Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "nazwy miejscowości" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
Z zagadnień gramatyki onomastycznej
On the Questions of Onomastic Grammar
Autorzy:
Gałecki, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944746.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
gramatyka onomastyczna
nazwy miejscowości
fleksja
język polski
ukraiński
rosyjski
poprawność gramatyczna
kompetencja nauczycieli
onomastic grammar
names of places
flexion
Polish language
Ukrainian language
Russian language
grammatical correctness
teachers’ competence
Opis:
The two articles describe discuss some questions of the flexion of local names that are genetically adjectival and functionally nominal, either in Polish or, broadly, within the Slavonic languages. There are two models of flexion that are proper to such names. They result from the adjectival structure of formation and nominal function of names. Among average language users the variant inflectional forms give rise to question about their linguistic correctness. The examples of teachers’ incompetence with regard to onomastic grammar prove that they cannot general language users to understand such problems. The reasons for this state of affairs should be seen in the quality of education and unwillingness to self-education.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 6; 39-48
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z badań nad nazwami miejscowymi na pograniczu Puszczy Białej
From the research on local names on borderland of Puszcza Biała
Autorzy:
Samsonowicz, Henryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164617.pdf
Data publikacji:
2010-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Puszcza Biała
nazwy miejscowe
Długosiodło
miejscowości
osadnictwo
name of locality
towns
villages
colonisation
Opis:
Artykuł dotyczy nazw miejscowych, używanych na pograniczu Puszczy Białej, a konkretnie znajdujących się na obszarze dzisiejszej gminy Długosiodło. Autor analizuje ponad 50 nazw miejscowości, które dzieli na okresy chronologiczne według czasu, kiedy powstały, oraz według pochodzenia (np. od szaty roślinnej, nazwisk mieszkańców czy też warsztatów rzemieślniczych). Zestawienie nazw stanowi interesującą informację dotyczącą ich pochodzenia, przy czym, jak to w konkluzji swego artykułu stwierdza Autor, w pierwszym okresie występują przede wszystkim nazwy wywodzące się od działalności człowieka, w drugim głównie od warunków biologicznych, a w dobie nowożytnej nazwy odosobowe, związane z jednostkami, grupami rodowymi, prawnymi bądź zawodowymi. Publikacja zawiera interesujące, nowe informacje dotyczące omawianego obszaru, ale niejednokrotnie mogące odnosić się do innych terenów.
The article concerns names of localities (towns and villages) along the edge of Puszcza Biała (Biała Wood), and specifically within the territory of present Długosiodło Commune. The Author analyses over 50 names of places categorised according to period of their founding, as well as the origin of names (e.g. local vegetation, inhabitants or craftsmanship). The names convey interesting information on their origin. As the Author states in the conclusion, in period I mainly names derived from human activities were given, in period II, names related to biological conditions predominated, while in the modern times, names were created in connection with individuals, national, legal or professional groups. The work comprises interesting new data on the studied area and sharp observations that may also apply to other areas in Poland.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2010, Zeszyt, XXIV; 9-18
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne polskie nazwy ulic motywowane toponimami przejściowymi
Contemporary Polish street names motivated by transitional toponyms
Autorzy:
Walkowiak, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992259.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwy ulic
plateonimy
nazwy przejściowe
Ziemie Odzyskane
Komisja Ustalania Nazw Miejscowości
Polish street names
hodonyms
transitional place names
Recovered Territories
Commission for the Determination of Place Names
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie i omówienie współczesnych plateonimów (nazw ulic) motywowanych powojennymi nazwami przejściowymi (przedkomisyjnymi) na tzw. Ziemiach Odzyskanych. Nazwy te były często wynikiem spontanicznych aktów kreacji dokonywanych przez pierwszych osadników i z reguły funkcjonowały oficjalnie jedynie przez krótki czas (choć ich nieformalny żywot bywał dłuższy), ustępując nazwom ustalonym przez Komisję Ustalania Nazw Miejscowości przy Ministerstwie Administracji Publicznej (KUNM). Jednak do dziś nie znikły niektóre motywowane nimi plateonimy, stając się w ten sposób nieoczywistymi pamiątkami pierwszych lat po wojnie. W ekscerpcji wspomnianych plateonimów pomocne były rozmaite opracowania naukowe zawierające spisy nazw przejściowych; istnienie potencjalnie motywowanych nimi nazw ulic weryfikowano następnie indywidualnie w bazie TERYT. Ponadto sprawdzano lokalizację danej ulicy na mapie, jako że kierunkowy charakter ulicy bądź jej przynależność do gniazda nazewniczego motywowanego nazwami miejscowości na Ziemiach Odzyskanych stanowił dodatkowy argument przemawiający za włączeniem nazwy do analizowanego zbioru. Ogółem udało się odnaleźć 85 współcześnie używanych nazw ulic motywowanych toponimami przedkomisyjnymi i zdokumentować w artykule ich genezę. Ponad połowa z nich zlokalizowana jest na Dolnym Śląsku, głównie we Wrocławiu. Ustalono również, że poza obszarem Ziem Odzyskanych poszukiwane plateonimy występują jedynie sporadycznie.
The aim of the article is to present and discuss contemporary street names motivated by transitional (pre-commission) names of places in the so-called Recovered Territories (Ziemie Odzyskane) in Poland. The latter names were often created spontaneously directly after the Second World War by the first settlers to the area, typically existed for a short time only, and usually in a few years gave way to the names finally approved by the Commission for the Determination of Place Names (KUNM). However, not all the hodonyms created from such transitional placenames in the first post-war years have been changed to this day. Thus, these hodonyms constitute a non-obvious relic of spontaneous post-war place naming.
Źródło:
Onomastica; 2021, 65, 1; 307-325
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wkład współczesnej mniejszości niemieckiej w pielęgnowanie i rozwój górnośląskiego dziedzictwa kulturowego – wybrane zagadnienia
The contribution of the contemporary German minority in care and development of the Upper Silesian cultural heritage – selected issues
Autorzy:
Popieliński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497073.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
Górnośląskie dziedzictwo kulturowe
niemieckie dziedzictwo kulturowe
mniejszość niemiecka w Polsce
Górny Śląsk
Ślązacy
śląskość
gwara śląska
szkolnictwo dla mniejszości niemieckiej
polsko‑niemieckie dwujęzyczne nazwy miejscowości
Upper Silesian cultural heritage
German cultural heritage
German minority in Poland
Upper Silesia
Silesians
Silesianess
Silesian language
education for the German minority
(polish‑german) bilingual names of built‑up areas
Opis:
W artykule autor przedstawia wkład współczesnej mniejszości niemieckiej w pielęgnowanie i rozwój górnośląskiego dziedzictwa kulturowego na wybranych przykładach. Wpierw przedstawia on czytelnikowi specyfikę Górnego Śląska oraz ich rodzimych mieszkańców, a następnie wyjaśnia, w jaki sposób mniejszość niemiecka przyczynia się do pielęgnowania i rozwoju górnośląskiego dziedzictwa kulturowego. Autor skupia się przede wszystkim na kwestiach niematerialnego dziedzictwa kulturowego mniejszości niemieckiej z Górnego Śląska. Szczególnie na kwestiach szeroko pojętej działalności (społeczno‑kulturalnej i politycznej), tożsamości czy języka (komunikacja interpersonalna, edukacja). Wymienione zagadnienia należą do jednych z najważniejszych elementów omawianego dziedzictwa kulturowego.
In the article, the author presents contribution of the German minority in care and development of the Upper Silesian cultural heritage on the selected examples. First he shows reader the specific of Upper Silesia and its indigenous peoples, and then he explains, how the German minority contributes to care and development of the Upper Silesian cultural heritage. First of all the author concentrates on the intangible cultural heritage issues of the German minority from Upper Silesia. Particularly on the issues in the broadly understood activity (social, cultural and political), identity or language (verbal communication, education). These issues are one of the most important elements of this Upper Silesia cultural heritage.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2019, 1(19); 137-152
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tzw. akcja UN-owska (1954?–1970?) – projekt, przebieg, efekty, próba oceny
The Campain to Gather Terrain Names in Poland (1954?–1970?). The Project, Realization, Effects, and its Attempt at Evaluation
Autorzy:
Babik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597906.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
mikrotoponimia polska
„Urzędowe nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych”
Polish microtoponymy
“Official names of localities and physiographical objects”
Opis:
Polish microtoponyms, as they were used in the middle 20th century, are known today mainly thanks to a field names-gathering action probably initiated in 1954 and finished as late as in 1970, carried out by Polish linguists from Krakow, Warsaw, Łódź, Wrocław, Toruń, Lublin and Poznań. The present paper tries to reconstruct its process and the fate of the collected materials, which served as the basis for the incomplete series “Official names of localities and physiographical objects” published in 142 county fascicles between 1963 and 1975. While part of them have been saved and are being published on a digital platform, a lot of information has been irretrievably lost due to the carelessness of its depositaries.
Źródło:
Onomastica; 2019, 63; 291-313
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Toponimy ziemi halickiej w nowej interpretacji
Autorzy:
Czapla, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607820.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Halych region
names of places
toponym
ziemia halicka
nazwy miejscowości
toponim
Opis:
The subject of the article is a semantic and structural analysis of 10 selected toponyms of the Halych region (out of 1,224), whose origin is more or less puzzling. The names of places in the historical Halych region (currently in Ukraine, within the Ivano-Frankivsk and Tarnopol Oblasts) have not been given attention in monographs before. Some of them were listed by Stefan Hrabec, Mykhail Hudaš, Jan Zaleski and Edward Klisiewicz, Miroslav Haborak, Vasil Âacìj, Vira Kotovič and Dmitro Bučko. The comprehensive presentation of the local units of the Ruthenian lands of the Republic of Poland, including the Halych region, became the subject of research by Teresa Pluskota. Onyms analysed in the article by the mentioned authors were willingly classified as unclear names – Rydoduby, unclear or separate from anthroponyms without dictionary confirmations – Holhocze, Kluwińce, Tłumacz, or only as separate names from anthroponyms without dictionary confirmations – Jarhorów, Niewoczyn, Rukomysz, Utoropy, or as personal names with recorded uses – Kłubowce, Łokutki. The article is an attempt to clarify the aforementioned vague names and to de-anthroponymize the others, for which a credible physiographic or cultural etymology can be proposed.
Przedmiotem artykułu jest analiza semantyczna i strukturalna 10 wybranych toponimów ziemi halickiej (spośród 1224), których pochodzenie jest w mniejszym lub większym stopniu zagadkowe. Nazwy miejscowości historycznej ziemi halickiej (obecnie na terenie Ukrainy w obrębie województw iwanofrankowskiego oraz tarnopolskiego) nie miały wcześniej monograficznego opracowania. Niektóre z nich znalazły się w opracowaniach Stefana Hrabca, Mychajła Hudaša, Jana Zaleskiego oraz Edwarda Klisiewicza, Мyroslawa Haboraka, Wasyla Âacìja, Wiry Kotowycz i Dmytra Bučko. Całościowe ujęcie jednostek miejscowych ziem ruskich Rzeczypospolitej (w tym też ziemi halickiej) stało się przedmiotem badań Teresy Pluskoty. Analizowane w artykule  jednostki przez wymienionych autorów chętnie klasyfikowano jako nazwy niejasne – Rydoduby, niejasne lub odosobowe od antroponimów bez słownikowych potwierdzeń – Hołhocze, Kluwińce, Tłumacz, bądź jedynie jako nazwy odosobowe od antroponimów bez słownikowych potwierdzeń – Jarhorów, Niewoczyn, Rukomysz, Utoropy, lub jako nazwy osobowe z odnotowanymi użyciami – Kłubowce, Łokutki. Artykuł przynosi próbę objaśnienia wymienionych nazw niejasnych oraz odantroponimizowania pozostałych, dla których można zaproponować wiarygodną etymologię fizjograficzną lub kulturową.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2019, 37, 2
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Syntactic Patterns of English and Polish Fixed Phrases with Proper Names
Struktury składniowe w angielskich i polskich związkach frazeologicznych z nazwami własnymi
Autorzy:
Dąbrowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882893.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zwroty frazeologiczne
osobowe nazwy własne
nazwy miejscowości
etymologia
struktury składniowe
phraseological fixed phrases
personal names
place names
etymology
syntactic patterns
Opis:
Przedmiotem artykułu jest analiza angielskich i polskich związków frazeologicznych, które zawierają nazwy osobowe i nazwy geograficzne miejsca. Przedstawienie definicji nazw własnych w odróżnieniu od rzeczowników pospolitych było wyjściowym etapem studium, a zaprezentowana definicja robocza związków frazeologicznych według Gläsera stanowiła punkt odniesienia do niniejszych badań. Na podstawie danych ze słowników angielskich oraz polskich, opierając się na korpusach językowych, przeanalizowano związki frazeologiczne, jeśli tylko zawierały w swojej strukturze nazwy osobowe lub miejsca, z wykluczeniem przysłów. Materiał poddano wieloaspektowej analizie ze względu na występujące struktury składniowe badanych jednostek frazeologicznych oraz etymologię i znaczenie nazw własnych występujących we frazach. Wyróżniono, zarówno we frazeologizmach angielskich, jak i polskich, pięć wzorów syntaktycznych: (1) wyrażenia rzeczownikowe, (2) zwroty czasownikowe, (3) wyrażenia przyimkowe, (4) zdania główne i podrzędne, (5) porównania. Związki frazeologiczne poddane zestawieniu wywodziły się z różnorodnych źródeł: jedne miały korzenie biblijne, inne literackie lub/i mitologiczne, kulturowe czy/oraz historyczne. Ponadto w świetle przeanalizowanych danych zaobserwowano przewagę nazw osobowych nad nazwami miejscowymi, oraz wyrażeń rzeczownikowych nad innymi strukturami składniowymi. Najczęściej frazeologizmy z nazwami własnymi pochodzą ze źródeł biblijnych i mitologicznych, a najmniej popularne są wyrażenia o tle historycznym i literackim, gdyż te aspekty określają specyfikę typową dla danego kraju, nie zawsze rozumianą dla innych kultur. Istniejące we frazeologizmach konotacje biblijne, mitologiczne, literackie, kulturowe czy historyczne przeżywały swoje natężenie znaczeniowe w danej przestrzeni czasowej, niemniej jednak, prawie we wszystkich wypadkach, odniesienia te są nadal aktualne i rozumiane przez ogół społeczeństwa.
This paper focuses on English and Polish fixed phrases involving personal and place names. First, the definition of a name and the distinction between proper and common nouns or proprial lemmas and proper names are provided, following a short overview of theories that constitute the basis for any discussion related to proper names. Next, subcategories and sources of names, together with their linguistic characteristics are presented, followed by the working definition of phraseological fixed units. Afterwards, the study is undertaken of personal and place names in fixed phraseological units, surveying a broad list of English and Polish fixed entities that are classified according to five syntactic patterns: phrases with (1) NPs, (2) VPs, (3) PPs, (4) clauses, and (5) similes. Additionally, the biblical, literary, classical, cultural and historical origins of these expressions are pointed out. Finally, in the light of the examined data, the predominance of personal over place names is noticeable, while the items with NPs constitute the vast majority of the phraseological units. Investigating corpus and dictionary evidence, fixed elements typical either of English or only of Polish, or those common to both English and Polish are listed. The most frequent are the units from biblical and mythological sources, while the least popular are the expressions with historical and literary background, as these aspects are unique for each country. With regard to the meaning of the fixed phrases containing proper personal and place names, the data reveal that the units do convey information, recall connotations that arose some time ago in relation to the biblical, mythological, literary, cultural, and historical background, and are still relevant today.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 53-88
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słownik historyczno-geograficzny wójtostwa grabińskiego i okręgu rybickiego szkarpawskiego komturstwa malborskiego w średniowieczu
Słownik historyczno-geograficzny wójtostwa grabińskiego i okręgu rybickiego szkarpawskiego
Autorzy:
Grzegorz, Maksymilian (1935- ).
Współwytwórcy:
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego (Bydgoszcz). Wydawnictwo. Wydawca
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego
Tematy:
Nazwy miejscowe
Toponomastyka
Słownik
Spis miejscowości
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Problem odprzezwiskowych (obraźliwo-humorystycznych) nazw miejscowości na Mazurach
The problem of abusive (offensive and humorous) names of places in Masuria
Autorzy:
Białuński, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2049836.pdf
Data publikacji:
2021-12-24
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Mazury
nazwy miejscowości
onomastyka
Masuria
place names
onomastics
Opis:
Analizą objęto dwadzieścia dwie nazwy, które miały brzmienie wskazujące na pochodzenie od przezwiska obraźliwo-humorystycznego. Z tego sześć nazw (Bździele, Dupki pow. piski, Oszczywilki, Pierdzielewo, Pistki, Zasraje) rzeczywiście uznano za prawdopodobnie pochodzące od tego typu określeń. Kolejne dwie nazwy (Dupki pow. gołdapski, Osranki) być może również były takiego pochodzenia, choć istnieją też wskazówki przeciwne, które należy jeszcze sprawdzić w dodatkowych badaniach. Można natomiast wykluczyć takie pochodzenie nazw pozostałych czternastu miejscowości (Dopki, Jodupie Wielkie, Małe i Średnie, Kurwią, Kurwik, Pupy i pochodne, Szczybały Giżyckie i Orłowskie, Usranki, Zakałcze). Należy jednak zauważyć, że pierwotne obce brzmienie (pruskie lub litewskie) niektórych tych nazw (Jodupie, Kurwią, Kurwik, Pupy, Usranki) były podstawą do późniejszych skojarzeń z polskimi określeniami obraźliwo- humorystycznymi. Tak też je rozumiała ludność mazurska (przykład Usranek) i późniejsza ludność napływowa po 1945 r. Faktyczne nazwy odprzezwiskowe obraźliwo-humorystyczne i im podobne stanowią więc zaledwie niewielki ułamek wszystkich nazw miejscowości, ale w sposób oryginalny oddają zróżnicowany charakter onomastyki dawnych Mazur.
The analysis covered twenty-two names that included words pointing to their origin in an offensive- humorous nickname. Of these, six names (Bździele, Dupki, Piski district, Oszczywilki, Pierdzielewo, Pistki, Zasraje) probably derived from this type of designation. The next two names (Dupki, Gołdap district, Osranki) may also have had a similar origin, although there are also indications to the contrary, which still need to be researched further. However, such a derivation of the names of the remaining fourteen localities (Dopki, Jodupie Wielkie, Małe and Średnie, Kurwią, Kurwik, Pupy and derivatives, Szczybały Giżyckie and Orłowskie, Usranki, Zakałcze) can be excluded. It should be noted, however, that the original foreign wording (Prussian or Lithuanian) of some of these names (Jodupie, Kurwią, Kurwik, Pupy, Usranki) were the basis for later associations with Polish offensive-humorous terms. This is also how the Masurian population understood them (e.g. Usranki) as well as the later immigrant population after 1945. The actual number of offensive-humorous and similar names therefore only make small fraction of all place names, but they reflect in an original way the diverse character of old Masuria’s onomastics.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 315; 47-55
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prace Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych przy MSWiA
Work of the Commission on Names of Localities and Physiographic Objects of the Ministry of Internal Affairs and Administration
Autorzy:
Czopek-Kopciuch, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/130418.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych
nazwy urzędowe
standaryzacja
kodyfikacja
onomastyka
Commission on Names of Localities and Physiographic Objects
official name
standarisation
codification
onomastics
Opis:
W języku polskim, tak jak w innych językach, nazwa miejscowa przede wszystkim identyfikuje wsie i miasta. By odgrywać rolę „identyfikatorów” nazwy muszą być stabilne i zgodne z systemem onimicznym danego języka. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. trzeba było ustalić wspólne i oparte na jednolitych zasadach nazewnictwo geograficzne pochodzące z trzech zaborów. Polskie nazwy miejscowe musiały sprawnie funkcjonować w pracy poczty, komunikacji, administracji, sądownictwa itp. być poprawne językowo w brzmieniu, pisowni, odmianie i budowie. Powołano wówczas do życia Komisję Ustalania Nazw Miejscowości. W 1946 r. powołano nową Komisję Ustalania Nazw Miejscowości przy Ministerstwie Administracji Publicznej, która działa do dziś jako ciało doradcze Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji pod nazwą: Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych. Działa ona na mocy ustawy o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych z 2003 r. Przewodniczącym Komisji jest zawsze onomasta. Zadaniem KNMiOF jest standaryzacja i propozycje kodyfikacji nazw miejscowych i innych nazw geograficznych, akceptowanie nowych nazw, sprawdzanie ich poprawności językowej i zgodności z systemem onimicznym. Przez administrację i w obiegu publicznym nazwy miejscowe muszą być używane w ich postaci urzędowej. Obserwuje się nowe tendencje w budowie nazw i w motywacjach zmian nazw. Są to: motywacje historyczne, prestiżowe, uczucie ośmieszenia, dążenie do zachowania cech lokalnej wymowy, administracyjne. Najczęściej spotykane są wnioski o motywacjach administracyjnych często wywołane doraźnymi potrzebami lokalnych władz i mieszkańców. Od 2005 r. Komisja ma też zadanie opiniowania dodatkowych nazw w języku mniejszości narodowych i etnicznych.
In Polish, as in any other language, the place names inform about place, direction, identify villages and towns. To play the role of the “identificators” they have to be stable and synchronised with the place name’s system of the land. After the first world war there was the need to standarize and to codify the names of three regions which were under three different administrations (Russian, Austrian and German) so the names could serve the policy of the land, work of the administration, post, railway and other. The foreign names have to be changed or adapted to the Polish language. The government called a special Committee of Place names and other topographic objects. In 1946, a new Commission Establishing Names of Localities in the Ministry of Public Administration, which operates today as an advisory body to the Minister of Internal Affairs and Administration under the name: Commission on Names of Places and Physiographical Objects. It operates on the basis of Act on Proper Names (which decides that an onomastician is a head of the Committee). Its task is to standarize and codify the place names, to accept the new names, to check if they are correct of the point of view of system of Polish place names, Polish orthography and the norm of the language. In administration and other legal use the place names have to be used in standarized and codified forms. There are some trends in the construction of names and name changes motivations. These are: the historical motivations, prestige, the feeling of ridicule, the desire to preserve the characteristics of the local pronunciation, administrative. The most common are requests for administrative motivations often caused by ad hoc needs of the local authorities and residents. The Committee since 2005 have a new task to settle the names in the minority languages. The work of this Committee serve the functioning Poland as a land, the administration, communication of all types, they are works for the common good.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2012, 23; 71-79
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O „świętych słowach” zakrzepłych w nazwach polskich miejscowości. Uwag o motywach religijnych w etymologiach ludowych ciąg dalszy
About ”sacred words” ingrained in the names of Polish cities and towns. The continuation of comments on the religious motives in the folk etymologies
Autorzy:
Rogowska-Cybulska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/626750.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
the folk etymologies
names of cities and towns
statements
religious problems
compare
scientific etymologies
etymologie ludowe
nazwy miejscowości
stwierdzenia
tematy religijne
porównywać
etymologia naukowa
Opis:
The article presents the folk etymologies of names of cities and towns, which are founded on statements connected with religious problems. In article are discussed the following names: Puck, Siewierz, Wizna, Warszawa, Grajewo, Białaszewo, Komosewo, Sulewo, Łosewo, Bożejewo, Niepruszewo, Dopijewo, Konaszewo, Karasiewo, Radziejów, Kroczewo, Złotopolce, Niepiekła, Domaniewice, Świniogóra, Dobranowice and Staniątki. The author juxtaposes all the folk etymologies of these names and compares them structurally and semantically with their scientific etymologies.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2013, 8, 2; 7-19
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieco o prawidłowym zapisie nazw ukraińskich na polskich mapach drogowych
Something about the correct entry of the Ukrainian names on the polish road maps
Autorzy:
Gudz, I.
Protcyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/129569.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Stowarzyszenie Geodetów Polskich
Tematy:
road map
hydronyms
names of settlements
correct entry of names
mapa drogowa
hydronimy
nazwy miejscowości
poprawność nazw
Opis:
Wykorzystując trzy polskie mapy drogowe i jedną mapą turystyczną, wydanych w Polsce w latach 1972-1999, wykonane było doświadczenie, co do zapisu ukraińskich nazw miejscowości oraz niektórych hydronimów na tych mapach. Ustalono, że tylko na mapie 1999 r. wyd. większość tych nazw zapisane są prawidłowo, z zastosowaniem fonetycznej formy transkrypcji.
The entry of some Ukrainian names of settlements and elements of hydrography were analyzed on examples of four road and tourist maps published in 1972-1999 years. As it turned out, only on the map of 1999 considerable number of Ukrainian names was correctly giving with using phonetic form of its transcription.
Źródło:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2001, 11; 5-63-5-64
2083-2214
2391-9477
Pojawia się w:
Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy obiektów topograficznych w osadach jako jednostka białoruskiej terminologii toponimicznej: kwestie podziału i integracji
Autorzy:
Mezenko, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607808.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
vikonym
inter-settlement names
urbanonym
hortensionym
wikonim
nazwy obiektów w obrębie miejscowości
urbanonim
hortensionim
wiconim, konlokatyanonim, wewnątrz-osаdnikowa nominacja, toponim, urbanonim, chortensionim
vikonym, conclocatianonym, toponym, in-settlement nomination, urbanonym, hortensionym
Opis:
The article discusses the types of onymic units – urbanonyms, vikonyms, hortensionyms, which, being used in naming of topographical features within the boundaries of settlements, have yet to be terminologically standardized; it is stressed that concrete implementation of these types of onym is characterized by a number of special features which are detected at different language levels. It is suggested to view the listed types of names of topographic objects within settlements as stand-alone categories of inter-settlement names representing the sector of conlocatyanonyms. It is concluded that the modern Belarusian intra-settlement terminology requires further theoretical comprehension and lexicographic processing.
W artykule omówiono różne typy jednostek onimicznych – urbanonimy, wikonimy, hortensionimy – używane w nazewnictwie obiektów topograficznych znajdujących się w granicach miejscowości. Konkretna realizacja tych typów onimów charakteryzuje się szeregiem cech, które funkcjonują na różnych poziomach językowych. Wymienione typy nazw obiektów topograficznych w obrębie miejscowości należy traktować jako samodzielne kategorie nazw, stanowiących kategorię konlokatyanonimów. Współczesna białoruska terminologia dotycząca obiektów wewnątrz miejscowości wymaga dalszego opracowania teoretycznego i leksykograficznego.
W artykule omówiono rodzaje jednostek onimicznych, które są wykorzystywane dla nazw obiektów topograficznych i w obrębie wsi jeszcze terminologicznie nie są znormalizowanе: urbanonimy, wikonimy, hartensionimy. Podkreśla się, że konkretna realizacja tych rodzajów onimów charakteryzuje się szeregiem cech, które przejawiają się na różnych poziomach językowych. Proponuje się wymienionе rodzaje nazw topograficznych w granicach osiedli rozpatrywać jak autonomiczne kategorie nazw zaludnionego punktu, które reprezentują sektor kanlakatyonimów. Wynika z tego wniosek, że współczesna białoruska terminologia opisująca nazwy w obrębie wsi potrzebuje dalszej teoretycznej interpretacji i leksykograficznej obróbki.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2019, 37, 1
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na marginesie słowotwórstwa przymiotników od nazw miejscowości w języku polskim
Remarks on the formation of adjectives derived from place names in the Polish language
Autorzy:
KOWALIK, KRYSTYNA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971845.pdf
Data publikacji:
2017-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
toponimia
nazwy miejscowości
słowotwórstwo
przymiotniki
toponymy
place names
name formation
adjectives
Opis:
This paper is devoted to the formation of adjectives from the names of Polish towns. The object of interest is mainly peripheral phenomena, such as the scope of the use of the suffix -ski as a basic formant (Kraków — krakowski), secondary suffixes (-owski, -ański, -eński, -iński/-yński: Kutno — kutnowski, Pajęczno — pajęczański, Gniezno — gnieźnieński, Chełmno — chełmiński, Opoczno — opoczyński, and rarely: Iłża — iłżecki, Jaworzno – jaworznicki), as well as numerous adaptation phenomena of a morphological base in the process of derivation (consonant and vowel alterations, disintegration and stem simplification), and hence the functioning of doublets, or even triplets in adjective formation. The basis of analysis was the material included in “Słownik nazw miejscowości i mieszkańców z odmianą i poradami językowymi” by Marek Łaziński (2007), compared with the data from “Słownik nazw własnych” by Jan Grzenia (1998, 2002), “Słownik nazw osobowych i miejscowych” by Daniela Podlawska and Magdalena Świątek-Brzezińska (2008), “Słownik etymologiczny miast i gmin PRL ” by Stanisław Rospond (1984) and “Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN” by Andrzej Markowski (2004). Due to nonsubstantive limitations, there are only infrequent references to the data included in “Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany” (1999–2016). Despite straightforward rules concerning the formation of adjectives from place names, ensuring the distinction of this category, quite broad peripheries can be observed, where the shape of the derivative is determined by a range of nonlinguistic factors, such as: geographical conditions (and thus potential dialect influence), chronological factors, the frequency of names, and even arbitrary decisions of linguists.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/2; 105-116
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies