Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "nawrócenie." wg kryterium: Temat


Tytuł:
Metanoia i pójście za Jezusem w orędziu ewangelicznym
Autorzy:
Langkammer, Hugolin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1177965.pdf
Data publikacji:
1996
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
nawrócenie
naśladowanie Jezusa
conversion
imitation of Jesus
Opis:
Der vorliegende Artikel zeigt auf der Grundlage der sehr genau durchgeführten Analyse von Mk 1, 15 die theologische Bedeutung des Begriffs metánoia und der Formulierung „Nachfolge Jesu”. Da beide mit dem von Jesus verkündigten Anbruch des Reiches Gottes in engem Zusammenhang stehen, hat es sich als notwendig erwiesen, die wesentlichen Bestandteile der Lehre Jesu über sie vorzustellen. Im Rahmen der „Nachfolge Jesu” wurden zunächst die eine solche Tatsache ermöglichenden Bedingungen besprochen und danach der Weg, wie man Jesus nachfolgen soll, nachgezeichnet, so wie die Evangelien ihn präsentieren. Den Artikel beschließen Reflexionen über die bleibende Aktualität dieses Rufes Jesu.
Źródło:
The Biblical Annals; 1996, 43, 1; 111-125
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nawrócenie i pokuta w księdze Apokalipsy św. Jana
Autorzy:
Rubinkiewicz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1177971.pdf
Data publikacji:
1996
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
nawrócenie
pokuta
Apokalipsa św. Jana
conversion
penance
Revelation
Opis:
Der Verfasser des Artikels analysiert diejenigen Texte der Johannes-Offenbarung, die von Umkehr und Buße handeln. Die meisten von ihnen (12) finden sich in den Sendschreiben an die sieben Gemeinden (Offb 2-3), während es im apokalyptischen Teil des Werkes weniger sind (nur vier). Im Ergebnis der durchgeführten Analysen zeigt der Verfasser, daß Christus keine moralischen Forderungen an den Menschen stellt, die seine Kräfte überschreiten. Ein Beweis dafür sind die Gemeinden in Smyrna und Philadelphia, die ausschließlich gelobt werden. Die größte Gefahr für den Christen ist die Verletzung der Reinheit des Glaubens, die andere Vergehen nach sich zieht. Nur Gott kennt das Maß der von den einzelnen Menschen und Gemeinschaften geforderten Vollkommenheit, und deshalb darf man nicht aufhören, die eigenen Taten zu vervollkommnen. Eine große Gefahr für die Gemeinde stellt die vorgetäuschte Heiligkeit dar, der die erste Liebe verlorengegangen ist (Ephesus, Laodizea, Sardes). Buße und Umkehr haben solidarischen Charakter, d.h. wenn einzelne Gemeindeglieder sich falsch verhalten haben, muß die gesamte Ortskirche Buße tun und umkehren.
Źródło:
The Biblical Annals; 1996, 43, 1; 149-160
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Nawrócenie św. Pawła" z Muzeum Zamoyskich w Kozłówce domniemanym dziełem Michaela Willmanna
The Conversion of St. Paul from the Zamoyski Museum in Kozłówka — a Work Attributed to Michael Willmann
Autorzy:
Nawrocka-Teodorczyk, Marya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537203.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
„Nawrócenie św. Pawła”
Muzeum Zamoyskich w Kozłówce
Kozłówka
dzieło Michaela Willmanna
Michael Willmann
konserwacja obrazu sztalugowego
malarstwo epoki baroku
„śląski Rubens”
Pentimenti
zabieg dublażu
dublaż
Opis:
The conservation of the Baroque oil painting on canvas was conducted as a diploma work. The author attempted to attribute the painting of unknown origin and carried out its conservation, which involved the elimination of considerable deformations of the canvas, a two-stage doubling system, complicated cleaning of the heavily darkenedd surface, the removal of repainting and a reconstruction of missing fragments upon the basis of a discovered analogy in an engraving by Bolswert and paintings by Willmann. A comparative analysis of the style and the outcome of an examination of the chemical pigments and bindings indicate with a large dose probability the authorship of M ichael Willmann — the “Silesian Rubens”.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2001, 2; 157-169
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Praktyka pokutna w Starym Testamencie
Penitential Practice in the Old Testament
Autorzy:
Jankowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/496641.pdf
Data publikacji:
2007-06-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
grzech
pokuta
nawrócenie
ofiary
wychowanie do prawdy
wiara
historia przeżycia religijnego
oczyszczenie
pojednanie
sumienie
objawienie
prorocy
słowo boże
sąd
dzień pojednania
modlitwa
wyznanie grzechów
post
jałmużna
gesty pokutne
miłosierdzie
Opis:
Il testo sacro parte dalla costatazione che l’uomo in quanto peccatore ha bisogno della conversione ossia è chiamato a riconoscere di aver bisogno del perdono per le mancanze, imperfezioni, infedeltà e cioè per i peccati commessi. La conversione è questione della verità e dell’onestà. Non è poi da trascurare il fatto dell’universalità della coscienza umana in cerca del perdono e della riconciliazione con la divinità. I testi egizi, mesopotamici, ugaritici, greci e romani confermano in misura notevole quel desiderio innato della pace con il Divino e quindi del perdono dei propri torti. Più della civiltà naturale, quella rivelata ne dà non solo testimonianza ma anche le ragioni teologiche: Dio d’Israele è non solo un Essere Assoluto, ma anche una Persona santa e morale, quindi dalle creature fatte a Sua immagine e somiglianza esige un comportarsi conforme al Suo agire. Per il fatto che Israele è stato scelto Suo popolo eletto, rimane soggetto alla debolezza e alla infedetà, ma è proprio per questa circostanza chiamato alla conversione continua e in seguito darne un esempio di speranza e garanzia di esito per gli altri popoli. Le pratiche penitenziali, gli atti di conversione nell’Antico Testamento sono sparsi lungo il testo intero, vuol dire che la conversione accompagna tutte le tappe della storia della salvezza, e non può essere diversamente. Dio continuamente chiama il Suo popolo a convertirsi per bocca dei profeti, per mezzo della Parola di Dio che manda ai figli diletti ma così spesso ribelli. Il popolo e i suoi singoli membri rispondono in spirito di ubbidienza e di riconoscenza della verità „tutti abbiamo peccato, ci siamo comportati da sciocchi” (cfr Ger 14, 20; Dn 3, 29). Il rito penitenziale sia quello privato che communitario nell’AT risulta molto sviluppato e ricco. Le principali manifestazioni sono: preghiera, confessione dei peccati, digiuno, elemosina, il Giorno della Riconciliazione ( Yom Kippur ), diversi sacrifici cruenti, gesti, vestiti, pianto, cospargersi con la cenere, abluzioni (praticate specialmente dai farisei e a Qumran). Non di rado i profeti accusano il formalismo di quelle pratiche d’altronde impressionanti e ricche di significato. Quale valore hanno avuto quelle praciche in quel tempo quando non c’era ancora il sacramento della riconciliazione? Soprattutto il valore della verità stessa: l’uomo in quanto tale è peccatore il che in lingua biblica vuol dire che ha bisogno di Dio per vivere, per esistere e per agire in conformità con il Suo disegno; poi vuol dire riconoscere Dio quale giudice delle proprie azioni dell‘uomo; in terzo luogo vuol dire che le pratiche penitenziali anticotestamentarie dimostrano l’altissimo livello della spiritualità d’Israele. Infine vuol dire riconoscere Dio in quanto misericordioso, buono e giusto, generoso nel perdonare e pronto nel riconciliarsi con gli uomini – figli ribelli mandando loro il Suo Figlio Unigenito in quanto Agnello immolato e Testimone della misericordia del Padre.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2007, 24; 21-37
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura nawrócenia religijnego u obecnych studentów teologii
The structure of religious conversion of current theology students
Autorzy:
Soiński OFM, Borys Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/502626.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Tematy:
nawrócenie religijne
rodzaje nawróceń
wskaźnik religijności
Opis:
There are many theoretical approaches in theology of conversion and psychology of religious conversion. The author highlights the need for a multidisciplinary approach toward conversion both theological and psychological. One of theological interpretations of conversion has been presented by Canadian philosopher and theologian Bernard Lonergan (1904–1984). This article presents the Religious Conversion Scale developed by Soinski based on Lonergan’s theory. The scale uses the same categories to conversion as were identified by Lonergan and is measure both the global intensity of conversion and the intensity experience of three dimensions of conversion: intellectual, moral and religious (spiritual). Preliminary indicators of validity and reliability were calculated on the basis of the results obtained from 144 subjects. The results confirmed high discriminative power of the items as well as high homogeneity and stability of the subscales. Theoretical validity of the scale was established by means of factor analysis. This paper shows that the average age of a student of theology when he had experienced religious conversion was 19. They (56 women and 56 men) had the most intensive the spiritual conversion experience („be attaching oneself to God”), but the men equally experienced the moral conversion. The results suggested that the women frequently converted in the way of illumination but the men equally converted in the way of purgation.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 2008, 17; 307-326
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świat współczesny potrzebuje pokuty i nawrócenia
Autorzy:
Kowalski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553662.pdf
Data publikacji:
2008-12-31
Wydawca:
Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
Tematy:
pokuta
nawrócenie
kryzys
Opis:
Nie ulega wątpliwości, że ludzkość znalazła się obecnie na zakręcie historii. Przeżywa kryzys, i to poważny. Jak się wydaje, niespotykany na taką skalę w przeszłości. Poprzez wieki egzystencja zarówno jednostek, jak i społeczności wpisana była w ustalone struktury społeczne, których podstawy stanowiła religia (w Europie i w obydwu Amerykach chrześcijaństwo), naród i państwo (pojmowane jako państwo narodowe, mimo istniejących w nim mniejszości) oraz partie polityczne i ich ideologie. Stanowiły one jednocześnie istotne znaki identyfikacyjne.
Źródło:
Sympozjum; 2008, 1(17); 33-56
2543-5442
Pojawia się w:
Sympozjum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Program pracy duszpasterskiej papieża Grzegorza Wielkiego w świetle ekshortacji pastoralnych zawartych w XL Homiliarum in Evangelia
The Program of Pope Gregory the Great’s Pastoral Work In the Light of the Pastoral Exhortations Contained in XL Homiliarum in Evangelia
Autorzy:
Buliński, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340383.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
program duszpasterski
doskonalenie chrześcijańskie
Grzegorz Wielki – duszpasterz
odrzucenie zła
pokusy i wady
nawrócenie
droga pokuty
nabywanie dobra
cnoty
akcja charytatywna
zjednoczenie z Bogiem
poznanie Boga
modlitwa i kontemplacja
pastoral program
Christian perfection
Gregory the Great – a priest
rejecting evil
temptation and vice
revocation
way of penance
acquiring good
virtues
charity action
unification with God
cognizing God
prayer and contemplation
Opis:
The subject of the present study are the pastoral exhortations contained in XL Homiliarum in Evangelia (“Homilies for Gospels”) by Pope Gregory the Great. 761 pastoral appeals have been studied. It has been found that the leading motif around which particular pastoral appeal focuses is the program of achieving Christian perfection realized by way of purification, enlightenment and unification with God. Pope Gregory the Great’s program of pastoral work is a program of achieving Christian perfection. It is characterized by integral formation. The priority of the program is spiritual-‑intellectual formation. Theo-centric, and not only Christo-centric direction of the program is very clear. In the whole program eschatological motifs play the leading and dominating role. The charity action is mainly directed to the needs and spiritual aid serving the salvation of the man. Saint Gregory’s program is characterized by the principle of moderation. In the light of the above reflections it can be said that St Gregory the Great’s program of pastoral work maintains timeless topicality in the Church.
Źródło:
Roczniki Pastoralno-Katechetyczne; 2009, 1; 151-167
2081-1829
Pojawia się w:
Roczniki Pastoralno-Katechetyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialog chrześcijaństwa z religiami pozachrześcijańskimi.
Autorzy:
Dola, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041455.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
dialogue
religion
christianity
non-christian religions
theology
trinity
israel
covenant
dialog
religia
chrześcijaństwo
religie pozachrześcijańskie
teologia
Trójca Święta
Izrael
przymierze
duchowość
nawrócenie
modlitwa
Opis:
Od Soboru Watykańskiego II ukazało się wiele dokumentów kościelnych różnej rangi, które są wyraźnie poświęcone dialogowi z religiami niechrześcijańskimi lub zawierają wypowiedzi na ten temat; istnieje również bardzo obszerna bibliografia dotycząca dialogu międzyreligijnego. W artykule przedstawiono trzy zagadnienia, które zajmują znaczące miejsce w tych pracach. Pierwsza z nich to teologiczne podstawy dialogu. Zostały one wyrażone w strukturze trynitarnej. Sercem dialogu jest wiara w Boga, Stwórcę i Ojca wszystkich ludzi, w Syna, przez którego dokonało się powszechne zbawienie oraz w Ducha, który wszędzie uosabia Boże dzieło zbawienia w Trzech Osobach. Drugie zagadnienie, które jest treścią artykułu, wyraża wyjątkową pozycję judaizmu w dialogu chrześcijaństwa z innymi religiami. Znaczenie Izraela dla powstania i istnienia Kościoła, a jednocześnie dla jego zbawczej roli dla całego narodu żydowskiego, jest ważnym bodźcem do refleksji nad zbawczą relacją chrześcijaństwa z innymi religiami. Dialog ten jest trudny do prowadzenia bez odpowiedniej postawy duchowej. Kwestia ta jest przedmiotem zainteresowania trzeciego punktu artykułu. Duchowość ukształtowana przez postawy nawrócenia i poddania się woli Boga, zwłaszcza w modlitewnym uniesieniu ludzkiego serca, staje się źródłem zachowań sprzyjających dialogowi.
Since Vatican ii there have been issued many church documents of different rank, which are explicitly devoted to dialogue with non-christian religions or contain statements on the matter; there is also a very comprehensive bibliography on interreligious dialogue. the article presents three issues which occupy a signifcant place in these works. the frst is the theological bases for dialogue. they have been expressed in the trinitarian structure. At the heart of the dialogue is faith in God, the creator and father of all people, in the Son, through whom universal salvation took place and the Spirit, which everywhere personifes the salvation work of God in three persons. The second issue, which is the content of the article, expresses a unique position of Judaism in dialogue of christianity with other religions. the importance of israel for the emergence and existence of the church, and at the same time for her salvation role for the entire Jewish people, is an important spur to the refection on the salvation relationship of christianity to other religions. the dialogue is diffcult to operatewithout a proper spiritual attitude. this issue is the subject of interest of the third point in the article. Spirituality shaped by attitudes of conversion and submission to the willof God, especially in the prayerful elation of the human heart, becomes a source of behaviours which are conducive to dialogue.
Źródło:
Studia Nauk Teologicznych PAN; 2010, 5; 199-208
1896-3226
2719-3101
Pojawia się w:
Studia Nauk Teologicznych PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Duszpasterskie nawrócenie” jako wyraz nowej ewangelizacji w warunkach rozwiniętego modernizmu
Autorzy:
Polak, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1016020.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
duszpasterskie nawrócenie
ewangelizacja
modernizm
Źródło:
Teologia Praktyczna; 2011, 12; 25-39
1642-6738
Pojawia się w:
Teologia Praktyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewangelizacja w działalności salezjańskiej
Evangelization in the Work of Salesians
Autorzy:
Misiaszek, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340325.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ewangelizacja
wychowanie
katecheza
nauczanie religii w szkole
działalność salezjańska
doświadczenie religijne
nawrócenie
dojrzewanie w wierze
evangelization
education
catechesis
teaching religion at school
Salesians’ work
religious experience
conversion
becoming mature in the faith
Opis:
Around the concept and process of evangelization, that is around both the theory and practice of this process, a lot of doubts have appeared in recent years. Nearly all educational, formative activities undertaken in the Church, not only with respect to children and young people, but with respect to adults as well, are defined with the use of this word. However, in the practice of the ancient Church propagating Christ, conversion, preparation for baptism, catechesis presenting the meaning of rites and introducing one into the life of the Church were integrally connected with the evangelization process. This process has been radically reversed in modern times. In parish catechesis basically there is no evangelization process preceding it; also teaching religion at school cannot undertake all evangelization tasks, as the nature of education does not allow this. Since young people constantly need adults who accompany them and educate them in the proper way, the Salesian order whose vocation is Christian education of children and young people, should be open to evangelization of parents and adults, as it is only such evangelization that may contribute to efficient educational work.
Źródło:
Roczniki Pastoralno-Katechetyczne; 2011, 3; 33-42
2081-1829
Pojawia się w:
Roczniki Pastoralno-Katechetyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kochać znaczy widzieć. Wokół teologicznej epistemologii J. Ratzingera/Benedykta XVI
To Love Means to See. Around Theological Epistemology of J. Ratzinger/Benedict XVI
Autorzy:
Szymik, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31234104.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
teologia
epistemologia
świadek
miłość
doświadczenie
relacje
poznanie
szczęście
grzech pierworodny
decyzja
nawrócenie
theology
epistemology
witness
love
experience
relations
understanding
happiness
original sin
decision
conversion
Opis:
J. Ratzinger/Benedict XVI indicates existential and moral conditions underlying our understanding of God: our original experience in relations with others, the first image of God, instilled in us, but also our personal decisions, including ethical choices. Finally, a man seeks the source of security or a threat to his/her own freedom in God's look (the Eye of Providence). Consequently he/she accepts or rejects God as a witness of his/her own fate. The Pope convinces that a humble consent for being visible constitutes a sign of conversion, which − in turn − leads to understanding God − a Faithful Witness, who can see and save us.
Źródło:
Roczniki Teologii Dogmatycznej; 2012, 4; 153-166
2080-6345
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Dogmatycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Rev.:] Kazimierz Wójtowicz CR, Dookoła Emaus i dalej. (Wiersze niemal zebrane), posłowie – ks. Stefan Radziszewski, Alleluja, Kraków 2012, 820, [1] s.
Around Emmaus and Beyond (Poems Almost Collected)
Autorzy:
Tytko, Marek Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440884.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Kazimierz Wójtowicz (1945-)
lirics
Polish religious poetry
Polish literature
Christian culture
Christian literature Resurrectionists
20. century
21. century
Emmaus
resurrection
conversion
literary translation
Rose Ausländer (1901-1988) Datlev Block (1934-)
Dietrich Bonhoeffer
(1906-1945)
Christine Busta (1915-1987) Georg Bydlinski (1956-)
Ernesto Cardenal (1925-)
Paul Celan (1920-1970)
Josef Dirnbeck (1948-)
Gerhard Fritsch (1924-1969) Gertrud Fussenegger
(1912-2009)
Martin Gutl (1942-1994)
Paul Konrad Kurz (1927-2005) Kurt Marti (1921-)
Rainer Maria Rilke (1875-1926) Rudolf Otto Wiemer (1905-1998) Eva Zeller (1923-)
Michael Zielonka
(1942-)
liryka
polska poezja religijna
literatura polska
kultura chrześcijańska
literatura chrześcijańska zmartwychwstańcy
XX wiek
XXI wiek
Emaus
zmartwychwstanie
nawrócenie
tłumaczenie literackie
Dietrich Bonhoeffer (1906-1945) Christine Busta (1915-1987) Georg Bydlinski (1956-)
Gerhard Fritsch (1924-1969) Gertrud Fussenegger (1912-2009), Martin Gutl (1942-1994), Paul Konrad Kurz (1927-2005),
Kurt Marti (1921-), Rainer Maria Rilke (1875-1926), Rudolf Otto Wiemer (1905-1998), Eva Zeller
(1923-), Michael Zielonka (1942-)
Opis:
Ksiądz dr Kazimierz Wójtowicz CR (1945-), krakowski poeta, teolog literatury, zmartwychwstaniec – jest postacią od ponad czterdziestu lat obecną w polskim obiegu literackim. Należy do nurtu tzw. poezji kapłańskiej, lecz cokolwiek miałoby to określenie znaczyć, nie oddaje ono rzeczywistości jego wierszy. Ostatnio o. Wójtowicz wydał bardzo obszerny tom poetycki pt. Dookoła Emaus i dalej (Wiersze niemal zebrane) (2012), w którym zawarł zdecydowaną większość wszystkich swoich dotychczas publikowanych utworów poetyckich, pochodzących z wielu tomów. Odnajdujemy tu teksty wierszy z kilkunastu zbiorków. Już każdy z tych tomików wzięty z osobna, stanowi znaczące wydarzenie artystyczne w polskim życiu literackim, szczególnie zaś w obiegu polskiej poezji religijnej. Tomiki wierszy o. K. Wójtowicza CR z licznie tam obecną motywiką religijną z pewnością zasługują na uwagę wyrobionego czytelnika, ponieważ są zwykle przemyślane w zakresie treści, z pogłębioną refleksją teologiczną tego wybitnego polskiego teologa literatury, bardzo precyzyjnie dopracowane co do formy artystycznej, wysmakowane w układzie utworów i „dopieszczone” w niemal każdym detalu. Dbałość o wysoki poziom merytoryczny tekstów idzie w parze z niesłychanie bogatą wyobraźnią twórczą o. Kazimierza Wójtowicza, zaskakującego czytelnika raz po raz niespotykanymi zestawieniami rzeczywistości ewangelicznej (biblijnej) i współczesnego nam życia naszej cywilizacji. Ojciec Kazimierz ma iście heurystyczną zdolność wynajdowania niesamowitych skojarzeń, niebanalnych metafor, oryginalnych kontaminacji frazeologicznych, metonimii, oksymoronów. Autor ten nie zadowala się tym, co już było dotąd powiedziane w poezji, lecz pracowicie drąży materię słowa, materię rzeczywistości ludzkiej, wyrażaną przez słowo. W rzeczywistości świata przedstawionego w utworach poetyckich K. Wójtowicza CR przebija troska o dyskretną obecność Słowa, delikatną pomoc Opatrzności Bożej światu ludzkiemu. Twórca nie stroni od malowniczości krajobrazów, opisów pięknej natury, sięga obficie po cytaty lub kryptocytaty biblijne, nawiązuje do znanych (bardziej lub mniej) wątków kultury chrześcijańskiej. Język jego wierszy jest zwarty, współczesny, przemawia do czytelnika konkretnością i zaciekawia niebywałymi skojarzeniami, odkryciami cudów dnia codziennego. Wychodząc od motywów biblijnych dochodzi do życia współczesnego i zestawia ze sobą myśli ewangeliczne z rzeczywistością zgoła im przeciwną, jaką niesie ze sobą współczesny nam świat. Te zestawienia niebanalne budują świat przedstawiony, pozwalają dookreślić miejsce człowieka w relacji z Bogiem w rozmaitych aspektach. Autor ten nie stroni od trudnych tematów, czasem gorzkich i niewygodnych, uważając, że człowiek należy oddać w pełni jego realności, wraz ze słabościami, grzechami, upadkami, a zarazem ukazuje światło nawrócenia „połamanego” duchowo, zagubionego, osamotnionego, skrzywdzonego czasem człowieka. Obok cieni pokazuje także i blaski ludzkiego żywota. Jego wiersze z pewnością nie są „laurkami” na cześć człowieka, lecz realistyczne spojrzenie poprzez piękne obrazy poetyckie na rzeczywistość ludzką i Boską. Twórczość o. Kazimierza Wójtowicza CR z pewnością czerpie z bogatych źródeł duchowości zmartwychwstańczej, której nota bene jest on znakomitym znawcą, jako autor bardzo wielu wytrawnych książek i artykułów, erudycyjnych wypisów cytatów z dziejów swojego macierzystego zgromadzenia. Dostrzegam w Wójtowiczowskiej poezji rys niejako ‘zmartwychwstańczy’ w tym sensie, w jakim chciał widzieć człowieka założyciel Zmartwychwstańców – Bogdan Jański (1807- 1840) i poniekąd współzałożyciele zgromadzenia – o. Piotr Semenenko CR (1814- 1886) i o. Hieronim Kajsiewicz CR (1812-1873), którzy podchodzili do rzeczywistości ludzkiej realistycznie, a zarazem niezwykle głęboko duchowo, akcentując nawrócenie człowiecze z upadku, z grzechu ku Chrystusowi. Tak realistyczne i zarazem głęboko metafizyczne, prześwietlone głęboką duchowością, delikatne i wrażliwe, całościowe spojrzenie na człowieka obecne jest również w poezji Kazimierza Wójtowicza CR, który jako zmartwychwstaniec uczynił owo zmartwychwstanie, a raczej nieustanne zmartwychwstawanie, podnoszenie się z upadków życiowaych, odkrywanie Boga w rzeczywistości wokół siebie na nawo, jak uczniowie idący do Emaus, którym w pewnym decydującym opadają zasłony z oczu i odkrywają na zasadzie „heureki” obecność Boga przy sobie. Nie przypadkiem o. K.Wójtowicz CR nadał swojemu najważniejszemu jak dotąd zbiorowi wierszy znaczący tytuł: Dookoła Emaus i dalej. Dla zrozumienia Wójtowiczowskich wierszy istotna jest tu rzeczywistość ewangelicznej drogi z Jerozolimy do Emaus, jaką odbywali zasmuceni i zatrwożeni uczniowie Jezusa Chrystusa, którzy przeżywali Jego mękę i śmierć na krzyżu i zwątpili nawet w pewnym momencie w Jego misję, którą postrzegali oni jako skończoną wraz ze zgonem i złożeniem do grobu swego Mistrza z Nazaretu. Dopiero wraz ze stopniowym wyjaśnieniem pism prorockich odnoszących się do Zbawiciela, przeżywają oni nawrócenie, które kończy się rzeczywiście „nawróceniem”, tj. powróceniem, realnym powrotem jeszcze tego samego dnia z Emaus do Jerozolimy i radosnym odkryciem obecności zmartwychwstałego Boga-Człowieka na ziemi wśród ludzi, istnieniem żywego Stwórcy, który jest, który był i który przychodzi, realnie przychodzi do swoich uczniów, tu: na symbolicznej, choć zarazem przecież realnej kilkukilometrowej drodze do Emaus. O. Kazimierz Wójtowicz CR nadał swojemu najważniejszemu i największemu w sensie objętościowym (liczbowym), jak dotąd zbiorowi utworów poetyckich tytuł dotyczący rzeczywistości istniejącej po zmartwychwstaniu Boga- Człowieka, tj. realności niejako ‘Emausowej’ (Dookoła Emaus). Ponadto druga część tytułu (i dalej) wskazuje na rzeczywistość eschatologiczną, sięgającą ‘dalej’, niż ziemskie Emaus, dalej niż ziemska realność doczesna, w której antycypujemy tylko stan doskonałości wiecznej (niebiańskiej, rajskiej, zbawionej, przebóstwionej). W zasadzie w zwięzłej recenzji nie ma miejsca na szersze, pogłębione analizy poszczególnych utworów, dlatego tylko sygnalizuje się ogólnie ważność tej swoistej, w zasadzie ‘autoantologicznej’ książki poetyckiej o. Kazimierza Wójtowicza CR, który sam dokonał wyboru własnych wierszy i dał do tej autoantologii to, co chciał dać z pewnym zamiarem całościowej wizji człowieka i Boga ukazanej oczami uduchowionego poety obdarzonego zarazem teologiczną erudycją, ludzką wrażliwością i artystyczną wyobraźnią. Wysokoartystyczne dzieła poetyckie tego autora dążą do ideału poezji czystej w rozumieniu ks. Henri Brémonda (1865- 1933), ukazując wielką paletę możliwości malowania życia słowem w kontekście Słowa (Logosu). Z jednej strony Dookoła Emaus i dalej odnosi się do aspektu czasowego (doczesnego i wiecznego, który wykracza poza zwykłą, liniową chronologię), Z drugiej strony można jednak tytuł Dookoła Emaus i dalej odnosić paradoksalnie do aspektu przestrzennego, to znaczy do tej konkretnej miejscowości i coraz dalszych okolic wokół Emaus. Przestrzennie ujmowane kolejne ‘koła’ (wszak występuje tu zaimek dookoła w tytule książki), czyli kręgi, wytaczają kolejne obszary poetyckiej penetracji o. K. Wójtowicza CR wokół punktu centralnego, umieszczonego w geograficznej Palestynie / Izraelu – Ziemi Świętej. Można te wiersze układać retrospektywnie kolejno zarówno według kryterium czasowego (według kolejności następstwa wydarzeń w chronologii liniowej, jak wskazuje kalendarz świecki), jak i według kryterium czasu wiecznego (kołowego, liturgicznego, zamkniętego pierwszym dniem Adwentu a zakończonego Świętem Chrystusa Króla). Ponadto można tę twórczość próbować retrospektywnie porządkować według kryterium przestrzennego (geograficznego), rekonstruując nie tylko geografię realną (geografię fizyczną), ale i geografię zbawienia, opisywanych przez autora różnych miejsc na świecie stanowiących jakiś punkt odniesienia dla historii zbawienia rodzaju ludzkiego oraz dla życia duchowego i materialnego poszczególnych bohaterów poetyckich (lub podmiotu lirycznego). Ciekawe zestawienie nazwy Emaus z rzeczywistością przestrzenną (krakowską), w której od kilkudziesięciu lat zakorzeniony jest autor wierszy – o. Kazimierz Wójtowicz CR – ujawnia fakt odniesienia się wtórnego do tzw. „odpustu Emaus”, funkcjonującego zwyczajowo w Krakowie od kilku stuleci, wielkiego odbywającego się zawsze w pierwszy dzień po Wielkanocy (tj. w Poniedziałek Wielkanocny) w klasztorze Sióstr Norbertanek na krakowskim Zwierzyńcu. To także jakieś symboliczne, wtórne odniesienie się tytułu książki do rzeczywistości „odpustu”, rozumianego tu bardziej jako odpuszczenie grzechów, win człowieczych przez laskę Zmartwychwstałego Boga-Człowieka (znów zmartwychwstanie jako motyw znaczący), a nie w sensie ludowego jarmarku ze świecidełkami (wymiar merkantylny współczesnego świata, profanum), który próbuje zastąpić tę rzeczywistość ważniejszą, duchową (wymiar religijny, zbawczy, wieczny, teofaniczny, apokatastatyczny, sacrum, sanctum). Motywy Miłoszowskiej „cywilizacji kupna i sprzedaży” pojawiają się niejako przy okazji w wierszach o. Kazimierza Wójtowicza („giełda” etc.). W tym sensie – zupełnego odpustu grzechów i win – Emaus krakowski wyznacza zupełnie inną perspektywę w możliwości uporządkowania twórczości par excellence krakowskiego poety-kapłana, o. Wójtówicza CR. Próba wieloaspektowego odczytania tytułu książki Dookoła Emaus i dalej natrafia co rusz, na jakieś nowe możliwości zrozumienia tytułowego przesłania autorskiego. Zapewne nie wyczerpuje to wszystkich jego aspektów. Autor zawarł w tytule książki różnorodne ślady pozwalające na odczytanie na nowo, w coraz to inny sposób, niczym Cortazarowską „grę w klasy”, według rozmaitych kluczy, według urozmaiconych kryteriów swojego dorobku poetyckiego. Tytuł tomiku sam w sobie daje odbiorcy wiele dróg odczytania (wszak biblijny termin droga do Emaus jaki pośrednio ewokowany jest przez książkę Dookoła Emaus i dalej) także umożliwia różne sposoby wyjaśnienia fenomenu relacji mistrza i uczniów. ‘Droga’ oznacza także w Ewangelii (Nowym Testamencie) także ‘sposób’ życia, który jest inny, nowy, odmienny niż ten dotychczasowy, co ma związek z nawróceniem, powrotem do Boga-Człowieka, jedynego Zbawiciela rodzaju ludzkiego. Książka podzielona jest na poszczególne rozdziały (części) autorstwa o. K. Wójtowicza CR o następujących tytułach: Przedsłowie, Pierwopisy, W drodze, Przypisy do ziemi, Odpisy nadziei, Przepisy na światło, Zapisy dłużnika, Wypisy nie tylko pogodne, Napisy na piasku, Podpisy pod Przymierzem, Odpisy świadectwa, Wpisy w Księgę, Spisy obietnic, Tryptyk papieski albo ostatnie dni Jana Pawła II, Dopisy procentów, Rysopisy pielgrzymów, Brudnopisy pytlowane, Z nowych wierszy, Z przekładów. Ponadto w skład książki Dookoła Emaus i dalej wchodzi posłowie pt. Prawie posłowie, autorstwa ks. dra Stefana Radziszewskiego, składający się z tekstu pt. Jeden wiersz o Emaus oraz studium pt. Siedemnaście uwag o poezji ks. Kazimierza Wójtowicza. Nadto znajduje się w tej części publikacji garść cytatów zaczerpniętych z opinii innych autorów o twórczości poetyckiej omawianego tu krakowskiego autora-zmartwychwstańca pt. O wierszach Kazimierza Wójtowicza. Opinie o poezji o. Wójtowicza wyrazili tu zarówno duchowni, jak i świeccy, w tym: Andrzej Babuchowski (1949-), Krzysztof Dybciak (1948-), ks. Franciszek Kamecki (1940-), Aleksander Kowalski, Stanisław Kozielski, Katarzyna Krupa, Ryszard Matuszewski (1914-2010), ks. Bonifacy Miązek (1935-), Beata Pierz, Jan Skoczyński (1946-), Wiesław Jan Wysocki (1950-). Poza tym książka zawiera dodatkowe części stanowiące jej aparat naukowy, ułatwiający wyszukiwanie informacji, tj. bibliografię ważniejszych dzieł autora (tylko książkowych) i biografię o. Kazimierza Wójtowicza CR pt. Bio/bibliogram, oraz trzy indeksy: Alfabetyczny spis utworów, Alfabetyczny spis incipitów, Indeks wersetów biblijnych, nadto wykaz pierwodruków, pt. Pierwsze wydania tomików poezji zawierający nie tylko wykaz tomów wydanych po polsku, niemiecku i włosku, ale także wybory i zbiory poetyckie, nadto wykaz kilkunastu antologii, w których drukował autor Dookoła Emaus i dalej. Zbiór poezji o. Wójtowicza CR jest niezwykle wartościową publikacją, zbierającą w jednym, opasłym tomie reprezentatywny wybór autorski jego wierszy religijnych i innych. Odnajdujemy tu także udane, świetne tłumaczenia poezji z obcych języków, takich poetów jak: Rose Ausländer, Datlev Block, ka. Dietrich Bonhoeffer, Christine Busta, Georg Bydlinski, ks. Ernesto Cardenal, Paul Celan, Josef Dirnbeck, Gerhard Fritsch, Gertrud Fussenegger, Martin Gutl, Paul Konrad Kurz, Kurt Marti, Rainer Maria Rilke, Rudolf Otto Wiemer, Eva Zeller, Michael Zielonka. Warto sięgnąć po arcyciekawy zbiór poetycki o. Kazimierza Wójtowicza CR pt. Dookoła Emaus i dalej (Wiersze niemal zebrane) także w kontekście współczesnych analiz poezji religijnej i sakralnej dokonywanych przez literaturoznawców, teologów literatury i rozmaitych „sakrologów”. Można go wpisać do kanonu polskiej poezji religijnej oraz klasyki polskiego przekładu poetyckiego XX i XXI wieku jako zasłużonego przedstawiciela kultury polskiej i godnego uwagi twórcę literatury pięknej, mając świadomość, że realnie nie ma twórczości doskonałej bez skazy i twórców pozbawionych wad. O. K. Wójtowicz CR próbuje owe wady i skazy ludzkie przezwyciężyć poetycko, dając czytelnikowi namiastkę oczekiwanej rzeczywistości doskonałej (zmartwychwstałej), którą poniekąd tylko w przebłyskach rozbudowanej teologicznie i literacko wyobraźni antycypuje swoimi wierszami tak, jak potrafi najlepiej, nie unikając tematów trudnych, złożonych, które uchwytuje, jak się może wydawać odbiorcy, łatwo i prosto, mając biblijny dar nie tylko języków ale i talent tłumaczenia języków.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 4(4); 211-216
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doświadczenie ewangelizatora według świadectwa Kiko Arguello
The evangelizer’s experience according to Kiko Arguello’s testimony
Autorzy:
Miczyński, Jan Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339983.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kerygmat
ewangelizacja
kenosis
nawrócenie
doświadczenie
kerygma
evangelization
conversion
experience
Opis:
Kiko-Argüello’s testimony contains a description of his conversion, growing in faith and of his service to God in the Church. It shows a figure of a man who became an evangelizer. The experience of kenosis, a charismatic experience of God in one’s inside as well as in other people – the poor – is inscribed in the history of his life. Kiko emphasizes the power of God’s action during the preaching of the kerygma – the Gospel. He points to the signs, owing to which modern non-believers open their ears to the preaching of the Gospel. They are: unity among the disciples of Jesus and their love for their enemies. The article shows the importance of modern Christians’ mission of evangelization of in the secularized world.
Źródło:
Roczniki Teologii Duchowości; 2013, 5; 91-100
2081-6146
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Duchowości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontext als Grundlage für Kommunikation in Afrika
Kontekstualne uwarunkowania komunikacji w Afryce
Contextual Determinants of Communication in Africa
Autorzy:
Pawlik, Jacek Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480074.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
tradycja ustna
społeczeństwo tradycyjne
komunikacja werbalna
kontekst sytuacyjny
nawrócenie
polityka
oral tradition
traditional society
verbal communication
situational context
conversion
politics
Opis:
Artykuł ukazuje znaczenie kontekstu w interpretacji wydarzeń oraz w międzyetnicznych relacjach w Afryce Zachodniej. Społeczeństwa tradycyjne, traktujące tożsamość człowieka w kategoriach relacji, kładą nacisk na interpretację okoliczności zaistnienia wydarzeń. Ważną rolę w życiu codziennym odgrywa tzw. kontekst sytuacyjny, który pozwala na uzupełnienie komunikacji werbalnej. Jest on przedmiotem pierwszej części artykułu. Druga część odnosi się do kontekstu społeczno-politycznego. Kontekst pozwala na nadanie właściwej interpretacji wydarzeniom, ponieważ w przekonaniu Afrykanów nic się bez głębszej przyczyny nie zdarza. Ponadto, autor wskazuje na rolę paniki moralnej, jako ramy kontekstualnej, która narzuca interpretację, na przykład, zgodną z paradygmatem czarownictwa. Trzecia część artykułu poświęcona jest roli kontekstu w przyjmowaniu obcych przekazów. Na podstawie przykładu masowych nawróceń u ludu Dagbani, autor ukazuje znaczenie zbiegu pewnych zewnętrznych okoliczności w ewangelizacji tego ludu.
The article indicates the importance of the context in the interpretation of events and the inter-ethnical relationships in West Africa. Traditional societies, treating human identity in terms of relationships, insist on the interpretation of the circumstances of the events happening. An important role in the everyday life is played by the so-called situational context that allows the supplementing of verbal communication. It is the subject of the first part of the article. The second part refers to the socio-political context. The context allows giving a proper interpretation of the events, because Africans believe nothing happens without a profounder reason. Moreover, the present author points to the role of moral panic as a contextual framework that imposes an interpretation which is, for example, in accordance with the paradigm of witchcraft. The third part of the article is devoted to the role of context in the adoption of foreign remittances. Based on the example of mass conversions of the Dagbani people, the author shows the importance of the confluence of certain external circumstances in the evangelisation of the people.
Źródło:
Nurt SVD; 2013, 2; 240-254
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liturgy and Morality. Constitution on the Sacred Liturgy Sacrosanctum Concilium in the Context of Moral Theology
Liturgia i moralność. Próba teologiczno-moralnej lektury Konstytucji o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium
Autorzy:
Mielec, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/671925.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Teologiczne
Tematy:
Sobór Watykanski II
Sacrosantum Concilium
Gaudium et spes
korelacja liturgii i moralności
dramat
przymierze
profetyzm
napięcie eschatologiczne
czynne uczestnictwo
ofiara
naśladowanie
nawrócenie
uświęcenie
cnoty teologalne i moralne
katabasis
Second Vatican Council
co-relation between liturgy and morality
drama
covenant
prophetism
eschatological tension
active participation
sacrifice
imitation
conversion
moral and theological virtues
Opis:
50. rocznica uchwalenia Konstytucji o liturgii świętej zachęca do teologiczno-moralnej interpretacji tego dokumentu Vaticanum II. Jej owocem jest stwierdzenie istniejącej w historii zbawienia korelacji pomiędzy liturgią i moralnością. Objawienie Starego Testamentu odsłania koniunkcję kultu i moralności, a próby jej rozerwania w historii Narodu Wybranego spotykają się z ostrym sprzeciwem proroków. Krytyka ta zawiera jednak zapowiedź nowej przyszłości, w której Bóg usunie podział między kultem a moralnością. Nowy Testament przedstawia realizację tej obietnicy w wydarzeniu Jezusa Chrystusa. Jego zbawcze dzieło ustanawia chrześcijańską liturgię, w której człowiek uczestniczy jako istota duchowo-cielesna. Zbawienie aktualizowane w liturgii uświęca przez łaskę, która może być przyjęta jako miłość Boga respektująca wolne działanie człowieka. Zbawienie uobecniane w liturgii Kościoła jest bowiem relacją, współdziałaniem Boga i człowieka, łaski i wolności. Sacrosantum Concilium wyraża tę objawioną prawdę, podkreślając obiektywny i subiektywny wymiar liturgii jako dzieła Chrystusa, w którym chrześcijanin czynnie, świadomie i owocnie uczestniczy (participatio actuosa). Jest to przede wszystkim udział duchowy, zatem również moralny. Tylko wtedy możliwy jest zewnętrzny wymiar liturgii, w którym zawierają się szczegółowe formy, postawy, gesty i różnego rodzaju działania uczestnika świętej liturgii. Oznacza to, że liturgiczna participatio actuosa wymaga moralnego działania poprzez konkretne naśladowanie Chrystusa, prowadzące do nawrócenia. Wówczas „wiara działa przez miłość” (por. Ga 5, 6). W ten sposób dochodzimy do pojęcia ofiary, która w przypadku człowieka polega na jego całościowej przemianie. Grzeszny człowiek obdarowany miłością Trójjedynego Boga może na nią odpowiedzieć własną, stopniowo dojrzewającą miłością. Proces ten konstytuuje dramat Boga i człowieka, czyli napięcie pomiędzy łaską i wolnością, któremu odpowiada właśnie korelacja liturgii i moralności. Co więcej, zależność ta pozwala na autentyczne doświadczenie liturgii i moralności, chroniąc je przed redukcją do rytualizmu i moralizmu.
The fiftieth anniversary of the promulgation of the Constitution on the Sacred Liturgy of Vaticanum II encourages attempts of its interpretation in the context of moral theology. It leads to the conclusion that there is a co-relation between liturgy and morality in the history of salvation. The Revelation of the Old Testament reveals the conjunction between worship and morality. Attempts to separate the two in the history of the Chosen People raise objections of prophets. Their criticism, however, comes together with the announcement of the future in which God will reveal the divisions between worship and morality. The New Testament shows the fulfilment of this promise in Jesus Christ. His salvific work establishes the Christian liturgy, in which man participates as a physical, as well as a spiritual being. The salvation, made present in the liturgy of the Church, is a relation, the co-operation of God and man, grace and freedom. Sacrosantum Concilium presents this revealed truth, emphasising the objective and subjective dimensions of liturgy as the work of Christ, in which a Christian participates actively, freely and consciously (participatio actuosa). The participation is mostly spiritual, therefore moral at the same time. Only than can the external elements of liturgy take place, including its detailed forms, gestures, attitudes and behaviours of the sacred liturgy participants. It means that the liturgical participatio actuosa requires moral works through imitation of Christ leading to conversion. That is when “faith works through love” (cf. Gal 5 : 6). It leads us to the notion of sacrifice, which, as far as man is concerned, requires a total change. Sinful man presented with the love of the Triune God may respond to it with his own, gradually maturing love. The process constitutes the drama of God and man, which is the tension between grace and freedom, which is then represented by the co-relation between liturgy and morality. What is more, this particular co-relation makes an authentic experience of liturgy possible, protecting it from being reduced to sheer moralism and ritualism.
Źródło:
Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2013, 66, 3
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:
Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies