Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "pogranicze" wg kryterium: Temat


Tytuł:
"A co tam kogo obchodziło, gdzie on szedł i co z niego robili". Kamienie Suwalszczyzny
Rocks of the Suwalki region
Autorzy:
Cobel-Tokarska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/414545.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
Suwalszczyzna
Przerośl
kamień
krajobraz
rzemiosło
kamieniarstwo
pogranicze
Suwalki region
Przerosl
rock
landscape
craft
masonry
borderland
Opis:
Głównym celem artykułu jest przedstawienie znaczeń i sensów wiązanych w różnych dyskursach z kamieniami Suwalszczyzny. Kamień to wszechobecny element suwalskiego pejzażu, postrzegany przez turystów i innych przybyszy z zewnątrz jako jego wyjątkowy wyróżnik. Autorka próbuje sprawdzić, czy ta wyjątkowość znajduje odzwierciedlenie w sposobie myślenia mieszkańców, czy postrzegają „swoje” kamienie pozytywnie, czy negatywnie? Druga część artykułu dotyczy wizerunku regionu prezentowanego w różnego rodzaju opracowaniach, na stronach internetowych i w innych publikacjach. Porównanie tych dwóch dyskursów – codziennego i odświętnego (skierowanego celowo na zewnątrz) pozwala pełniej rozpoznać miejsce, jakie zajmują kamienie w obrazie Suwalszczyzny.
The main objective of this article is to present the way in which people from the Suwalki region perceive their coexistence with rocks, which are ubiquitous in the region and constitute a kind of its trademark. The first question is: how do local people perceive rocks, and how do they assess their presence? The second important question is how the rocks ft into the image of the region, created and distributed as a tourism product? Does their history contribute to the mysteriousness of the region which permeates touristic narratives?
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2013, 1(51); 107-124
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Być w mniejszości, być mniejszością” (Projekt międzynarodowej interdyscyplinarnej konferencji naukowej)
“To be in the minority, to be the minority” (the project of international interdisciplinary scientific conference)
Autorzy:
Rźny, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690356.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
grupa mniejszościowa
relacje mniejszość–większość pogranicze kulturowe
peryferie–centrum
różnica kulturowa
migracje ludzi
spotkania kultur
wielokulturowość
dyskurs mniejszościowy
Gilles Deleuze
Félix Guattari
tradycja oświecenia
A minority group
minority–majority relationships
cultural borderland
periphery–enter
cultural difference
migration of people
the meeting of cultures
multiculturalism
minority discourse
the tradition of the Enlightenment
Opis:
The project of international scientific conference, inspired by the thought of Gilles Deleuze and Félix Guattari, encourages to look from the position of different disciplines and research methodologies at broadly understood minority problematics. The following specific issues have been proposed as a subject of reflection: minority identity; dependency, anti-dependency and post-dependency aspects of the relationship between the minority and the majority; borderland phenomenon; center–periphery relations; spatial mobility vs minorities; cultural difference; meeting people of different cultures; multiculturalism vs interculturalism and transculturalism; minority discourse on minorities. At the same time, the issue of minority is placed on the grounds of “long duration”, regarded as an important part of the intellectual heritage of the Enlightenment, applied or rejected in the modern concept of a man (the ideas of freedom, equality, human rights, tolerance) and in the ways the description of the World is constructed (categories essentialism, normativity, universalism).
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2016, LXXI; 189-208
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jesteśmy pytaniem”. Przyczynek do dyskusji o środkowoeuropejskiej (nie)tożsamości.
We are the question. Notes to a discussion of Central European (non) identity.
Autorzy:
Pospiszil, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441348.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
Europa Środkowa
tożsamość
pogranicze
literatura XX wieku
Central Europe
identity
borderlands
20th-century literature
Opis:
Istnieje wiele definicji Europy Środkowej, trzeba jednak stwierdzić, że żadna z nich nie jest pełna, granice tego regionu określa się jako niejasne, płynne, zmienne; z podobną sytuacją mamy do czynienia w przypadku tutejszej tożsamości. Autorka artykułu stara się odpowiedzieć na pytania: Czy istnieje środkowoeuropejska tożsamość? Czy jest ona czymś w rodzaju ponadnarodowej tożsamości lub autostereotypu? Odpowiedzi szuka w XX-wiecznej literaturze tego regionu, która pozwala jej dojść do wniosku, że tubylec jest opisywany dwojako: 1) jako niepełny, w pewnym sensie ułomny człowiek, który nie potrafi wyjść poza siebie, czyli dokonać czegoś niezwykłego (ten typ ma kilka podtypów); 2) jako intelektualista, który nie poddaje się amerykanizacji i który pielęgnuje tradycyjne europejskie wartości. Autorka próbuje spojrzeć na powyższe typy jako na przykłady tożsamości pogranicza.
There are many definitions of Central Europe, but most of them consider the borders of this region to be unclear, vague and changeable; we also have a similar situation in the case of Central European identity. Author tries to answer the questions: does this identity exist? is it some kind of supranational identity or auto stereotype? She was searching for answer in Central European literature of the twentieth century and she found an inhabitant of this region is usually depicted in two ways: 1. as a defective, incomplete man who cannot transcend himself (this type has some subtypes) 2. as an intellectual, who did not undergo Americanization and who cherishes traditional European values. She also considers this Central European types of character as examples of borderland identity.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2011, 10; 141-153
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Lingua receptiva”: An Ecolinguistic Approach to Slavic Inter-Language Contacts in a Borderland Area (a Polish-Czech Case)
„Lingua receptiva”: ekolingwistyczne ujęcie słowiańskich kontaktów międzyjęzykowych w przestrzeni pogranicza (przypadek polsko-czeski)
Autorzy:
Steciąg, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38453910.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
lingua receptiva
lingua franca
ekolingwistyka
wielojęzyczność inkluzywna
pogranicze polsko-czeskie
ecolinguistics
inclusive multilingualism
Polish-Czech borderland
Opis:
Ecolinguistics has dealt with inter-language contacts ever since its beginnings as an independent linguistic discipline in the 1970s. However, it has not gained much interest among Slavic studies scholars in Poland. The aim of this article is to present the ecolinguistic concept of research on Slavic inter-language contacts on the example of Polish and Czech using the notion lingua receptiva. The proposed concept of integrated research on language ecology in the Polish-Czech borderland covers three dimensions of the language ecosystem: natural, social and cognitive. Research on the natural ecology of the language revolves around its interrelationships with the surrounding natural environment and can relate to topography, fauna and flora, etc. This research considers the potential of the natural and the anthropogenic environment in relation to the language (and vice versa). In the sociological observation of the language ecology, attention is paid to social and cultural conditions shaping the relationships between communicating individuals and the nature of the communities that are constituted or maintained as a result of these contacts. Cognitive language ecology, in turn, includes the cognitive skills and competences of users, especially those that enable flexible adaptation in a particular environment. A different methodology has been developed for each dimension: from sociolinguistic quantitative approaches based on surveys, to pragmalinguistic experiments designed to observe the shape of sender-recipient relations in inter-language receptive communication. These methodologies are presented together with the preliminary results of research which make it possible to state that lingua receptiva is the nucleus of inclusive multilingualism, breaking the paradigm of monolingualism and blurring the borders between languages in the pursuit of mutual understanding.
Ekolingwistyka jako samodzielna dyscyplina językoznawcza, która ukonstytuowała się w latach 70. XX wieku, od początku zajmowała się kontaktami międzyjęzykowymi. Jednakże wśród slawistów w Polsce nie zyskała większego zainteresowania. Celem tekstu jest przedstawienie ekolingwistycznej koncepcji badań słowiańskich kontaktów międzyjęzykowych na przykładzie polsko-czeskim z wykorzystaniem pojęcia lingua receptiva. Proponowana koncepcja zintegrowanych badań nad ekologią języka na polsko-czeskim pograniczu obejmuje trzy wymiary ekosystemu języka: naturalny, społeczny i poznawczy. Badania nad naturalną ekologią języka oscylują wokół jego wzajemnych związków z otaczającym środowiskiem naturalnym i mogą odnosić się do topografii, fauny i flory itd. Pod uwagę bierze się w nich potencjał środowiska naturalnego i otoczenia antropogenicznego w relacji do języka (i odwrotnie). W obserwacji socjologicznej ekologii języka zwraca się uwagę na uwarunkowania społeczne i kulturowe kształtujące relacje między komunikującymi się jednostkami oraz charakter wspólnot, które są konstytuowane lub podtrzymywane w wyniku tych kontaktów. Kognitywna ekologia języka obejmuje z kolei zdolności poznawcze i kompetencje użytkowników, zwłaszcza te, które pozwalają elastycznie adaptować się w określonym środowisku. Dla każdego wymiaru została wypracowana inna metodologia: od socjolingwistycznych ujęć ilościowych opartych na badaniach ankietowych do eksperymentów pragmalingwistycznych służących obserwacji ukształtowania nadawczo-odbiorczego w międzyjęzykowej komunikacji receptywnej. Zostanie ona przedstawiona wraz ze wstępnymi wynikami badań, które pozwalają stwierdzić, że lingua receptiva stanowi jądro multilingwizmu inkluzywnego przełamującego paradygmat jednojęzyczności i zacierającego granice języków w dążeniu do wzajemnego zrozumienia.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2021, 45
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nieznane” grodzisko w Dzięciołach, pow. łosicki. Perspektywy badawcze
‘Unknown’ Stronghold at Dzięcioły, Łosice County. Research Perspectives
Autorzy:
Skrzyńska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/551138.pdf
Data publikacji:
2020-01-28
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
wczesne średniowiecze
wschodnie Mazowsze
pogranicze polsko-ruskie
sieć grodowa
późne średniowiecze
lokacja miast
early Middle Ages
eastern Mazovia
Polish-Ruthenian borderland
stronghold network
late Middle Ages
town location
Opis:
A non-invasive exploration of the stronghold at Dzięcioły, Łosice County, in NE Poland began in 2018 (Fig. 1, 2). Based on the results of test excavations from 1968, the stronghold was dated to the 12th century. Its three-line defence system consists of fortifications on the outside of the suburbium, the stronghold proper, and the small ringfort located on its inner grounds. Also visible are such elements as the remnants of supposed gateways, earthen ramps across the moats, and a dyke leading from the stronghold towards the river (Fig. 3, 4), allowing movement inside and outside the settlement. The dating of the site and related determination of its function are the most important research problems. The existing chronology, based on a traditional archaeological analysis, does not allow for the correct conclusions. The situation is complicated by the fact that the site at Dzięcioły consists of three separate sets of fortifications, with one of them (the central one) exceptionally developed, comprising two ditches and three concentric embankments. As the site has not been excavated, its chronology can only be inferred by noticing several possibilities for relative dating. There is a hypothesis that the stronghold at Dzięcioły is a remnant of the early medieval settlement of Łosice, translocated in the High Middle Ages to a settlement of the same name established nearby, first mentioned in the first half of the 15th century. However, analysis of the sources indicates that the stronghold at Dzięcioły may have been abandoned at the end of the first half of the 13th century, when the basin of the Middle Bug River became a target for armed invasions. This possibility has been confirmed preliminarily by the results of geophysical prospection. Alternatively, the stronghold at Dzięcioły could have been abandoned in the first quarter of the 14th century due to a change in the geopolitical situation in the region. As a result, the early medieval road network lost its dominant position, and the previously secondary routes increased in importance. It was on such a route that the new settlement of Łosice was established. It could have taken over the strategic functions previously served by the stronghold at Dzięcioły. Indirect data in this respect is provided by the results of onomastic research. The connection between the early medieval stronghold and the chartered town is also indirectly evidenced by information about the Church of the Dormition of the Blessed Virgin Mary, which was supposed to exist in Łosice as early as in 1264. The church could have been located in the stronghold before it was abandoned and later moved to the ‘new’ Łosice. The geophysical prospection carried out at the site revealed the presence of a rectangular anomaly measuring about 19×16 m, situated in the courtyard of the inner ringfort. The anomaly is interpreted as the remains of a burnt, wooden or wood-and-brick structure. Preliminary examination of the phenomenon of translocation indicates that in Mazovia and the areas of the Polish-Ruthenian/Polish-Lithuanian borderland, it happened it two stages. The older phase can be dated from the second half of the 10th century to the 12th century and is associated with the establishment of a stronghold network of the early state. This process is illustrated by examples from Old Mazovia and its borderland with Kievan Rus’. The stronghold network of the region survived at least until the end of the 12th or mid-13th century, when the second stage of translocation changes began. The strongholds were abandoned, and non-fortified settlements, which took over their functions, were established in the vicinity. Their proto-city status might have been further conditioned by the organisation of trading sites. The settlements were then situated at key points of travel routes, resulting in the development of local exchange in the context of long-distance trade. Due to dynamic economic and demographic development, these settlements were granted city rights in the 15th and 16th century.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2020, LXX, 70; 261-270
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Territorium Ludemir”. Możnowładcy i cystersi na pograniczu polsko-węgierskim w pierwszej połowie XIII wieku
„Territorium Ludemir”. Magnates and Cistercians in the Polish-Slovak Borderland in the First Half of the 13th century
Autorzy:
Rajman, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375541.pdf
Data publikacji:
2020-12-04
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
borderland
settlement
nobles
Cistercians
Carpathians
pogranicze
osadnictwo
możnowładcy
cystersi
Karpaty
Opis:
Omawiane terytorium stanowi fragment wielkiej pogranicznej puszczy porastającej Karpaty. Aż do drugiej ćwierci XIII w. nie ma śladów kolonizacyjnej działalności po stronie Polski. Prawdopodobnie książę Leszek Biały nadał ziemie nad górnym Dunajcem przed 1225 r. swojemu zasłużonemu rycerzowi Janowi z rodu Gryfitów. Zapewne dzięki Janowi Gryficie rozpoczęła się działalność kolonizacyjna. Podjął się jej niejaki Ludemer/Ludemir, zapewne pochodzący ze Śląska. Jego zasługą oraz innych osadników polskiego pochodzenia było rozpoznanie terenu, założenie pierwszej sady (Ludźmierz) oraz nadanie nazw rzekom. Całe terytorium zaczęto nazywać terenem Ludemera. Nazwa ta istniała przed 1234 r. Syn Jana, wojewoda krakowski Teodor ufundował w 1235 r. opactwo cystersów w miejscowości Ludźmierz, pośród lasów. Miało ono za zadanie przeprowadzenie kolonizacji. Teodor czynił także starania o sprowadzenie osadników ze Śląska. Działania te przerwała jego śmierć w 1238 r. Opactwo cystersów w Ludźmierzu także przestało istnieć, bowiem między 1241 a 1243 r. mnisi przenieśli się daleko na północ, do Szczyrzyca. Przyczyny ich odejścia z Ludźmierza nie są rozpoznane. Działalność cystersów ludźmierskich przyczyniła się do powstania pól uprawnych, a zapewne także kilku osad, nad górnym Dunajcem.
The territory discussed in this article constitutes a fragment of the great borderland forest that covers the Carpathian Mountains. Polish colonisation of this forest did not take place until the second quarter of the 13th century. It was probably Leszek the White who granted the lands on the upper Dunajec River to his well-deserving knight Jan of the Gryfi ta dynasty. In turn, it was also most likely thanks to Jan Gryfi ta that colonisation started, carried out by a certain Ludemer/Ludemir, probably hailing from Silesia. Ludemer/Ludemir and other colonists of Polish origin explored the land, established the fi rst settlement of Ludźmierz, and named local rivers. The entire territory was then called the area of Ludemer, which was a name that had existed before 1234. In 1235, the son of Jan Gryfi ta, the Kraków governor (wojewoda) Teodor, founded the Cistercian abbey in the Ludźmierz woods to coordinate the colonisation. Teodor also made attempts to bring in settlers from Silesia, but these ended with his death in 1238. The Cistercian abbey in Ludźmierz eased to exist, as between 1241 and 1243 the monks moved far to Szczyrzyc in the north. The reasons for their departure are not known. The activity of the Ludźmierz Cistercians contributed to the creation of cultivated fi elds and likely also to the building of a few settlements on the upper Dunajec River.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 11; 22-43
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
‘Between Monuments of Winners and Graves in Rural Cemeteries’.1 Poland – Belarus. Reflections on Historiosophy
„Między pomnikami zwycięzców a grobami na wiejskich cmentarzach”. Polska – Białoruś. Rozważania o historiozofii
Autorzy:
Bugajska-Więcławska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1837723.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polska
Belarus
historiosophy
oral history
borderland
Polska
Białoruś
historiozofia
historia mówiona
pogranicze
Польшча
Беларусь
гістарыяграфія
вусная гісторыя
памежжа
Opis:
The purpose of the study was to portray the ideological, political, and methodological interpretation determinants in the historiography of Poland and Belarus. As the research example, the author chose interpretations pertaining to the events from September 1939 at the borderland of the Second Polish Republic and the Soviet Union and subjected them to a comparative analysis. Belarusians contest the veracity of data from the national censuses of the Second Polish Republic (the national composition of these lands in September 1939) and interpret the acts of the Jewish and especially the Belarusian community as an element of social justice. Poles adopt the criterion of historical borders whilst claiming the continuity of statehood in a given area in line with international law. They draw attention to the absence of precise determination, in the Belarusian historiography, of the territorial area known as ‘Western Belarus’. A claim is also raised about the generalisation of the area of provinces: Vilnius, Białystok and Navahrudak. Polish common understanding of the entire ‘Eastern Borderlands’ is, in turn, a generalisation of the areas of ethnic Belarus, Lithuania, Ukraine and south-eastern Latvia. As a result of recapitulation, determinants of historiosophic dispute were pinpointed. Interpretations of Polish historiosophy rely on pro-state arguments: Polish and simultaneously anti-Soviet, whereas the Belarusian narrative results from the national and ethnic context supported by the Soviet/post-Soviet ideology. The methodological evolution (use of oral history in studies) in the Republic of Belarus is described. Eventually, further extension of the methodological field in historical studies is proposed regarding borderland theories. It was also decided that such a disciplinary opening could allow for bilateral mitigation of the dispute, leading to more compatibility in the Polish and Belarusian studies.
Celem badań jest ukazanie ideowo-politycznych i metodologicznych uwarunkowań interpretacyjnych w historiografiach Polski i Białorusi. Za przykład badawczy obrano interpretacje dotyczące wydarzeń z września 1939 r. na pograniczu II Rzeczypospolitej Polskiej oraz Związku Radzieckiego i poddano je analizie porównawczej. Białorusini podważają prawdziwość danych ze spisów powszechnych ludności II RP (składu narodowościowego tych ziem we wrześniu 1939 r.), interpretują wystąpienia ludności żydowskiej a zwłaszcza białoruskiej jako element sprawiedliwości społecznej. Polacy przyjmują kryterium granic historycznych dowodząc ciągłości państwowości na danym obszarze zgodnie z prawem międzynarodowym. Zwracają uwagę na brak ostrego określenia w historiografii białoruskiej obszaru terytorialnego nazywanego „Białorusią Zachodnią”. Pada też zarzut o generalizowanie obszaru województw: wileńskiego, białostockiego i nowogródzkiego. Polskie powszechne rozumienie całych „Kresów Wschodnich” to z kolei generalizacja obszarów etnicznej Białorusi, Litwy, Ukrainy i południowo-wschodniej Łotwy. W wyniku podsumowań określono wyznaczniki sporu historiozoficznego. Interpretacje historiografii polskiej opierają się na argumentacji propaństwowej: polskiej i jednocześnie anty-radzieckiej, podczas gdy narracja strony białoruskiej wynika z kontekstu narodowo-etnicznego wspartego ideologią sowiecką/postsowiecką. Opisano ewolucję metodologiczną (wykorzystywanie w badaniach historii mówionej) w Republice Białoruś. Na koniec zaproponowano dalsze poszerzanie pola metodologicznego w badaniach historycznych o teorie z dziedziny pogranicza. Uznano, że takie otwarcie dyscyplinarne pozwoli dwustronnie złagodzić spór a badania polsko-białoruskie zyskają kompatybilność.
Мэтай даследавання з’яўляюцца ідэйна-палітычныя і метадалагічныя інтэрпрэтацыйныя абумоўленасці ў гістарыяграфіях Польшчы і Беларусі. Інтэрпрэтацыя вераснёўскіх падзей 1939 г. на мяжы Другой Рэчы Паспалітай і Савецкага Саюза была абрана ў якасці прадмета даследавання, зроблены параўнальны аналіз іх асвятлення ў абедзвюх краінах. Беларусы ставяць пад сумненне праўдзівасць дадзеных перапісу насельніцтва Другой Рэчы Паспалітай (нацыянальны склад гэтых зямель у верасні 1939 г.), трактуюць наяўнасць яўрэйскага, а асабліва беларускага насельніцтва, як элемент сацыяльнай справядлівасці. Палякі прытрымліваюцца крытэрыя гістарычных межаў, даказваючы пераемнасць дзяржаўнасці на дадзенай тэрыторыі ў адпаведнасці з міжнародным правам. Звяртаюць увагу на адсутнасць у беларускай гістарыяграфіі дакладнага азначэння тэрыторыі, якая называецца ‘Заходняя Беларусь’. Папракаюць беларусаў за абагульненні тэрыторыяў віленскага, беластоцкага і навагрудскага ваяводстваў. Агульнапрынятае польскае разуменне „Усходніх крэсаў’, у сваю чаргу, зʼяўляецца, абагульненнем этнічных тэрыторый Беларусі, Літвы, Украіны і паўднёва-ўсходняй Латвіі. Пры падвядзенні вынікаў былі вызначаны дэтэрмінанты гістарыясофскай спрэчкі. Інтэрпрэтацыя польскай гістарыяграфіі грунтуецца на прадзяржаўных аргументах: польскіх і, адначасова, антысавецкіх, у той час як наратыў беларускага боку вынікае з нацыянальна-этнічнага кантэксту, які склаўся на базе савецкай / постсавецкай ідэалогіі. Падкрэслена метадалагічная эвалюцыя ў Рэспубліцы Беларусь (у даследаваннях выкарыстоўваецца вусная гісторыя). У заключэнні прапануецца пашырыць метадалагічнае поле гістарычных даследаванняў, уключыўшы тэорыі ў галіне памежжа. Трэба меркаваць, што такая дысцыплінарная адкрытасць абодвух бакоў дазволіць злагодзіць спрэчку, а польска-беларускія даследаванні стануць кампатыбільнымі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 71-86
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Academic Cooperation Between Poland and Germany – Example of Collegium Polonicum as a Joint Institution of Adam Mickiewicz University in Poznań and European University Viadrina in Frankfurt (Oder)
Polsko-niemiecka współpraca akademicka – przykład Collegium Polonicum jako wspólnej placówki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Uniwersytetu Europejskiego Viadrina we Frankfurcie nad Odrą
Autorzy:
Wallas, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339508.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
cross-border cooperation
academic institution
academic cooperation
universities
Collegium Polonicum
Polish-German borderland
współpraca transgraniczna
instytucja akademicka
współpraca akademicka
uniwersytety
pogranicze polsko-niemieckie
Opis:
In the EU, advanced international cooperation is a characteristic feature of relations between neighbouring states. The idea behind cross-border cooperation spreads into various fields, including daily life, common programmes, priorities, and strategies. The primary motives behind it include the will to communicate with your neighbours, overcome hostility and prejudice between the two co-existing nations, enhance democracy and develop local administration structures, overcome isolation and remoteness, and quickly merge with the integrated Europe. The article discusses cross-border cooperation between universities in Poland and Germany, with particular attention paid to cooperation taking place between neighbouring cities of Słubice, Poland, and Frankfurt (Oder), Germany. However, before the cross-border cooperation is addressed, the article elaborates on a broader context.
W Unii Europejskiej, zaawansowana współpraca międzynarodowa jest jedną z charakterystycznych cech sąsiadujących ze sobą państw. Idea współpracy transgranicznej obejmuje różne dziedziny, w tym życie codzienne, wspólne programy, priorytety i strategie. Główne motywy, które za nią stoją, to chęć porozumienia się z sąsiadami, przezwyciężenie wrogości i uprzedzeń między dwoma współistniejącymi narodami, wzmocnienie demokracji i rozwój lokalnych struktur administracyjnych, przezwyciężenie izolacji i oddalenia oraz szybkie połączenie się ze zintegrowaną Europą. Niniejszy artykuł dotyczy akademickiej współpracy transgranicznej między Polską a Niemcami, ze szczególnym uwzględnieniem współpracy między sąsiadującymi miastami Słubice w Polsce i Frankfurt nad Odrą w Niemczech. Zanim jednak omówiona zostanie współpraca transgraniczna, artykuł prezentuje szerszy kontekst.
Źródło:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2023, 1; 183-196
1731-7517
Pojawia się w:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ada Judytka i zaginiony tałes. Dziecięcy klucz do wielokulturowego Białegostoku
Ada Judytka and the lost tallis: A child’s key to a multicultural Bialystok
Autorzy:
Szumal, Marianna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1075933.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
multiculturalism
cultural border
intercultural education
cultural heritage
wielokulturowość
pogranicze kulturowe
edukacja międzykulturowa
dziedzictwo kulturowe
Opis:
Artykuł stanowi analizę książki Agnieszki Suchowierskiej pt. Ada Judytka i zaginiony tałes oraz próbę określenia jej potencjału dydaktycznego. Omawiana pozycja jest opowieścią o Adzie Judytce, która zamieszkuje Białystok i z dziecięcą ciekawością odkrywa jego wielokulturowość. Główna bohaterka jest pół-Polką, pół-Żydówką, a przewodnikami po innych kulturach i religiach stają się jej rówieśnicy. Autorka omawia sposób narracji oraz konstrukcje poszczególnych bohaterów. Namysł nad tą lekturą staje się pretekstem do poddania propozycji działań dydaktycznych i opisania sytuacji lekcyjnych, w których książka Suchowierskiej stała się pomocą dla nauczyciela i ucznia.
The article is an attempt to analyze Agnieszka Suchowierska’s book Ada Judytka and the lost tallis as well as to determine its didactic potential. The book presents a story of Ada Judytka, who lives in Białystok and with natural curiosity discovers its multiculturalism. Ada is half-Polish and half – Jewish by origin and her peers become guides to other cultures and religions. The issues of narrative and the construction of individual heroes are discussed in the article. Suchowierska’s book enhances the quality of potential lessons scenarios by offering help to both students and teachers in understanding the problem of multiculturalism.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2019, 9; 131-140
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adam Chętnik and the question of Kurpian-Masurian borderland’s Polish identity
Adam Chętnik i kwestia polskości pogranicza Kurpiowsko-Mazurskiego
Autorzy:
Niewiadomski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166186.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Adam Chętnik
Warmia and Masuria
plebiscite
Kurpian-Masurian
borderland
Warmia i Mazury
plebiscyt
pogranicze
kurpiowsko-mazurskie
Opis:
Following the decision of the Treaty of Versailles of 1919, in Warmia and Masuria a plebiscite determining the affiliation of the disputed areas with Poland or Germany was to be held. It took place on 11 July 1920, during the least desirable time for Poland as the Bolshevik forces were already approaching Warsaw. Germany based its plebiscite propaganda on emphasizing the temporality of the Polish state, building awareness of the “small homeland” of Prussia and threatening with Polish Catholicism. The plebiscite ended in a complete loss of the Polish reason of state. Only 3.4% of the population voted for the affiliation with Poland. Adam Chętnik, a prominent Kurpian activist, was involved throughout the whole interwar period in activities aimed at raising awareness of Kurpian-Masurian borderland and showing the historical and cultural-economic connections between the lands on both sides of the border. Later, already after the plebiscite, he explained that a “Masurian-evangelical” is the same Pole as a Pole-Catholic. He predictively claimed that East Prussia would belong to Poland in the future.
Decyzją traktatu wersalskiego z 1919 r. na Warmii i Mazurach miał zostać przeprowadzony plebiscyt w celu określenia przynależności spornych terenów do Polski lub Niemiec. Odbył się on 11 lipca 1920 r., w najmniej pożądanym dla Polski czasie, bowiem do Warszawy zbliżały się już wojska bolszewickie. Niemcy oparli swoją propagandę plebiscytową na podkreśleniu tymczasowości polskiej państwowości, budowaniu świadomości „małej ojczyzny” pruskiej oraz straszeniu polskim katolicyzmem. Plebiscyt przyniósł całkowitą klęskę polskiej racji stanu. Tylko 3,4% ludności zagłosowało za przynależnością do Polski. Adam Chętnik, znany działacz Kurpiowszczyzny, zaangażowany był przez cały okres międzywojenny w działania zmierzające do uświadomienia pogranicza kurpiowskomazurskiego i pokazania historycznych oraz kulturalno-gospodarczych powiązań terenów położonych po jednej i drugiej stronie granicy. W późniejszym czasie, już po plebiscycie, wyjaśniał, że „Mazur-ewangelik” jest takim samym Polakiem jak Polak-katolik. Profetycznie głosił, że w przyszłości Prusy Wschodnie będą należały do Polski.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2017, Zeszyt, XXXI; 155-170
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Added Value of Cross-Border Cooperation (CBC) for the Georgia-Azerbaijan Border Regions
Wartość dodana współpracy transgranicznej dla regionów przygranicznych Gruzji i Azerbejdżanu
Autorzy:
Dvalishvili, Tinatini
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/620141.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
cross-border cooperation (CBC)
added value
functional cross-border regions (CBRs)
Georgia-Azerbaijan borderline
współpraca transgraniczna
wartość dodana
funkcjonalne regiony transgraniczne
pogranicze Gruzji i Azerbejdżanu
Opis:
Europejski kontekst współpracy transgranicznej pokazuje, że angażuje ona wszystkich interesariuszy z różnych poziomów terytorialnych w intensywny dialog oparty na współpracy. Podejście to sprawia, że sąsiadujące regiony są bardziej odporne zarówno na istniejące, jak i przewidywalne zagrożenia i jest w dużej mierze skoncentrowane na praktycznym rozwiązywaniu problemów związanych z potrzebami lokalnymi. Niezależnie od (nie)materialnych korzyści, jakie zapewnia europejska perspektywa transgraniczna, rzeczywistość transgraniczna Azerbejdżanu i Gruzji, gdzie nadal dominuje tradycyjne rozumienie granic, jest bardzo odmienna. Badanie terenowe wykazało, że lokalne społeczności terytorialne nie mają jednolitego stosunku do pogranicza i swoich sąsiadów, a samorządom brakuje władzy i wiarygodności, aby samodzielnie radzić sobie z lokalnymi wyzwaniami. W przeciwieństwie do europejskiej współpracy transgranicznej, ten kontekst nie obejmuje elementów oddolnego planowania transgranicznego i lokalnie zinstytucjonalizowanych form współpracy.
The European context of cooperation across borders demonstrates how it engages all stakeholders from a variety of territorial levels in an intensive, collaborative dialog. This approach makes bordering regions more resilient to current and predictable threats, and is largely focused on the practical problem-solving of local needs. Regardless of the (non)material benefits the European cross-border perspective provides, the situation remains very different in the Azerbaijan-Georgia cross-border reality, where the traditional understanding of borders continues to prevail. A field inquiry has shown that territorial local communities have not had a homogenous attitude towards the borderline and their neighbors, and that local municipalities lack the power and credibility to deal with local challenges autonomously. Unlike the European CBC, this cross-border context does not include the elements of bottom-up cross-border planning and locally institutionalized forms of collaboration.
Źródło:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2020, 3; 147-164
1731-7517
Pojawia się w:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Administracja publiczna a bezpieczeństwo migrującej społeczności lokalnej pogranicza polsko-rosyjskiego
Public administration and security of the migrating local community of the Polish–Russian borderland
Autorzy:
Jurczak, Dariusz
Kibysh, Anatolii
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1731944.pdf
Data publikacji:
2021-04-14
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
administracja publiczna
bezpieczeństwo
migracja
społeczność lokalna
pogranicze polsko-rosyjskie
województwo warmińsko-mazurskie
obwód kaliningradzki
Opis:
The article presents public administration in the context of security of the migrating local community of the Polish-Russian borderland. The authors present public administration in sociological research, as well as social security of the local community, which is associated with migration. The most important issue in this article is the outline of the research project, in which representatives of public administration play a leading role in creation of the sense of security of the inhabitants of the studied region. The aim of the project is to determine the conditions related to the administration’s influence on the safety of the inhabitants of the Warmia-Mazury Province and the Kaliningrad Region. The outcomes of the preliminary research are presented in this article.
Artykuł przedstawia administrację publiczną w kontekście bezpieczeństwa migrującej społeczności lokalnej pogranicza polsko-rosyjskiego. Autorzy pokazują administrację publiczną w badaniach socjologicznych, jak też bezpieczeństwo społeczności lokalnej, które związane jest z migracją. Kluczowym dla prezentowanego artykułu jest zarys projektu badawczego, w którym wiodącą rolę odgrywają przedstawiciele administracji publicznej kształtujący poczucie bezpieczeństwa mieszkańców badanego regionu. Celem projektu jest poznanie szeroko pojętych uwarunkowań związanych z wpływem administracji na bezpieczeństwo mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego oraz obwodu kaliningradzkiego. W niniejszym artykule zostały przedstawione wyniki badań pilotażowych.
Źródło:
Przegląd Europejski; 2021, 1; 216-231
1641-2478
Pojawia się w:
Przegląd Europejski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Animacja jako sztuka pamiętania. Doświadczenia Ośrodka „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach
Autorzy:
Sieroń-Galusek, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639868.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
animacja społeczno-kulturalna, kultura pamiętania, Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach
Opis:
Animation as an art of remembering. The case of the “Borderland of Arts, Cultures and Nations” Centre in Sejny The author refers to the experience of the “Borderland of Arts, Cultures and Nations” Centre in Sejny, active on the Polish-Lithuanian border, and illustrates how the animation of culture can deal with the “difficult memory” present in Central and Eastern Europe, as well as how this kind of involvement can support people in developing their identity. In this sense, the animator becomes a humanist: comprehensively educated and conscious of the intellectual and personal development of both him/herself and others. Having in mind the uniqueness of such an undertaking, it is also important to notice that the original formula of such a centre – developed according to its leaders’ personal ideas – may become a genuine brand of Polish culture.
Źródło:
Zarządzanie w Kulturze; 2016, 17, 2
2084-3976
Pojawia się w:
Zarządzanie w Kulturze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimia Białostocczyzny w badaniach profesora Michała Sajewicza
Anthroponymy of the Bialystok region in the Research of Professor Michal Sajewicz
Autorzy:
Złotkowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32222659.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
onomastics
anthroponymy
Polish-East Slavic language borderland
Bialystok region
Michal Sajewicz
onomastyka
antroponimia
polsko-wschodniosłowiańskie pogranicze językowe
Białostocczyzna
Michał Sajewicz
анамастыка
антрапаніміка
польска-ўсходнеславянскае моўнае пагранічча
Беласточчына
Міхал Саевіч
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie wkładu Michała Sajewicza w rozwój badań nad współczesną i historyczną antroponimią Białostocczyzny. Badacz jest znanym i cenionym językoznawcą, związanym naukowo z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Slawista opublikował monografię oraz 28 artykułów naukowych o tematyce antroponimicznej. Z niniejszego opracowania wynika, że zainteresowania profesora skupiają się na następujących kategoriach nazw osobowych: imionach, nazwiskach, przezwiskach oraz marytonimach, z terenu obecnego powiatu hajnowskiego w województwie podlaskim. Na podstawie analizy dorobku badawczego językoznawcy można stwierdzić, że przedmiotem jego szczegółowych dociekań onomastycznych są: 1) imiona mieszkańców Kleszczel i okolicznych wsi w XVI–XVIII w., 2) imiona absolwentów Liceum Ogólnokształcącego z Białoruskim Językiem Nauczania w Hajnówce od lat 50. do 90. XX w., 3) nazwiska patronimiczne z formantem -uk w powiecie hajnowskim 4) przezwiska mieszkańców Lewkowa Starego i okolic oraz 5) nazwy żon w gwarach białoruskich okolic Narewki. W niniejszym tekście starano się również ukazać w jakim stopniu w badaniach polsko-wschodniosłowiańskiego pogranicza językowego prowadzonych przez slawistę, znalazły odbicie uwarunkowania historyczne, geograficzne, etniczne, wyznaniowe, kulturowe i socjologiczne. Dokonany tu przegląd osiągnięć badawczych Michała Sajewicza upoważnia do stwierdzenia, że wniósł on duży wkład w badania nad antroponimią Białostocczyzny.
Мэтай артыкула з’язляецца паказаць значэнне навуковых даследаванняў Міхала Саевіча ў галіне сучаснай і гістарычнай антрапаніміі Беласточчыны. М. Саевіч – вядомы і прызнаны мовазнаўца, які на працягу доўгага часу працаваў ва Ўніверсітэце Марыі Кюры-Складоўскай у Любліне. Славіст апублікаваў манагарафію і 28 навуковых артыкулаў на тэму антрапанімікі. З дадзенага нарысу вынікае, што навуковыя зацікаўленні даследчыка засяродзіліся на наступных катэгорыях асабовых назваў: імёнах, прозвішчах, мянушках, а таксама назвах замужніх жанчын на тэрыторыі Гайнаўскага павета Падляшскага ваяводства. На падставе аналізу вынікаў даследаванняў мовазнаўцы аўтар артыкула сцвярджае, што прадметам дэталёвых анамастычных разважанняў М. Саевіча з’яўляюцца: 1) імёны жахароў Кляшчэляў і навакольных вёсак у XVI–XVIII стст., 2) імёны выпускнікоў Агульнаадукацыйнага ліцэя з беларускай мовай навучання ў Гайнаўцы ў перыяд 1950–1999 гг., 3) патранімічныя прозвішчы з фармантам -ук у Гайнаўскім павеце, 4) мянушкі жыхароў Ляўкова Старога і наваколля, 5) назвы жон у беларускіх гаворках наваколля Нарэўкі. У дадзеным тэксце ўвага звяртаецца таксама на тое, у якой ступені ў даследаваннях польска-ўсходнеславянскага моўнага памежжа, што славістам разглядалася, адлюстраваны гістарычныя, геаграфічныя, этнічныя, культурныя і сацыялагічныя ўмовы, а таксама веравызнанне жыхароў. Прадстаўлены чытачу агляд навуковых дасягненняў Міхала Саевіча дазволіў аўтару сцвердзіць, што люблінскі славіст зрабіў значны ўклад у даследаванні антрапанімікі Беласточчыны.
The aim of this article is to present the contribution of Michal Sajewicz to the development of research on the contemporary and historical anthroponymy of the Bialystok region. The researcher is a well-known and respected linguist, scientifically associated with the Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. The Slavist published a monograph and 28 scientific articles on anthroponymy. This study shows that the Professor's interests focus on the following categories of personal names: first names, surnames, nicknames and marytonyms, from the area of the present Hajnówka district in the Podlasie voivodeship. On the basis of analysis of the Linguist's research achievements, it can be concluded that the subjects of his detailed onomastic investigations are: 1) first names of Kleszczele and surrounding villages residents in the 16th-18th centuries, 2) first names of graduates of the Secondary School with the Belarusian Language of Teaching in Hajnówka from the 50's to the 90's of the 20th century, 3) patronymics surnames with a formant -uk in the Hajnówka district 4 ) nicknames of Lewkowo Stare and the surrounding area residents, and 5) names of wives in the Belarusian dialects of the vicinity of Narewka. In his linguistic research, Michal Sajewicz also addresses issues related to history, sociology and religious diversity of the Polish-East Slavic language borderland. Their results were published in the monograph and 28 scientific articles. This text also attempts to show to what extent the historical, geographic, ethnic, religious, cultural and sociological conditions were reflected in the research on the Polish-East Slavic language borderland conducted by the Slavist. The review of Michal Sajewicz’s research achievements presented here allows us to state that he made a significant contribution to research on the anthroponymy of the Bialystok region.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2022, 16; 277-287
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimia pogranicza polsko-wschodniosłowiańskiego w XVII i XVIII wieku na przykładzie rzymskokatolickiej parafii w Żółkwi. Wybrane zagadnienia
The Anthroponymy of the Polish-East Slavic Borderland in the 17th and 18th Centuries According to the Roman Catholic Parish in Zhovkva Selected Issues
Autorzy:
Trzeciak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945051.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
antroponimia
pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie
Żółkiew
anthroponymy
Polish-East Slavic borderland
Zhovkva
Opis:
Żółkiew położona jest około trzydziestu kilometrów na północny zachód od Lwowa, przy historycznym szlaku prowadzącym do Warszawy. Fundacji miasta dokonano na gruntach wsi (dawnej osady służebnej) Winniki nad rzeką Świnią. Dzięki korzystnym przywilejom lokacyjnym do polskiej i ukraińskiej ludności autochtonicznej dołączali kolonizatorzy z innych części kraju. Księgi metrykalne żółkiewskiej parafii rzymskokatolickiej były prowadzone od pierwszych lat jej istnienia. Analizowany materiał wyekscerpowany został z jednorodnego źródła rękopiśmiennego z XVII i XVIII wieku, mianowicie z siedmiu ksiąg metrykalnych chrztów (lata 1604–1787). W analizowanych antroponimach widoczne są wpływy wschodniosłowiańskie, w szczególności interferencje polsko-ukraińskie. Nazewnictwo osobowe Żółkwi i okolic odzwierciedla zróżnicowanie etniczne i językowe, religijne oraz kulturowe mikroregionu.
Żółkiew (Zhovkva) is located about thirty kilometers north-west of Lwów (Lviv), on the historical route leading to Warsaw. The foundation of the city was on the territory of the village (former ancillary colony) Winniki (Vynnyky) by the Świnia (Svynya) river. Thanks to advantageous town privileges, colonizers from other parts of the country joined Polish and Ukrainian indigenous people. Registers of baptisms of the Roman Catholic parish in Żółkiew (Zhovkva) were held from the first years of it’s existence; analyzed data is extracted from excerption of homogenous manuscript sources of the 17th and 18th centuries – seven parish registers of baptisms (1604–1787). The analyzed anthroponyms show East Slavic influences, especially Polish-Ukrainian linguistic interferences. The personal names of Żółkiew (Zhovkva) and the surrounding area illustrate ethnic and linguistic, religious as well as cultural differentiation of the microregion.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2021, 69; 149-156
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies