Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "philosophy of language" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 65
Tytuł:
Platońska filozofia mowy
Linguae apud Platonem existimatio philosophica
Autorzy:
Danek, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52229475.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Plato
Platon
philosophy of language
Opis:
In Platonicis scriptis expressae ad vocabuli dicendique rectitudinem pertinentes animadversiones hac in commentatiuncula tractantur. Quae pars philosophiae Platonis in principiis congruentem se praebet cum placitis nostrae aetatis: Secundum utramque sententiam destinata sunt verba rebus indicandis et docendis alius ab alio hominibus. Quidquid eorum ope enuntiatur, vertit semper ad eum, qui sermonem excipit, nec non ad rem verbis edictis subiectam.
Źródło:
Collectanea Philologica; 1995, 1; 47-60
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
L’émergence et le développement de la grammaire dans l’Antiquité grecque
Powstanie i rozwój gramatyki w starożytności greckiej
Autorzy:
Swiggers, Pierre
Wouters, Alfons
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953986.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
analiza syntaktyczna w starożytności
Arystoteles
części mowy
Dionizy z Halikarnasu
filozofia języka w starożytności
gramatyka aleksandryjska
gramatyka antyczna
gramatyka i filozofia w starożytności
gramatyka
logika
poetyka i retoryka
historia terminów gramatycznych
historia (zachodniego) językoznawstwa
kategorie gramatyczne
klasy słów
nauczanie gramatyki
Platon
stoicy
Alexandrian grammar
ancient grammar
Aristotle
Dionysius of Halicarnassus
grammar and philosophy in Antiquity
grammar
logic
poetics and rhetorics
grammatical categories
(history of) grammatical terminology
history of (Western) linguistics
parts-of-speech model
philosophy of language in Antiquity
Plato
sentence analysis in Antiquity
Stoics
teaching of grammar
word classes
Opis:
Artykuł prezentuje genezę gramatyki w Grecji starożytnej i koncentruje się na procesie autonomizacji, poprzez który gramatyka (gr. γραμματική) stała się oddzielnym polem badań i dyscypliną „techniczną”, tj. działem wiedzy (praktycznej i teoretycznej) opartej na empirii (por. semantykę gr. τέχνη). Wiedza ta była przekazywana jako dyscyplina naukowa w zorganizowanym systemie dydaktycznym i ukierunkowana na badanie faktów i struktur językowych, takich, jakie się ujawniają w tekstach (literackich). Proces autonomizacji, poprzez który gramatyka uzyskała swój własny status, jest tu analizowany z dwóch punktów widzenia. (I) Jeżeli chodzi o sam przedmiot badań, to gramatyka stała się autonomiczna w relacji do poetyki i retoryki. Wspólnym pierwotnie przedmiotem gramatyki, poetyki i retoryki, było λέξις, tj. wyrażenie słowne (literackie). Wszechstronne badanie λέξις obejmowało gramatykę, jak to widać w tekstach źródłowych, takich jak dzieła na temat poetyki i retoryki Arystotelesa i Dionizjusza z Halikarnasu, szczegółowo tutaj przeanalizowane. Początki takich całościowych badań λέξις można znaleźć w poglądach gramatyków aleksandryjskich, dotyczących przedmiotu i zadań gramatyki, oraz w definicji „gramatyki” podanej w Τέχνη γραμματική Dionizjusza Traka (według niej „gramatyka” obejmuje czytanie, analizę, wyjaśnianie i ocenianie dzieł literackich). (II) Jeżeli chodzi o określenie funkcji, metody i metajęzyka gramatyki, to zasadniczą wagę ma zbadanie powiązań między filozofią i gramatyką. Badanie takie stanowi drugą część niniejszego artykułu. W analizie związków między filozofią i gramatyką wyróżnione są następujące etapy: (i) W pierwszym etapie refleksja lingwistyczna polegała na opartych na filozofii rozważaniach dotyczących semantycznych właściwości powiązanych ze sobą słów: od sofistów po Arystotelesa znajdujemy wypowiedzi dość jasno mówiące o takich własnościach jak synonimia, antonimia i paronimia. (ii) Etap drugi wyznacza formułowanie podstawowych zasad analizy zdań. Głównym w tym względzie osiągnięciem był platoński dwupodział zdania na ὄνομα i ῥῆμα (zob. dialog Sofista). (iii) Trzeci etap charakteryzuje się ustaleniem relacji między klasami form językowych i kategorii ich zawartości noetycznej; tutaj fundamentu dla analizy form wyrazów i ich podziału na klasy intelektualno-semantyczne dostarczyły arystotelesowskie Kategorie (por. Kategorie 1b: „Każda nie połączona wypowiedź oznacza albo substancję, albo ilość, albo jakość, albo stosunek, albo miejsce, albo czas, albo położenie, albo stan, albo działanie, albo doznawanie” [przekład K. Leśniaka]). Takie właśnie podejście „kategorialne” leży u podstaw podziału na części mowy, jaki został wytworzony, rozwinięty i zdefiniowany w starożytnej Grecji. Wpływ metodologiczny filozofii (a dokładniej: dialektyki i logiki) na gramatykę widać w ewolucji wyodrębniania poszczególnych części mowy (μέρη τοῦ λόγου). Punkty zwrotne tego długiego procesu są omówione w ostatniej części pracy. Wyróżnić można trzy podstawowe kroki: (α) Pierwszym krokiem jest stosowanie przez Arystotelesa teorii μέρη τῆς λέξεως („części mowy”; zob. jego Poetykę i Peri Hermeneias, które zawierają pewne zasady analizy morfosyntaktycznej); (β) Wkład filozofów stoickich polegał na bardziej szczegółowej analizie niektórych części mowy (takich jak rzeczownik, czasownik, zaimek, przysłówek i spójnik), na skonstruowaniu opartej na filozofii teorii semantycznej (obejmującej pojęcie λεκτόν – „dająca się wypowiedzieć [treść]”), a zwłaszcza na opracowaniu teorii παρεπόμενα (łac. accidentia), tj. morfosyntaktycznych i semantycznych cech klas wyrazów. (γ) Krokiem trzecim było rozszerzenie i kodyfikacja modelu części mowy dokonane przez gramatyków aleksandryjskich (Arystarch z Samotraki i jego uczniowie). Ich model obejmował osiem części mowy: rzeczownik, czasownik, imiesłów, rodzajnik, zaimek, przyimek, przysłówek i spójnik. Pierwszym podręcznikiem dającym syntezę wiedzy i umiejętności gramatycznych była Τέχνη γραμματική, przypisywana Dionizjuszowi Trakowi. Pamiętać też należy, że na stopniowy proces autonomizacji gramatyki trzeba patrzeć w świetle dydaktyki – w dydaktyce uczono gramatyki, a równocześnie pogłębiano ją i poszerzano.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 3; 169-195
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Georg Simmel o tajemnicy
Georg Simmel on Mystery
Autorzy:
Tokarzewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2138994.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
mystery
sociology as scholarly discipline
language in sociology
philosophy of culture
tajemnica
socjologia jako nauka
język w socjologii
filozofia kultury
Opis:
The article attempts to connect two dimensions of studies on Georg Simmel: reflection of his influence on the creation of sociology as a scholarly discipline as well as his interest In language and estheticism. In depth analysis of a chapter from Simmel's seminal work 'Sociology' the author will present the existing correlation between the search for new areas for research and looking for a new language suitable for their description.
Artykuł jest próbą powiązania ze sobą dwóch nurtów dających się wyróżnić w badaniach nad Georgiem Simmlem: refleksji nad wkładem tego uczonego do ukonstytuowania się socjologii jako dyscypliny naukowej oraz jego zainteresowania językiem i estetyką. Na przykładzie szczegółowej analizy jednego z najciekawszych rozdziałów dzieła Socjologia pokazana zostaje istniejąca w dziele Simmla zależność między poszukiwaniem nowych obszarów badawczych a poszukiwaniem nowego języka, który pozwoliłby je uchwycić.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2008, 2(189); 65-90
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mythos, Archetyp und Translation. Die Prosa von Bruno Schulz im Kontext der Ideen von Thomas Mann und Carl Gustav Jung
Autorzy:
Lukas, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032740.pdf
Data publikacji:
2010-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
psychologia głębi
C.G. Jung
Bruno Schulz
tłumaczenie dyskursywne
zbiorowa nieświadomość
tłumaczenia niemieckie
relacja intertekstualna
filozofia języka
K.G. Jung
depth psychology
Brunon Schulz
discursive translation
group unconscious
Greman translations
intertxtual relation
philosophy of language
Tiefenpsychologie
von C.G. Jung
diskursive Translation
kollektiv Unbewusstes
deutsche Übersetzungen
intertextuelle Relation
Sprachphilosophie
Opis:
Der Beitrag handelt von den Beziehungen zwischen den Werken des polnisches Schriftstellers Bruno Schulz (1892-1942) und der kulturphilosophischen Reflexion von Thomas Mann sowie der Tiefenpsychologie von C.G. Jung. Das OEuvre von Schulz erscheint als diskursive Translation von Konzepten wie dem Mythos, dem Archetyp und dem kollektiv Unbewussten, die der polnische Autor in sein eigenes poetologisches Programm überträgt. Die vorhandenen deutschen Übersetzungen von Schulz’ Texten geben diese intertextuelle Relation nicht wieder: Sie sind nicht in der Lage, die Schlüsselidee vom Künstler als Medium des kollektiv Unbewussten zu vermitteln und implizieren eine andere Sprachphilosophie als diejenige, die im Werk von Schulz verschlüsselt ist.
Artykuł skupia się na relacjach między pisarstwem Brunona Schulza (1892-1942) a refleksją filozoficzno-kulturową Tomasza Manna oraz psychologią C.G. Junga. Twórczość Schulza ujmowana jest jako przekład interdyskursywny takich koncepcji, jak: mit, archetyp i nieświadomość zbiorowa, które autor Mityzacji rzeczywistości przekształca we własny program poetologiczny. Dostępne dziś przekłady na język niemiecki nie odzwierciedlają tej relacji intertekstualnej: nie przekazują kluczowej idei artysty jako medium nieświadomości zbiorowej, implikują ponadto filozofię języka odmienną od tej, która zawarta jest w twórczości Schulza.
The paper deals with the relations between the works of the Polish author Bruno Schulz (1892-1942), some anthropological and philosophical concepts of Thomas Mann and the depth psychology of C.G. Jung. Schulz’s OEuvre appears as an interdiscursive translation of such concepts as the mythos, the archetypes and the common unconscious – categories which Schulz transformed into his own poetical programme. The translations of Schulz’ works into German do not render this intertextual relationship though. They do not convey the crucial idea of the artist being a medium of the common unconscious, and imply a language philosophy which is different from that intended by the Polish writer.
Źródło:
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2010; 213-234
2196-8403
Pojawia się w:
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Język jako system znaków
Autorzy:
Wawrzonkiewicz-Słomska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158560.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
philosophy
logic
language
history of logic
sign
Opis:
We have to deal with numerous signs in everyday life, given us both by the nature – as, for example, clouds being a sign of upcoming rain, and also traditional, conventional signs and created by ourselves for better communication. A sign is a perceptible arrangement of things or a phenomenon caused by someone else for the reason that some set expression or formed customary rules govern combining a definite type of thoughts with this arrangement of things or the phenomenon.
Źródło:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne; 2011, 1(1); 37-45
1730-0266
Pojawia się w:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kultura jako przestrzeń ścierających się dyskursów i negocjowania znaczeń. O nauczaniu języka polskiego jako obcego opartym na etnografii mówienia oraz filozofii konfliktu
Culture as the space of clashing discourses and the negotiation of meaning. On teaching polish as a foreign language based on the ethnography of speaking and the philosophy of conflict
Autorzy:
Czerkies, Tamara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47240086.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
culture
context
discourse
cultural competence
teaching Polish as a foreign language
ethnography of speaking
philosophy of conflict
kultura
kontekst
dyskurs
kompetencja kulturowa
nauczanie JPJO
etnografia mowy
filozofia konfliktu
Opis:
Artykuł jest próbą pokazania, jakie znaczenie dla glottodydaktyki polonistycznej mają koncepcje C. Kramsch zawarte w książce „Context and Culture in Language Teaching”. Omawiam w nim podstawowe założenia teorii Kramsch, pokazuję również, w jaki sposób te koncepcje mogą być wykorzystane w praktyce podczas zajęć JPJO, z wykorzystaniem do tego tekstów literackich. Przywołuję także pracę D. Hymesa dotyczącą etnografii mowy, do której odnosiła się Kramsch. Teorie Hymesa omówiła szczegółowo G. Zarzycka w publikacji „Dialog międzykulturowy. Teoria oraz opis komunikowania się cudzoziemców przyswajających język polski”. Ponieważ celem niniejszego artykułu jest przybliżenie książki Kramsch, dla jasności wywodu przytaczam koncepcje badacza, powołując się na Zarzycką.
The article presents D. Hymes’s “ethnography of speaking” and C. Kramsch’s “philosophy of conflict” as interesting ideas in language teaching. The author attempts to describe how both theories can be adopted by teachers of Polish as foreign language, especially when they use Polish literary texts in class.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2012, 19; 23-34
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What is your educational philosophy? Modern and postmodern approaches to foreign language education
Autorzy:
Uzun, Levent
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/780823.pdf
Data publikacji:
2012-10
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
philosophy of education
foreign language education
teaching versus learning
education versus training
postmodern approaches to education
Opis:
The present study discusses the concepts of education and training, while also highlighting the paradigm wars of the positivistic and naturalistic views, beginning with the age of ancient philosophies and continuing to the latest era of postmodernism. Additionally, language education is examined considering the linguistic and educational fundamentals which all need to be based on and combined by a philosophy. The research in foreign language (FL) education is evaluated from both the teaching and learning perspectives in order to reach conclusions concerning the current situation and the requisites of futuristic and innovative FL education. What is my educational philosophy? is proposed as a key question that not only FL teachers but also all educators should ask themselves; a question that will guide teachers throughout their entire lives and illuminate their minds throughout their teaching practice. Teacher and learner roles are discussed in order to determine whether teachers or learners should come first in the process of education. It is emphasised that the philosophical perspectives of education urgently need to be built into the minds of educators prior to asking them to convey knowledge of any kind or to apply the materials of a specific teaching method. The study concludes with the observation that there exists a serious discrepancy between the needs, preferences and interests of the learners and the views held by educational decision makers, who seem to fail to catch up with the trends in technology and globalisation.
Źródło:
Studies in Second Language Learning and Teaching; 2012, 2, 3; 333-348
2083-5205
2084-1965
Pojawia się w:
Studies in Second Language Learning and Teaching
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Der Grenzgang der Geste. Körperliche Ausdrucksformen zwischen 1800 und 1900
Autorzy:
Lemke, Anja F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/700369.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Germanistów Polskich
Tematy:
gesture, philosophy of language, Rousseau, Heinrich von Kleist, Hofmannsthal
Opis:
In his essay “On gesture” Giorgio Agamben argues that western society has lost its natural sense of gestures at the end of the 19th Century. This article examines the development of gestures from the 18th century onwards arguing that instead of a loss of the “natural gesture” one should consider the increasing interest in gestures in the 18th century already as an answer to the the threatening loss of the idea of the natural in modern society. Analyzing Rousseau, Kleist and Hofmannsthal the article wants to demonstrate how gestures always have servered to at once elaborate and blur the borders between the natural and the artificial.
Źródło:
Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten; 2013, 2, 3
2353-656X
2353-4893
Pojawia się w:
Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
GRAMATYKA UNIWERSALNA – RAY JACKENDOFF VERSUS NOAM CHOMSKY
UNIVERSAL GRAMMAR: RAY JACKENDOFF VERSUS NOAM CHOMSKY
Autorzy:
Rogalski, Andrzej Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488164.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Noam Chomsky
gramatyka uniwersalna
Ray Jackendoff
filozofia języka
universal grammar
philosophy of language
Opis:
The most controversial aspect of generative grammar of Chomsky was a hypothesis that humans have a specific cognitive innate structure in language acquisition, called afterwards the Universal Grammar (UG) hypothesis. That approach was consequently sustained by him in Syntactic Struc- tures, Aspects of The Theory of Syntax, and The Minimalist Program. In fact, Chomsky’s analytic attention was mostly focused on the structure of the syntax of language, that in turn is to generate different phonological structures as well as semantic ‘interpretation’ respectively. Identifying of UG with a deep-structure level of a language did not influenced in solving a problem of innate cognitive structure of humans. Ray Jackendoff, grown up among the generativists, does not share the ‘syntactocentric’ approach of Chomsky proposing the ‘parallel architecture’ in which phonological, syntactic and semantic levels are reciprocally interfaced in the program of ‘biolinguistics’ that is to encourage the necessary culture of inter-scientific collaboration. By means of his theory of conceptual semantics Jackendoff tries to show that a system of concepts expressed in human lan- guage is an autonomous generative component of human brain/mind that processed out of evolution.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2013, 61, 3; 5-28
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O NIEKTÓRYCH UWARUNKOWANIACH FREGOWSKIEJ TEORII KWANTYFIKACJI
ON SOME DETERMINATS OF THE FREGEAN THEORY OF QUANTIFICATION
Autorzy:
Szot, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488152.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia języka
filozofia logiki
wyrażenie kwantyfikatorowe
wyrażenie niekompletne
predykat złożony
predykat prosty
philosophy of language
philosophy of logic
theory of quantification
incomplete expression
complex predicate
simple predicate
Opis:
The article discusses the Fregean way of producing multiple quantifications and distinction between complex and simple predicates. In the proper sense only the complex predicates are a kind of the incomplete expression (unselbsständig). Many contemporary authors of general logic textbooks do not pay due attention to that determinants.
W artykule omówiono Fregowski (wieloetapowy) sposób tworzenia wielokrotnych kwantyfikacji oraz rozróżnienie predykatów prostych i złożonych. W sensie właściwym tylko predykaty złożone są typem wyrażeń niekompletnych (unselbsständig). Większość współczesnych autorów podręczników logiki elementarnej nie zwraca należnej uwagi na te dwa uwarunkowania teorii kwantyfikacji.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2013, 61, 3; 125-141
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od analizy do morfologii. Przyczynek do rozważań nad filozoficzną metodą Ludwiga Wittgensteina
On Ludwig Wittgenstein’ Philosophical Method — from Analysis to Morphology
Autorzy:
Piekarski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341596.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
Wittgenstein
philosophical grammar
morphology
logical analysis
phenomenology
philosophy of language
Opis:
W artykule dyskutowany jest problem jedności filozofii Wittgensteina. Wykazuje się, że Wittgenstein stosuje dwie metody badań. Modyfikacje jego filozofii są skorelowane z modyfikacjami jego metody myślenia i dociekania. W Tractatus logicophilosophicus jedyną poprawną metodą jest logiczna metoda analizy zdań. We wczesnych latach trzydziestych przekształca on swoją filozofię w fenomenologiczny opis doświadczenia, a za jej cel uznaje konstrukcję języka fenomenologicznego. Po 1933 roku Wittgenstein rozpoznał gramatyczny wymiar języka, i utworzył narzędzia analizy gramatycznej. Wprowadził pojęcia gier językowych i form życia. Jego filozofia stała się morfologią i opisem ludzkiej praktyki językowej.
The article discusses the problem of the unity of Wittgenstein’s philosophy. The author suggests that Wittgenstein uses different methods of inquiring. The modifications of his philosophy are correlated with modifications of his method of thinking and investigations. In Tractatus logico-philosophicus the only correct philosophical method is that of logical analysis of sentences. In early 30s his philosophy becomes a phenomenological description of experience. The task is to construct phenomenological language. After 1933 Wittgenstein recognizes the grammatical dimension of language, and creates tools of grammatical analysis. He introduces concepts of language-games and forms of life. His philosophy becomes the morphology and description of human linguistic practice.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2013, 1; 235-244
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od matematyki do analizy języka naturalnego. Kilka uwag o filozofii języka Gottloba Fregego
From mathematics to natural language analysis. Some remarks about Gottlob Frege’s philosophy of language
Autorzy:
Maciaszek, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38438117.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
philosophy of language
linguistic meaning
semantics
sens of the expression
reference
force of a sentence
proper name
definite description
filozofia języka
znaczenie językowe
semantyka
sens wypowiedzi
odniesienie
siła zdania
prawidłowa nazwa
konkretny opis
Opis:
Gottlob Frege (1848–1925) był głównie matematykiem, który chciał wzmocnić tę dyscyplinę na gruncie filozoficznym. Punktem wyjścia była analiza języka matematyki, jednak jego zainteresowania skupiały się na języku naturalnym. Dziś zasłynął nie jako matematyk, ale raczej jako filozof języka i zasługuje na miano ojca tej dyscypliny. Jego pisma są powszechnie uznawane przez filozofów i lingwistów za przełomowe prace z zakresu filozofii języka. Jego osiągnięcia docenili głównie brytyjscy filozofowie analityczni zajmujący się analizą języka. W artykule skupiam się na tej części spuścizny Fregego, która jest wciąż żywa w filozofii języka i nowożytnym językoznawstwie. W szczególności analizuję matematyczne inspiracje semantyką Fregego i konsekwencje jej zastosowania w języku naturalnym. Następnie skupiam się na związku pojęć semantycznych wprowadzonych przez Fregego z dość niejasnym pojęciem znaczenia językowego oraz wskazuję problemy, jakie pojawiają się w przypadku zastosowania semantyki Fregego do języka naturalnego. Pokrótce przedstawiam aktualne kierunki analizy języka naturalnego, które zmierzają do przezwyciężenia problemów generowanych przez teorię Frege'a.
Gottlob Frege (1848–1925) was mainly a mathematician who wanted to reinforce this discipline on philosophical ground. The starting point was the analysis of the language of mathematics, but his interests focused on natural language. Nowadays he is not famous as mathematician but rather as a philosopher of language, and he deserves the title of the father of this discipline. His writings are widely recognized by philosophers and linguists as seminal papers in philosophy of language His achievements were appreciated mainly by British analytic philosophers who dealt with the analysis of language. In the paper I focus on the part of Frege’s legacy that is still vivid in philosophy of language and modern linguistics. I particularly analyze mathematical inspiration of Frege’s semantics and the consequences of its application to natural language. Then I focus on the relation of semantic notions introduced by Frege with a rather unclear notion of linguistic meaning, and indicate the problems that appear if Frege’s semantics is to be applied to natural language. I briefly present the current directions in the natural language analysis that tend to overcome the problems generated by Fregean theory.
Źródło:
Językoznawstwo; 2013, 7; 57-75
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi na temat epistemologii Jürgena Habermasa
Remarks on Jürgen Habermas’ Epistemology
Autorzy:
Romaniuk, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341577.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
Habermas
epistemology
general ontology
philosophy of language
the critical theory
rational reconstruction
hermeneutical reconstructionism
social ontology
communicative action
communicative rationality
weak transcendentalism
Opis:
W tekście mowa jest o Habermasowskiej epistemologii w dwóch wymiarach. W wymiarze historii filozofii Habermas reprezentuje szeroko uznawany pogląd, że epistemologia jest dziedziną, która wyparła ontologię ogólną, czyli metafizykę, a także dość szczególny pogląd, że sama została wyparta przez filozofię określoną przez paradygmat lingwistyczny; lepiej byłoby mówić, że uległa przekształceniu w wyniku zwrotu lingwistycznego. W wymiarze ewolucji Habermasa poglądów epistemologicznych i w ogóle stosunku do kwestii epistemologicznych odnotowuję kilka faz. Najpierw teoria poznania występuje jako wyróżniony aspekt teorii społecznej uprawianej w „interesie emancypacji” społecznej i polega na ostrej krytyce empiryzmu, zwłaszcza jako stanowiska określającego perspektywy badawcze nauk społecznych, i nie tak ostrej krytyce hermeneutyki, z powodu jej konserwatywnej orientacji. Następnie Habermas porzuca teoriopoznawczą perspektywę krytycznej teorii społecznej na rzecz ontologii społecznej, gdzie poddaje tak zwanej racjonalnej rekonstrukcji całe spektrum „wiedzy kulturowej”, na którą składają się trzy „wymiary ważnościowe” działań komunikacyjnych i typy komunikacyjnej racjonalności: kognitywnoinstrumentalny, normatywny i ekspresywny, charakteryzujące się „równym stopniem źródłowości” i autonomizujące się wobec siebie w epoce nowoczesnej (przy czym racjonalność pierwszego typu jest tylko po części komunikacyjna). Wreszcie, na tym nowym gruncie ontologicznym (mowa o ontologii regionalnej), wraca do klasycznej problematyki epistemologicznej, by jeszcze raz zająć stanowisko wobec empiryzmu i hermeneutyki, i określić własne. Krytyka empiryzmu (a raczej krytyka Poppera, którego dystans wobec empiryzmu zostaje dostrzeżony) jest teraz znacznie stonowana, własne stanowisko pragmatystyczne (odnoszące się do nauk przyrodniczych) skorygowane w duchu „słabego transcendentalizmu” (który wydaje się zbliżać Habermasa do korespondencyjnej teorii prawdy), a co do nauk społecznych i filozofii społecznej, następuje, w nawiązaniu do tak zwanego „zwrotu interpretatywnego” w socjologii, otwarcie wobec hermeneutyki pod hasłem „hermeneutycznego rekonstrukcjonizmu”.
In the paper Habermas’ epistemology is viewed in two dimensions. In the dimension of the history of philosophy Habermas represents the widespread view claiming that epistemology has superseded the general ontology or metaphysics, and the more peculiar view that epistemology has been superseded by the linguistic philosophy, or rather transformed in it as the result of linguistic turn. In the dimension of the evolution of Habermas’ epistemological views, and his attitude towards epistemological questions in general, several phases are to be distinguished. In the first one, theory of knowledge appears as a favoured aspect of the social theory practiced in the “interest of social emancipation”, and it consists in the slashing criticism of empiricism, especially as a standpoint that determines the research perspectives of social sciences; and not the so slashing criticism of hermeneutics on account of its conservative orientation. In the second phase, Habermas gives up the epistemological perspective of critical social theory on behalf of a social ontology where he performs the rational reconstruction of the whole spectrum of “cultural knowledge”, that is, composed of the three “validity dimensions” of communicative action and three types of communicative rationality: cognitive-instrumental, normative and expressive rationality, each of them being characterized by “co-originality” (Gleichursprünglichkeit) (the first type of rationality is only partially communicative). In the third phase, standing on this new ontological ground, he returns to the classical epistemological problems, to elaborate an attitude toward empiricism and hermeneutics, and to define anew his own position in the field. His criticism toward empiricism is now markedly toned down; Habermas’ own pragmaticist position (referring to natural sciences) is corrected in the spirit of “weak transcendentalism” (which seems to bring Habermas’ position closer to the correspondence theory of the truth). As for social sciences and social philosophy, an opening toward hermeneutics under the banner of “hermeneutical reconstructionism” occurs, in connection with “interpretative turn” in sociology.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2013, 1; 9-34
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co mówi autyzm? Spojrzenie filozofii języka w oparciu o myśl Ludwiga Wittgensteina i Johna Searle’a
What does autism say? Philosophy of language perspective based on ideas of Ludwig Wittgenstein and John Searle
Autorzy:
Karaś, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459785.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
autyzm
język
filozofia języka
Ludwig Wittgenstein
John Searle
chiński pokój
żuk w pudełku
komunikacja
autism
language
philosophy of language
beetle in the box
Chinese room
communication
Opis:
Celem tego artykułu jest odniesienie niektórych koncepcji z filozofii języka do kwestii autyzmu. Przykłady osób z różnymi niepełnosprawnościami pokazują, że język nie jest tym samym dla każdego. Osoby z autyzmem są jednym z takich przykładów, który może nam ukazać różnice w postrzeganiu i używaniu języka przez jednostki, co może dać szerszą perspektywę w spojrzeniu na sam język. Artykuł ten jest głównie oparty na dwóch eksperymentach myślowych zaprezentowanych przez Ludwiga Wittgensteina: „żuk w pudełku" oraz Johna Searle'a: „chiński pokój", których zestawienie pokaże, że możemy rozumieć zarówno autyzm, jak i język w odmienny niż dotychczas sposób.
The aim of this paper is to refer some ideas of philosophy of language to autism. People with autism are one of such examples that can show us differences in perceiving and using language by individuals which can give us a broader per- spective on language itself. This paper is mainly based on two mental experiments brought by Ludwig Wittgenstein - "be- etle in the box" and John Searle - "Chinese room", to show that we can understand language and autism in different way.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 54-61
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Discoveries: Contemplations on some works of Veit Krenn
Enthüllungen: Betrachtung einiger Arbeiten von Veit Krenn
Autorzy:
KLAWE, Christoph
KRENN, Veit
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033779.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Zakład Opieki Zdrowotnej Ośrodek Umea Shinoda-Kuracejo
Tematy:
abstract art
anatomy
philosophy of language
Opis:
This article explains and shows some examples of the graphical and sculptural works of the Austrian pathologist Veit Krenn, who uses his detailed knowledge of microscopic and macroscopic anatomy to create derived objects of art, which strikingly transcend the templates to reach an impressive state of abstraction – appealing discoveries of the true contents of the original forms towards their structural essence. By means of analogies the creative approach of the artist is readily used to illuminate similar ways of contemplating the essence of meaning in the philosophy of language in a brief outline
Źródło:
Medicina Internacia Revuo; 2014, 26, 103; 110-116
0465-5435
Pojawia się w:
Medicina Internacia Revuo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 65

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies