Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "pole leksykalne" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-3 z 3
Tytuł:
Kędy wasilek kocha się i mięta z przykrym lubczykiem. Leksyka roślinna w poezji braci Zimorowiców
Kędy wasilek kocha się i mięta z przykrym lubczykiem. A Plant Lexicon in the poetry of the Zimorowic Brothers
Autorzy:
Klimek, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953864.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
pole leksykalne
sielanka
stylistyka
Zimorowic
lexical field
idyll
stylistics
Opis:
The study sought to order the arboreal-floristic vocabulary and analyse its poetic function in two seventeenth-century collections of idylls: Szymon Zimorowic’s Roksolanki and Józef Bartłomiej Zimorowic’s Sielanki nowe ruskie [New Russian Idylls]. The lexical field of plants is composed of the following: 1. general names of plants, flowers, trees, and bushes; 2. concrete, genre names; 3. names of autonomic plant parts; 4. names of acreage filled with listed designates. Thus defined lexis has been subjected to a functional analysis, during which the poetic function and values the vocabulary under study have been shown. The works written by the two brothers and belonging to a similar trend of Baroque poetry, with regard to their genology and themes, show no principal differences with respect to the lexis under study. The differences result from different problems of the texts, the poets’ various experiences, and unequal talents.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 6; 35-52
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksem świnia i formy pokrewne jako wyrazy motywujące w polskiej onimii
The lexeme świnia and related forms as motivating words in Polish onymy
Autorzy:
Wójcik, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928113.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
antropologia historyczna
leksem świnia
pole leksykalne
motywacja
onimia
historical anthropology
lexeme świnia
lexical field
motivation
proper names
Opis:
Tematem artykułu jest próba prześledzenia losów kilku apelatywów zgrupowanych w polu leksykalnym wokół hiperonimu świnia (wieprz, knur, kiernoz, prosię) jako wyrazów motywujących powstanie wielu nazw w onimii polskiej, głównie w antroponimii i toponimii. Moje rozważania, osadzone są w perspektywie badawczej antropologii historycznej. Analiza jest oparta na metodologii leksykalno-semantycznej. Wychodzę od znaczenia (często rekonstruowanego) apelatywnych jednostek leksykalnych, z uwzględnieniem ich modyfikacji znaczeniowych w warstwie proprialnej. Nazwy własne interpretuję na podstawie ustaleń genetyczno – motywacyjnych. Szczegółowa analiza pozwoliła na sformułowanie kilku zasadniczych wniosków. Według  obliczeń na liście rankingowej nazw miejscowych motywowanych jednostkami leksykalnymi określającymi zwierzęta, leksem świnia znajduje się w pierwszej piątce (na pierwszej pozycji znalazła się kobyła, na drugim miejscu koń). Obecność interesujących nas etymonów w tak wielu nazwach własnych w okresie średniowiecza pozwala na sformułowanie wniosku o niezwykle istotnej roli świń w życiu naszych przodków. Wydaje się, że w tym okresie leksemy związane z tym polem były semantycznie obojętne. Świadczy o tym ich obecność, jako wyrazów fundujących, w wielu starych nazwach osobowych. We współczesnym zasobie nazwisk formacje motywowane interesującymi nas leksemami należą do bardzo rzadkich, zapewne były one usuwane z powodów konotacyjnych. Wnosiły one w widoczny sposób elementy negatywnego (ośmieszającego) profilowania znaczeń. Do tej pory utrzymały się w większej liczbie nazwiska odmiejscowe i formy często przekształcone fonetycznie, które oderwały się swojego pierwotnego źródła motywacji i są neutralne semantycznie. Niewielka ilość osób została przy starych nazwiskach typu Wieprzek.
The aim of the article is an attempt to trace the fate of several appellatives grouped in the lexical field around the hyperonym świnia ʽpig, swine’ (wieprz ʽhog’, knur/kiernoz ʽboar’ and prosię ʽpiglet’) as the motivation of many names in Polish onymy, mainly in anthroponymy and toponymy. My research has been conducted along the lines of historical anthropology. Proper names in this approach play an important role in the reconstruction of the past. The field of interest of this article includes mainly names belonging to the old onymic layer. Proper names arise from the lexicon of a given language, which is why my analysis is based on lexical and semantic methodology. My point of departure is the meaning (often reconstructed) of appellative lexical units, including their semantic modifications in the proprial layer. I interpret proper names on the basis of findings regarding their origin and motivation. The first names motivated by the lexeme świnia were associated with the economic organization of the Piast state. In the article I present the history of their creation. I go on to discuss the other lexemes which became the basis of many names belonging to different naming categories. The presence of etymons of interest to us in so many proper names during the Middle Ages allows us to draw the conclusion that pigs played an extremely important role in the lives of our ancestors.
Źródło:
Onomastica; 2020, 64; 53-67
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowy obraz wolności w pismach ks. Franciszka Blachnickiego
Linguistic image of freedom in the writings of Fr. Franciszek Blachnicki
Autorzy:
Kominek, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1395866.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
semantics
conceptual and lexical fields
linguistic image of the world
idiolectal vision of the world
semantyka
pole pojęciowo-leksykalne
językowy obraz świata
idiolektalna wizja świata
Opis:
Analiza językowego obrazu wolności w pismach ks. Franciszka Blachnickiego, założyciela Ruchu „Światło-Życie”, wskazuje kilka ważnych cech tego obrazu. Charakteryzuje się on dużym bogactwem leksemów odnoszących się do pola pojęciowo-leksykalnego wolności i niewoli. W obrębie tych dwóch pól można wymienić różnego typu relacje znaczeniowe, ale dominują pary opozycyjnych leksemów typu: wolny – niewolnik, wyzwolenie – zniewolenie, wolność – swawola. W obrazie wolności ks. F. Blachnickiego określenia pozytywne górują zdecydowanie przed określeniami negatywnymi. Autor używa łagodniejszych terminów na określenie złego używania wolności, np. zamiast o swawoli czy samowoli mówi o pseudowolności. Rezygnuje z żywej w dyskursie religijnym metafory niewoli jako określenia szczególnego oddania się Bogu i ludziom. W zamian proponuje synonimy zależność i służba, chcąc uniknąć zdecydowanie pejoratywnej konotacji, jaką niesie w połączeniach typu niewola miłości słowo niewola.
An analysis of the linguistic image of wolność (freedom) in the writing of Fr. Franciszek Blachnicki, the founder of the “Light-Life” movement, has revealed several important features of the image. It is characterized by a large number of lexemes referring to the conceptual and lexical field of wolność (freedom) and niewola (slavery). Various types of semantic relations can be identified within these two fields, but pairs of opposing lexes: wolny (free) – niewolnik (slave), wyzwolenie (liberation) – zniewolenie enslavement), wolność (freedom) – swawola (playfulness) prevail. In the image of freedom by Fr. F. Blachnicki, positive definitions definitely outnumber the negative ones. The author used softer terms to describe the ill-conceived use of wolność (freedom), e.g., instead of swawola (frolics) or samowola (arbitrariness), he mentioned pseudowolność (pseudo-freedom). He surrendered the metaphor of niewola (captivity), typical of the religious discourse, as a description of special devotion to God and people. In return, he proposed synonyms for zależność (dependence) and służba (service), in order to avoid the pejorative connotation of the word niewola (slavery) in clusters like niewola miłości (bondage of love).
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2018, 35-36; 33-43
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-3 z 3

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies