Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "obrzędowość" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 27
Tytuł:
Lubelski obrzęd kolędowania zimowego wobec kosmologii ludowej. Analiza semiotyczno-strukturalna i diachroniczna
The Lublin Rite of Winter Caroling and the Folk Cosmology: A Semiotic-Structural and Diachronic Analysis
Autorzy:
Jarmakowski, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343945.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
folklore
folk rituals
folk cosmology
carolling
semiotics
folklor
obrzędowość ludowa
kosmologia ludowa
kolędowanie
semiotyka
Opis:
Przedmiotem badań podjętych w artykule jest lubelska tradycja Święta Godowego, w szczególności kolędowania, analizowana diachronicznie w ramach tartusko-moskiewskiej teorii semiotycznej. Poprzez wyróżnienie podstawowych struktur symboli realizowanych w ramach Godów oraz zestawienia – na przykładzie semiotyzacji przestrzeni obrzędu – tekstualnej i akcjonalnej warstwy święta podjęto próbę dotarcia do grupy jego najstarszych pokładów symbolicznych, ujętych jako fragment partycypującego w kosmologii ludowej osnownego „tekstu Święta Godowego”. Wnioskiem wyciągniętym z tych rozważań jest związek Godów z dawnym mitem solarnym i kosmogonicznym, będących częścią odtwarzanej semiosfery horyzontu bałtosłowiańskiego.
The subject of the research presented in the article is the folk tradition of Christmas (Gody) in the Lublin region, in particular caroling, analyzed diachronically on the basis of the Tartu-Moscow semiotic theory. By distinguishing the basic structures of symbols realized during the celebration and comparing – on the example of the semiotization of the ritual space – the text and action of the Festival, was made an attempt at reaching the group of its oldest symbolic layers, captured as a fragment of the “primary text of the Gody” participating in folk cosmology. The conclusion that can be drawn from the reflections presented in the article is the relationship between the folk Gody Festival and the ancient solar and cosmogonic myths, which were the part of semiosphere of the reconstructed mythology of the Balto-Slavic horizon.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2022, 66, 4; 27-43
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda etnogeograficzna w ukazywaniu zróżnicowania kulturowego w mikroskali. Przykład pożywienia wigilijnego na Śląsku Cieszyńskim
The ethnogeographic method in presenting cultural diversification in a microscale. The case of Christmas Eve food in Cieszyn Silesia
Autorzy:
Księżnik, Kamilla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27278645.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
metoda etnogeograficzna
Polski Atlas Etnograficzny
obrzędowość doroczna
wigilia Bożego Narodzenia
Śląsk Cieszyński
nauki o kulturze i religii
ethnogeographic method
Polish Ethnographic Atlas
annual rituals
Christmas Eve
Cieszyn Silesia
culture and religion studies
Opis:
Celem artykułu jest pierwsza próba przybliżenia możliwości wykorzystania metody etnogeograficznej do ukazywania zróżnicowania kulturowego w mikroskali (przykład Śląska Cieszyńskiego). W tekście przybliżono m.in. specyfikę metody etnogeograficznej, stan dotychczasowych badań Polskiego Atlasu Etnograficznego nad pożywieniem ludowym (w tym wigilijnym), ogólny kontekst świętowania wigilii Bożego Narodzenia na Śląsku Cieszyńskim. Szerzej skupiono się jednak na próbie przedstawienia zróżnicowania kulturowego kilkunastu wsi Śląska Cieszyńskiego na początku XXI w. na dziewięciu mapach etnogeograficznych, po raz pierwszy opracowanych w mikroskali (regionalnej). Autorka stawia jednocześnie następujące pytania: 1) Czy potrawy wigilijne podawane w badanych wsiach na początku XXI w. zachowują specyfikę kulturową Śląska Cieszyńskiego?; 2) Czy omawiane wsie są jednorodne pod względem kulturowym, czy może wyróżniają się na tle pozostałych?; 3) Czy za pomocą metody etnogeograficznej można ukazać zróżnicowanie kulturowe na mniej rozległych obszarach?
The article is the first attempt to familiarize with the possibilities of using the ethnogeographic method to present cultural diversification in a microscale (in the case of Cieszyn Silesia). Among other things in the text, the following are brought closer: the specificity of the ethnogeographic method, the current state of the Polish Ethnographic Atlas studies on traditional (also Christmas Eve) food, the specificity of the analysed source materials, and the general context of celebrating the Christmas Eve in Cieszyn Silesia. However, the research focus is on an attempt to show the cultural diversity of several villages in Cieszyn Silesia in the early 21st century on nine ethnographic maps, for the first time elaborated in a (regional) microscale. At the same time, the following questions are raised: 1) Do the Christmas Eve dishes served in the examined villages in the early 21st century preserve the cultural specificity of Cieszyn Silesia?; 2) Are the examined villages relatively culturally homogeneous or do they distinguish against the background of the others?; 3) Can the ethnogeographic method enable the presentation of cultural diversification in smaller territories?
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2022, 28, 2; 125-161
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bułgarskie przepowiednie meteorologiczne związane z dniem św. Tryfona
Autorzy:
Walczak-Mikołajczakowa, Mariola
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034248.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
meteorologia ludowa
przysłowia kalendarzowe
św. Tryfon
folklor
obrzędowość
folk meteorology
calendar proverbs
St. Tryphon
folklore
ceremonials
Opis:
Autorka analizuje ludowe przepowiednie pogody wyekscerpowane z wydanego w roku 1900 tomu Народна метеорология (Ludowa meteorologia). Na podstawie ich analizy stwierdza, że chociaż w języku bułgarskim brakuje przysłów kalendarzowych, to w tradycji ludowej funkcjonowały przepowiednie pogody i przyszłych plonów związane z określonymi ważnymi datami kalendarza liturgicznego. Najważniejszą z tych dat jest 1 lutego – dzień św. Tryfona, patrona winnic i winiarzy. Artykuł zawiera omówienie tych właśnie prognoz.
The author analyzes the folk weather predictions extracted from the volume Народна метеорология (Folk Meteorology) published in 1900. Based on their analysis, she concludes that although the Bulgarian language lacks calendar proverbs, in the folk tradition there were predictions of weather and future crops related to certain important dates of the liturgical calendar. February 1 – the day of St. Tryphon, patron of vineyards and winemakers - is the most important of these dates. These predictions are discussed in the article.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2021, 27; 181-191
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Jasek z Milówki jako wybitny śpiewak i depozytariusz lokalnej religijnej tradycji muzycznej
Józef Jasek of Milówka as an Outstanding Singer and a Depositary of the Local Religious-Musical Tradition
Autorzy:
Strycharz-Bogacz, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731698.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Milówka
żywa tradycja śpiewów religijnych
obrzędowość doroczna i rodzinna
tradycja muzyczna Górali Żywieckich
indywidualny styl wykonawczy
living tradition of religious singing
annual and family ritual cycles
musical tradition of the Żywiec highlanders
individual performance style
Opis:
Artykuł dotyczy Józefa Jaska z Milówki, wybitnej indywidualności w tradycyjnej kulturze Żywiecczyzny. Pochodził on z rodziny o tradycjach muzycznych. Śpiewać nauczył się od ojca, ludowego śpiewaka i matki, która znała wiele pieśni z kółka różańcowego. Józef Jasek miał sześcioro bardzo muzykalnych dzieci (m.in. córkę Irenę Golec, która jest matką Pawła i Łukasza Golców, popularnych współczesnych polskich muzyków). Był śpiewakiem pogrzebowym oraz przewodnikiem odpustowym i kalwaryjskim. Jako depozytariusz lokalnej religijnej tradycji muzycznej wypracował też swój indywidualny styl wykonawczy. Podczas badań terenowych przeprowadzonych w Milówce w 1973 roku przez pracowników i studentów Instytutu Muzykologii KUL zostały nagrane aż 92 śpiewy w jego wykonaniu, zdeponowane w Archiwum Muzycznego Folkloru Religijnego przy Katedrze Etnomuzykologii i Hymnologii KUL. Stanowią one niezwykle cenny zapis foniczny niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz interesujący materiał do studiów etnomuzykologicznych. Repertuar śpiewany przez Józefa Jaska obejmuje liczne gatunki religijnych śpiewów z żywej tradycji (pieśni adwentowe, kolędy i pastorałki, śpiewy wielkopostne i pasyjne, pieśni wielkanocne, maryjne, przygodne, do świętych, śpiewy pogrzebowe, pieśni kalwaryjskie, dziadowskie, do Opatrzności Boskiej), funkcjonujące w opisanej przez tego depozytariusza bogatej lokalnej obrzędowości dorocznej i rodzinnej.
This article concerns the life and activity of Józef Jasek of Milówka (1910–82), an eminent personality in the traditional culture of the Żywiec region. Born into a family with musical traditions, he learned to sing from his father, a folk singer, and his mother, who knew many religious songs from a rosary group. Józef had six highly musical children (including his daughter Irena, mother of contemporary popular Polish musicians Paweł and Łukasz Golec). Jasek was a funeral singer as well as he led singing during pilgrimages to sanctuaries, including Kalwaria Zebrzydowska, where he was performing Calvarian songs. As depositary of the local religious-musical tradition, he developed his own individual performance style. During field studies carried out in Milówka in 1973 by staff and students of the Institute of Musicology of the John Paul II Catholic University of Lublin (KUL), as many as 92 pieces sung by Jasek were recorded. Deposited in the Archive of Music Religious Folklore of KUL (AMFR KUL), attached to the KUL’s Department of Ethnomusicology and Hymnology, they constitute an extremely valuable audio document of intangible cultural heritage, as well as interesting material for ethnomusicological studies. The repertoire performed by Józef Jasek comprises numerous vocal religious genres belonging to the living tradition: songs for Advent, Christmas carols and pastoral Christmas songs, songs for Lent, Passiontide and Easter, Marian songs, songs for use in everyday life, songs to the saints, repertoire for funerals, Calvarian songs, wandering beggars songs, and songs to Divine Providence. All of them had their place in the rich local annual and family ritual cycles as described by Jasek himself.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 2; 141-161
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Post-Tridentine Catholic Piety and Forms of Devotional Practices in the Polish-Lithuanian Commonwealth
Katolicka pobożność i formy kultu w potrydenckiej Rzeczypospolitej
Autorzy:
Kaczor-Scheitler, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375501.pdf
Data publikacji:
2021-04-19
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Post-Tridentine Catholic piety
the cult of the Passion of Christ
Calvarian devotions
ascetic practices
Marian piety
the cult of saints
hagiography
katolicka pobożność potrydencka
kult Męki Pańskiej
obrzędowość kalwaryjska
praktyki ascetyczne
pobożność maryjna
kult świętych
hagiografia
Opis:
Katarzyna Kaczor-Scheitler, PhD — assistant professor at the Department of Old Literature, Editing and Auxiliary Sciences at the University of Lodz. Author of books: Mistycyzm hiszpański w piśmiennictwie polskich karmelitanek XVII i XVIII wieku (Spanish Mysticism in the Literature of 17th and 18th-Century Polish Carmelites) (2005); Marianna Marchocka a św. Teresa z Avila (Marianna Marchocka and St. Theresa of Avila) (2009); Perswazja w wybranych medytacjach siedemnastowiecznych z klasztoru norbertanek na Zwierzyńcu (Persuasion in Selected 17th-Century Meditations from the Norbertine Monastery in Zwierzyniec) (2016). Co-editor of volumes of collected essays: Piśmiennictwo zakonne w dobie staropolskiej (Religious Writing in Old Poland) (2013) and Piotr Skarga — w czterechsetlecie śmierci (Piotr Skarga — on the 400th Anniversary of His Death) (2013). Author of works published in numerous conference proceedings and special volumes. Publishes her articles in Polish and foreign journals: “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, “Analecta Praemonstratensia”, “Communio. Międzynarodowy Przegląd Teologiczny”, “Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze”, “Pamiętnik Literacki”, “Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka”, “Poznańskie Studia Teologiczne”, “Prace Polonistyczne”, “Przegląd Powszechny”, “Respectus Philologicus”, “Ruch Literacki”, “Studia Monastica”, “Świat i Słowo”, “Świat Tekstów. Rocznik Słupski”, “Tematy i Konteksty”. Main areas of interest: old religious literature, especially occasional, ascetic-mystical and meditative literature.
Artykuł dotyczy polskiej religijności i pobożności doby potrydenckiej, łączącej nova et vetera — elementy odziedziczone po wiekach dawnych oraz zupełnie nowe. Religijność tamtego okresu z jednej strony opierała się na dziedzictwie późnego średniowiecza, z drugiej zaś — wprowadziła elementy nowej pobożności, rozbudowała pewne formy kultu. Artykuł rejestruje różne formy kultu Męki Pańskiej, obrzędowość kalwaryjską, praktyki ascetyczne, pobożność maryjną i obszar hagiografii. Koncentruje się przede wszystkim na polskich cechach religijności potrydenckiej, ale wprowadza także kontekst europejski w celu wskazania szerszych doświadczeń w tym zakresie, zwrócenia uwagi na narodowość i powszechność katolicyzmu polskiego oraz uwydatnienia dialogu z Europą.
Źródło:
Poznańskie Studia Teologiczne; 2020, 37; 133-155
0209-3472
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wychowawcze znaczenia obrzędowości inspirowane myślą i działalnością pedagogiczną bł. Edmunda Bojanowskiego
Autorzy:
Braun, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1492764.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
wychowanie
obrzędowość
bł. Edmund Bojanowski
education
rituals
blessed Edmund Bojanowski
Opis:
Streszczenie Artykuł poświęcony jest obrzędowości, która w głównym nurcie życia często bywa pomijana. Można jednak zadać pytanie – czy mamy świadomość jaka wartość wychowawcza tkwi w obrzędowości. Na pewno miał tego pełną świadomość bł. Edmund Bojanowski, który w opracowanych przez siebie materiałach pozostawił nam wiele wskazówek jak z obrzędowości czynić środek wychowawczy. Celem artykułu będzie przypomnienie jak ważne miejsce w procesie wychowania zajmuje obrzędowość. Tekst składa się z trzech części. W pierwszej znajduje się analiza zjawiska obrzędowości, zaprezentowana jest jego typologia oraz funkcje. Druga poświęcona jest procesowi wychowania i wskazaniu elementów, w których możemy mówić o obrzędowości. Trzecią część stanowi wskazanie dziedzin wychowania, w których obrzędowość może odgrywać szczególną rolę. Zakończeniem artykułu jest wskazanie zasad wychowania, które mogą warunkować wychowawczą wartość obrzędów. Materiał i metody Materiały źródłowe - kompendium Edmunda Bojanowskiego. Analiza dokumentów. Wyniki Ukazanie wychowawczego znaczenia udziału dzieci i młodzieży w obrzędach. Wnioski Wskazanie zasad wychowania, które mogą warunkować wychowawczą wartość obrzędów.
Źródło:
Rozprawy Społeczne; 2020, 14, 3; 15-26
2081-6081
Pojawia się w:
Rozprawy Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między „kulturą drzewa oliwnego” a „kulturą Lexusa”: typy duchowości w e-życzeniach
Between “the Culture of the Olive Tree” and “the Lexus Culture”: Types of Spirituality in E-greetings
Autorzy:
Brzozowska-Krajka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962161.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
neofolklore/cyberfolklore
Easter rituals
e-greetings
“the culture of olive tree”
“the Lexus culture”
neofolklor/cyberfolklor
„kultura drzewa oliwnego”
„kultura Lexusa”
obrzędowość wielkanocna
e-życzenia
Opis:
This study concerns the relationship of neofolklore/cyberfolklore to religion in the globalized world and some issues fundamental for contemporary evaluation of religious phenomena, such as types/models of spirituality and their co-existence, forms of their expression as manifest in electronic communication (interface to interface) and the genre of e-greetings. These types may be placed on three levels: 1. religious spirituality (the culture of traditional values – “the culture of the olive tree”), 2. the spirituality of those who believe in a different way (private religion), and 3. secular spirituality (a play with tradition – the ideology of consumerism, the “Lexus culture”). This anthropological analysis of e-greetings is focused on the essence of holy/festive time pertaining to Christ’s Resurrection (the most important Catholic feast) and Easter e-greetings. However, these types of spirituality are paradigmatic for other phases in the liturgical year (especially Christmas and New Year rituals). The constantly growing collections of such e-greetings refer to the “festive alphabet” and indicate an increasing tendency for secularization in experiencing important dates of the liturgical calendar, which in turn reduces their sacred essence.
Artykuł dotyczy relacji: neofolklor/cyberfolklor a religia w zglobalizowanym świecie oraz kwestii fundamentalnych dla współczesnego wartościowania zjawisk religijnych – typów/modeli duchowości i ich koegzystencji, form ich wyrażania na przykładzie komunikacji zapośredniczonej elektronicznie, czyli interface to interface i gatunku e-życzeń. Typy te sytuują się na trzech poziomach: 1. duchowości religijnej (kultury tradycyjnych wartości -“kultury drzewa oliwnego”), 2. duchowości  “wierzących inaczej” (religijności prywatnej), 3. duchowości świeckiej (gry z tradycją - ideologii konsumeryzmu,“kultury Lexusa”). Analiza antropologiczna e-życzeń koncentruje się na istocie czasu świętego/świątecznego odnoszącego się  do najważniejszych dla Kościoła katolickiego świąt – Zmartwychwstania Pańskiego i e-życzeń wielkanocnych. Wyróżnione typy duchowości uznać można jako paradygmatyczne rownież dla innych  odcinków roku liturgicznego (zwłaszcza obrzędowości bożonarodzeniowej i  noworocznej). Nieustannie rosnące kolekcje tychże e-życzeń odwołujące do “świątecznego alfabetu”  wskazują na postępujace procesy sekularyzacyjne we współczesnym przeżywaniu świąt kalendarza liturgicznego – zawężania poczucia  sacrum.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2019, 63, 4-5; 42-52
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na Iwana, na Kupała – o współczesnym i tradycyjnym świętowaniu letniego przesilenia w okolicy Bielska Podlaskiego
Autorzy:
Rokosz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798660.pdf
Data publikacji:
2019-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
obrzędowość
konceptualizacja
struktura obrzędu
Opis:
The aim of the paper is to describe and analyse the contemporary event Na Iwana, na Kupała in the context of field research material concerning traditional summer solstice rites. The author analyses both publications of ethnographic material from the region of Bielsk Podlaski and interviews with local people made by himself. In the Podlasie district an East Slavonic (Ukrainian) variant of the summer solstice ritual existed, which, in spite of similarities on the general level (location near water, throwing garlands of flowers into the water, use of fire), differs in details from the typical Polish Midsummer Night. The present-day event discussed in the paper draws only slightly on the authentic folk culture, referring to the Ukrainian variation of the summer solstice ritual. In practice, it functions as a contemporary mass event, close to the popular culture idiom. Apart from the aesthetic, ludic and playful function, the event called Na Iwana, na Kupała has also an important role of integrating the local Ukrainian minority.
Źródło:
Conversatoria Linguistica; 2013, 7; 77-100
1897-1415
Pojawia się w:
Conversatoria Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja kolędy w języku i kulturze polskiej. Między uniwersalnością a swojskością
Autorzy:
Koziara, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695735.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Pieśni okresu Bożego Narodzenia, tradycja kolędy w Polsce, religijna obrzędowość ludowa
Opis:
Artykuł jest próbą syntetycznego spojrzenia na zjawisko kolędy jako jeden z polskich fenomenówreligijno-kulturowych, mający wielowiekową tradycję oraz niezwykle bogate świadectwatekstowe oraz formy obrzędowe. W pierwszej części autor skupił uwagę na genetycznychuwarunkowaniach tej tradycji, poczynając od etymologii nazwy kolęda, jej rodzimychlosów i nazw pokrewnych oraz zróżnicowania gatunkowego szerzej postrzeganej polskiejpieśni bożonarodzeniowej. Osobną część opracowania zajmuje zarysowe ujęcie głównychetapów rozwoju i przemian polskiej tradycji kolędowej, kształtowania się jej osobnych nurtów,a także dokonań związanych z edycją kolęd i pastorałek. W artykule znalazły się takżeodrębne uwagi przybliżające główne tematy i toposy polskiego gatunku kolędowego orazcharakterystyczne cechy jego języka i stylu. Jednym z przewodnich motywów opracowaniabyła próba ukazania kolędy jako zjawiska usytuowanego pomiędzy jego wymiarem uniwersalnym,a tymi cechami, które są typowe dla tradycji polskiej (kolęda ludowa, aktualizacjai polonizacja biblijnych scen i motywów bożonarodzeniowych).
Źródło:
Studia Pigoniana; 2019, 2, 2
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaratusztriański Nowy Rok (Nouruz) w kontekście badań tożsamości
Autorzy:
Niechciał, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597165.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
zaratusztrianie
zaratusztrianizm
kalendarz zaratusztriański
obrzędowość noworoczna
Iran
Nouruz
tożsamość
Opis:
Artykuł stanowi refleksję nad zaratusztriańską obrzędowością noworoczną w kontekście badań nad tożsamością zbiorową tej społeczności w Iranie. Materiał badawczy został pozyskany zarówno w trakcie badań terenowych, jak i w ramach analizy treści materiałów zastanych. W artykule opisano obrzędowość noworoczną, a następnie pokazano wielowymiarowość Nouruzu zarówno jako jednego z głównych wyróżników zaratusztrian jako odrębnej od pozostałych mieszkańców Iranu grupy etnoreligijnej, jak i elementu kultury mającego łączyć te społeczności w kontraście do nie-Irańczyków postrzeganych jako obcy.
Źródło:
Lud; 2019, 103
0076-1435
Pojawia się w:
Lud
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania nad religijnością ludową w Katedrze Religiologii i Misjologii KUL
Research on Folk Religiosity in the Department of Religious Studies and Missiology KUL
Autorzy:
Kupisiński, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036348.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Katedra Religiologii i Misjologii
religijność ludowa
zwyczaje i obrzędy ludowe
obrzędowość doroczna i rytuały przejścia
etnograficzne badania terenowe
Department of Religious Studies and Missiology of John Paul II Catholic University of Lublin
folk religiosity
folk customs and rituals
annual rituals and rites of passage
ethnographic field studies
Opis:
Artykuł prezentuje działalność, specyfikę i tematykę badań Katedry Religiologii i Misjologii nad religijnością ludową. Zarówno pracownicy naukowi, jak i studenci mogą poszczycić się znacznymi osiągnięciami w tym zakresie, o czym świadczą prace dyplomowe powstałe w Katedrze. W przypadku pracowników naukowych uwidacznia się to w obecności na konferencjach naukowych, gdzie wygłaszano referaty, które następnie ukazywały się w formie zbiorowych publikacji. Wiele artykułów z zakresu obrzędowości i religijności ludowej zostało opublikowanych w czasopismach i monografiach naukowych. W pracach zwraca się także uwagę na przemiany, jakie nastąpiły w obrzędowości dorocznej, weselnej czy pogrzebowej na przestrzeni ostatnich lat. Zmiany dokonują się na wielu płaszczyznach życia społecznego, kulturowego czy gospodarczego, nie ominęły również ludowej obrzędowości. Pomimo wkradania się w tę społeczność nowych trendów, tak często pochodzących z innych kultur, mieszkańcy wsi (w zależności od regionu Polski) na współczesny sposób reaktywują lub pielęgnują dawne zwyczaje i obrzędy ludowe. Rekonstrukcja tradycji ludowych i światopoglądu pozwala współczesnemu człowiekowi lepiej zrozumieć ludzkie zachowania w różnych kontekstach społecznych, historycznych i kulturowych, przez co zachęca do ponownego odczytania źródłowych materiałów etnograficznych, co z kolei pozwala lepiej rozpoznać i zrozumieć wiele stereotypów, zachowań i narracji obecnych we współczesnej kulturze polskiej i w przeżywaniu religii.
The article presents the historical activity, specificity and thematic scope of research conducted by faculty members and students, with particular focus on postdoctoral (habilitation), doctoral and master theses that were written on the subject of folk religiosity at the Department of Religious Studies and Missiology of John Paul II Catholic University of Lublin. In order to explain their methodology and the method of analysis of the collected source material deriving from ethnographic field studies into social and spiritual folk culture, the article presents the main themes of the examined annual rituals (Advent, Christmas, Lent, Easter) and the rites of passage (wedding, funeral). Many articles on folk rituals and religiosity have been published in journals and scientific monographs.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 9; 131-147
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaręczynowe i weselne zwyczaje stambulskich Karaimów
Autorzy:
Avramoğlu, Çağatay Bediî
Banasiak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943527.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Stambuł
Obrzędowość świecka
Obyczaje
Opis:
Etnograf karaimskiego pochodzenia, Çağatay Bediî Avramoğlu w latach 60. XX w. zebrał informacje jak niegdyś wyglądały śluby i wesela.
Źródło:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2018, 29, 2 (59); 4-7
1733-7585
Pojawia się w:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O weselach w dawnym Łucku
Tojłary Kart Łuckanyn
Autorzy:
Rudkowski, Sergiusz
Sulimowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/943503.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Łuck
obrzędowość
życie społeczne
Opis:
Jak wyglądały oświadczyny, zaręczyny i wesela łuckich Karaimów przed stu pięćdziesięcioma i więcej laty.
Źródło:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2017, 28, 4 (57); 16-18
1733-7585
Pojawia się w:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Saints in the Kurpie folk culture
Święci w kurpiowskiej kulturze ludowej
Autorzy:
Hochleitner, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166140.pdf
Data publikacji:
2017-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
cult of saints
the Kurpie
historical ethnography
folk rituals
kult świętych
Kurpie
etnografia historyczna
obrzędowość ludowość
Opis:
In folk culture, the cult of saints usually took a local from, which tells us extensively about the reception level of Catholic education in rural communities. In this atmosphere was shaped i.a. religious sensualism of a rural community, about which is also this material. Frequently, the peasant community in Kurpie treated the figures of saints practically. A similar phenomenon is observed in spiritual culture. In the described annual ceremonials, popular saints were supposed to protect the faithful from misfortune in life, as well as provide abundant harvest, prosperity and success. The Church calendar helped peasants make important decisions related to beginning seasonal works in their farms. Especially those saints, who were commemorated in the Church every year, became important figures in the peasants’ lives. We observe various forms of remembering those holy intercessors during particular farmyard works, which were undertaken annually. That cyclically repeated set of prayers and folk practices strengthened the cult of particular saints, enriching it with numerous symbolic references. Those religious accumulations often reflect the long period of Christianization of Kurpie lands, which only due to pastoral activity in the 17th and 18th centuries actually shaped the Kurpian religiousness.
W kulturze ludowej kult świętych zazwyczaj przybierał lokalny koloryt, który w dużym stopniu mówi nam dziś o stopniu recepcji nauczania katolickiego w społecznościach wiejskich. W tej atmosferze kształtował się m.in. sensualizm religijny ludności wiejskiej, o którym traktuje także niniejszy materiał. Ludność chłopska na Kurpiach często figury świętych traktowała praktycznie. Podobne zjawisko obserwujemy w kulturze duchowej. W omawianej obrzędowości dorocznej popularni święci mieli bowiem strzec wiernych od nieszczęść życiowych, a także zapewnić urodzaj, dobrobyt i pomyślność. Kalendarz kościelny pomagał chłopom podejmować ważne decyzje dotyczące rozpoczynania okresowych prac w swoich gospodarstwach. Zwłaszcza ci święci, którzy byli co roku wspominani w Kościele, stawali się ważnymi postaciami w życiu chłopów. Obserwujemy liczne formy wspominana tych świętych orędowników w trakcie poszczególnych prac gospodarskich, które co roku podejmowano. Ten powtarzany cyklicznie zestaw modlitw i praktyk ludowych utrwalał kult poszczególnych świętych, wzbogacając go o liczne odniesienia symboliczne. Te nawarstwienia wierzeniowe często są świadectwem długiego okresu chrystianizacji ziemi kurpiowskiej, która dopiero dzięki zabiegom duszpasterskim w XVII i XVIII w. właściwie ukształtowała religijność kurpiowską.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2017, Zeszyt, XXXI; 73-90
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawy duszpasterskie oraz związane z religijnością i obrzędowością w siedemnastowiecznym Kazimierzu według relacji Stefana Ranatowicza CRL
Autorzy:
Pęgier, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602646.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historiografia klasztorna
kanonikat regularny
duszpasterstwo
obrzędowość
obyczajowość
kronikarstwo siedemnastowieczne
monastic historiography
regular canonry
ministry
religious rituals
customs
seventeenth-century chronicles
Opis:
Artykuł prezentuje zagadnienia o charakterze duszpasterskim oraz opis obyczajów i obrzędów religijnych w zakonie kanoników regularnych laterańskich kongregacji Bożego Ciała na podkrakowskim Kazimierzu, a także dotyczących życia siedemnastowiecznego społeczeństwa. Stefan Ranatowicz (1617–1694) był zakonnikiem ze zgromadzenia kanoników regularnych i kronikarzem tejże kongregacji. Opisy zamieszczonych w tekście wydarzeń są barwne i obfitują w liczne szczegóły, nieomawiane w innych źródłach, stanowiąc cenny materiał do dalszych badań nad historią i kulturą siedemnastowiecznego Krakowa i Kazimierza. The article deals with pastoral issues and presents customs and religious ceremonies in the Corpus Christi Monastery of the Order of Canons Regular of the Lateran at Kazimierz near Cracow, at the same time paintings the image of life of the seventeenth-century society. Stefan Ranatowicz (1617–1694) was a seventeenth-century canon and chronicler of his congregation. Descriptions of events presented in the text are vivid and rich in details – and since they are not discussed in other sources, they make a valuable material for further studies into the history and culture of seventeenth-century Cracow and Kazimierz.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2017, 61
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 27

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies