De fantastische jeugdliteratuur in vertaling: De vertaling van De brief voor de koning van Tonke Dragt in het Pools

Fantastyczna literatura młodzieży w tłumaczeniu: Polskie tłumaczenie Listu dla Króla Tonke Dragt W ostatnich latach wzrosła popularność literatury dziecięcej i młodzieżowej, szczególnie literatury fantastycznej. Również liczba tłumaczeń tego rodzaju książek wciąż rośnie. Świat fantasy opisany w tym gatunku ma także własne „realia”, które można tłumaczyć na różne sposoby. Te fantastyczne „specyficzne dla kultury” elementy mogą mieć również odniesienie do realnej kultury lub okresu kulturowo-historycznego, nawet jeśli te konotacje nie zawsze są widoczne od razu. Tłumacze stosują różne strategie tłumaczeniowe, takie jak kopiowanie, zastępowanie, tłumaczenie (dosłownie lub nie) lub różne modyfikacje. Strategie te zostały również wykorzystane w polskim tłumaczeniu Listu dla króla Tonke Dragt, które ukazało się w 2017 r. Jest to jedna z najbardziej znanych holenderskich książek dla dzieci. W 2004 r. książkę wyróżniono nagrodą specjalną: Griffel der Griffels — za najlepszą książkę od 1955 r. Analiza w artykule skupia się na tłumaczeniu nazw własnych i wybranych nazw zwyczajowych oraz innych realiach tego quasi-średniowiecznego świata fantasy. De fantastische jeugdliteratuur in vertaling: De vertaling van De brief voor de koning van Tonke Dragt in het Pools In de afgelopen jaren is de populariteit van kinder- en jeugdliteratuur toegenomen, vooral van fantastische literatuur. Ook het aantal vertalingen van dit soort boeken groeit nog steeds. De fantasiewerelden die in dit genre worden beschreven, hebben ook hun eigen ‘realia’, die op verschillende manieren kunnen worden vertaald. Die fantastische ‘cultuurspecifieke’ elementen kunnen ook worden gekoppeld aan een echte cultuur- of cultuurhistorische periode, ook al zijn de connotaties niet altijd direct zichtbaar. Vertalers gebruiken verschillende vertaalstrategieën zoals calque, vervangen, vertalen (letterlijk of niet) of verschillende adaptaties. Deze strategieën werden ook gebruikt in de Poolse vertaling van De brief voor de koning (Tonke Dragt) die in 2017 verscheen. Dit is een van de bekendste Nederlandse kinderboeken. In 2004 ontving het een speciale prijs: Griffel der Griffels voor het allerbeste boek uit 1955. De analyse in het artikel concentreert zich op de vertaling van eigennamen, enkele algemene namen en andere realiteiten van die quasi-middeleeuwse fantasiewereld.

In recent years the popularity of children’s and youth literature has increased, especially the fantastic literature. Also the number of translations of this kind of books is still growing. The fantasy worlds described in this genre also have their own ‘realia,’ which can be translated in different ways. That fantastic ‘culture-specific’ elements can also be linked to a real culture or cultural-historical period, even if the connotations are not always immediately visible. The translators use different translation strategies such as copy, replacement, translation (literally or not) or different modifications. These strategies were also used in the Polish translation of The letter for the king (Tonke Dragt) which has appeared in 2017. This is one of the most famous Dutch children’s books. In 2004 it was awarded with a special prize: Griffel der Griffels—for the very best book from 1955 onwards. The analysis in the article focused on the translation of proper names and some selected common names and other realia of that quasi-medieval fantasy world.