Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "pamiec spoleczna" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 69
Tytuł:
„TRAUMA SPRAWCÓW” JAKO PRZEDMIOT SPOŁECZNIE KSZTAŁTOWANYCH PROCESÓW PAMIĘTANIA I ZAPOMINANIA W SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ. PRZYPADEK GNIEWCZYNY
Autorzy:
Magierowski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647131.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
pamięć społeczna, trauma sprawców, przepracowanie pamięci, społeczność lokalna
Opis:
Artykuł omawia społecznie kształtowane procesy pamiętania i zapominania o negatywnej grupowej przeszłości (Bilewicz 2008), zachodzące we wsi Gniewczyna. W 1942 r. członkowie lokalnej straży pożarnej wzięli udział w masowym zabójstwie dokonanym na zamieszkałej we wsi ludności żydowskiej. Szczegółowej analizie w świetle danych z wywiadów indywidualnych z mieszkańcami, lokalnymi elitami oraz ekspertami poddaję interakcje pomiędzy kształtowanymi na różnych poziomach życia lokalnej wspólnoty (nie)pamięciami: indywi- dualną, publiczną, rodzinną i tą konstruowaną w kręgach sąsiedzkich. Wykorzystując teorie traumy kulturowej J. Alexandra i społecznych ram pamiętania M. Halbwachsa jako analityczną ramę swoich rozważań, w kon- kluzjach prezentuję również przyczyny niepowodzenia „przedstawienia traumy sprawców”, dokonanego przez świadka tragicznych wydarzeń – Tadeusza Markiela.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2014, 13, 3
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wietrzenie magazynu niepamięci
Airing out the non-memory storage
Autorzy:
Bierejszyk-Kubiak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1377824.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
collective identity
biography
memory
oral history
pamięć
pamięć społeczna
przesiedlenia
migracja
historia mówiona
Opis:
W swoistym studium przypadku dwóch pogranicznych miejscowości – Krzyża (Kreuz) i Żółkwi (Żowkwa, Nesterow) – Anna Wylegała prezentuje historię przesiedlenia i stosunków polsko-niemieckich oraz polsko-ukraińskich z perspektywy kilku pokoleń respondentów. Na podstawie zebranych wywiadów narracyjnych autorka konstruuje charakterystyczne dla badanych miejsc modele pamięci społecznej. Jak wykazuje na podstawie analizy obszernego materiału badawczego, na pamięć i niepamięć wpływ ma wiele czynników, związanych m.in. z polityką historyczną, ekonomią, przedwojennym składem etnicznym danych terenów, a nawet samymi okolicznościami wysiedlenia i podróży na „ziemie odzyskane”. Wylegała, opierając się na metodologii różnych subdyscyplin nauk humanistycznych i społecznych, analizuje różnice w procesie adaptacji, konstruowania narracji tożsamościowej, oswajania traumy oraz domykania doświadczenia przesiedleńczego. W monografii Przesiedlenia a pamięć teorie pamięci zostały w umiejętny sposób połączone z empirią metody biograficznej.
In her case study of two frontier towns – Krzyż (Kreuz) and Żółkiew (Żowkwa, Nesterow) – Anna Wylegała presents a story of resettlement and Polish-Ukrainian or Polisch-German relations in perspective of several generations of respondents. Based on collected narrative interviews, the authoress constructs the models of collective memory, characteristic for selected places. As Wylegała shows, based on the analysis of the research material, memory and non-memory depend on many factors such as politics of memory, economy, pre-war ethnic composition and circumstances of resettlement and journey to “regained territories”. Anna Wylegała, basing on methodology of many humanities subdisciplines and social sciences, analyzes the differences in the adaptation process, constructing narratives of identity, suppression of trauma and closing the experience of resettlement. In the monography Przesiedlenia a pamięć, theories of memory are competently connected with empiricism of biographical method.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2015, 5, 2; 167-176
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odtwarzanie pamięci społecznej miasta na przykładzie grupy na Facebooku poświęconej przeszłości miasta Białystok
Recreating the city’s social memory. On the example of a Facebook group presenting the past of the city Białystok
Autorzy:
Wądołowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343359.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
socjologia
pamięć społeczna
pamięć zbiorowa
Białystok
social media
sociology
social memory
collective memory
Opis:
Artykuł dotyczy kwestii odtwarzania pamięci społecznej na przykładzie materiałów wizualnych zamieszczanych na popularnym profilu Facebookowym noszącym tytuł „Kronika Białostocka”. Przeanalizowano zbiór fotografii pod kątem przestrzeni, osób i wydarzeń mogących tworzyć obraz przeszłości miasta i jego mieszkańców.
The article concerns the issue of recreating social memory on the example of visual materials posted on a popular Facebook profile entitled “Kronika Białostocka”. The collection of photographs was analyzed in terms of space, people and events that could create a picture of the past of the city and its inhabitants.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2021, 29; 183-196
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kulturowe przyczyny rozwoju i upadku Sumeru oraz Starego Państwa egipskiego
The Cultural Causes of the Rise and Fall of Sumer and the Egyptian Old Kingdom
Autorzy:
Rymar, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420667.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
mit
pamięć społeczna
propaganda
rozwój
kryzys
myth
social memory
development
crisis
Opis:
CEL NAUKOWY: Głównym celem artykułu jest poszerzenie optyki hermeneutycznej, poprzez uwzględnienie procesów zachodzących w kulturach wczesnopiśmiennych. Realizacja tego zamierzenia umożliwia uzyskanie pełniejszej – niż dotąd – odpowiedzi na pytanie: jakie cechy kultury sprzyjają integracji społecznej, a które są kryzysogenne? Analizy przedstawione w artykule służą wyznaczeniu pola badań określających cechy uprawnionych interpretacji procesów społecznych. PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule poruszany jest problem zasadności opisów kultur wczesnohistorycznych, których kontekst społeczny jest fragmentaryczny a opisy pochodzące z epoki są silnie zabarwione mitologią. Wykorzystano podstawowe metody filozoficzne: analiza porównawcza i metafilozoficzna, połączona z hermeneutyką i elementami dialektyki filozoficznej.  PROCES WYWODU: Artykuł rozpoczyna się szkicem przedstawiającym etapy poprzedzające powstanie pierwszych kultur historycznych; szeroka perspektywa opisu, ukazuje pełniejszy sens pierwszych znanych narracji, w których istotnym motywem jest odpowiedź na pytania o źródła człowieczego świata. Analizowane są wybrane treści literatury Egiptu i Sumeru; wskazane zostały istotne podobieństwa i różnice obydwu kultur, omówiona  została rola realizacji wielkich zespołów architektonicznych dla procesów społecznych.  WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza porównawcza Starego Państwa w Egipcie oraz Sumeru, umożliwiła uchwycenie  procesów kulturotwórczych w społeczeństwach o niskim poziomie czytelnictwa. Określenie cech przekazu religijnego o wysokim udziale metamorficznego myślenia– jest raczej poprawne; natomiast całe wyrażenie może łatwiej byłoby zastąpić - Charakterystyka cech przekazu religijnego o wysokim stopniu metamorficznego myślenia . Analiza zarazem wskazała ograniczone możliwości zrozumienia społeczeństw przedfilozoficznych ukształtowanych w innych  kontekstach. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Analiza porównawcza pozwoliła wskazać celowość dalszych prac badawczych, ujawniając braki w dotychczasowych opracowaniach perspektyw z zakresu filozofii religii, psychologii społecznej czy teorii twórczości; pozwoliła wstępnie dookreślić postulat Piotra Steinkellera badania kultur „na ich własnych warunkach”; na poziomie ogólnym pozwoliła zarysować obszar badawczy, który może dostarczyć nowych argumentów wyjaśniających przyczyny wyhamowania tempa rozwoju kultur wczesnopiśmiennych, a także dookreślić ogólne hipotezy odnośnie tych cech społeczno-kulturowych, które stymulują przyspieszenie tempa rozwoju oraz tych, które go utrudniają, generując sytuacje kryzysowe.
CEL NAUKOWY: Głównym celem artykułu jest poszerzenie optyki hermeneutycznej poprzez uwzględnienie procesów zachodzących w kulturach wczesnopiśmiennych. Realizacja tego zamierzenia umożliwia uzyskanie pełniejszej – niż dotąd – odpowiedzi na pytanie: które cechy kultury sprzyjają integracji społecznej, a które są kryzysogenne? PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule poruszany jest problem zasadności opisów kultur wczesnohistorycznych, których kontekst społeczny jest fragmentaryczny, a opisy pochodzące z epoki są silnie zabarwione mitologią. Wykorzystano podstawowe metody filozoficzne: analizę porównawczą i metafilozoficzną, połączoną z hermeneutyką i elementami dialektyki filozoficznej. PROCES WYWODU: Artykuł rozpoczyna się szkicem przedstawiającym etapy poprzedzające powstanie pierwszych kultur historycznych; szeroka perspektywa opisu ukazuje pełniejszy sens pierwszych znanych narracji, w których istotnym motywem jest odpowiedź na pytania o źródła człowieczego świata. Analizowane są wybrane treści literatury Egiptu i Sumeru; wskazane zostały istotne podobieństwa i różnice obydwu kultur, omówiona została rola realizacji wielkich zespołów architektonicznych dla procesów społecznych. Analiza struktur instytucjonalnych Egiptu i Sumeru pozwoliła przejść do uogólnionych konkluzji odnośnie do przyczyn poważnych kryzysów i sposobów ich przezwyciężenia. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza porównawcza Starego Państwa w Egipcie oraz Sumeru umożliwiła uchwycenie procesów kulturotwórczych w społeczeństwach o niskim poziomie czytelnictwa. Charakterystyka cech przekazu religijnego o wysokim stopniu metamorficznego myślenia pozwoliła ukazać najważniejsze błędy interpretacji opierających się na kryteriach współczesnego pragmatyzmu. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Analiza porównawcza pozwoliła wskazać celowość dalszych prac badawczych, ujawniając braki w dotychczasowych opracowaniach perspektyw z zakresu filozofii religii, psychologii społecznej czy teorii twórczości; wstępnie dookreśliła postulat Piotra Steinkellera badania kultur „na ich własnych warunkach”; na poziomie ogólnym pomogła zarysować obszar badawczy, który może dostarczyć nowych argumentów wyjaśniających przyczyny wyhamowania tempa rozwoju kultur wczesnopiśmiennych, a także wskazać ogólne hipotezy dotyczące tych cech społeczno-kulturowych, które stymulują przyspieszenie tempa rozwoju, oraz tych, które go utrudniają, generując sytuacje kryzysowe. Analizy przedstawione w artykule można interpolować na badania współczesnych procesów społecznych, osłabiając dogmatyczne tendencje oparte na schematach interpretacyjnych.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2019, 10, 32; 47-69
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Tam, gdzie kiedyś był Komitet Wojewódzki”. Czy istnieje wspólna pamięć o mieście?
“Where there was once the Party’s Regional Committee”. Is there a common memory of the city?
Autorzy:
Kowalewski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413416.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
pamięć społeczna
miasto
etnometodologia
historia mówiona
lective memory
city
ethnomethodology
oral history
Opis:
Autor stawia w tekście pytania o to, czy możliwe są wspólne narracje na temat przeszłości miasta, czy możliwa jest wspólna pamięć o mieście? Laboratoryjnym przykładem odtwarzania pamięci o mieście jest sytuacja wywiadu jakościowego, podczas którego przedstawiane są wydarzenia z historii miasta. Celem przyjętym przez autora jest zbadanie, czy tym co „skleja” rozproszoną pamięć o mieście jest m.in. zdroworozsądkowa geografia, traktowana jako część samo narzucającej się refleksji o rzeczywistości. Odwoływanie się do przeszłości miasta, wskazywanie na istotne punkty orientacyjne pełni być może taką samą rolę, jak opisywane przez etnometodologów rytuały potwierdzania wspólnych sensów i inne praktyki podtrzymywania interakcji [Garfinkel, 1967, Sacks, 1972, Cicourel, 1984]. Problemy te zostały omówione w odniesieniu do projektu badawczego zrealizowanego w metodologii oral history pt. „Relacje świadków Grudnia 1970 w Szczecinie”.
The author asks in the article whether common narrations and common memory of the city are possible. A laboratory example of reconstructed memory is the qualitative interview during which a city’s history is presented. The purpose of the article is to examine if common-sense geography can “glue together” the dispersed memory of the city. Recalling a city’s past, pointing out the important places and landmarks may act as confirmation of common meanings and other interactive methods, such as the et cetera principle, described by ethnomethodologists [Garfinkel 1967, Sacks 1972, Cicourel 1984]. These problems are discussed with evidence from research project “Witnesses of December 1970 in Szczecin”, carried out according to the methodology of oral history.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2011, 60, 2-3; 343-634
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od laboratorium do kliniki: ocena funkcji poznawczych w modelach zwierzęcych
Autorzy:
Nikiforuk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/848065.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika
Tematy:
mozg
funkcje poznawcze
uczenie sie
pamiec wzrokowa
funkcje wykonawcze
pamiec robocza
pamiec spoleczna
zaburzenia funkcji poznawczych
modele zwierzece
Źródło:
Wszechświat; 2016, 117, 01-03
0043-9592
Pojawia się w:
Wszechświat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja – pamięć – partycypacja. Kilka uwag po lekturze artykułu Sławomira Kapralskiego Milczenie – pamięć – tożsamość. Fantazmat „Cygana” i ambiwalencja nowoczesności
Tradition, Memory, Participation: Some Remarks on Sławomir Kapralski’s Article “Silence, Memory, Identity: The Phantasm of a ‘Gypsy’ and the Ambivalence of Modernity”
Autorzy:
ROTENGRUBER, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047452.pdf
Data publikacji:
2020-01-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
tradycja, historia, pamięć społeczna, pamięć kulturowa, spójność wewnętrzna, wrażliwość empiryczna
tradition, history, social memory, cultural memory, inner cohesion, empirical sensibility
Opis:
Inspiracją do napisania artykułu był tekst Sławomira Kapralskiego zatytułowany Milczenie – pamięć – tożsamość. Fantazmat „Cygana” i ambiwalencja nowoczesności („Ethos” 29(2016) nr 1(113), s. 185-202). Podzielając troskę Kapralskiego o losy wspólnoty narodowej obecnej w Europie od niepamiętnych czasów, autor artykułu podaje w wątpliwość diagnozę dotyczącą jej położenia politycznego. Przedmiotem polemiki są argumenty Kapralskiego odnośnie do trwałości romskiej pamięci; roli historii jako nauczycielki życia, skutecznie rywalizującej z romskim obyczajem (romanipen); a wreszcie umiejętności (i chęci) uczestnictwa Romów w debacie z innymi narodami na temat wspólnej przeszłości. Celem artykułu jest wykazanie, że sposób rozpamiętywania historii przez Romów pozornie tylko upodabnia ich do innych zbiorowości. O ile pamięć społeczna Romów zachowuje porównywalną trwałość, o tyle okazują się oni niezdolni do zamiany owej pamięci w pamięć kulturową. W wyniku tego Romowie, zamiast wyciągać wnioski z własnych doświadczeń, puszczają je w niepamięć. Podobnie ma się sprawa z ich uczestnictwem w dyskursie historiograficznym. To prawda, że historia Romów bywa (symbolicznie) zawłaszczana bądź unieważniana przez ich otoczenie polityczne. Odpowiedzialność za ten stan rzeczy ponoszą jednak oni sami. Nieobecni nie mają bowiem racji.
The present paper is inspired by Sławomir Kapralski’s article “Silence, Memory, Identity: The Phantasm of a ‘Gypsy’ and the Ambivalence of Modernity” (Ethos 29, no. 1 (2016): 185-202). While sharing Kapralski’s concern about the lot of the Roma, a national community present in Europe from time immemorial, the author questions Kapralski’s diagnosis of the actual political situation of the Roma. The object of the polemic is Kapralski’s arguments concerning the permanence of the memory of the Roma, the role of history as the teacher of life (which successfully competes with the Roma’s tradition—romanipen) and, last but not least, the capability (and willingness) of the Roma to participate, together with other nations, in the debate on their common future. The objective of the article is to demonstrate that the way the Roma conceive of their history is only apparently similar to that of other collectivities. While the Roma’s social memory preserves a similar permanence, they prove incapable of transforming this memory into a memory of culture. As a result, instead of drawing conclusions from their experience, the Roma tend to let this experience fade into oblivion. Their participation in the historiographic discourse largely follows similar lines. While it is the case that the history of the Roma is (symbolically) appropriated or annulled by their political environment, the responsibility for this state of affairs lies solely with the Roma themselves. Those who are absent are always in the wrong. Translated by Dorota Chabrajska
Źródło:
Ethos; 2016, 29, 3 (115); 283-291
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Upamiętnienia Floriana Znanieckiego w przestrzeni publicznej
Commemorations of Florian Znaniecki in public spaces
Autorzy:
Skoczylas, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037198.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Florian Znaniecki
social memory
collective memory
history of sociology
commemoration
pamięć społeczna
pamięć zbiorowa
historia socjologii
upamiętnienie
Opis:
Celem artykułu jest eksploracyjna analiza upamiętnień Floriana Znanieckiego obecnych w przestrzeni publicznej. Florian Znaniecki to twórca instytucjonalnej socjologii polskiej i jeden z przedstawicieli tzw. socjologii humanistycznej. Tekst przedstawia dokonania Znanieckiego, opisuje jego upamiętnienia w Warszawie, Poznaniu i Świątnikach oraz historię ich ustanowienia, a następnie analizuje te upamiętnienia przez pryzmat ich wpływu na pamięć społeczną. W badaniach posłużono się metodą analizy dokumentów. Badania umożliwiły wskazanie podstawowych uzasadnień stosowanych w upamiętnieniach Znanieckiego. Są to: działalność organizacyjna, działalność edukacyjna (w tym wychowawcza), międzynarodowe uznanie, związek z regionem lub miejscowością, dokonania metodologiczne, rola w nauce, pionierstwo naukowe, różnorodność dokonań naukowych.
The aim of the article is to conduct an exploratory analysis of commemorations of Florian Znaniecki in public spaces. Florian Znaniecki was one of the founders of Polish institutional sociology and one of the representatives of humanistic sociology. The text briefly presents Znaniecki’s achievements, describes his commemorations in Warsaw, Poznań, and Świątniki, as well as the history of their establishment, and then analyses these commemorations from the perspective of their impact on social memory. The research was conducted using document analysis. The research identified basic justifications used in Znaniecki’s commemorations. These are: his organizational activity, educational activity, international recognition, connection with a region or place, methodological achievements, role in science, scientific pioneering, and the diversity of his scientific achievements.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2021, 83, 4; 239-225
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Memory of Violence. Individual and Collective
Pamięć o przemocy: indywidualna i zbiorowa
Autorzy:
Łaszkiewicz, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945639.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
pamięć społeczna
przemoc
tożsamość indywidualna i zbiorowa
social memory
violence
individual and collective identity
Opis:
Przemoc jest zjawiskiem ambiwalentnym. Może być siłą niszczącą i twórczą zarazem. Jest to szczególnie prawdziwe, kiedy mówimy o pamięci przemocy w wypadku osób i wspólnot. Z jednej strony pamięć o przeżytej i doświadczonej przemocy może niszczyć osoby czy też wspólnoty, z drugiej zaś trauma związana z doświadczeniem przemocy umacnia więź wspólnotową i współtworzy tożsamość grup i indywiduów. Rolę przemocy w umacnianiu tożsamości grup i osób przedstawiono na przykładach zaczerpniętych z historii antycznej Grecji (Iliada), ruchów studenckich w Niemczech w XIX i XX wieku oraz z traumatycznych przeżyć wspólnoty żydowskiej w czasie II wojny światowej. Wnioski wynikające z dokonanego przeglądu wpisują się w koncepcję Réné Girarda, w której przemoc (ofiara) jest zjawiskiem konstytutywnym w tworzeniu kultury, a tym samym w tworzeniu więzi w społeczności ludzkiej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 2; 7-20
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Patriotyzm konfekcyjny, czyli jak kochać ojczyznę, mieszkając w globalnej wiosce
Outfit patriotism or how to love the fatherland living in the global village
Autorzy:
Doległo, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339604.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
patriotyzm konfekcyjny
pamięć społeczna
mediatyzacja
komercjalizacja
marka
outfit patriotism
collective memory
mediatisation
commercialisation
branding
Opis:
W dobie mediatyzacji i komercjalizacji współczesna pamięć społeczna w coraz mniejszym stopniu składa się z wiedzy o faktach historycznych, w coraz większym zaś z identyfikacji wizualnej, haseł i działań promocyjnych, a więc tych samych elementów, które tworzą popularne marki i regulują nasze zachowania konsumenckie. W rezultacie symbole Polskiego Państwa Podziemnego z okresu II wojny światowej powszechnie pojawiają się na odzieży, muralach, profilach społecznościowych i politycznych transparentach, stają się punktem odniesienia w aktualnych konfliktach społecznych, służą do wyrażania obywatelskich lęków, niepokojów i sympatii. Publicyści określają ten fenomen mianem „patriotyzmu konfekcyjnego”, jednak przedstawiciele świata akademickiego z dystansem przyglądają się nowym formom i obiegom pamięci, stojąc na stanowisku, że nie przyczyniają się one do pogłębienia wiedzy na temat przeszłości, ale kierują przedstawicieli młodego pokolenia na tory wąskiej, stereotypowej komunikacji. Autor artykułu podejmuje próbę przedstawienia okoliczności rozkwitu mody patriotycznej oraz zastanawia się, czy może ona stać się narzędziem społecznego wykluczenia.
In the age of mediatisation and commercialization, contemporary social memory is composed not of dates and historical facts but of visual identification, slogans and beams of values, so the components of popular brands which stimulate our consumable attitudes. As a result, the symbols of Polish Resistance Movement during World War II move from historical and commemorative sphere to the sphere of pop culture. They appear on T-shirts, tattoos, murals, social media profiles and political banners and are used to clarify the present day through the prism of the past, to articulate citizens’ ideas, concerns and affinities. Some publicists call this phenomenon ’the outfit patriotism’ but in the meantime the academics keep the distance to the new memory techniques and forms explaining that common manifestation of national symbols and real interest in history are disconnected. They anxiously observe appropriating Polish symbols by nationalistic groups and recognize on T-shirts etc. not fashion, just tribal expression, the return to blinkered, stereotypical communication. The author of this article focuses on the grounds of outfit patriotism phenomenon and wonders whether it may become an instrument of social exclusion.
Źródło:
Media Biznes Kultura; 2018, 1(4); 83-94
2451-1986
2544-2554
Pojawia się w:
Media Biznes Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi i Niemcy w Poznaniu – (nie)pamięć w krajobrazie miejskim. Analiza korpusu prasowego i wywiadów grupowych
Jews and Germans in Poznań – (Non)Memory in the Urban Landscape. An Analysis of a Newspaper Corpus and Focus Groups Interviews
Autorzy:
Fabiszak, Małgorzata
Brzezińska, Anna Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427392.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
pamięć społeczna
miasto
Poznań
Żydzi
Niemcy
wywiady grupowe
collective memory
city
Jews
Germans
focus groups
Opis:
Celem artykułu jest opisanie interakcji między zmieniającym się krajobrazem miejskim Poznania, zwłaszcza jego cmentarzy i terenów pocmentarnych, a (nie)pamięcią współczesnych poznaniaków dotyczącą dawnych jego mieszkańców. Badania ilościowe i jakościowe przeprowadzono w dwóch etapach. W pierwszym, opierającym się na metodzie wypracowanej na gruncie językoznawstwa, poddano analizie artykuły prasowe z „Głosu Wielkopolskiego” i lokalnego dodatku do „Gazety Wyborczej”, obejmujące lata 1990–2014. Na ich podstawie wyłoniono zagadnienia szczegółowe do wywiadów grupowych wśród czterech pokoleń poznaniaków. Tym sposobem możliwe było zbadanie pamięci o poznańskich Niemcach i Żydach funkcjonującej zarówno w dyskursie publicznym, jak i w nieoficjalnych rozmowach zwykłych mieszkańców miasta.
The aim of the article is to describe the interaction between the changing urban landscape of the city of Poznań and the (non)memory of the city inhabitants about its multi-ethnic heritage. The focus is on the cemeteries past and present, some of which were transformed into spaces with new functionalities. The quantitative and qualitative research was conducted in two stages. First, drawing on corpus linguistic methods, articles from two dailies: „Głos Wielkopolski” and „Gazeta Wyborcza” – the local supplement, covering 1990–2014 were analysed. This analysis led to the formulation of topics for the focus group interviews conducted among the four generations of Poznań inhabitants. In this way the collective memory about Poznan Jews and Germans could be investigated in its two dimensions: the public discourse of mass media as well as the semi-private discourses of communicated memory.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2016, 2(221); 217-241
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Nie)obecne w lokalnej pamięci kulturowej na przykładzie "Rozmów o Śląsku Cieszyńskim"
Autorzy:
Szkaradnik, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630561.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cultural memory, social memory, forgetting, Teschen Silesia, local history, cultural pluralism
pamięć kulturowa, pamięć społeczna, zapomnienie, Śląsk Cieszyński, historia lokalna, wielokulturowość
Opis:
The author examines the question of cultural memory reflected in two volumes of the book Talks about Teschen Silesia. They contain 35 interviews conducted by a journalist and historian Andrzej Drobik with 35 outstanding people connected with that region. Paying attention to various elements of the local and cultural memory, they represent different views on the history and identity of that place. Some aspects of the past presented by them refer to multicultural community, in which Polish, German, Czech, Jewish etc. elements coexisted. In the article, they are analyzed through the prism of historical consciousness, that is functioning and using the convictions about the past, including creating of the regional politics of memory. In the article, they are analyzed through the prism of historical awareness, that is, the functioning and use of beliefs about the past, including the creation of a regional memory policy. Notwithstanding the phenomenon of memory boom, Śląsk Cieszyński also has many issues left in the collective memory – e.g. German contribution to the development of Cieszyn, or complicated fates of Polish minoriy in so called Zaolzie. These and other issues are considered by the author in the light of above-mentioned interviews, which, however, carry more questions than conclusions, thus they are only a starting point for reflection.
Autorka rozpatruje zagadnienia pamięci kulturowej odzwierciedlone w dwóch tomach Rozmów o Śląsku Cieszyńskim. Zawierają one wywiady przeprowadzone przez publicystę i historyka Andrzeja Drobika z trzydziestoma pięcioma nieprzeciętnymi postaciami związanymi z owym regionem. Zwracając uwagę na różne elementy miejscowej pamięci kulturowej, prezentują oni odmienne spojrzenia na cieszyńską historię i tożsamość. Wskazywane przez nich aspekty przeszłości odsyłają do społeczności wielokulturowej, w której współistniały dawniej elementy polskie, niemieckie, czeskie, żydowskie itp. W artykule są one analizowane przez pryzmat świadomości historycznej, czyli funkcjonowania i wykorzystywania przekonań na temat przeszłości, w tym tworzenia regionalnej polityki pamięci. W tym kontekście jako szczególnie intrygująca jawi się kwestia zapomnianego i (nie)obecnego, tzn. zaszłości, które wbrew próbom usuwania w cień przypominają o sobie i domagają się uwagi. Mimo zjawiska memory boom także na Śląsku Cieszyńskim wiele kwestii pozostało w zbiorowej niepamięci – np. niemiecki wkład w rozwój Cieszyna czy skomplikowane losy polskiej mniejszości na tzw. Zaolziu. Te i inne problemy autorka rozważa w świetle rzeczonych wywiadów, które jednak niosą ze sobą więcej pytań niż konkluzji, stanowią więc punkt wyjścia do dalszej refleksji.
Źródło:
Acta Humana; 2018, 9
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Taki pejzaż”. Napisy na figurach przydrożnych w krajobrazie wiejskim
“Such a Landscape”. Inscriptions on Wayside Crosses in the Countryside
Autorzy:
Sułek, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14438249.pdf
Data publikacji:
2023-03-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
wayside crosses
social memory
collective representations
collective values
krzyże przydrożne
pamięć społeczna
reprezentacje kolektywne
wartości zbiorowe
Opis:
The article addresses a source rarely used by social researchers, namely the inscriptions on wayside crosses in rural settings. Crosses erected “in memory of” preserve social memory and forestall the natural process of oblivion. These inscriptions are the products of social reflection, and express collective representations and the collective opinion of the community. One can deduce the values most important to the community, and those most endangered, from the wording imprinted on the crosses. The preserved inscriptions are all the more valuable as a state of collective consciousness in rural communities has yet to be constructed on the basis of individual testimonies in the form of letters or diaries. The inscriptions on crosses in an area of the Lublin voivodeship, enriched with information gathered regarding the local context, constitute the article’s empirical basis.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2023, 67, 1; 145-162
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć religijna społeczności lokalnych — przykład Jedwabnego
The Religious Memory of Local Communities: The Example of Jedwabne
Autorzy:
Bogumił, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373018.pdf
Data publikacji:
2017-07-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Jedwabne
social memory
religious memory
local community
parish community
Holocaust
deportees to Siberia
pamięć społeczna
pamięć religijna
wspólnota lokalna
wspólnota parafialna
Sybiracy
Opis:
This article looks on Jedwabne and the debate on Polish involvement in the Holocaust from the perspective of the Jedwabians. The author shows that until the erection of the national monument to the murdered Jews in Jedwabne in 2001, the Jedwabians’ memory of their Jewish neighbours was a part of local memory. Jedwabians commemorated the Jews in accordance with their frames of memory. The point is that the people in Jedwabne are first of all a members of parish community, so their memory is religious in nature. This has a profound effect on their relationship to the past and their perception of the role of monuments and memorials. By reconstructing the history of the erection of selected monuments in Jedwabne, the author shows which events of the past Jedwabians want to commemorate and what social function is played by memory of the commemorated events. She also considers to what degree memory of the group’s past lies at the base of the Jedwabians’ contemporary identity.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2017, 61, 3; 161-184
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poza pamięć zbiorową — społeczne wymiary pamiętania miasta. Zarys problematyki na przykładzie projektu „Wrocław. Pamiętam, że…”
Beyond Collective Memory — The Social Dimensions of Remembering a City: An Outline of the Issue Using the Example of the “Wrocław, Remember…” Project
Autorzy:
Biskupska, Kamilla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1372937.pdf
Data publikacji:
2018-09-27
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
autobiographical memory
social memory
collective memory
memory of senses
places of memory
memory of the city
Wrocław
pamięć autobiograficzna
pamięć społeczna
pamięć zbiorowa
pamięć zmysłów
miejsca pamięci
pamięć miasta
Opis:
The author suggests that research into the socially constructed collective past should be expanded to include motifs of social memory that are negotiated in private discourse and emerge intersubjectively (often unconsciously) at the level of everyday life. She considers the relation between places of memory and memory of places, and between social memory and individual memory. The article is based on empirical material from the reminiscences of Wrocław inhabitants published in the book [Wrocław: I Remember… Wrocław. Pamiętam, że…], which was prepared in connection with Wrocław’s role as European Capital of Culture 2016.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2018, 62, 3; 103-119
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie taki motyl straszny, jak go malują – kulturowy obraz g/Głuchego
The butterfly is not so black as he is painted – cultural image of the d/Deaf
Autorzy:
Waląg, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521017.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Głusi
stereotyp
pamięć społeczna
system językowy
PJM
deaf people
stereotype
social memory
language system
Polish Sign Language
Opis:
Jednym z podstawowych celów współczesnej edukacji powinno być przełamanie konwencji związanej z wymazywaniem ze społecznej pamięci osób słabosłyszących czy g/Głuchych. Brak zbiorowej świadomości wiąże się często z niedostrzeganiem osób z uszkodzonym słuchem, które są praktycznie niewidoczne na poziomie publicznym. Stereotypizujące określenia, wtłaczanie g/Głuchych w sztucznie wytworzony system językowy mogą zostać wstrzymane poprzez zmiany w nauczaniu oraz budowanie wrażliwości na Drugiego. Czynnikiem wspierającym takie działania może stać się propagowanie wspólnoty doświadczeń osób słyszących, słabosłyszących i niesłyszących.
One of the basic aims of contemporary education should be to break a convention connected with erasing deaf or hard of hearing people from social memory. The lack of collective consciousness is often linked with not noticing people with hearing defects, who are practically invisible on a public level. Stereotyping terms, squeezing deaf people into artificial language system may be stopped by the changes in teaching and building the sensitivity to The Other, at the same time. The factor that supports such activities may become the propagation of a community of hearing, hard of hearing and deaf people’s experiences.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2016, 8, 1 "Rozwiązania antydyskryminacyjne w edukacji formalnej"; 78-92
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Milczenie, pamięć, tożsamość. Fantazmat „Cygana” i ambiwalencja nowoczesności
Silence, Memory, Identity: The Phantasm of a ‘Gypsy’ and the Ambivalence of Modernity
Autorzy:
KAPRALSKI, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047475.pdf
Data publikacji:
2020-01-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Romowie/„Cyganie”, milczenie, pamięć społeczna, podmiot, nowoczesność, fantazmat
the Roma/‘Gypsies,’ silence, social memory, subject, modernity, phantasm
Opis:
Artykuł przedstawia interpretację procesu mitologizacji Romów jako nadawania im roli „znaczącego Innego” europejskiej nowoczesności: w wyniku tego procesu realni Romowie zostają zastąpieni przez fantazmat „Cygana”, w którym kondensują się lęki i wyparte pragnienia człowieka ery nowoczesnej. Intencją artykułu jest dekonstrukcja często jeszcze spotykanego w literaturze pytania, dlaczego Romowie milczą o swojej historii – pytania zakładającego, że milczenie oznacza niepamięć. W toku argumentacji pytanie to zostaje zastąpione innym: dlaczego do niedawna w dyskursie naukowym Romowie byli uznawani za lud bez historii, żyjący w „wiecznym teraz” i niedbający ani o przeszłość, ani o przyszłość. Odwołując się do terminologii Jacquesa Lacana, przetworzonej w tradycji teorii krytycznej, autor przedstawia wizję pozbawionych historii „Cyganów” jako fantazmat rozszczepionego podmiotu nowoczesności. „Cygan” konstruowany jest z jednej strony jako barbarzyńca stanowiący przeszkodę na drodze modernizacji, z drugiej zaś – jako ktoś, kto korzysta z „niezasłużonych przyjemności”, będących projekcją wypartych pragnień nowoczesności. Autor wskazuje następnie, że genealogia pamięci w ujęciu badań nad pamięcią (ang. memory studies), czyli proces prowadzący od pamięci indywidualnej, przez społeczną, do zbiorowej i z powrotem, oparty jest na tej samej logice, co genealogia nowoczesnego podmiotu, i obejmuje mechanizmy takie, jak: różnicujące pozbawianie historii, uciszanie, przemilczanie i wymazywanie wspomnień niezgodnych z instytucjonalnie usankcjonowaną wizją historii. Autor przedstawia Romów nie jako lud milczący o swojej historii, lecz jako grupę, która została przemocą zmuszona do milczenia, a marginalizację ich pamięci jako element ich społecznego wykluczenia. Na zakończenie, interpretując fantazmat „Cygana” jako podstawę ideologicznych uzasadnień ludobójstwa popełnionego na Romach, autor wskazuje na zbieżność genealogii nowoczesnego podmiotu, marginalizacji pamięci i zbrodni.
The article presents an interpretation of the process of mythologizing the Roma by placing them in the role of a ‘significant Other’ in the European modernity. In this process, the real Roma have been substituted by the phantasm of a ‘Gypsy’ which condenses anxieties and repressed desires of modern individuals. The author’s intention is to deconstruct the question of why the Roma keep silence regarding their history, which tacitly—and wrongly—assumes that silence equals forgetting. This question is in the course of the argument substituted with a different one, namely, of why, until very recently, the Roma have been perceived as a people without history, living in an eternal present and disregarding both the past and the future. To provide the answer, the author refers to the Lacanian terminology as employed in the Critical Theory and presents the idea of non-historical ‘Gypsies’ as a phantasm of the split modern subject that constructs ‘Gypsies’ on the one hand as a barbarian obstacle to the process of modernization and, on the other hand, as those whose ‘undeserved pleasure’ is a projection of the repressed dreams of modernity. Next, it is argued that genealogy of memory as studied within memory studies, that is the process that leads from individual memories, through social memory, to collective one and the other way around, is based on the same logic as the genealogy of modern subject and involves coercive mechanisms such as differential deprivation of history, silencing, muting, and erasing of the memories that do not fit the institutionally legitimized vision of history. The Roma are therefore presented here not as silent about their history but as forcibly muted, and the marginalization of their memory as part of their social exclusion. In conclusion, it is argued that the phantasm of a ‘Gypsy’ served as an ideological rationalization of the genocide of the Roma during the Second World War and thus that there is a close affinity between the genealogy of modern subject, the silencing of memory, and the crime of genocide.
Źródło:
Ethos; 2016, 29, 1 (113); 185-202
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cezura ocenzurowana. Raz jeszcze o „Panu Tadeuszu”
Time Marks Censored. Once Again on “Pan Tadeusz”
Autorzy:
Kosowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1194086.pdf
Data publikacji:
2021-06-20
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
kulturowa antropologia literatury
kultura szlachecka
cezura
pamięć społeczna
cultural anthropology of literature
nobleman culture
time mark
collective memory
Opis:
Autorka proponuje analizę rozmaitych cezur przywoływanych w poemacie Adama Mickiewicza z uwzględnieniem założeń wypracowanej przez siebie koncepcji kulturowej antropologii literatury. Traktuje poemat jako świadectwo współistnienia szlacheckiej kultury cyrograficznej z residuami kultury oralnej i wskazuje, że istnieją różnice w zasadach stanowienia cezury między systemami kulturowymi fundowanymi w przewadze na pamięci społecznej a systemami opartymi głównie na wiedzy historycznej. Akcentuje znaczenie ostentacyjnego pomijania w narracjach o przeszłości momentów przełomowych w celu świadomego podtrzymywania tradycji i uzyskania efektu ciągłości trwania dominującego uprzednio systemu kulturowego.
The article proposes an analysis of various time marks, brought forth in Adam Mickiewicz’s epic poem, which is based on presuppositions drawn on the author’s self-developed concept of cultural anthropology of literature. The author recognises the epic poem as the evidence of coexistence between the written culture of noblemen and the residues of the oral one. What is more, she draws attention to fundamental differences in establishing time marks between cultural systems based mainly on collective memory and the ones based on historical knowledge. The author also highlights the importance of deliberate ignoring of breakthrough moments in the narration about the past just to sustain tradition and preserve the continuity of the previously dominant cultural system.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2021, 11 (14); 109-123
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwrot historyczny w teorii organizacji: splatając ważne wątki w badaniach nad praktykami pamięci organizacyjnej
The Historic Turn in Organization Studies: Weaving Together the Important Threads in Organizational Memory Studies
Autorzy:
Mikołajewska-Zając, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427067.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
zwrot historyczny
teoria organizacji
pamięć społeczna
tożsamość organizacji
nostalgia
the historic turn
organization theory
social memory
organizational identity
Opis:
W artykule zaprezentowany jest nowy nurt na przecięciu badań organizacji, pamięci i historii, który nazywany jest zwrotem historycznym w teorii organizacji. Pierwsza część tekstu odpowiada na pytanie, jakie są źródła owego wzmożonego zainteresowania historią i pamięcią społeczną na gruncie badań organizacji i zarządzania. Zwrot historyczny nie byłby możliwy bez szeregu innych przełomów w humanistyce, jak choćby zwrotu narracyjnego. Na gruncie teorii organizacji zaś wiąże się z rozczarowaniem zarówno koncepcją kultury organizacji, jak i dotychczasowym traktowaniem historii w zarządzaniu. Druga część tekstu stanowi prezentację głównych wątków obecnych w pracach z tej tematyki. Choć rozproszona wspólnota badaczy korzysta z wielu metod i odwołuje się do różnych tradycji teoretycznych, to można wyodrębnić wiązkę podstawowych tematów wiązanych z praktykami pamięci w organizacjach: kształtowanie tożsamości organizacji i jej odgrywanie dla publiczności zewnętrznych i wewnętrznych, rola historii i pamięci w sprawowaniu władzy w organizacjach (zarządzanie pamięcią), mechanizmy radzenia sobie ze zmianami. Zwrot historyczny możemy zatem umieścić w centrum socjologicznego zainteresowania organizacjami.
This article presents the historic turn in organization theory – a new research stream which has emerged at the interface of organization studies, memory studies, and history. The first part of the article aims to show the sources for this increased interest in history and memory in management and organization studies. The historic turn would not be possible without a number of other breakthroughs in the humanities, most notably the narrative turn. In organization studies, the historic turn is a consequence of disappointment with both organizational culture and previous ways of conceptualizing history in management theory. The second part of the article presents key themes in the emergent body of research. Even though the community of scholars associated with the historic turn is dispersed and their methods and theoretical approaches vary, it is possible to find common focal points involving practices of remembering in organizations: organizational identity and its performances for internal and external publicities, history and memory as an instrument of organizational power (management of memory), and mechanisms of coping with social change. The historic turn touches upon issues that are central to sociological inquiries into organizations.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2017, 2(225); 45-72
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola warstwy afektywnej w doświadczeniu muzealnym. Narracja o zagładzie we współczesnym muzeum historycznym
Role of emotional layer in museum experience. Narration on the holocaust in contemporary historical museum
Autorzy:
Nieroba, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/347928.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
zagłada
muzeum historyczne
pamięć społeczna
kultura popularna
emocje
holocaust
historical museums
social memory
aesthetization of past
commemorative practices
Opis:
Punktem wyjścia rozważań są koncepcje Pierra Nory oraz Alison Landsberg. Odchodzenie bezpośrednich świadków historii zdaniem P. Nory zrzuca na instytucje archiwizujące (w tym na muzea) obowiązek magazynowania śladów przeszłości. Natomiast A. Landsberg obnaża postępujący proces uzależniania się mechanizmów kształtowania pamięci we współczesnym społeczeństwie od najnowszych technologii i produktów popkultury. Muzea Holokaustu poszukują adekwatnego języka mówienia o Zagładzie w sytuacji, gdy podobnie jak inne instytucje muzealne muszą dopasować się do nowych oczekiwań odbiorców i dostosować swoją przestrzeń i sposób eksponowania do aktualnych warunków kulturowych. W szerszy nurt zmian kulturowych wpisać możemy proces deprofesjonalizacji pamięci oraz nowy paradygmat zdobywania wiedzy. Wyniki badań empirycznych dowodzą, że odbiorca nie oczekuje jedynie intelektualnego kontaktu z przeszłością; najbardziej pożądaną formą poznania minionych wydarzeń jest przekroczenie biernej granicy obserwacji oraz pragnienie zmysłowego doznania historii. W tej perspektywie Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau jako fizyczny ślad przeszłości, zgodnie z koncepcją Aleidy Assmann o "pamięci miejsca", gwarantuje doznania zmysłowe i afektywne. W dalszej części artykułu przedstawiono strategie wykorzystywania produktów popkulturowych do przetwarzania i opisywania wydarzeń historycznych, sposoby organizowania przestrzeni muzealnej oddziałującej na emocje i wyobraźnię odbiorcy, zachęcającej do indywidualnego odkrywania historii oraz związane z tym obawy przed banalizacją i trywializacją przekazu.
The starting point for the discussion are the concepts of Pierre Nora and Alison Landsberg. According to P. Nora, the passing away of eyewitnesses to history transfers the obligation to store the traces of the past onto archiving institutions (including museums). A. Landsberg, in turn, reveals the process in which the mechanisms of memory shaping in the contemporary society become dependent on the state-of-the-art technologies and pop-culture products. Museums of the Holocaust are searching for an appropriate language to talk about the Holocaust in a situation where, like other museum institutions, they have to adjust to the new expectations of the audience, and tailor their space and ways of exhibition to the current cultural conditions and new means of learning. Empirical investigations have proven that nowadays receivers do not merely expect to approach the past intellectually, but also to cross the passive boundary of observation, and desire to have sensual experience of history. From this perspective, the Auschwitz-Birkenau Memorial and Museum as a physical trace of the past, in accordance with Aleida Assmann's concept of "a memory of place", provides the visitors with sensual and emotional experience. In its further part, the article presents strategies for using the products of popular culture for processing and describing historical events, the ways of organizing museum space which affects the emotions and the imagination of receivers and invites them to discover history for themselves. Also, it discusses the resulting concerns about the potential trivialization of the communicated message.
Źródło:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2012, 3; 171-185
1731-8157
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transformacja instytucjonalna Toru Służewiec w Warszawie a jej pamiętanie w obrębie zamieszkującej go społeczności sąsiedzko-zawodowej
The course of institutional transformation of the Służewiec Horse Racetrack and its remembrance within the local professional community
Autorzy:
Bossak-Herbst, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/412958.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
transformacja
pamięć społeczna
wyścigi konne
Tor Służewiec
PGR
transformation
social memory
horse racing
Służewiec Racetrack
State Agricultural Farm
Opis:
Artykuł zawiera studium instytucjonalnych przekształceń przedsiębiorstwa Państwowe Tory Wyścigów Konnych (PTWK) po 1989 r. oraz analizę pamięci komunikacyjnej tych przemian w obrębie społeczności byłego osiedla pracowniczego na terenie Toru Służewiec (obecna nazwa obiektu). W pierwszej części tekstu zastał zrekonstruowany przebieg przekształceń oraz zwrotów na różnych szczeblach władzy, które miały miejsce w zakresie polityk wobec Toru Służewiec (TS) i instytucji wyścigów konnych w Polsce. Jego analiza ujawnia trwający od ponad ćwierć wieku proces dialektycznego inicjowania i wycofywanie się państwa z demonopolizacji i komercjalizacji tych obszarów. W rezultacie utrwalił się hybrydalny splot instytucji państwowych i prywatnych, które tworzą instytucję wyścigów konnych w Warszawie. Instytucjonalna analiza przebiegu transformacji Toru stanowi kontekstowe wyjaśnienie dla drugiej części artykułu. W niej, w oparciu o badania własne o charakterze etnograficznym, omówione zostało pamiętanie tych przemian w ramach wspólnoty sąsiedzko-zawodowej TS. Dla mieszkańców niezbędna do opisania teraźniejszego życia i pracy jest opowieść o przeszłości. Zmiany zachodzące od ćwierć wieku na warszawskich wyścigach zlewają się w narrację upadku, który ma swoje materialne korelaty w pustostanach, ruinach i miejscach wyburzeń na terenie TS. Klamrę spinającą tekst stanowi teza, iż nietransparentny i odbierający sprawczość pracownikom PTWK przebieg transformacji instytucji wyścigów w Polsce, skutkuje uproszczeniem i idealizacją obrazów przeszłości, które pełnią funkcje objaśniające dla teraźniejszej kondycji Toru i społeczności jego mieszkańców
This article addresses the issue of the transformation of the State Company Horse Racetrack Służewiec in Warsaw since 1989, and its communicative remembering within the community of the former employee settlements within the Służewiec Racetrack (the current name of the hippodrome). The first part of the article reconstructs the courses of changes which took place in various levels of decision making and policy with respect to the Służewiec Racetrack and horse racing in Poland. The case analysis shows the process of dialectical initiation and the withdrawal of the state from the de-monopolisation and commercialization of these areas. As a result, it led to the emergence of a hybrid and unmanageable body of private and public institutions that are involved in the organization of horse racing in Warsaw. An institutional analysis of the transformation of the Służewiec Racetrack serves as a contextual explanation for the second part of the article, in which, on the basis of ethnographic research, the remembrance of these changes within the neighbourhood of the Służewiec Racetrack community is discussed. For the residents, order to describe the present life and work in the stables at Służewiec, it is essential to preserve the narrations about the past. In their remembrance, the changes which took place during last quarter-century are merging into narrations of the racetrack’s fall, which has its material correlates in vacancies, ruins and demolition sites in and around the Służewiec Racetrack. It is hypothesized that the unclear and exclusive course of the transformation of the institution of horse racing led to the simplification and idealization of images of the past, which play an explanatory function for the present conditions of the racing community.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2017, 66, 2; 137-161
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsca, ludzie, zdarzenia – wielka historia i społeczność lokalna
Places, People, Events – Great History and Local Communities
Autorzy:
Matuchniak-Mystkowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37494950.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
II wojna światowa
obozy jenieckie
pamięć społeczna
społeczność lokalna
World War II
POW camps
social memory
local community
Opis:
Zarysowana w tytule problematyka socjologiczna „historia i pamięć” wymaga ujęcia z perspektywy historycznej (jakie zdarzenia – II wojna światowa), przestrzennej (miejsce – Dłutów pod Łodzią, gdzie we wrześniu 1939 r. walczono z niemieckim najeźdźcą, Dobiegniew, Choszczno, Borne Sulinowo, Łambinowice, gdzie w latach 1939–1945 były usytuowane obozy jenieckie Wehrmachtu: Oflag II C Woldenberg, II B Arnswalde, II D Gross Born, stalagi Lamsdorf), biograficznej (kogo dotyczyły – polskich żołnierzy, a potem jeńców wojennych oraz kultywujących ich pamięć społeczności lokalnych). To wielokrotne studium przypadku prowadzone metodą obserwacji uczestniczącej, wspomaganej innymi metodami badawczymi, wykorzystuje koncepcje Czarnowskiego, Ossowskiego, Kłoskowskiej, Sułkowskiego, Bourdieu (ojczyzna prywatna i ideologiczna, kultura narodowa, układy kultury, instytucje, pole kultury), sytuując się w ramach socjologii kultury i socjologii historycznej. Badane są podmioty i przedmioty pola kultury, po pierwsze instytucje kultury (muzea, izby pamięci, centra kultury, stowarzyszenia) oraz instytucje edukacyjne, religijne, polityczne i administracyjne; po drugie miejsca pamięci in situ, jak tereny walk, tereny poobozowe, nekropolie, pomniki. To analizowanie śladów wielkiej historii w małych miejscowościach, a także przekształcania pamięci komunikacyjnej w pamięć kulturową i upamiętniania trudnej historii w społecznościach lokalnych.
The sociological subject matter of “history and remembrance” as outlined in the title requires approaching from the historical perspective (what events – World War II), localisation (where it took place – Dłutów near Lodz fighting with German invaders in September 1939, Dobiegniew, Choszczno, Borne Sulinowo, Łambinowice, where German POW camps were located in 1939– 1945: Oflag II C Woldenberg, II B Arnswalde, II D Gross Born, stalags Lamsdorf), biographical (whom it concerns – Polish soldiers, then prisoners of war, and also local communities cultivating social memory). Numerous case studies conducted by the participant observation method were supported by other investigation techniques using concepts by Czarnowski, Ossowski, Kłoskowska, Sułkowski and Bourdieu (private homeland and ideological country, national culture, cultural systems, institutions, cultural fields), placing itself within sociology of culture and historical sociology. Subjects and objects of cultural fields are studied: firstly, cultural institutions (museums, memorial chambers, cultural centres and associations), on top of educational, religious, political and administration institutions; secondly, places of remembrance in situ like battlefields, post-camp grounds, necropolises and monuments. This involves an analysis of major historical event traces in small settlements, also in addition to converting communicative memory into a cultural one, and remembrance of difficult history in local communities.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2023, 40, 1; 125-144
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Between Trauma and Reification, or on Aestheticization of Representations of the Past and on Patterns of Social Memory
Między traumą a reifikacją, czyli o estetyzacji reprezentacji przeszłości i schematach pamięci społecznej
Autorzy:
Kajfosz, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52157846.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
naród
pamięć społeczna
funkcja estetyczna
sensualizm
reifikacja
percepcja spontaniczna
nation
social memory
aesthetic function
sensualism
reification
spontaneous perception
Opis:
This paper attempts to answer two questions: first, how aestheticization and mediatization of representations of the past affects the possibility of their transmission between milieus distinguished by incompatible social memories, identifications or value and symbolic systems; second, how aestheticization of narratives of the past can affect the ability of their recipients to distinguish between individuals and collectives. The key concept is the degree of reification of collectives and the impact of such reification on the possibility to communicate representations of traumatic experiences of individuals. The author focuses on some feature films and analyses their ability to promote or inhibit dehumanization of individuals.
Celem artykułu jest odpowiedzieć na dwa pytania: po pierwsze, w jaki sposób estetyzacja i mediatyzacja reprezentacji przeszłości rzutuje na możliwości ich transmisji między środowiskami społecznymi, które  odznaczają się niewspółmiernymi pamięciami społecznymi, tożsamościami zbiorowymi, systemami wartości i systemami symbolicznymi. Po drugie, w jaki sposób estetyzacja opowieści o przeszłości może oddziaływać na zdolność jej odbiorców do rozróżniania między jednostkami i zbiorowościami. Kluczową kategorią, wokół której osnuta jest zawierająca się w tekście argumentacja, jest przerost (hipertrofia) urzeczowienia z poziomu spontaniczności do poziomu refleksyjności, czyli z poziomu postaw przed-teoretycznych do poziomu postaw teoretycznych. Autor koncentruje się na kwestii uzależnienia społecznego przyzwolenia na publiczne ujawnianie przez ofiary przemocy swych traumatycznych doświadczeń od społecznie reprodukowanej tendencji do reifikacji zbiorowości. Sięga do przykładu wybranych filmów fabularnych o tematyce historycznej i autobiograficznej, koncentrując się na ich zdolności do lansowania bądź przeciwstawiania się dehumanizacji.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe. Seria nowa; 2020, 52
1230-1698
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe. Seria nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duch Paraklet a pamięć Kościoła w ujęciu czwartej Ewangelii
The Spirit-Paraclete and the Church’s Memory in the Fourth Gospel
Autorzy:
Kluska, Branislav
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044150.pdf
Data publikacji:
2020-06-26
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Pamięć
Paraklet
czwarta Ewangelia
J 14,26
Kościół popaschalny
pamięć społeczna
Memory
Paraclete
Fourth Gospel
John 14:26
Post-paschal Church
Social memory
Opis:
Jezus w mowie pożegnalnej zapowiada przyjście Parakleta (J 14,26), którego zadaniem będzie przypominać uczniom Jezusa to, czego ich Chrystus nauczał. Artykuł podejmuje kwestię wpływu Parakleta na pamięć uczniów i odpowiada na pytanie: Jak należy rozumieć to działanie Ducha wobec uczniów? Autor artykułu podejmuje to zagadnienie z perspektywy teologii biblijnej z uwzględnieniem elementów teorii pamięci społecznej. Najpierw przedstawia w sposób syntetyczny rozumienie pamięci w Biblii oraz podstawowe założenia teorii pamięci społecznej. Następnie analizuje tekst i dokonuje interpretacji teologicznej obietnicy Parakleta z J 14,26 oraz w świetle tych tekstów czwartej Ewangelii, w których występuje motyw pamięci (2,17.22; 12,16). Pamięć jest bardzo ważnym elementem doświadczenia Kościoła popaschalnego. Działalność Ducha łączy teraźniejszość Kościoła z przeszłością ziemskiego Jezusa. Przedmiotem pamięci ożywianej przez Parakleta i oświecanej przez doświadczenie Zmartwychwstania są słowa Pisma oraz słowa Jezusa. Pamięć społeczna Kościoła Janowego nie jest samowystarczalna. Potrzebuje ona działania Ducha Świętego, żeby mogła być skuteczna w procesie budowania tożsamości wspólnoty.
Jesus in his farewell speech announces the sending of the Paraclete (Jn 14:26), whose task will be to remind Jesus' disciples of what Christ had taught them. The article tries to answer the question: What is a proper understanding of the Spirit-Paraclete's action upon disciples’ memory? The author of the article addresses this issue from the perspective of biblical theology. First, he presents in a synthetic way the understanding of memory in the Bible and the basic assumptions of the theory of social memory. Then he analyzes the text and offers a theological interpretation of the promise of Jn 14:26 and other texts of the Fourth Gospel where a motif of remembrance is present (2,17.22; 12,16). Memory is an essential element of the experience of the post-paschal Church. The activity of the Spirit connects the present of the Church with the past of the historical Jesus. The memory animated by the Paraclete and enlightened by the experience of the Resurrection always focuses on the words of the Scriptures and the words of Jesus. The believers' social memory within Johannine Christianity is not sufficient in and of itself, but needs the Holy Spirit's action in order to effectively build the community's identity.
Źródło:
Verbum Vitae; 2020, 37, 1; 91-109
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litwin-katolik? Witold Wielki i św. Kazimierz jako bohaterowie narodowi w litewskiej prasie niezależnej 1972–1988
Lithuanian-Catholic? Vytautas the Great and Saint Casimir as national heroes in the Lithuanian independent press 1972–1988
Autorzy:
Korzeniowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478311.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Litwa sowiecka
prasa niezależna
Kościół
pamięć społeczna
kult świętych
Soviet Lithuania
independent press
Church
social memory
veneration of saints
Opis:
The article analyses the content of the longest running Lithuanian underground magazines from the 1970s and 1980s: Lietuvos katalikų bažnyčios kronika, Aušra, Rūpintojėlis and a few others, were published in independent circles associated with the Church. The aim of the analysis is to verify whether the figures of medieval Lithuanian heroes, Grand Duke Vytautas and Saint Casimir, were presented in those magazines as models for the Lithuanian Catholic. Scholars note that the notion of a Lithuanian Catholic and, in a broader sense, of an almost inseparable link between Lithuanian culture and Catholicism as a prerequisite of survival in Soviet reality, were present in the Lithuanian national ideology among both the emigrants and in the country. It was also important as motivation for the underground publishing activity. The analysis of the texts devoted to these two heroes leads to the conclusion that their identification with the model of a Lithuanian Catholic can only be observed in a very narrow aspect of their image in the underground press. At the same time, it demonstrates the tendencies and directions of the development of their images. This article is therefore also a study on social memory in which I attempt to investigate how the memory of the country’s patron saint and of its most distinguished ruler was actualized or evoked in the conditions created by late Sovietism in Lithuania. Not only did the analysis offer the answer to the research question, but it also permitted the author to sketch the direction of development of these two images. Vytautas was portrayed by referencing his nationalist and secular cult, consolidated during the interwar period, while the authors of the articles published by the underground did not add much to his image, and certainly did not make it more Catholic. The image of Saint Casimir was more dynamic and ambiguous, as he was depicted as a figure in the national (next to Vytautas and other great dukes) and Catholic national (e.g. next to the Blessed Bishop Jerzy Matulewicz) pantheon, as well as – in a more novel way, albeit evoking hagiographical tradition – an ideal of both a ruler and a citizen. I draw my methodological models from two sources: the classic work by Stefan Czarnkowski devoted to the cult of a national hero (I examine Vytautas and Casimir as such) and a study by Jan Kubik (Power of Symbols against the Symbols of Power). I attempt to apply the category of discourse that he introduced and used for a reconstruction of the political situation in Poland in the period before and during Solidarity’s activity.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 29; 219-235
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 69

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies