Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ols" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-30 z 30
    Tytuł:
    Investment efficiency of life insurance companies in Germany: application of a two-stage SBM
    Autorzy:
    Krupa, Thomas
    Farbarzevics, Kirils
    Salame, Bassam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/970666.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Ekonomiczny
    Tematy:
    dea-sbm
    efficiency
    tobit
    ols
    investment
    insurance
    Opis:
    Purpose – To prove the robustness of the efficiency-measuring model against potentially system-relevant disturbances to company variables such as SIZE, ROA, solvency and organizational form. Methodology – In the first stage, the established model is applied using the SBM to measure insurance efficiency. The underlying data sets are from the twenty biggest life insurance companies (2008-2017) in Germany. In the second stage, the established model is examined for its robustness against disturbance variables. Several disturbance variables are introduced individually to the system and examined for their influence by three econometric methods, Tobit regression, OLS and the fixed-effect model. This approach allows a comparative analysis of the results with respect to the systemic relevance of every added variable. In the end, the accuracy of the second stage is compared through the Spearman test. Findings – The comparative analysis of all three econometric techniques brought ROA as an efficiency-influencing variable. Furthermore, both proved econometric models Tobit and OLS are SBM-suitable with cross-sectional data. Further evidence for SBM compatibility are found for Tobit and the fixed-effect model with panel data.  JEL classification: C510, C520
    Źródło:
    Współczesna Gospodarka; 2019, 10, 1 (32); 79-91
    2082-677X
    Pojawia się w:
    Współczesna Gospodarka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Influence of the Capital Market on Economic Growth in the USA
    Autorzy:
    Czupryn, Rafał
    Wójtowicz, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/17839947.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    capital market
    economic growth
    OLS
    GARCH
    GRETL
    Opis:
    This article analyzes the impact of the capital market on economic growth in the US with the use of annual data. The study covers the years 1975-2019. As part of the analysis, the construction and estimation of an econometric model was made using the GRETL program. The obtained results confirmed the statistically significant influence of the capital market on the economic growth in the USA.
    Źródło:
    Central European Review of Economics & Finance; 2021, 35, 4; 5-14
    2082-8500
    2083-4314
    Pojawia się w:
    Central European Review of Economics & Finance
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The impact of the capital market on economic growth in Luxembourg
    Autorzy:
    Wójtowicz, Łukasz
    Czupryn, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30116472.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"
    Tematy:
    GRETL
    GARCH
    OLS
    economic growth
    capital market
    Opis:
    In this article, a detailed analysis of the impact of capital markets on economic growth in Luxembourg is presented, utilizing annual economic data. The study spanned from 1975 to 2020. As part of the analysis, an econometric model was constructed and estimated using the GRETL software. The results obtained confirm that the capital market has a statistically significant impact on Luxembourg's economic development. This research provides new insights into the role of capital markets in shaping economic growth dynamics, which is crucial for understanding the economic mechanisms in small, open economies like Luxembourg.
    Źródło:
    Central European Review of Economics & Finance; 2023, 44, 3; 175-185
    2082-8500
    2083-4314
    Pojawia się w:
    Central European Review of Economics & Finance
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Entropy Coder for Audio Signals
    Autorzy:
    Ulacha, G.
    Stasinski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/226974.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    lossless audio coding
    entropy coding
    OLS
    Opis:
    In the paper an effective entropy coder designed for coding of prediction errors of audio signals is presented. The coder is implemented inside a greater structure, which signal modeling part is a lossless coding backward adaptation algorithm consisting of cascaded Ordinary Least Squares (OLS), three Normalized Least Mean Square (NLMS), and prediction error bias correction sections. The technique performance is compared to that of four other lossless codecs, including MPEG-4 Audio Lossless (ALS) one, and it is shown that indeed, on the average the new method is the best. The entropy coder is an advanced context adaptive Golomb one followed by two context adaptive arithmetic coders.
    Źródło:
    International Journal of Electronics and Telecommunications; 2015, 61, 2; 219-224
    2300-1933
    Pojawia się w:
    International Journal of Electronics and Telecommunications
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Spatiotemporal analysis of some extreme rainfall indices over Iraq (1981–2017)
    Autorzy:
    Al-Lami, Alaa M.
    Al-Timimi, Yaseen K.
    Al-Shamarti, Hasanain K. A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/35533142.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    extreme precipitation
    RClimDex
    ETCCDI
    climate change
    OLS
    Iraq
    Opis:
    Extreme rainfall is one of the environmental hazards with disastrous effects on the human environment. Water resources management is very vulnerable to any changes in rainfall intensities. A spatiotemporal analysis is essential for study the impact of climate change and variability on extreme rainfall. In this study, daily rainfall data for 36 meteorological stations in Iraq during 1981–2017 were used to investigate the spatiotemporal pattern of 10 extreme rainfall indices using RClimDex package. These indices were classified into two categories: rainfall total (PRCPTOT, SDII, R95p, R99p, RX1day, and RX5day) and rainfall days (CDD, CWD, R10, and R20). Depending on the mean annual precipitation data, the study area was divided into three climatic zones to examine the time series features of those 10 indices. Results showed a tendency to increase in precipitation toward the northwestern part of Iraq, and more than 70% of stations achieved a positive trend for most indices. The most frequent negative trend appeared in eight stations distributed in the western and southern parts of Iraq, namely (Heet, Haditha, Anah, Rutba, Qaim, Nukheb, Najaf, and Fao). A significant positive trend appeared obviously in PRCPTOT and R95p with a rate of 0.1–4.6 and 0.5–2.7 mm per year, respectively. Additionally, the least trend increasing appeared in all precipitation days indices specifically in R10 and R20. Time series analyses revealed a positive trend in all regions under study, except SDII in the southern region. The most significant rate of change was noticed in regions one and two (northern and middle parts of Iraq), particularly for PRCPTOT and R95p 3.26 and 2.45 mm per day, respectively. Only the northern and eastern regions of Iraq experienced a high probability of significant extreme rainfall.
    Źródło:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2021, 30, 2; 221-235
    1732-9353
    Pojawia się w:
    Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The volatility of bank stock prices and macroeconomic fundamentals in the Pakistani context: an application of GARCH and EGARCH models
    Autorzy:
    Mohsin, Muhammad
    Naiwen, Li
    Zia-UR-Rehman, Muhammad
    Naseem, Sobia
    Baig, Sajjad Ahmad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/19233590.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Instytut Badań Gospodarczych
    Tematy:
    bank stock return
    OLS-HAC
    GARCH
    EGARCH
    Opis:
    Research Background: The banking sector plays a crucial role in the world's economic development. This research paper evaluates the volatility spillover, symmetric, and asymmetric effects between the macroeconomic fundamentals, i.e., market risks, interest rates, exchange rates, and bank stock returns, for the listed banks of Pakistan. Purpose of the article: The main purpose of this study is to examine the volatility of Pakistani banking stock returns due to the influence of market risk, interest rates, and exchange rates. Pakistan is selected for the study because the volatility of its banking stock returns is strongly influential in achieving sustainable economic development. Methods: By applying the OLS with the Heteroskedasticity and Autocorrelation Consistent (HAC) covariance matrix, the GARCH (1, 2), and the EGARCH (1, 1), analysis is conducted for the period from January 1, 2009 to December 31, 2019 using samples of 13 listed banks. Findings & Value added: The ARCH parameter is significant in the OLS with the HAC covariance matrix estimation, which is a clear indication of the existence of heteroskedasticity in the squared residuals and the inaccuracy of the OLS with the HAC covariance matrix. The results of the OLS with the HAC covariance matrix suggest using the GARCH model family to accurately measure the volatility of bank stock prices. The results of the mean equation in the GARCH (1, 2) and EGARCH (1, 1) indicate the positive significance of market risk and the low significance of interest and exchange rates, confirming that market returns strongly affect the sensitivity of bank stock returns compared to interest and exchange rates. It should be noted that the ARCH (α) and GARCH (β) parameters of the variance equation fulfill the non-negative conditions of the GARCH model. Furthermore, the leverage parameter (λ) is found to be positively significant for all banks, and volatility is found to be influenced by positive shocks compared to negative shocks. Conclusively, it can be stated that market returns determine the dynamics of the conditional returns of bank stocks. Nevertheless, the interest and exchange rate volatilities determine the conditional bank stock returns' volatility.
    Źródło:
    Oeconomia Copernicana; 2020, 11, 4; 609-636
    2083-1277
    Pojawia się w:
    Oeconomia Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The effect of the degree of isolation of alder tussocks on the activity and diversity of epigeic invertebrates
    Wpływ stopnia izolacji kęp olsowych na aktywność i różnorodność epigeicznych bezkręgowców
    Autorzy:
    Olejniczak, Izabella
    Boniecki, Paweł
    Uchmański, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1062587.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    ols
    epigeiczne bezkręgowce
    izolacja
    alder wood
    epigeic invertebrates
    isolation
    Opis:
    Activity and diversity of epigeic invertebrates were studied in 2004 in alder wood (Alnus glutinosa-Carex elata association). The following chosen: fragment of alder wood and 23 alder tussocks with average surface of 0.27 m2. Also, 16 artificial tussocks were installed: 4 of them were the same size as natural ones, and other 12 were smaller, 0.1 m2 in size. The average height of tussock was 0.4 m. Distance between individual tussocks varied from 1 to 2 m. Tussocks were placed 3, 5, 7, 9 and 11 m from the fragment of the alder wood. The material was collected using pitfall traps. Samples were taken every 7 or 14 days twice in the season: when tussocks were or were not isolated by water. The distance from the alder wood did not influence on activity and diversity of epigeic invertebrates on tussocks. Saprophagous: Isopoda and Collembola and predators: Araneae and Carabidae were the most abundant in the samples.
    W 2004 roku badano aktywność i różnorodność epigeicznych bezkręgowców w lesie olsowym (zbiorowisko Alnus glutinosa-Carex elata). Wybrano: fragment olsu oraz 23 kępy olsowe, o średniej powierzchni 0,27 m2. Zainstalowano także 16 sztucznych kęp: 4 z nich były tej samej wielkości co naturalne oraz 12 mniejszych, o powierzchni 0,1 m2. Przeciętna wysokość kęp wynosiła 0,4 m. Odległości między poszczególnymi kępami wahały się od 1 do 2 m. Kępy były położone 3, 5, 7, 9 i 11 m od fragmentu olsu. Materiał zbierano stosując pułapki glebowe. Próbki pobierano co 7 lub 14 dni, dwukrotnie w sezonie: gdy kępy były izolowane lub nie były izolowane przez wodę. Odległość od olsu nie wpływała na aktywność i różnorodność epigeicznych bezkręgowców na kępach. W próbkach najliczniej występowały saprofagi: Isopoda i Collembola oraz drapieżniki: Araneae i Carabidae.
    Źródło:
    Studia Ecologiae et Bioethicae; 2020, 18, 5; 317-323
    1733-1218
    Pojawia się w:
    Studia Ecologiae et Bioethicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ stopnia izolacji kęp olsowych na aktywność i różnorodność epigeicznych bezkręgowców
    The impact of isolation degree of the alder tussocks on activity and diversity of the epigeic invertebrates
    Autorzy:
    Olejniczka, Izabella
    Boniecki, Paweł
    Uchmański, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1964509.pdf
    Data publikacji:
    2011-09-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    ols
    epigeniczne bezkręgowce
    izolacja
    alder wood
    epigeic invertebrates
    isolation
    Opis:
    W 2004 roku badano aktywność i różnorodność epigeicznych bezkręgowców w lesie olsowym (zbiorowisko Alnus glutinosa-Carex elata). Wybrano: fragment olsu oraz 23 kępy olsowe, o średniej powierzchni 0,27 m2. Zainstalowano także 16 sztucznych kęp: 4 z nich były tej samej wielkości co naturalne oraz 12 mniejszych, o powierzchni 0,1 m2. Przeciętna wysokość kęp wynosiła 0,4 m. Odległości między poszczególnymi kępami wahały się od 1 do 2 m. Kępy były położone 3, 5, 7, 9 i 11 m od fragmentu olsu. Materiał zbierano stosując pułapki glebowe. Próbki pobierano co 7 lub 14 dni, dwukrotnie w sezonie: gdy kępy były izolowane lub nie były izolowane przez wodę. Odległość od olsu nie wpływała na aktywność i różnorodność epigeicznych bezkręgowców na kępach. W próbkach najliczniej występowały saprofagi: Isopoda i Collembola oraz drapieżniki: Araneae i Carabidae.
    Activity and diversity of epigeic invertebrates were studied in 2004, in alder wood (Alnus glutinosa-Carex elata association). There were chosen: fragment of alder wood and 23 alder tussocks that average surface was 0.27m2. There were installed also 16 artificial tussocks: 4 of them were the same size as natural, and the other 12 were smaller, 0,1m2 in size. The average hight of tussockw was 0.4m. Distance between particular tussocks varied from 1 to 2m. Tussocks were placed 3, 5, 7, 9, and 11m from the fragment of the alder wood. The material was collected using pitfall traps. Samples were taken every 7 or 14 days twice in the season: when tussocks were or were not isolated by water. The distance from the alder wood did not influence on activity and diversity of epigeic invertebrates on tussocks. Saprophagous: Isopoda and Collembola and predators: Araneae and Carabidae were the most abundant in the samples.
    Źródło:
    Studia Ecologiae et Bioethicae; 2011, 9, 3; 37-46
    1733-1218
    Pojawia się w:
    Studia Ecologiae et Bioethicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The relationship between human behavior and stock returns in efficient stock markets: the mood-effect under a cultural perspective
    Związek pomiędzy ludzkim zachowaniem a zwrotem z akcji na efektywnych giełdach: efekt nastrojów w perspektywie kulturowej
    Autorzy:
    Senarathne, Chamil W.
    Jianguo, Wei
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/581118.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    efficient markets
    stock returns
    culture
    weather variables
    OLS regression
    logit regression.
    efektywne rynki
    zwrot z akcji
    kultura
    zmienne pogodowe
    regresja OLS
    regresja logit
    Opis:
    This paper examines the relationship between stock return and human behavior in ten well-established stock exchanges, from a monthly data sample from January 1991 to December 2015. The results show that there is no sufficient evidence to generalize the impact of human behaviour on common stock return, through mood state altered by weather variables. When the substance of the underlying process (i.e. the weather alters the mood state) is established by logit regression, the results reveal that there is a bias in the variable selection as regressors, which is subject to the metrological situation of each country (or region). As such, collectivism does not appear to be an explanatory variable of the magnitude of price changes, as a variable uncontrolled for in the regression. Although the null hypothesis is accepted for four countries in the sample, the findings do not warrant researchers to generalize the effect of human behavior on stock price changes through weather variables, for a large population.
    W tym artykule zbadano związek między zwrotem z akcji a ludzkim zachowaniem na przykładzie dziesięciu uznanych giełd, opierając się na miesięcznej próbce danych z okresu od stycznia 1991 r. do grudnia 2015 r. Wyniki pokazują, że nie ma wystarczających dowodów, aby uogólnić wpływ ludzkich zachowań wywołanych zmiennymi warunkami pogodowymi na zwrot z akcji zwykłych. Gdy zasada leżąca u podstaw procesu (tzn. pogoda zmienia stan nastroju) jest ustalana przez regresję logitów, wyniki ujawniają, że w wyborze zmiennych jako regresorów występuje nastawienie zależne od sytuacji metrologicznej każdego z krajów (lub regionów). Kolektywizm jako taki nie wydaje się zmienną wyjaśniającą wielkość zmian cen jako zmienną niekontrolowaną w regresji. Chociaż hipoteza zerowa w badanej próbie została przyjęta dla czterech krajów, odkrycia te nie upoważniają badaczy do uogólnienia wpływu ludzkich zachowań na zmiany cen akcji przez zmienne pogodowe, dla dużej populacji.
    Źródło:
    Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2019, 63, 2; 207-220
    1899-3192
    Pojawia się w:
    Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metodyka ochrony zasobow wodnych lesnych obszarow mokradlowych
    Protection methods of water resources of forest marshland
    Autorzy:
    Miler, A T
    Kaminski, B.
    Czerniak, A.
    Grajewski, S.
    Okonski, B.
    Korzak, M.
    Krysztofiak, A.
    Poszyler-Adamska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/880339.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
    Tematy:
    lesnictwo
    lasy
    siedliska wilgotne
    bor bagienny
    bor mieszany bagienny
    las mieszany bagienny
    ols
    ols jesionowy
    lasy legowe
    inwentaryzacja
    zagrozenia srodowiska
    ochrona zasobow wodnych
    ochrona czynna
    ochrona bierna
    monitoring
    Opis:
    Pod pojęciem leśne obszary mokradłowe określane są ekosystemy leśne znacznie uwilgotnione. Tereny zakwalifikowane opisach taksacyjnych jako: bory bagienne (Bb), bory mieszane bagienne (BMb), lasy mieszane bagienne (LMb), olsy (Ol), olsy jesionowe (OlJ) i lasy łęgowe (Lł). Średnie stany wód gruntowych powinny na tych obszarach zalegać płyciej niż 1 m pod powierzchnią terenu. Działania, które należy podejmować dla ochrony leśnych obszarów mokradłowych powinny przebiegać w czterech etapach: inwentaryzacja (opis stanu bieżącego), identyfikacja zagrożeń (oszacowanie bilansów wodnych), ustalenie zakresu ochrony (bierna lub bierna i czynna), monitorowanie („śledzenie” efektów). W pracy przedstawiono szczegółowo praktyczne metody ochrony biernej i czynnej dla ochrony zasobów wodnych obszarów mokradłowych.
    The term of forest’s marshland areas is referred to forest areas and ecosystems significantly wetted. These areas are classified in stands descriptions as: swamp coniferous forest (Bb in Polish standards), swamp mixed coniferous forest (BMb), swamp mixed broad-leaved forest (LMb), alder forest (Ol), ash-alder forest (OlJ) and flood plain forest (Lł). The average ground waters level should be shallower than 1 m under the ground surface on those areas. Actions which ought to be taken for forest’s marshland areas protection should go ahead in four steps: stock-taking (current state description), danger identification (water’s balances estimate), protection range establishment (passive or passive and active), monitoring (effects “controlling”). The study presents in detail practical methods of passive and active protection which can be used in marshlands areas water resources protection.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2008, 10, 2[18]; 115-124
    1509-1414
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Intra-market commonality in liquidity: new evidence from the Polish stock exchange
    Autorzy:
    Olbryś, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22446422.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Badań Gospodarczych
    Tematy:
    commonality in liquidity
    OLS-HAC
    GARCH
    time rolling-window approach
    Warsaw Stock Exchange
    Opis:
    Research background: Empirical market microstructure research has recently shifted its focus from the examination of liquidity of individual securities towards analyses of the common determinants and components of liquidity. The identification of commonality in liquidity emerged as a new and fast growing strand of the literature on liquidity. However, the results around the world are ambiguous and rather depend on a specific stock market. Purpose of the article: The aim of this study is to explore intra-market commonality in liquidity on the Warsaw Stock Exchange (WSE) by using daily proxies of six liquidity estimates: percentage relative spread, percentage realized spread, percentage price impact, percentage order ratio, modified turnover, and modified version of the Amihud measure. The sample covers a period from January 2005 to December 2016. The database contains the group of eighty-six WSE-listed companies. Methods: The research hypothesis that there is commonality in liquidity on the Polish stock market is tested. The OLS with the HAC covariance matrix estimation and the GARCH-type models are employed to infer the patterns of liquidity co-movements on the WSE. Moreover, because the sample period is quite long, the stability of the empirical results by time period is examined. Seven 6-year time windows are utilized in the study. Findings & Value added: The regression results reveal weak evidence of co-movements in liquidity on the WSE, regardless of the choice of the liquidity proxy. Furthermore, the robustness tests based on the time rolling-window approach do not unambiguously support the research hypothesis that there is commonality in liquidity on the Polish stock market. To the best of the author?s knowledge, the empirical findings presented here are novel and have not been reported in the literature thus far.
    Źródło:
    Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy; 2019, 14, 2; 251-275
    1689-765X
    2353-3293
    Pojawia się w:
    Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Causal Link between FDI and Remittances in Kosovo, Switzerland, and Denmark
    Związek przyczynowy między BIZ a przekazami pieniężnymi w Kosowie, Szwajcarii i Danii
    Autorzy:
    Nakije, Kida
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1812134.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    FDI
    przekazy pieniężne
    dane panelowe
    OLS
    przyczynowość Grangera
    remittances
    panel data
    Granger causal
    Opis:
    The pursuit of money and capital is a relentless endeavor of every economy. FDI is considered the engine of economic growth, while are remittances the increasingly the catalyst of the population’s welfare. The purpose of the study is to analyze the answer about the relationship between remittances and FDI inflows in Kosovo, Switzerland and Denmark. Secondary data obtained from the World Development Indicators were, analyzed with the Ordinary Least Squares model and Granger Causality and processed with SPSS 21 technique. Measuring the correlation between variables, Foreign Direct Investment, GDP per capita growth, net migration, remittances, Gross Fixed Capital Formation, household consumption, and population number, give reliable results. Using remittances as a dependent variable, the first hypothesis has been partially confirmed, the most statistically significant and positive determinants that increase remittances are population, unemployment and migration and not other determinants. The regression results are unsatisfactory for the second hypothesis dependent variables Foreign Direct Investment the determinants are positive but not statistically significant, confirming that there are other factors that impact the increase of FDI inflows. The correlation matrix shows a high correlation between the variables. The Granger Causality model, through the Wald test, represents the cause. FDI does not cause remittances, but remittances cause FDI. A limitation of the study is the heterogeneity of the data and the countries in the sample. The results of the study will be of interest to government institutions in Kosovo to improve the business environment so that the country will become attractive to foreign investors who will bring capital and employment growth.
    Pogoń za pieniędzmi i kapitałem jest nieustannym dążeniem każdej gospodarki. BIZ są uważane za siłę napędową wzrostu gospodarczego, podczas gdy przekazy pieniężne są w coraz większym stopniu katalizatorem dobrobytu ludności. Celem opracowania jest analiza związku między przekazami pieniężnymi a napływem BIZ do Kosowa, Szwajcarii i Danii. Wtórne dane uzyskane z opracowania World Development Indicators zostały przeanalizowane za pomocą metody zwykłych najmniejszych kwadratów i testu przyczynowości Grangera oraz przetworzone techniką SPSS 21. Pomiar korelacji między zmiennymi: bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi, wzrostem PKB per capita, saldem migracji, przekazami pieniężnymi, nakładami brutto na środki trwałe, spożyciem gospodarstw domowych i liczbą ludności, daje wiarygodne wyniki. Wykorzystując przekazy pieniężne jako zmienną zależną, pierwsza hipoteza została częściowo potwierdzona. Najbardziej istotne statystycznie determinanty zwiększające przekazy pieniężne to populacja, bezrobocie i migracje. Wyniki regresji są niezadowalające w przypadku zmiennej zależnej BIZ (druga hipoteza). Determinanty są skorelowane pozytywnie, ale nieistotnie statystycznie, co potwierdza, że istnieją inne czynniki wpływające na wzrost napływu BIZ. Macierz korelacji wykazuje wysoką korelację między zmiennymi. Model przyczynowości Grangera, poprzez test Walda, reprezentuje przyczynę tego zjawiska. BIZ nie generują przekazów pieniężnych, ale przekazy pieniężne wpływają na wielkość BIZ. Ograniczeniem badania jest niejednorodność danych i krajów w próbie. Wyniki badania będą posłużyć instytucjom rządowym w Kosowie do poprawy otoczenia biznesowego, tak aby kraj stał się atrakcyjny dla inwestorów zagranicznych, dzięki którym nastąpi wzrost kapitału i zatrudnienia.
    Źródło:
    Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe; 2021, 24, 2; 45-68
    1508-2008
    2082-6737
    Pojawia się w:
    Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Managing nation building through human capital accumulation : ASEAN perspective
    Zarządzanie budowaniem narodu przez akumulację ludzkiego kapitału : perspektywa ASEAN
    Autorzy:
    Zandi, Gholamreza
    Kong-Yueq, Renathii
    Rasiah, Ratneswary
    Turner, Jason James
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/405763.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska
    Tematy:
    human capital
    education
    economic growth
    ASEAN-5
    OLS
    kapitał ludzki
    edukacja
    wzrost gospodarczy
    Opis:
    This paper aims to analyse how the ASEAN-5 countries manage nation-building through human capital accumulation. This quantitative study analysed the macroeconomic and human capital data of 5 ASEAN countries from 1970 to 2016. The independent variables incorporated in this study are physical capital, population growth, human capital and trade openness. The theoretical framework of this study is based on Mankiw, Romer and Weil’s endogenous Human Capital Augmented Solow model of economic growth. Ordinary Least Squares estimation technique was employed and the empirical results of this study deduce that human capital has a significant positive impact on economic growth in Malaysia and Singapore. Physical capital was found to have a significant positive impact on economic growth in Indonesia and Thailand. In Philippines, Indonesia and Thailand, it is demonstrated that population growth has a significant negative impact on economic growth, while trade openness is inferred to have a significant positive impact on economic growth only in Malaysia.
    Niniejszy artykuł ma na celu przeanalizowanie, w jaki sposób kraje ASEAN-5 zarządzają budowaniem narodu poprzez akumulację kapitału ludzkiego. W tym badaniu ilościowym przeanalizowano dane makroekonomiczne i dotyczące kapitału ludzkiego z 5 krajów ASEAN w latach 1970-2016. Zmiennymi niezależnymi uwzględnionymi w tym badaniu są kapitał fizyczny, wzrost liczby ludności, kapitał ludzki i otwartość handlowa. Teoretyczne ramy tego badania opierają się na endogenicznym modelu wzrostu gospodarczego w kapitale ludzkim Mankiw, Romer i Weil. Zastosowano technikę szacowania najmniejszych kwadratów, a wyniki empiryczne tego badania wskazują, że kapitał ludzki ma znaczący pozytywny wpływ na wzrost gospodarczy w Malezji i Singapurze. Stwierdzono, że kapitał fizyczny ma znaczący pozytywny wpływ na wzrost gospodarczy w Indonezji i Tajlandii. Na Filipinach, w Indonezji i Tajlandii wykazano, że wzrost liczby ludności ma znaczący negatywny wpływ na wzrost gospodarczy, podczas gdy otwartość handlowa wywodzi się z istotnego pozytywnego wpływu na wzrost gospodarczy tylko w Malezji.
    Źródło:
    Polish Journal of Management Studies; 2019, 19, 2; 442-453
    2081-7452
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Management Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Legi i olsy ostoja rzadkich i zagrozonych grzybow wielkoowocnikowych
    Riparian and adler forests as the foundation of rare and endangered macromycetes
    Autorzy:
    Nita, J
    Burakiewicz, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/882316.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
    Tematy:
    wystepowanie
    gatunki zagrozone
    legi
    lasy
    lesnictwo
    Macromycetes
    gatunki rzadkie
    grzyby wielkoowocnikowe
    ols
    Pojezierze Krajenskie
    Opis:
    W artykule scharakteryzowano 11 wybranych gatunków macromycetes rzadkich i zagrożonych w Polsce, zanotowanych podczas badań mikocenologicznych przeprowadzonych na terenie Pojezierza Krajeńskiego. Podano uwagi dotyczące ekologii, rozmieszczenia, stopnia rzadkości i zagrożenia w Polsce następujących gatunków: Acrospermum compressum Tode: Fr., Bisporella confluens (Sacc.) Korf & Bujakiewicz, Camarops polysperma (Mont.) J. H. Miller, Cordyceps bifusispora O. E. Erikss., Entoloma dysthaloides Noordel., Entoloma jahnii Wölfel & Winterh., Inocybe calospora Quél., Mycena pterigena (Fr.) Kummer, Rimbachia arachnoidea (Peck) Redhead, Russula alnetorum Romagn. i Tremella hypogymniae Diederich & M. S. Christ.
    In the article there are characterized chosen 11 species of macromycetes that are rare and endangered in Poland and were catalogued during the mikocenologic research held on Pojezierze Krajeńskie. The observations were made regarding ecology, situating and level of being rare and endangered in Poland of the following species: Acrospermum compressum Tode: Fr., Bisporella confluens (Sacc.) Korf & Bujakiewicz, Camarops polysperma (Mont.) J. H. Miller, Cordyceps bifusispora O. E. Erikss., Entoloma dysthaloides Noordel., Entoloma jahnii Wölfel & Winterh., Inocybe calospora Quél., Mycena pterigena (Fr.) Kummer, Rimbachia arachnoidea (Peck) Redhead, Russula alnetorum Romagn. i Tremella hypogymniae Diederich & M. S. Christ.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2007, 09, 2-3[16] cz.2
    1509-1414
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problemy identyfikacji oraz potrzeba uzupełnienia listy chronionych siedlisk i zbiorowisk leśnych
    Identification problems and the need to update the list of protected habitats and forests
    Autorzy:
    Kurowski, J.K.
    Andrzejewski, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/882779.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
    Tematy:
    ochrona przyrody
    siedliska przyrodnicze
    zbiorowiska roslinne
    zbiorowiska lesne
    siedliska gradowe
    identyfikacja
    inwentaryzacja przyrodnicza
    Dyrektywa Siedliskowa
    lista siedlisk przyrodniczych
    propozycje zmian
    ols porzeczkowy
    zespol Ribeso nigri-Alnetum
    ols torfowcowy
    zespol Sphagno squarrosi-Alnetum
    lozowiska
    zespol Salicetum pentandro-cinereae
    Opis:
    Artykuł stanowi głos w dyskusji na temat inwentaryzacji siedlisk przyrodniczych podjętej przez Lasy Państwowe w 2006 roku. Rozważane są głównie dwa aspekty: identyfikacji niektórych typów siedlisk (i zbiorowisk) leśnych w procesie inwentaryzacji oraz sygnalizowanych przez przyrodników, potrzeb uzupełnienia listy siedlisk chronionych. Pełna diagnoza siedliska powinna obejmować zarówno rozpoznanie fitosocjologiczne jak i ocenę stopnia naturalności siedliska. Zdaniem autorów lista siedlisk chronionych winna być uzupełniona o ols porzeczkowy Ribeso nigri-Alnetum, ols torfowcowy Sphagno squarrosi-Alnetum oraz łozowisko Salicetum pentandro-cinereae.
    The authors take part in discussion on inventory of protected environmental habitats undertaken by State Forests in 2006. There were considered two main aspects: identification of some types of forest habitats in the inventory process and pointed by naturalists, and needs to update the list of protected habitats. Comprehensive diagnosis of habitat should cover both fitosociological recognition and the evaluation of the natural level of habitat. According to authors, the list of protected habitats should include the following: Ribeso nigri-Alnetum, Sphagno squarrosi-Alnetum and Salicetum pentandro-cinereae.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2007, 09, 2-3[16] cz.1
    1509-1414
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Proba okreslenia reakcji siedliska olsu jesionowego na podniesienie poziomu wody w cieku
    An attempt to determine ash-alder habitat reaction to increasing streams water level
    Autorzy:
    Czerepko, J.
    Wrobel, M.
    Boczon, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/45904.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Instytut Badawczy Leśnictwa
    Tematy:
    siedliska lesne
    retencja wodna
    pietrzenie wod
    oddzialywanie na srodowisko
    cieki wodne
    ols jesionowy
    lesnictwo
    Puszcza Bialowieska
    Źródło:
    Leśne Prace Badawcze; 2006, 4; 7-16
    1732-9442
    2082-8926
    Pojawia się w:
    Leśne Prace Badawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessing the impact of the financial condition on the components of sustainable development of transport enterprises in Poland in 2008-2019
    Ocena wpływu kondycji finansowej na komponenty zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw transportowych w Polsce w latach 2008-2019
    Autorzy:
    Misztal, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1186297.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Tematy:
    financial condition
    sustainable development
    transport enterprises
    the OLS model
    kondycja finansowa
    zrównoważony rozwój
    przedsiębiorstwa transportowe
    klasyczna metoda najmniejszych kwadratów
    Opis:
    Zrównoważony rozwój przedsiębiorstwa obejmuje osiąganie celów ekonomicznych, społecznych i środowiskowych. W praktyce biznesowej oznacza on podejmowanie działań na rzecz maksymalizacji zysków przy jednoczesnej realizacji zadań społecznych i ekologicznych. Podstawowym celem artykułu jest ocena wpływu kondycji finansowej na komponenty zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw transportowych w Polsce w latach 2008-2019. Podstawową metodą wykorzystaną w opracowaniu jest podwójna metoda najmniejszych kwadratów, umożliwiająca oszacowanie trzech równań, w których zmiennymi endogenicznymi są rozwój ekonomiczny (ED), społeczny (SD) i środo-wiskowy (EnvD). Zgodnie z wynikami estymacji poszczególne komponenty są od siebie uzależnione. Kondycja finansowa (FC) z okresu bieżącego i poprzedniego ma wpływ na rozwój ekonomiczny i społeczny, rozwój środowiskowy zaś jest uzależniony od kondycji finansowej w bieżącym okresie.
    Źródło:
    Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2021, 65, 1; 129-143
    1899-3192
    Pojawia się w:
    Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Klątwa surowcowa" a czynniki geograficzne i instytucjonalne
    "The Resource Curse": An Analysis of Geographical and Institutional Factors
    Autorzy:
    Kożuchowski, Adrian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/574550.pdf
    Data publikacji:
    2010-04-30
    Wydawca:
    Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Analiz Ekonomicznych
    Tematy:
    resource curse
    economic growth
    determinants of growth
    resource abundance
    econometric models
    Dutch disease
    institutional quality
    OLS-regression model
    Opis:
    The paper uses a set of international data to analyze the impact of countries’ resource abundance on their long-term economic growth. In particular, the author focuses on explaining the essence of what is known as the "resource curse". He uses two groups of determinants, geographical and institutional. The paper begins with a look at the gist of the problem, with the author discussing the rationale behind the research. This is followed by a discussion of other research reports on the subject and a short description of other authors’ findings. In the next part of the paper, Kożuchowski describes his own research method and the set of variables that he uses for his OLS-regression model. The parameters are estimated with the use of geographical and institutional variables, separately for each group, and the final versions of the models are selected on the basis of a set of reliable statistical tests, Kożuchowski says. The author makes several assumptions about "the resource curse". His research shows that key factors of growth include economic openness and political stability, while most geographical factors are not statistically or intuitively significant, Kożuchowski says. The author emphasizes the role of soft data for that kind of research. The results show that such variables adequately reflect the institutional position of countries, Kożuchowski concludes.
    Źródło:
    Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics; 2010, 239, 4; 21-45
    2300-5238
    Pojawia się w:
    Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagadnienia metodyczne miejscowego planowania przestrzennego w świetle przepisów prawa
    Methodological Aspectsof Local Spatial Planning and Polish Legal Regulations
    Autorzy:
    Kolipiński, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031511.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    crisis of methods and to ols
    Polish planning theory
    spatial planning regulations
    threshold analysis
    urban planning methodology
    Warsaw optimization
    Opis:
    The article postulates that methodological aspects are often overlooked in the discussion of the crisis of urban planning in Poland which manifests itself in unrestrained urbanization. Such a thesis is supported by a retrospective overview of Polish spatial planning theory and law which leads the author to conclude that urban development planning has been in a methodological void since 1990 due to too strong a belief on the part of the reformers in the effectiveness of market and democracy mechanisms. The current legal regulations do not take into account the criteria of methodological rationality; in effect, municipal land use studies (the basis for land use plans) are not verified in terms of real development needs.
    Źródło:
    Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN; 2015, 257-258; 11-27
    0079-3493
    Pojawia się w:
    Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wplyw warunkow siedliskowych na ksztaltowanie sie zbiorowisk roslinnych obszaru lesno-torfowiskowego w uroczysku 'Czarny Las' [Dolina Warty]
    Influence of habitat conditions on the developmentof plant communities in 'Czarny Las' peat-bog complex [Warta valley]
    Autorzy:
    Michalska-Hejduk, D
    Woziwoda, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/881286.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
    Tematy:
    doliny rzeczne
    dolina Warty
    uroczysko Czarny Las
    zbiorowiska lesne
    bor swiezy
    bor wilgotny
    legi
    ols
    zbiorowiska roslinne
    warunki siedliskowe
    Opis:
    Badania wpływu warunków siedliskowych na zróżnicowanie zbiorowisk roślinnych fragmentu uroczyska „Czarny Las” przeprowadzono metodą transektu pasowego. Do szczegółowych obserwacji wybrano najbardziej zróżnicowany pod względem geomorfologicznym obszar obejmujący wydmę, jej stok, dwa sztuczne akweny rozdzielone groblą, usytuowane na dawnym torfowisku oraz dolinę niewielkiego cieku. W transekcie zidentyfikowano pięć zbiorowisk leśnych oraz cztery nieleśne. Sekwencja fitocenoz nieleśnych wskazuje na sukcesywne lądowacenie zbiorników wodnych. Wszystkie zbiorowiska nieleśne należą do dynamicznego kręgu olsów, zatem można się spodziewać, że przy zachowaniu obecnego reżimu wodnego, pomiędzy borem wilgotnym a łęgiem wykształcą się zbiorowiska olsowe.
    Investigation of the influence of habitat conditions on the development of plant communities in “Czarny Las” peat-bog complex was carried using transect method. The most geomorphologic varied area was taken for analysis (it contains: dune, dune slope, two artificial reservoirs situated on the former peat-bog, a dike and the valley of the small stream). Five forest and four non-forest communities were identified. The sequences of non-forest communities (water community with duckweed, reed rushes and willow tussocks) show the successive over-growing of artificial reservoirs and the creation of alder-bog forest.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2008, 10, 2[18]; 149-161
    1509-1414
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żerowanie konika polskiego w strefie brzegowej siedlisk leśnych o różnym zwarciu koron
    Browsing of the Polish koniks within the forest edge of habitats with various canopy closure
    Autorzy:
    Klich, D.
    Grudzińska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/989672.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    lesnictwo
    Roztoczanski Park Narodowy
    koniki polskie
    zerowanie
    ekotony
    ekoton las-pastwisko
    siedliska lesne
    bor mieszany
    ols porzeczkowy
    bor bagienny
    zgryzanie
    intensywnosc zerowania
    horse
    foraging
    ecotone
    browse
    shrubs
    Opis:
    The study assessed the intensity of Polish konik browsing in mixed coniferous forest (BM), alder swamp forest (OL) and pine swamp forest (BB) of different canopy closure and shrub or ground vegetation cover. The study was conducted in Polish konik enclosure situated in the Roztoczański National Park (eastern Poland) in August 2011. We examined mean browsing intensity and the tendency of horses to browse along 100 m zone from the pasture. The field study was conducted at three parallel transects set in 40 m intervals in each analysed forest habitat, starting at the forest edge and oriented towards the forest interior. Along the transects, 5×2 m plots were established in 10 m intervals. Within each plot the untouched current twigs and twigs browsed by koniks (up to 2 m above the ground) were counted separately, and categorized by a tree and shrub species. For each species 30 samples of complete twigs and twigs browsed by koniks were collected. Twigs were dried by 72 h in 60°C and weighted with accuracy up to 0.001 g. We estimated the dry mass of shoots available within the plot and taken by horses. Generally, koniks were using each studied forest stand proportionally to the mean browse mass. A factorial regression indicates that regardless to the available mass in a given forest stand, horses foraging intensity towards the forest interior was varying significantly. Koniks entered further into the forest the more willingly the more open the forest canopy was. Openness of the forest habitat could indirectly influence the pattern of forest penetration by horses, because of the grazed ground vegetation there.
    Źródło:
    Sylwan; 2016, 160, 01; 49-56
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyniki odlowow i znakowania wroblowych Passeriformes i dzieciolow Picidae w dolnym pietrze olsu Ribeso nigri-Alnetum Puszczy Kampinoskiej
    Catching and marking results of the passerines Passeriformes and woodpeckers Picidae in alder forests Ribeso nigri-Alnetum lower story of the Kampinos Forest
    Autorzy:
    Olszewski, A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33205.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Mazowiecko-Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne
    Tematy:
    ornitologia
    ptaki
    wroblowe
    Passeriformes
    dziecioly
    Picidae
    odlowy zwierzat
    znakowanie zwierzat
    obraczkowanie ptakow
    wyniki
    sklad gatunkowy
    struktura plciowa
    struktura wiekowa
    ols porzeczkowy
    Ribo nigri-Alnetum
    Puszcza Kampinoska
    Źródło:
    Kulon; 2009, 14; 57-79
    1427-3098
    Pojawia się w:
    Kulon
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The portfolio management: investigation of the Fama-French five- and six-factor asset pricing models
    Zarządzanie portfelem: badanie modeli wyceny aktywów Fama-French
    Autorzy:
    Ben Mrad Douagi, Fatma Wyeme
    Chaouachi, Olfa
    Sow, Mory
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2021115.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Politechnika Częstochowska
    Tematy:
    Fama-French five-factor model
    augmented Fama-French six-factor model
    risk factors
    OLS
    GARCH
    pięcioczynnikowy model Famy-Frencha
    rozszerzony sześcioczynnikowy model Famy-French
    czynniki ryzyka
    model GARCH
    Opis:
    The novel contribution of this paper is to test if the Fama-French five- and six-factor models can explain the portfolio returns in the Regional Stock Exchange of Ivory Coast Securities (BRVM) between January 2007 and December 2018. For the Fama-French five-factor model, the results show that the only useful factors for describing the portfolio excess return are the market, value and profitability when the OLS and the GARCH techniques are used. For the augmented Fama French six-factor model, the results report that only the market, value, profitability and illiquidity factors played an eminent role in explaining the portfolio excess return. Moreover, using the OLS technique, it is found that the Fama-French five-factor model and the augmented Fama-French six-factor model can capture the portfolio returns. However, when the GARCH technique is used, the findings show that these models can fully explain the portfolio returns. The results found can help portfolio managers to identify extensive factors that have an impact on the equity returns and to estimate the required return on the stock. Moreover, traders can employ these factor models to control investment risk.
    Nowatorskim wkładem tego artykułu jest sprawdzenie, czy pięcioi sześcioczynnikowe modele Famy-French mogą wyjaśnić zwroty portfelowe na Regionalnej Giełdzie Papierów Wartościowych Wybrzeża Kości Słoniowej (BRVM) w okresie od stycznia 2007 r. do grudnia 2018 r. Dla Famy -Francuski model pięcioczynnikowy, wyniki pokazują, że jedynymi użytecznymi czynnikami do opisania nadwyżki zwrotu portfela są rynek, wartość i rentowność, gdy stosuje się techniki OLS i GARCH. W przypadku rozszerzonego sześcioczynnikowego modelu Famy French, wyniki wskazują, że tylko czynniki rynkowe, wartości, rentowności i braku płynności odegrały znaczącą rolę w wyjaśnieniu nadwyżki zwrotu z portfela. Ponadto, stosując technikę OLS, stwierdzono, że pięcioczynnikowy model Famy-Frencha i rozszerzony sześcioczynnikowy model Famy-Frencha mogą uchwycić zwroty portfela. Jednak w przypadku zastosowania techniki GARCH wyniki pokazują, że modele te mogą w pełni wyjaśnić zwroty z portfela. Osiągnięte wyniki mogą pomóc zarządzającym portfelami zidentyfikować rozległe czynniki, które mają wpływ na zwroty z akcji i oszacować wymagany zwrot z akcji. Co więcej, handlowcy mogą stosować te modele czynnikowe do kontrolowania ryzyka inwestycyjnego.
    Źródło:
    Polish Journal of Management Studies; 2021, 23, 1; 106-118
    2081-7452
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Management Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    No Commonality in Liquidity on Small Emerging Markets? Evidence from the Central and Eastern European Stock Exchanges
    Brak wspólności w płynności na małych rozwijających się rynkach giełdowych? Wyniki dla giełd Europy Środkowo-Wschodniej
    Autorzy:
    Olbryś, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1024068.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Europa Środkowo-Wschodnia
    wspólność w płynności
    GARCH
    HAC
    ruchome okno czasowe
    dane dzienne
    Central and Eastern Europe
    commonality in liquidity
    OLS-HAC
    time rolling-window
    daily data
    Opis:
    The goal of this comparative research is to investigate intra-market commonality in liquidity on six small emerging Central and Eastern European (CEE) stock exchanges – in the Czech Republic, Hungary, Slovakia, Lithuania, Estonia, and Latvia. The CEE post-communist countries can be analyzed together as they are geographically close, and the stock markets are relatively similar. Three measures based on daily data are utilized as liquidity/illiquidity proxies: (1) a modified version of the Amihud (2002) measure, (2) the percentage relative spread, and (3) the Corwin-Schultz (2012) high-low two-day spread estimator. The OLS regression with the HAC covariance matrix estimation and the GARCH-type models are employed to explore the patterns of market-wide commonality in liquidity on the CEE stock exchanges. The main value-added comes from the methodology and the novel empirical findings. To the best of the author’s knowledge, this is the first study that investigates commonality in liquidity in the aforementioned group of countries using three liquidity proxies and the time rolling-window approach to provide robustness tests. The regressions reveal no pronounced evidence of co-movements in liquidity within the CEE markets, taken separately. What is important, the empirical results are homogeneous for all investigated markets. Therefore, no reason has been found to reject the research hypothesis that there is no commonality in liquidity on each individual market. This paper aspires to fill the gap in the knowledge of liquidity patterns on the CEE emerging markets.
    Celem pracy było badanie komparatywne tzw. wspólności w płynności (commonality in liquidity) na sześciu małych giełdach Europy Środkowo-Wschodniej. Analizowane rynki to: Czechy, Węgry, Słowacja, Litwa, Estonia i Łotwa. Wykorzystano trzy miary płynności/niepłynności aktywów kapitałowych, aproksymowane na podstawie danych dziennych. Próba objęła okres 5 lat, od stycznia 2012 do grudnia 2016. Do oszacowania modeli płynności zastosowano metodę estymatorów odpornych HAC oraz modele typu GARCH (w przypadku wystąpienia efektu ARCH w procesach resztowych). Dodatkowo przeprowadzono analizę stabilności wyników w czasie za pomocą procedury ruchomego okna. Wyniki empiryczne nie ujawniły wyraźnych wzorców w płynności na badanych rynkach oraz okazały się bardzo zbliżone na wszystkich giełdach, analizowanych oddzielnie. Na tej podstawie stwierdzono brak podstaw do odrzucenia hipotezy badawczej o braku wspólności w płynności na każdym z rynków. Badanie wypełnia lukę literaturową dotyczącą płynności na małych giełdach Europy Środkowo-Wschodniej, ponieważ żadne z wcześniejszych opracowań nie analizowało w sposób kompleksowy całej grupy wymienionych rynków.
    Źródło:
    Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe; 2020, 23, 3; 91-109
    1508-2008
    2082-6737
    Pojawia się w:
    Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A comparison between DP offshore loading operation on submerged turret loading system STL, submerged single anchor loading system SAL and offshore loading system OLS considering the hydro-meteorological condition limits for the safe ship’s operation offshore
    Autorzy:
    Rutkowski, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/116096.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Morski w Gdyni. Wydział Nawigacyjny
    Tematy:
    Offshore Operations
    Offshore Loading System (OLS)
    Submerged Turret Loading (STL)
    single anchor loading (SAL)
    hydrometeorological condition limits
    dynamic positioning (DP)
    bow loading system (BLS)
    Liquefied Natural Gas (LNG)
    Opis:
    The purpose and scope of this paper is to describe the characteristics of and make comparisons between DP Offshore loading operation on Submerged Turret Loading system STL, Single Anchor Loading system SAL and Offshore Loading System OLS considering the hydro meteorological condition limits enabling safe ship’s operation offshore. These systems (STL, SAL & OLS) are designated to operate with specialized DP shuttle tankers, which are equipped with bow loading system (BLS) and optionally also with bottom submerged loading system STL. All above systems are typically used for short term mooring applications offshore associated with the offloading and/or loading of bulk liquid fuel tankers transporting refined and unrefined products of crude oil or liquefied natural gas LNG.
    Źródło:
    TransNav : International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation; 2019, 13, 1; 175-185
    2083-6473
    2083-6481
    Pojawia się w:
    TransNav : International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An unknown source concerning Esaias Reusner Junior from the Music Collection Department of Wroclaw University Library
    Autorzy:
    Joachimiak, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/780135.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    lute in Silesia
    Esaias Reusner Junior
    Reusner autograph
    Johann Kessel
    music in Oleśnica (Ols)
    music in Brzeg (Brieg)
    music at the court of the Brandenburg Elector in Berlin
    Piast dynasty of Silesia
    tautogram
    Opis:
    The Music Collection Department of Wroclaw University Library is in possession of an old print that contains the following inscription: ‘Esaias Reusner | furste Brigischer | Lautenist’. This explicitly indicates the lutenist Esaias Reusner junior (1636-1679), who was born in Lwówek Śląski (Ger. Lówenberg). A comparative analysis of the duct of the handwriting in this inscription and in signatures on letters from 1667 and 1668 shows some convergences between the main elements of the script. However, there are also elements that could exclude the possibility that all the autographs were made by the same person. Consequently, it cannot be confirmed or unequivocally refuted that the inscription is an autograph signature of the lutenist to the court in Brzeg (Ger. Brieg). The old print itself contains a great deal of interesting information, which, in the context of Silesian musical culture of the second half of the seventeenth century and biographical information relating to the lutenist, enable us to become better acquainted with the specific character of this region, including the functioning of music in general, and lute music in particular. The print contains a work by Johann Kessel, a composer and organist from Oleśnica (Ger. Ols), who dedicated it to three brothers of the Piast dynasty: Georg III of Brzeg, Ludwig IV of Legnica and Christian of Legnica. It is a ‘Paean to brotherly unity”, which explains the reference to Psalm 133. Published in Brzeg, for the New Year of 1663, by Christoff Tschorn, the print also includes two poetic texts: a sophisticated elegiac distich in the form of a tautogram and a New Year’s ode. It is beneath these texts that we find the above-mentioned inscription relating to Esaias Reusner Jnr. Regardless of whether the autograph on the print is ascribed to Reusner or not, it does indicate his connection with this print, and probably with Kessel’s composition as well. Consequently, we can discover what kind of repertoire the Silesian lutenist played besides familiar lute pieces by his teachers, his own works, and arrangements of his works for chamber ensemble.
    Źródło:
    Interdisciplinary Studies in Musicology; 2012, 11; 83-102
    1734-2406
    Pojawia się w:
    Interdisciplinary Studies in Musicology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zgrupowania biegaczowatych jako zooindykator presji turystyki żeglarskiej w ekotonach leśno−jeziornych
    Assemblages of carabid beetles as zoo-indicator of water tourism impact in forest-lake ecotones
    Autorzy:
    Skłodowski, J.
    Mądrzejewska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1013121.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    struktura zgrupowan
    oddzialywanie na srodowisko
    bory
    lesnictwo
    ekoton jezioro-las
    bioindykacja
    zeglarstwo
    ols
    liczebnosc
    antropopresja
    Lasy Mazurskie
    lesne kompleksy promocyjne
    ekotony
    bioindykatory
    biegaczowate
    Carabidae
    srednia biomasa osobnicza
    carabidae
    tourism
    forest−lake ecotone
    Opis:
    Changes in structure of carabid assemblages caused by tourism were observed. They turned to be smaller in comparison to those caused by clear−cuttings, which was demonstrated on the example of selected indices (SCP, SBO) and SCP/SBO model analysis. Increase in regression changes in carabid assemblages with the increase of the pressure from water−tourists was shown. It was demonstrated on the basis of reduction of the frequency of autumn species, increase of the number of small zoophages and replacement of the higrophilous species with mezophilous ones. Higher pressure resulted in higher standardised number of species as well. However, achieved results suggest that changes in the environment are not so heavy, they are important for forest economy.
    Źródło:
    Sylwan; 2008, 152, 08; 35-46
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zbiorowiska roslinne Pojezierza Mazurskiego i ich przeksztalcanie
    Autorzy:
    Endler, Z W
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/807777.pdf
    Data publikacji:
    1996
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    zbiorowiska wtorne
    roslinnosc wodna
    oddzialywanie na srodowisko
    florystyka
    bory
    roslinnosc lakowa
    zbiorowiska lesne
    roslinnosc szuwarowa
    zbiorowiska zastepcze
    zbiorowiska wydeptywane
    grady
    roslinnosc pastwiskowa
    ols
    zbiorowiska roslinne
    Pojezierze Mazurskie
    legi
    buczyna
    rosliny kserotermiczne
    fitosocjologia
    czlowiek
    flora
    Opis:
    W pracy przedstawiono charakterystykę specyficznych układów roślinności Poj. Mazurskiego. Zwrócono szczególną uwagę na wysoki stopień naturalności podstawowych elementów ekosystemów zarówno lądowych, jak i wodnych. Scharakteryzowano naturalne zbiorowiska leśne, torfowiskowe, wodne, łąkowo-pastwiskowe. Jednocześnie opisano przemiany zbiorowisk roślinnych pod wpływem antropopresji. Działalność człowieka ’’wymusza” powstawanie nowych, innych zbiorowisk, głównie zastępczych. Wskazano w pracy na specyficzne elementy florystyczne Poj. Mazurskiego, jak elementy graficzne kierunkowe, głównie borealne oraz na obecność tzw. reliktów glacjalnych, bardzo rzadkich we florze Polski, które powinny w większym stopniu podlegać ochronie rezerwatowej.
    The characteristics of specific plant systems in the Masurian Lake District are presented in the paper. Special emphasis was put on a high degree of naturalness concerning basic elements of land and water ecosystems. Natural forest, peatbog, water, meadow and pasture communities were characterized. The transformations taking place in plant communities due to anthropopression were decsribed as well: the formation of new, different communities, mostly substitutes of the previous ones, is ’forced’ by human activities. Moreover, the paper deals with specific floral elements characteristic of the Masurian Lake District, such as directional elements, mainly boreal, and the presence of so called glacial relicts - very rarely met in Poland - which should be protected in nature reserves to a higher than now degree.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1996, 431; 61-77
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zróżnicowanie siedlisk leśnych w rezerwacie przyrody Żądłowice
    Forest site variability in the Zadlowice nature reserve
    Autorzy:
    Patalan, I.
    Raczka, G.
    Strzelinski, P.
    Sugiero, D.
    Wegiel, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/881104.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Leśny Zakład Doświadczalny. Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
    Tematy:
    ochrona przyrody
    rezerwaty przyrody
    rezerwat Zadlowice
    stan zachowania
    siedliska lesne
    zbiorowiska lesne
    srodladowy bor wilgotny
    zespol Molinio-Pinetum
    suboceaniczny bor swiezy
    zespol Leucobryo-Pinetum
    ols porzeczkowy
    zespol Ribeso nigri-Alnetum
    kontynentalny bor mieszany
    zespol Querco roboris-Pinetum
    drzewostany
    sklad gatunkowy
    zmiany skladu gatunkowego
    zgodnosc skladu gatunkowego drzewostanu z siedliskiem
    Opis:
    Występujący na terenie województwa łódzkiego rezerwat przyrody Żądłowice został utworzony w 1968 roku na powierzchni 138,79 ha (obecnie 241,19 ha) w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych niespotykanego w lasach polskich układu siedlisk występujących w związku z zaistniałym układem warunków hydrologicznych oraz związanych z nimi typów lasu (Zarządzenie 1968). Celem niniejszej pracy jest diagnoza siedliskowa obszaru wspomnianego rezerwatu, weryfikacja przyjętych celów jego ochrony oraz rozpoznanie zagrożeń i zaplanowanie działań ochronnych. Rezerwat przyrody Żądłowice charakteryzuje się ogromnym zróżnicowaniem siedliskowym. Największy udział ma ols porzeczkowy Ribo-nigri Alnetum oraz siedliska borowe: Querco-roboris Pinetum, Leucobryo-Pinetum i Molinio-Pinetum. Analiza drzewostanów występujących na tych siedliskach wskazuje na ich duże walory przyrodnicze. Zdecydowana większość z nich wyróżnia się wysokim stopniem stabilności, wynikającym ze zgodności ich budowy ze składem gatunkowym charakterystycznym dla naturalnych zespołów leśnych. Ze względu na cel ochrony rezerwatu największym zagrożeniem dla występujących tu ekosystemów leśnych jest obniżenie się poziomu wód gruntowych, które może spowodować zubożenie różnorodności siedliskowej badanego obiektu. Fakt ten powinien być uwzględniony w projektowanych działaniach ochronnych ukierunkowanych na wspomaganie naturalnych procesów kształtowania się zespołów roślinnych rezerwatu.
    The Żądłowice nature reserve is located in Łódź Voivodeship and was established in 1968 on the area of 138.79 ha (at the moment – 241.19 ha) with the aim to preserve – for scientific and educational purposes – an exceptional site combination which is not found anywhere else in Polish forests caused by the existing system of hydrological conditions and forest types associated with them (Directive 1968). The objectives of this research project include: site diagnosis of the above-mentioned reserve, verification of the adopted protection targets, recognition of potential threats and elaboration of protection activities. The Żądłowice nature reserve is characterized by enormous site diversity. The greatest proportion is taken up by alder Ribo-nigri Alnetum followed by coniferous sites: Querco-roboris Pinetum, Leucobryo-Pinetum and Molinio-Pinetum. The performed analysis of stands occurring on these sites showed their considerable natural value. Most of them are characterized by a high degree of stability resulting from the compatibility of their structure with the species composition typical for natural forest associations. From the point of view of the adopted protection objective of the reserve, the greatest threat to the forest ecosystems occurring here is the possibility of lowering of the ground water level which could lead to the site impoverishment of the examined object. This fact should be taken into consideration when designing conservation activities which should be focused on encouraging the development of natural processes of the reserve plant associations.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej; 2007, 09, 2-3[16] cz.1
    1509-1414
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Do multi-factor models produce robustresults? Econometric and diagnostic issues in equity risk premia study
    Analiza diagnostyczna wieloczynnikowych modeli oszacowań premii za ryzyko akcyjne
    Autorzy:
    Sakowski, Paweł
    Ślepaczuk, Robert
    Wywiał, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/585858.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
    Tematy:
    Asset pricing models
    Autocorrelation
    Collinearity
    Diagnostics
    Econometric
    Equity risk premia
    General Methods of Moments (GMM)
    Heteroscedasticity
    Maximum Likelihood Estimation (MLE)
    Multi-factor models
    Normality
    Ordinary Least Squares (OLS)
    Outliers
    Autokorelacja
    Diagnostyka modeli
    Heteroskedastyczność
    Metoda najmniejszych kwadratów
    Metoda największej wiarygodności
    Modele wieloczynnikowe
    Modele wyceny aktywów
    Obserwacje odstające
    Premia za ryzyko akcyjne
    Uogólniona metoda momentów
    Współliniowość
    Opis:
    In recent decades numerous studies verified empirical validity of the CAPM model. Many of them showed that CAPM alone is not able to explain cross-sectional variation of stock returns. Researchers revealed various risk factors which explained outperformance of given groups of stocks or proposed modifications to existing multi-factor models. Surprisingly, we hardly find any discussion in financial literature about potential drawbacks of applying standard OLS method to estimate parameters of such models. Yet, the question of robustness of OLS results to invalid assumptions shouldn't be ignored. This article aims to address diagnostic and econometric issues which can influence results of a time-series multifactor model. Based on the preliminary results of a five-factor model for 81 emerging and developed equity indices [Sakowski, Ślepaczuk and Wywiał, 2016a] obtained with OLS we check the robustness of these results to popular violations of OLS assumptions. We find autocorrelation of error term, heteroscedasticity and ARCH effects for most of 81 regressions and apply an AR-GARCH model using MLE to remove them. We also identify outliers and diagnose collinearity problems. Additionally, we apply GMM to avoid strong assumption of IID error term. Finally, we present comparison of parameters estimates and Rsquared values obtained by three different methods of estimation: OLS, MLE and GMM. We find that results do not differ substantially between these three methods and allow to draw the same conclusions from the investigated five-factor model.
    W ostatnich latach liczne prace podejmowały temat empirycznej weryfikacji skuteczności modelu CAPM. Ich autorzy zaproponowali co najmniej kilka czynników ryzyka, które są w stanie wyjaśnić zróżnicowanie przekrojowe zwrotów rozmaitych aktywów finansowych. Zaproponowano także liczne modyfikacje istniejących modeli wieloczynnikowych. W bogatej literaturze rzadko jednak spotykamy dyskusję na temat konsekwencji stosowania standardowej Metody Najmniejszych Kwadratów do oszacowania parametrów tych modeli. Pytanie o odporność oszacowań wieloczynnikowych modeli wyceny aktywów finansowych uzyskanych za pomocą MNK na niespełnienie założeń nie powinno być jednak ignorowane. Celem niniejszego artykułu jest analiza diagnostyczna wyników oszacowań modelu pięcioczynnikowego dla 81 indeksów giełdowych [Sakowski, Ślepaczuk i Wywiał, 2016a]. Weryfikacja założeń modelu wskazuje na obecność autokorelacji i heteroskedastyczności czynnika losowego, a także występowanie efektów ARCH. Analiza obejmuje także identyfikację obserwacji wpływowych oraz weryfikację obecności współliniowości wśród czynników. W końcowej części prezentujemy porównanie oszacowań uzyskanych za pomocą Metody Najmniejszych Kwadratów, Metody Największej Wiarygodności oraz Uogólnionej Metody Momentów. Wszystkie trzy metody dają bardzo zbliżone oszacowania i pozwalają wyciągnąć ten sam zestaw wniosków dla analizowanego modelu pięcioczynnikowego.
    Źródło:
    Studia Ekonomiczne; 2016, 301; 203-227
    2083-8611
    Pojawia się w:
    Studia Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-30 z 30

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies