Mythos, Archetyp und Translation. Die Prosa von Bruno Schulz im Kontext der Ideen von Thomas Mann und Carl Gustav Jung

Der Beitrag handelt von den Beziehungen zwischen den Werken des polnisches Schriftstellers Bruno Schulz (1892-1942) und der kulturphilosophischen Reflexion von Thomas Mann sowie der Tiefenpsychologie von C.G. Jung. Das OEuvre von Schulz erscheint als diskursive Translation von Konzepten wie dem Mythos, dem Archetyp und dem kollektiv Unbewussten, die der polnische Autor in sein eigenes poetologisches Programm überträgt. Die vorhandenen deutschen Übersetzungen von Schulz’ Texten geben diese intertextuelle Relation nicht wieder: Sie sind nicht in der Lage, die Schlüsselidee vom Künstler als Medium des kollektiv Unbewussten zu vermitteln und implizieren eine andere Sprachphilosophie als diejenige, die im Werk von Schulz verschlüsselt ist.

Artykuł skupia się na relacjach między pisarstwem Brunona Schulza (1892-1942) a refleksją filozoficzno-kulturową Tomasza Manna oraz psychologią C.G. Junga. Twórczość Schulza ujmowana jest jako przekład interdyskursywny takich koncepcji, jak: mit, archetyp i nieświadomość zbiorowa, które autor Mityzacji rzeczywistości przekształca we własny program poetologiczny. Dostępne dziś przekłady na język niemiecki nie odzwierciedlają tej relacji intertekstualnej: nie przekazują kluczowej idei artysty jako medium nieświadomości zbiorowej, implikują ponadto filozofię języka odmienną od tej, która zawarta jest w twórczości Schulza.

The paper deals with the relations between the works of the Polish author Bruno Schulz (1892-1942), some anthropological and philosophical concepts of Thomas Mann and the depth psychology of C.G. Jung. Schulz’s OEuvre appears as an interdiscursive translation of such concepts as the mythos, the archetypes and the common unconscious – categories which Schulz transformed into his own poetical programme. The translations of Schulz’ works into German do not render this intertextual relationship though. They do not convey the crucial idea of the artist being a medium of the common unconscious, and imply a language philosophy which is different from that intended by the Polish writer.