Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "philosophie" wg kryterium: Temat


Tytuł:
O filozofii polityki i filozofii politycznej
Autorzy:
Maciejowski, Eryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643882.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Philosophie der Politik
politische Philosophie
Philosophie
Politik
philosophy of politics
political philosophy
philosophy
politics
filozofia polityki
filozofia polityczna
filozofia
polityka
Opis:
Der Beitrag greift das Problem der im polnischen Schrifttum vorhandenen Auseinandersetzung auf, die die Bedeutung der Begriffe "Philosophie der Politik" und "politische Philosophie" betrifft. Manche Autoren verwenden sie als Synonyme, andere grenzen sie jedoch strikt ab, mit der Behauptung, dass sie miteinander nicht identisch seien. Im Artikel wird gezeigt, dass es zwei Arten der Unterscheidung der Philosophie der Politik von der politischen Philosophie gibt. Die erste, die sprachliche Unterscheidung, geht auf die Bedeutung ein - einer der Begriffe gilt aus irgendwelchen Gründen als falsch, weil er sich auf die unterschiedlich definierten nichtphilosophischen Bereiche bezieht. In der zweiten Unterscheidung werden zwei separate Reflexionsbereiche mit einem philosophischen Charakter differenziert. Beide Arten werden abgelehnt: Es wird nachgewiesen, dass es nur einen philosophischen Bereich in Bezug auf Politik geben kann, der sowohl als Philosophie der Politik als auch als politische Philosophie richtig bezeichnet werden kann.
The paper deals with the problem of distinguishing “political philosophy” from “political philosophy” in Polish philosophical literature. They are used by some authors as synonyms, while others are claiming that these terms are not identical. The paper points out, that there are two ways to distinguish between political philosophy and political philosophy. The first, linguistic, refers to meanings – one of the concepts is considered for some reason incorrect, as it refers to various non-philosophical disciplines. The second one distinguishes two distinct areas of philosophical reflection. Both ways are discarded and it is shown, that there can be only one kind of philosophical reflexion on the politics, that can be properly called both political philosophy and political philosophy.
Artykuł podejmuje problem obecnego w polskim piśmiennictwie sporu dotyczącego znaczeń pojęć „filozofia polityki” i „filozofia polityczna”. Są one przez niektórych autorów używane w charakterze synonimów, inni natomiast stanowczo oddzielają je od siebie, twierdząc, iż nie są one ze sobą tożsame. W artykule wskazuje się, że istnieją dwa sposoby odróżniania filozofii polityki od filozofii politycznej. Pierwszy, językowy, odwołuje się do znaczeń – jedno z pojęć jest uznane z jakichś powodów za niepoprawne, gdyż odnosi się do rozmaicie definiowanych dziedzin niefilozoficznych. W drugim wyróżnia się dwie osobne dziedziny refleksji o charakterze filozoficznym. Oba sposoby zostają odrzucone; wykazane zostaje, że może istnieć tylko jedna dziedzina filozoficzna dotycząca polityki, która może być poprawnie nazywana zarówno filozofią polityki jak też filozofią polityczną.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 20
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aldo Trucchio, Les deux langages de la modernité. Jean Starobinski entre littérature et science, BHMS, 2021, 244 p., EAN 978-2-940527-17-5
Autorzy:
El Azouzi, Sallem
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407307.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Littérature
médecine
philologie
philosophie
art
Opis:
Nous essayons de définir l’horizon de la pensée de Jean Starobinski en rendant compte de manière commentée des deux langages de la modernité. Jean Starobinski entre littérature et science, par Aldo Trucchio publié par BHMS en 2021. C’est un essai qui tente d’identifier la pensée de Starobinski, qui se base sur l’histoire du chevauchement entre le langage médical et la question littéraire et philosophique à travers les âges et sur la tentative de revaloriser certaines formes d’expression telles que la littérature, façonne d’autres facettes de l’art. Son approche est « sage » et s’affranchit de toute méthode réductionniste.
Źródło:
e-Scripta Romanica; 2023, 11; 145-156
2392-0718
Pojawia się w:
e-Scripta Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Human Characters and Morality in Ibn Ḥazm’s Philosophical Aphorisms
Ludzkie charaktery i moralność w filozoficznej aforystyce Ibn Ḥazma
Autorzy:
Stefaniuk, Tomasz Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1376015.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Philosophie
arabische Philosophie
muslimische Philosophie
Ethik
Moralistik
Aphoristik
Islam
Ibn Hazm
philosophy
Arab philosophy
Islamic philosophy
ethics
moralistic literature
aphorism
Ibn Ḥazm
filozofia
filozofia arabska
filozofia muzułmańska
etyka
moralistyka
aforystyka
islam
Opis:
The author analyzes the philosophical thoughts outlined by Ibn Ḥazm in his Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar treatise. Apart from friendship, love, social relationships, the complexity of human characters and the diversity of life attitudes, the one issue discussed in the treatise first and foremost is the meaning and significance of human life. The Arab philosopher refers to all these issues as a rationalist despite ultimately presenting a clearly religious-oriented position. His ethical views are rooted not only in a religious (Muslim) tradition, but also in that of classical philosophy, reflecting a particularly strong convergence with the ethics of the Stoics and Aristotle.
Der Artikel setzt sich zum Ziel, die im Traktat Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar von Ibn Hazm dargestellte Philosophie zu untersuchen. Der Autor äußert sich in dieser Schrift über die Fragen der Freundschaft, Liebe, der zwischenmenschlichen Beziehungen in der Gesellschaft, über die Komplexität der menschlichen Charaktere und die Vielfalt der Lebenshaltungen. Jedoch die wichtigste der behandelten Fragen ist der Sinn und die Bedeutung des menschlichen Lebens. Der arabische Philosoph nimmt Stellung zu allen diesen Fragen als Rationalist, obwohl er letztendlich einen klar religiös orientierten Standpunkt repräsentiert. Seine ethischen Anschauungen und seine Moralistik sind nicht nur in der religiösen (muslimischen) Tradition verwurzelt, sondern auch in der Tradition der klassischen Philosophie, wobei sie besonders stark mit der Ethik der Stoiker und von Aristoteles übereinstimmen.
Celem artykułu jest analiza filozofii zaprezentowanej w traktacie Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar Ibn Ḥazma. W pracy tej jej autor omawia między innymi takie kwestie jak przyjaźń, miłość, relacje między ludźmi w społeczeństwie, złożoność ludzkich charakterów czy różnorodność postaw życiowych; najważniejszą z podjętych tam kwestii jest jednak sens i znaczenie życia człowieka. Do wszystkich tych zagadnień, mimo prezentowania ostatecznie stanowiska wyraźnie religijnie zorientowanego, arabski filozof odnosi się jako racjonalista. Jego poglądy etyczne i moralistyka zakorzenione są nie tylko w tradycji religijnej (muzułmańskiej), lecz również w tradycji filozofii klasycznej, wykazując szczególnie silną zbieżność z etyką stoików i Arystotelesa.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2020, 30; 85-109
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Traktat o trzech oszustach: Mojżeszu, Jezusie i Mahomecie jako przykład radykalnej krytyki religii pozytywnych
Autorzy:
Szocik, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705459.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ateizm
krytyka religii
„philosophie clandestine”
rewolucja myśli
racjonalność
Opis:
Traktat o trzech oszustach stanowi pomost łączący myśl nowożytną z radykalną w swojej krytyce tradycyjnego porządku religijnego i teologicznego filozofią Oświecenia. Traktat jest najpopularniejszym dziełem reprezentującym tzw. philosophie clandestine, demaskującym czołowe religie pozytywne jako systemy polityczne, które posługują się religią wyłącznie jako pretekstem do realizacji politycznych i ekonomicznych ambicji ich twórców. Traktat streszcza najważniejsze argumenty podejmowane przez zwolenników racjonalistycznej i naturalistycznej krytyki religii, promując ideały wolności i racjonalności, mające zastąpić dotychczasowe odniesienie do tradycji i autorytetu.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 127-135
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Routinen der Vielfalt: Praktiken der Anerkennung im pädagogischen Feld
Autorzy:
Czejkowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197987.pdf
Data publikacji:
2016-09-26
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Philosophie of Education
Schooling
Diversity
Professional Development
Subject Critique
Opis:
RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the paper is to show that the concept of diversity has much more implications for schools and education than commonly assumed. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODOLOGY: Based on an evaluation research study (formative and summative) involving 20 schools at the elementary and secondary level, which have undergone a federal process of professional development findings are presented, which indicate that we need to be more strategic in terms of our research practices and dissemination when it comes to diversity. THE PROCESS OF ARGUMENTATION The paper introduces the concept of a critical theory of professional development in education, which includes the conceptual history approach and post structural points of view. The findings of an evaluation research study are then analysed. The exploration of the connections between diversity discourses and the challenges of the daily organisational and pedagogical routines completes the analysis. RESEARCH RESULTS: For the results show that diversity management is becoming more and more of an issue. Further crucial points seem to be media relations and the competition between schools. CONCLUSIONS, INNOVATION AND RECOMMENDATIONS: Strengthening the competence of everybody involved and enabling transfer of knowledge is the key. Instead research tends to confront players with what they don’t know and can’t handle, often classifying their working approaches in an offensive way rather then supporting them by acknowledging their expertise in first place. The approach of a Critical Professional Development in Education could be the key
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2016, 15, 33; 67-83
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stoicyzm popularny. Nowa szansa dla filozofii praktycznej czy raczej iluzja?
Autorzy:
Stefaniuk, Tomasz Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644022.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
praktische Philosophie
Stoizismus
Philosophie
Pop-Stoizismus
populärer Stoizismus
polnische Philosophie
Ethik
philosophy
practical philosophy
Stoicism
pop-Stoicism
popular Stoicism
Polish philosophy
ethics
filozofia
filozofia praktyczna
stoicyzm
pop-stoicyzm
stoicyzm popularny
filozofia polska
etyka
Opis:
Kann Philosophie in unserer übermäßig kommerzialisierten Kultur funktionieren? Ist sie immer noch nötig? Vielleicht ist die Konzentration auf der Lebenskunst (der Kunst, schöner und weiser zu leben) für das "Überleben der Philosophie" lebensnotwendig, falls sie mehr als eine lebensferne wissenschaftliche Tätigkeit werden soll? Der Artikel verfolgt das Ziel, gewisse Phänomene zu erforschen, die mit dem gesellschaftlichen und kulturellen Funktionieren der Philosophie in der Gegenwart, insbesondere in Bezug auf die Massenkultur, verbunden sind. Der Text konzentriert sich auch auf aktuellen Versuchen, die die "Renaissance" des Stoizismus in seinem Verständnis als praktische Philosophie anstreben. Der Autor fokussiert auf den "philosophischen Markt" in Polen, die aktuellen Verbreiter des "vereinfachten Stoizismus" (des sog. Pop-Stoizismus), Marcin Fabjanski und Tomasz Mazur, und deren Bücher und Tätigkeit außerhalb des akademischen Milieus. Sind ihre Veröffentlichungen und andere Formen des Wirkens imstande, den Menschen die Philosophie und insbesondere den Stoizismus näherzubringen?
Can philosophy  be of use  in our over-commercialized culture? Is it still needed at all ? Perhaps one of the ways to "keep  philosophy going " (if it is not to remain  merely an academic activity  detached to a great extent  from life)  is to   focus  on teaching  to live comfortably  and wisely. Analyzed are  some phenomena related  to the social and cultural  role of philosophy in modern times, especially so  with reference to  mass culture.  Also reviewed are on-going  attempts  at bringing about the  "rebirth" of Stoicism, understood primarily as practical philosophy. The author focuses  on the "Polish philosophical market" and  in particular on  books written  by   present-day propagators of  "pop-Stoicism"  Marcin Fabjański and Tomasz Mazur, and their activities pursued  outside the academic milieu.  Could  their  publications and activities  bring people closer to philosophy in general, and to Stoicism especially?
Czy filozofia może funkcjonować w naszej nadmiernie skomercjalizowanej kulturze? Czy nadal jest potrzebna? Być może jedną z możliwości „przetrwania filozofii” – o ile nie chcemy, aby była to w dużej mierze oderwana od życia działalność akademicka – jest skoncentrowanie się na tym, jak pięknie i mądrze żyć? Celem tego artykułu jest analiza pewnych zjawisk związanych ze społecznym i kulturowym funkcjonowaniem filozofii we współczesnych czasach, szczególnie w odniesieniu do kultury masowej. Tekst ten koncentruje się także na aktualnych próbach zmierzających do „odrodzenia” stoicyzmu, pojmowanego przede wszystkim jako filozofia praktyczna. Autor skupia się na „polskim rynku filozoficznym” i współczesnych propagatorach „uproszczonego stoicyzmu” – bądź też lub „pop-stoicyzmu” – Marcinie Fabjańskim i Tomasz Mazurze, na ich książkach i działalności prowadzonej poza środowiskiem akademickim. Czy ich publikacje i inne formy działalności mogą przybliżyć ludzi do filozofii w ogóle, a zwłaszcza do stoicyzmu?
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 24
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cinematic self-portrait of an Artist – Jean Cocteau’s Le Testament d’Orphée (1960)
Autorzy:
Jałocha, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638203.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Jean Cocteau, autoportrait, autobiographie, philosophie de l’art, cinéma
Opis:
Le but de l’article est d’analyser le film Le Testament d’Orphée (1960) de Jean Cocteau par rapport à sa dimension autobiographique. Magdalena Jałocha, en s’appuyant sur les conceptualisations de la pratique autobiographique, proposées par Philippe Lejeune, Michel Beaujour et Magdalena Podsiadło, repère des « signaux autobiographiques » que Cocteau a utilisés dans son film. L’auteure montre des motifs et des pistes thématiques qui se répètent dans le travail et dans des dimensions auto-textuelles de l’oeuvre cinématographique de ce metteur en scène. Magdalena Jałocha constate que ledit film où Cocteau-même joue le rôle du Poète (incarnation moderne d’Orphée), devrait être compris comme incarnation finale de ses concepts existentiels et esthétiques, comme autoportrait filmique de l’artiste et comme reflet de son imagination.
Źródło:
Romanica Cracoviensia; 2014, 14, 4
2084-3917
Pojawia się w:
Romanica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
« Sauver l’imaginaire » : littérature et photographie face à face
"Saving the imaginary": literature and photography face to face
Autorzy:
Paigneau, David
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676333.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
littérature
photographie
imaginaire
médiologie
philosophie
literature
photography
imagination
mediology
philosophy
Opis:
If the most minimalist definition one can give to the words « art work » is « the way an imagination expresses itself », this definition was, in the second half of the 19th century, the reason why art. critics and theorists argued about the status of photography : purely objective document or potential art work. But writers and literary theorists also took part in this debate, since photography was used to illustrate novels. This article confronts the « literary imagination » and the « photographic imagination », and tries to understand the points of convergence and the points of divergence between these two kinds of imagination, through the contradictory points of view of historians, philosophers and theorists of visual arts and literature.
Si l’on peut définir, de la manière la plus générale, une oeuvre d’art comme ‘expression d’un imaginaire, cette définition posa le problème du statut de la photographie lors de son apparition : document purement objectif ou potentielle forme artistique. Écrivains et critiques littéraires prirent part à ce débat, d’autant plus que des photos furent utilisées pour illustrer des livres, notamment des romans, à partir des années 1880. Cet article tente de confronter « l’imaginaire littéraire » à « l’imaginaire photographique » à travers des points de vues d’écrivains, critiques, philosophes et médiologues, afin de tenter de mieux comprendre leurs points de convergence et de divergence.
Źródło:
e-Scripta Romanica; 2018, 6; 30-43
2392-0718
Pojawia się w:
e-Scripta Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Weisheit bei Schopenhauer und die Frage ihrer Aktualität
Wisdom in Schopenhauer’s grasp and the question of its timeliness
Autorzy:
Miodoński, Leon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/666031.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Arthur Schopenhauer
Weisheit
Baltasar Gracian
deutsche Philosophie
Wisdom
German Philosophy
Opis:
The notion of wisdom in Schopenhauer’s grasp is analyzed in two different perspectives. First, in the context of early philosophy with the supreme term “better consciousness” (das bessere Bewußtsein). The crowning achievement of this period was The World as Will and Representation and radically formulated cognitive elitism. Second, in the context of Parerga and Paralipomena essays, in particular the Aphorisms on the Wisdom of Life essay, when Schopenhauer transforms himself from a metaphysician and a Buddhist into a moralist and teacher of life’s wisdom, who teaches what to do to minimize the suffering of our lives. This shift of accents was connected with the thorough reading of B. Gracian’s The Art of Worldly Wisdom. A Pocket Oracle. Gracian did not teach how to free oneself from the world, but how to live in a world full of evil, adversity, intrigues and wickedness.
Schopenhauers Weisheitsbegriff wurde aus zwei verschiedenen Perspektiven analysiert. Erstens, im Kontext der frühen Philosophie, wo „das bessere Bewusstsein“ eine Schlüsselrolle spielte. Der Höhepunkt dieser Zeit waren das Werk Die Welt als Wille und Vorstellung und radikal formulierte philosophische Exklusivität. Zweitens, im Kontext von Essays-Sammlung Parerga und Paralipomena, und besonders einem der Essays Aphorismen zur Lebensweisheit, wo sich Schopenhauer vom Metaphysiker und Buddhisten in den Moralisten und den Lehrer vervandelte, der die Verfahrensregeln in der irrationalen Welt des Willens zeigte, so dass das Leid die geringste Teilnahme an der realen Existenz des Menschen hatte. Diese Akzentverschiebung erfolgte vor allem dank der gründlichen und tiefen Lektüre von Baltasar Gracians Das Hand-Orakel und Kunst der Weltklugheit. Gracian lehrte aber an keiner Stelle, wie man sich von der Welt befreien kann, sondern eher wie man in einer Welt des Bösen, voll von Gegensätzen, Intrigen und Niederträchtigkeiten leben kann.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica; 2018, 32; 129-139
0208-6107
2353-9631
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Diderot et Le Neveu de Rameau, un je(u) de rôle à l’issue incertaine
Diderot and Rameau’s Nephew: The Uncertain Outcome of a Role-Playing Game
Autorzy:
Lecimbre, Aude
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24201489.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydawnictwo Werset
Tematy:
Denis Diderot
jeu
philosophie
individualité
dramaturgie
game
philosophy
individuality
dramaturgy
Opis:
En dépliant les usages du terme de jeu dans leur dimension dramaturgique, l’objectif de cette contribution est d’éclairer la question de l ’individualité du personnage du Neveu dans Le Neveu de Rameau de Diderot. L’importance que l’écrivain accorde au genre théâtral éclaire d’un point de vue nouveau l’œuvre puisque, dans ce dialogue entre Lui et Moi, la question du décor et la structure du texte se doublent d’une interrogation sur le je des personnages. Le thème du jeu éclaire à la fois le décor dans lequel se déroule le dialogue et l’individualité du personnage du Neveu qui ne semble être, du début à la fin, qu’un comédien par essence. Force est alors de constater que ce dernier se joue du Philosophe et subvertit tout autant son point de vue matérialiste que sa pratique philosophique.
By requiring us to think the notion of play in his dramaturgical aspect, the main purpose of this paper is to shed light on the question of the individuality of the character of the Nephew in Rameau’s Nephew. The field of the theatre and performing arts is of great importance in Diderot’s texts. Therefore, in Rameau’s Nephew, through the dialogue between Him and Me, the question of the theatrical space and the structure of the text are coupled with a questioning of the “I” of the characters. We want to observe, in this paper, the way in which the theme of play in Rameau’s Nephew illuminates the theatrical space and the structure. The character of the Nephew is only an actor. He laughs at the Philosopher and subverts the materialist point of view, as much as philosophical practice.
Źródło:
Quêtes littéraires; 2023, 13; 38-47
2084-8099
2657-487X
Pojawia się w:
Quêtes littéraires
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropologiczne uwarunkowania mistycyzmu i filozofii Karola Wojtyły
Autorzy:
Rynkiewicz, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644410.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Mystik
Philosophie
Erfahrung
Integration
mysticism
philosophy
experience
integration
mistycyzm
filozofia
doświadczenie
integracja
Opis:
Als einzelne Forschungsgebiete durchdringen Philosophie und Mystik tief einander und wirken sich aufeinander aus. Ganz besonders ist dies zu sehen beim Denken von Karol Wojtyla, dem späteren Papst Johannes Paul II. Darum stellt sich die Frage: Haben wir es bei Wojtyla mit einer mystischen Philosophie oder eher einer philosophischen Mystik zu tun? Ziel des vorliegenden Aufsatzes ist es nicht, eine erschöpfende Analyse der Relation zwischen der Mystik und Philosophie Wojtylas zu liefern, sondern einige prinzipielle Elemente zu benennen, welche sowohl einen mystischen als auch einen philosophischen Charakter aufweisen und für das richtige Verständnis der Anthropologie Wojtylas erforderlich sind. Es handelt sich also um die Erfahrung, Metaphysik und den Menschen. In diesem Kontext erscheint die Frage nach der Effizienz von dem Integraftionsfaktor, der die Gebiete der Mystik und Philosophie durchdringt.
As individual fields of research, philosophy and mysticism penetrate deep each other and affect each other throughout. This is especially seen in the thought of Karol Wojtyła, the future Pope John Paul II. Therefore, the question arises: are we dealing here with mystical philosophy or philosophical mysticism? The aim of this paper is not to provide an extensive analysis of the relation between mysticism and philosophy, but to name a few basic elements which have a mystical and a philosophical character and are required for the proper understanding of philosophy of Wojtyła. What the present paper is concerned with is the following: the experience, metaphysics and a person. In this context, there arises a question about the efficiency of the integration factor that permeates the areas of mysticism and philosophy.
Filozofia i mistyka, jako odrębne obszary badań, głęboko się przenikają i wzajemnie na siebie oddziałują. Widać to szczególnie w twórczości Karola Wojtyły, późniejszego papieża Jana Pawła II. Dlatego pojawia się pytanie: czy mamy do czynienia u Wojtyły z filozofią mistyczną, czy też raczej z mistyką filozoficzną. Celem artykułu nie jest wyczerpująca analiza relacji zachodzącej między mistyką a filozofią Wojtyły, lecz ukazanie niektórych kluczowych elementów, które mają charakter zarówno mistyczny, jak też filozoficzny, a przy tym są istotne dla właściwego zrozumienia antropologii Wojtyły. Chodzi więc o doświadczenie, metafizykę i człowieka. W tym kontekście pojawia się pytanie o skuteczność czynnika integracyjnego, który przenika obszar mistyki i filozofii.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2014, 11
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
« Aimer religieusement le monde et la vie » : la réponse de Pierre Leroux au contemptus mundi
Autorzy:
Szymański, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912423.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Pierre Leroux
romantisme
contemptus mundi
religion
philosophie de la vie
philosophie comme manière de vivre
souverain bien
Romanticism
philosophy of life
philosophy as a way of life
highest good
Opis:
Dans son ouvrage De l’humanité, de son principe et de son avenir (1840), Pierre Leroux cherche à établir la « vraie définition de la religion », en visant à une synthèse des traditions religieuses de l’humanité et de la philosophie moderne. Aucune des réponses philosophiques que l’homme a tenté jusqu’ici de donner à la question du bonheur et du souverain bien (stoïcisme, épicuréisme, platonisme, christianisme) ne peut être jugée comme satisfaisante. Entre matérialisme qui méprise l’esprit d’un côté et spiritualisme qui méprise la nature et le monde de l’autre, Leroux cherche une troisième voie : « Aimer religieusement le monde et la vie ». Sa philosophie, qui est à la fois une manière de vivre et une réflexion herméneutique sur l’humanité, conduit à l’application véritable et socialement organisée du principe de l’amour, et dépassant égoïsme et altruisme dans la solidarité, permet de libérer la nature et la vie du mépris qui pesait sur elles pendant des siècles.
In his book De l’humanité, de son principe et de son avenir (1840), Pierre Leroux seeks to establish the “true definition of religion”, aiming at a synthesis of the religious traditions of humanity and modern philosophy. None of the philosophical answers that man has hitherto attempted to give to the question of happiness and of the highest good (Stoicism, Epicureanism, Platonism, Christianity) can be judged as satisfying. Between materialism that despises the spirit on one side and spiritualism that despises nature and the world on the other, Leroux seeks a third way: “To love religiously the world and life”. His philosophy, which is at the same time a way of life and a hermeneutic reflection on humanity, leads to real and socially organized application of the principle of love, and – transcending in solidarity the opposition between selfishness and altruism – makes it possible to free nature and life from the contempt that weighed down on them for centuries.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2020, 15; 151-161
1505-9065
2449-8831
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myśl Michela de Montaigne’a a idea tolerancji
Autorzy:
Kwak, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643869.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Toleranz
Michel de Montaigne
Philosophie der Neuzeit
politische Philosophie
religiöse Kriege in Frankreich
tolerance
modern philosophy
political philosophy
religious wars in France
tolerancja
filozofia nowożytna
filozofia polityczna
wojny religijne we Francji
Opis:
Der Artikel beschäftigt sich mit dem Problem der Toleranz und deren Bedeutung in der sozialen Welt. Den Ausgangspunkt bildet der Versuch, auf den Entwurf von Michel Montaigne zurückzugreifen, einem der Wegbereiter der neuzeitlichen Wahrnehmung einschlägiger Problematik in der europäischen Kultur. Berücksichtigt wurde der historische Hintergrund, besonders die Zeit der religiösen Kriege im Frankreich des 16. Jahrhunderts und ihre sozial-politischen Folgen. Es wurde auch kurz die Genese des Toleranzbegriffs auf unserem Kontinent dargestellt, zusammen mit den Schlüsselmomenten ihrer Entwicklung von der Antike bis zum 16. Jahrhundert.
Artykuł podejmuje problem tolerancji i jej znaczenie w świecie społecznym. Punktem wyjścia jest próba odwołania się do koncepcji Michela de Montaigne’a jako jednego z prekursorów nowożytnego postrzegania wspomnianej problematyki w kulturze europejskiej. Uwzględnione zostało tło historyczne, szczególnie okres wojen religijnych we Francji XVII wieku oraz ich konsekwencje społeczno-polityczne. Pokrótce zaprezentowana została również geneza pojęcia tolerancji na naszym kontynencie wraz z kluczowymi momentami jej formowania od czasów starożytnych do XVI stulecia.
The article takes up the issue of tolerance and its importance in the social world. Reference is made first to the ideas voiced by Michel de Montaigne, one of the forerunners of modern perception of that issue in European culture. Account is taken of the historical background, notably of the religious wars in 16th century France and their social and political consequences. Presented in brief is the genesis of the concept of tolerance on our continent, including key highlights in its development from antiquity to the 16th century.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 19
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teodor de Wyzewa face à ses maîtres
Teodor de Wyzewa in relation to his masters
Autorzy:
Opiela-Mrozik, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/483457.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydawnictwo Werset
Tematy:
Wyzewa
wagnérisme
philosophie schopenhaurienne
science
religion
beauté
Wagnerism
Schopenhauer’s philosophy
beauty
Opis:
The paper analyzes Teodor de Wyzewa’s critical writings (collected in Nos Maîtres) and literary texts, paying special attention to his attitude to those whom he considered his masters. The evolution of Wyzewa’s ideas shows that this adept at Wagnerism gradually distanced himself from those who had influenced him, replacing the intellectual approach to art and blind faith in science, regarded as worthless, by an aesthetic and ethical ideal. In the novel Valbert ou les Récits d’un jeune homme, Wyzewa describes a move away from alienating idealism towards a spontaneous attitude to life. His new interpretation of biblical parables abandons Schopenhauer’s philosophy in favour of the Tolstoyan movement (Contes chrétiens). The search for moral values is connected with a break with Symbolist thought for the benefit of a religion of love and beauty. Formulating his own teaching, Wyzewa surpassed the authority of his masters, without, however, diminishing their significance for his generation.
L’article analyse les écrits critiques (réunis dans Nos Maîtres) et les textes littéraires de Teodor de Wyzewa, en fonction de son attitude à l’égard de ceux qu’il considérait comme ses maîtres. L’évolution de la pensée de Wyzewa démontre que cet adepte du wagnérisme s’est progressivement éloigné de ceux qui l’ont influencé, en remplaçant une approche intellectuelle de l’art et la foi aveugle dans la science, jugée vaine, par un idéal à la fois esthétique et éthique. Dans le roman Valbert ou les Récits d’un jeune homme Wyzewa décrit un détachement de l’idéalisme aliénant au profit d’une attitude spontanée face à la vie. Sa relecture des paraboles bibliques met en question la philosophie schopenhauerienne au profit du tolstoïsme (Contes chrétiens). La quête des valeurs morales entraîne une rupture avec la pensée symboliste en faveur d’une religion de l’amour et de la beauté. En formulant son propre enseignement Wyzewa a donc dépassé l’autorité de ses maîtres, sans pourtant amoindrir leur importance pour toute sa génération.
Źródło:
Quêtes littéraires; 2019, 9; 77-89
2084-8099
2657-487X
Pojawia się w:
Quêtes littéraires
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metaracjonalizm a ekologia umysłu
Metarationalismus und die Ökologie des Verstandes
Autorzy:
Ewertowski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2178222.pdf
Data publikacji:
2011-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
zeitgenössische Philosophie
Konzept des kognitiven Geistes
Bewusstsein
kulturelle Zeichen
Vorverständnis
Vorverfolgung
Rationalismus
Opis:
Welches Kriterium einer einwandfreien Erkenntnis und eines korrekten Denkens ist anzunehmen? In der Kultur existiert eine ganze Reihe von Anzeichen und Zeugnissen „eines unterdrückten Verstandes”.Dies sind Folgen emotionaler Einstellungen, ideologischen Strebens, kultureller Vorurteile bzw. Folgen einer falschen Formation des Verstandes. Die zeitgenössische Philosophie ist in einer gewissen Strömung vom Konzept des erkennenden Verstandes zugunsten des Bewusstseins (das Substanzielle wurde ins Psychische umgewandelt) abgekommen. Die Erkenntnis beruht auf einer Interpretationsfolge von Kulturzeichen mit Berücksichtigung des „Vor-Zufolgerns”, „Vor-Zuverstehens”, „Vor-Zuproizierens” (M. Scheler, F.D. Schleiermacher, M. Heidegger). Der Autor des Artikels schlägt im Rahmen der Sorge um die „Ökologie des Verstandes” den Metarationalismus vor, der auf der Wahl einer entsprechenden Form des Rationalismus zum Gegenstand der Erkenntnis beruht.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2011, 12; 363-386
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa symbole. Dwie koncepcje postępu i diagnoza kryzysu współczesności N. F. Fiodorowa
Autorzy:
Jędrysko, Cezar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643855.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Fiodorow
Krise
Fortschritt
russische Philosophie
Fedorov
crisis
progress
Russian philosophy
kryzys
postęp
filozofia rosyjska
Opis:
N. F. Fiodorow ist Autor eines ungewöhnlichen Projektes – des sogenannten Gemein-schaftswerks, das eine Verbindung des rustikalen und antiprogressiven Gesellschaftsbil-des mit einer technologischen Utopie bildet. Im Artikel soll Fiodorows Vision des Zivili-sationsfortschritts unter dem Aspekt ihrer zwei Maßstäbe: der Diagnose der Krise und der Idee des Fortschritts untersucht werden. Am Anfang werden Symptome der Krise und ihre Ursachen dargestellt, dann werden zwei alternative Ideen des Fortschritts ge-genübergestellt. Die Essenz der ersten Idee ist das Primat des Neuen über dem Alten. Sie komme in Gestalt des Ersten Weltkrieges zum Ausdruck und bilde das Fundament der Zivilisation des Todes. Die zweite Idee soll als ein Heranwachsen der Kultur verstanden werden, als Wachrütteln des Bewusstseins, dass jeweilige Generation in Schuld gegen-über ihren Ahnen steht. Es wird symbolisch durch die altrussische Tradition repräsen-tiert.
N. F. Fedorov is the author of an extraordinary project, the so-called “the common task”, which combines a rural and anti-progressive vision of society with technological utopia. In this paper I will consider his concept of the development of civilizations in terms of its two determinants: the diagnosis of the crisis and the idea of progress. At the beginning I will present the symptoms of the crisis and the reasons which, according to Fedorov, underlie it. I will then contrast two ideas of progress. First of them can be described as the primacy of the new over the old. It is represented by the World Expo event, and leads to the foundation of the civilization of death. The second must be regarded as a maturing of culture and awakening of an awareness of the common debt of humanity to its ances-tors. It is symbolically depicted by the old Russian tradition of raising a church over a day by a local society in case of natural disasters.
N. F. Fiodorow jest autorem niezwykłego projektu – tak zwanego „wspólnego dzieła” – będącego połączeniem rustykalnego i antyprogresywnego obrazu społeczeństwa z technologiczną utopią. Celem niniejszego artykułu jest rozważenie Fiodorowowskiej wizji rozwoju cywilizacji pod kątem jej dwóch wyznaczników: diagnozy kryzysu oraz idei postępu. Na początku zostaną przedstawione symptomy kryzysu oraz przyczyny, które za nimi stoją. Następnie skonfrontowane zostaną dwie alternatywne idee postępu. Istotą pierwszej jest prymat nowego nad starym. Uwidacznia się ona pod postacią Wystawy Światowej i stanowi fundament cywilizacji śmierci. Natomiast druga powinna być pojmowana jako dojrzewanie kultury, rozbudzanie świadomości obecności powszechnego długu danego pokolenia względem przodków. Symbolizuje ją staroruska tradycja stawiania cerkwi jednodniowych przez lokalne społeczności w obliczu klęsk naturalnych.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2014, 10
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia religii. Współczesne horyzonty
Autorzy:
Dobieszewski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643884.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Philosophie
Religion
Metaphysik
Postsäkularität
philosophy
religion
metaphysics
post-secularism
filozofia
religia
metafizyka
postsekularyzm
Opis:
Der Artikel unternimmt den Versuch, die Beziehungen zwischen der Religion und der Philosophie zu bestimmen, mit besonderer Berücksichtigung der gegenseitigen Beeinflussung: wo die Religion die Metaphysik der Philosophie motiviert, und die Philosophie die Religion vor dem Fanatismus schützt. Diese Überlegungen werden von der Reflexion über die einseitige Bindung der Religion an den politischen Konservatismus und von einer knappen Bestandsaufnahme über postsäkuläre Strömungen in der Religionsbetrachtung im 20. Jahrhundert begleitet.
The paper attempts to delineate the relationships between religion and philosophy, in parti-cular their mutually conducive influence – religion is a catalyst of philosophy’s metaphysical dimension while philosophy is a shield that protects religion from funda-mentalism. Furthermore, the article focuses also on the one-sided analysis of religion as a marker of political conservatism and offers brief insights into the post-secular tendency evi-dent in the twentieth-century scholarly take on religion.
Artykuł jest próbą określenia relacji między religią a filozofią, ze szczególnym uwzględnieniem ich wzajemnie inspirującego związku – gdy religia motywuje metafizyczność filozofii, a filozofia chroni religię przed fanatyzmem. Towarzyszy temu refleksja nad jednostronnym wiązaniem religii z konserwatyzmem politycznym oraz krótkie zdanie sprawy z tendencji postsekularnej w dwudziestowiecznym spojrzeniu na religię.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2013, 7
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Śmierć czy ukrycie się Boga? Filozoficzno-teologiczny kontekst problematyki
Death or hiddeness of God? Philosophical-theological context of this problem
Autorzy:
Jasiński, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460465.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Warszawska Prowincja Redemptorystów
Tematy:
Bóg
śmierć
ukrycie
filozofia
teologia
God
death
hiddeness
philosophy
theology
Gott
Tod
Verbergen
Philosophie
Theologie
Opis:
The paper presents the different ways of the interpretation of the thesis of “death of God” (F. Nietzsche). It shows that we should understand this phrase not as killing of God but rather as his “hiddeness”. The paper has two parts: philosophical and theological. The philosophical “hiddeness of God” has three dimensions: ontological (Heidegger – subjective supernatural zone; Tillich – mystery of God), ethical (Hegel – God as moral ideal; Sartre and Buber – objectifying of man; Nietzsche, Heidegger, Sartre – secularization and nihilism) and epistemological (Heidegger – lack of adequacy of concepts in description of God; Tillich – symbolism of expressions). The theological “hiddeness” has four dimensions: mystical (Luter, Barth – God hides his nature and will; Hamilton – concern for the right image of God; Vahanian, Tracy – apophatism), ontological (Altizer – immanence of God), ethical (Hamilton, Tracy, Guttierez, Johnson – presence in poor people; Van Buren – ideal of humanity) and epistemological (Cox, Van Buren – concepts without empirical sense).
Źródło:
Studia Redemptorystowskie; 2013, 11
1731-710X
Pojawia się w:
Studia Redemptorystowskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura z zakresu filozofii w katalogach rzeczowych Biblioteki Jagiellońskiej
Fragen aus dem Bereich der Philosophie in den Sachkatalogen der Jagiellonischen Bibliothek
Autorzy:
Baś, Marzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040969.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Bibliothek
Konferenz
Philosophie
wissenschaftliche Literatur
biblioteka
konferencja
filozofia
literatura naukowa
library
conference
philosophy
scientific literature
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2003, 79; 215-228
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Water and its emotions in sentimental literature. The Marie cycle by Jean Philip Toussaint
Autorzy:
Maziarczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/605397.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cycle of Mary
water
emotions
philosophy
Jean-Philippe Toussaint, cycle de Marie, eau, émotions, philosophie
Opis:
Das Volume enthält keine Abstracts in deutscher Sprache.
The aim of this paper is to analyse diverse representations of water in Jean-Philippe Toussaint’s cycle of Mary and the textual effects they produce. Water is not only the crucial aspect of the represented world but also the key narrative component, which shapes the plot, creates nostalgic atmosphere and reveals the philosophical dimension of the novel classifiable as romance. Drawing on selected theories of elements, the paper examines the ways in which Toussaint uses the emotions carried by water to create intensity and depth in a novel about love.
Le présent article se propose d’analyser diverses occurrences aquatiques dans le cycle de Marie et les effets romanesques qu’elles produisent. Abondamment évoquée dans ses diverses occurrences, naturelles et artificielles, géographiques, atmosphériques ou bien physiologiques, l’eau irrigue profondément la texture romanesque et la nourrit de façon stimulante sur plusieurs plans. En nous référant à des travaux de réflexion sur quatre éléments (philosophes grecs, Bachelard 1942, Durand 1985, Libis 1993), nous chercherons à démontrer la manière fine et complexe dont Toussaint exploite les émotions de l’eau pour donner de l’intensité et de la profondeur à l’histoire émotionnelle qu’il raconte.
Том не содержит аннотаций на русском языке.
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2018, 42, 3
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie kończy się filozofia? Metafora w literaturze i filozofii
Autorzy:
Gałkowski, Stanisław Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643954.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Metaphor
Philosophie
Literatur
Debatte
Rationalität
metaphor
philosophy
literature
debate
rationality
metafora
filozofia
literatura
debata
racjonalność
Opis:
Der Text ist eine Antwort auf die Polemik von Marcin Kochanowski (Über die Beziehungen zwischen Literatur und Philosophie am Beispiel der Gestalt von Iwan Karamazow) mit meinem Text (Die Grenze der Philosophie. Metapher in der Philosophie am Beispiel der Sprache von Józef Tischner), der der Rolle der Metapher in der Formulierung philosophischer Thesen und in der Bestimmung des Unterschieds zwischen Philosophie und Literatur gewidmet war.
This is a response to Marcin Kochanowski's polemics (On links between literature and philosophy on the example of Ivan Karamazov) with my paper (The boundary of philosophy. The metaphor in philosophy as exemplified by Józef Tischner’s language) elaborating on the role of the metaphor in formulating philosophical theses and in defining the difference between philosophy and literature.
Tekst jest odpowiedzią na polemikę Marcina Kochanowskiego (O związkach literatury i filozofii na przykładzie postaci Iwana Karamazowa z moim tekstem (Granica filozofii. Metafora w filozofii na przykładzie języka Józefa Tischnera,) poświęconym roli metafory w formułowaniu tez filozoficznych oraz w określaniu różnicy między filozofią i literaturą.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 28
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charlesa Taylora dyskusja z naturalizmem
Autorzy:
Nowicki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644376.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Naturalismus
Psychologismus
hermeneutische Philosophie
Phänomenologie
naturalism
psychologism
hermeneutical philosophy
phenomenology
naturalizm
psychologizm
filozofia hermeneutyczna
fenomenologia
Opis:
Der Artikel setzt sich zum Ziel, die Überlegungen von Charles Taylor zu der Problematik der menschlichen Identität zu analysieren und Hauptthesen seines Antinaturalismus aufzuweisen. Aufgegriffen wird die Frage nach der Stellung des Taylorschen Gedankens im Kontext der Tradition der Phänomenologie und der hermeneutischen Philosophie. Die Kritik des Naturalismus beruht u. a. darauf, den für den Menschen konstitutiven axiologischen Horizont aufzuzeigen: den unabdingbaren Begriffsrahmen, der allen reduktionistischen Entwürfen menschlicher Natur vorangeht.
The purpose of this article is to trace Charles Taylor’s considerations concerning the issues of human identity and to show the main points of his anti-naturalist position. The Canadian philosopher’s criticism of naturalism consists, inter alia, of the identification of man’s constitutive axiological horizon – the conceptual framework, prior to any reductionist conceptions of human nature. One of the topics of the paper is to present Taylor’s thoughts within the tradition of Husserl's phenomenology and the hermeneutical philosophy of Gadamer and Heidegger. The above said category of conceptual framework is compared with Gadamer's notion of superstition (Vorurteil).
Celem artykułu jest analiza rozważań Charlesa Taylora dotyczących problematyki ludzkiej tożsamości oraz wskazanie głównych tez jego antynaturalizmu. Zostaje też podjęta kwestia pozycji myśli Taylora w horyzoncie tradycji fenomenologii oraz filozofii hermeneutycznej. Krytyka naturalizmu polega między innymi na wykazaniu konstytutywnego dla człowieka horyzontu aksjologicznego – nieusuwalnych ram pojęciowych, poprzedzających wszelkie redukcjonistyczne koncepcje natury ludzkiej.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2014, 11
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od "Theophrastus Redivivus" do Du Maraisa. Źródła laickości w podziemnej filozofii radykalnego Oświecenia we Francji
From 'Theophrastus Redivivus' to Du Marais. Origin of Secularization in the Underground Philosophy of Radical Enlightenment in France
Autorzy:
Budzanowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1844539.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
manuscrits philosophiques clandestins
philosophie clandestine
libertynizm
francuskie oświecenie radykalne
laickość
libertinism
French Radical Enlightenment
secularism
Opis:
Artykuł przedstawia źródła koncepcji antyreligijnych we francuskiej literaturze filozoficznej radykalnego oświecenia podążając za symbolicznymi, tajnymi manuskryptami m.in: Theophrastus Redivivus, Le Militaire philosophe, Lettre d’Hypocrate à Damagatte, La vie de Mahomed, Le traite sur les trois imposteurs, La Moysade oraz Le Philosophe, by ukazać radykalizm podejścia do religii i wiary mało znanych francuskich libertynów, przedstawicieli tzw. philosophie clandestin: Fontenelle’a, Malebranche’a, Yves de Vallone’a, Delaube’a, R. Challe’a, H. de Boulanvilliers, Du Maraisa. Okrycia dotyczące francuskich podziemnych manuskryptów filozoficznych budzą zainteresowanie badaczy zmieniając ideowy obraz Oświecenia. Okazuje się bowiem, jak niebagatelny i do tej pory nierozpoznany wkład, wnieśli ci undergroundowi myśliciele, zakresem i radykalizmem swoich koncepcji, w nieodległą epokę encyklopedyzmu i rewolucji 1789. Libertyńskie teorie zrodzone w reakcji na monarchiczny i klerykalny absolutyzm kryją kontekstualną, antysystemową wyrazistość polityczną. Tajni filozofowie traktując religię jako ludzki zamysł służący podporządkowaniu społeczeństwa politycznym partykularyzmom, wywiedli swoje przekonania z poszukiwań zrozumienia całej ludzkiej religijności lub z potrzeb artykułowania uniwersalności religii naturalnej. Nawiązując do podziemnego impulsu antyreligijnego, ich ideowi kontynuatorzy - osiemnastowieczni akademicy i encyklopedyści, nie sformułowali koncepcji przyznania szerokiej tolerancji religijnej lecz wykreowali teorie, które w kolejnym stuleciu stały się historią konfliktu dwóch wizji Francji prowadząc do usunięcie religijności ze sfery publicznej (laïcité). W artykule opisano formującą się koncepcję laickości w radykalnym, podziemnym ruchu oświeceniowym nawiązując do odłożonych w czasie konsekwencji tego zjawiska, gdy postrzegana jako politycznie niebezpieczna idea ta powróciła do politycznych debat dopiero w drugiej połowie XIX wieku będąc historią konfliktu dwóch wizji państwa, by ostatecznie na mocy ustawy 1905r. stać się la loi fondatrice republikańskiej Francji konstytuując świecką postawę francuskiego społeczeństwa porewolucyjnego i model rozdziału instytucji publicznych od kościołów, w którym państwo nie ingeruje w religię obywatela, a kościoły w funkcjonowanie państwa.
The article describes the sources of anti-religious conceptions in French philosophical literature of Radical Enlightenment, based on secret symbolic manuscripts: Theophrastus Redivivus, Le Militaire philosophe, Lettre d'Hypocrate à Damagatte, La vie de Mahomed, Le traite sur les trois imposteurs, La Moysade and Le Philosophe, and aims to explore the radical approach to religion and faith of the following little-known French libertine thinkers, who were representatives of the so-called philosophie clandestine: B. Fontenelle, N. Malebranche, Y. de Vallone, Delaube, R. Challe, H. de Boulainvilliers. Discoveries related to French underground philosophical manuscripts attract the interest of researchers, changing the ideological picture of the Enlightenment. As it appears, underground thinkers – through the scope and radicalism of their ideas – made a so far unrecognized contribution to the not-so-distant age of encyclopaedism and the French Revolution. The libertine theories born in reaction to monarchical and clerical absolutism conceal contextual political and anti-Christian explicitness. Therefore, analyses of the approach to religion and faith expressed in underground philosophical texts allow us to classify them as anti-systemic. Undoubtedly, a great number of observations and recommendations of the secret philosophers was related to the search for understanding the entirety of human religiosity or to the need to articulate the universality of natural religion. However, French ideological continuators of the underground amateur philosophers, including eighteenth-century academics and encyclopaedists who referred to the underground anti-religious impulse, did not postulate introducing broadly-understood religious tolerance; on the contrary, they formulated theories that enabled the gradual removal of religiosity from the public sphere (laïcité). The article presents the idea of secularism in the radical underground Enlightenment movement and refers to the delayed consequences of said phenomenon, when this idea, considered politically dangerous, reappeared in political debates in the second half of the 19th century, and eventually became la loi fondatrice of the republican France under the 1905 law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2021, 4(29); 18-32
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bibliotekarz wobec tekstów filozoficznych : (opracowanie rzeczowe)
Das Verhältnis des Bibliothekars zu philosophischen Texten (Sachbearbeitung)
Autorzy:
Wilczyńska, Grażyna Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040711.pdf
Data publikacji:
2004-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Bibliothek
Philosophie
Bibliotheksammlungen
sachliche Beschreibung
biblioteka
filozofia
zbiory biblioteczne
opis rzeczowy
library
philosophy
library collection
substantive description
Opis:
Am Beispiel des philosophischen Schrifttums bemüht sich die Autorin, ausgewählte Faktoren aufzuzeigen, die die Arbeit des dieses Schrifttum sachlich bearbeitenden Bibliothekars bedingen. An erster Stelle wurde die Art der verwendeten Informations- und Suchsprache genannt. Veranschaulicht wurde auch der Unterschied zwischen den in der Sprache von Sachstichwörtern formulierten Sachcharakteristika und der Klassifizierung nach den Schemata des systematischen Kataloges. Als zweiter Faktor wurde die Art des philosophischen Textes genannt. Angenommen wurde eine Einteilung in primäre und sekundäre, gegenständliche und metawissenschaftliche (metaphilosophische) Texte. Auf den ersten Faktor hat der Bibliothekar (die Bibliothek) Einfluß, während der zweite unabhängig ist und aus der Art der katalogisierten Titel resultiert.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2004, 81; 387-395
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja „boga ułomnego” i jej warianty w wybranych utworach Stanisława Lema
Autorzy:
Kochanowski, Marcin Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961527.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Stanisław Lem
Philosophie
Literatur
Roman
Gott
Stanislaw Lem
philosophy
literature
novel
god
Filozofia
Literatura
powieść
bóg
Opis:
Im Artikel beschreibe ich das im Schaffen von Stanislaw Lem auftretende Konzept des „unvollkommenen Gottes“ und seine unterschiedlichen Varianten in ausgewählten Romanen und Erzählungen des Autors. Zufolge des Konzepts ist Gott ein Wesen ohne Attribute der Allmacht und des Allwissens, das keine separate transzendentale Sphäre des Daseins beansprucht, sondern in die Welt und in Materie verwickelt ist. Es bleibt durch jene Welt und durch die von ihm geschaffenen Wesen beschränkt und entdeckt allmählich diese Beschränkungen. Darüber hinaus unterziehe ich die Anschauungen der Interpreten des Schaffens von Lem hinsichtlich des einschlägigen Konzeptes einer kritischen Analyse.
Discussed is the notion of a "defective god" and its variants featured in novels and short stories written by Stanisław Lem.  Accordingly,  god is a  being devoid of such  attributes as omnipotence and omniscience,  one that does not exist in a separate, transcendent sphere of being, but is entangled in the world and matter, is limited by that world and also by  beings which he created , and is gradually discovering all these limitations. The paper also contains a critical analysis of commentators’ views on the writer's idea.
W artykule opisuję występującą w twórczości Stanisława Lema koncepcję „boga ułomnego” oraz różne jej warianty występujące w wybranych jego powieściach i opowiadaniach. Zgodnie z nią, bóg ten jest istotą pozbawioną atrybutów wszechmocy i wszechwiedzy, która nie zajmuje odrębnej, transcendentnej sfery bytu, lecz uwikłany jest w świat i materię, pozostając ograniczony przez ów świat, a także przez stworzone przez siebie byty, odkrywając stopniowo owe ograniczenia. Nadto poddaję krytycznej analizie poglądy komentatorów twórczości pisarza na temat omawianej koncepcji.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2020, 29
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies