalentów, a także systemowo adekwatna i pragmatycznie użyteczna konstrukcja artykułów hasłowych dla wszystkich trzech jednostek leksykalnych.
The article is devoted to a contrastive analysis of lexical (dictionary) meanings of the Polish lexeme przeczytać and its Russian equivalents прочитать and перечитать. The analysis also provides verification of its findings with the register of three major Polish-Russian dictionaries. The purpose of the analysis is to establish a correct sequence of meanings of the Polish lexeme along with appropriate translation counterparts, and to suggest how to create a system-readable and pragmatically useful structure of dictionary entries for all three lexemes.
Źródło:
Linguodidactica; 2020, 24; 141-157
1731-6332
Pojawia się w:
Linguodidactica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
СВЯЗИ НАТАЛИИ ГОРБАНЕВСКОИ С ПОЛЬШЕЙ
Natalia Gorbaniewska’s Relations with Poland
Autorzy:
Rudziewicz, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444362.pdf
Data publikacji:
2011-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Natalia Gorbaniewska,
poet, Russian emigration,
Paris,
translation of Polish texts, Polish culture
Opis:
In the text were presented numerous and in-depth relations of the Russian emigration poet, for years staying in Paris, with Poland. Attention was drawn to the translation work and to the translation of Polish prose texts, above all distinguishing Gorbaniewska’s translation achievements in relation to the poets and the Polish poetry itself. The poetess’ articles, reviews and statements bringing the Russian reader closer to the Polish culture, historical and political events as well as current facts were also discussed. Gorbaniewska’s original poems devoted to Polish political activists, filmmakers, editors and representatives of literature were described.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2011, XIII; 271-279
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TEKSTY PARALELNE A USTALANIE KONOTATÓW I DENOTATÓW NA POTRZEBY PRZEKŁADU POLSKO-ANGIELSKIEGO
USING PARALLEL TEXTS TO DETERMINE CONNOTATIVE AND DENOTATIVE EQUIVALENTS IN POLISH-ENGLISH TRANSLATION
Autorzy:
MATULEWSKA, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920139.pdf
Data publikacji:
2010-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
tłumaczenie prawnicze
teksty paralelne
tłumaczenie angielsko-polskie
przekład
język prawny
prawniczy
legal translation
lingua legis
parallel texts
Polish-English Translation
Opis:
Praca dotyczy wykorzystania tekstów paralelnych do ustalania ekwiwalentów konotacyjnych i denotacyjnych na potrzeby przekładu polsko-angielskiego. Autorka na przykładzie terminów i syntagm z prawa zobowiązań umownych (najem i dzierżawa) pokazuje, w jaki sposób osiągać ekwiwalencję konotacyjną i denotacyjną. Jako źródła ekwiwalencji konotacyjnej posłużyły brytyjskie ustawy dotyczące najmu i dzierżawy. Natomiast jako źródła ekwiwalentów denotacyjnych w przekładzie polsko-angielskim autorka proponuje tekst ustawy amerykańskiej Louisiana Civil Code oraz przekład polskiego Kodeksu cywilnego na język angielski wydany przez wydawnictwo TEPIS. Ponadto, autorka wskazuje, że na poziomie ekwiwalencji tekstowonormatywnej– szczególnie syntagm (połączeń wyrazowych nazywanych w języku angielskim także word combinations lub word collocations, a w języku polskim m.in. związkami frazeologicznymi lub frazeologizmami) – teksty paralelne stanowią nieodzowne źródło informacji,którego nie może zastąpić żaden słownik.
The article touches upon the usage of parallel texts for determining connotative and denotative equivalents for the purpose of Polish-English translation. The terms and syntagms from the law of contracts (contracts of lease and tenancy) serve the purpose of showing the method offinding equivalents. British statutes on lease and tenancy are used to determine connotative equivalents. At the same time Louisiana Civil Code as well as the translation of the Polish Civil Code into English by TEPIS are used to find denotative equivalents for Polish legal institutions. Finally, the author points out that at the level of textual-normative equivalence (especially in the case of word collocations or combinations) parallel texts are an indispensable source of translative information which cannot be replaced by any dictionary.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2010, 3, 1; 55-68
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DISSOLUTION OF MARRIAGE: FUNCTIONAL APPROACH TO POLISH-ENGLISH TRANSLATION OF SELECTED COURT DOCUMENTS
FUNKCJONALNE PODEJŚCIE DO POLSKO-ANGIELSKIEGO PRZEKŁADU WYBRANYCH PISM PROCESOWYCH I ORZECZEŃ SĄDOWYCH W SPRAWACH ROZWODOWYCH ORAZ W SPRAWACH O ORZECZENIE SEPARACJI
Autorzy:
JUSZKIEWICZ, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920392.pdf
Data publikacji:
2012-04-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
przekład prawniczy
polsko-angielski
sprawy rozwodowe
tłumaczenie prawnicze
Polish-English translation
legal translation
divorce cases
judicial separation cases
legal language
Opis:
The paper presents results of a study aimed at analysing problems that arise in Polish‑English translation of selected court documents in divorce and judicial separation cases, as well as the ways of solving such problems in the light of the functional approach to translation. The methodology used includes parallel texts analysis, corpus linguistics for term extraction and comparative legal research into concept comparison. The results, including comments on specific terminological, phraseological and textual choices and a critical analysis of certain established equivalents, are presented in the form of an annotated translation. The findings also include general observations on the types and the sources of common problems encountered by both beginner and experienced translators. Finally, a need is identified for developing a more effective form of presenting results of practice-oriented research in the field of translation studies, especially with reference to legal translation, which would account for a richer knowledge component and more extensive contextual information than traditional dictionaries and term‑bases.
W artykule zaprezentowano wyniki badań, których celem była analiza problemów właściwych dla tłumaczenia z języka polskiego na język angielski wybranych pism procesowych i orzeczeń sądowych w sprawach rozwodowych oraz w sprawach o orzeczenie separacji. W ramach badań przeprowadzono m.in. analizę tekstów paralelnych, zastosowano metody właściwe dla językoznawstwa korpusowego w celu ekstrakcji jednostek terminologicznych oraz komparastykę prawniczą w celu porównawczej analizy pojęć. Wyniki, w tym uwagi dotyczące konkretnych wyborów terminologicznych i frazeologicznych oraz rozwiązań na poziomie tekstu, a także krytyczną analizę wybranych powszechnie przyjętych ekwiwalentów, przedstawiono w formie tłumaczenia z komentarzem. W artykule ujęto także wyniki obserwacji dotyczących rodzajów oraz źródeł problemów tłumaczeniowych napotykanych przez początkujących oraz doświadczonych tłumaczy. Ponadto we wnioskach wskazano na potrzebę opracowania skuteczniejszej formy prezentowania wyników ukierunkowanych praktycznie badań w dziedzinie translatoryki, w szczególności w odniesieniu do tłumaczeń prawnych i prawniczych, która – w porównaniu do tradycyjnych słowników oraz baz terminologicznych – byłaby bogatsza pod względem merytorycznym oraz zawierała szersze informacje na temat kontekstu użycia poszczególnych terminów.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2012, 12, 1; 49-65
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„A chłopaki w brecht” — komentarz do Bibliografii przekładów literatury polskiej w Czechach w 2018 roku
„A kluky popadl záchvat“ — Komentář k Bibliografii překladů polské literatury v České republice v roce 2018
“And the guys cracking up” — Commentary on The Bibliography of Translations of Polish Literature in the Czech Republic in 2018
Autorzy:
Derdowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373572.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
polská literatura v překladu
kritika překladu
gonzo
slang
eufemizace
Polish literature in translation
translation criticism
euphemisation
Opis:
The bibliography of Polish literature translated into Czech in 2018 is characterized by a tendency to publish popular and commercially attractive titles: genre fiction and literature for children. The author is concerned with sample passages from Ziemowit Szczerek’s translations of prose published in the A2 literary magazine and discusses possible consequences for the target language of the euphemisation of slang and vulgarisms in the translation of gonzo journalism texts.
Článek začíná stručným komentářem bibliografie překladů polské literatury do českého jazyka v roce 2018, kterou charakterizují tendence vydávání osvědčených titulů, žánrové a dětské literatury. Na základě časopisecky publikovaných fragmentů překladu prózy Ziemowita Szczereka autorka následně pojednává o některých možných důsledcích tabuizace slangového jazyka a vulgarismů v procesu překladu textů gonzo žurnalistiky do cizího jazyka.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 2; 121-131
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czuła narracja: nowe oblicze literatury polskiej w oczach Chińczyków
Tender Narration: the New Face of Polish Literature in the Eyes of the Chinese
Autorzy:
Yinan, Li
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1533297.pdf
Data publikacji:
2021-09-14
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
reception of Polish literature
Polish literature in China
translation of Polish literature
Chinese translators
Opis:
The article presents the dynamics, characteristics and the shifting paradigms of the reception of Polish literature in China from 2012 to 2020. The author analyses the reasons for the popularity of the most often translated and read Polish authors on the Chinese publishing market, with particular interest in Czesław Miłosz, Olga Tokarczuk and Andrzej Sapkowski. She also presents the translators – both experienced and often recognised and awarded doyens of Polish studies in China, and those from the intermediate and youngest generations to whom the oldest ones passed the knowledge, skills, passion and the sense of common mission of building cross-cultural dialogue through literature.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2021, 40; 21-51
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura polska w oczach Chinki polonistki. Z Li Yinan rozmawiają Elżbieta Winiecka i Joanna Krenz
Tender Narration: The New Face of Polish Literature in the Eyes of
Autorzy:
Krenz, Joanna
Winiecka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2038332.pdf
Data publikacji:
2021-09-14
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
reception of Polish literature
Polish literature in China
translation of Polish literature
Chinese translators
Opis:
The article presents the dynamics, characteristics and the shifting paradigms of the reception of Polish literature in China from 2012 to 2020. The author analyses the reasons for the popularity of the most often translated and read Polish authors on the Chinese publishing market, with particular interest in Czesław Miłosz, Olga Tokarczuk and Andrzej Sapkowski. She also presents the translators – both experienced and often recognised and awarded doyens of Polish studies in China, and those from the intermediate and youngest generations to whom the oldest ones passed the knowledge, skills, passion and the sense of common mission of building cross-cultural dialogue through literature.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2021, 40; 231-240
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
NAZEWNICTWO KAR W KODEKSIE KARNYM REPUBLIKI KOREI W ASPEKCIE TŁUMACZENIOWYM KOREAŃSKO-POLSKIM
NAMES OF PENALTIES IN REPUBLIC OF KOREA’S PENAL CODE IN KOREAN-POLISH TRANSLATION
Autorzy:
BAŁAZY, Bernadetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920622.pdf
Data publikacji:
2016-11-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
nazewnictwo kar kryminalnych w tłumaczeniu
koreański kodeks karny
prawo karne
tłumaczenie prawnicze
tłumaczenie koreańsko-polskie
kodeks karny
penal law
criminal penalties
Korean-Polish translation
legal translation
Republic of Korea's Penal Code
Opis:
W niniejszym artykule podjęto się próby tłumaczenia prawniczego w odniesieniu do koreańsko-polskiej pary językowej w zakresie prawa karnego materialnego, a dokładniej mówiąc – w zakresie nazewnictwa kar kryminalnych. Posłużono się tekstem obecnie obowiązującego koreańskiego kodeksu karnego, a tłumaczenie polegało na porównaniu tekstów paralelnych, czyli takich, które istnieją niezależnie od siebie nawzajem (jeden nie jest tłumaczeniem drugiego), ale pełnią te same funkcje, z tym że służą użytkownikom różnych języków (Neubert i Shreve 1992, 89). Kodeks Karny Republiki Korei i polska ustawa Kodeks Karny to teksty paralelne, gdyż pełnią tę samą rolę w swojej kulturze prawnej i nie są jednocześnie tłumaczeniami. Przy pracy nad tłumaczeniem okazało się przydatne także posiłkowanie się innymi polskimi ustawami – Kodeksem Wykroczeń, a także nieobowiązującym już Kodeksem Karnym z 1969 roku. Celem artykułu nie było jedynie dokonanie tłumaczenia, ale także przedstawienie chociażby w małym stopniu informacji na temat współczesnego prawa karnego w Korei Południowej. Uznano tę kwestię za istotną ze względu na fakt, że na próżno szukać polskich opracowań dotyczących tej tematyki. W artykule, w całości napisanym w języku polskim, koniecznym było jednak posługiwanie się oryginalnymi terminami koreańskimi, które zostały przedstawione zarówno w pisowni oryginalnej (hangul), jak i za pomocą transkrypcji, ze względu na czytelnika nie znającego języka koreańskiego. Zastosowana transkrypcja to transkrypcja McCune'a – Reischauera (Ogarek – Czoj, 2007, 30). Artykuł jest de facto streszczeniem mojej pracy licencjackiej o tym samym tytule, obronionej w 2013 roku na Wydziale Neofilologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
The article was written with the aim of translating the names of criminal penalties in the Republic of Korea’s Penal Code to the Polish language. The text of the current Korean Penal Code has been compared with the pararell text of the Polish Penal Code. Although both Penal Codes have similar functions, the scope of application is slightly different, so the Polish Code of Petty Crimes and the previous Polish Penal Code (from the year 1969) were used subsidiary. However, the article was written not only for translatory purposes, but also to initially present an image of South Korean penal law to the Polish readers since Poland is deficient in such papers. Even though the article is written in Polish, it was essential to use original Korean names of criminal penalties. Due to Koreans using a different alphabet, the names had to be transcripted according to the rules of McCune-Reischauer (Ogarek-Czoj, 2007, 30), to make the Korean words legible for non-Korean readers. The paper is, de facto, a shortened version of my BA paper of the same title.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2015, 22, 1; 43-64
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słoweńskie wybory literatury polskiej: przekłady z lat 1990—2006
Slovene choices from Polish literature: translations from 1990—2006
Slovenski izbori poljske literature: prevodi iz let 1990—2006
Autorzy:
Tokarz, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487259.pdf
Data publikacji:
2009-10-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
polsko-słoweńskie tłumaczenia literackie
literatura polska
literatura słoweńska
wybory translatorskie
Polish-Slovene literary translation
Polish literature
Slovene literature
choices of translation
Opis:
Between the years 1990 and 2006, about 50 Polish books (poetry, prose and drama) were translated in already independent Slovenia, also a lot of single poems, short stories and fragments of more substantial compositions. Slovene macrochoices from Polish literature on the one hand constitute continuation of the traditional presence in the Slovene culture, on the other hand they result from increasing language and encyclopedic competencies of the translators. The choices are defined by four criteria: Polishness, empathy, the desire to get to know the Polish mentality, the historically‑literal process and personal motivation. The authors of choices and translations of Polish literature are translators belonging to many generations, differently evaluating the needs of a Slovene reader and the character of Polish literature and mentality. Although Polish literature is distinctly present in the Slovene literary life, in the Slovene choices from it dominates perspective of strangeness, with which translators from different generations familiarise the native recepient, choosing works belonging to the canon and often to the opposite pole.
V letih 1990—2006 je bilo v že samostojni Sloveniji prevedenih okoli 50 poljskih knjig (s področij poezije, proze in dramatike), ob tem pa še veliko posameznih pesmi in pripovedi ter fragmentov večjih literarnih enot. V teh slovenskih izborih poljske literature lahko po eni strani vidimo nadaljevanje njene tradicionalne navzočnosti v slovenski kulturi, po drugi pa izhajajo iz čedalje širših jezikovno‑enciklopedijskih kompetenc prevajalcev. Opredeljujejo jih (izbore) štirje kriteriji: poljskost, empatija, potreba po spoznanju poljske mentalitete in literarnozgodovinskega procesa ter osebna motivacija. Avtorji izborov in prevodov poljske literature so prevajalci, ki pripadajo različnim rodovom in imajo različne poglede na potrebe slovenskega bralca in značaj poljske literature ter mentalitete. Čeprav pripada poljski literaturi v slovenskem literarnem življenju opazno mesto, prevajalske izbore iz nje narekuje opažanje drugačnosti, ki jo prevajalci različnih generacij domačemu prejemniku približujejo skozi izbor del, pripadajočih kanonu, pogosto pa tudi z besedili s slednjemu prav nasprotnega pola.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2009, 1, 1; 211-226
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Schwarze Katze – podwójna biografia Karin Wolff w świetle badań nad tłumaczką
Schwarze Katze – the double biography of Karin Wolff on the basis of studies on the translator
Autorzy:
Kamińska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731335.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Karin Wolff
biografia
przekład literatury polskiej
biography
translation of Polish literature
Opis:
The aim of the above article is to reconstruct the biography of Karin Wolff, a distinguished translator of Polish literature in Germany (more than 90 translations), who was active in the opposition in the GDR and the Polish People’s Republic. The author presents Wolff’s activities to popularize Polish culture (including the organization of a Polish literate salon in Frankfurt/Oder), her contacts with Polish poets (e.g. Jan Twardowski, Jerzy Ficowski) and her numerous publishing initiatives.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2022, 22; 332-339
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PRZEKŁAD WIETNAMSKICH UMÓW O DZIAŁ SPADKU NA JĘZYK POLSKI
TRANSLATION OF VIETNAMESE CONTRACTS FOR DISTRIBUTION OF THE SUCCESSION ESTATE INTO POLISH
Autorzy:
NOWICKI, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920615.pdf
Data publikacji:
2016-11-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
umowa o dział spadku
tłumaczenie prawnicze
język umów
język prawny
przekład prawniczy polsko wietnamski
przekład prawniczy wietnamsko – polski
contract for the distribution of the succession estate
legal translation
language of contracts
legal language
Polish-Vietnamese legal translation
Vietnamese-Polish legal translation
Opis:
Przekład prawniczy wietnamsko-polski i polsko-wietnamski jest zagadnieniem rzadko poruszanym w literaturze przedmiotu. Jednym z dokumentów, które pojawiają się w obrocie prawnym są dokumenty spadkowe, w tym umowa o dział spadku. Wraz ze wzrostem liczby małżeństw polsko-wietnamskich rośnie potrzeba pogłębiania wiedzy w tym zakresie. W badaniach zastosowano następujące metody badawcze: (i) analizę tekstów porównywalnych w celu ustalenia ekwiwalentów funkcjonalnych, (ii) techniki zapewniania ekwiwalentów dla terminów i syntagm bezekwiwalentowych oraz częściowo ekwiwalentnych oraz (iii) metod przekładu mających zastosowanie do poziomu zdań. Porównanie wietnamskich i polskich umów o dział spadku wykazało dość duże podobieństwo na poziomie składniowym i semantycznym.
Vietnamese-Polish and Polish-Vietnamese legal translation is rarely discussed in pertinent literature. One of the documents which are executed in legal transactions in family law are contracts for the distribution of the succession estate. The increasing number of marriages concluded between Polish and Vietnamese citizens makes this type of document of interest of translators. The following research methods have been applied: (i) analysis of comparable texts, (ii) techniques of providing equivalents for non-equivalent or partially equivalent terms and syntagms, and (iii) methods of translation applicable to sentences. The comparison of Vietnamese and Polish contracts for the distribution of the succession estate has revealed significant similarities at the syntactic and semantic level.
Źródło:
Comparative Legilinguistics; 2015, 22, 1; 77-92
2080-5926
2391-4491
Pojawia się w:
Comparative Legilinguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy istnieje „etyczny ład” czy „społeczny chaos” podczas przekładania różnych jednostek leksykalnych? Próba analizy językoznawczej
Autorzy:
Hampl, Lubomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/449473.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
identification
interpretation
translation
Czech and Polish translation of the Bible
new collections of modern translation units
foreignization
domestication
folk terminology
identyfikacja
interpretacja
przekład
czeskie i polskie tłumaczenia
biblijne
nowe zbiory jednostek przekładowych
egzotyzacja
domestykacja
terminologia ludowa
Opis:
In the article the author attempts to present the translation process associated with the concept of “the triad”: identification – interpretation – translation (and the different variations of it). The author gives examples where cultural components also play a significant role in the reception of the translated text (the method of selecting between foreignization and domestication – including folk terminology). In the study, excerpts from different domains of the Holy Scriptures serve a purpose as research materials. The author notices that translation includes the signs of creativity, which give the translator the right for inventiveness and in some cases even free interpretation, which directly corresponds with the objective thesis about ethical and social frames over translation processes of management, especially in the field of written texts.
Źródło:
Polonia Journal; 2017, 5-6; 147-171
2083-3121
Pojawia się w:
Polonia Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tartan Polonaise: Scottish Crime Fiction in Poland
Autorzy:
Crickmar, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/915299.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
crime fiction
Scottish fiction
tartan noir
Polysystem Theory
dialect in translation
Denise Mina
translation into Polish
Opis:
This paper examines the position of contemporary Scottish crime fiction in the Polish polysystem. It investigates the definition of tartan noir and the challenges the genre poses in translation.Such concerns seem especially valid in the case of Denise Mina in whose Paddy Meehan series, next to the female protagonist, one of the most important characters is the city of Glasgow with its menacing architecture and the coarse language of its inhabitants. Thus the second part of this paper analyses the Polish translations of Mina’s trilogy in order to show how the dialect and other culture-specific items have been dealt with by two Polish translators.
Źródło:
Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics; 2014, 41, 1; 89-101
0072-4769
Pojawia się w:
Glottodidactica. An International Journal of Applied Linguistics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chronologia medica Bartłomieja Dylągowskiego — pierwsza polska historia medycyny i bibliografia medyczna z XVII wieku wraz z tekstem łacińskiego oryginału i przekładem na język polski
Chronologia medica by Bartłomiej Dylągowski — the First Polish History of Medicine and 17th-century Medical Bibliography Including the Original Latin Text and Polish Translation
Autorzy:
Wróblewski, Adam
Bieganowski, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/530725.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Historii Filozofii i Medycyny
Tematy:
Dylągowski
wiek XVII
Chronologia medica
historia medycyny
historia bibliografii medycznej
oryginał łaciński
polski przekład
XVIIth century
history of medicine
history of medical bibliography
latin text
polish translation
Opis:
Zaprezentowana została sylwetka Bartłomieja Dylągowskiego działającego w Krakowie w XVII w. Był on absolwentem Akademii Krakowskiej, gdzie z tytułem magistra ukończył Fakultet Filozoficzny. Posiadał także tytuł bakałarza medycyny. Miał również niższe święcenia kapłańskie. Był autorem trzech prac wydanych drukiem: Questio physica. De natura motus (wyd. 1634), Chronologia medica (wyd. 1635) oraz Syncretismus peripateticus (wyd. 1648). Jego praca Chronologia medica uznana jest za pierwszą historię medycyny oraz bibliografię medyczną w Polsce. W opracowaniach poświęconych Dylągowskiemu, poza informacjami biograficznymi dotyczącymi jego osoby, znaleźć można opisy wyglądu drukowanego wydania Chronologia medica oraz przegląd treści tego opracowania. Postanowiono zatem uzupełnić te wiadomości, umieszczając w aneksie tekst oryginalny (łaciński) oraz jego przekład na język polski.
The article presents Bartłomiej Dylągowski, who lived and worked in Kraków in the 17th century. He graduated from the Faculty of Philosophy of the University of Kraków with a master’s degree. He also obtained the title of bachelor of medicine and received minor holy orders. He was the author of three printed works, namely Questio physica. De natura motu (published in 1634), Chronologia medica (published in 1635) and Syncretismus peripateticus (published in 1648). His work Chronologia medica is considered the first history of medicine and medical bibliography in Poland. The literary sources devoted to Dylągowski include both information on his biography and descriptions of his printed work, Chronologia medica, with an outline of its content. Therefore, it was decided to supplement the above information with the original Latin text and a Polish translation of Chronologia medica in the annex to the article.
Źródło:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny; 2014, 77; 80-100
0860-1844
Pojawia się w:
Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poszukiwanie przyczyny różnic cerkiewnosłowiańskiego i polskiego tłumaczenia tekstu anafory Liturgii św. Bazylego Wielkiego
Autorzy:
Ławreszuk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167775.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
anafora św. Bazylego
język cerkiewnosłowiański
polski przekład
różnice w przekładach
źródła różnic
Anaphora of St. Basil
Church-Slavonic
Polish Translation
Source of Differences
Disparities in Translations
Opis:
The subject of the paper is to point out and explain the cause of disparities between Polish and Church Slavonic translations of the Anaphora Prayer of St. Basil the Great. We analyzed one of the most important liturgical texts, which stands at the center of Orthodox theologians and liturgists. The differences concern both the linguistic variations, differences related to the accepted source text, as well as those that change the meaning of the text.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2012, Język naszej modlitwy- dawniej i dziś, 3; 67-84
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Strategic Analysis of Translation Problems in a Polish Detective Novel: Seans w Domu Egipskim
Analiza strategiczna problemów tłumaczeniowych w polskiej powieści kryminalnej: „Seans w Domu Egipskim
Autorzy:
Piotrowska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955539.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
jednostka tlumaczeniowa
kulturem
powieść kryminalna
problem tłumaczeniowy
proces decyzyjny tłumacza
tłumaczenie polsko-angielskie
tłumaczenie strategiczne
cultureme
detective novel
Polish-English translation
strategic translation
translation problem
translation unit
translator's decision-making process
Opis:
The study explores the translator’s decision-making process and implementation of strategies and techniques in the English rendition of the contemporary Polish detective novel entitled Seans w Domu Egipskim. The main objective of the study is to analyse various translation problems, such as culturemes and idioms, and consider pragmatic gaps that may occur in their rendition from a language of limited diffusion, like Polish, to a dominating language, like English. Dynamic and contextualised strategic analysis conducted within the ARTS methodological framework and based on Pym’s minimalist competence model (2003) leads to observations on the nature of cultural knowledge, awareness of cultural meanings encoded in culturemes and pragmatic assumptions in intercultural communication. Conclusions from the conducted case study emphasize the mediating role of the translator in “playing the strategic translation game” and overcoming communicative barriers imposed by the cultural distance.
Artykuł ukazuje proces decyzyjny tłumacza oraz stosowanie strategii i technik przekładowychw tłumaczeniu na język angielski współczesnej polskiej powieści kryminalnej pt.,,Seans w Domu Egipskim”. Głównym celem studium jest przeanalizowanie problemów tłumaczeniowych, takich jak kulturemy lub idiomy oraz rozważenie luk pragmatycznych, które pojawiają się w procesie tłumaczenia powieści z polskiego na angielski. Dynamiczna i kontekstowa analiza strategiczna poprowadzona zgodnie z metodologią ARTS (badania w działaniu) oraz oparta na minimalistycznym modelu kompetencji według Pyma z 2003 roku, prowadzi do wniosków na temat istoty wiedzy kulturowej, świadomości znaczeń kulturowych zakodowanych w kulturemach, a także założeń pragmatycznych w komunikacji międzykulturowej. Wnioski z przedstawionego studium przypadku podkreślają mediacyjną rolę tłumacza podczas „strategicznej gry tłumaczeniowej” oraz w pokonywaniu barier komunikacyjnych wynikających z różnic kulturowych.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2021, 6, 2; 139-157
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczynek do tematu: przekład w systemie literatury. Przy okazji słoweńskiej wersji Dziennika Witolda Gombrowicza
Prispevek k temi: prevod v systemu kulture O slovenskem prevodu Dnevnika Witolda Gombrowicza
A Contribution to the topic: a translation in the system of culture About the Slovenian translation of Witold Gombrowicz’s Dziennik (Diary)
Autorzy:
Kopczyk, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487184.pdf
Data publikacji:
2009-10-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
polsko-słoweńskie tłumaczenie literackie
literatura polska
literatura słoweńska
dziennik
Polish-Slovene literary translation
Polish literature
Slovene literature
literary diary
Opis:
Predmet analize v pričujočem prispevku je slovenski prevod Dnevnika Witolda Gombrowicza (1904—1969). Prevod je specifične narave, saj je prevajalec v njem skrajšal izvirno besedilo — sam je torej odločal, kateri odlomki Dnevnika bodo na voljo bralcu. Avtor prispevka predpostavlja, da je na prevajalčeve odločitve vplivala njegova slovenska literarna zavest. V kontekstu slovenske literature deluje dnevnik predvsem kot pričevanje o določenem času, redkeje pa kot literarna zvrst, zato je skrajšanje izvirnega teksta postopek, ki ga prevajalci dopuščajo. Avtor prispevka nato najde primere, v katerih je skrajšanje izvirnika vendarle spremenilo njegovo sporočilo. V zaključku avtor ugotavlja, da je v primeru prevoda Gombrowiczevega Dnevnika upravičeno reči, da je njegov prevajalec hkrati soavtor besedila, saj se prevod zaradi njegovih odločitev v številnih odlomkih oddaljuje od izvirnika — obenem pa ponuja nove pomene. Na prevajalčeve rešitve je imelo brez dvoma velik vpliv dejstvo, da ima dnevnik kot literarna zvrst drugačen položaj v okviru izvirne in ciljne (v tem primeru slovenske) kulture.
The subject of the analysis made in the article is the translation of Witold Gombrowicz’s Diary (1904—1969) into the Slovenian language. This translation has a specific character, because the translator has shortened the original text — he decides what fragment of the work will reach the reader. The author of the article assumes that Slovenian literary consciousness is shown in the translator’s decision. With this in mind the Diary is treated mainly as a testimony of time, and less often as a literary piece, therefore intervention such as shortening is admissible. Then the author shows examples in which shortening the text changed its meaning. In the conclusions the author acknowledges that in the case of interpreting the translation, one can view the translator as a co‑author of the work. As a result of his decision the work strays in many places from the shape of the original — however it also creates separate senses. The translator’s solutions were determined by different location of this literary kind in the sphere of the Polish culture and the culture receiving the work (Slovenian).
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2009, 1, 1; 262-277
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proces – co nowego?
Autorzy:
Łukasz, Musiał,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897268.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Franz Kafka
The Trial
Polish translation
Bruno Schulz
Józefina Szelińska
anthroposophy
Rudolf Steiner
morphology of the folktale
Vladimir Propp
comparative mythology
Joseph Campbell
polski przekład
antropozofia
mitologia porównawcza
morfologia bajki
Opis:
In the first part, the article discusses selected aspects of the history of the first Polish translation of F. Kafka’s novel The Trial, and indicates that numerous and significant changes were introduced into it anonymously, starting from the first post-war issue in 1957. The author claims that in fact we are not dealing with one and the same translation, but a translation palimpsest. The second part of the article presents the interpretation of The Trial which states that while writing his novel Kafka considerably referred to the anthroposophical ideas included in the book How to Know Higher Worlds by Rudolf Steiner, then regarding that it analyzes The Trial as a variant of a folktale (a mythical story) about a hero based on the findings of Vladimir Propp (Morphology of the Folktale) and Joseph Campbell (The Hero with Thousand Faces).
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2016, 60(4 (455)); 83-94
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odczytując sens oryginału (na podstawie przekładu na język serbski i angielski "Poematu dla dorosłych" Adama Ważyka)
Прочитајући смисао оригинала (на основу превода на српски и енглески "Поеме за одрасле" Адама Важика)
Making out the sense (based on translations of Adam Wazyk’s "A Poem for Adults" into English and Polish)
Autorzy:
Haneczok, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486910.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
tłumaczenia z polskiego na chorwacki
tłumaczenia z polskiego na serbski
Adam Ważyk
преводи с пољског на енглески
преводи с пољског на српски
translation from Polish into English
translation from Polish into Serbian
Opis:
Когнитивна наука је основа овог чланка који покушава да ствара прототип савршене ситуације у преводу и затим категоризuje две такве ситуације: превод са пољског на српски и са пољског на енглески. Овај прототип је процес у коме преводилац нема проблема да нађе еквивалент речи, a читалац може да прочита у преводу смисао оргинала. Иако је ова савршена ситуација нестварна, различите ситуације превода могу бити класификоване као “бољи“ или „гори“ представници ове категорије. Чланак се фокусира на пољском, српском и енглеском језику и закључак је да превод са пољског на српски је бољи представник категорије него превод са пољскод на енглески. Деси се тако због тога да пољски и српски потиче из зaједничке групе словенских језика.
The article is based on cognitive science and tries to create a prototype of a perfect situation in translation and then categorize two of these situations: a translation from Polish into English and from Polish into Serbian. The prototype is a process in which the translator doesn’t find it difficult to find equivalents and the reader is able to understand the sense of the original. Although this perfect situation is unreal, different situations can be classified as “better” or “worse” representatives of it. As the article focuses on Polish, Serbian and English languages, the conclusion is that the translation from Polish into Serbian is a better representative of the category than the translation from Polish into English as the language relationship of the two former languages is stronger than the relationship between the two latter ones.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2011, 2, 1; 37-49
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanisława Grochowskiego Modlitwa Kazimierza ś[więtego], królewica polskiego, łacińskim rytmem przez tegoż świętego napisana i takimże na polskie przetłumaczona – dzieje i charakterystyka utworu, edycja krytyczna
Autorzy:
Wichowa, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1812183.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Stanisław Grochowski
Bernard z Morlas
poezja religijna XVI wieku
hymn Omni die dic Mariae – przekład polski
Bernard of Morlas
religious poetry of the 16th century
hymn Omni die dic Mariae – polish translation
Opis:
Ksiądz Stanisław Grochowski był wybitnym tłumaczem liryki religijnej. Dokonał przekładu z łaciny wszystkich hymnów kościelnych (Kraków 1598). Następnie w roku 1606 opublikował tłumaczenie fragmentu utworu Mariale Bernarda z Morlas (XII w.) czyli hymnu Omni die dic Mariae, w XVI wieku w Polsce uznawanego za dzieło św. Kazimierza. Było to wydanie bilingwiczne: tekst łaciński opracowany krytycznie przez Grochowskiego na podstawie dostępnych mu rękopiśmiennych przekazów i polski przekład poetycki tegoż autora wraz z nutami wybitnego kompozytora Diomedesa Catona. Edycja była pomyślana jako popularny śpiewnik przeznaczony do użytku wiernych Kościoła katolickiego, zaangażowanego w walce o rząd dusz z wyznaniami reformacyjnymi. Stanowiła dowód zaangażowania kapłana w walkę z kontrreformacją i ważny krok na drodze popularyzacji średniowiecznej modlitwy w renesansowej kulturze religijnej.
Father Stanisław Grochowski was an outstanding translator of religious poetry. He translated all the church hymns from Latin (Krakow, 1598). Then, in 1606, he published a translation of a fragment of the work Mariale by Bernard of Morlas (12th century); the hymn Omni die dic Mariae, in the 16th century in Poland considered to be the work of St. Kazimierz. It was a bilingual edition: a Latin text critically compiled by Grochowski on the basis of handwritten sources available to him, and a Polish poetic translation of the same author along with notes by the eminent composer Diomedes Caton. The edition was conceived as a popular songbook intended for use by the faithful of the Catholic Church, engaged in the struggle for souls with reformation denominations. It was a proof of the priest's commitment to the fight against the Counter-Reformation and an important step in the popularization of medieval prayer in the Renaissance religious culture.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum; 2020, 2, 31; 87-111
0860-7435
2450-1336
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The International Potential of the Polish Nineteenth-Century Novel – a Review of Grażyna Borkowska and Lidia Wiśniewska’s (eds.) Another Canon: The Polish Nineteenth-Century Novel in World Context
Międzynarodowy potencjał polskiej powieści dziewiętnastowiecznej – recenzja monografii zbiorowej pt. Another Canon: The Polish Nineteenth-Century Novel in World Context, pod redakcją Grażyny Borkowskiej i Lidii Wiśniewskiej
Autorzy:
Rokosz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2029664.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Henryk Sienkiewicz
Eliza Orzeszkowa
nineteenth-century Polish novel
reception
Polish literature in translation
polska powieść dziewiętnastowieczna
recepcja
literatura polska w tłumaczeniu
Opis:
The article is a review of Another Canon: The Polish Nineteenth-Century Novel in World Context, edited by Grażyna Borkowska and Lidia Wiśniewska, published in 2020 by Lit Verlag, Switzerland within the Polonistik im Kontext series. The first part of the monograph includes articles that provide a reinterpretation of selected novels (including Krasicki’s The Adventures of Mr. Nickolas Wisdom, Orzeszkowa’s On the Niemen, and Sienkiewicz’s Without Dogma) in relation to the main currents of world literature. The second part focuses on the reception of selected nineteenth-century Polish novels in Belarus, Bulgaria, Georgia, Russia, France, Spain, the United States, and Great Britain. The publication is aimed at raising the interest of non-Polish recipients in the nineteenth-century novels during a period when twentieth and contemporary Polish literature has already gained relative popularity abroad.
Artykuł jest recenzją monografii wieloautorskiej wydanej w 2020 r. przez szwajcarskie wydawnictwo LIT w ramach serii Polonistik im Kontext, poświęconej recepcji polskiej powieści dziewiętnastowiecznej za granicą. Autorami artykułów są poloniści związani z zagranicznymi ośrodkami akademickim. Pierwsza część zawiera współczesne analizy wybranych powieści (m.in. Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki Ignacego Krasickiego, Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej i Bez dogmatu Henryka Sienkiewicza) prowadzone w kontekście współistniejących nurtów literatury światowej. Artykuły zawarte w części drugiej dotyczą recepcji wybranych powieści w takich krajach, jak Białoruś, Bułgaria, Gruzja, Rosja, Hiszpania, Francja, Wielka Brytania i Stany Zjednoczone. Celem monografii jest zainteresowanie obcojęzycznych literaturoznawców polską powieścią dziewiętnastowieczną, w czasach, gdy dwudziestowieczna i współczesna literatura polska zyskała już za granicą znaczącą popularność. 
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 642-648
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemieckie composita jako jednostki słowotwórcze nacechowane kulturowo w przekładzie na język polski
German compound words as culturally marked word ‑formation units and their translation into Polish
Deutschen Komposita als kulturell geprägte Wortbildungseinheiten und deren Übersetzung ins Polnische
Autorzy:
Altmann, Jakob
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487229.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Komposita
deutsch ‑polnische Übersetzung
Wortbildung
Herztier
kulturelle Prägung
compound words
Polish ‑German translation
word formation
The Land of Green Plums
cultural imprint
Opis:
Der vorliegende Artikel behandelt das Thema der „Deutschen Komposita als kulturell gepräg‑ te Wortbildungseinheiten und deren Übersetzung ins Polnische“ am Beispiel von Herta Müllers Roman Herztier und dessen Übersetzung ins Polnische mit dem Titel Sercątko. Es werden dabei zunächst Komposita als solche — sowohl im Deutschen als auch im Pol‑ nischen — definiert sowie deren Funktionen und verschiedene Typen besprochen. Besonders im Blickpunkt stehen in diesem Zusammenhang Divergenzen im Bereich der in der jeweiligen Sprache verwendeten Begriffe (s. Zusammenrückung vs. zestawienie und zrost). Im praktischen, der Analyse der polnischen Herztier ‑Übersetzung gewidmeten Teil wird die Aufmerksamkeit des Lesers anfangs auf für die Übersetzung potenziell problematische Charakte‑ ristika von Herta Müllers Prosa gelenkt, um anschließend konkrete Textpassagen vergleichend zu analysieren. Dabei kann Folgendes festgestellt werden: die typisch deutschen Komposita können nicht ohne Bedeutungsverschiebungen ins Polnische übertragen werden, es werden dafür nämlich teils univerbierende, teils multiverbierende Konstruktionen verwendet, wodurch jedoch ein großer Teil der Bildlichkeit verloren geht. Viele dieser Komposita sind kulturell geprägte Wendungen, wie z.B. Patentstrümpfe oder Essenskarte, die nicht eins zu eins ins Polnische übertragen werden können. Nichtsdestotrotz hat die Übersetzerin gute translatorische Lösungen gefunden, was man teilweise mit Parallelen zwischen den kulturellen (mit dem Leben in der Rumänischen Volksre‑ publik zusammenhängenden) Erfahrungen Müllers und den der Übersetzerin Alicja Buras (in der Polnischen Volksrepublik aufgewachsen) erklären kann.Alles in allem, können wir in der polnischen Übersetzung den klaren Versuch erkennen, die goldene Mitte zwischen covert translation und overt translation zu finden, wobei Letztere überwiegt.
This article deals with the topic of German compound words as culturally marked word‑ ‑formation units and their translation into Polish, based on the example of the translation of Herta Müller’s novel Herztier (The Land of Green Plums). Firstly, the author specifies compound words as such — in German and Polish, as well as their differing functions and types. Under focus especially are the divergences in the area of the terms used in each language (cf. Zusammenrückung vs. zestawienie and zrost). In the beginning of the practical part, which is dedicated to an analysis of the translation into Polish, the attention of the reader is directed to the potentially problematic characteristics of Herta Müller’s prose, which can appear during the process of translation. In this regard, we can state: that the typical German compound words cannot be translated into Polish without semantic displacements, for the translation it is necessary to use partly uni ‑ and partly multi‑verbated constructions. However, this results in the loss of an important degree of imagery. Many of these compound words are culturally marked collocations, e.g. Patentstrümpfe or Essenskarte, which cannot be translated faithfully into Polish. Nevertheless, one can say that the translator has found satisfactory translational solutions, which we can partially explain as parallels between the cultural experiences of Herta Müller (her life in the Romanian People’s Republic) and of the translator, Alicja Buras (raised in the Polish People’s Republic). All in all, we can recognise in the Polish translation the clear effort to find the golden mean between the so ‑called covert translation and overt translation, with the second one dominating.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2016, 7, 1; 327-350
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Peryferyjna obecność. Problem recepcji literatury staroserbskiej w Polsce
Peripheral Presence. A Problem of Reception of the Old Serbian Literature in Poland
Периферијско присуство. Проблем рецепције старе српске књижевности у Пољској
Autorzy:
Lis-Wielgosz, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487282.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
проблем превода
рецепција
пољски преводи
православни Словени
стара српска књижевност
Slaviae Orthodoxae
Slaviae Latinae
периферија
генологија
problem of translation
reception process
Polish translation
Orthodox Slavs
old Serbian literature
circle of the Slaviae Orthodoxae
circle of the Slaviae Latinae
peripheral character
literary genetics
Opis:
In the article, a problem of translation of the old Serbian literary texts into Polish is discussed together with the basic mechanisms of the reception process of creativity revealed by the Orthodox Slavs from the Balkan region, that is, in other words, the works arisen in the circle of the Slaviae Orthodoxae and their presence in the Polish culture’s space which belonged to the circle of the Slaviae Latinae. The considerations regard the essence and function of translation, presence and absence of translated literature - its initial version in the target space, and their foundation is located in the collections of translations existing in the Polish reading circuit. The issue of the presence or position of the old South Slavonic literatures, namely, the old Serbian texts in their Polish translation, is featured in several possible perspectives. The problem is exposed in the aspect of these texts’ peripheral character and literary genetics. By dint of the first reference, a phenomenon of asymmetry in the realm of translated literatures is emphasized, which results from the domination of the so-called world literatures and the marginalization of the so-called small literatures along with the translated literary texts’ place - their initial (Old Church Slavonic) status from the view-point of the target (Polish) culture’s space, and their situation in this specific polysystem. The genetic studies’ path, however, is used in order to expose a form of the translated literature’s presence (old Serbian texts in their Polish translation), and to indicate the strategy of its introduction, namely, anthology as a supporting platform of the initial (source) literature in the space of the target culture together with its presentation, dialogical, and intercultural function derived from the authorized genre. In the article’s conclusion, the author accentuates the fact that the collections or individual publications of the old Serbian works, omitting various values of the particular projects and realizations, exist in the Polish reading circuit in order to reflect largely their presence status, knowledge, and need for those concrete South Slavonic literature.
In the article, a problem of translation of the old Serbian literary texts into Polish is discussed together with the basic mechanisms of the reception process of creativity revealed by the Orthodox Slavs from the Balkan region, that is, in other words, the works arisen in the circle of the Slaviae Orthodoxae and their presence in the Polish culture’s space which belonged to the circle of the Slaviae Latinae. The considerations regard the essence and function of translation, presence and absence of translated literature - its initial version in the target space, and their foundation is located in the collections of translations existing in the Polish reading circuit. The issue of the presence or position of the old South Slavonic literatures, namely, the old Serbian texts in their Polish translation, is featured in several possible perspectives. The problem is exposed in the aspect of these texts’ peripheral character and literary genetics.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 1; 147-171
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O najnowszej historii Polski dla Rosjan. Studium pewnej strategii translatorskiej
Making the Most Recent History of Poland Accessible for Russians. A Study of a Selected Translation Strategy
Autorzy:
Lewicki, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031473.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
translation
translation strategy
Polish history
Russian language
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 1; 95-106
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alle Wege führen nach Rom? Die Entscheidungen des Übersetzers Olaf Kühl am Beispiel des Romans „Wie ich Schriftsteller wurde. Versuch einer intellektuellen Autobiographie“ von Andrzej Stasiuk
All roads lead to Rome? Olaf Kühl’s translatory decisions on the example of the novel “How I became a writer: an attempt at an intellectual autobiography”
Autorzy:
Sulikowska-Fajfer, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1191733.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
translation
translations strategies
culture translation
Polish literature
Opis:
This article discusses the strategies that may be used during the process of translation of a literary work. It will be shown that the translators’ choices are context driven. The starting point for an analysis are four theoretical approaches to translation strategies (Markovina 1993, Koller 2004, Gercken 1999 and Hejwowski 2006). The analysis of the translator’s choices will be carried out at the example of Andrzej Stasiuk’s novel “Jak zostałem pisarzem. Próba autobiografii intelektualnej” translated into German by Olaf Kühl.
Źródło:
Studia Translatorica; 2020, 11; 165-176
2084-3321
2657-4802
Pojawia się w:
Studia Translatorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fonosfera w rosyjsko-polskiej perspektywie przekładowej
Phonosphere in Russian-Polish perspective of translation
Autorzy:
Wawrzyńczyk, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481459.pdf
Data publikacji:
2009-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Phonosphere
Russian
Polish
translation
Opis:
The subject of the paper is phonosphere in Russian-Polish translation of literary texts.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2009, 1, XIV; 521-527
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literackie przekłady i formy prezentacji twórczości Olgi Tokarczuk w Chinach
Literary Translations and Forms of Presenting Olga Tokarczuk’s Works in China
Autorzy:
Lan, Wu
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532880.pdf
Data publikacji:
2021-09-14
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Olga Tokarczuk
Nobel Prize for literature
reception of Polish literature in China
Chinese publishing market
translation of Polish literature into Chinese
Opis:
The article chronologically reconstructs the process of reception of Olga Tokarczuk’s prose in China with particular focus on the period after she received the Nobel Prize for Literature. The author invokes utterances of the translators, publishers and critics to demonstrate how Tokarczuk’s works fare on the Chinese book market in terms of marketing, in the context of sales results and their presence online, which elements of her writings are closest to the Chinese readers and why, what global literary and cultural discourses her work is assigned to and what challenges the Chinese translators are faced with when translating her prose.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2021, 40; 153-179
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Swedish trail of the Polish translation of „Anne of Green Gables” by Rozalia Bernsteinowa
Na szwedzkim tropie „Ani z Zielonego Wzgórza”. O przekładzie Rozalii Bernsteinowej
Autorzy:
Oczko, Piotr
Nastulczyk, Tomasz
Powieśnik, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2090043.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
20th century Canadian literature
juvenile fiction
English literature in Polish translation
Rozalia Bernsteinowa
L.M. Montgomery (1874–1942)
Anne of Green Gables
Ania z Zielonego Wzgórza
studia przekładoznawcze
literatura dla dzieci i młodzieży
Opis:
Anne of Green Gables by L.M. Montgomery (1908) enjoys unprecedented popularity in Poland and has played a considerable role in the shaping of modern Polish culture. As many as fourteen different translations of the fi rst volume of the series have been published; moreover, there exists an active Polish fandom of Montgomery’s oeuvre. The authors of this article briefl y discuss the cultural and social aspects of this phenomenon which was triggered off in 1911 by Rozalia Bernsteinowa’s Polish translation of Anne of Green Gables. Her translation, still regarded as the canonical text, greatly altered the realities of the original novel. As a result, in Poland Anne of Green Gables has the status of a children’s classic, whereas readers in the English-speaking world have always treated it as an example of the sub-genre of juvenile college (school) girls’ literature. The identity of the Polish translator of L.M. Montgomery’s book remains a mystery, and even the name on the cover may well be pen name (though, at any rate, it strongly suggests that she must have belonged to the Jewish intelligentsia of the early 20th century). What we do know about her for fact is that she was a translator of German, Danish, Swedish, Norwegian and English literature. Comparing Rozalia Bernsteinowa’s Polish text to its English original has been a subject of many Polish B.A. and M.A. theses. The argument of this article is that her key reference for was not the English text, but that of the fi rst Swedish translation by Karin Jensen named Anne på Grönkulla (1909).
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 3; 261-280
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Come tradurre la metafora? Analisi cognitiva delle espressioni metaforiche nell’originale e nelle traduzioni di “Brave New World” di Aldous Huxley
How to translate metaphors?: A cognitive analysis of some metaphoric expressions based on the original and translations of “Brave New World” by Aldous Huxley
Autorzy:
Prysok, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341236.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Metaphor
translation
English
Italian
Polish
Opis:
Metaphor, although by many still associated exclusively with poetic and artistic language, is a ubiquitous phenomenon. According to Lakoff and Johnson (1980), it plays a key role in understanding of the world. Metaphors, the use of which we often do not realise, also facilitate everyday communication. The aim of this research is to answer the question: in what way metaphors change in the process of translation? The analysis covers selected examples of metaphorical expressions taken from the original novel by Aldous Huxley “A Brave New World” in English, and its translations in Italian and in Polish. The comparison of the three language versions is intended to show similarities and differences both on the lexical and cognitive levels, as well as to identify the translation techniques used.
Źródło:
Neophilologica; 2022, 34; 1-18
0208-5550
2353-088X
Pojawia się w:
Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Диалектная лексика рассказов Василия Шукшина в переводах на польский язык
Dialect Lexis in the Short Stories of Vasily Shukshin and Their Translation into Polish
Autorzy:
Tołkaczewski, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16538407.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
dialect lexis
short stories
translation
translation equivalent
the Polish language
Opis:
The article characterises the artistic language of Vasily Shukshin, laying special emphasis on the role of dialectisms in his short stories, as well as in literature in general. However, the main focus of the article is to point out and analyse the types of equivalents that were used in the Polish renditions by the following translators: I. Bajkowska, Z. Gadzinianka, J. Landesberg, K. Latoniowa, T. G. Lipszyc, E. Niepokólczycka, J. Olszowska, I. Piotrowska, B. Reszko, D. Rymsza‑Zalewska, I. Szpak, A. Wolnicka. Translators utilise various translation equivalents but they do not fully recreate the qualities of the original units. Translators predominantly tend to convey the denotative meaning. As a result translations lose the local flavour of a Siberian village.
Źródło:
Slavia Orientalis; 2022, LXXI, 4; 869-886
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Normy wstępne w bezpośrednim przekładzie literatury polskiej na europejski portugalski w latach 1985–2010
Preliminary norms in direct Polish‑European Portuguese literary translation in the period between 1985 and 2010
Autorzy:
Fernandes Swiatkiewicz, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511708.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
preliminary norms
translation
Polish literature
Portugal
Opis:
The present study falls within the scope of research dedicated to external history of literary translation and applies the framework designed by Gideon Toury (1995/2012), which has a historical, empirical, descriptive and explanatory character. It reconstructs preliminary norms in direct Polish‑European Portuguese literary translation in the period between 1985 and 2010, by investigating (1) the nature of translation policy in Portugal concerning Polish literature, and (2) the reasons for choosing a direct translation of Polish literature into European Portuguese. Following the latest trends, special attention is given to the translators’ biography since translators are bridge‑builders between cultures.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2018, 1 (21) Pomiędzy Polską, Portugalią i Brazylią. Literatura – kultura – język – edukacja; 69-84
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Napisy filmowe jako źródło ekwiwalentów przekładowych w polsko-czeskim korpusie równoległym InterCorp
Autorzy:
Charciarek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1026542.pdf
Data publikacji:
2021-05-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
OpenSubtitles
InterCorp
translation equivalence
Czech
Polish
Opis:
The article focuses on using film subtitles in the process of establishing Polish-Czech language pairs. Research material comes from the resources of the OpenSubtitles website with non-professional subtitling. The research material was analysed using KonText – the main search tool in InterCorp. As a starting point, the author analysed a dictionary entry for the Polish exclamation cholera in a traditional Polish translation dictionary like Polish-Czech Dictionary (Oliva). It presents translation equivalents in translation pairs such as cholera – sakra, hergot, do cholery – do hajzlu, idź do cholery – táhni ke všem čertům, do jasnej cholery – k sakru, do hajzlu, cholera mnie bierze – čerti mě berou. All the translation equivalent pairs have been analysed using the corpus analysis with three functionalities available in the KonText search engine: type of question (typ dotazu), content of the equivalent (obsahuje), and limiting search (omezit hledání). The conducted corpus analysis allowed for the verification of information in the traditional dictionary, but also to find newequivalents that have not been registered yet which could also be used in translation.
Źródło:
Studia Rossica Posnaniensia; 2021, 46, 1; 39-49
0081-6884
Pojawia się w:
Studia Rossica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recepcja literatury polskiej w Chinach: teoria i dzieje
Reception of Polish Literature in China: theory and history
Autorzy:
Yinan, Li
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510783.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Polish literature
reception
translation
literary criticism
Opis:
Polish literature is popular in China. For over a hundred years some 330 works of Polish literature have been published in China along with hundreds of critical works. The article aims at presenting the reception of Polish literature inChina, it discusses issues such as: the history of translation, the selection of translated works and translators’ interests, interpretation of the works and their significance for both Polish literature and Chinese society.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2016, 2(18); 171-185
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korpus równoległy InterCorp w leksykografii przekładowej – możliwości i ograniczenia
InterCorp Parallel Corpus in Translation Lexicography – Opportunities and Limitations
Autorzy:
Charciarek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798545.pdf
Data publikacji:
2019-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
: leksykografia przekładowa; korpus równoległy InterCorp; ekwiwalencja przekładowa; frazemy; język czeski; język polski
translation lexicography; Intercorp parallel corpus; translation equivalence; phrasemes; Czech; Polish
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest teoretycznej refleksji nad wykorzystaniem korpusu równoległego InterCorp w leksykografii przekładowej. Opisano zasoby tekstowe i specyfikę poszczególnych modułów językowych korpusów równoległych: polskiego, czeskiego i rosyjskiego. Wskazano zarówno zalety, jak i wady poszczególnych dwujęzycznych korpusów równoległych: polsko-czeskiego, polsko-rosyjskiego i czesko-rosyjskiego. Wśród kwestii teoretycznych skupiono się głównie na zagadnieniu ekwiwalencji przekładowej i jej kryteriach w odniesieniu do materiału korpusowego, zawierającego w większości przekłady. Wykazano wciąż wzrastającą przydatność korpusu równoległego InterCorp w leksykografii przekładowej.
The article is devoted to theoretical considerations related to the use of InterCorp parallel corpus in the translation lexicography. It provides a description of text resources and specificity of particular linguistic models of paralel corpora: Polish, Czech and Russian. As well as this, advantages and disadvantages of bilingual paralel corpora (Polish-Czech, Polish-Russian and Russian-Czech) are discussed. Theoretical issues focus mainly on translation equivalence and its criteria in reference to the corpus resources including mostly translations. The study proves increasing usability of the InterCorp parallel corpus in translation lexicography.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 79-92
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le traduzioni polacche delle novelle di Grazia Deledda (1906–1939)
Polish Translations of Grazia Deledda’s Short Stories (1906–1939)
Autorzy:
Łukaszewicz, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670928.pdf
Data publikacji:
2024-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Grazia Deledda
short stories
literary translation
translation from Italian into Polish
literary image
novelle
traduzione letteraria
traduzione dall’italiano al polacco
immagine letteraria
Opis:
The paper is devoted to the editorial and translation history of Grazia Deledda’s short stories in Poland before the Second World War, a topic barely touched upon in scholarship so far. I establish which original collections were most successful and examine the circumstances of the publication of the translations, taking into consideration the translators and the profiles of the journals that published the eleven translated short stories. My study of the translations themselves focuses on the translators’ approach to Italian and Sardinian nature and culture and identifies elements that were eliminated, reproduced without explanation, or explained by means of notes. My findings are that only one translation is equipped with footnotes, that the local colour is largely rendered in translation, and that major losses in translation include some elements of descriptions of landscapes and characters.
Il saggio è dedicato alla fortuna editoriale e traduttiva della novellistica deleddiana in Polonia prima della Seconda guerra mondiale, un argomento finora poco studiato. Si stabilisce quali siano state le raccolte originali più fortunate; si esaminano altresì le circostanze della pubblicazione delle traduzioni, prendendo in considerazione le figure dei traduttori e il profilo delle riviste che hanno accolto le undici novelle tradotte. Lo studio delle traduzioni si focalizza sull’approccio dei traduttori nei confronti della natura e della cultura italiana e sarda per approfondire la questione delle scelte traduttive. Ci si chiede in particolare quali elementi sono stati eliminati, quali invece sono stati riprodotti senza spiegazioni o spiegati con uso di note. L’indagine qui condotta ha portato alla conclusione che solo una fra le traduzioni esaminate contiene delle note à piè di pagina, che il colorito locale è stato in gran parte rispettato e che le perdite interessano maggiormente gli elementi descrittivi relativi a paesaggi e personaggi.
Źródło:
Italica Wratislaviensia; 2024, 15.1; 105-126
2084-4514
Pojawia się w:
Italica Wratislaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Normy ogólne czy przepisy ogólne – refleksje po zmianie nazwy Księgi I Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku w polskim przekładzie z 2021 roku
General Norms or General Rules – Reflections after the Renaming of Book I of The 1983 Code of Canon Law in the 2021 Polish Translation
Autorzy:
Przytulski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233974.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nowe polskie tłumaczenie Kodeksu prawa kanonicznego
teoria prawa
teoria prawa kanonicznego
normy ogólne
przepisy ogólne
przepis a norma
new Polish translation of the Code of Canon Law
theory of law
theory of canon law
general norms
general rules
rule vs. norm
Opis:
W prezentowanym opracowaniu przedmiotem zainteresowania autora stała się zmiana nazwy I Księgi Kodeksu prawa kanonicznego w najnowszym polskim przekładzie (z 2021 r.) – „Normy ogólne” zmieniono na „Przepisy ogólne”. Rozważania rozpoczęła charakterystyka przepisów o charakterze generalnym sprzed Kodeksu. Następnie poddano krytyce aktualną typiczną nazwę De normis generalibus. Wskazując na komentatorów z romańskiego kręgu kulturowego, autor zasugerował, że posługujący się łaciną ustawodawca kościelny, tak jak i wspomniani kanoniści, mógł postrzegać normę jako przepis. Dalsze omówienie przedstawiło występujące w Kodeksie innego typu przepisy ogólne i ich relację do Księgi I, a także z aspektu teorii prawa ukazało relację przepisu do normy. Według autora, zmiana nazwy tej księgi w nowym tłumaczeniu Kodeksu jest właściwa.
In the presented study the subject of the author’s interest became the change of the name of Book I of the 1983 Code of Canon Law in the latest Polish translation (of 2021) – “General Norms” was changed to “General Rules”. The considerations started with the characterisation of the regulations of general character before the Code, followed by a criticism of the current typical name De normis generalibus. Pointing to Romance commentators, the author suggested that the Latin-speaking ecclesiastical legislature, like the aforementioned canonists, may have perceived the norm as a rule. A further discussion presented other types of general rules in the Code and their relation to Book I, and from the aspect of legal theory showed the relation of the rule to the norm. According to the author, the renaming of this book in the new translation of the Code is appropriate.
Źródło:
Kościół i Prawo; 2022, 11, 2; 27-43
0208-7928
2544-5804
Pojawia się w:
Kościół i Prawo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sztuka starości. Dwa późne wiersze Pära Lagerkvista w kontekście liryku ***I’ sto rinchiuso come la midolla… Michała Anioła Buonarrotiego
The art of old age. Two late poems by Pär Lagerkvist in the context of one poem ***I’ sto rinchiuso come la midolla… by Michelangelo Buonarroti
Autorzy:
Szewczyk-Haake, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373812.pdf
Data publikacji:
2020-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
Pär Lagerkvist Aftonland – interpretation
Michelangelo Buonarroti – poetry
Michelangelo Buonarroti – in contemporary poetry
comparative literature
Pär Lagerkvist –
Polish translation
Pär Lagerkvist Aftonland – interpretacja
Michał Anioł Buonarroti – poezje
Michał Anioł Buonarroti – wpływ na poezję współczesną
komparatystyka literacka
Pär Lagerkvist – tłumaczenia na język polski
Opis:
The subject of this article is an analysis of two poems by Pär Lagerkvist from his late book Aftonland (1953) in a context which has not been considered in previous research, i.e. a poem I’ sto rinchiuso come la midolla… by Michelangelo Buonarroti. In his poems about old age and the aging artist, Lagerkvist is close to some of the crucial poetic images drawn by Michelangelo – an artist whom the Swede highly esteemed. Additionally, a Polish translation of the two poems (Gammal genius. Vid färdens sista rast…) is proposed.
Źródło:
Studia Scandinavica; 2020, 4, 24; 71-79
2657-6740
Pojawia się w:
Studia Scandinavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eufemizacja w przekładzie (na materiale języka czeskiego)
Euphemization in translation (on Czech material)
Autorzy:
Dembska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/908904.pdf
Data publikacji:
2019-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
euphemization
taboo
translation
Czech language
Polish language
Opis:
Niniejszy artykuł dotyczy zagadnienia eufemizacji w przekładzie z języka czeskiego na polski. Materiał badawczy został wyekscerpowany z czeskojęzycznej literatury pięknej za pośrednictwem korpusu językowego InterCorp, stanowiącego integralną część Czeskiego Korpusu Narodowego i dającego możliwość analizy tekstów pod względem ekwiwalencji przekładowej.    Autor skoncentrował swoją uwagę na sposobach przekładu dwóch wybranych leksemów (srát, děvka) oraz wyrażenia przyimkowego (do prdele), które są rejestrowane w słownikach języka czeskiego z kwalifikatorem wulgarności lub grubiańskości. Analiza wykazała, że większość tłumaczy dokonuje tzw. „higienizacji przekładu”, unikając bezpośredniej ekwiwalencji kłopotliwych leksemów przy zastosowaniu procesu eufemizacji, czego rezultatem nie zawsze jest jednak eufemizm sensu stricto (jednostka leksykalna). W prezentowanym artykule została podjęta próba ustalenia przyczyn powodujących omawiany proces.
This article deals with the concept of euphemization in translation from Czech to Polish. The study material consists of excerpts from literary classics written in the Czech language obtained from the parallel corpus InterCorp, which constitutes an integral part of the Czech National Corpus and provides an opportunity to analyse texts with respect to translation equivalence.    The author concentrates on the methods of translation of two selected lexemes (srát, děvka) and a prepositional phrase (do prdele) which are registered in Czech dictionaries and are qualified as vulgar or rude. Upon the analysis it emerged that the majority of translators ‘hygienize the meaning’ in translation, avoiding straightforward equivalence of the problematic lexemes by applying the process of euphemization, the outcome of which, though, is not always a euphemism sensu stricto (lexical unit).    In the presented article an attempt is made at establishing the reasons for the said process.
Źródło:
Bohemistyka; 2019, 4; 460-474
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La letteratura italiana nelle scuole polacche: Pinocchio forever?
Italian literature in Polish schools: Pinocchio forever?
Autorzy:
Łukaszewicz, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/446300.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Carlo Collodi
Pinocchio
literature
Italian
Polish
translation
Opis:
This article presents aspects of the way Pinocchio is known and understood in Poland, based on the availability and use of Italian literature in primary and secondary schools in that country since the Second World War. It focuses on the paratexts and contexts of the last two translations of Collodi’s masterpiece, particularly the translation by Jarosław Mikołajewski with illustrations by Roberto Innocenti, published in 2011.
Źródło:
Italica Wratislaviensia; 2013, 4; 141-158
2084-4514
Pojawia się w:
Italica Wratislaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola stereotypu w kształtowaniu polifonicznego uniwersum literackiego i kulturowego na przykładzie oryginału i polskiego przekładu "Mostu na Drinie" Ivo Andricia
Uloga stereotipa u oblikovanju polifonog književnog i kulturnog univerzuma na primjeru originala i poljskog prijevoda "Na Drini ćuprija" Ive Andrića
The role of stereotypes in shaping the polyphonic literary and cultural universe based on the example of the original and Polish translation of Ivo Andric’s novel "The Bridge on the Drina"
Autorzy:
Czerwiński, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486894.pdf
Data publikacji:
2013-07-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Ivo Andrić
przekład na polski
stereotypy w tłumaczeniu
the imaginary aspect of culture
prijevod na poljski
stereotipi u prijevodu
imaginarij kulture
translation into Polish
stereotypes in translation
Opis:
U članku se analizira pitanje stereotipā koji se javljaju u originalnom tekstu Ive Andrića "Na Drini ćuprija" i u poljskom prijevodu Haline Kalite. Kako je svijet Andrićevog romana smješten u izuzetno hibridno, pogranično tlo, transfer smisla u okvir novog jezika, ovdje: poljskog, mora se realizirati u adaptaciji određenih kulturnih matrica i jezičnih jedinica. U istraživanju se pokušava obratiti pozornost na neprikladnost obaju imaginarija (bosanskohercegovačkog i poljskog) te na prividnu ekvivalenciju leksičkih jedinica, a također i na ulogu različitih čitateljā koji, imajući na raspolaganju vlastite kulturno determinirane predožbe/stereotipe, na drugačije načine pristupaju interpreatiji književnog djela.
In this article, the question of various stereotypes present in the original and Polish translation (translated by Halina Kalita) of Ivo Andric’s novel "The Bridge on the Drina" is taken into consideration. Since the universe of Andric’s book is located in the extraordinarily complex hybrid borderland of Bosnia, the very transfer of semantic sense into the new language, here: the Polish language must be realized within the adaptation of certain cultural matrixes and linguistic items. In this research article, several questions are analyzed: the lack of similarity between the Bosnian and Polish cultural universes, the apparent equivalence of linguistic items, and the role of various readers who — bearing their own cultural imaginations/ stereotypes — interpret the book in different ways.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2013, 4, 1; 19-36
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekłady polskich książek dla dzieci o tematyce proekologicznej i środowiskowej w Korei Południowej
Translations of Polish pro-ecological and pro-environmental books for children in South Korea
Autorzy:
Hajduk-Gawron, Wioletta
Kim, Younghwa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954018.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Polish literature for children and young adults in South Korea
reception of Polish literature in the world
translation of Polish literature
ecological education
Anthropocene
translational explication
picture book
Opis:
This article discusses the introduction of Polish books to children and young adult readers in South Korea. Its particular focus is on picture books which address environmental issues. Wioletta Hajduk-Gawron and Younghwa Kim examine the conditions favourable to the presence of translations of Polish books on the Korean publishing market, the phenomenon of the picture book and the values of eco-education through literature. Using several books as examples, the authors conduct a sample analysis of the chosen strategies used by publishers in the selection of books to be translated. They also examine strategies used in adapting a Polish book for the different cultural context; these strategies involve explication and textual or graphic modifications.
Źródło:
Paidia i Literatura; 2021, 3; 1-13
2719-4167
Pojawia się w:
Paidia i Literatura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konceptualizacja wspomnień w polskim i rosyjskim przekładzie autobiografii Vladimira Nabokova Speak, memory. An Autobiography Revisited
The conceptualization of memories in the Polish and Russian translations of Vladimir Nabokov’s autobiography Speak, memory: An Autobiography Revisited
Autorzy:
Letka-Spychała, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482025.pdf
Data publikacji:
2018-03-30
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
memories
conceptualization
translation
Polish
Russian
Vladimir Nabokov
Opis:
The main aim of this article is to analyze the conceptualization of memories in VladimirNabokov’s memoir, Speak memory: An Autobiography Revisited and its Polish and Russian translations.The article uses the devices of cognitive linguistics. Nabokov’s text contains three types of conceptual metaphors based on visual effect: MEMORIES ARE A SERIES OF FLASHES,MEMORIES ARE PERSONAL GLIMMERS and TO RECOLLECT IS TO JOURNEY BACK.Such metaphorical images are conveyed in translations in which many semantic shifts and transformations occur.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2018, 1, XXIII; 113-122
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Программа для установления переводных эквивалентов Treq: преимущества и недостатки
Treq – a tool for searching translation equivalents: benefits and shortcomings
Autorzy:
Charciarek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022164.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Treq
InterCorp
translation equivalence
Czech
Polish
Russian
Opis:
The article presents how the Treq corpus tool can be used in translation and lexicography. It also provides a description of Polish, Czech and Russian text resources found in the Interpcorp parallel corpus as well as Treq features. Furthermore, the article provides specific examples illustrating how the Treq application can be used in Polish-Czech and Russian-Czech translation lexicography. The author uses samples of translation including single and multi-word units in order to show benefits and shortcomings of the Treq application.
Źródło:
Studia Rossica Posnaniensia; 2020, 45, 1; 121-132
0081-6884
Pojawia się w:
Studia Rossica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Języki pisarzy polskich i dwukulturowych, czyli na ile literatura polska była i jest wielokulturowa
The languages of Polish and bicultural writers. Was (and is) Polish literature a multicultural one?
Autorzy:
Skwara, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511297.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Polish literature
world literature
multiculturalism
self-translation
Opis:
The author of the article focuses on Polish writers that intentionally create their works simultaneously in Polish and in languages other than Polish, situating their creativity directly in European and world literature. She also discusses the case of bicultural authors whose creativity emanates from Polish culture but for whom Polish was only one of the languages they based their literature on. While listing such examples, the author considers the possibility of interpreting such works and placing them in the discourse of world literature.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2016, 2(18); 31-46
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transformacja immanentną cechą przekładu tekstu specjalistycznego - na podstawie polskiego tłumaczenia Koranu z 2. połowy XVI w.
Transformation as an immanent feature of the translation of a specialized text - based on Polish translation of Koran of the second half of the sixteenth century
Autorzy:
Kulwicka-Kamińska, Joanna
Lewicka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568199.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
history of Polish
semantics
lexicography
translation
religious terminology
Opis:
The article puts forward a thesis that the work of Tatar translators of Koran in the second half of the sixteenth century, within the scope of the received interpreter's strategies, chosen methods and ways of translation, and the degree of the original's transformation implied by them, suits the rules of scholarly, humanistic text. Exemplary evidence is provided by Muslim terminology excerpted from two copies of original Tatar tefsir. It is pointed out that the translation of Muslims' holy book is characterized both by faithfulness to the original, expressed (among other things) by the lack of equivalence, and also by many modifications of the Arabic source. Those features are considered to be important indicators of the translation of a specialized text.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2012, 2(8); 65-75
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les stratégies d’adaptation de quelques tragédies de Pierre Corneille dans le courant classiciste en Pologne (XVIIIe et XIXe siècles)
Adaptation strategies of Cornelian tragedies in the classical movement in Poland (18th and 19th century)
Autorzy:
Bajer, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1050893.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
theatrical translation
tragedy
classicism
Pierre Corneille
Polish Enlightenment
Opis:
The study discusses general rules of transforming Pierre Corneille’s texts in the transposition process, so as to fit the linguistic and cultural context of Polish classicism. The analysis concerns translations and adaptations following the first reception period of Corneille’s works in seventeenth-century Poland. These include: “Otto” by Stanisław Konarski, “Herakliusz” by Tomasz Aleksandrowicz from the years 1744-1749 (the second Polish reception period of Corneille’s works), “Cynna” by Franciszek Godlewski, as well as “Cynna” and “Horacjusze” by Ludwik Osiński from the years 1802-1808 (the third reception period). In the 18th century, the strategy of emphasizing didactic elements of texts is dominant. In 19th century, the authors strengthen suspense and the element of surprise; Aleksandrowicz uses prose and Osiński simplifies classical rhetoric. All of the translators share the ambition of enriching the Polish language and creating the tragic canon.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2014, 41, 2; 125-139
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wertując słownik rosyjsko-polski Piotra Dubrowskiego. (Uwagi o XIX-wiecznym warsztacie leksykograficznym i o wizerunku ówczesnej polszczyzny)
Scanning the Russian-Polish Dictionary by Peter Dubrowski.(Notes on the Inineteenth-Century Lexicographical Workshop and the Image of the Polish Language of That Time)
Autorzy:
Mędelska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031542.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
nineteenth-century translation lexicography
Russian-Polish dictionary
nineteenth-century Polish langauge
Źródło:
Slavia Orientalis; 2019, LXVIII, 4; 699-719
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karl Dedecius – przyczynek do recepcji post mortem
Karl Dedecius – Beitrag zur Rezeption post mortem
Karl Dedecius – The Post Mortem Recognition Tribute
Autorzy:
JAROSZ-SIENKIEWICZ, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784294.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Karl Dedecius
Rezeption post mortem
Czesław Miłosz
Zbigniew Herbert
Übersetzung polnischen Literatur
deutsch-polnische Beziehungen
Heinz Piontek
recepcja post mortem
przekład literatury polskiej
kontakty polsko-niemieckie
reception post mortem
Czesłam Miłosz
Polish-German relations
Polish literature translation
Opis:
The above written text is a discussion about articles, books, press notes and testimonies of memory that came out after Karl Dedecius death in 2016. On the basis of written texts, the author tries to identify constant elements of reception of the translator. This is why she also returns to an earlier analysis; she uses articles and press notes that appeared in 1960’s, at the beginning of Dedecius’ translating career. The analysis of Heinz Piontek regarding Zbigniew Herbert and Tadeusz Różewicz shows that thanks to his work, Dedecius brought Polish literature closer to the average German receiver, he also build bridges between poets. The character of Dedecius that derives from the article, has been admired throughout the years for his diligence and obstinacy in bringing together the two nations – Polish and German. The aim of Dedecius was realized within his lifetime not only by translations, he also connected people from different professions together. The activities of people after the death of the “Wizard from Darmstadt” are optimistic and give, apart from few negative opinions (e.g. Ruchniewicz’s opinion), hope for the continuation of projects initiated by Dedecius.
Der obige Text ist eine Besprechung von ausgewählten Artikeln, Büchern, Pressebeiträgen und Aktivitäten, die nach dem Tod von Karl Dedecius 2016 zum Vorschein kamen. Auf der Grundlage einiger Artikel versucht die Autorin, konstante Elemente bei der Beurteilung der Tätigkeit des Übersetzers im Laufe der Jahre auszusondern. Daher verweist sie auf Artikel und Pressenotizen, die in den 60er Jahren, am Anfang von Dedecius’ Karriere als Übersetzer und Förderer der deutsch-polnischen Beziehungen verfasst wurden. Die Analyse des Schaffens von Tadeusz Różewicz und Zbigniew Herbert, die der Kreuzburger Dichter Heinz Piontek sich vorgenommen hatte, beweist, dass Dedecius nicht nur den durchschnittlichen deutschen Leser auf die polnische Literatur aufmerksam gemacht hat, sondern auch mittels der Übersetzugen Brücken zwischen deutschen und polnischen Dichtern baute. Der Artikel zeigt Dedecius als eine Person, die seit Jahren für ihren Fleiß und ihre Beständigkeit beim Kreieren der Annäherung des deutschen und polnischen Volkes hohes Ansehen genoss. Der Übersetzer strebte danach, nicht nur mittels der Literatur, sondern auch mithilfe der Pflege der gemeinsamen Kontakte der Polen und Deutschen verschiedener Berufe die Völker einander näher zu bringen. Die Achtungserweisungen der Menschen nach Dedecius’ Tod muten optimistisch an und lasssen einigen Skeptikern (wie etwa Ruchniewicz) zum Trotz hoffen, dass das Werk von Dedecius fortgesetzt wird.
W artykule omówiono wybrane artykuły, książki, notatki prasowe oraz dowody pamięci, które pojawiły się po śmierci Karla Dedeciusa w 2016 roku. Na podstawie wyboru tekstów autorka podejmuje próbę zdefiniowania stałych elementów w recepcji tłumacza, a w tym celu nawiązuje do analiz wcześniejszych (m.in. do artykułów i notatek prasowych), które pojawiły się w latach sześćdziesiątych XX wieku, tj. w początkowym jeszcze okresie translatorskiej działalności Dedeciusa. Analiza wypowiedzi Heinza Piontka, dotyczących Zbigniewa Herberta, Tadeusza Różewicza, dowodzi, że dzięki swej pracy Dedecius odkrył literaturę polską nie tylko dla przeciętnego odbiorcy niemieckojęzycznego, ale również budował „mosty” między poetami. Na podstawie przeprowadzonej analizy wyłania się postać Dedeciusa, który na przestrzeni lat wciąż niezmiennie był podziwiany za pracowitość i upór w dążeniu do zbliżenia polskiego i niemieckiego narodu. Cel Dedeciusa realizowany był za jego życia nie tylko za pośrednictwem tłumaczeń literatury, ale i wskutek pielęgnowania bezpośrednich kontaktów z ludźmi różnych profesji. Działania ludzi po śmierci „Czarodzieja z Darmstadt” tchną optymizmem i dają, mimo kilku głosów sceptycznych (np. opinia Krzysztofa Ruchniewicza), nadzieję na kontynuację zainicjowanych przez Dedeciusa przedsięwzięć.
Źródło:
Transfer. Reception studies; 2019, 4; 229-246
2451-3334
Pojawia się w:
Transfer. Reception studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies