Temat: pantheism - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Atheism in The Universal Encyclopedia of Philosophy
Autorzy:: Zdybicka, Zofia J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/507699.pdf
Data publikacji:: 2018-12-30
Wydawca:: International Étienne Gilson Society
Tematy:: atheism
God
Absolute
man
religion
pantheism
panentheism
deism
agnosticism
skepticism
anti-theism
pseudo-atheism
post-atheism
Christian philosophy
Universal Encyclopedia of Philosophy
Opis:: The author considers the problem of atheism. She discusses the history of atheism, forms of atheism, and the causes and motives of atheism. She concludes that (a) the history of the negation of God indirectly confirms the endurance of the idea of God and the affirmation of God throughout time; although there are various forms of the negation of God, the idea of God persists, for there is no ultimate negation that could resolve this question once and for all; (b) an erroneous conception of God could be a motivation for seeking a better understanding and expression of the truth about God in a more suitable and more easily understood language; (c) systems that presuppose absolute atheism (like those of Marx, Nietzsche, Sartre) show that with the negation of God all other values collapse and are supplanted by relativism and, ultimately, nihilism; (d) the myth of the “deified” man has not been verified in practical Marxism nor in the “supermanhood” of certain nations; the various absolutes that man has established—Man, Humanity, Nature, Science, History—are not sufficient, and ultimately along with the “death of God” they lead to the “death of man.”
Źródło:: Studia Gilsoniana; 2018, 7, 4; 709-757
2300-0066
Pojawia się w:: Studia Gilsoniana
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Demokracja: razem czy przeciwko sobie?
Демократия: вместе или друг против друга?
Democracy: Together or Against Each Other?
Autorzy:: Skudrzyk, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/497645.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Tematy:: гнев
борьба
общество
истина
пантеизм
anger
struggle
community
truth
pantheism
Opis:: Автор воспринимает современное демократическое общество как борьбу между либерализмом и христианством. Либерализм он видит как изощренную культуру отчуждения, а христианство – как приходящую в упадок культуру истины. Автор вместо демократии, которая опирается на отчуждении и обмане, постулирует политическую борьбу как заботу о собственных интересах, которые ограничены социумом и первенством сверхчеловеческого фактора.
The author sees modern democratic society as a fight between liberalism and Christianity. He sees liberalism as a sophisticated culture of alienation; in Christianity he sees the declining culture of truth. Instead of democracy, referring to alienation and to lying, the author postulates a political struggle as a concern for self-interest, limited by the idea of the social community and the primacy of superhuman factor.
Źródło:: ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2013, 13; 31-50
1642-1248
Pojawia się w:: ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Eliasz nauk. Apokaliptyka, paracelsjańska mistyka przyrody i narodziny nowoczesności
Elijah of the Arts: Apocalypticism, Paracelsian Mysticism of Nature, and the Origins of Modernity
Autorzy:: Woszczek, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1012304.pdf
Data publikacji:: 2016-03-15
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: early modernity
nature (cosmological) apocalypticism
myth of Elias Artista
mysticism of nature
Paracelsian alchemy
matter
pantheism
ontology of expression
mit Eliasza Artysty
mistyka przyrody
alchemia paracelsjańska
materia
panteizm
ontologia wyrażania
wczesna nowoczesność
apokaliptyka przyrodnicza (kosmologiczna)
Opis:: Mit Eliasza Artysty (albo „Eliasza nauk/sztuk”) jest jednym z interesujących komponentów bogatej szesnastowiecznej tradycji paracelsjańskiej z marginesów poreformacyjnej ortodoksji. Sygnalizuje zaskakujący kierunek rozwoju chrześcijańskiej tradycji apokaliptycznej, ponieważ ten „Helias artium chymicarum”, mesjański Experimentator jako ludzka, stylizowana na Chrystusa postać i odpowiednik biblijnego kowala Tubal-Kaina na końcu historii, jest oryginalną transformacją żydowskiego, apokaliptycznego Eliasza w kontekście wczesnej nowoczesności tuż przed wojną trzydziestoletnią. Jest to przykład z szerszego obszaru paracelsjańskiej teoalchemii (J. Telle), którą można interpretować jako typowo nowożytną hybrydę w latourowskim sensie. Co więcej, by zrozumieć szczególny poreformacyjny fenomen mistyki przyrody (Dorn, Weigel, Khunrath, Gutman, Arndt, Boehme i in.), pozostający w silnym napięciu z ortodoksyjnymi teologiami, należy wziąć pod uwagę, że był on wytworem tej nowej, szerokiej formacji intelektualnej, którą można nazwać przyrodniczą (albo kosmologiczną) apokaliptyką.Autor twierdzi, że „wertykalna” (nieeschatologiczna) apokaliptyka przyrodnicza jest wczesnonowożytną formą tradycji apokaliptycznej, która w nowych warunkach społeczno-kulturowych przeszła transformację w formułę „poznawania tajemnic przyrody” w złożonym procesie renegocjacji relacji władzy i wytworzyła własny zasób motywacji poznawczych do aktywności eksperymentalnej, niezależnie od słabnących z czasem afektów millenarystycznych. Transformacja ta jest bardzo istotna dla zrozumienia religijnej wczesnej nowoczesności z jej immanentystycznymi, aktywistycznymi postawami i wyjścia poza jednowymiarowe dyskursy paradygmatu sekularyzacji, które zacierają albo ignorują wertykalną oś apokaliptyki i zafiksowują się na wymiarze horyzontalnym (millenarystycznym) w swoich konstrukcjach „irreligii postępu” (Löwith). Wczesną nowoczesność można lepiej zrozumieć jako rozproszony efekt związany z innowacyjnymi praktykami materialnymi, zwłaszcza medycznymi czy chemicznymi, oraz ich nowymi konceptualizacjami materii i wiedzy, gdzie filozofia, teologia, nauka o materii i społeczna rewolta wydają się nierozdzielne. Mit Eliasza nauk, dokładnie odwrotnie do powierzchownej interpretacji sekularyzacyjnej, jest jednym z symptomów zachodzącego procesu „de-eschatologizacji” przez alternatywny kierunek apokaliptyki – przenoszenia zainteresowania na przyrodę i materię jako dostępne eksploracji obiekty religijne, co wytworzyło też nowe, typowe dla nowoczesności konflikty o władzę, ale i laboratorium jako przestrzeń odkrywania tego, co ukryte w przyrodzie.
The myth of [H]Elias Artista (or ‘Elijah of the Arts’) is one of the most interesting components of the rich 16th-century Paracelsian tradition from the margins of the post-Reformation orthodoxy. It signals a surprising development within the Christian apocalyptic tradition since ‘Helias artium chymicarum’, the messianic Experimentator as a human Christ-like figure and an end-of-time counterpart of the biblical blacksmith Tubal-cain, is an original transformation of the Jewish apocalyptic Elijah in a context of the early modernity on the eve of the Thirty Years War. That figure is an example from the broader domain of the Paracelsian ‘theoalchemy’ (Telle), which may be construed as a typically modern hybrid in the Latourian sense. Furthermore, in order to understand the peculiar post-Reformation phenomenon of the mysticism of nature (Dorn, Khunrath, Gutman, Arndt, Boehme, and others), which is in stark tension with orthodox theologies, it is necessary to take into account that it was a product of the new powerful intellectual formation which can be dubbed the nature (or cosmological) apocalypticism.It is claimed that that ‘vertical’ (non-eschatological) apocalypticism of nature is an early modern form of the ancient Jewish apocalyptic tradition transformed under the new social-cultural conditions into a formula of the ‘learning the secrets of nature’ in a complex process of renegotiating the power relations, and it produced the ample resource of the cognitive motivations for experimental activity, quite independently of the gradually waning millenarian affects. Thus, that transformation is important for understanding the religious early modernity and its immanentist, activist attitudes and getting beyond the one-dimensional discourses of the secularization paradigm, which obliterates or ignores the ‘vertical’ axis of apocalypticism and fixes itself upon the horizontal (millenarian) dimension while (re)constructing the criticized unpicturesque ‘irreligion of progress’ (Löwith). Early modernity could be better understood as a diffused turn (effect) associated with the innovative material (e.g. medical or chemical) practices and their new conceptualisations of matter and knowledge, where philosophy, theology, science of matter and social revolt seem inseparable. The myth of the Elijah of the Arts, contrary to a superficial secularization interpretation, is one of the symptoms of the growing process of ‘de-eschatologization’ through the alternative direction of apocalypticism, i.e., shifting an interest to nature and matter as the religious objects available to exploration, which produced the new power conflicts typical of modernity but also the ‘laboratory’ as a space of unveiling that which is hidden in nature.
Źródło:: Praktyka Teoretyczna; 2016, 19, 1; 172-216
2081-8130
Pojawia się w:: Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Eliasz nauk. Apokaliptyka, paracelsjańska mistyka przyrody i narodziny nowoczesności (część pierwsza)
Elijah of the Arts: Apocalypticism, Paracelsian Mysticism of Nature, and the Origins of Modernity
Autorzy:: Woszczek, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1012368.pdf
Data publikacji:: 2016-03-15
Wydawca:: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:: early modernity
nature (cosmological) apocalypticism
myth of Elias Artista
mysticism of nature
Paracelsian alchemy
matter
pantheism
ontology of expression
wczesna nowoczesność
apokaliptyka przyrodnicza (kosmologiczna)
mit Eliasza Artysty
mistyka przyrody
alchemia paracelsjańska
materia
panteizm
ontologia wyrażania
Opis:: Mit Eliasza Artysty (albo „Eliasza nauk/sztuk”) jest jednym z interesujących komponentów bogatej szesnastowiecznej tradycji paracelsjańskiej z marginesów poreformacyjnej ortodoksji. Sygnalizuje zaskakujący kierunek rozwoju chrześcijańskiej tradycji apokaliptycznej, ponieważ ten „Helias artium chymicarum”, mesjański Experimentator jako ludzka, stylizowana na Chrystusa postać i odpowiednik biblijnego kowala Tubal-Kaina na końcu historii, jest oryginalną transformacją żydowskiego, apokaliptycznego Eliasza w kontekście wczesnej nowoczesności tuż przed wojną trzydziestoletnią. Jest to przykład z szerszego obszaru paracelsjańskiej teoalchemii (J. Telle), którą można interpretować jako typowo nowożytną hybrydę w latourowskim sensie. Co więcej, by zrozumieć szczególny poreformacyjny fenomen mistyki przyrody (Dorn, Weigel, Khunrath, Gutman, Arndt, Boehme i in.), pozostający w silnym napięciu z ortodoksyjnymi teologiami, należy wziąć pod uwagę, że był on wytworem tej nowej, szerokiej formacji intelektualnej, którą można nazwać przyrodniczą (albo kosmologiczną) apokaliptyką.Autor twierdzi, że „wertykalna” (nieeschatologiczna) apokaliptyka przyrodnicza jest wczesnonowożytną formą tradycji apokaliptycznej, która w nowych warunkach społeczno-kulturowych przeszła transformację w formułę „poznawania tajemnic przyrody” w złożonym procesie renegocjacji relacji władzy i wytworzyła własny zasób motywacji poznawczych do aktywności eksperymentalnej, niezależnie od słabnących z czasem afektów millenarystycznych. Transformacja ta jest bardzo istotna dla zrozumienia religijnej wczesnej nowoczesności z jej immanentystycznymi, aktywistycznymi postawami i wyjścia poza jednowymiarowe dyskursy paradygmatu sekularyzacji, które zacierają albo ignorują wertykalną oś apokaliptyki i zafiksowują się na wymiarze horyzontalnym (millenarystycznym) w swoich konstrukcjach „irreligii postępu” (Löwith). Wczesną nowoczesność można lepiej zrozumieć jako rozproszony efekt związany z innowacyjnymi praktykami materialnymi, zwłaszcza medycznymi czy chemicznymi, oraz ich nowymi konceptualizacjami materii i wiedzy, gdzie filozofia, teologia, nauka o materii i społeczna rewolta wydają się nierozdzielne. Mit Eliasza nauk, dokładnie odwrotnie do powierzchownej interpretacji sekularyzacyjnej, jest jednym z symptomów zachodzącego procesu „de-eschatologizacji” przez alternatywny kierunek apokaliptyki – przenoszenia zainteresowania na przyrodę i materię jako dostępne eksploracji obiekty religijne, co wytworzyło też nowe, typowe dla nowoczesności konflikty o władzę, ale i laboratorium jako przestrzeń odkrywania tego, co ukryte w przyrodzie.
The myth of [H]Elias Artista (or ‘Elijah of the Arts’) is one of the most interesting components of the rich 16th-century Paracelsian tradition from the margins of the post-Reformation orthodoxy. It signals a surprising development within the Christian apocalyptic tradition since ‘Helias artium chymicarum’, the messianic Experimentator as a human Christ-like figure and an end-of-time counterpart of the biblical blacksmith Tubal-cain, is an original transformation of the Jewish apocalyptic Elijah in a context of the early modernity on the eve of the Thirty Years War. That figure is an example from the broader domain of the Paracelsian ‘theoalchemy’ (Telle), which may be construed as a typically modern hybrid in the Latourian sense. Furthermore, in order to understand the peculiar post-Reformation phenomenon of the mysticism of nature (Dorn, Khunrath, Gutman, Arndt, Boehme, and others), which is in stark tension with orthodox theologies, it is necessary to take into account that it was a product of the new powerful intellectual formation which can be dubbed the nature (or cosmological) apocalypticism.It is claimed that that ‘vertical’ (non-eschatological) apocalypticism of nature is an early modern form of the ancient Jewish apocalyptic tradition transformed under the new social-cultural conditions into a formula of the ‘learning the secrets of nature’ in a complex process of renegotiating the power relations, and it produced the ample resource of the cognitive motivations for experimental activity, quite independently of the gradually waning millenarian affects. Thus, that transformation is important for understanding the religious early modernity and its immanentist, activist attitudes and getting beyond the one-dimensional discourses of the secularization paradigm, which obliterates or ignores the ‘vertical’ axis of apocalypticism and fixes itself upon the horizontal (millenarian) dimension while (re)constructing the criticized unpicturesque ‘irreligion of progress’ (Löwith). Early modernity could be better understood as a diffused turn (effect) associated with the innovative material (e.g. medical or chemical) practices and their new conceptualisations of matter and knowledge, where philosophy, theology, science of matter and social revolt seem inseparable. The myth of the Elijah of the Arts, contrary to a superficial secularization interpretation, is one of the symptoms of the growing process of ‘de-eschatologization’ through the alternative direction of apocalypticism, i.e., shifting an interest to nature and matter as the religious objects available to exploration, which produced the new power conflicts typical of modernity but also the ‘laboratory’ as a space of unveiling that which is hidden in nature.
Źródło:: Praktyka Teoretyczna; 2016, 19, 1; 126-171
2081-8130
Pojawia się w:: Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Filozofia wolności Barucha Spinozy w kontekście interpretacji kompatybilistycznej
Autorzy:: Rojek, Krzysztof
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/647263.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Spinoza
freedom
compatibilism
pantheism
free will
wolność
kompatybilizm
panteizm
wolna wola
Opis:: The article attempts to show the relationship of the philosophical idea of freedom in the philosophy of Baruch Spinoza in the context of the currently developed idea of compatibilism and selected arguments used by compatibilists and libertarian understanding of free will. The purpose of the article was to show the possibility of interpretation of Spinoza’s philosophy of freedom from the perspective of compatibilism and to indicate the reasons, why such a comparison will remain debatable. The problem analysis presented in the text is also supposed to prompt us to consider, whether in the ongoing renaissance involving the problem of the existence of free will in the context of determinism there is still place for classical attempts to solve the problem, which undoubtedly is the pantheistic philosophy of Spinoza.
W artykule podjęto próbę ukazania filozoficznych zależności idei wolności w filozofii Barucha Spinozy w kontekście współcześnie rozwijanej idei kompatybilizmu i wybranych argumentów stosowanych przez kompatybilistów oraz libertariańskiego rozumienia wolnej woli. Celem było ukazanie możliwości interpretacji filozofii wolności Spinozy z perspektywy kompatybilizmu oraz wskazanie powodów, dla których takie porównanie jest dyskusyjne. Przedstawiona w opracowaniu analiza problemowa ma również skłaniać do podjęcia namysłu nad tym, czy w trwającym renesansie obejmującym problem istnienia wolnej woli w kontekście determinizmu można odnaleźć miejsce dla klasycznych prób rozwiązań problemu, jakie niewątpliwie stanowi panteistyczna filozofia Spinozy.
Źródło:: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2018, 43, 2
2300-7540
0137-2025
Pojawia się w:: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Koncepcja nadprzyrodzoności w systemach religijnych Wschodu (Azji) i ich recepcja na Zachodzie (USA i Europa) na gruncie światopoglądu New Age
The conception of supernaturalism in religious systems of the East (Asia) and their reception in the West (the USA and Europe) based on ideology of New Age
Autorzy:: Murziński, Paweł
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/956566.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: emanacja
wieczność
nadprzyrodzony
duchowość
medytacja
boska energia
gnoza
ewolucja
stworzenie
życie wieczne
panteizm
transcendentny
prawo karmy
iluzja
psychologia ezoteryczna
bioterapia
transformacja świadomości
absolut
reinkarnacja
umysł wszechświata
relatywizm
Bóg
eternity
supernatural
spirituality
meditation
divine energy
gnosis
evolution
creation
emanation
eternal life
pantheism
transcendent
law of karma
illusion
esoteric psychology
biotherapy
transformation of consciousness
reincarnation
mind of the universe
relativism
God
Absolute
Opis:: Present article aims at showing the supernaturalism conception of religious systems of the East against the background of Christian supernaturalism conception based on the Word of God and the conception of New Age Movement which is built on worldview of religious systems of the East. The base of this conception diff ers from the Christian one. It is a pantheist delineation of God, so it assumes there is no real border between Him and creature. This fact changes perception of character of the creation and idea of spirituality diametrically. Because this delineation premises an emanation of divinity, not the act of Creation without violation of the essence of God, it does not mention about the real identity of human being, Divine Mercy, or eternal life at all. For humane-self is illusive and Wight is coming up for process of consecutive reincarnations, which are dependent on karma. Ergo, spirituality of the East does not base on right of reprieve and techniques that are associated with the spirituality are peculiarly gnostic, connected with enlightenment of mind and nirvana, explained by entrants of New Age as stifling or transformation of perceptorium. These ideas have been present in western notion starting from ancient Greek thought through Jewish kabbalah, Christian Gnosticism, esotericism, illuminism, theosophy, anthroposophy and so-called potential of human’s mind development characteristic of New Age’s praxis. On the other hand, transcendental meditation, yoga, reiki or martial arts base on idea of socalled divine qi energy which with suitable techniques, poises, or meditation you can tap inside you or be fulfilled with to get specified benefits, therapic powers, inner harmony, etc. It is a cosmic delineation of God regarded as macrocosm and human regarded as a microcosm defined as a hologram of surrounding reality. What is more, according to religious systems of the East and New Age Movement, human is regarded as a small piece of divine mind and direct emanation of god. They need no God’s Epiphany, tenets, or religious system which would make knowable reality objective or would mediate between them and God. From the viewpoint of this world’s vision, there can’t be any objective truth, because everyone is in possession of it proportionately to their enlightenment. Hence cognitive relativism ant toleration towards different opinions or religious systems, for ultimate instance in this perception of God and the world is only Wight, not Epiphany or any religious authority.
Źródło:: Studia Teologii Dogmatycznej; 2017, 3; 106-121
2449-7452
Pojawia się w:: Studia Teologii Dogmatycznej
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Niemodlitewne modlitwy Krasińskiego
Autorzy:: Szafarska-Kowalczyk, Agnieszka
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/630715.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: Prayer Poem
pantheism
evolution of the spirit
erotic poem
Repeated Passion of the Christ
modlitwa poetycka
panteizm
ewolucja Ducha
erotyk
powtórna męka Chrystusa
Opis:: The subject of Krasiński’s Non-prayer Prayer Poems is a number of his works which although fit the structural characteristics of the genre, are not in fact prayers. There are some other reasons for using this literary forms.. For instance, Daj jej o Panie… (Give Her Oh Lord...) is an instruction for the beloved one on how to behave in difficult life situations, and on the other hand a treatise on philosophy and religion. Another example is Boże, wysłuchaj modlitwę moją serdeczną… (God, Hear my Cordial Prayer…) which is a classic erotic poem addressed to Joanna Bobrowa. O Boże, błogosław tym… (Dear God bless those…) is yet another example of this phenomenon since it is a courtesy gesture towards the Ankwicz family and at the same time a personal and unlikely fantasy about the end of the world. The article reveals both Krasiński’s genealogical awareness of the prayer poem form as well as his religious attitude.
Przedmiotem pracy Niemodlitewne modlitwy Krasińskiego jest grupa utworów poety które, mimo że spełniają cechy strukturalne tego gatunku, w rzeczywistości modlitwami nie są. Mamy tu bowiem do czynienia z użyciem tej formy literackiej do innych celów. I tak np. Daj jej o Panie… to z jednej strony swoisty instruktarz dla ukochanej, jak postępować w trudnych biograficznie sytuacjach, a z drugiej strony traktat filozoficzno-religijny. Boże, wysłuchaj modlitwę moją serdeczną… to z kolei klasyczny erotyk kierowany do Joanny Bobrowej. O Boże, błogosław tym… to natomiast swego rodzaju gest kurtuazyjnej wdzięczności wobec rodziny Ankwiczów, połączony z osobistą i dość oryginalną fantazją o końcu świata. Artykuł ten ujawnia zarówno świadomość genologiczną Krasińskiego w zakresie modlitwy poetyckiej, jak też jego postawę religijną.
Źródło:: Acta Humana; 2018, 9
2082-4459
Pojawia się w:: Acta Humana
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: PANENTEIZM. W ZWIĄZKU Z POGLĄDAMI JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO, CHARLESA HARTSHORNE’A I INNYCH PRZEDSTAWICIELI „ZWROTU PANENTEISTYCZNEGO”
PANENTHEISM. IN REFERENCE TO THE VIEWS OF JÓZEF ŻYCIŃSKI, CHARLES HARTSHORNE, AND OTHER REPRESENTATIVES OF “THE PANENTHEISTIC TURN”
Autorzy:: Wojtysiak, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/943428.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: panenteizm
klasyczny teizm
panteizm
Hartshorne
Życiński
teologia naturalna (filozoficzna)
panentheism
classical theism
pantheism
natural (philosophical) theology
Opis:: In this paper I try to present some main origins, varieties, motives and ideas of the philosophical and theological movement called “the panentheistic turn”. Particular attention is paid to the Ch. Hartshorne’s combinatorial analyses (based on “the law of polarity”) and to the J. Życiński’s conception of “the field of rationality”. I distinguish five forms or domains of the contemporary panentheism. The first of them — the linguistic one — uses the preposition in or spatial metaphors to express the relation between God and the world. The second — the (inter)cultural panen- theism — is the result of searching for a common theology to many different religions. The third type — the Christian panentheism – interprets some main dogmas of Christian faith in the spirit of kenotic theology. At an end the ontological panentheism can be defined as the metaphysics (of God and world) emerged from the German idealism and the process philosophy. Its newest kind is the scientific panentheism based on the idea of emergence. After these distinctions I compare the ontological panentheism with the classical theism. In my opinion there are some irremovable differences between both options. I also defend the thesis that the main arguments given by the panentheists against the classical theism do not constitute the sufficient reasons to prefer their position.
Źródło:: Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 4; 313-337
0035-7685
Pojawia się w:: Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Panpsychism and Pantheism. An Uneasy Alliance?
Panpsychizm a panteizm: kłopotliwe przymierze?
Autorzy:: Jarocki, Jacek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31232772.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: panpsychism
pantheism
cosmopsychism
the combination problem
panpsychizm
panteizm
kosmopsychizm
problem połączenia
Opis:: Although panpsychism and pantheism were seen as natural allies in the past, in contemporary philosophy it is widely common to stress differences rather than similarities between them. As a result, only few panpsychists (e.g. so-called cosmopsychists) acknowledge that their view may imply pantheism. In my paper, I argue that at least some popular versions of panpsychism do lead to pantheism. My main argument is that panpsychism meets the minimal requirements for pantheism, defined as a view that the world is identical to all-encompassing Unity and that this Unity is divine. Although there are kinds of panpsychism that allow one to avoid these consequences, the most popular versions of this view pave the way to pantheism. Many philosophers will find this a serious challenge for panpsychism. On the other hand, it can be argued that this conclusion is not as grim as it seems. An all-encompassing Cosmic Mind has little to do with the God of Abrahamic religions, so it does not necessarily deprive panpsychism of its naturalistic flavor that many find non-negotiable. Be that as it may, the aim of this paper is to turn the attention of proponents of panpsychism to yet another problem they need to solve.
Mimo że panpsychizm i panteizm postrzegano w przeszłości jako naturalnych sojuszników, we współczesnej filozofii najczęściej podkreśla się raczej różnice, nie zaś podobieństwa między nimi. W efekcie tylko niewielka część panpsychistów (np. tak zwani kosmopsychiści) przyznaje, że ich pogląd może implikować panteizm. W swoim artykule wskazuję, iż co najmniej niektóre popularne wersje panpsychizmu w istocie prowadzą do panteizmu. Mój główny argument głosi, że panpsychizm spełnia minimalne warunki dla panteizmu, definiowanego jako pogląd, w myśl którego świat jest identyczny ze wszechogarniającą Jednością i że Jedność ta ma boski charakter. Mimo że niektóre rodzaje panpsychizmu pozwalają uniknąć tej konkluzji, najbardziej popularne jego wersje wytyczają drogę wprost do panteizmu. Wielu filozofów uzna, iż jest to poważne wyzwanie dla panpsychizmu. Można jednak także argumentować, iż wniosek ten nie jest tak destrukcyjny, jak mogłoby się zdawać. Wszechogarniający kosmiczny Umysł nie ma wiele wspólnego z Bogiem wielkich religii basenu Morza Śródziemnego, przyjęcie jego istnienia nie musi zatem prowadzić do odrzucenia naturalizmu, który wielu filozofom wyda się warunkiem sine qua non. Bez względu na to, celem tego artykułu jest zwrócenie uwagi zwolenników panpsychizmu na jeszcze jeden problem, z którym muszą się zmierzyć.
Źródło:: Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 2; 163-183
0035-7685
Pojawia się w:: Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Pantheism
Panteizm
Autorzy:: Forrest, Peter
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/488275.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:: Many Worlds
Panentheism
Pantheism
substance
worshipping
wieloświat
panenteizm
panteizm
substancja
religijna cześć
Opis:: In this paper I have had two aims. One was to describe a number of pantheist or near pantheist religious attitudes, including the influence of many worlds theories. The other was to indicate some of the ways we might arrive at Pantheism. One final remark: when assessing religious positions the intellectual grounds for accepting or rejecting them should, I suggest, be whether they make sense of things, that is, enable us to understand. The ways to Pantheism, or to near Pantheism, should therefore be interpreted as part of a comparison between ways of understanding.
Powyższy artykuł jest eksplikacją pojęcia panteizm, zawierając przy tym dwie osobliwości. Po pierwsze, zamiast ujmować panteizm jako tezę czysto metafizyczną, traktuję go jako teorię zarówno metafizyczną, jak i wartościującą, głoszącą, że Wszechświat godny jest religijnej czci. Takie określenie panteizmu ma swoje konsekwencje dla odróżnienia tej doktryny od zbliżonych stanowisk, jak na przykład panenteizm. Po drugie, w moim artykule rozważam, jakie znaczenie posiada popularna obecnie (i słusznie) Teoria Wielu Światów dla argumentacji na rzecz panteizmu. W wąskim lub ścisłym sensie panteizm jest tezą głoszącą, że wszechświat jest Bogiem, przy czym przez Boga, pisanego z dużej litery, rozumiem istotę w najwyższym stopniu godną religijnej czci. To odróżnia panteizm od panenteizmu, czyli tezy głoszącej, że wszechświat jest częścią Boga, a nie całym Bogiem. W szerszym sensie panteizm jest tezą głoszącą, że wszechświat jest godny religijnej czci, chociaż nie w najwyższym stopniu.
Źródło:: Roczniki Filozoficzne; 2016, 64, 4; 67-91
0035-7685
Pojawia się w:: Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Refleksja historiozoficzna Johanna Gottfrieda Herdera - wybrane zagadnienia
The reflections of Johann Gottfried Herder about philosophy of history - selected issues
Autorzy:: Chyziński, Aleksander
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/32921245.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Fundacja PSC
Tematy:: philosophy of history
pantheism
progress
history
culture
humanity
determinism
Opis:: “The reflections of Johann Gottfried Herder about philosophy of history - selected issues” is a synopsis of Herder’s philosophy of history. It is also an analysis and critique of this thought. The main notions of Herder’s thought such as the idea of progress and the idea of humanity have been analysed and criticised. This article shows the connections between Herder’s philosophy and the philosophies of other thinkers especially Hegel’s thought. The feature is also an attempt to critique the most important ideas of the philosophy of history.
Źródło:: Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne; 2020, 3(3); 77-87
2719-9851
Pojawia się w:: Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Teozofia kabalistyczna w świetle spinozjańskiego monizmu panteistycznego
Kabbalistic Theosophy in the Light of the Spinozian Pantheistic Monism
Autorzy:: Brylla, Dorota
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/423344.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:: Spinoza
Kabbalah
Judaism
Jewish mysticism
pantheism
monism
spinozism
substance
attributes
modes (modifications; modi)
Ein Sof
sephirot
deity
nature
ontology
Opis:: This article presents the essential thesis from the Kabbalah theosophy i.e. from the theosophic philosophy of the mystical Judaism, which is the monisitc view of pantheism, viz. the monistic view of the godhead, in the context of determining by it the parallel for the pantheistic, monistic philosophy of Baruch Spinoza. The elements of the philosophical systems in question, on the basis of which their analogies are shown, are the categories of substance, attributes and modes (spinozism), and Ein Sof and sephirot (Kabbalah). The deity of Spinoza, i.e. the nature (for deus sive natura), is the substance (with the quality of singularity, unity, and oneness), the inﬁnite number of attributes andthe manifested modiﬁcations (of the substance), and it is suggested in the present optics that the fundamental kabbalistc ideas as God Ein Sof and divine sephirot constitute the equivalents for them. Such correspondences are presumed due to the fact that Ein Sof is “characterized” (as far as it can be described, because Ein Sof is a product of the negative, apophatic theology/philosophy) by the descriptions speciﬁc for the Spinozian substance and its transcendental attributes, whereas the sephirot are the hypostases for the qualities that are ascribed to the comprehensible potencies from Spinoza’s pantheism: namely the two manifested attributes – res extensa and res cogitans – and the modi. What is more, the kabbalistic godhead is synonymous with the nature – as it is done in Spinoza’s system. Since the substance and the attributes with modiﬁcations, resp. Ein Sof and its sephirot, are ontologically one (they are characterized by the ontic identity), and, moreover, these categories – as a whole – set the entirety of the natural (= divine) entity, it is a well-grounded tendency to deﬁne the two analysed systems as the pantheistic monism, or monistic pantheism, which terms the present article uses.
Źródło:: IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2013, 25; 25-46
0860-4487
Pojawia się w:: IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: THE LURE OF PANTHEISM: ITS EVANGELICAL FLOWERING AND WORLD-WIDE DESIGNS
Autorzy:: Eveleth, Lois
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/507669.pdf
Data publikacji:: 2015-09-30
Wydawca:: International Étienne Gilson Society
Tematy:: nature
God
pantheism
Bruno
Spinoza
Toland
Emerson
transcendence
Opis:: Identifying key elements in the writings of four classic pantheists (Bruno, Spinoza, Toland, Emerson) provides some conceptual access to contemporary pantheism. While pantheists seek to minimize or even avoid an accounting of transcendence, this metaphysical lack reduces the explanatory power of pantheism.
Źródło:: Studia Gilsoniana; 2015, 4, 3; 285-301
2300-0066
Pojawia się w:: Studia Gilsoniana
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Wizje globalnego zbawienia w myśli mesjanistycznej Juliusza Słowackiego i filozofii Teilharda de Chardin
The visions of global salvation in Juliusz Słowacki’s messianic thought and the philosophical works of Teilhard de Chardin
Autorzy:: Krysowski, Olaf
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1828396.pdf
Data publikacji:: 2020-11-26
Wydawca:: Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:: Juliusz Słowacki
Teilhard de Chardin
mesjanizm
eschatologia
panteizm
duch
wiedza
umysł
personalizacja
przebóstwienie
globalizacja
Alfa
Omega
Nowa Jerozolima
messianism eschatology pantheism spirit knowledge mind personalization theosis globalization Alpha Omega New Jerusalem
Opis:: Juliusz Słowacki and Teilhard de Chardin did not have much in common. The former was a Polish poet who wrote in the first half of the 19th century using a literary-pictorial style. The latter, on the other hand, was a French philosopher working in the first half of the 20th century using a scientific and intellectual style. In spite of these differences, one may get the impression that they both followed the same goal: to learn and explain the principles of the development of the world, from its origin to its end, from Alpha to Omega. This aspiration was accompanied by a belief (in Słowacki’s case, a messianic one) that the progress of existence leads to salvation and takes place according to a certain plan. One of the main mechanisms of this plan is the process of lifting the consciousness through the evolution of various biological forms towards its final shape – unity with God who is both a person and the absolute which encompasses all of the creation. Although the poet and the philosopher used different communication codes, their works share a common vision of evolution as a transition from an unconscious, dispersed existence to a united being in which the spirit, the knowledge and the mind can achieve a “global”, yet personalized level.
Źródło:: Świat i Słowo; 2020, 35, 2; 15-39
1731-3317
Pojawia się w:: Świat i Słowo
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Zarys koncepcji mesjanistycznej Wincentego Lutosławskiego
Outline Of The Messianic Concept Of Wincenty Lutosławski
Autorzy:: Ciupka, Stanisław
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/449467.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:: filozofia
mesjanizm
mistycyzm
objawienia
panteizm
spirytualizm
philosophy
messianism
mysticism
revelation
pantheism
spiritualism
Opis:: W. Lutosławski jest w polskiej filozofii postacią trochę zapomnianą. Tymczasem jest oryginalnym badaczem Platona i twórcą oryginalnych filozoficznych idei. Znawcy twórczości W. Lutosławskiego podkreślają, że był on ostatnim w XX wieku polskim myślicielem, który swoje koncepcje filozoficzne opierał na założeniach romantyczno-mesjanistycznych i jego mesjanizm nie był już zbiorem romantycznych koncepcji, ale przyjął jedną wielką ideę. W artykule będzie poczyniona próba przybliżenia jego koncepcji odnośnie kwestii mesjanistycznych.
W. Lutosławski is a bit forgotten in Polish philosophy. Meanwhile, he is the original researcher of Plato and the creator of original philosophical ideas. Experts of the work of W. Lutosławski emphasize that he was the last Polish thinker in the 20th century, who based his philosophical concepts on the Romantic-messianic assumptions and his messianism was no longer a collection of romantic concepts, but adopted a great idea. The article will attempt to approximate its concept regarding the issue Messianic.
Źródło:: Polonia Journal; 2018, 8; 161-175
2083-3121
Pojawia się w:: Polonia Journal
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "pantheism" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język