Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "niedobory" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Nadmiary i niedobory opadów dla upraw żyta i pszenicy ozimej w Polsce Północno-Wschodniej w latach 1971-2000
Deficits and excess of precipitation for rye crops in northeastern Poland in the years 1971-2000
Autorzy:
Banaszkiewicz, B.
Dragańska, E.
Szwejkowski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337735.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
nadmiary i niedobory opadów
rośliny uprawne
cultivated plants
deficit and excess of precipitation
Opis:
W pracy przedstawiono częstości występowania niekorzystnych sytuacji opadowych (do których zaliczono nadmiary i niedobory opadów większe od podwójnego odchylenia standardowego) obliczonych w procentach lat z okresu 30-lecia 1971-2000, w Polsce Północno-Wschodniej, w stosunku do zapotrzebowania żyta na wodę na glebach lekkich oraz pszenicy ozimej na glebach średnich i ciężkich. Na wszystkich badanych glebach najmniej korzystne warunki opadowe dla badanych roślin występowały w maju, przy czym na glebach lekkich, na większości badanego obszaru, częstości występowania niekorzystnych sytuacji opadowych dla żyta wynosiły od 45% do ponad 60%. Na glebach średnich w tym miesiącu (dla pszenicy ozimej) niekorzystne sytuacje opadowe o częstości występowania od ponad 35% do ponad 40% wystąpiły w zachodniej i północnej części obszaru. Na glebach ciężkich średnie wieloletnie częstości występowania niekorzystnych opadów dla pszenicy ozimej były o około 5-10% mniejsze niż na analogicznych obszarach na glebach średnich.
The paper presents results of analysis of the effects of water supply on rye (light soils) and winter wheat (medium heavy and heavy soils) in northeastern Poland based on meteorological dataset (monthly sums of precipitation) covering the period from 1971 to 2000. The highest risk of extreme situations (total surplus of precipitation and its deficits) with respect to cereal species demands occurred in May irrespective of the soil type. The frequency of occurrence of extreme situation was estimated at 45-60 % on light soils. For winter wheat, cultivated on medium soils, unfavorable precipitation values of the frequency from over 35 % to over 40 % were noticed in northwestern and western part of the study area. Long term mean frequencies of unfavourable precipitation were lower by 5-10% on heavy than on medium soils.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2005, T. 5, z. spec.; 17-27
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zmian obrazu białek surowicy krwi dzieci wiejskich z niedoborami wzrostowo-wagowymi
Assessment of changes in serum protein pattern in rural children with weight and height deficits
Autorzy:
Bilczuk, L.
Szponar, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/872440.pdf
Data publikacji:
1973
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
ocena
surowica krwi
dzieci
czlowiek
wies
niedobory fizjologiczne
wzrost
masa ciala
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1973, 24, 1
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metabolizm składników mineralnych u saren (Capreolus capreolus L) - badania wstępne
Problems of mineral metabolism in roe deer (Capreolus capreolus L) - preliminary study
Autorzy:
Chudzicka-Popek, M.
Majdecka, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/126400.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
składniki mineralne
niedobory mineralne
sarna
Capreolus capreolus L
mineral elements
nutrient deficiency
roe deer
Opis:
Badania przeprowadzono na terenie pokrytym łąkami torfowymi z charakterystycznymi trawami kwaśnymi. Na tego typu glebach stwierdza się występowanie niedoborów składników mineralnych, co dotyczy również przeżuwaczy wolno żyjących. Analizami objęto następujące pierwiastki - wapń, magnez, cynk, mangan, miedź i żelazo. Ich stężenia oznaczono w wątrobie saren - kozłów i kóz. Wykazano różnice pomiędzy zawartością niektórych składników mineralnych w zależności od płci. Badania te wykazały również potrzebę wprowadzenia do diety saren, żyjących na terenach o ubogich glebach, dodatkowych ilości makro- i mikroelementów.
Study was performed in an area partially covered with peat meadows where characteristic acid grasses grow. So animals living in this region are exposed to some nutrient deficiency. Following mineral elements were estimated in roe deers’ liver - calcium, magnesium, zinc, manganese, copper and iron. The comparison between concentration of these elements in liver of male and female was done and differences were described. This investigation shows the necessity of introducing some mineral supplement for roe deers living in these kind areas.
Źródło:
Proceedings of ECOpole; 2010, 4, 2; 325-328
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:
Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka żywności wzbogaconej w magnez, dostępnej na polskim rynku
Charakteristics of food fortified with magnesium, availabe on the Polish market
Autorzy:
Czerwińska, D.
Grzeszczak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/228261.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie
Tematy:
magnez
spożycie
niedobory
żywność wzbogacona
magnesium
intake
deficiencies
fortified food
Opis:
Asortyment produktów żywnościowych wzbogacanych w magnez jest niewielki. Najczęściej wzbogaca się napoje gazowane i kawy, dlatego stosowanie produktów wzbogacanych ma nieznaczny wpływ na całkowite spożycie magnezu z dietą i nie może być skutecznym środkiem w zapobieganiu niedoborom tego pierwiastka. Potrzebne jest powiększenie asortymentu żywności wzbogaconej w magnez, szczególnie o produkty zbożowe i mleczne.
Range of fortified food products is small, most fortified products are carbonated drinks and coffee. However, fortified products have a negligible effect on total intake of magnesium from food ration and may not be an effective means to prevent deficiency of this element. There is a need to produce an enlarged range of food enriched in magnesium, especially cereals and milk products.
Źródło:
Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego; 2013, 2; 118-122
0867-793X
2719-3691
Pojawia się w:
Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposób żywienia się i stan odżywienia ludnosci wiejskiej w Jabłonce Orawskiej
Sposob pitanija i sostojanie otkormlenija selskikh zhitelejj Oravskojj Jablonki
The evaluation of nourishment and nutritional status of inhabitants of Jablonka Orawska
Autorzy:
Dluzniewska, K.
Gorczynska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875044.pdf
Data publikacji:
1959
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
ludnosc wiejska
warunki bytowania
warunki zycia
gmina Jablonka Orawska
sposob zywienia
stan odzywienia
niedobory pokarmowe
stan zdrowotny
zywienie racjonalne
rural population
living condition
Jablonka Orawska village
nutritional model
nutritional status
food shortage
health status
rational nutrition
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1959, 10, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niedobory i nadmiary opadów w okresie wegetacji grochu siewnego i bobiku w Polsce Północno-Wschodniej, w wieloleciu 1971-2000
The excesses and deficits of precipitation for pea and horse bean cultivated in Northeastern Poland in the years 1971-2000
Autorzy:
Dragańska, E.
Szwejkowski, Z.
Banaszkiewicz, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337785.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bobik
groch
nadmiary opadów
niedobory opadów
ryzyko uprawy
horse bean
pea
excess of precipitation
deficit of precipitation
risk for cultivation
Opis:
W pracy dokonano analizy warunków opadowych na obszarze Polski Północno-Wschodniej w aspekcie wymagań wodnych grochu (gleby lekkie) i bobiku (gleby średnie i ciężkie), wykorzystując dane meteorologiczne dotyczące miesięcznych sum opadów w latach 1971-2000. Generalnie, na całym obszarze, od kwietnia do czerwca notowano więcej sytuacji z ekstremalnymi niedoborami opadów w stosunku do zapotrzebowania bobiku i grochu, natomiast w lipcu - więcej przypadków z ekstremalnymi nadmiarami. W kwietniu i maju stopień ryzyka pojawienia się sytuacji z ekstremalnymi opadami był najwyższy w północno-zachodniej części regionu i malał w kierunku wschodu i południowego wschodu. W czerwcu i lipcu ryzyko występowania sytuacji ekstremalnych było w miarę równomiernie rozłożone w całym regionie i wynosiło od 20 do 40%.
The paper presents results of analysis of the effects of water supply on pea (light soils) and horse bean (medium heavy and heavy soils) grown in northeastern Poland based on meteorological dataset (monthly sums of precipitation) covering the period from 1971 to 2000. The general findings suggest that the highest risks of extreme deficits of precipitation with respect to pea and horse bean demands occurred in the period from April to June, however, the extreme excesses occurred in July. The results also suggest that the distributions of precipitation from April to May were most unfavorable in the northern part of analyzed region and improved south-eastward, but in July the risk of the occurrence of extreme situation was even all over the region (20-40%).
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2005, T. 5, z. spec.; 119-128
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emigration of Polish Nurses – Reality and Consequences
Emigracja polskich pielęgniarek – rzeczywistość i konsekwencje
Autorzy:
Haczyński, Józef
Buraczyńska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1922035.pdf
Data publikacji:
2019-07-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
emigration
medical personnel
nurses
aging of the society
shortages of nurses
emigracja
personel medyczny
pielęgniarki
starzenie społeczeństwa
niedobory pielęgniarek
Opis:
The emigration of medical personnel in Poland significantly increased in 2004 after Poland’s accession to the European Union. The aim of the paper is to present the results of a questionnaire survey, conducted on a sample of 166 nursing students, regarding plans for emigration after graduation. An attempt was made to recognize the scale and causes of this phenomenon, as well as events that could result in the resignation of future nurses from emigration plans. The presentation of the results of the survey was preceded by a review of theories describing the causes of migratory movements, data on the current number of Polish nurses, and characteristics of their population. About 75% of nursing students surveyed (regardless of their place of origin and year of study) declared their willingness to work abroad. Among the reasons for a possible trip abroad, respondents most often indicated favorable financial conditions, higher living standard, greater comfort of work, low prestige of the profession in Poland, more career opportunities, gaining experience, and current political situation in Poland. Certainly, prevention of emigration should consist in activities that produce quick results such as, for example, increasing salaries, finding other material and non-material benefits to make the profession more attractive, improving working conditions, ensuring flexible working hours or part-time employment, vocational mobilization of retired or economically inactive nurses. It is also necessary to carry out long-term actions aimed at a health care reform.
Emigracja personelu medycznego w Polsce znacznie wzrosła w 2004 r. po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Celem pracy jest przedstawienie wyników ankiety, przeprowadzonej na próbie 166 studentów pielęgniarstwa, dotyczącej planów emigracyjnych po ukończeniu studiów. Podjęto próbę rozpoznania skali i przyczyn tego zjawiska, a także wydarzeń, które mogą spowodować rezygnację przyszłych pielęgniarek z planów emigracyjnych. Prezentacja wyników ankiety poprzedzona była prezentacją teorii opisujących przyczyny ruchów migracyjnych i aktualną liczbę polskich pielęgniarek oraz charakterystykę ich populacji. Około 75% ankietowanych studentów pielęgniarstwa (niezależnie od miejsca pochodzenia i roku studiów) zadeklarowało chęć podjęcia pracy za granicą. Wśród przyczyn ewentualnej podróży za granicą respondenci najczęściej wskazywali korzystne warunki finansowe, wyższy standard życia, wyższy komfort pracy, niski prestiż zawodu w Polsce, więcej możliwości kariery, zdobywanie doświadczenia, bieżącą sytuację polityczną w Polsce. Z pewnością działania zapobiegające emigracji powinny być działaniami, które przynoszą szybkie rezultaty, takie jak na przykład zwiększenie wynagrodzeń, znalezienie innych materialnych i niematerialnych świadczeń, aby uczynić ten zawód bardziej atrakcyjnym, poprawić warunki pracy, elastyczny czas pracy lub zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy, mobilizacja zawodowa emerytowanych lub niebędących aktywnych zawodowo pielęgniarek. Konieczne jest także prowadzenie długoterminowych działań mających na celu reformę systemu opieki zdrowotnej.
Źródło:
Problemy Zarządzania; 2018, 5/2018 (78); 77-89
1644-9584
Pojawia się w:
Problemy Zarządzania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena możliwości wykorzystania rezerw zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych do łagodzenia skutków suszy w rolnictwie
Assessment of the possibility of using reserves of disposable groundwater resources to mitigate the effects of drought in agriculture
Autorzy:
Herbich, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061553.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
susza
niedobory wodne upraw rolnych
pobór wód podziemnych
nawodnienia
drought
water deficit for agricultural crops
groundwater abstraction
irrigation
Opis:
Na podstawie danych z bazy GIS Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000 ustalono optymalne warunki dla intensywnego poboru wody studniami wierconymi z poziomów wodonośnych podczas długotrwałej suszy hydrologicznej na obszarze pasa nizin środkowopolskich o najniższych w kraju opadach atmosferycznych i głębokich niedoborach wody na terenach upraw rolnych w okresie suszy. Zależnie od warunków hydrogeologicznych i rodzaju gleb, pobór z pojedynczej studni może w okresie głębokiej suszy hydrologicznej pokryć wysokie niedobory wody na terenach upraw rolnych na powierzchni najczęściej 15–50 ha, natomiast czas odbudowy retencji sczerpanych zasobów w ujętym poziomie wodonośnym wyniesie najczęściej 1–5 lat.
Based on the GIS database for the 1: 50,000 Hydrogeological Map of Poland, the optimum conditions have been established for intensive water abstraction by drilled wells from aquifers during a long-lasting hydrological drought in the central regions of the Polish Lowlands. It is the area of country’s lowest precipitation and high water deficits for agriculture during droughts. Depending on the hydrogeological conditions and the type of soils, water abstraction from a single well can cover high water deficit for agriculture during a period of deep hydrological drought in an area of most frequently 15–50 hectares. The time of retention recovery in the aquifer for depleted resources will usually be 1–5 years.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2019, Hydrogeologia z. 16; 51--57
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doświadczalna martwica wątroby u szczurów na tle niedoborów pokarmowych
Ehksperimental'nyjj nekroz pecheni u krys na fone nedoimki prodovol'stvija
Experimental dietary liver necrosis in rats
Autorzy:
Jampoler, I.
Krus, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875505.pdf
Data publikacji:
1958
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
choroby watroby
martwica watroby
niedobory pokarmowe
alfa-tokoferol
aminokwasy siarkowe
antybiotyki
badania na zwierzetach
szczury
liver disease
liver necrosis
nutrition deficiency
alpha-tocopherol
sulphur amino acid
antibiotic
animal experimentation
rat
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1958, 09, 3
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niektóre zagadnienia dotyczące powstawania doświadczalnej martwicy wątroby u szczurów na tle niedoborów pokarmowych. II. Zanieczyszczenia metaliczne diety a patogeneza martwicy wątroby
Nekotoryje voprosy otnosjashhiesja k vozniknoveniju ehksperimental'nogo nekroza lecheni u krys na fone kormovykh nedoborov. II. Metallicheskaja zasorennost' dety a patogenez nekroza lechenii
Selected problems of experimental dietary liver necrosis in rats. II. Metallic impurities of diet and pathogenesis of liver necrosis
Autorzy:
Jampoler, I.
Krus, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875783.pdf
Data publikacji:
1958
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
martwica watroby
niedobory pokarmowe
cysteina
metionina
zanieczyszczenia zywnosci
zanieczyszczenia metalowe
drozdze
szczury
liver necrosis
pathogenesis
food shortage
cysteine
methionine
food contaminant
yeast
rat
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1958, 09, 5
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niektóre zagadnienia dotyczące powstawania doświadczalnej martwicy wątroby u szczurów na tle niedoborów pokarmowych. III. Działanie ochronne fosforanu potasu zawartego w diecie martwicotwórczej
Nekotorye voprosy otnosjashhiesja k vozniknoveniju ehksperimentalnogo nekrosa lecheni u krys na fone kormovykh nedoborov. III. Zashhitnoe dejjstvie fosfornokielogo kalcja nakhodjashhegosja v nekrozotvorhojj diete
Selected problems of experimental dietary liver necrosis in rats. III. Protective effect of potassium phosphate added to a necrogenic diet
Autorzy:
Jampoler, I.
Krus, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/872478.pdf
Data publikacji:
1958
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
martwica watroby
zywienie niedoborowe
niedobory pokarmowe
zapobieganie
fosforan potasu
sole mineralne
szczury
liver necrosis
irrational nutrition
food shortage
prevention
potassium phosphate
mineral salt
rat
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1958, 09, 5
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skills shortages and mismatches on the Polish labour market and public policy recommendations
Niedobory kompetencyjne i niedopasowania na polskim rynku pracy a rekomendacje dla polityki publicznej
Autorzy:
Kocór, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/904002.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
Tematy:
skills shortage
skills mismatch
labour market
public policy
niedobory kompetencyjne
niedopasowanie kompetencyjne
rynek pracy
polityki publiczne
Opis:
Studies from various countries indicate that one of the most important issues recently affecting the labour market is skills mismatch and skills shortage. This paper presents the results of imbalances on the Polish labour market in the period 2010–2014. The research took a unique approach by comparing data on positions and skills from both the demand and supply perspectives in order to deduce the impacts on skills shortage and skills mismatch. It examined a wider range of skills as compared to other similar approaches and further referred them to positions for which they were requested by employers. The findings were then juxtaposed with the opinions of job seekers for the same positions. Based on the results, the paper presents a set of recommendations for public policies designed to address those problems. The findings of this research are consistent with similar studies in other countries, thus emphasising the applicability of the method and the findings in a broader context.
Badania w różnych krajach pokazują, że jednym z ważniejszych problemów dotykających rynek pracy są w ostatnim czasie niedopasowanie i niedobory kompetencyjne. Autor przedstawia w pierwszej kolejności dane dotyczące niedopasowania polskiego rynku pracy w latach 2010–2014. Przy czym w analizach wykorzystano unikatowe podejście łączące informacje o wymaganiach pracodawców i kompetencjach dostępnych na rynku pracy, odnosząc się przy tym do większej liczby kompetencji niż w innych badaniach. Na podstawie przedstawionych wyników w drugiej części artykułu przedstawione zostały rekomendacje dotyczące zaprojektowania polityk publicznych w celu radzenia sobie z niedopasowaniami na rynku pracy.
Źródło:
Zarządzanie Publiczne / Public Governance; 2017, 4(42); 38-52
1898-3529
2658-1116
Pojawia się w:
Zarządzanie Publiczne / Public Governance
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Próby stressowego wywołania niedoboru metioniny i cystyny u szczurów dorosłych
Proby stresovogo vyzyvanija nedobora metionina i cistina u vzroslykh krys
Tests on induction of methionine and cystine deficiency in adult rats by stress condition
Autorzy:
Konieczna, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/872408.pdf
Data publikacji:
1963
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
dieta niskobialkowa
metionina
poziom metioniny
cystyna
niedobory
czynniki stresowe
szczury
low protein diet
methionine
cystine
deficiency
stress factor
rat
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1963, 14, 6
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An assessment of crop water deficits of the plants growing on the Małopolska Upland (Poland)
Ocena niedoborów wodnych roślin uprawianych na Wyżynie Małopolskiej
Autorzy:
Kowalczyk, A.
Łabędzki, L.
Kuźniar, A.
Kostuch, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292268.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
available soil water
crop water deficits
Małopolska Upland
plants
niedobory wodne
retencja gleb
rośliny uprawne
Wyżyna Małopolska
Opis:
The problem of water scarcity is unfavourable for the economy, with the most significant water deficits felt by agriculture. In Poland water deficits in agriculture are occurring more frequently, causing losses in yield, not only in the Lowland areas but also in the Uplands. This paper presents an assessment of the water deficits at various excedance probability levels for four varieties of field crop and for soil types with various water retention capacity, which occur in the Małopolska Upland. Calculations were performed by balancing the amount of available soil water in the root zone. The study was based on the meteorological data from the Institute of Meteorology and Water Management for the years 1971–2010. Daily precipitation data from six rainfall stations: Borusowa, Igołomia, Książ Wielki, Miechów, Olewin and Sielec was utilised as well as average decadal air temperature, water vapour pressure, wind speed and sunshine hours from the meteorological station at Kraków– Balice. The water deficits at an excedance probability level of 20% fluctuated during the growing season from 5 mm (Phaeozems) to 190 mm (Leptosols). In the Małopolska Upland in soils with a medium capacity to retain water (110–160 mm), water deficits have occurred even in years of average rainfall (with probability 50%). This study confirms the considerable impact of the high variability of the soil and pluvial conditions in the region on the water deficits of the field crops.
Problem niedoboru wody jest niekorzystny dla całej gospodarki, jednak najbardziej i najszybciej niedobory wody odczuwane są w rolnictwie. Na terenie Polski coraz częściej występują braki wody w rolnictwie, i nie tylko, na obszarach położonych na Niżu Polskim, powodując straty w plonach. W pracy przedstawiono ocenę niedoborów wodnych o różnym prawdopodobieństwie przewyższenia, dla czterech gatunków roślin: buraka cukrowego, kukurydzy na ziarno, pszenicy ozimej, ziemniaka późnego oraz na glebach o zróżnicowanych zdolnościach retencyjnych występujących na Wyżynie Małopolskiej. Obliczenia przeprowadzono metodą bilansowania zapasu wody użytecznej w warstwie korzeniowej gleby. W pracy wykorzystano dane meteorologiczne Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej z lat 1971–2010 – dobowe sumy opadów z sześciu stacji (Borusowa, Igołomia, Książ Wielki, Miechów, Olewin i Sielec) oraz średnie dekadowe wartości temperatury powietrza, ciśnienia pary wodnej, prędkości wiatru i usłonecznienia ze stacji meteorologicznej Kraków-Balice. Niedobory wody obliczono metodą bilansowania zapasu wody użytecznej w warstwie korzeniowej gleby za pomocą metody Penmana–Monteitha (ewapotranspiracja wskaźnikowa) [ALLEN et al. 1998; ŁABĘDZKI et al. 2011; 2014]. Badania potwierdziły dużą zmienność warunków glebowych i pluwialnych w tym regionie oraz ich wpływ na niedobory wodne upraw polowych. Niedobory o prawdopodobieństwie przewyższenia 20% wynosiły w okresie wegetacji od 5 mm (na czarnoziemach – Phaeozems) do 190 mm (na rędzinach – Leptosols). Na glebach Wyżyny Małopolskiej o średnich zdolnościach do retencjonowania wody (110–160 mm) niedobory wodne wystąpiły nawet w latach przeciętnych pod względem ilości opadów (o prawdopodobieństwie 50%). W uprawie pszenicy ozimej na czarnoziemach, glebach brunatnych i madach na Wysoczyźnie Proszowickiej niedobory wody nie wystąpiły. Jednocześnie niedobory wody (o prawdopodobieństwie 20%) w uprawie ziemniaka późnego w okresie wegetacyjnym wynoszą od 106 mm (czarnoziemy) do 156 mm (rędziny).
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2016, 29; 11-22
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bieżąca ocena potrzeb i niedoborów wodnych roślin uprawnych z zastosowaniem automatycznego monitoringu meteorologicznego i modelowania matematycznego
Operational assessment of crop water requirements and deficits using automatic meteorological monitoring and mathematical modelling
Autorzy:
Kowalczyk, A.
Kuźniar, A.
Łabędzki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/239472.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
monitoring meteorologiczny
niedobory wodne
Płaskowyż Proszowicki
meteorological monitoring
crop water requirement
deficit
Proszowice Upland
Opis:
Prace badawcze nad zapotrzebowaniem na wodę roślin uprawnych i użytków zielonych i niedoborami wody są prowadzone w naszym kraju od wielu lat, jednak szczegółowe badania w tym zakresie na obszarze Wyżyny Małopolskiej były prowadzone sporadycznie. Celem pracy jest ocena dekadowego zapotrzebowania roślin uprawnych na wodę i jej niedoborów oraz ich zmienności w zależności od retencyjności wodnej gleb na Płaskowyżu Proszowickim, z zastosowaniem automatycznego monitoringu meteorologicznego. Wykorzystano dane obserwacyjne ze stacji meteorologicznej zlokalizowanej w Proszowicach/Opatkowicach. Zapotrzebowanie na wodę i jej niedobory określono dla pięciu gatunków roślin (buraka cukrowego, kapusty, kukurydzy na ziarno, pszenicy ozimej, ziemniaka późnego) oraz dla czterech rodzajów gleb występujących na Płaskowyżu Proszowickim, o zróżnicowanych zdolnościach retencyjnych. Zapotrzebowanie na wodę i jej niedobory obliczono za pomocą autorskiego modelu CROPBALANCE, wykorzystując dobo-we wartości mierzonych elementów meteorologicznych. Największe niedobory wody w 2013 r. stwierdzono w przypadku uprawy ziemniaka późnego. W przypadku wszystkich badanych roślin, z wyjątkiem pszenicy ozimej, największe niedobory wody wystąpiły na glebach lekkich. Badania potwierdziły dużą zmienność warunków glebowo-roślinnych w rejonie Płaskowyżu Proszowickiego oraz wykazały przydatność automatycznego monitoringu meteorologicznego i modelowania matematycznego do bieżącej oceny zapotrzebowania na wodę roślin uprawnych i jej niedoborów.
The objective of the paper was to assess the ten-day crop water requirements and water deficits of the plants and their variability, depending on the water retention capacity of soils in the Proszowice Upland. The automatic meteorological monitoring was applied and the observational data from the meteorological station located in Proszowice/Opatkowice were used. Research was conducted on the five plant species: sugar beet, cabbage, maize for grain, winter wheat, and late potato for the four types of soils present on the Proszowice Upland with different water storage capacities. The estimation of crop water requirements and deficits was made by applying the CROPBALANCE model, using the daily measured values of the meteorological elements. In the year under considerations the highest water shortages were found for late potato crops. For all the studied plants, with the exception of winter wheat, the largest water shortages occur on light soils. The study confirmed the high variability of the soil and vegetation cover in the Proszowice Upland and showed the usefulness of automatic meteorological monitoring and mathematical modelling for operational assessment of current water needs and deficits of crops.
Źródło:
Problemy Inżynierii Rolniczej; 2014, R. 22, nr 2, 2; 87-102
1231-0093
Pojawia się w:
Problemy Inżynierii Rolniczej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies