Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "partykuła" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Partykuły spajające jako podklasa jednostek metatekstowych
Conjuncting particles as a subclass of metatextual units
Autorzy:
Kisiel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29431721.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
partykuła
partykuła spajająca
spójnik
szyk
metatekst
particle
conjuncting particle
conjunction
word order
metatext
Opis:
Autorka komentuje istniejące w polskim językoznawstwie opisy klasy partykuł spajających. Za podstawowe trzy kryteria wyróżniania tej klasy uznaje ich dozdaniowość, zależność od przedtekstu oraz zmienność pozycyjną. Zauważa, że partykuły spajające preferują pozycję w pobliżu (przed, po, a nawet wewnątrz) części tematycznej i często towarzyszy im silny przycisk prozodyczny na wyrażeniu tematycznym. Preferują one również dłuższe, zdaniowe konteksty. Zaproponowana w tym tekście interpretacja partykuł spajających sprowadza się do uznania ich za komentarze dotematyczne, wiążące to, co jest mówione o nowym obiekcie z tym, co zostało wcześniej powiedziane o czymś innym. Ponieważ tego typu wiązanie tematyczne jest interpretacyjnie bardziej wymagające niż wiązanie rematyczne (odbywające się wszak w ramach jednego nadrzędnego tematu), partykuły spajające wymagają, aby odpowiedni przedtekst był bezpośrednio przylegający do struktury T-R, którą one komentują.
In this paper, the author tries to collect and comment on the statements that have been made in Polish linguistics on conjuncting particles. Among three main features of conjuncting particles that are discussed are: their adsentential nature, contextual dependency,and positional mobility. Conjuncting particles prefer placement near (before, after, and even within) a thematic part, are often accompanied by prosodic stress on a thematic expression, and prefer longer, sentential contexts. This paper proposes their interpretation as adthematic operators that link what is being said about a new topic to what has been said before on another topic. Because topic linking is more challenging for a conversational partner than conjucting rhemes (where a supreme theme ensures a bond between them), conjuncting particles require the relevant preceding context to be adjacent to the theme-rheme structure introduced by them.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2023, 19; 169-183
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vocabulary in autism spectrum disorders. Part 3: Qualitative description – the category of relations
Słownictwo w zaburzeniach należących do spektrum autyzmu. Część 3: Charakterystyka jakościowa – kategoria relacji
Autorzy:
Hrycyna, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24201242.pdf
Data publikacji:
2023-01-20
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
autyzm
kategoria semantyczna
relacja
przymiotnik
przysłówek
liczebnik
zaimek
przyimek
spójnik
partykuła
autism
semantic category
relation
adjective
adverb
numeral
pronoun
preposition
conjunction
particle
Opis:
The article is the third part of a study concerned with vocabulary in autism spectrum disorders. The subject of interest in this article is the category of relations and its lexical exponents. The author presents various types of linguistically expressed relations. She discusses how they are represented in the language of people with autism spectrum disorders and devotes a separate fragment to parts of speech. The acquisition of relational concepts and their lexical exponents is a significant development challenge; especially difficult for people with autism. In the category of relations the differences between the vocabularies of typically developing people and people with autistic disorders are the most pronounced. Other conclusions from the analysis carried out are in line with those in the second part of the study concerning the category of things and events.
Artykuł jest trzecią częścią studium poświęconego słownictwu w zaburzeniach ze spektrum autyzmu. Przedmiotem zainteresowań w artykule jest kategoria relacji i jej leksykalnych wykładników. Autorka przedstawia różne typy wyrażanych językowo relacji. Omawia, w jaki sposób są one reprezentowane w języku osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, poświęcając osobny fragment częściom mowy. Przyswajanie pojęć relacyjnych i właściwych im wykładników leksykalnych stanowi istotne wyzwanie rozwojowe; szczególnie trudne dla osób z autyzmem. Właśnie w obszarze tej kategorii różnice między słownikami osób typowo się rozwijających i osób z zaburzeniami autystycznymi są najwyraźniejsze. Pozostałe wnioski z przeprowadzonej analizy pokrywają się z tymi z drugiej części studium, dotyczącej kategorii rzeczy i zdarzeń.
Źródło:
Logopedia Silesiana; 2022, 11, 2; pp. 1-16: English language version; pp. 17-32: Polish language version
2300-5246
2391-4297
Pojawia się w:
Logopedia Silesiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Λέγε δή: What We Know about the Ancient Greek Particle δή – the Current State of Research
Λέγε δή: co wiemy o starożytnej greckiej partykule δή – stan badań
Autorzy:
Tomaka, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056572.pdf
Data publikacji:
2022-04-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
partykuły greckie
partykuła δή
stań badań
model pragmatyczno-dyskursywny
Ancient Greek particles
particle δή
the state of research
the discourse-pragmatic approach
Opis:
Although research has already established the function of the commonest Greek particles, there is a significant gap in the research on the function of δή in comparison with that carried out on other particles. Assigning a functional significance to this particle is problematic, especially since a satisfactory definition of the function of δή remains, I believe, a desideratum. The usage of the particle δή may appear at first sight to have little significance in Greek texts. This article aims to show that nothing could be further from the truth. The particle δή has had a considerable impact on the discourse. In line with this insight, in this contribution I present the way in which scholars have carried out their investigations into the particle δή. Specific attention is paid to (a) the question of how modern scholars classify this particle, (b) what kind of definition and characteristics they assign to this particle, and (c) what purpose this particle is intended to serve in the discourse according to current research. This paper also provides moot points in the research on the particle δή and ideas for further consideration. The main purpose of this paper is to bring together a summary of the current published information about the particle δή for ready reference for those actively engaged in studying Greek particles.
Artykuł omawia sposoby definiowania funkcji partykuły δή we współczesnych badaniach nad partykułami greckimi. W istocie do badań nad partykułami greckimi nie udało się dotychczas wypracować skutecznej metodologii. Obiecujące pod tym względem są zwłaszcza badania naukowców z niderlandzkiego obszaru językowego (Belgia, Holandia), którzy do opisu greckich partykuł adaptują model pragmatyczno-dyskursywny, podkreślając, że funkcje partykuł należy interpretować, uwzględniając relacje między nadawcą i odbiorcą w specyficznym akcie komunikacji. Partykuły służą zatem przede wszystkim do realizacji funkcji pragmatycznych, a ich użycie jest determinowane kontekstem sytuacyjnym. Konkretną aplikację tych założeń można zaobserwować w pracach zagranicznych naukowców przedstawionych w niniejszym artykule. Systematycznych badań nad funkcjami partykuły δή do tej pory, o ile mi wiadomo, na gruncie polskim nie przeprowadzono.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 3; 27-46
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Nie)obecność partykuły pytajnej da li w języku chorwackim
The (non)existence of the interrogative particle da li in the Croatian language
Autorzy:
Fałowski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594133.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
chorwacki język standardowy
partykuła pytajna
puryzm językowy
korpusy językowe
standard Croatian language
interrogative particle
linguistic purism
online corpora
Opis:
Rozpad języka serbsko-chorwackiego, a w rezultacie powstanie współczesnego języka chorwackiego, oznaczało nasilenie purystycznej polityki językowej w Chorwacji, mającej za zadanie usunięcie licznych elementów językowych uznanych arbitralnie za serbskie. Głównym celem artykułu jest zbadanie obecności jednej z takich form – partykuły pytajnej da li – w chorwackich opracowaniach normatywnych po 1990 roku, popularnych poradnikach językowych, opracowaniach naukowych oraz korpusach narodowych języka chorwackiego. Dzięki temu będzie można odpowiedzieć na pytanie, czy wysuwane przez większość chorwackich normatywistów tezy dotyczące tej konstrukcji mają racjonalne uzasadnienie.
The formation of the modern Croatian language as a result of the disintegration of Serbo-Croatian was strongly connected with Croatia’s intense puristic language policy. The task was to eliminate those numerous linguistic features arbitrarily recognized as Serbianisms. The main purpose of the present publication is to investigate the existence of one such form – the interrogative particle da li in normative Croatian publications after 1990, popular language guides, academic papers and the national corpora of the Croatian language. This allows us to answer the question whether theses regarding this construction put forward by Croatian normativists have any rational justification.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 61-73
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Глаголи с елемента “си” / “sobie” в българския и в полския език
Autorzy:
Savova, Dimka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681647.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
ref lexive verbs, enclitic pronominal form, particle, pragmatic meaning
czasowniki zwrotne, enklityczna forma zaimkowa, partykuła, znaczenie pragmatyczne, partykuła słowotwórcza, partykuła formotwórcza
Opis:
The paper examines the phenomenon of reflexive personal pronouns for the dative case, used with verbs in several Slavic languages. The author offers a systematised approach towards the functions of the element си / sobie in the Bulgarian and Polish languages, revealing its roles both as a pronoun and as a particle with different meaning. Comparisons between Bulgarian and Polish variations of this phenomenon suggest further research in these, as well as in other Slavic languages.
W artykule omówiono, występujące w językach słowiańskich, interesujące zjawisko – używania obok czasownika zwrotnego zaimka osobowego w funkcji celownika. Specyfika takiego użycia formacji „си“ / „sobie” związana jest zarówno z ich rolą jako zaimków, jak i z pełnieniem przez nie funkcji różnego rodzaju partykuł. Autor tekstu wskazuje na konieczność dalszych badań o charakterze porównawczym w zakresie tej tematyki w języku bułgarskim, polskim oraz innych językach słowiańskich, które mogą przyczynić się do wyciągnięcia dodatkowych, dalej idących, wniosków.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2017, 6
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ГЛАГОЛИ С ФОРМАНТА СИ В БЪЛГАРСКИЯ ЕЗИК
Autorzy:
Savova, Dimka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681433.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
ref lexive verbs, enclitic pronominal form, affix, particle, pragmatic meaning, formative
czasowniki zwrotne, enklityczna forma zaimkowa, partykuła, znaczenie pragmatyczne, partykuła słowotwórcza, partykuła formotwórcza
Opis:
The paper analyses the functions of the affix си in reflexive verbs in Bulgarian. It emphasises the variety in the pronominal and other types of usage of the particle. The author offers a systematised approach towards the functions of the affix in the Bulgarian language, initiating contrastive research of the subject in Bulgarian and other Slavic languages.
Artykuł analizuje funkcje formantu си w ramach formalnie zwrotnych czasowników w języku bułgarskim. Takim sposobem on określa różnice w użyciu formantu jako zaimek i jako partykułę. Autor wskazuje na systematyczność w różnorodnym użytkowaniu formantu си w języku bułgarskim, wskazując na konieczność dalszych badań kontrastywnych nad spostrzeżonymi zjawiskami w bułgarskim i innych słowiańskich językach.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2016, 5
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bo – bowiem – albowiem. Między spójnikiem a partykułą
Bo – bowiem – albowiem. Between a conjunction and a particle
Autorzy:
Kisiel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468388.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
spójnik
partykuła
konektor
particle
conjunction
connector
Opis:
The article presents three etymologically related units: bo, bowiem i albowiem. Basing on analysis of the contexts of their use (requirement of a weaker / stronger pause, ability to cooperate with an elliptic sentence, possibility of changing position within a sentence), with particular regard to binding between a rheme of the sentence with which these units coocurate and a preceeding rheme, the possibility of including bowiem and albowiem into the classes of particles and conjunctions is discussed.
Źródło:
Forum Lingwistyczne; 2015, 2; 73-84
2449-9587
2450-2758
Pojawia się w:
Forum Lingwistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O partykułach wzmacniających w szesnastowiecznych przekładach Ewangelii na język polski
About intensive particles in 16th century translations of the Gospel to Polish language
Autorzy:
Kępińska, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594170.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
partykuła wzmacniająca
geneza partykuły ci
polszczyzna biblijna
XVI wieku
przekłady Ewangelii
intensive particle
origin of particle ci
Biblical Polish language of 16th
century
Gospel translations
Opis:
Artykuł traktuje o partykułach wzmacniających (afektantach) w XVI-wiecznych tłumaczeniach Ewangelii na język polski. Obecność partykuł ekspresywnych (emotywnych) jest cechą charakterystyczną polszczyzny dawnej i gwar. Także w XVI-wiecznych przekładach Ewangelii występuje wiele różnych partykuł, jak a, i¸ to, ale najczęstsze są partykuły że i ci. Tylko one też ulegają skróceniu do -ż i -ć, zwykle w pozycji posamogłoskowej, choć nie tylko, jak pokazują takie przykłady, jak jeśliż i jeśliże oraz jeślić i jeślici. W artykule ukazana jest zarówno geneza partykuły ci, propozycje jej transkrypcji dla tekstów typu A, czyli wydań ściśle naukowych, dokumentacyjnych, przeznaczonych dla celów badawczych, jak i zróżnicowana frekwencja partykuł ci/-ć oraz że/-ż w dziewięciu różnych szesnastowiecznych przekładach Ewangelii na język polski, od największej w Biblii brzeskiej do niewielkiej w tłumaczeniach Szymona Budnego. Podjęta jest próba ukazania przyczyn tej różnorodności; wskazuje się, że wpływ na to zjawisko ma przede wszystkim chronologia tekstów, w mniejszym zaś stopniu wyznanie (konfesja) tłumaczy.
The article treats of the intensive particles (affective) in 16thcentury translations of the Gospel to Polish language. The presence of expressive particles (emotive ones) is a specific feature of the old Polish language and of the local dialects. In 16th century translations of the Gospel we can found a lot of different particles too, such as a, i, to, but the most frequent are że and ci. Only these particles are shortened to -ż and -ć, usually when placed after the vowel, but sometimes not, as can be seen in such examples as jeśliż and jeśliże, as well as jeślić and jeślici. The article presents the origin of particle ci and the proposals of its transcription for the texts of A type, i.e. the publications strictly scientific, documentation ones, for research purposes. There is also covered the diverse frequency of particles ci/-ć and że/-ż in nine different 16th century translations of the Gospel to Polish language, from the highest frequency in Bible from Brześć, to smallest in Szymon Budny’s translations. An attempt to present the reasons of this diversity is also the subject of the article: it is shown that especially the chronology of texts influences this phenomenon, in a smaller extent the religion (confession) of translators.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 79-97
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deutsche Modalpartikel „auch” und ihre partikelartigen Wiedergabemöglichkeiten im Polnischen
Niemiecka partykuła modalna „auch” i możliwości jej partykułowej translacji w języku polskim
Autorzy:
Szulc-Brzozowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954385.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
lingwistyka kontrastywna (niemiecki-polski)
partykuła modalna i możliwości jej przekładu
contrastiv Linguistic (German/Polish)
modal particle and possibilities of translating it
Opis:
Autorka stara się rozważyć kwestię przetłumaczalności niemieckich partykuł modalnych na przykładzie partykuły „auch”. Artykuł poświęcony jest możliwościom traslatorskim tej partykuły w języku polskim. Dotyczą one wyłącznie struktur partykułowych. Inne nie są brane pod uwagę. Analiza przeprowadzona jest na bazie semantyczno-pragmatycznej funkcji partykuły wposzczególnych typach zdań. Stwierdzenia autorki poparte są przykładami z tłumaczeń literatury niemieckiej na język polski. Okazuje się, że jedna partykuła „auch” może mieć kilka odpowiedników nawet w jednym typie zdania, uwarunkowanych kontekstem bądź wartością stylistyczną wypowiedzi. Autorka wyjaśnia, na czym polega dana ekwiwalencja. Wyniki analizy ekwiwalencyjnej partykuł mogą znaleźć zastosowanie nie tylko w translatoryce, ale również w dydaktyce języka niemieckiego.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 5; 119-132
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies