Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "niezawisłość sędziowska" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-34 z 34
    Tytuł:
    Formalne prawo odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów sądów powszechnych
    Formal law of disciplinary responsibility of the judges of the common courts
    Autorzy:
    Gudowska-Natanek, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/524905.pdf
    Data publikacji:
    2018-02-28
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    niezawisłość sędziowska
    odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów
    prawo do sądu
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie procesowego prawa odpowiedzialności dyscyplinarnej, jakiej podlegają sędziowie sądów powszechnych, w odniesieniu do konstytucyjnej zasady niezawisłości sędziowskiej. Omawiane są w tym kontekście formalne aspekty procedury sędziowskiej odpowiedzialności dyscyplinarnej, a zwłaszcza dotyczące wszczęcia postępowania, rozpoznania sprawy dyscyplinarnej, zbiegu postępowań, odwołania oraz wzruszenia prawomocnego orzeczenia. Zagadnienie to posłuży w wyjaśnieniu funkcji postępowań dyscyplinarnych, w stosunku do konstytucyjnego prawa do sądu, wraz ze wskazaniem ewentualnych korekt w obecnie uregulowanych przepisach.
    The purpose of this article is to present the process of disciplinary liability that the judges of the common courts are subject to especially in relation to the constitutional principle of judges’ independence. In this context, they are discussed the formal aspects of the disciplinary procedure, particularly those concerning initiation of proceedings, recognizing the disciplinary case, joinder of proceedings, appeal and resumption of final judgment. This issue will be used to answer the question, what the function is and what disciplinary proceedings are for in relation to constitutional right to a fair trial and also whether current legislation needs corrections.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 1 (41); 153-170
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oblicza i aporie rozliczalności władzy sędziowskiej
    The Faces and Paradoxes of Judicial Accountability
    Autorzy:
    Młynarska-Sobaczewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912142.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    rozliczalność sędziowska
    odpowiedzialność władzy sądowniczej
    niezawisłość sędziowska
    judicial acountability
    judicial responsilibity
    judicial independence
    Opis:
    Artykuł dotyczy dokonuje próby odseparowania rozliczalności sędziowskiej od form odpowiedzialności sędziów. Prezentuje propozycję terminologiczną rozliczalności sędziowskiej w nauce prawa, przedstawia podstawowe założenia realizacji rozliczania władzy sędziowskiej wobec form odpowiedzialności, proponując rozdzielenie tych kategorii oraz zakres przedmiotowy i podmiotowy rozliczalności. Rezultatem analizy są wnioski dotyczące form rozliczalności poprzez uzasadnienie decyzji sędziowskich oraz zarysowanie zagrożeń, jakie dotyczą tej kategorii.
    The article regards the problem how to separate judicial accountability from the other forms odf judges liability. It presents a proposal of judicial accountability concept in legal science, the basic assumptions for the settlement of judicial power towards forms of responsibility, proposing the separation of these categories. and the subject and object scope of judicial accountability. The result of the analysis are conclusions on the forms of accountability within judicial power, especially judges’ decisions - and outlining some threats that apply to them.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 15-34
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Did Totalitarian Experience Shape Democratic Norms? Struggle for the Independence of the Polish Judiciary and its Results: Conclusions from Talks with Professor Adam Strzembosz
    Autorzy:
    Stanisław, Zakroczymski,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/902875.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Communist Poland
    judicial independence
    “Solidarity”
    Adam Strzembosz
    Polska Ludowa
    niezawisłość sędziowska
    “Solidarność”
    Opis:
    This paper is a confrontation of the statements made by eminent Polish Professor of Law, Adam Strzembosz, in the interview published in the form of a book Między prawem i sprawiedliwością, with the views presented in the legal, historical, and sociological literature. I describe the ways judicial independence was limited in Communist Poland, and the strategies judges undertook to counteract that phenomenon. Special emphasis is put on the attitude of the “Solidarity” movement towards this problem and the judge’s behavior under Martial Law. In conclusion, I try to prove that the post-totalitarian trauma in Polish judiciary provoked an “over-sensitivity” in regard to the judicial independence.
    Źródło:
    Studia Iuridica; 2019, 80; 421-438
    0137-4346
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skład sądu drugiej instancji w postępowaniu cywilnym
    Autorzy:
    Łazarska, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2147032.pdf
    Data publikacji:
    2022-08-01
    Wydawca:
    Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    skład sądu
    skład jednoosobowy
    skład kolegialny
    niezawisłość sędziowska
    zarządzenie prezesa
    niezmienność składu
    nieważność postępowania
    Opis:
    Celem artykułu jest omówienie skutków nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, wprowadzonych Ustawą z dnia 28 maja 2021 r. w zakresie zmiany składu sądu w postępowaniu apelacyjnym. Nowe rozwiązania budzą liczne kontrowersje i w wielu aspektach ingerują w niezawisłość sędziowską. Po pierwsze, odwracając zasadę składów kolegialnych na rzecz jednoosobowych, nie zapewniono wystarczających gwarancji kontynuacji tak zwanychstarych spraw w niezmienionym składzie, co może naruszać zasadę niezmienności składów. Po drugie, powierzając wyłącznie czynnikowi administracyjnemu prezesowi sądu decydowanie o składzie sądu, nie zapewniono wystarczających gwarancji poszanowania niezawisłości sędziowskiej. Sprzeciw budzi decydowanie przez prezesa sądu o tym, czy zachodzi potrzeba wyznaczenia składu z uwagi na szczególną zawiłość lub precedensowy charakter sprawy. Nie jest rzeczą prezesa ocenianie charakteru sprawy, którą rozstrzyga sędzia. Kwalifikowane przesłanki zaś do ustanowienia składu kolegialnego sprawią, że przedmiotowa regulacja będzie niezwykle rzadko stosowana.
    Źródło:
    Ius Novum; 2022, 16, 2; 130-151
    1897-5577
    Pojawia się w:
    Ius Novum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieusuwalność sędziów i jej granice
    Irremovability of judges and its limitations
    Autorzy:
    Waśkowski, Eugeniusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27318138.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
    Tematy:
    sądownictwo
    niezawisłość sędziowska
    nieusuwalność sędziów
    postępowanie dyscyplinarne
    judiciary
    judicial independence
    judges’ irremovability
    disciplinary proceedings
    Opis:
    W artykule z 1924 r. wybitny uczony próbuje określić granice fundamentalnej gwarancji niezawisłości sędziowskiej. Autor poprzedza analizę cytatem z Jeana Charlesa Abbatucciego (1816-1885): „Gdy nieusuwalność przestaje zabezpieczać strony a chroni wyłącznie osobę sędziego, traci rację bytu”. Nie próbując podważać zasadniczego celu nieusuwalności – w zakresie, w jakim chroni ona niezawisłość i bezstronność sędziów – Waśkowski omawia sytuacje, w których nieusuwalność staje się przeszkodą dla wymiaru sprawiedliwości.
    In an article dating from 1924, the prominent scholar attempts to determine the limits of the fundamental guarantee of judicial independence. The author prefaces the study with a quote from Abbatucci: “When irremovability ceases to protect the parties and protects the person of the judge alone, it loses its raison d’être”. Without seeking to undermine the essential purpose of irremovability—insofar as it safeguards judicial independence and impartiality—Waśkowski nevertheless discusses situations in which irremovability becomes an obstacle to the judiciary.
    Źródło:
    Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2022, 5, 2 (10); 400-407
    2657-7984
    2657-800X
    Pojawia się w:
    Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka słów o niezawisłości sądowej wedle art. 77-78 Konstytucji polskiej
    A few words about judicial independence according to Articles 77-78 of the Polish Constitution of 1921
    Autorzy:
    Starzyński, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/498816.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
    Tematy:
    sąd
    sędzia
    niezawisłość sędziowska w konstytucjach europejskich
    niezawisłość sędziowska w Konstytucji marcowej z 1921 r.
    court of law
    judge
    judicial independence in European constitutions
    judicial independence in the March Constitution of 1921
    Opis:
    Artykuł ukazał się na łamach „Czasopisma Sędziowskiego” w 1931 r. Jest głosem jednego z najwybitniejszych konstytucjonalistów polskich, powszechnie szanowanego i uważanego za nestora wśród konstytucjonalistów, prof. Stanisława Starzyńskiego (1853-1935). Pozycję tego uczonego z Uniwersytetu Lwowskiego potwierdzają liczne opinie z epoki, w tym także to, że był on stałym konsultantem projektów konstytucji oraz wszelkich zmian w niej. Starzyński był mistrzem Ludwika Ehrlicha, którego artykuł przedrukowujemy niżej. W artykule prof. Starzyński koncentruje się na fundamencie trzeciej władzy czyli gwarancji niezawisłości i powiązanej z nią gwarancji nieusuwalności. Pomija kwestię powoływania sędziów, bo ta nie interesowała ustrojodawców XIX-wiecznych i XX-wiecznych – była drugorzędna w stosunku do fundamentalnej zasady niezawisłości i wynikającej z niej nieusuwalności. Gwarantowały je wszystkie konstytucje państw demokratycznych i praworządnych. W artykule dokonano jedynie drobnych korekt, wynikających z różnic w pisowni w 1931 i 2019 r., które służą większej czytelności tekstu.
    The article was published in the „Czasopismo Sędziowskie” (“Magazine of the Judges”) in 1931. This is an intervention of Professor Stanisław Starzyński – one of the greatest Polish constitutionalists of the era who is widely respected and considered a nestor among constitutionalists. The position of this scholar from the University of Lwów is confirmed by numerous opinions from the era, including the fact that he was a permanent consultant with regard to drafts of the constitution and any modifications therein. Starzyński was a teacher of Ludwik Ehrlich whose article we reprint above. In the reprinted article, the scholar focuses on the foundation of the third power, i.e. the guarantee of independence and the associated guarantee of irremovability. He omits an issue of the appointment of the judges because this did not interest the nineteenth-century and the twentieth-century constitution-makers – it was secondary to the fundamental principle of independence and the irremovability resulting therefrom. All constitutions of democratic and law-abiding states guaranteed them.
    Źródło:
    Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2019, 2, 2(4); 381-386
    2657-7984
    2657-800X
    Pojawia się w:
    Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odbudowa sądownictwa powszechnego w świetle protokołu z konferencji odbytej 14 września 1944 r. w Białymstoku z udziałem delegacji Resortu Sprawiedliwości PKWN
    Reconstruction of the common judiciary in the light of the minutes of the conference held on September 14, 1944 in Białystok, with the participation of the delegation of the Ministry of Justice of the Polish Committee of National Liberation
    Autorzy:
    Niewiński, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/621773.pdf
    Data publikacji:
    2020-04-22
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Białystok
    konferencja
    sądy powszechne
    resort sprawiedliwości
    niezawisłość sędziowska
    conference
    common courts
    Ministry of Justice
    judicial independence
    Opis:
    The publication aims to present the protocol of the conference held on September 16, 1944 in Białystok on the organization of the common judiciary. Conference participants were surviving lawyers from Białystok and a delegation of the Ministry of Justice of the Polish Committee of National Liberation. It initiated the reconstruction of the District Court in Białystok. This document shows the problems encountered in the reconstruction of the Bialystok judiciary. However, they were universal. The problems mainly concerned finding suitable seats for courts, equipping premises and providing basic work tools for judges, as well as filling vacancies in judicial positions. In addition, it presents the practice of the Ministry of Justice’s activities going beyond the legal framework, in particular in the area of staffing judges. It also shows the propaganda significance of organizing this type of conference. Attempts were made to hide the real intentions of the authorities by making false assurances that future reforms were aimed at democratizing and increasing the independence of the judiciary.
    Publikacja ma na celu zaprezentowanie protokołu z konferencji odbytej 16 września 1944 r. w Białymstoku na temat zorganizowania sądownictwa powszechnego. W konferencji udział wzięli ocaleli białostoccy prawnicy oraz delegacja Resortu Sprawiedliwości Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. Zapoczątkowała ona odbudowę Sądu Okręgowego w Białymstoku. Protokół ukazuje problemy, jakie napotykano przy odbudowie białostockiego sądownictwa. Miały one jednak charakter powszechny. Dotyczyły głównie znalezienia odpowiednich siedzib dla sądów, wyposażenia lokali i zapewnienia sędziom podstawowych narzędzi pracy oraz uzupełnienia wakatów na stanowiskach sędziowskich. Dokument prezentuje ponadto praktykę działania Resortu Sprawiedliwości wykraczającą poza ramy prawne, w szczególności w zakresie obsadzania stanowisk sędziowskich. Ukazuje także propagandowe znaczenie organizacji tego typu konferencji i próby ukrycia faktycznych intencji władz, przez składanie fałszywych zapewnień, iż przyszłe reformy zmierzać miały do demokratyzacji i zwiększania niezależności sądownictwa.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Iuridica; 2019, 18, 2; 228-240
    1732-9132
    2719-9991
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przeciw jednostajności orzecznictwa
    Against the uniformity of the case law
    Autorzy:
    Allerhand, Maurycy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/498923.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
    Tematy:
    orzecznictwo sądowe
    Sąd Najwyższy
    ujednolicanie orzecznictwa
    niezawisłość sędziowska
    case law
    Supreme Court
    unification of the jurisprudence
    judicial independence
    Opis:
    Artykuł jest interwencyjnym głosem wybitnego prawnika na temat tendencji ujednolicania orzecznictwa w okresie II RP poprzez działalność SN. Opublikowany został w „Głosie Prawa” z 1929 r. w numerze 9-10. Nie był to pierwszy głos w tej sprawie. Już w pierwszym roku wydawania „Głosu Prawa” kwestię tę poruszył w ważnym i interesującym artykule pt. O Sąd Najwyższy redaktor Anzelm Lutwak (zob. „Głos Prawa” 1924, nr 9-10 i 11-12). Po opublikowaniu opinii prof. Allerhanda do „Głosu Prawa” napłynęło kilka polemik, w tym podnosząca kontrargumenty polemika adwokata warszawskiego Czesława Poznańskiego pt. O jednolitość judykatury („Głos Prawa” 1925, nr 13-16, s. 288-291). Była to po części polemika z tezami dr. Lutwaka, ale – jak tenże zaznaczył w nocie odredakcyjnej – „wnioski do których doszedłem i które jeszcze mam uzupełnić, są pod względem tła, założeń i kierunku myśli poniekąd odmienne od poglądów P. prof. Allerhanda”. Rzeczywiście, o ile Allerhand wyraźnie przeciwstawiał się ujednolicaniu „na siłę” orzecznictwa o tyle Lutwak doceniał wykształcanie się tzw. linii orzeczniczych. Prześledzenie całej dyskusji w tym względzie w prasie i czasopismach prawniczych okresu II RP wykracza poza granice krótkiej notatki, ale temat jest godny opracowania.
    The article is an intervention of an outstanding lawyer about the unification trends in the jurisprudence of the Second Polish Republic brought about by the judicial activity of the Supreme Court. It was published in “Głos Prawa” in 1929, issue 9-10 (pp. 196-198), but it was not the first intervention on this subject. Already in the first year of the publication of “Głos Prawa”, this issue was raised in an important and interesting article entitled “For the Supreme Court” by the editor Anzelm Lutwak (see “Głos Prawa” 1924, issues 9-10 and 11-12). After the publication of Professor Allerhand’s opinion, several polemics were submitted to the “Voice of the Law”, including one entitled “For the uniformity of jurisprudence” by Czesław Poznański, a Warsaw lawyer, who raised some counter-arguments (“Głos Prawa” 1925, issues 13-16, pp. 288-291). The polemic was partly concerned with the theses of Doctor Lutwak, but – as he noted in the editorial note – “the conclusions that I have reached and which I am yet to supplement are somewhat different in terms of background, assumptions and direction of thought from those of Professor Allerhand”. Indeed, while Allerhand clearly opposed the unification of the case law, Lutwak appreciated the so-called “today’s line of precedents”. This note has as it aim to signal the problem rather than to present the entire discussion on this issue in the press and legal magazines of the Second Polish Republic for it goes beyond its scope.
    Źródło:
    Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2019, 2, 2(4); 377-380
    2657-7984
    2657-800X
    Pojawia się w:
    Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Interpretation of the Right to an Effective Remedy in Freedom of Expression Cases in the Light of the Rule of Law Principle
    Interpretacja prawa do skutecznego środka prawnego w sprawach dotyczących wolności słowa w świetle zasady państwa prawa
    Autorzy:
    Milašiūtė, Vygantė
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085213.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    judicial independence
    prosecutors
    freedom of expression
    rule of law
    remedy
    niezawisłość sędziowska
    prokuratorzy
    wolność słowa
    rządy prawa
    środek odwoławczy
    Opis:
    The paper focuses on the protection of freedom of expression of judges and prosecutors who exercise this freedom in their professional capacity to promote the rule of law, but suffer negative consequences as a result. Starting with the ECtHR Kövesi v. Romania judgment, the issues of whether legal remedy, in this context, should necessarily be judicial and what quality requirements it should meet are analysed. The paper finds that the ECtHR requires effective remedies in this field, but does not clearly exclude a possibility of non judicial remedies. The EU law, on the other hand, requires judicial remedies unless there are very limited EU law-based reasons (notably, constitutional identity arguments) that justify a possibility of a non-judicial remedy. Theoretical arguments based on substantive conception of the rule of law support the need for a judicial remedy. The study is an addition to the research into judicial independence in the light of the rule of law. It connects the ECtHR, EU law and theoretical perspectives.
    Artykuł koncentruje się na ochronie wolności słowa sędziów i prokuratorów, którzy korzystają z tej wolności w ramach swoich obowiązków zawodowych, aby promować rządy prawa, co niekiedy naraża ich na negatywne konsekwencje. Wychodząc od analizy wyroku ETPC w sprawie Kövesi v. Rumunia omówiono m.in. kwestie charakteru i wymogów jakościowych środka odwoławczego. ETPC wymaga skutecznych środków prawnych w tym zakresie, ale nie wyklucza jednoznacznie możliwości stosowania środków pozasądowych. UE z kolei wymaga stosowania sądowych środków odwoławczych, chyba że istnieją szczególne, oparte na prawie UE powody, które uzasadniają możliwość skorzystania z pozasądowego środka odwoławczego. Argumenty teoretyczne oparte na materialnej koncepcji państwa prawa przemawiają za koniecznością stosowania sądowego środka odwoławczego. Opracowanie stanowi uzupełnienie badań nad niezawisłością sędziowską w świetle zasady rządów prawa. Łączy analizę dorobku ETPC, regulacji prawa UE oraz perspektywę teoretyczną.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 2(31); 7-21
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dopuszczalność ustanowienia instytucji sędziów pokoju na gruncie Konstytucji RP
    Admissibility to establish the institution of justices of the peace under the Constitution of the Republic of Poland
    Autorzy:
    Surówka-Pasek, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929035.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    sędziowie pokoju
    prawo do sądu
    niezależność i niezawisłość sędziowska
    justices of the peace
    right to a trial
    independence of judges
    Opis:
    Opracowanie stanowi krótkie przedstawienie problemu dopuszczalności wprowadzenia w Rzeczypospolitej Polskiej instytucji sędziów pokoju oraz gwarancji służących zapewnieniu sędziom pokoju niezależności i niezawisłości.
    The study is a brief presentation of the issue of the possibility of introducing the institution of justices of the peace in the Republic of Poland and the guarantees ensuring the independence for justices of the peace.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 431-440
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niezawisłość sądów a odpowiedzialność wymiaru sprawiedliwości w świetle nowego zarządzania publicznego
    Independence of courts and accountabilityof justice in the light of new public management
    Autorzy:
    Odlanicka-Poczbutt, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/321578.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    zarządzanie publiczne
    sądownictwo powszechne
    niezawisłość sędziowska
    odpowiedzialność prawna
    odpowiedzialność menedżerska
    public management
    common judiciary
    judge independence
    legal responsibility
    managerial accountability
    Opis:
    Zastosowanie szeregu mniej lub bardziej rygorystycznych mechanizmów rozliczalności opracowanych w celu oceny i poprawy funkcjono-wania wymiaru sprawiedliwości z punktu widzenia menedżerskiego spowodo-wało powstanie napięć wyrażających się w konflikcie wartości niezawisłości w stosunku do wydajności. Celem artykułu była analiza koncepcyjnych fundamentów odpowiedzialności prawnej i odpowiedzialności menedżerskiej oraz identyfikacja istotnych rozbieżności w obu podejściach. Zakres artykułu objął również rozważania dotyczące idei rozliczania odpowiedzialności z teoretycznego i praktycznego punktu widzenia na podstawie przykładów sądów w Hiszpanii, Finlandii i we Włoszech.
    The application of a series of more or less rigorous accountability mechanisms developed to assess and improve the functioning of the judiciary from a managerial point of view has created tensions in the conflict of values of independence in relation to performance. The aim of the article was to analyze the conceptual foundations of legal accountability and managerial accountability and to identify significant discrepancies in both approaches. The scope of the article also included considerations regarding the idea of accounting for responsibility from a theoretical and practical point of view based on examples of courts in Spain, Finland and Italy.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 121; 383-395
    1641-3466
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sądownictwo dyscyplinarne w kontekście ograniczeń konstytucyjnych
    Disciplinary Justice in the Context of Constitutional Restrictions
    Autorzy:
    Patyra, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912094.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów
    niezawisłość sędziowska
    prawo do sądu
    disciplinary responsibility of judges
    independent of judges
    right to a fair trial
    Opis:
    The purpose of this article is to analise the present formula of disciplinary responsibility of the judges in a context of the constitutional rules: independent of judges, independent of courts and right to a fair trial. The Author analises present legal status, as well practice and legal propositions of changes. By the way, he notices a dengerous tenden cy towards transgressing constitutional limits and infringement these regulations with the European Union’s law.
    Celem artykułu jest analiza obecnej formuły odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, w kontekście konstytucyjnych zasad niezawisłości sędziowskiej, niezależności sądów oraz prawa do sądu. Autor analizuje zarówno aktualny stan prawny, jak i praktykę oraz proponowane w tym zakresie zmiany. Przy okazji zauważa niebezpieczną tendencję przekraczania granic konstytucyjnych oraz kolizji obowiązujących przepisów z prawem Unii Europejskiej.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 109-122
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polski system odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów w świetle standardów prawa Unii Europejskiej
    Polish System of Disciplinary Liability of Judges in the Light of Standards European Union Law
    Autorzy:
    Wróblewski, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912312.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    odpowiedzialność dyscyplinarna
    niezawisłość sędziowska
    gwarancje
    niezależności
    sąd
    pytanie prejudycjalne
    disciplinary liability
    independence of the judge
    guarantees of independence
    court
    preliminary question
    Opis:
    The study presents current issues of the disciplinary liability of judges, starting with an indication of historical attempts to introduce new, unified regulations intended to cover most of the legal professions, up to the enactment of the statutes of the Disciplinary Chamber of the Supreme Court and the so-called Disciplinary Law for judges. The author conducts an in-depth analysis of the disciplinary regulations in terms of testing compliance with EU law standards and the need to ensure the effectiveness of EU legal solutions.
    Opracowanie przedstawia aktualną problematykę odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, poczynając od wskazania historycznych już prób wprowadzenia nowych, ujednoliconych regulacji, mających w założeniu obejmować większość zawodów prawniczych, aż do uchwalenia przepisów statuujących Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego i tzw. ustawy dyscyplinującej sędziów. Autor przeprowadza pogłębioną analizę regulacji dyscyplinarnych pod kątem testu zgodności z normami prawa UE i koniecznością zapewnienia przez prawo krajowe efektywności unijnych rozwiązań prawnych.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 183-200
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sąd Apelacyjny w Białymstoku w latach 1949-1950
    Court of Appeal in Bialystok in the years 1949-1950
    Autorzy:
    Niewiński, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1945319.pdf
    Data publikacji:
    2021-04-01
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Białystok
    Sąd Apelacyjny
    sądownictwo powszechne
    reorganizacja
    Ministerstwo Sprawiedliwości
    niezawisłość sędziowska
    Court of Appeal
    common courts
    reorganization
    Ministry of Justice
    judges independence
    Opis:
    Publikacja traktuje o krótkim epizodzie istnienia Sądu Apelacyjnego w Białymstoku w latach 1949-1950. Stanowi element prac badawczych autora nad problemem odbudowy i transformacji sądownictwa powszechnego w okresie kształtowania się w Polsce ustroju socjalistycznego w pierwszej dekadzie po II wojnie światowej. Jest kolejną publikacją dotyczącą dziejów sądownictwa białostockiego. Ma ona przypomnieć o mało znanym fakcie powołania Sądu Apelacyjnego w Białymstoku w 1949 r. i przybliżyć jego krótką, gdyż zaledwie półtoraroczną działalność. Ponadto celem publikacji jest udzielenie odpowiedzi na istotne, nasuwające się od razu pytanie, dlaczego w ogóle doszło do powołania Sądu Apelacyjnego w Białymstoku? Miało to ścisły związek z gruntownymi przemianami, jakie dokonywały się w sądownictwie powszechnym w latach 1944-1954, które zmierzały do upolitycznienia wymiaru sprawiedliwości. Reformy nie ograniczały się jednak wyłącznie do ustrojowego dostosowywania sądownictwa do potrzeb władz. Przemiany szły o wiele dalej, w kierunku przeprowadzenia czystek kadrowych i wyeliminowania z sądownictwa sędziów przedwojennych, którzy nie chcieli poddać się politycznym naciskom i ideologicznej indoktrynacji. Powołanie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku było częścią planowanej reorganizacji sądownictwa powszechnego, która miała jednocześnie ułatwić przeprowadzenie procesu wymiany kadrowej. Dlatego w publikacji szeroko podejmowane są także kwestie ogólnych przemian, jakie zachodziły w tym okresie w sądownictwie. Podejście takie pozwala unaocznić intencje władz i faktyczne przyczyny powołania Sądu Apelacyjnego w Białymstoku. Te zaś dosadnie zaprezentowane zostały w cytowanych w publikacji decyzjach podejmowanych na posiedzeniach Kolegium Ministerstwa Sprawiedliwości i fragmentach raportów Departamentu Nadzoru Sądowego.
    The publication deals with a short episode of the Court of Appeal in Bialystok between 1949-1950. It is part of the author's research work on the problem of reconstruction and transformation of the common judiciary during the period of building the socialist system in Poland in the first decade after World War II. Moreover, the aim of the publication is to answer an important, immediately emerging question; why the Court of Appeal in Bialystok was established at all? This was closely related to the fundamental changes that were taking place in the common judiciary in the years 1944-1954, which led to the politicization of the justice system. However, the reforms were not limited to the systemic adaptation of the judiciary to the needs of the authorities. The changes went much further, towards carrying out staff purges and eliminating from the judiciary pre-war judges who did not want to submit to political pressure and ideological indoctrination. The establishment of the Court of Appeal in Bialystok was part of the planned reorganization of the common court system, which was supposed to simplify the staff exchange process. That is why the publication also widely concerns the general changes that took place in the judiciary during this period. This approach helps to show intentions of the authorities and true reasons of establishing the Court of Appeal in Bialystok. These are presented in the decisions taken at the meetings of the Collegium of the Ministry of Justice and fragments of the reports of the Judicial Supervision Department, as quoted in the publication.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Iuridica; 2020, 19, 2; 405-421
    1732-9132
    2719-9991
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The “Rule of Law” and the “Rechtsstaat”: A Historical and Theoretical Approach from a German Perspective
    Autorzy:
    Christoph-Eric, Mecke,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/902591.pdf
    Data publikacji:
    2019-05-03
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Rule of Law
    Rechtsstaat
    arbitrariness
    judicial independence
    Lisbon Treaty
    “Venice Commission”
    praworządność
    państwo prawa
    arbitralność
    niezawisłość sędziowska
    Traktat Lizboński
    „Komisja Wenecka”
    Opis:
    The Rule of Law, understood in its most general and original meaning as an absence of arbitrariness in state power, is not merely one legal principle amongst many, but has been the core of law itself in political philosophy since classical Antiquity. Although the Rule of Law has been given substance to in various different ways since the modern era, the Member States of the European Union (EU) have contractually agreed in Article 2 first sentence of the Treaty on European Union (TEU) on a Rule of Law that is an expression of the community of values within the EU. This is now not just politically but legally binding for all EU Member States, regardless of changing political majorities or national legislative acts within the Member States. However, with the recent initiation of proceedings against Poland and Hungary, to investigate the potential “risk of serious breach” of EU values according to Article 7 para. 1 of the TEU, it has become very clear that there is no longer political consensus amongst the governments of the EU Member States with regard to how the principle of the Rule of Law should be given substance to in practice. It will thus be the task of jurisprudence, not of politics, to ascertain how far-reaching the legal obligation with regard to the “value” of the “Rule of Law” on the basis of Article 2 of the TEU is and where – beyond the scope of European Law – the political prerogative for Member States to act in accordance with their own national circumstances begins.
    Źródło:
    Studia Iuridica; 2019, 79; 29-47
    0137-4346
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sąd rozjemczy – triumf i kryzys Trybunału Konstytucyjnego z perspektywy ekonomii politycznej
    A Court of Peers – Political economy behind the triumph and crisis of the Polish Constitutional Court
    Autorzy:
    Joński, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/498857.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
    Tematy:
    Trybunał Konstytucyjny
    niezależność i niezawisłość sędziowska
    polski kryzys konstytucyjny 2015 r.
    transformacja ustrojowa
    Polish constitutional crisis
    constitutional court
    judicial independence
    democratic transition
    Opis:
    Pozycja ustrojowa TK była najwyższa (w kategoriach aktywizmu i legitymizacji) w pierwszych latach transformacji, kiedy wydawał się najbardziej zagrożony. Z kolei istotny kryzys sądownictwa konstytucyjnego nastąpił ćwierć wieku od przemian ustrojowych, gdy demokracja konstytucyjna wydawała się silna i dobrze zakorzeniona. Aby wyjaśnić tę sprzeczność, w tekście zaproponowano trzy modele pozycji ustrojowej sądu konstytucyjnego, uwzględniające perspektywę ekonomii politycznej. Pierwszy, „sądu rozjemczego”, zakłada polityczną selekcję sędziów w celu zapewnienia reprezentacji różnych wrażliwości ideologicznych oraz konsensualny styl orzekania. Drugi, „Izby Konstytucyjnej SN”, zakłada odpolityczniony system nominacji, neguje znaczenie wrażliwości ideologicznych i zachęca do zgłaszania zdań odrębnych. Trzeci, „Trzeciej Izby Parlamentu”, oznacza rozmontowanie sądownictwa konstytucyjnego, gdyż polityczna selekcja sędziów przekształca sąd w kolejną instytucję większościową realizującą cele partyjne. Negocjowana natura polskiej transformacji ustrojowej stworzyła zapotrzebowanie na instytucje pełniącą funkcje „sądu rozjemczego”, tym samym wzmacniając legitymizację TK wśród polityków i zniechęcając ich od ataków na jego niezależność. Fundamentalne zmiany na scenie politycznej obserwowane po 2005 r. – osłabienie formacji postkomunistycznej i podział sceny między dwa ugrupowania postsolidarnościowe, kierowane przez nową generację liderów – zburzyły ten konsensus i zaowocowały erozją pozycji ustrojowej do „Trzeciej Izby Parlamentu”.
    The Constitutional Court was at its strongest (in terms of activism and legitimacy) at the early stages of democratic transition, at the very moment when it was expected to be the most vulnerable. An effective end of the constitutional adjudication came quarter a century after the regime change, when constitutional democracy appeared strong and well-entrenched. To explain this puzzle, this paper proposes three political-economy models of the Constitutional Court’s position. First – ‘the court of peers’ – assumes political selection of constitutional judges to provide representation of ideological sensitivities, and largely consensual decision-making inside the Court. Second – ‘the Constitutional Chamber of the Supreme Court’ – assumes de-politicized selection procedures, downplays ideological sensitivities and encourages dissent. Third – called the ‘Third Chamber of the Parliament’ – amounts to the dismantling of the constitutional adjudication, as political selection of constitutional judges transforms the Court in yet another majoritarian institution pursuing party goals. It is argued, that the negotiated nature of the Polish transition created demand for ‘the court of peers’ type of an institution, thereby fostering Constitutional Court legitimacy among politicians and restraining them from assaults on its independence. However, a fundamental shift in the political landscape observed in 2005 – diminishing of the post-communist formation and the ascent of two post-Solidarity parties led by the new generation of leaders – shattered this consensus and resulted in the Constitutional Court’s erosion towards the ‘Third Chamber of the Parliament’.
    Źródło:
    Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 1(5); 70-102
    2657-7984
    2657-800X
    Pojawia się w:
    Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niezawisłość sądu i jej gwarancje (z powodu projektu ustawy o ustroju sądów zwyczajnych)
    Independence of the court and its guarantees
    Autorzy:
    Waśkowski, Eugeniusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2232218.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
    Tematy:
    ądownictwo
    niezawisłość sędziowska
    powoływanie sędziów
    ustrój sądownictwa II RP
    judiciary
    judicial independence
    appointment of judges
    judicial system of the Second Polish Republic
    Opis:
    Ważny głos w dyskusji nad ustrojem sądownictwa w II RP. Profesor Waśkowski odniósł się do dyskusji, które przetoczyły się w prasie prawniczej w 1924 r., zwracając uwagę, na istotne braki w dyskusji. W opartym na szerokiej analizie porównawczej i histerycznej wskazał, że w przyszłej regulacji ustroju sądownictwa należy zagwarantować sędziemu niezawisłość i jednoznacznie odciąć władzę sądowniczą od administracji. Podkreślił przy tym potrzebę fundamentalnych gwarancji niezawisłości, a nade wszystko nieusuwalność i godne uposażenie.
    An important voice in the discussion on the judicial system in the Second Polish Republic. Professor Waśkowski referrs to discussions that were present in the legal press in 1924, pointing to significant shortcomings of the discussion. Based on a broad comparative and historical analysis, he points out that in the future regulation of the judiciary, independence of the judge should be guaranteed and the judiciary should be unambiguously cut off from the administration. At the same time, he emphasizes the need for fundamental guarantees of independence, and above all, irremovability and a decent remuneration.
    Źródło:
    Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 1 (7); 249-260
    2657-7984
    2657-800X
    Pojawia się w:
    Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    100 lat definiowania polskiego modelu „separacji” władzy sądowniczej
    100 years of defining the Polish model of “separation” of the judiciary – what we had, what we have and what we might want to have
    Autorzy:
    Jabłoński, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929721.pdf
    Data publikacji:
    2021-08-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Władza sądownicza
    separacja
    niezawisłość sędziowska
    konstytucja
    niezależność sądownictwa
    podział władz
    Judicial power
    separation
    judicial independence
    constitution
    independence
    of the judiciary
    separation of powers
    Opis:
    Przedmiotem opracowania jest analiza ponad stu letniej praktyki definiowania roli i pozycji ustrojowej sądów w Polsce. Weryfikacji poddane zostanie poszanowanie w praktyce sprawowania władzy nie tylko postanowień konstytucyjnych (lub wskazanie przyczyn i konsekwencji ich pominięcia), ale i inne regulacje, które towarzyszą kreowaniu i stosowania konkretnych rozwiązań prawnych w kontekście zagwarantowania niezależności sądownictwa. Jednocześnie uwzględniona została ocena przyjmowanych rozwiązań pod kątem respektowania standardów wypracowanych przez międzynarodowe organy ochrony wolności i praw jednostki i organy UE.
    The subject of the study is an analysis of over a hundred years of practice defining the role and political position of courts in Poland. The verification will be subject to compliance in the practice of exercising power not only with constitutional provisions (or indicating the reasons and consequences of their omission), but also with other regulations that accompany the creation and application of specific legal solutions in the context of guaranteeing the independence of the judiciary. At the same time, the assessment of the adopted solutions in terms of respect for the standards developed by international bodies for the protection of individual freedoms and rights and EU bodies was taken into account.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 119-151
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza możliwości zmian w statusie sędziów Sądu Najwyższego USA w związku z pracami Prezydenckiej Komisji ds. Sądu Najwyższego
    Possible Changes in the Status of Justices of the American Supreme Court in the Light of the Presidential Commission on the Supreme Court of the United States
    Autorzy:
    Króliczek, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29551812.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Supreme Court of the United States
    judicial independence
    impeachment
    court-packing
    ethical conduct
    term limits
    Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych
    niezawisłość sędziowska
    niezależność sądów
    kadencyjność
    Opis:
    Niniejsze opracowanie poświęcone jest możliwości dokonania zmian w statusie sędziego Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych. Zagadnienie to było przedmiotem zainteresowania nauki polskiej w przeszłości. Wydaje się jednak, iż warto do niego powrócić. Asumptem dla podjęcia tych rozważań na nowo było powołanie przez prezydenta Joe Bidena Prezydenckiej Komisji ds. Sądu Najwyższego. Stanowiło to wyraz niezadowolenia Partii Demokratycznej z kierunku, jaki obrał w ostatnich latach zdominowany przez konserwatystów Sąd Najwyższy. Zadaniem Komisji było zaprezentowanie poglądów nauki na kilka zasadniczych kwestii związanych przede wszystkim ze statusem sędziego Sądu Najwyższego. W szczególności były to: możliwość poszerzenia składu Sądu, wprowadzenie wieku emerytalnego dla sędziów, możliwość skazania sędziego w procedurze impeachmentu za niezgodną z oczekiwaniami władzy politycznej wykładnię konstytucji oraz konieczność formalnego objęcia sędziów SN zasadami etycznymi stosowanymi wobec sędziów niższych instancji. Analiza tych zagadnień skupia się na konstytucyjności proponowanych w dyskursie rozwiązań prawnych oraz ich wpływie na autorytet i legitymację Sądu Najwyższego w świetle doświadczeń historycznych związanych z próbami wpływu polityków na jego działalność.
    This study is devoted to the possibility of changing the status of a justice of the Supreme Court of the United States. The impetus for undertaking this research was the creation of the committee for its reform by the US President. The issues analyzed in the study are: court-packing, the introduction of a retirement age for Supreme Court justices, the possibility of impeachment for interpreting the constitution inconsistent with the expectations of the political branches, and the need to formally cover Supreme Court justices with the ethical principles applicable to other federal judges. The analysis of these issues focuses on the constitutionality of the legal solutions proposed in the discourse and their impact on the authority and legitimacy of the Supreme Court in the light of historical experience related to attempts by politicians to influence its activities.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Prawnych; 2023, 33, 2; 23-41
    1507-7896
    2544-5227
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Prawnych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przesłanki wyznaczania sędziów do składu orzekającego Trybunału Konstytucyjnego i konsekwencje ich naruszenia
    The rules of assigning judges to judicial panels of the Constitutional Tribunal and the consequences of violations of these rules
    Autorzy:
    Ziółkowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1037199.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-30
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Constitutional Tribunal
    judicial panel
    abuses of power
    judges’ impartiality
    invalidation of judgements
    liability for damages
    Trybunał Konstytucyjny
    skład orzekający
    nadużycie władzy
    niezawisłość sędziowska
    nieważność wyroków
    odpowiedzialność odszkodowawcza
    Opis:
    W artykule sformułowano argumenty przeciwko nieograniczonej kompetencji Prezesa TK do wyznaczenia sędziów odo składu orzekającego. Kompetencja Prezesa powinna być interpretowana w sposób zawężający zgodnie z językowym brzmieniem przepisów ustawowych. Wykonując swoją kompetencję, Prezes TK musi bowiem przestrzegać zasady legalizm, niezawisłości wewnętrznej sędziów TK oraz zasady sprawności funkcjonowania samego TK. Krytykując praktykę Prezesa TK po 2016 r., w artykule sformułowano pogląd o względnej niezmienności składu orzekające TK. Zmiana może nastąpić bowiem tylko w okolicznościach wprost wskazanych w ustawie. Artykuł analizuje ponadto wypadki nadużycia kompetencji przez Prezesa TK oraz teoretyczne i dogmatyczne konsekwencje tego nadużycia. Obowiązujące przepisy nie przewidują żadnych środków prawnych przeciwdziałania tego rodzaju nadużyciom. Czynności Prezesa TK mogą być rozważane jako nieważne z teoretycznoprawnego punktu widzenia. Niemniej jednak wniosku takiego nie sposób sformułować na gruncie dogmatyki konstytucyjnej. Artykuł wyjaśnia ten dualizm i jego konsekwencje dla wyroków TK wydanych w składach wadliwie obsadzonych przez Prezesa TK. Preferowaną przez autora drogą sankcjonowania naruszeń dokonanych przez Prezesa TK, jest odpowiedzialność odszkodowawcza przewidziana w art. 77 ust. 1 Konstytucji.
    The article disuses arguments against the unlimited power of the President of the Polish Constitutional Tribunal to assign and re-assign judges to Tribunal’s panels hearing particular cases. It argues that this power should be exercised in accordance with the strict and plain meaning of the statutory provisions. The President should fully respect constitutional principles of legality, judges’ impartiality as well as the efficiency of Tribunal’s work. Criticising the President’s latest practice, the article argues that the membership of the panels should be relatively invariable. The President should be allowed to change the membership in limited statutory circumstances only. Moreover, he or she should always assign judges, including the chairman of the panel and the judge-rapporteur, in alphabetical order. The President should also be absolutely bound by the order and subject-matter of cases to be heard by the Tribunal. The article discusses cases of abuses of the President’s power to assign judges to the panels. The currently binding constitution and statutes do not directly provide any remedies for such presidential abuses. They can be considered unlawful in theoretical terms only. However, these abuses do not automatically make the Tribunal’s judgement unlawful or invalid. The article provides an explanation for this duality of consequences from a theoretical and doctrinal perspective. Taking into account Article 77 of the Constitution, it also calls upon individuals to bring action for damages against unlawful abuses of the President’s power.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 3; 33-49
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “Frozen” Valorization of Judges’ Salaries in Poland in the Light of Europe Union Legal Standards
    „Zamrażanie” waloryzacji wynagrodzeń sędziowskich w świetle unijnych standardów prawnych
    Autorzy:
    Sielski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/6568650.pdf
    Data publikacji:
    2023-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Rule of Law
    Judicial independence
    commensurate remuneration
    lack of valorization
    “freezing” the valorization of judges’ salaries
    Państwo prawa
    niezawisłość sędziowska
    adekwatne wynagrodzenie
    brak waloryzacji
    „zamrożenie” waloryzacji wynagrodzeń sędziowskich
    Opis:
    The material independence of judges is one of the essential guarantees of their independence and, at the same time, the proper functioning of the judiciary. Of course, one should not conclude from this that there is a simple relationship between independence and the material status of judges, nor should one presume a general prohibition on reducing judicial salaries. Undoubtedly, however, commensurate remuneration is permanently linked to the question of judicial independence. The aim of this article is to analyze premises of the permissibility of “freezing” adjustment of judges’ salaries in the light of international legal standards. The article is based on a specific factual situation, as in 2023, that basic salary adjustment for judges of common courts in Poland was “frozen” for the third year in a row.
    Materialna niezależność sędziów stanowi jedną z istotnych gwarancji ich niezawisłości, a zarazem prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Oczywiście nie należy z tego wyciągać wniosku o istnieniu prostej zależności między statusem materialnym sędziów a ich niezawisłością, ani zakładać generalnego zakazu obniżania wynagrodzeń sędziowskich. Niewątpliwie jednak istnieje pewien związek między poziomem wynagrodzeń sędziowskich a kwestią sędziowskiej niezawisłości. Celem niniejszego artykułu jest analiza powyższego związku, a zwłaszcza przesłanek dopuszczalności „zamrażania” waloryzacji wynagrodzeń sędziowskich w świetle międzynarodowych standardów prawnych. Artykuł powstał na kanwie konkretnego stanu faktycznego, gdyż w 2023 r. doszło w Polsce, po raz trzeci z rzędu, do „zamrożenia” waloryzacji wynagrodzenia zasadniczego sędziów sądów powszechnych.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 261-271
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Resort sprawiedliwości ZSRR w świetle sprawozdania polskiej delegacji (1956)
    Ministry of justice of the ussr under report of polish delegation (1956)
    Autorzy:
    Stawarska-Rippel, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/444096.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Humanitas
    Tematy:
    Ministerstwo Sprawiedliwości ZSRR
    niezawisłość sędziowska
    Departament Nadzoru Sądowego Ministerstwa Sprawiedliwości
    Polska Ludowa
    Ministry of Justice USSR
    judicial independence
    Department of Judicial Control in the Ministry of Justice
    People’s Republic of Poland
    Opis:
    W Archiwum Akt Nowych w Warszawie zachował się dokument będący sprawozdaniem polskiej delegacji Ministerstwa Sprawiedliwości z pobytu (1956) w ZSRR. Daje on możliwość przyjrzenia się pewnym aspektom funkcjonowania resortu sprawiedliwości ZSRR niejako od wewnątrz, zza kulis. Dokument jest też przyczynkiem do poszukiwania analogii albo odmienności w funkcjonowaniu resortu sprawiedliwości PRL, zwłaszcza w okresie stalinowskim, kiedy po politycznie przełomowym roku 1948 nastąpiło przyspieszenie upodabniania wszelkich rozwiązań do wzorów radzieckich.
    In the Central Archives of Modern Records in Warsaw a document is preserved which is a report produced by a Polish delegation from the Ministry of Justice regarding its recent visit to the USSR. It gives us an opportunity to look behind the scenes of the Ministry of Justice of the USSR and understand how it functioned. This document contributes to the search for analogies or differences in the functioning of the Ministry of Justice People’s Republic of Poland, in the Stalinist period, when the political breakthrough of 1948 accelerated the convergence of all solutions to the Soviet model
    Źródło:
    Roczniki Administracji i Prawa; 2014, 14/1; 101-113
    1644-9126
    Pojawia się w:
    Roczniki Administracji i Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy biskup diecezjalny może wpływać na decyzje swego sądu? Refleksje na kanwie wypowiedzi papieża Franciszka do Trybunału Roty Rzymskiej z 29 stycznia 2021 r.
    Can a Diocesan Bishop Influence the Decisions of his Diocesan Tribunal? Reflections on the Pope Francis’ Statement to the Roman Rota on January 29, 2021
    Autorzy:
    Majer, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1773652.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Kościół katolicki
    Rota Rzymska
    biskup diecezjalny
    sądownictwo kościelne
    wikariusz sądowy
    stwierdzenie nieważności małżeństwa
    niezawisłość sędziowska
    Mitis Iudex Dominus Iesus
    Catholic Church
    Roman Rota
    diocesan bishop
    Ecclesiastical judicature
    the judicial
    vicar
    judicial independence
    Opis:
    Inspiracją do napisania artykułu była wypowiedź papieża Franciszka, w której zachęcał biskupa, niezgadzającego się z decyzją własnego trybunału diecezjalnego, do samodzielnego osądzenia sprawy. Analizowane są następujące zagadnienia: władza sądownicza biskupa diecezjalnego, wezwanie papieża Franciszka do osobistego rozpoznawania spraw sądowych przez biskupa, potestas vicaria wikariusza sądowego (oficjała) i jego niezależność od biskupa w sądzeniu spraw. Troska biskupa diecezjalnego o poprawne sprawowanie sprawiedliwości, zgodnie z prawem i Magisterium Kościoła, nie może polegać na interweniowaniu w konkretnych sprawach, ale wyraża się w szeroko rozumianej trosce biskupa o sąd diecezjalny, przede wszystkim zaś w obsadzaniu urzędów sądowych kompetentnymi osobami, którym biskup winien zapewnić warunki do rzetelnego sprawowania posługi sądowniczej.
    This paper was inspired by the Pope Francis’ statement in which he encouraged a bishop who disagreed with the decision of his own diocesan tribunal to judge the case himself. The following issues are analyzed in the paper: 1) the judicial power of the diocesan bishop, 2) the Pope Francis’ call for the bishop to personally judge, and 3) the potestas vicaria of a judicial vicar (offcialis) and his independence from the bishop in judging. The concern of a diocesan bishop for the proper administration of justice, in accordance with the law and the Magisterium of the Church, cannot consist in intervening in specific cases, but it should be expressed in a bishop’s concern for the diocesan tribunal in the broadest sense of the term, especially in the filling of judicial offices with competent persons to whom a bishop should provide with conditions for the reliable exercise of judicial ministry.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Prawnych; 2021, 31, 2; 167-197
    1507-7896
    2544-5227
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Prawnych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kryzys społecznego zaufania do sądów
    The Crisis of Social Confidence toward Courts
    Autorzy:
    Daniel, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2137399.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    judge
    legal consciousness
    judical independence
    mass−media
    crisis of judicature
    prestige of courts
    legal culture
    judicial journalism
    court
    sąd
    sędzia
    świadomość prawna
    niezawisłość sędziowska
    kryzys sądownictwa
    kultura prawna
    media
    prestiż sądów
    sądowe dziennikarstwo
    Opis:
    One of the most striking changes we have already observed in the Polish society is a rapid decrease of social confidence toward courts and judges. As some studies have revealed, society under communism and during the first decade after its collapse had a rather positive attitude toward courts. That attitude towards judicial practice became increasingly critical at the end of nineties when the percentage of positive opinions of judicial decisions dropped to the level below 60%. A 2000 study carried out on a national sample by a group of scholars from the Department of the Sociology of Law of the Jagiellonian University indicated that only 29% of Poles positively evaluated decisions in civil courts and only 24% of them thought that sentences in criminal courts were fair. The respondents indicated the following as most significant reasons for injustice in courts: corruption (involving judges, prosecutors, solicitors in particular as well as court officials), bad, unfair law, distressing delay in adjudication and political preassure exerted on judges. The explanation of this apparent paradox - little social confidence in court and judges in the democratic Poland - lies probably not so much in the individual experience with courts but is created by the way in which media present courts and judges, very often concentrating on the negative aspects of their activity. According to majority of judges who took part in the study of 2000, journalists who work as intermediaries between the court and society are often unwilling to present objective or positive aspects of court activity. It should be noted that such, not always just, criticism can undermine the social confidence toward administration of justice and thus to the whole social order.
    Wyniki szeregu badań sondażowych przeprowadzonych w ostatniej dekadzie, włączając w to badania Katedry Socjologii Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w 2002 roku ukazały znaczący spadek społecznego zaufania do sądów oraz samych sędziów, pełniących główną rolę w sądowym wymierzaniu sprawiedliwości. Badania te ujawniły, że zdecydowana większość respondentów krytycznie ocenia wyroki sądów powszechnych (zarówno karnych jak cywilnych), a także wyraża przekonanie, że w sądach ludzie nie są traktowani jednakowo, a sędziowie sprzeniewierzają się zasadzie niezawisłości. Należy przy tym podkreślić, że uzyskane wyniki zasadniczo nie potwierdziły hipotezy o wpływie osobistych kontaktów z sądem na poglądy o funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości. Podjęta próba wyjaśnienia powodów, dla których społeczeństwo polskie przestało obdarzać sądy zaufaniem, pozwala przyjąć, że wśród przyczyn tego zjawiska znajduje się m.in. brak społecznej akceptacji dla stanowionego prawa, krytyczne nastawienie wobec państwa i jego organów, czynniki obiektywne związane z funkcjonowaniem sądów, w tym niedofinansowanie sądownictwa i przewlekłość w rozpoznawaniu spraw oraz krytyczne przekazy medialne. Odpowiedzi respondentów wskazują, że media są podstawowym źródłem informacji o sądach i sędziach. Wskazują również, że przekazy te nastawione są przede wszystkim na poszukiwaniu sensacyjnych i kontrowersyjnych rozstrzygnięć oraz ujawnianiu nieprawidłowości w funkcjonowaniu sądów i w zachowaniu sędziów. Efektem jest społecznie szkodliwe podważanie społecznego zaufanie do sądów. Zjawisko kształtowania przez media negatywnych opinii o sądach i sędziach budzi również poważne zaniepokojenie samych sędziów.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2007, 2(185); 61-82
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Judges’ disciplinary liability for apparent and flagrant contempt of provisions of law versus principle of judicial independence
    Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziego za oczywistą i rażącą obrazę przepisów prawa a zasada niezawisłości sędziowskiej
    Autorzy:
    Krajnik, Szymon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1359721.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-30
    Wydawca:
    Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    odpowiedzialność dyscyplinarna
    niezawisłość sędziowska
    przewinienie służbowe
    oczywista i rażąca obraza przepisów prawa
    sądownictwo dyscyplinarne
    disciplinary liability
    judicial independence
    company-related misdeed
    apparent and flagrant contempt of the provisions of law
    disciplinary courts
    Opis:
    The article aims to present the issue of the limits of a judge’s disciplinary liability for a company-related misdeed in the form of apparent and flagrant contempt of the provisions of law limited by the principle of judicial independence. Due to the fact that the principle of statutory determination of an act is not applicable in disciplinary law, the sphere is shaped by disciplinary case law, in particular by the judgments of the Supreme Court-Disciplinary Court, which are thoroughly analysed. This makes it possible to indicate tendencies occurring in case law and develop the author’s own stance taking into account the latest amendments to the Act: Law on the common courts system, which can be translated into the need to increase the protection of judicial independence and a more restrictive approach to the use of the instrument of disciplinary liability towards judges who commit apparent and flagrant contempt of the provisions of law in the sphere of adjudication.
    Przedmiotem niniejszego artykułu jest przedstawienie problematyki granic odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziego za przewinienie służbowe w postaci oczywistej i rażącej obrazy przepisów prawa limitowanych przez zasadę niezawisłości sędziowskiej. Ze względu na nieobowiązywanie w prawie dyscyplinarnym zasady ustawowej określoności czynu sfera ta kształtowana jest przez orzecznictwo dyscyplinarne, w szczególności judykaty Sądu Najwyższego-Sądu Dyscyplinarnego, które zostały poddane szczegółowej analizie. Pozwoliło to na wskazanie tendencji występujących w orzecznictwie oraz wypracowanie własnego stanowiska, uwzględniającego także najnowsze zmiany w ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych, przekładające się na potrzebę wzmożenia ochrony niezawisłości sędziowskiej, a tym samym bardziej restrykcyjnego podejścia do operowania instrumentem odpowiedzialności dyscyplinarnej wobec sędziów dopuszczających się oczywistej i rażącej obrazy przepisów prawa w sferze orzeczniczej.
    Źródło:
    Ius Novum; 2019, 13, 3; 97-118
    1897-5577
    Pojawia się w:
    Ius Novum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Europejskie standardy powoływania na stanowisko sędziowskie w świetle najnowszego orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
    European standards of appointment to a judicial position in the light of the latest case-law of the European Court of Human Rights
    Autorzy:
    Borkowski, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1032161.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
    Tematy:
    niezawisłość sędziowska
    standardy europejskie w zakresie niezależności sądów
    rady sądownictwa
    procedura powoływania sędziów
    Europejski Trybunał Praw Człowieka
    judicial independence
    judicial appointment procedure
    european standards of judicial independence
    european court of human rights
    judicial councils
    Opis:
    Artykuł ma na celu przedstawienie europejskich standardów w zakresie powoływania sędziów, wynikających z opracowań przeróżnych ciał doradczych i eksperckich, w tym: Komitetu Ministrów Rady Europy, organów Rady Europy: CCJE (Rady Konsultacyjnej Sędziów Europejskich), Komisji Weneckiej czy GRE- CO (Grupa Państw Przeciwko Korupcji), jak również ENCJ (Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa), znajdujących odzwierciedlenie w orzecznictwie ETPCz, jak również TSUE w Luksemburgu. Jako niezwykle istotny jawi się w tym względzie wyrok w sprawie Gudmundur Andri Astradsson przeciwko Islandii, do którego artykuł się głównie odwołuje i na którym bazuje, oraz argumentacja ETPCz tam przedstawiona. Z uwagi na to, że jest to orzeczenie, które zapadło niedawno i nie jest powszechnie znane (w chwili powstania artykułu nie ma jeszcze tłumaczenia orzeczenia na język polski), w założeniu artykuł ma pokazać standardy europejskie w zakresie powoływania sędziów oraz argumentację, jaką posłużył się ETPCz, bez krytyki i komentarzy własnych, aby umożliwić czytelnikowi wyrobienie sobie własnych poglądów na temat tych standardów oraz ewolucji poglądów ETPCz w tym zakresie.
    The article aims to present European standards concerning the appointment of judges, resulting from the studies of various advisory and expert bodies, including: the Committee of Ministers of the Council of Europe, bodies of the Council of Europe, including the CCJE (Consultative Council of European Judges), the Venice Commission or GRECO (Group States against Corruption) as well as ENCJ (European Network of Councils for the Judiciary), as reflected in the case law of both the European Court of Human Rights and the Court of Justice of the European Union in Luxembourg. The judgment in the case of Gudmundur Andri Astradsson v. Iceland, to which the article mainly refers, and the arguments of the European Court of Human Rights presented therein, appear to be extremely important in this respect. Due to the fact that this is a recent ruling and is not widely known (there is no Polish translation of the judgment), the article is intended to show European standards relating to the appointment of judges. It presents in the descriptive manner the arguments invoked by the European Court of Human Rights to enable the reader to form their own views on these standards and the evolution of the views of the European Court of Human Rights in this regard.
    Źródło:
    Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 2 (6); 314-337
    2657-7984
    2657-800X
    Pojawia się w:
    Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem upolitycznienia khmerskiego wymiaru sprawiedliwości jako narzędzia przemocy prawnej wobec środowisk antyrządowych
    The Politicisation of the Khmer Judiciary as a Means of Inflicting Legal Violence on Government Opponents
    Autorzy:
    Soja, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2092085.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
    Tematy:
    Political changes
    Judicature
    Judge independence
    Democracy
    Civil service reform
    Political parties
    Abuse
    Legal system
    Foreign policy
    Pressure groups
    Przemiany polityczne
    Sądownictwo
    Niezawisłość sędziowska
    Demokracja
    Reforma administracji publicznej
    Partie polityczne
    Przemoc
    System prawny
    Polityka zagraniczna
    Grupy nacisku
    Opis:
    W 2018 r. mija dokładnie ćwierć wieku od przeprowadzenia pierwszych w historii Kambodży demokratycznych wyborów do parlamentu. Transformacja ustrojowa i związane z nią przyjęcie zasad państwa demokratycznego w miejsce ideologii komunistycznej stały się przyczynkiem do próby wdrożenia szerokiego pakietu reform, które miały objąć również gałąź judykatury. Niezawisłe sądy, jako jeden z filarów nowoczesnej państwowości, są gwarantem praworządności i utrzymania zrównoważonych relacji pomiędzy wszystkimi elementami monteskiuszowskiej koncepcji trójpodziału władzy. Leżąca u podstaw tej idei w odniesieniu do władzy sądowniczej zasada rządów prawa została w Kambodży porzucona na rzecz coraz silniejszej dominacji tamtejszych elit z ramienia Kambodżańskiej Partii Ludowej. Z czasem przejęły one kontrolę nad wymiarem sprawiedliwości, wykorzystując jego instrumenty do zwalczania działalności opozycji oraz doprowadzając w ten sposób do całkowitego upolitycznienia sądów. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie ewolucji tego procesu wraz ze wskazaniem na jego implikacje oraz identyfikację przyczyn, z powodu których w państwie doszło do wykształcenia się nowej formy opresji, jaką jest przemoc prawna.(abstrakt oryginalny)
    2018 marks the passage of a quarter century since the first democratic parliamentary elections were held in Cambodia. The country's political transformation and the replacement of communist ideology with democratic rule of law were accompanied by efforts to implement wide-ranging reforms that also spanned the judiciary. As one of the pillars of modern statehood, independent courts are a guarantee of lawfulness and of maintaining balanced relations between all three components of Montesquieu's separation of powers. The principle of rule of law underlying judiciary power was abandoned in Cambodia in favour of the increasing domination of elites associated with the Cambodian People's Party. They eventually took over control of the country's justice system, using legal instruments to keep the opposition down, which has led to the politicisation of courts. The article describes this process and points to its implications while seeking to identify the reasons why Cambodia has seen the emergence of a new type of oppression in the form of legal violence.(original abstract)
    Źródło:
    Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2017, 53, 4; 193-218
    0209-0961
    Pojawia się w:
    Stosunki Międzynarodowe - International Relations
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skład sądu drugiej instancji w postępowaniu cywilnym
    Second instance court’s bench composition in civil proceedings
    Autorzy:
    Łazarska, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2200522.pdf
    Data publikacji:
    2022-08-01
    Wydawca:
    Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    bench composition
    one-person composition
    collective composition
    judicial independence
    order of a court president
    invalidity of a bench composition
    invalidity of a proceeding
    skład sądu
    skład jednoosobowy
    skład kolegialny
    niezawisłość sędziowska
    zarządzenie prezesa
    niezmienność składu
    nieważność postępowania
    Opis:
    Celem artykułu jest omówienie skutków nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, wprowadzonych Ustawą z dnia 28 maja 2021 r. w zakresie zmiany składu sądu w postępowaniu apelacyjnym. Nowe rozwiązania budzą liczne kontrowersje i w wielu aspektach ingerują w niezawisłość sędziowską. Po pierwsze, odwracając zasadę składów kolegialnych na rzecz jednoosobowych, nie zapewniono wystarczających gwarancji kontynuacji tak zwanych starych spraw w niezmienionym składzie, co może naruszać zasadę niezmienności składów. Po drugie, powierzając wyłącznie czynnikowi administracyjnemu prezesowi sądu decydowanie o składzie sądu, nie zapewniono wystarczających gwarancji poszanowania niezawisłości sędziowskiej. Sprzeciw budzi decydowanie przez prezesa sądu o tym, czy zachodzi potrzeba wyznaczenia składu z uwagi na szczególną zawiłość lub precedensowy charakter sprawy. Nie jest rzeczą prezesa ocenianie charakteru sprawy, którą rozstrzyga sędzia. Kwalifikowane przesłanki zaś do ustanowienia składu kolegialnego sprawią, że przedmiotowa regulacja będzie niezwykle rzadko stosowana.
    The aim of the article is to discuss the effects of the amendment to Code of Civil Procedure introduced by Act of 28 May 2021 within the scope of a change of a court bench compositionin appeal proceedings. The new solutions are controversial and in some aspects interfere with the principle of judicial independence. By reversing the principle of a collective composition infavour of a one-person composition, there were insufficient guarantees for the continuation ofthe so-called unchanged bench composition for old cases, which may violate the principle of invariability of a bench composition. Secondly, entrusting a decision on a court composition to a court president that is an administrative body did not provide sufficient guarantees forrespect for judicial independence. A court president’s decision on whether it is necessary to designate a bench due to the complexity or precedent-like nature of a case also raises objections. It is not within a court president’s competence to assess a nature of a case on which a judge adjudicates. On the other hand, classified conditions for establishing collective benches cause that the discussed regulation will be very rarely applied.
    Źródło:
    Ius Novum; 2022, 16, 2; 130-151
    1897-5577
    Pojawia się w:
    Ius Novum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Granice deliktu dyscyplinarnego sędziego
    Boundaries of a Judge’s Disciplinary Tort
    Autorzy:
    Laskowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912343.pdf
    Data publikacji:
    2020-08-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    odpowiedzialność dyscyplinarna sędziego
    delikt dyscyplinarny
    oczywiste i rażące naruszenie przepisów prawa
    godność urzędu
    niezawisłość sędziowska
    disciplinary liability of the judge
    disciplinary tort
    obvious and gross violation of legal provisions
    dignity of the office
    independence of the judge
    Opis:
    The subject of the article is to show the key issues related to the disciplinary liability of judges, among which the author analyses the notion of disciplinary tort and the substantive criminal law institutions relating to it, including culpability, the degree of social harmfulness, and the stadial and phenomenal forms. The study attempts to answer the question about the legitimacy of separating the notion of corporate harmfulness in relation to the rules of functioning of the professional environment of judges. The article also contains considerations concerning the prerequisites of disciplinary liability of judges, taking into account the specificities provided by the legislator for each category of courts, as well as the directions of interpretation of the prerequisite of obvious and gross violation of the law and the prerequisite of a breach of dignity of the office in relation to the scope of the concept of judicial independence.
    Przedmiotem artykułu jest ukazanie węzłowych zagadnień związanych z odpowiedzialnością dyscyplinarną sędziów, wśród których autor poddaje analizie pojęcie deliktu dyscyplinarnego i odnoszących się do niego odpowiednio stosowanych instytucji prawa karnego materialnego, w tym zawinienia, stopnia społecznej szkodliwości, form stadialnych i zjawiskowych. W opracowaniu podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o zasadność wyodrębnienia pojęcia szkodliwości korporacyjnej w odniesieniu do zasad funkcjonowania środowiska zawodowego sędziów. Artykuł zawiera również rozważania dotyczące przesłanek odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów z uwzględnieniem swoistych odrębności przewidzianych przez ustawodawcę dla poszczególnych kategorii sądów, a także kierunków wykładni przesłanki oczywistego i rażącego naruszenia przepisów prawa oraz przesłanki uchybienia godności urzędu w odniesieniu do zakresu pojęcia niezawisłości sędziowskiej.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 161-181
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The First Amendment to the President’s Ordinance of 6 Feb. 1928. The Statute on the Structure of Common Courts of Law as a Subject of the Sejm Debate in 1928. Selected Problems
    Autorzy:
    Malec, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/619217.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    administration of justice
    Statute on the Structure of Common Courts of Law
    law codification
    Sejm of the second term of office
    Second Republic of Poland
    inter-war Poland
    constitutional improvement referred to as Sanation (Sanacja)
    wymiar sprawiedliwości
    prawo o ustroju sądów powszechnych
    kodyfikacja prawa
    Sejm II kadencji
    II Rzeczpospolita
    okres międzywojenny w Polsce
    sanacja
    zasada nieusuwalności sędziów
    niezawisłość sędziowska
    Opis:
    The first all-Poland Statute on the Structure of the Common Courts of Law was initially being elaborated in the Second Republic’s Codification Commission but eventually it assumed a final form of Ordinance issued by the Republic’s President on 6 Feb. 1928. The Ordinance was equipped with the force of law. When compared with the provisions of the March Constitution of 1921, the regulations of the Ordinance diminished in particular the scope of the principle of irremovability of judges from their office. This gave rise to the dissatisfaction of the milieu of lawyers, and particularly the judges. The works on the amendment to the Ordinance were started prior to the Ordinance coming into force, and namely they started when there were filed with the Sejm the amendment projects drafted by the clubs of deputes, and specifically inter alia by the Parliamentary Association of Polish Socialists, by the National Club, by the Polish Peasant Party “Liberation” and the Party of Peasants. Also the Ministry of Justice emphasized the need for amending the Ordinance. In view of the fact that the calendar of Sejm debates did not foster the work of the Juristical Commission (the Sejm session being adjourned in June 1928), the National Club decided, in November 1928, to file the Bill on the postponing (by one year) the coming into force of the enactment of common courts of law structure. In the Sejm, the Bill was subjected to the debate during three sessions and eventually the lower house passed the law on the postponing (until 30 January 1930) the coming into force of the new provisions. However, this enactment failed to come under consideration of the Republic’s Senate. As a result, despite the alleged victory of the Sejm in its struggle with the executive power, the Ministry of Justice implemented its own image of the new organization of the administration of justice and, while exploiting the temporary suspension of the principle of irremovability of judges, got rid of those of them whose views did not comply with the political line promoted by the Sanation (Sanacja)  Camp. Among those who were dismissed there was the First President of the Supreme Court W. Seyda and other Supreme Court judge A. Mogilnicki, known for his critical attitude toward the new provisions. The dismissal of W. Seyda caused a considerable critical reaction of the public and even induced the National Democratic Party members to try to pass the vote-of no confidence vis-à-vis Minister of Justice S. Car who was responsible for the introduction of the 6 Feb. 1928 Ordinance and for making staff changes in the judicature. In February 1929, the question of amendment was again subjected to the debate of the parliament which finally adopted, on 4 March 1929, the Statute that liberalized a series of contested principles. Yet despite this, the hopes for further changes in the system of administration of justice were shattered by next alterations that were introduced, and particularly those of August 1932, which laid out the tendency to further interfering by the Ministry with the independence of judiciary. It was, inter alia, W. Makowski who, during the December debate on the administration of justice, expressed his criticism to the principle of the separation of powers and the concept of preserving balance between them. These last ideas were reflected in the ever more energetic works that tended toward the drafting of a new Constitution. When the latter was in fact adopted, it rejected the principle of separation and the balancing of powers.
    Pierwsze w II Rzeczypospolitej ogólnopolskie prawo o ustroju sądów powszechnych, choć było przedmiotem prac prowadzonych w Komisji Kodyfikacyjnej II Rzeczypospolitej, to przybrało ostateczną postać rozporządzenia Prezydenta RP z mocą ustawy z dnia 6 lutego 1928 r. Jego treść, a w szczególności zmniejszenie w porównaniu z Konstytucją marcową z 1921 r. zakresu nieusuwalności sędziowskiej, od razu wzbudziła niezadowolenie środowiska prawników, w tym zwłaszcza sędziów. Prace nad nowelizacją rozporządzenia rozpoczęły się jeszcze przed jego wejściem w życie, gdy do Sejmu II kadencji trafiły projekty klubów poselskich, miedzy innymi Związku Parlamentarnego Polskich Socjalistów, Klubu Narodowego, PSL „Wyzwolenie” i Stronnictwa Chłopskiego. Na potrzebę korekty przepisów zwracało uwagę także Ministerstwo Sprawiedliwości. Wobec niesprzyjającego dla sejmowej Komisji Prawniczej kalendarza obrad (przerwanie sesji sejmowej w czerwcu 1928 r.) w listopadzie 1928 r. zdecydowano o zgłoszeniu (Klub Narodowy) projektu ustawy o odroczeniu o jeden rok wejścia w życie prawa o ustroju sądów powszechnych. Debacie nad tym projektem Sejm poświęcił trzy posiedzenia, by ostatecznie 18 grudnia 1928 r. uchwalić ustawę odraczającą wejście w życie nowych przepisów do 1 stycznia 1930 r. Ustawą nie zdążył jednak zająć się Senat RP. W rezultacie, mimo pozornego zwycięstwa Sejmu w toczonej w parlamencie II kadencji walki z władzą wykonawczą, Ministerstwo Sprawiedliwości zrealizowało swoją wizję nowej organizacji wymiaru sprawiedliwości i pozbyło się, korzystając z czasowego zawieszenia zasady nieusuwalności sędziów, osób nieodpowiadających linii politycznej obozu sanacyjnego, w tym między innymi sędziów Sądu Najwyższego (wśród nich I Prezesa SN W. Seydy i krytyka nowych przepisów A. Mogilnickiego). Dymisja W. Seydy wywołała duży rezonas, a nawet skłoniła ugrupowania endeckie do podjęcia próby przeforsowania votum nieufności dla odpowiedzialnego za wprowadzenie rozporządzenia z dnia 6 lutego 1928 r. i zmiany kadrowe w sądownictwie, dotyczące zwłaszcza zwolenników endecji, ministra sprawiedliwości S. Cara. Choć w lutym 1929 r. sprawa nowelizacji wróciła pod obrady parlamentu, który ostatecznie uchwalił 4 marca 1929 r. ustawę liberalizującą wiele zasad, to nadzieje na dalszą zmianę systemu wymiaru sprawiedliwości przekreśliły kolejne zmiany, w tym zwłaszcza przeprowadzona w sierpniu 1932 r., wytyczająca między innymi kierunek dalszego ingerowania w zasadę niezawisłości sędziowskiej. Krytyka podziału i równowagi władz, wyrażona podczas grudniowej debaty nad systemem wymiaru sprawiedliwości między innymi przez W. Makowskiego, znajdowała swoje odzwierciedlenie w coraz bardziej aktywnych pracach nad nową konstytucją, ostatecznie zasadę tę odrzucającą.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Optional Declarations Regime as a Lawful Tool to Develop the Jurisprudential Interaction Between the African Court on Human and Peoples’ Rights and the National Authorities
    Reżim deklaracji fakultatywnych jako instrument interakcji między państwami i Afrykańskim Trybunałem Praw Człowieka
    Autorzy:
    Wasiński, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/596880.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    human rights in Africa
    impartiality of international judges
    independence of international courts
    prawa człowieka w Afryce
    bezstronność sędziowska
    niezawisłość trybunałów międzynarodowych
    Opis:
    The starting point for this paper is the problem of limited individual access to the African Court on Human and Peoples’ Rights under Article 5(3) and Article 34(6) of the Protocol to the African Charter on Human and Peoples’ Rights on the Establishment of the Court. While such a restriction imposed upon its personal jurisdiction is a standard element of political constraint introduced by states to protect their interests, it is argued that the aforementioned provisions may be also perceived differently, namely as constituting a platform enabling dialogue between the judicial organ and the sovereigns. It is asserted in particular that judges of the Court may stimulate expansion of the individual access striking a fair balance between the tendency to interpret human rights obligations of the states progressively and the relevant policy considerations echoing the more conservative approach in their perception of human rights. The paper presents such a judicial tactic as reflecting a particular environment of the international society and possibly remaining in line with international law of treaty interpretation and judicial impartiality.
    Dostęp jednostek do Afrykańskiego Trybunału Praw Człowieka jest ograniczony o tyle, że mogą one występować ze skargami jedynie przeciwko państwom, które złożyły stosowną deklarację fakultatywną. Artykuł dowodzi, że takie ograniczenie właściwości ratione personae sądu międzynarodowego może być traktowane jako rozwiązanie prowadzące do swoistego dialogu między Trybunałem a państwami afrykańskimi. W szczególności sędziowie Trybunału mogą świadomie stymulować procesy decyzyjne prowadzące do składania deklaracji fakultatywnych. W tym celu, w procesie interpretacji praw człowieka gwarantowanych w Karcie z Bandżulu, konieczne jest zachowanie równowagi między progresywną wykładnią pro homine a podejściem zachowawczym, zazwyczaj preferowanym przez państwa. Taka taktyka orzecznicza odzwierciedla szczególne cechy społeczności międzynarodowej, nie narusza bezstronności sędziowskiej oraz daje się pogodzić z normami prawa międzynarodowego o interpretacji traktatów.
    Źródło:
    Studia Prawno-Ekonomiczne; 2017, 105; 125-147
    0081-6841
    Pojawia się w:
    Studia Prawno-Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teisėjų tarybos sudėtis: reglamentavimo pokyčiai Lietuvoje 1994–2019 metais
    Skład Rady Sędziowskiej: zmiany w regulacjach na Litwie w latach 1994–2019
    Autorzy:
    Šinkūnas, Haroldas
    Driukas, Artūras
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1033358.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    speciali teisėjų institucija
    teisėjų taryba
    teismų savivalda
    teisėjų nepriklausomumas
    specjalna instytucja sędziowska
    rada sądownictwa
    samorząd sędziowski
    niezawisłość sędziów
    special judicial institution
    the council of judges
    judicial self-government
    the independence of judges
    Opis:
    Straipsnyje nagrinėjami Konstitucijos 112 straipsnio 5 dalyje numatytos specialios teisėjų institucijos, kuri šiuo metu galiojančiame Teismų įstatyme įtvirtinta Teisėjų tarybos pavadinimu, sudėties teisinio reguliavimo pokyčiai nuo pat šios institucijos įsteigimo 1994 metais iki paskutiniųjų 2019 metais padarytų pakeitimų. Įgyvendindama Konstitucijoje jai pavestas funkcijas Teisėjų taryba veikia kaip atsvara Respublikos Prezidentui formuojant teisėjų korpusą, o būdama viena svarbiausių teisminės valdžios savivaldos institucijų atlieka labai svarbią misiją saugodama teismų sistemos ir teisėjų nepriklausomumą. Straipsnyje nagrinėjamas esminius Teisėjų tarybos sudėties pokyčius nulėmęs Konstitucinio Teismo 2006 m. gegužės 9 d. nutarimas, kuriame buvo išaiškinta, kad šios institucijos nariais gali būti tik teisėjai. Autoriai pateikia siūlymus, kurie, jų manymu, sudarytų prielaidas gerinti Teisėjų tarybos veiklos veiksmingumą: įtvirtinti draudimą Teisėjų tarybos pirmininku rinkti Lietuvos Aukščiausiojo Teismo ir Lietuvos vyriausiojo administracinio teismo pirmininkus, sumažinti pernelyg didelę aukštesniųjų teismų teisėjų ir teismų pirmininkų įtaką teismų savivaldoje, nustatyti proporcingas visų teismų teisėjų atstovavimo kvotas, visus renkamus Teisėjų tarybos narius rinkti visuotiniame teisėjų susirinkime ir į Teisėjų tarybos sudėtį įtraukti ne tik teisėjus.
    The article examines the changes in the legal regulation of the composition of the special institution of judges provided for in Paragraph 5 of Article 112 of the Constitution, which is enshrined in the current Law on Courts from the establishment of this institution in 1994 until the last amendments made in 2019. In carrying out the tasks assigned to it by the Constitution, the Council of Judges acts as a counterweight to the President of the Republic in questions of the formation of the judicial corps and as one of the most important institutions of judicial self-government and fulfills a very important mission to protect the independence of the judiciary and judges. The article examines the ruling of the Constitutional Court of 9 May 2006, which determined the fundamental changes in the composition of the Council of Judges, in which it was clarified that only judges may be members of this institution. The authors make suggestions that, in their opinion, would create preconditions for improving the efficiency of the Council of Judges: to establish a ban on electing the Presidents of the Supreme Court and the Supreme Administrative Court of Lithuania, to reduce the excessive influence of judges of higher courts and chairmen of courts in the self-government of courts, to set proportional quotas for the representation of judges of all courts, to elect all elected members of the Council of Judges at the General Meeting of Judges and to include not only judges in the composition of the Council of Judges.
    W artykule omówiono zmiany w regulacjach prawnych, dotyczących składu szczególnej instytucji sędziowskiej, wskazanej w art. 112 ust. 5 Konstytucji, która w obowiązującej w chwili obecnej ustawie o sądach została określona jako Rada Sędziowska, od momentu jej utworzenia w 1994 r. do ostatnich zmian wprowadzonych w 2019 r. Realizując funkcje przypisane w Konstytucji, Rada Sędziowska stanowi przeciwwagę dla Prezydenta kraju, tworzącego korpus sędziowski, a jako jedna z najważniejszych instytucji samorządu sędziowskiego pełni bardzo ważną misję w ochronie niezawisłości sądownictwa i sędziów. W artykule przeanalizowano orzeczenie Sądu Konstytucyjnego z 9 maja 2006 r., warunkujące zasadnicze zmiany składu Rady Sędziowskiej, w którym to stwierdzono, że członkami tej instytucji mogą być wyłącznie sędziowie. Autorzy przedstawiają propozycje, które ich zdaniem mogłyby stanowić przesłanki do poprawy skuteczności działań Rady Sędziowskiej: określenie zakazu przewodniczącemu Rady Sędziowskiej mianowania prezesów Sądu Najwyższego Litwy i Naczelnego Sądu Administracyjnego Litwy, ograniczenie nadmiernego wpływu sędziów i prezesów sądów wyższej instancji na samorząd sędziowski, ustalenie proporcjonalnej reprezentacji sędziów sądów wszystkich instancji, wybór wszystkich mianowanych członków Rady Sędziowskiej na walnym zgromadzeniu sędziów oraz włączenie do składu Rady Sędziowskiej nie tylko sędziów.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 93; 61-74
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-34 z 34

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies