Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "nauka; religia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 54
Tytuł:
Wiara lub niewiara polskich naukowców w Boga a ich poglądy na relację między nauką a religią
Autorzy:
Gołąb, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127677.pdf
Data publikacji:
2019-04-08
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
polscy naukowcy
światopogląd
wiara w Boga
relacja nauka–religia
Opis:
Artykuł przedstawia wybrane wyniki badania 279 polskich naukowców ze stopniem doktora i doktora habilitowanego. Ogólny wskaźnik wierzących w Boga wyniósł 56,3%, był najwyższy wśród chemików (80%), geografów (76,2%), matematyków i informatyków (73,1%) i medyków (64,5%). Część badanych (6,5%) uznała, że ich pogląd najlepiej wyraża zdanie: „Nie wierzę w osobowego Boga, ale wierzę w pewnego rodzaju siłę wyższą”. Deklaracje ateizmu złożyło 18,3% badanych, agnostycyzm jako swą postawę wskazało 7,2%. Omówiono też poglądy badanych na temat relacji między nauką a religią, nawiązując do typologii tych relacji zaproponowanej przez Iana Barboura. Najwięcej badanych (41,9%) zaprzeczało istnieniu konfliktu między tymi dziedzinami myśli ludzkiej, 13% uznało, że zachodzi między nimi konflikt. Część badanych (19,6%) uważała, że nauka i religia powinny być traktowane jako niezależne obszary dociekań, 2% opowiedziało się za dialogiem religii i nauki, a 3,6% za ich współdziałaniem w budowaniu obrazu świata.
Źródło:
Roczniki Psychologiczne; 2017, 20, 1; 63-79
1507-7888
Pojawia się w:
Roczniki Psychologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauka w świecie greckim
Autorzy:
Obolevitch, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690580.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
nauka i religia
teologia prawosławna
Opis:
Recenzja książki: Efthymios Nicolaidis, Science and Eastern Orthodox from the Greek Fathers to the Age of Globalization, trans. by Susan Emanuel, The Johns Hopkins University Press, Baltimore 2011, ss. xii + 252.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2013, 52; 243-248
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego chrześcijańska wiara nie jest zabobonem
Autorzy:
Kwiatek, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690972.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
nauka i religia
teizm
filozofia
fizyka
Opis:
Recenzja książki: Michał Heller, Tadeusz Pabjan, Stworzenie i początek wszechświata, Copernicus Center Press, Kraków 2013, s. 177.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2013, 53; 263-269
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Religijne odczarowanie świata a powstanie nauki
Autorzy:
Kaczmarek, Kamil M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521826.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
odczarowanie świata
Max Weber
Peter L. Berger
Walter F. Otto
nauka; religia
Opis:
Niniejszy artykuł analizuje znaczenie religijnego „odczarowania świata” dla narodzin nauki w cywilizacji zachodniej. Omawiam dwa główne znaczenia tego pojęcia, tj. poznawcze, obecne w pracach Maxa Webera, oraz aksjologiczne, założone w teorii sekularyzacji Petera L. Bergera. Obaj autorzy utrzymują, że po raz pierwszy do odczarowania świata doszło w starożytnym Izraelu. Jednakże nauka wówczas się nie narodziła. Powstaje ważne pytanie: czy rzeczywiście odczarowanie stanowi konieczny warunek powstania nauki? W rzeczywistości, choć w judaizmie miało miejsce odczarowanie aksjologiczne, to nie dokonało się wówczas w znaczącym stopniu odczarowanie poznawcze. Studium Waltera F. Otta nad religią homerycką ukazuje niemal kompletne odczarowanie poznawcze, a jednocześnie potężne religijne oczarowanie aksjologiczne poglądu na świat w starożytnej religii greckiej. Obie postawy mogły skutecznie przyczynić się do ustanowienia naukowego sposobu myślenia.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2016, 22; 57-74
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geologia a religia. Współczesne spory o spory dawne
Autorzy:
Gęgotek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706222.pdf
Data publikacji:
2012-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
geologia
historia geologii
nauka a religia
J.-A. Deluc
Opis:
W XX-wiecznej historii nauk o Ziemi i życiu wyraźnie obecny był nurt prezentujący kształtowanie się współczesnej geologii, paleontologii czy biologii ewolucyjnej jako stopniowe uwalnianie nauki z ograniczeń narzucanych przez religię. Jednym z jego najważniejszych przedstawicieli był C.C. Gillispie. W ostatnich latach wielu historyków geologii podjęło polemikę z tą tradycją. Zalicza się do nich np. M.J.S. Rudwick, który usiłuje pokazać nie tylko, że religia nie hamowała rozwoju geologii, ale wręcz - że czasami odgrywała pozytywną rolę w kształtowaniu się tej dyscypliny. Wywody Rudwicka spotkały się jednak również z krytyką, np. ze strony A.M.C. Şengöra. Celem artykułu jest przedstawienie współczesnych dyskusji na temat relacji między geologią a religią na przełomie XIX i XX w. Porównywane są poglądy Gillispiego, Rudwicka i Şengöra, ze szczególnym uwzględnieniem ich oceny osiągnięć naukowych J.-A. Deluca (1727-1817), która to ocena w sposób wyraźny wydaje się zależeć od pozanaukowych poglądów rekonstruujących je historyków, na co zwraca uwagę m.in. D. Oldroyd.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 3; 223-233
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO META-PRZEDMIOTOWE UJĘCIE RELACJI MIĘDZY NAUKĄ A RELIGIĄ
JÓZEF ŻYCIŃSKI’S META-OBJECTIVE VIEW OF THE RELATION BETWEEN SCIENCE AND RELIGION
Autorzy:
Kotowicz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488454.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
naturalizm metodologiczny
relacja nauka–religia
naturalność interdyscyplinarna
racjonalność
Życiński
methodological naturalism
science-religion relation
interdisciplinary naturalness
rationality
Opis:
The dialogue between science and religion held by Józef Życiński presents a vision, in which the two disciplines exist complementarily and complete each other. In his opinion the basis of the dialogue is a reliable methodology, in which the very fundamental issue is methodological naturalism. Życiński suggests that apparent conflicts stem from incorrect interpretation of the Holy Bible or fundamentalist understanding of science. He therefore provides the right, in his opinion, interpretation of the Book of Bible and the Book of Nature. Józef Życiński demonstrates that in Christianity we deal with affirmation of rationality. This, among others, is the reason we should talk about Christian sources and inspirations of contemporary science.
Dialog nauka-religia, prowadzony przez Życińskiego ukazuje wizję, w której komplementarnie istnieją, dopełniają się dziedziny nauki i religii. Podstawą do dialogu jest solidna metodologia, w której kluczowym zagadnieniem jest naturalizm metodologiczny. Życiński sugeruje, iż pozorne konflikty są wyrazem niewłaściwej interpretacji Pisma Świętego, bądź fundamentalistycznych sposobów rozumienia nauki. Daje zatem właściwą, jego zdaniem, interpretację Księgi Pisma Świętego i Księgi Przyrody. Ukazuje, iż w chrześcijaństwie mamy do czynienia z afirmacją racjonalności. Między innymi to powoduje, iż należy mówić o chrześcijańskich źródłach i inspiracjach współczesnej nauki.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 4; 249-260
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauka i religia w kosmologii Edwarda Artura Milne’a
Science and religion in Edward Arthur Milne’s cosmology
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/577514.pdf
Data publikacji:
2016-04
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
relacja nauka-religia
racjonalność przyrody
kosmologia Milne’a
relationship between science and religion
rationality of nature
Milne’s cosmology
Opis:
Artykuł jest próbą rekonstrukcji i interpretacji poglądów Edwarda A. Milne’a dotyczących relacji między nauką i religią. Schematem interpretacyjnym jest zaproponowana przez I. Barboura klasyfi kacja: 1) konfl ikt, 2) neutralność, 3) dialog i 4) integracja. Poglądy Milne’a ewoluowały od postawy bliskiej niezależności, przez dialog ukierunkowany na konstruowanie spójnego obrazu świata, po integrację w postaci angażowania wyników nauki w uzasadnianie istnienia Boga-Stwórcy. O ile jego argumentacja z racjonalności przyrody jest akceptowalna, o tyle utożsamianie osobliwości początkowej z aktem stworzenia Wszechświata łamie reguły metodologii i nie znajduje poparcia w wiedzy przedmiotowej (kosmologicznej i teologicznej).
The paper is an attempt to reconstruct and interpret the views of E.A. Milne on the relationship between science and religion. This is related to I. Barbour’s fourfold typology: 1) confl ict, 2) independence, 3) dialogue and 4) integration. Milne’s view was evolving from a position close to independence, through dialogue aimed at constructing a coherent world-picture up to integration which engages science in justifi cation of the existence of God the Creator. His argument from the rationality of nature is acceptable, but identifi cation of the initial singularity with the doctrine of creation of the Universe breaks the methodological rules and is not supported by any subject knowledge (cosmology or theology).
Źródło:
Zagadnienia Naukoznawstwa; 2016, 52, 2(208); 275-292
0044-1619
Pojawia się w:
Zagadnienia Naukoznawstwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu przyrodniczego, filozoficznego i teologicznego obrazu Wszechświata. Sylwetka naukowa księdza Grzegorza Bugajaka
In search of the natural, philosophical and theological image of the universe. The scientific profile of Fr. Grzegorz Bugajak
Autorzy:
Lemańska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1926910.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Grzegorz Bugajak
filozofia przyrody
nauka a religia
philosophy of nature
science and religion
Opis:
W artykule przedstawiono życiorys i najważniejsze dokonania naukowe ks. dr hab. Grzegorza Bugajaka (1966-2020), prof. UKSW, związanego z Wydziałem Filozofii Chrześcijańskiej ATK/UKSW. Ks. Bugajak zostawił po sobie duży i interesujący dorobek naukowy, koncentrujący się wokół problemów z zakresu filozofii przyrody, filozofii nauk przyrodniczych i relacji między naukami przyrodniczymi a teologią. Jego prace stanowią znaczny wkład w rozwój filozofii.
This article surveys the biography and the most important scientific achievements of Fr. prof. dr hab. Grzegorz Bugajak (1966-2020), associated with the Faculty of Christian Philosophy ATK / UKSW. Fr. Bugajak left a large and interesting scientific output, focusing on problems in the philosophy of nature, philosophy of sciences and the relationshipbetween natural sciences and theology. His works make a significant contribution to the development of philosophy.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 4; 53-84
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evolutionism–Creationism: In Search for a Platform of Dialogue
Ewolucjonizm–kreacjonizm. Poszukiwanie płaszczyzny dialogu
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791015.pdf
Data publikacji:
2021-01-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ewolucja
dialog ewolucjonizm–kreacjonizm
relacja nauka–religia
filozofia nauki
evolution
dialogue between evolutionism and creationism
relationship between science and religion
philosophy of science
Opis:
W artykule przedstawiona została próba wskazania płaszczyzny dyskusji ewolucjonistów z kreacjonistami, która umożliwiałaby dialog zwiększający szansę wypracowania spójnego światopoglądu łączącego elementy wiedzy naukowej i wiary religijnej. W odniesieniu do różnych typów wiedzy zaproponowane zostało wyróżnienie trzech poziomów: 1) przedmiot badań, 2) wiedza o tym przedmiocie, 3) interpretacja tej wiedzy. Dialog może być prowadzony już na poziomie drugim, lecz z poszanowaniem wzajemnej autonomii i ukierunkowaniem raczej na inspirację, niż na integrację. Właściwą płaszczyzną dialogu jest poziom trzeci: interpretacja wiedzy oraz budowanie wizji świata i człowieka. Celem dialogu na tym poziomie jest integracja wszystkich elementów światopoglądu i dążenie do wyjaśnienia i zrozumienia całej rzeczywistości.
This article seeks to indicate a platform for discussion between evolutionists and creationists, which will enable dialogue and increase the chance of developing a coherent worldview that combines elements of scientific knowledge and religious faith. In the context of various types of knowledge, three levels are indicated: (1) the subject of research, (2) knowledge of this subject, and (3) interpretation of this knowledge. Dialogue can be undertaken and conducted already at the second level, but only accompanied by both respect for mutual autonomy and a focus on inspiration rather than integration. The appropriate level of dialogue is the third level: the interpretation of knowledge and building an overarching view of the world and man. The aim of dialogue at this level is to integrate all elements of a worldview and to strive to explain and understand the whole reality.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 4; 51-70
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Theological Insight into the Phenomenon of Life: the Bios as a Vestigium Dei
Wgląd teologiczny w fenomen życia: "Bios" jako "Vestigium Dei"
Autorzy:
Duszek, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1050779.pdf
Data publikacji:
2020-03-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
nauka i religia
stworzenie
ewolucja
projekt
teologia przyrody
science and religion
creation
evolution
project
theology of nature
Opis:
Contemporary discussion on the phenomenon of life is a meeting point for natural sciences and religion. In their dialogue, two extreme opinions prevail, which make us understand life either as a coincidental product of evolution or as an intelligent design created by an external intervention. Both views are reductionist and represent a misunderstanding of the multi-planar character of human cognition. Mature theological insight should not follow this path. Therefore, the article is an attempt to look at the phenomenon of life in a different way. It takes up the theological interpretation of biological life, according to the medieval-originating category of vestigium Dei. However, this notion must be reconstructed in such a way that it takes into account the semantic matrix that developed around it in the twentieth century. The newly developed category of vestigium is a hermeneutical key that allows us to better understand what it means that life, already in its basic manifestations, has a transcendental reference to God, as His trace.
Współczesna dyskusja nad fenomenem życia jest miejscem spotkania nauk przyrodniczych i religii. W ich dialogu przeważają dwie skrajne opinie, które każą rozumieć życie albo jako przypadkowy produkt ewolucji, albo jako inteligentny projekt powstały dzięki zewnętrznej interwencji. Obydwa spojrzenia są redukcjonistyczne i stanowią przejaw niezrozumienia wielopłaszczyznowości ludzkiego poznania. Dojrzały wgląd teologiczny nie powinien podążać tą ścieżką. Dlatego artykuł jest próbą innego spojrzenia na fenomen życia. Podjęta zostaje w nim teologiczna interpretacja życia biologicznego według wywodzącej się ze średniowiecza kategorii vestigium Dei. Pojęcie to musi być jednak przebudowane tak, by uwzględniało osnowę semantyczną, która narosła wokół niego w XX wieku. Opracowana na nowo kategoria vestigium stanowi klucz hermeneutyczny, który pozwala lepiej zrozumieć, co to znaczy, że życie już w swoich podstawowych przejawach posiada transcendentalne odniesienie do Boga jako ślad.
Źródło:
Teologia w Polsce; 2019, 13, 1; 59-72
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieinterwencjonistyczna teoria działania Boga. Analiza, diagnoza i korekta modelu
The Noninterventionist Theory of Gods Action. Analysis, Diagnosis and Model Correction
Autorzy:
Strumiłowski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1050996.pdf
Data publikacji:
2020-03-17
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
nauka i religia
stworzenie
uświęcenie
przebóstwienie
boska ekonomia
science and religion
creation
sanctification
deification
God's economy
Opis:
Interakcja teologii i nauk nie tylko stymuluje samą teologię do uzasadnienia swoich tez jako współbrzmiących z naukowym obrazem świata, ale popycha teologię do poszukiwania nowych modeli, które w sposób kompletny tłumaczyłyby jej twierdzenia w harmonijnej jedności z odkryciami naukowymi oraz wyznaczałyby przestrzeń dalszego jej rozwoju w obszarze określonym przez spójną wizję tez teologicznych i naukowych. Jednym z ciekawszych modeli tego typu jest nieinterwencjonistyczna teoria działania Boga. Niemniej model ten, poddany głębszej analizie, pomimo ogromnego potencjału syntetyzującego wizję teologiczną i naukową, może rodzić pewne wątpliwości, które w poszukiwaniu spójności działania Boga z działaniem świata wydaje się dokonywać subtelnej redukcji samego działania Boga, rozbijając je wewnętrznie. Artykuł jest próbą diagnozy tych potencjalnych zagrożeń oraz propozycją modyfikacji i poszerzenia modelu, tak by nie tracąc swojego nowatorskiego potencjału, pozostał bardziej harmonijny z tradycyjnymi ujęciami Bożego działania.
The interaction between theology and science not only stimulates the former to justify its thesis as harmonious with the scientific view of the world, but also motivates it to search new models that would interpret exhaustively its statements in accordance with scientific discoveries and to outline the scope of its further development in the area of coherency between theology and science. The noninterventionist theory of God’s action constitutes one of the most interesting model of such an approach. However, this model being profoundly analysed, despite its large possibility to synthetize the theological view with the scientific one, may cause some doubts. It is so since this model seems to reduce subtly and decompose internally the God’s action while searching its coherency with the world’s action. This article attempts to diagnose that potential risk as well as to propose some modifications and enlargements of the model in order to make it more harmonious with traditional views of God’s action, but without damage on its innovative capacities.
Źródło:
Teologia w Polsce; 2018, 12, 2; 249-264
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozoficzna myśl Roberta Boyle’a a stanowisko chrześcijańskiego teizmu naturalistycznego
The philosophy of Robert Boyle and contemporary Christian theistic naturalism
Autorzy:
Kazibut, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431323.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Boyle Robert
Science-and-Religion
naturalism
theistic naturalism
nature and art
Nauka i Religia
naturalizm
naturalizm teistyczny
natura a kunszt
Opis:
Robert Boyle jest autorem oryginalnej koncepcji mediacji pomiędzy sferą religii a nauki. W artykule przedstawiono wybrane elementy myśli filozoficznej Boyle’a, które wyznaczają jego ujęcie zagadnienia relacji wiara a nauka. W literaturze przedmiotu poglądy Boyle’a kwalifikuje się często jako przykład podejścia nazywanego „koncepcją dwóch ksiąg” albo „Boga jako zapchaj dziury”. W artykule przedstawiono polemikę z tym interpretacjami myśli Boyle’a i wskazuje się, że jego koncepcja jest bliska współczesnemu stanowisku chrześcijańskiego teizmu naturalistycznego.
Robert Boyle is the author of the original concept of mediation between the spheres of religious belief and scientific thought. This article presents Robert Boyle’s selected topics of philosophy that illustrate his points of view on the issue of the relationship between scientific knowledge and faith. In the literature, the views Boyle qualifies as an example of a conception of two books: the Book of Nature and The Scripture, or the conception "God-of-the-gaps." In this paper I dispute this view and demonstrate that Boyle’s conception the relationship between science and faith is similar but not identical to the contemporary theistic naturalism.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2015, 51, 4; 97-121
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie natury ludzkiej w nauce i teologii
The Concept of Human Nature in Science and Theology
Autorzy:
van der Meer, Jitse M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553237.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
religia a nauka
teologia a nauka
natura ludzka
metafora
religion and science
theology and science
human nature
metaphor
Opis:
W obawie, że zmiany w naukowym rozumieniu przyrody wymuszą zmiany w przekonaniach religijnych, wielu chrześcijan utrzymuje religię i naukę w separacji. Chcąc złagodzić tę obawę, wykluczają istnienie oddziaływania między tymi dziedzinami, redukując jego złożoność. Naukę oraz religię sprowadza się na przykład do odrębnych dziedzin wiedzy, w których obowiązują ich własne, swoiste twierdzenia. Religię rozumie się jako pozalogiczny sposób funkcjonowania człowieka zwany wiarą, charakteryzujący się emocjonalnym spojrzeniem na świat. Jeśli zastosuje się teorię typów logicznych do religii i nauki, relacje logiczne mogą zachodzić wyłącznie pomiędzy logicznymi dziedzinami wiedzy. Dlatego między religią a nauką nie mogą zachodzić żadne relacje logiczne, jeśli tę pierwszą rozumie się jako pozalogiczny sposób funkcjonowania człowieka zwany wiarą, drugą zaś - jako logiczny sposób funkcjonowania. Niemniej udało się zidentyfikować przynajmniej jedną relację logiczną między religią a nauką, a wywierały one na siebie wpływ także na inne sposoby. Moja propozycja pozwala na wyjaśnienie tych sposobów oddziaływania dzięki zastąpieniu jednowymiarowych logicznych koncepcji poznania, takich jak syntaktyczne oraz semantyczne ujęcia teorii, wielowymiarową koncepcją poznania. Własne, alternatywne wyjaśnienie rozpocznę od osadzenia oddziaływań pomiędzy religią a nauką w naturze ludzkiej, ponieważ wyłącznie ludzie stoją w relacji zarówno do Boga, jak i przyrody. Następnie rozróżnię zakres nieredukowalnych sposobów funkcjonowania człowieka, ujawniających się w odpowiadających sobie wymiarach relacji osoby do Boga oraz przyrody. Posłużywszy się dwoma spośród tych wymiarów - zawierzeniem Bogu i poznaniem - jako przykładami, wykażę, że oddziaływanie pomiędzy religią a nauką rozumie się jako zachodzące pomiędzy (1) zawierzeniem Bogu (wiarą) a przekonaniami dotyczącymi Boga (teologią); (b) zawierzeniem Bogu (wiarą) a przekonaniami dotyczącymi świata (nauką) oraz (c) przekonaniami dotyczącymi Boga (teologią) a przekonaniami dotyczącymi świata (nauką). Argumentuję, że wszystkie razem i każdy z osobna sposób funkcjonowania człowieka może na siebie wzajemnie oddziaływać. Przykład takiego oddziaływania stanowi metaforyczne przeniesienie znaczenia między każdą z wymienionych powyżej par sposobów funkcjonowania człowieka.
Many Christians separate religion and science for fear that changes in scientific understanding of nature will force changes in religious belief. To alleviate this fear, many Christians define interaction out of existence by reducing its complexity. For instance, science is often reduced to a logical domain of knowledge characterized by its propositions. Religion is taken to be a non-logical way of human functioning known as trusting characterized by feelings. According to the doctrine of logical types there can be logical relations only between logical domains of knowledge. Therefore, there can be no logical relations between religion and science if religion is taken to be a non-logical way of human functioning known as trusting, and science as a logical way of functioning. Yet one logical relation has been identified, and religion and science have affected each other’s content in other ways. These ways can be accounted for, I propose, by replacing one-dimensional logical conceptions of knowing such as the syntactic and semantic views of theory with a multi-dimensional conception of knowing. I begin my alternative account of the interaction between religion and science by grounding it in human nature because only people stand in relation to both God and nature. Next, I distinguish a range of irreducible ways of human functioning which correspond with dimensions of a person’s relation with God and with nature. Using two of these dimensions as an example — trusting and knowing — I show that interaction between religion and science is seen to be between (a) trust in God (faith) and beliefs about God (theology), (b) trust in God (faith) and beliefs about the world (science) and (c) beliefs about God (theology) and beliefs about the world (science). I argue that there can be interaction between each and every way of human functioning by means of the metaphoric transfer of meaning, for instance, between each of the pairs of functioning just listed.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2013, 10; 243-250
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Theological Perspective on the Phenomenon of Life: Introduction into the Bios, Psyche, and Zoe
Fenomen życia w perspektywie teologicznej: wprowadzenie w bios, psyche i zoe
Autorzy:
Pędrak, Anna
Duszek, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035022.pdf
Data publikacji:
2020-02-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
bios
psyche
zoe
religia i nauka
transcendentalność
współczesna teologia
religion and science
transcendentality
contemporary theology
Opis:
Życie jest pięknym i wyjątkowym zjawiskiem. Nie można go opisać za pomocą jednej definicji, ponieważ przejawia się na wiele różnych sposobów. Dlatego fenomen życia musi zostać uchwycony jako całość z uwzględnieniem jego podstawowych płaszczyzn. Autorzy pracy przeprowadzili interdyscyplinarne badania naukowe. Ich zadaniem było zgłębienie kwestii życia na trzech płaszczyznach: bios (życie w jego podstawowych przejawach), psyche (życie inteligentne i świadome) i zoe (życie, które przekracza siebie). Zebrane przez nich dane nabierają szczególnego znaczenia dzięki perspektywie teologicznej. Jest to podejście określające metodę pracy – ma ona interdyscyplinarną charakterystykę oraz jest wyrazem myślenia teologicznego. Umożliwia to zrozumienie całego fenomenu w jego transcendentalnej funkcji. Życie od samego początku wyłania się ku „czemuś więcej”. Ostatecznym celem tego transcendentalnego dynamizmu jest wiecznie żywy Bóg.
Life is such a beautiful and unique phenomenon. It cannot be described by a single definition, as it manifests itself in many different ways. Therefore, the phenomenon of life must be captured as a whole and by including its essential planes. The authors of the paper did interdisciplinary research. Their task was an exploration of the issue of life on three planes: bios (life in its core manifestations), psyche (intelligent and conscious life), and zoe (life that transcends itself). The collected data gives an appropriate perspective for theological insight. This approach determines a methodology that is interdisciplinary and very theological in character. This in-depth perspective enables the whole phenomenon to be understood in its transcendental function. Life from its very inception emerges toward “something more.” The final goal of this transcendental dynamism is ever-living God.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 2; 109-124
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stworzenie i ewolucja – dwa „puzzle” chrześcijańskiego światopoglądu
Creation and evolution – two “puzzles” in the Christian outlook on life
Autorzy:
Napadło, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431308.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
creation
evolution
creationism
evolutionism
cosmology
Christian outlook on life
Science-and-Religion
stworzenie
ewolucja
kreacjonizm
ewolucjonizm
kosmologia
światopogląd chrześcijański
Nauka i Religia
Opis:
The problem of the relationship between religion and science, understood as the relation between the Christian doctrine and natural sciences, is widely known and discussed today. This article undertakes a very practical approach in an effort to represent and reconsider the Christian outlook on life within the context of the encounter of two great ideas in the man of faith: creation and evolution. A basic sketch of the Christian outlook on life along with its essential features is drawn from a proposed definition. Within this framework, we suggest an interpretation of the encounter and interaction of creation and evolution. Dialogue provides the means to achieve a mature attitude towards reality to both the believer and those pursuing natural sciences. At the same time, it may lead to an inner integration of man and answer some current cultural crises.
Problem relacji między religią i nauką, rozumiany jako relacja między doktryną chrześcijańską i naukami przyrodniczymi, jest dzisiaj powszechnie znany i dyskutowany. Artykuł podejmuje bardzo praktyczne zagadnienie, jakim jest formowanie oraz rewidowanie światopoglądu chrześcijańskiego w kontekście spotkania się w człowieku religijnym dwóch wielkich idei: stworzenia i ewolucji. Wychodząc od zaproponowanej definicji światopoglądu, w artykule zostanie ukazany fundamentalny rys światopoglądu chrześcijańskiego oraz jego istotne cechy. Dopiero w takim świetle próbuje się przedstawić propozycję interpretacji spotkania i wzajemnego oddziaływania idei stworzenia i ewolucji. Zaproponowana relacja dialogu jest drogą do zdobywania dojrzałej postawy względem rzeczywistości zarówno dla człowieka religijnego, jak i dla ludzi uprawiających nauki przyrodnicze. Jednocześnie jest to propozycja, która, prowadząc do wewnętrznej integracji człowieka, może stać się odpowiedzią na niektóre współczesne kryzysy kultury.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2019, 55, 1; 97-128
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 54

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies