Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "neokantyzm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Nicolaia Hartmanna projekt syntezy dyskursu i intuicji
Autorzy:
Pietras, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705400.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
intuicja
myślenie
neokantyzm
fenomenologia
N. Hartmann
Opis:
W swojej filozofii Nicolai Hartmann stara się przezwyciężyć utrwalone za sprawą neokantyzmu i fenomenologii przekonanie o opozycyjności myślenia i naoczności. Dyskurs i intuicja w ujęciu Hartmanna nie są dwoma opozycyjnymi sposobami poznania, lecz raczej abstrakcyjnie wyróżnionymi, w rzeczywistym poznaniu zawsze współwystępującymi, a z logicznego punktu widzenia równoważnymi, momentami poznania. W ujęciu Hartmanna wszelkie poznanie jest syntezą naoczności i myślenia. Opisywane przez Kanta poznanie charakterystyczne dla przyrodoznawstwa jest syntezą naoczności empirycznej i myślenia. Podobnie poznaniu stricte filozoficznemu, którego sam Kant nie sproblematyzował, a które jest poznaniem czysto intelektualnym, także musi przysługiwać pewien typ naoczności. W tym przypadku naocznością uzupełniającą myślenie jest naoczność intelektualna.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 335-350
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kantowskie ugruntowanie podstaw filozofii Stefana Brzozowskiego. Krytyka problemu systematyczności
Neo-Kantian roots in Stanisław Brzozowski’s philosophy. Review of the problem of regularity
Autorzy:
Witkowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665083.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Stanisław Brzozowski
Kant
neokantyzm
krytyka
Neo-Kantianism
critique
Opis:
The article focuses on the presentation of Kantian sources in Stanisław Brzozowski’s philosophy, who was an outstanding philosopher, writer, and critic. Due to the value of his work, appreciated for over a hundred years by both domestic and foreign researchers, in the article, I emphasize the issue related to the proper conduct of the analysis of its activities. I also point out the most frequent errors that lead to interpretative contradictions within the philosophical reflection that Stanisław Brzozowski created.
Niniejszy artykuł koncentruje się na przedstawieniu kantowskich źródeł filozofii Stanisława Brzozowskiego, wybitnego filozofa, literata oraz krytyka. Ze wzgledu na wartość jego pracy, docenianej od ponad stu lat przez zarówno krajowych jak i zagranicznych badaczy, w artykule podkreślam kwestię związaną z właściwym prowadzeniem analizy jego działalności. Wskazuję również na najczęstrze błędy, które prowadzą do sprzeczności interpretacyjnych w ramach namysłu filozoficznego, jaki stworzył Stanisław Brzozowski.
Źródło:
Folia Philosophica; 2018, 39
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marburska filozofia krytyczna wobec psychologizmu
Marburg’s Critical Philosophy against the Problem of Psychologism
Autorzy:
Parszutowicz, Przemyslaw
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423144.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
epistemology
Marburg School
neokantianism
psychologism
epistemologia
szkoła marburska
neokantyzm
psychologizm
Opis:
The article discusses the position taken by the neokantian Marburg School against the epistemological claim of psychologism, which localized the ultimate source of knowledge and its proof of validity in psychological realm. Marburg School opposed strongly against psychologism to such an extent that 'antypsychologism' itself became one of the most prominent features of the 'Marburg School doctrine'. Antypsychologism served both as a negative point of reference for the transcendental method developed and practiced by the Marburg School, and as an exemplary determinant which distinguished that specific tradition from other neokantian schools. According to Cohen's, Natorp's and Cassirer's critique, psychologism conceived the whole problem of cognition in a very limited sense and reduced all the cognitive acts to the acts of consciousness; psychologism deemed it is necessary that all the cognitive acts have to be conscious, therefore treated consciousness as a necessary condition of all cognitive operations. Exponents of the Marburg School, most notably Ernst Cassirer, did not seek to get rid of psychology at any cost from the edifice of scientific knowledge, but simply to put is in its right place and to separate 'science of the contents' from the 'science of the forms' of knowledge. The latter was supposed to become a fundamental subject of interest for the critique of epistemology developed by the Marburg School as a strictly philosophical science. Its task was to deduce from any systematically developed domain of knowledge its logical structure and to show constitutive for the object of the given science pure cognitive functions, which are independent from the psycho-physiological constitution of the subject of cognition.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2011, 23; 44-52
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adam Wiegner wobec zagadnienia poznawczego w oświetleniu Leonarda Nelsona
Adam Wiegner in the Light of Leonard Nelson’s Problem of Knowledge
Autorzy:
Kubalica, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665229.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Adam Wiegner
Leonard Nelson
Teoria ppoznania
neokantyzm
theory on knowledge
Neo-Kantianism
Opis:
The subject of the article is the influence of the broadly understood NeoKantianism on the assimilating of Kantians ideas of critical philosophy (critical method) in Poland. I would like to present a philosophical and historical reflection on the dissertation of professor of University of Poznan Adam Wiegner (1889-1967), entitled Zagadnienie poznawcze w oświetleniu L. Nelsona (Problem of Knowledge in the Light of L. Nelson, 1925), in which he undertook a critical analysis of Nelson’s problem of impossibility of the theory of knowledge and possibilities of the metaphysics. The main aim of the article is to present the Neo-Kantians (as well as the Neo-Friesians) context of the above-mentioned Wiegners dissertation and to reflect on the reception of Nelson’s thoughts in Poznań. I would like to show that, contrary to the schematic simplification, Neo-Kantian thought had a significant influence on the shape of philosophy in Poland.
Przedmiotem artykułu jest wpływ szeroko rozumianego ruchu neokantowskiego na przyswojenie kantowskich idei filozofii krytycznej (metody krytycznej) w Polsce. Pragnę zaprezentować filozoficzno-historyczną refleksję nad rozprawą przedwojennego docenta i powojennego profesora Uniwersytetu w Poznaniu Adama Wiegnera (1889–1967) pod tytułem Zagadnienie poznawcze w oświetleniu L. Nelsona (1925), w której podjął on próbę krytycznej analizy Nelsonowskiego problemu niemożliwości teorii poznania oraz możliwości metafizyki. Głównym celem artykułu jest przedstawienie neokantowskiego (a także neofriesjańskiego) kontekstu wspomnianej rozprawy Wiegnera oraz podjęcie refleksji nad poznańskim wątkiem recepcji myśli Leonarda Nelsona w Polsce. Chciałbym wykazać, że wbrew schematycznym uproszczeniom myśl neokantowska miała istotny wpływ na kształt filozofii w Polsce.
Źródło:
Folia Philosophica; 2017, 38
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Debata Trendelenburg – Fischer. Problem obiektywności Kantowskich form zmysłowości
Autorzy:
Noras, Andrzej J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705410.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Immanuel Kant
estetyka transcendentalna
aprioryczne formy zmysłowości
Adolf Trendelenburg
Kuno Fischer
neokantyzm
Opis:
Artykuł jest historyczno-problemowym przedstawieniem sporu, jaki toczył się w latach 1840‒1872 pomiędzy Adolfem Trendelenburgiem a Kunonem Fischerem o rozumienie estetyki transcendentalnej Kanta. Zdaniem Trendelenburga, krytyka Hegla i zwolennika Arystotelesa, Kantowski dowód subiektywności czasu i przestrzeni zawiera lukę. Kant przeoczył bowiem jedną z trzech możliwości. Trendelenburg widzi odnośnie do form naoczności trzy możliwości: (1) czas i przestrzeń są jedynie obiektywne, (2) czas i przestrzeń są jedynie subiektywne, (3) czas i przestrzeń są obiektywne i subiektywne zarazem. Kant dowiódł jedynie, że formy naoczności mają charakter subiektywny, nie dowiódł jednak wcale, że nie występuje przypadek (3), czyli, że nie są one równocześnie także formami rzeczywistości, gdyż przeoczył tę trzecią możliwość. Kuno Fischer, zwolennik filozofii Hegla, nie zgadza się z Trendelenburgiem. Jego zdaniem, w Kantowskim dowodzie nie ma luki. Ciągnąca się całymi latami debata Trendelenburg-Fischer, przerwana dopiero z powodu śmierci Trendelenburga w 1872 roku, stała się przyczynkiem do dokonanej przez Hermana Cohena w pracy Kants Theorie der Erfahrung nowej interpretacji Kantowskiej teorii o aprioryczności, stanowiącej kamień węgielny neokantyzmu marburskiego.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 267-297
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aprioryzm I. Kanta a metoda transcendentalna oraz jej rozumienie i interpretacja w neokantyzmie szkoły marburskicj (H. Cohen, P. Natorp, R. Stammler)
I. Kant’s Apriorism Vs. Transcendental Method and its Understanding and Interpretation in the Marburg School’s Neo-Kantian Philosophy (II. Cohen, P. Natorp, R. Stammler)
Autorzy:
Pikuła, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38939158.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
metoda transcendentalna
neokantyzm
szkoła marburska
transcendental method
Neo-Kantianism
Marburg School
Opis:
The author of the present study is particularly interested in the a priori epistemology “shown” by the German philosopher, which is the heart of the transcendental method both for Kant and for the Marburg philosophers. In the context of Stammler’s philosophy of law it is essential first of all from the point of view of the structure of the a priori concept of law that presents the fundamental issue for the study of his formal philosophy of law.
Źródło:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL; 2009, 5, 1; 173-180
1896-6365
Pojawia się w:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ontologizm, czyli Siemiona Franka polemika z pokantowskim epistemologizmem
Ontologism – S. Frank’s Polemic with Post-Kantinian Epistemologism
Autorzy:
Obolevitch, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013335.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
S. Frank
I. Kant
neokantyzm
epistemologia
metafizyka
I
Kant
neo-Kantism
epistemology
metaphysics
Opis:
In this article I compare philosophical investigations of S. Frank and epistemology of Kant and neo-Kantians of Marburg school. In accordance with Kant’s conclusions, neo-Kantians claimed that an object of cognition is unknown (x) which is not “given” but “made” by a subject during the process of cognition. Whereas Frank, beginning with an analysis of judgment concluded that an object of cognition (unknown x) is Absolute or all-unity which really exists. Frank insisted that Absolute enables every cognition. Contrary to neo-Kantians, Frank stressed the primacy of being over cognition. These characteristics in Russian philosophy and was named by the term “ontologism.”
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 2; 67-79
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce krytycznej filozofii Immanuela Kanta i neokantyzmu Hermanna Cohena w refleksji Stanisława Leopolda Brzozowskiego
Immanuel Kant’s Critical Philosophy and Hermann Cohen’s Neo-Kantianism in Stanisław Leopold Brzozowski’s Reflection
Autorzy:
Musioł, Anna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665122.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
historia filozofii
krytycyzm
transcendentalizm
neokantyzm
Kant
Cohen
history of philosophy
criticism
transcendentalism
neo-Kantianism
Opis:
In the article, I want to describe the place of Immanuel Kant and Hermann Cohen’s Neo-Kantianism in the thought of Stanisław L. Brzozowski philosophy. So the critical image of philosophy is showing the project of Kant, so the concept of Cohen is - how Brzozowski thinks - with an expression of truly independent reflection. In the system of Cohen, author Legenda Młodej Polski…, a tendency to intellectual initiative free from positivist and modernist restrictions notices. How the history of philosophy is showing, both favored German classics of transcendental method, freedoms treat the criticism as a contemporary concept and innovative original thought. Meanwhile, for Brzozowski, criticism is an opportunity for including the philosophy of Kant into the form of the summons to the creative bravery, and it all at the same time is also Marburg doctrine, in accordance which is an existence missing apart from becoming eternal and ceaseless (eternal fieri).
W artykule dokonuję próby wskazania miejsca jakie w filozofii Stanisława L. Brzozowskiego zajmuje myśl Immanuela Kanta oraz neokantowski system Hermanna Cohena. O ile krytyczny obraz filozofii przedstawia, wedle polskiego myśliciela, projekt Kanta, o tyle koncepcja Cohena jest wyrazem w pełni samodzielnej i niezależnej refleksji. W systemie Cohena, autor Legendy Młodej Polski. Studiów o strukturze duszy kulturalnej, dostrzega skłonność do intelektualnej inicjatywy wolnej od pozytywistyczno-modernistycznych ograniczeń. Jak pokazuje historia filozofii, obydwaj wyróżnieni niemieccy klasycy metody transcendentalnej, traktują krytycyzm jako współczesną koncepcję wolności i odkrywczej, nieszablonowej myśli. Tymczasem dla Brzozowskiego krytycyzm jest sposobnością do ujęcia filozofii Kanta w formę wezwania do twórczego męstwa, a zarazem jest także marburskim postulatem, w myśl którego nie ma bytu poza wiecznym i nieustannym stawaniem się.
Źródło:
Folia Philosophica; 2018, 40
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojciech HANUSZKIEWICZ, Filozofia Hermanna Cohena w perspektywie sporu o jedność metody transcendentalnej
Autorzy:
Blandzi, Seweryn
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944069.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
Hermann Cohen
Paul Natorp
Ernst Cassirer
Franz Rosenzeig
neokantyzm
filozofia dialogu
metoda transcendentalna
metafizyka
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2011, 1, 2; 377-378
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co to znaczy być krytycznym realistą? Dwie różne odpowiedzi: Nicolai Hartmann i Richard Hӧnigswald
What Does It Mean to Be a Critical Realist? Two Different Answers: Nicolai Hartmann’s and Richard Hӧnigswald’s
Autorzy:
Alechnowicz-Skrzypek, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519193.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Nicolai Hartmann
Richard Hӧnigswald
neokantyzm
krytyczny realizm
neo-Kantianism
critical realism
Opis:
Celem artykułu jest porównanie ze sobą dwóch niespecyficznych neokantystów uznawanych za reprezentantów realizmu krytycznego. Nicolai Hartmann - jako zwolennik szkoły marburskiej - był najpierw idealistą, a następnie stał się krytycznym realistą. Richard Hӧnigswald - jako uczeń Aloisa Riehla - od początku zajmował stanowisko realizmu krytycznego. Istnieje wiele podobieństw w rozumieniu pojęcia realizmu przez Hartmanna i Hӧnigswalda. Można też wskazać na kilka różnic, które dotyczą przede wszystkim kwestii rzeczy samej w sobie. Najważniejszą z nich jest sposób, w jaki obaj rozwiązują problem danych empirycznych będących podstawą umysłowej reprezentacji przedmiotu. Ukazanie podejścia Hartmanna i Hӧnigswalda do tego problemu pozwala zrozumieć, dlaczego obaj uważani są za niespecyficznych neokantystów.
Iwona Alechnowicz-Skrzypek’s aim in this paper is to compare the two non-specific Neo Kantians, admittedly both representing critical realism. Nicolai Hartmann, a follower of the Marburg School, was an idealist before becoming a critical realist, while Richard Hӧnigswald, a student of Alois Riehl, held on to the position of critical realism from the beginning of his philosophical career. There are many similarities between Hartmann and Hӧnigswald in terms of their understanding of the concept of realism. There are also several differences, which mostly relate to how they addressed the question of the thing-in-itself. The most important difference concerns their solution of the problem of empirical data as a basis for the mental representation of objects. A comparison of Hartmann’s and Hӧnigswald’s approaches to this problem helps us to understand why both are considered non-specific neo-Kantians.
Źródło:
Folia Philosophica; 2022, 48; 1-13
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An existential conception of culture
Autorzy:
Bowler, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/430877.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
culture
values
science
existence
existentialism
neo-Kantianism
Heidegger Martin
kultura
wartości
nauka
istnienie
egzystencjalizm
neokantyzm
Opis:
This paper articulates an existential conception of culture using as an analogy the existential conception of science as formulated by Heidegger. As with the existential conception of science, the existential conception of culture corresponds to a mode of existence of Dasein. This distinguishes the existential conception of culture from other prevalent notions of culture that view culture as present-at-hand or ready-to-hand. However culture is not simply a mode of Dasein’s existence.It is a mode of existence that discloses that very mode of existence. More precisely, in culture Dasein discloses its very being by concretely working it out. Moreover, it is argued that the task of culture is to exist in such a way that one realizes values in an uncommon manner.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2013, 49, 4; 9-24
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mała ojczyzna i duża książka
A Small Homeland and a Large Book
Autorzy:
Noras, Andrzej J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520888.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Heinrich Rickert
neokantyzm
szkoła badeńska
teoria poznania
neo-Kantianism
Baden school
theory of cognition
Opis:
This text is an introduction to the philosophy of Heinrich Rickert. The introduction has three levels: biographical, bibliographical, and doxographic. The doxography involves examining Rickert’s views in the context of the achievements of Neo-Kantianism, the Baden school and contemporary philosophy. Noras discusses the main issues Rickert treated in his philosophy, which was occupied with the theory of cognition, the methodology of the humanities and natural sciences and the philosophy of the history of philosophy.
Źródło:
Folia Philosophica; 2022, 47; 1-24
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podmiotowość w neokantyzmie
Subjectivity in Neo-Kantianism
Autorzy:
Czarnocka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342326.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
neokantyzm
podmiot poznania
antypsychologizm
obiektywizm
fundamentalizm epistemologiczny
Neo-Kantianism
cognitive subject
the paradigm of consciousness
linguistic paradigm
Opis:
W tekście analizuję neokantowskie poglądy w kwestii podmiotowości poznawczej, skupiając uwagę na relewantnych konstrukcjach Heinricha Rickerta (podmiot wartościujący oraz podmiot epistemologiczny), Bruno Baucha (podmiot właściwy – principium), Hermanna Cohena (logiczny zastępnik wiążący zasady myślenia, metody i procedury poznawcze) oraz Paula Natorpa wykluczenie podmiotowości. Stosunek neokantystów do podmiotowości jest określany przez trzy ich główne metatezy: antypsychologizm, obiektywizm oraz fundamentalizm epistemologiczny. Pokazuję, że neokantyzm dokonał destrukcji kategorii podmiotowości, wypracował podstawy do filozofowania bez pojęcia podmiotu, zainicjował metafilozoficzną zmianę do paradygmatu lingwistycznego. Aktualizując koncepcję Kanta neokantyści doprowadzili do porzucenia jej podstaw – poprzez przyjęcie aksjomatu głoszącego, iż wiedzę obiektywną jest w stanie uzyskać tylko niesubiektywny podmiot.
The paper analyses Neo-Kantianism views on cognitive subjectivity: constructions by Heinrich Rickert (valuing subject and epistemological subject), by Bruno Bauch (proper subject – principium), by Hermann Cohen (a logical substitution linking rules of thinking, methods and cognitive procedures) and Paul Natorp’s exclusion of subjectivity. The Neo-Kantianism conceptions of subjectivity are determined by the Neo-Kantianism metatheses: anti-psychologism, objectivism, and epistemological fundamentalism. It is demonstrated that Neo-Kantianism elaborated a foundation to philosophize without the category of subject, and initiated the metaphilosophical transformation to the linguistic paradigm. The basis of this change holds that only the objective subject is able to acquire objective knowledge.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2015, 3; 119-139
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Axiology of Law – from General to Specific Philosophy of Law
Aksjologia prawa – od ogólnej filozofii do konkretnej filozofii prawa
Autorzy:
Zajadło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344093.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
axiology
philosophy of law
legal values
Gustav Radbruch
Neo-Kantianism
aksjologia
filozofia prawa
wartości prawne
neokantyzm
Opis:
An axiology as a theory of values takes an important place not only in general philosophy but in legal philosophy as well. Jurisprudence and law cannot ultimately be axiologically neutralised since the relationship between law and values is of a primary, eternal, necessary and immanent character. The author discusses this phenomenon on the example of Gustav Radbruch’s legal philosophy. In his opinion when one writes about Radbruch as a philosopher of law, one should make five very important reservations: firstly, Radbruch was a representative of Neo-Kantianism; secondly, it was not Neo-Kantianism ‘in general’, but a specific variant called Baden Neo-Kantianism (south-German, Heidelberg-based); thirdly, Radbruch was not a philosopher ‘in general’, as he was interested in Neo-Kantianism transplanted to the philosophy of law; fourthly, we may currently notice a great comeback of the philosophy of Kant (e.g. J. Habermas, J. Rawls, O. Höffe), but this phenomenon should be precisely distinguished from Neo-Kantianism as the temporally and spatially determined philosophical direction of the fin de siècle period; fifthly, if one can even speak of some kind of axiological turning point in the evolution of Radbruch’s philosophical views, it is 1933 rather than 1945.
Aksjologia jako teoria wartości zajmuje ważne miejsce nie tylko w filozofii ogólnej, lecz także w filozofii prawa. Prawoznawstwo i prawo nie mogą być ostatecznie neutralne aksjologicznie, gdyż związek między prawem a wartościami ma charakter pierwotny, wieczny, konieczny i immanentny. Autor omawia to zjawisko na przykładzie filozofii prawa Gustawa Radbrucha. Jego zdaniem, pisząc o Radbruchu jako filozofie prawa, należy poczynić pięć bardzo ważnych zastrzeżeń. Po pierwsze, Radbruch był przedstawicielem neokantyzmu. Po drugie, nie był to neokantyzm „w ogóle”, tylko specyficzny wariant zwany neokantyzmem badeńskim (południowoniemiecki, oparty na Heidelbergu). Po trzecie, Radbruch nie był filozofem „w ogóle”, gdyż interesował go neokantyzm przeszczepiony do filozofii prawa. Po czwarte, można obecnie zauważyć wielki powrót filozofii Kanta (np. J. Habermas, J. Rawls, O. Höffe), ale zjawisko to należy dokładnie odróżnić od neokantyzmu jako zdeterminowanego czasowo i przestrzennie kierunku filozoficznego okresu fin de siècle. Po piąte, jeśli w ogóle można mówić o jakimś przełomie aksjologicznym w ewolucji poglądów filozoficznych Radbrucha, to jest to raczej rok 1933 niż 1945.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 4; 191-217
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szerokie gościńce i zapomniane szlaki historii filozofii w badaniach filozoficznych Andrzeja J. Norasa
Broad Roads and Forgotten Trails of the History of Philosophy in the Philosophical Research of Andrzej J. Noras
Autorzy:
Alechnowicz-Skrzypek, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520884.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Andrzej J. Noras
historia filozofii
neokantyzm
postneokantyzm
myślenie krytyczne
history of philosophy
neo-Kantianism
post-neo-Kantianism
critical thinking
Opis:
W artykule podjęta została próba przyjrzenia się sposobowi, w jaki Andrzej J. Noras odnosił się do historii filozofii jako dyscypliny metafilozoficznej. W swoich pracach wielokrotnie podejmował problem znaczenia i wartości badań historyczno-filozoficznych. U podstaw stosunku Andrzeja J. Norasa do dyscypliny, w obrębie której się poruszał była postawa krytyczna, oznaczająca, by niczego nie pomijać, by badany przedmiot oświetlić z różnych perspektyw. W swoich badaniach podążał szlakami, które są rzadko uczęszczane przez historyków filozofii Dzięki temu udało mu się dokonać wielu interesujących ustaleń dotyczących głównego przedmiotu jego zainteresowań, jakim był neokantyzm. Wiele uwagi poświęcił także opisom sylwetek i dokonań filozofów mało znanych bądź po prostu zapomnianych. Zasługą Andrzeja J. Norasa jest to, że pozwolił im przemówić.
Iwona Alechnowicz-Skrzypek’s aim in this article is to present Andrzej J. Noras’s approach to the history of philosophy, which he regarded as a meta-philosophical discipline. In his publications, Noras repeatedly addressed the importance and value of historical-philosophical research. Noras’s specific understanding of history of philosophy was based on a critical attitude, according to which the researcher must make an effort not omit anything and to examine his subject from different perspectives. In his research, he followed paths rarely taken by historians of philosophy, which allowed him to make noteworthy findings in neo-Kantianism, his main area of interest. He also devoted ample attention to lives and achievements of philosophers who are either little known or even entirely forgotten. Professor Andrzej J. Noras takes credit for allowing them to speak to us again.
Źródło:
Folia Philosophica; 2022, 47; 1-10
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies