Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "piśmienność" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 20
Tytuł:
O książkach „kultowych” w mediewistyce
Autorzy:
Adamska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954936.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
piśmienność pragmatyczna
dokumenty
archiwa
administracja państwowa
pragmatic literacy
charters
archives
state administration
Opis:
Artykuł dotyczy zjawiska książek ‘kultowych’ we współczesnej mediewistyce, tj. publikacji, które w znaczący sposób zmieniły obowiązujący model badań, wprowadzając nowe zagadnienia do kwestionariusza badawczego i będąc czytanymi i cytowanymi przy najrozmaitszych okazjach. Zjawisko to jest analizowane na przykładzie książki brytyjskiego mediewisty Michaela Clanchy’ego “From Memory to Written Record. England 1066-1307”. Jej trzy wydania (1979, 1993, 2013) wywarły wielki wpływ na brytyjską i światową mediewistykę, kształtując obowiązujący dziś model badań nad średniowieczną kulturą pisma, zwłaszcza nad jego wykorzystaniem jako instrumentu władzy i bieżącej administracji państwowej.
The article discusses the phenomenon of ‘cult status’ books in contemporary Medieval Studies: books which in one way or another change the model of research, first by introducing new questions and new ways of investigation and then by being read and cited on every conceivable occasion. A good example of this phenomenon is the well-known book “From Memory to Written Record. England 1066-1307” by Michael Clanchy. Its three editions (1979, 1993, 2013) influenced Medieval Studies both in the United Kingdom and elsewhere by creating a new paradigm of studying of medieval literacy, in particular the study of the use of the written word as an instrument of power in State administration.
Źródło:
Roczniki Historyczne; 2021, 87; 171-185
0324-8585
Pojawia się w:
Roczniki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mowa, gest, pismo. Relacje między kulturą żywego słowa a kulturą pisma w świetle zapisek z ksiąg sądowych późnośredniowiecznych miast polskich
Autorzy:
Bartoszewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601879.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
miasto
XV w.
słowo
gest
piśmienność
Opis:
Każda zapiska zachowana w księgach miejskich stanowi efekt różnego rodzaju działań odbywających się w sferze słów i gestów, słuchanych, oglądanych i wreszcie przetworzonych przez pisarza w urzędowy zapis. Niniejszy artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, jakie miejsce w tym świecie teatralnych gestów i utartych formuł zajmowało pismo. Any record registered in municipal books is a result of many actions in the sphere of words and gestures, listened to, seen, watched, and finally transformed by the scribe into an official registration. The present article attempts to answer the question about the place occupied by writing in that world of theatrical gestures and set phrases.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2017, 124, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Późnośredniowieczna piśmienność mieszczańska na Kujawach
Late Medieval Urban Literacy in Kujawy
Autorzy:
Bartoszewicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23352269.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kujawy
piśmienność
mieszczanie
Opis:
The primary source base for research on urban literacy in Kujawy are documents and letters, addressed to the town councils of big cities of Prussia that were drawn up in the offices of several cities (Włocławek, Inowrocław, Radziejów, Brześć Kujawski, Bydgoszcz, Gniewkowo). They are currently stored in the archives in Toruń and Gdańsk. Moreover, there are court books, city council records and bench court registers (Radziejów, Brześć Kujawski, Kowal, Przedecz) in different condition. Another group of sources are the statutes of the guilds in Bydgoszcz. In their view Kujawy appears as an area of high legal culture and rich urban literacy, which - in comparison with other regions of the Polish Kingdom - developed relatively early. This was because of trade contacts between the townspeople of Kujawy and the State of Teutonic Knights and the need to use of the same work and communications tools, as they and merchants of Hansa had. Municipal offices, employing professional, well-educated writers, were not the only centers of urban culture. Late Medieval Kujawy had also a well developed network of parochial schools under guardianship of the councilors, still only a few bourgeois sons went the University of Krakow. It seems that in their case, more important role in education played educational and cultural institutions in Prussia, cathedral schools (Włocławek) and collegiate schools (Kruszwica).
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2010, 17, 17; 81-95
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieciństwo na piśmie
Childhood in writing
Autorzy:
Brzozowska-Brywczyńska, Maja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1856658.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
childhood studies
pajdocentryzm
polityki pisma
sprawczość
piśmienność
marta rakoczy
paidocentrism
politics of writing
agency
literacy
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2019, 105, 2; 204-207
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piśmienność młodzieży w świetle polskich diagnoz edukacyjnych
Youth literacy in light of Polish educational diagnoses
Autorzy:
Dąbrowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1191737.pdf
Data publikacji:
2020-01-31
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
piśmienność
oralność
młodzież
język młodzieży
egzamin gimnazjalny
literacy
orality
youth
youth language
Polish middle school examination
Opis:
Nabycie piśmienności przez młodego człowieka zmienia jego sposób odbioru rzeczywistości oraz poszerza możliwości uczestnictwa w życiu społecznym. W artykule podjęty został następujący problem: W jakim stopniu młodzież gimnazjalna osiągnęła piśmienność zaawansowaną, polegającą na umiejętności obcowania z tekstami, a zwłaszcza tworzenia tekstu pisanego? Odpowiedź na postawione pytanie udzielona została na podstawie analizy dokumentacji egzaminów gimnazjalnych z lat 2002 – 2018. Są to obligatoryjne egzaminy, które w tych latach odbywały się na zakończenie ostatniego jednolitego, obowiązkowego etapu edukacji. Stanowiły więc szansę ujawnienia stanu piśmienności młodzieży. Analiza dokumentacji wykazała, że gimnazjaliści mają duże trudności w ważnym dla nabywania piśmienności obszarze, jakim jest umiejętność konstruowania dłuższych wypowiedzi pisemnych, co utrudnić może pełne uczestnictwo w kulturze opartej na piśmie. Powyższe wyniki oraz praktyka edukacyjna polegająca na „nauce pod test” skłaniają do gruntownego przemyślenia w tym zakresie konstrukcji egzaminu ósmoklasisty, który już wkrótce zastąpi egzaminy gimnazjalne.
Acquiring literacy by a young person changes his/her perception of reality and broadens the possibilities of participation in social life. The following problem was addressed in the article: to what extent did middle school students achieve advanced literacy, consisting in the ability to interact with texts, and, in particular, to create written texts? The answer to this question was based on the analysis of middle school final examination documentation from years 2002-2018. These are obligatory examinations, which in those years took place at the end of the last uniform and compulsory stage of education. They were an opportunity to reveal the level of literacy of young people. Analysis of the documentation showed that middle school students have great difficulties in the area important for acquiring literacy, which is the ability to construct longer written utterances, which may hinder the full participation in a culture based on writing. The above results and the educational practice of “studying for a test” prompt to thoroughly rethink the construction of the eighth-grade examination (which will soon replace middle school examinations) in this regard.
Źródło:
Rozprawy Społeczne; 2019, 13, 3; 38-52
2081-6081
Pojawia się w:
Rozprawy Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poezja, sztuka i antropocen. Susan Schuppli i Kacper Bartczak
Poetry, Art, and the Anthropocene: Susan Schuppli and Kacper Bartczak
Autorzy:
Kałuża, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2135663.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literacy
visuality
poem
image
technology
biology
piśmienność
wizualność
wiersz
obraz
technologia
biologia
Opis:
Celem artykułu jest zarysowanie podstawowych możliwości krytycznych, jakimi może dysponować sztuka wizualna oraz językowa w świecie antropocenu. Odwołując się do m.in. przykładów tzw. śliskich obrazów Susan Schuppli oraz wierszy polskiego poety Kacpra Bartczaka przyglądam się obrazowaniu w mediach wizualno-cyfrowych oraz piśmienno-poetyckich. Interesują mnie różnice między artystycznością, w której istotną rolę odgrywają nieludzcy aktorzy oraz artystycznością, w której nadal głównym inicjatorem działań jest człowiek, usiłujący umieścić ludzkie artefakty w sieci przekształceń biologiczno-technologicznych.
The aim of the article is to outline the basic critical possibilities that visual and linguistic art can have in the world of anthropocene. Referring to, among other things examples of the so-called slick images by Susan Schuppli and poems by Polish poet Kacper Bartczak I look at images in digital and poetic media. I am interested in the differences between an artistic activity in which inhuman actors play an important role and one in which the main initiator is still a human being, trying to place human language and human artifacts in the network of biological-technological transformations.  
Źródło:
Porównania; 2022, 31, 1; 259-276
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Christian forms of expressing beauty and the religious identity of Old Rus’ (11-13th centuries) according to the Hypatian Codex
Chrześcijańskie formy wyrażania piękna a religijna samoświadomość dawnej rusi xi-xiii wieku w przekazie Kodeksu Hipackiego
Autorzy:
Kroczak, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877092.pdf
Data publikacji:
2019-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
estetyka
Ruś Kijowska
architektura
ikona
piśmienność
aesthetics
Kievan Rus’
architecture
icon
literacy
Opis:
Artykuł stanowi próbę określenia roli chrześcijańskiej estetyki w formowaniu się religijnej samoświadomości Dawnej Rusi (XI-XIII wieku). Na podstawie danych źródłowych pochodzących z Kodeksu Hipackiego i innych zabytków piśmienniczych oraz ustaleń uczonych (paleografów, archeologów, historyków, lingwistów) staram się zaakcentować jeden aspekt ewolucji kulturalno-religijnej Dawnej Rusi – aspekt estetyczny. Wydaje się, że to właśnie chrześcijańska estetyka w formie „zmysłowego oglądu” tj. architektura, ikonografia i rzeźba odegrała istotną rolę w procesie podporządkowywania  się światopoglądu pogańskiego chrześcijańskiemu.
This paper discusses role of Christian aesthetics for defining the  religious identity of Old Rus’. Attempting a multidisciplinary approach,  it follows the Hypatian Codex to trace the challenges and difficulties encountered by the introduction, with the Baptism of 988, of a new faith. Having reviewed historical surveys and sources and drawn upon the studies in paleography, archaeology, linguistics, and art history, the author emphasizes  aesthetic aspect of Rus’ cultural evolution. In conclusion the paper maintains that the visual arts, such as architecture and sacral paintings, have played an essential role in the protracted process of absorption and subordination of the pagan tradition.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 181-191
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wielka zabawa” jako odpowiedź na „kompleks Kopciuszka”
Autorzy:
Ługowska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450712.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
kompleks Kopciuszka
wielka zabawa
folklor dziecięcy
gatunki literatury dziecięcej
ustność i piśmienność w twórczości przeznaczonej
dla młodego odbiorcy.
Cinderella complex
great play
children’s folklore
genres in literature
for children
orality and literacy in literary production for young recipient
Opis:
Określenie „kompleks Kopciuszka” pojawiło się w rozprawach poświęconych literaturze dziecięcej głównie za sprawą krytyków a także historyków literatury starających się podnieść refleksję nad tym typem literatury do rangi dyscypliny akademickiej, przeciwdziałać protekcjonalnemu (a nawet lekceważącemu) traktowaniu twórczości dla najmłodszych przez przedstawicieli profesjonalnego literaturoznawstwa. Należała do nich Krystyna Kuliczkowska podkreślająca w swych rozprawach zespolenie w utworach dla młodego odbiorcy treści dydaktycznych z artyzmem, w najwybitniejszych dokonaniach tego typu twórczości wręcz zacieranie się granicy między literaturą dziecięcą a uniwersalną, adresowaną przede wszystkim do dorosłych. Najpełniejszą, spójną i konsekwentną odpowiedzią na „kompleks Kopciuszka” okazała się zaproponowana przez Jerzego Cieślikowskiego koncepcja „wielkiej zabawy” wykraczająca w istocie poza granice tradycyjnego literaturoznawstwa, w nowatorski sposób rozszerzająca obszar badawczy o dziedziny kulturoznawstwa, antropologii i folklorystyki. Świat wielkiej zabawy stał się w rozważaniach tego uczonego kulturowym paradygmatem, w którym usytuował najważniejsze zjawiska i gatunki literatury adresowanej do młodego odbiorcy, dokonując przy tym ważnego rozróżnienia „literatury dla dzieci”, w tradycyjnym tego słowa rozumieniu, oraz literatury „dziecięcej” – a więc tworzonej z uwzględnieniem dziecięcego sposobu widzenia świata, poczucia humoru, niekiedy też kompetencji językowych dziecka. Dowartościował więc w swych badaniach folklor dziecięcy a także dostrzegł istotę podobieństwa między bawiącym się dzieckiem a metrykalnie dorosłym poetą „dzieckiem podszytym” (zachowującym w sobie pamięć własnego dzieciństwa) w twórczym działaniu człowieka pojmowanego jako „homo ludens”.
The term “Cinderella complex” appeared in scholarship devoted to children’s literature mainly because of critics and literary historians who were trying to raise research on this type of writing to the rank of academic discipline, as well as to prevent the patronizing (or even disrespectful) treatment of children’s works by representatives of professional literary studies. One of them was Krystyna Kuliczkowska, who emphasized the combination of the educational content with artistry in books young readers, in the greatest works of this type of literature even the blurring of the border between children’s literature and universal literature addressed primarily to adults. The most comprehensive, coherent, and consistent response to the “Cinderella complex” turned out to be the concept of “great play” proposed by Jerzy Cieślikowski, an idea going beyond the boundaries of traditional literary studies, in an innovative way expanding the research area into the field of cultural studies, anthropology, and folklore. The world of great play became a cultural paradigm in Cieślikowski’s considerations where he placed the most important phenomena and genres of literature addressed to the young reader, making an important distinction between “literature for children” in the traditional meaning of this term, and “children’s literature” created with the child’s view of the world, sense of humor, and sometimes language skills of the child. Thus, in his research Cieślikowski valued children’s folklore and also saw the essence of the similarity between a playful child and a metrical adult – yet “childlike” (preserving the memory of his childhood) – poet in the creative process of a man understood as “homo ludens”.
Źródło:
Filoteknos; 2019, 9; 40-47
2657-4810
Pojawia się w:
Filoteknos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poziom alfabetyzacji szlachty płockiej w XVII wieku
The education level of the Polish nobility of Plock in the 17th century
Autorzy:
Mądziel, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028885.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
szlachta płocka
alfabetyzacja
piśmienność
XVII wiek
wykształcenie
edukacja
Mazowsze
województwo płockie
Płock nobility
literacy
Mazovia
Płock voivodship
education
17th century
Opis:
Poziom alfabetyzacji szlachty płockiej w XVII wieku zależał w głównej mierze od sytuacji finansowej rodzin szlacheckich. Magnateria mogła pozwolić sobie na kształcenie potomstwa w domu przez prywatnych nauczycieli. Innym sposobem edukowania było wysyłanie młodych szlachciców w podróż po Europie. Natomiast mniej zamożna szlachta wysyłała synów do kolegiów jezuickich, gdzie nauka była bezpłatna. Edukacja dziewcząt nie była popularna . Kobiety przygotowywano do prowadzenia gospodarstw domowych oraz wychowywania potomstwa. Na podstawie podpisów z księgi grodzkiej przeprowadzono badania nad poziomem edukacji szlachty płockiej. W zależności od rodzaju podpisu określona została piśmienność osób należących do tego stanu społecznego. Posługujący się zwrotem manu propria byli wykształceni, a posługujący się określeniem „ręką trzymaną” nie zdobyli żadnego wykształcenia.
The literacy level of the Polish nobility living in 17th century Płock depended mainly on financial situation. The magnates could afford to educate their offspring at home by private teachers. Sending young noblemen on a journey across Europe was another way of education. Less wealthy families sent their sons to Jesuit colleges, where education was free. Girls’ education was not popular. Women were prepared to run households and raise children. On the basis of signatures from the town’s register, research was conducted into the level of education of the Płock nobility. Depending on the type of signature, the literacy of people belonging to this social class was determined. Those who signed with the phrase manu propria were educated, while those who signed with the phrase ręka trzymana (hand held) did not receive any education.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2021, 2(16); 21-40
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemierzanie powieści-mapy. Władca Pierścieni J.R.R. Tolkiena jako konstrukcja kartograficzna
Autorzy:
Marcin, Niemojewski,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897474.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Władca Pierścieni
J.R. R. Tolkien
uniwersum Śródziemia
mapy
kartografia
piśmienność
mapa mentalna
Opis:
The Lord of the Rings, the most popular book by J.R.R. Tolkien is most often interpreted as an example of mythological reconstruction born out of philological research. However, of equal importance is reading the novel as a cartographic design based on the maps of the world presented, handmade and repeatedly enhanced by the author himself, included in the subsequent editions of the novel. The attempt to look at the novel through the prism of maps and determine their functions as integral parts of the novel, and at the same time autonomous texts, allows the reflection on the work and its reception in the context of the consequences of literacy and the type of modelling human experience implied by this ability.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(4 (451)); 131-142
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Donelaitis i Baranauskas: między piśmiennością a literaturą
Autorzy:
Niemojewski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437010.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej
Tematy:
oralność
piśmienność
literatura
historia kultury
tożsamość narodowa
orality
literacy
literature
history of culture
national identity
Źródło:
Przegląd Środkowo-Wschodni; 2016, 1; 30-67
2545-1324
Pojawia się w:
Przegląd Środkowo-Wschodni
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The New Humanities in Poland: A Few Subjective Observations, Conjectures, and Criticisms
Nowa humanistyka w Polsce: kilka bardzo subiektywnych obserwacji, koniektur, refutacji
Autorzy:
Nycz, Ryszard
Schauffler, David
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097198.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Nowa Humanistyka
humanistyka cyfrowa
humanistyka zaangażowana
humanistyka kognitywna
posthumanizm
badania oparte na sztuce
KTL
kulturowa teoria literatury
kulturowo-tekstualna piśmienność
New Humanities
digital humanities
engaged humanities
cognitive humanities
posthumanism
art-based research
CLS
cultural literary theory
cultural-textual literacy
Opis:
Nycz outlines the main trends of the New Humanities in the world - digital humanities, engaged humanities, cognitive humanities, posthumanism, art-based research, as well as the main debates and misunderstandings that have emerged over the last decade in the Polish context. An example of the evolution of ways of thinking and conducting research are the cultural-literary studies, CLS. This acronym stands for a variety of terms ranging from cultural literary theory to cultural-textual literacy.
Nycz zarysowuje główne nurty Nowej Humanistyki na świecie – humanistykę cyfrową, humanistykę zaangażowaną, humanistykę kognitywną, posthumanizm, badania oparte na sztuce, a także główne debaty i nieporozumienia, które pojawiły się w ciągu ostatniej dekady w kontekście polskim. Przykładem ewolucji sposobów myślenia oraz prowadzenia badań są studia literacko-kulturowe, KTL. Skrót ten oznacza różne pojęcia, od kulturowej teorii literatury do kulturowo-tekstualnej piśmienności.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2021, 43; 315-338
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piśmienność mieszkańców Krakowa w pierwszej połowie XIX wieku. Uwarunkowania demograficzne i społeczno-gospodarcze
Literacy among Cracow inhabitants in the first half of the 19th century. Demographic and socio-economic determinants
Autorzy:
Ogórek, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367948.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
literacy
Cracow
19th century
human capital
standard of living
piśmienność
Kraków
XIX wiek
kapitał ludzki
standard życia
Opis:
Celem artykułu jest próba ustalenia odsetka ludności piśmiennej wśród osób zawierających śluby w dwóch parafiach miasta Krakowa w pierwszej połowie XIX wieku oraz prześledzenie demograficznych i społeczno-gospodarczych determinant umiejętności czytania i pisania. W polskiej historiografii temat alfabetyzacji opracowany jest dość fragmentarycznie. Niniejsze badanie ma więc być wysiłkiem zmierzającym do choćby częściowego uzupełnienia tego braku. Temat został opracowany na podstawie jednorodnych źródeł. Są to akta stanu cywilnego dwóch krakowskich parafii rzymskokatolickich – św. Floriana oraz św. Krzyża – z lat 1810–1846. Dzięki utworzonej na podstawie źródła bazie danych informacja na temat umiejętności podpisania się dostępna jest dla 2790 osób. Badanie wykorzystuje zarówno tradycyjne metody z zakresu badania piśmienności (metoda Maggiolo, statystyka opisowa), jak i modele regresji logistycznej szacujące wpływ poszczególnych zmiennych wyjaśniających (wiek, stan cywilny, zawód, miejsce pochodzenia i zamieszkania, stan witalny rodziców) na prawdopodobieństwo (iloraz szans) zmiennej wyjaśnianej (umiejętność podpisania się nupturienta).
This study aims at finding the level of literacy among people marrying in two parishes of the city of Cracow in the first half of the 19th century. The ability to sign the marriage contract is then analyzed within the context of the demographic and socio-economic characteristics of the individuals. Thus far, scant attention has been paid to this issue in the Polish historiography. Hence, this paper is an attempt to at least partially fill this gap. This research was based on the civil marriage registers from two city parishes – St. Florian and Holy Cross (1810–1846). The database contains information on 2790 individuals. The data was analyzed with the use of traditional methods (descriptive statistics, Maggiolo methods) and logistic regression models. The results show the links between literacy and independent variables (age, civil status, occupation, geographic origin, parents’ vital status etc.) in the form of odds ratios.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2018, 40; 141-170
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasto na retorycznym fundamencie (O książce Jakuba Niedźwiedzia Kultura literacka Wilna (1323–1655))
Autorzy:
Probulski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639261.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Niedźwiedź Jakub, Wilno, retoryka, piśmienność
Opis:
The city on a rhetorical foundation The article is a review of Jakub Niedźwiedź’s latest book concerning literacy in medieval and early modern Vilnius. The author analyzes the notion of ‘the rhetorical organization of the city’ employed by Niedźwiedź in his book and points out some consequences stemming from the way such notions as ‘text’ and ‘rhetoric’ are used in it. The reviewer also emphasizes the signifi cance of the book as both a statement in the discussion concerning the dematerialization of the text in modern literary studies and as a work that may inspire a number of similar research projects.
Źródło:
Wielogłos; 2013, 2(16)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła, praktyka, pismo w świetle zwrotu performatywnego.
School, writing and practice in the perspective of performatic turn
Autorzy:
Rakoczy, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/517965.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
Tematy:
piśmienność
zwrot performatywny
praktyka piśmienna
praktyka cielesna
literacy
performative turn
literacy practic
bodily practice
Opis:
Głównym tematem artykułu są inspiracje, jakie wnosi zwrot performatywny do antropologicznych badań szkolnych praktyk piśmiennych. Celem artykułu jest ukazanie, że pismo: (1) nie jest – jak twierdzili przedstawiciele klasycznej teorii piśmienności – jedynie narzędziem intelektu odpowiadającym za określony sposób konceptualizowania świata, języka i jaźni. Jest ono także swoistym narzędziem społecznego dyscyplinowania ciała: nabywania określonych cielesno-percepcyjnych dyspozycji; (2) pismo nie jest tylko instrumentem reprodukcji określonych relacji wiedzy/władzy, lecz stanowi także środek twórczego, jednostkowego improwizowania w rzeczywistości kulturowej.
The main topic of the article is an inspiration brought by performative turn in anthropological research of early school literacy practices. The purpose of this article is to: (1) show that, contrary to the classic literacy theory, writing is not only an instrument of the intellect responsible for the specific way of conceptualization of the world, language and self. It is also a kind of tool of social disciplining of the body: the acquisition of certain bodily and perceptual features; (2) writing is not just a tool for reproducting of specific knowledge/power relationship, but it is also an instrument of creative, individual improvisation in cultural reality.
Źródło:
Tematy z Szewskiej; 2014, Performatywność 2(12)/2014; 6-19
1898-3901
Pojawia się w:
Tematy z Szewskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 20

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies