Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "natural process" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Oblicze demograficzne Opola na początku XXI wieku
The demographic aspect of opole at the beginning of the 21st century
Autorzy:
Zagórowska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1876272.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
population
natural movement
migrations
population structures
aging process
Opole
ludność
ruch naturalny
migracje
struktury ludności
proces starzenia
Opis:
Opole jako stolica regionu, który w przeszłości zmieniał przynależność państwową i zasięg terytorialny, co skutkowało wielokrotnymi przesunięciami granic wewnętrznych i zewnętrznych oraz ulegał przemianom kulturowo-cywilizacyjnym, współcześnie doświadcza gwałtownych przeobrażeń społecznych. Jednym z głównych jego problemów jest niekorzystny przebieg procesów demograficznych na przełomie XX i XXI w., m.in. depopulacja. Aktualny obraz demograficzny miasta ukształtowało wiele czynników występujących w przeszłości, a zwłaszcza po zakończeniu II wojny światowej, których skutki miasto nadal odczuwa. Celem artykułu było ukazanie depopulacji wraz z towarzyszącymi jej negatywnymi zjawiskami i procesami, identyfikacja jej przyczyn i implikacji poprzez analizę potencjału demograficznego, a tym samym wykazanie, że jego dalszy rozwój jest silnie zdeterminowany demograficznie, a brak odpowiednich działań w zakresie wyhamowania niekorzystnych przeobrażeń w liczbie i strukturze ludności oraz łagodzenia ich skutków może doprowadzić do zmiany statusu Opola zarówno jako miasta dużego, jak i miasta wojewódzkiego. Artykuł stanowi studium przypadku. Perspektywa demograficzna opracowania przesądziła o doborze źródeł i literatury.
Opole, as the capital of the region, which in the past changed its nationality and territorial range, resulting in repeated alterations in internal and external borders as well as cultural and civilizational changes, is currently undergoing rapid social transformations. Its main problems include the unfavorable course of demographic processes at the turn of the 20th and the 21st century, including depopulation. Its cur-rent demographic picture was shaped by many factors in the past, after the end of World War II in particular – the effects of which are felt by the city today. The purpose of the article was to show depopulation with its negative phenomena and processes, identify its causes and implications by analyzing the demographic potential of the city and thus show that its further development is strongly demographically determined and the lack of appropriate measures to inhibit adverse changes in the number and structure of population and mitigating their effects, may lead to a change in both the status of Opole, as a large city and as the capital of the region. The article is a case study. The demographic perspective of the study determined the selection of sources and literature.
Źródło:
Studia Miejskie; 2019, 33; 39-54
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of the proportion of natural gas in the feeding dose on the combustion process in a self-ignition engine with a Common Rail fuel system
Wpływ udziału gazu ziemnego w dawce zasilającej na przebieg spalania w silniku o zapłonie samoczynnym z układem zasilania typu Common Rail
Autorzy:
Wierzbicki, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/328762.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Polskie Towarzystwo Diagnostyki Technicznej PAN
Tematy:
natural gas
self-ignition engine
combustion process
Common Rail system
gaz ziemny
silnik o zapłonie samoczynnym
przebieg procesu spalania
układ Common Rail
Opis:
Limited oil resources, combined with the need to stem the toxic emissions to the atmosphere, necessitate seeking alternative fuels for combustion engines. According to forecasts, natural gas will be one of those fuels whose importance is likely to increase in future. Because of its properties, natural gas can be used directly in spark-ignition engines. When natural gas is used as fuel in much more efficient self-ignition engines, it is necessary to use dual fuelling. This paper presents the effect of the proportion of natural gas in the feed dose on the course of the combustion process in a turbocharged self-ignition engine. The engine was controlled by the Common Rail fuel system, programmed for single-fuel operation.
Ograniczone zasoby ropy naftowej, a także konieczność ograniczenia emisji związków toksycznych do atmosfery wymuszają poszukiwanie alternatywnych paliw do silników spalinowych. Według prognoz jednym z paliw którego znaczenie w przyszłości będzie wzrastać jest gaz ziemny. Ze względu na właściwości gaz ziemny może być bezpośrednio wykorzystywany do zasilania silników o zapłonie iskrowym. W przypadku wykorzystania gazu ziemnego do zasilania znacznie sprawniejszych silników o zapłonie samoczynnym konieczne jest zastosowanie dwupaliwowego układu zasilania. W artykule przedstawiono wpływ udziału gazu ziemnego w dawce zasilającej na przebieg procesu spalania w turbodoładowanym silniku o zapłonie samoczynnym. W trakcie badań silnik był sterowany układem zasilania typu Common Rail oprogramowanym do pracy jednopaliwowej.
Źródło:
Diagnostyka; 2018, 19, 4; 65-70
1641-6414
2449-5220
Pojawia się w:
Diagnostyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The impact of the share of CNG on the combustion process in a dual-fuel compression-ignition engine with the common rail system
Autorzy:
Wierzbicki, S.
Śmieja, M.
Mikulski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/242699.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Tematy:
natural gas
dual-fuel compression-ignition engine
Common Rail system
combustion process
Opis:
The struggle against global warming necessitates the search for new sources of energy, which limit the emission of carbon dioxide into the atmosphere. Among various fuels used to supply energy nowadays, the importance of natural gas is constantly growing. This is caused by the fact that this fuel is characterised by the lowest share of coal among all fossil fuels. Because of its properties, natural gas can be used directly to power spark-ignition engines. The use of this fuel for compression-ignition engines on the other hand is limited due to the high autoignition temperature of methane. Currently, research is being conducted in numerous centres on the possibility of using fuel gases to power CI engines operating in a dual-fuel system. The present article discusses the impact of the share of CNG in the supply dose on the operation of a CI engine. An engine with the Common Rail injection system programmed for mono-fuel operation was used in the research. Based on the conducted tests it has been proved that supplying this type of engine with fuel gas considerably changes the course of the combustion process, which is caused by the fact that the gas and air mixture present in the combustion chamber starts burning now of the autoignition of the first portion of liquid fuel. The obtained test results confirm the necessity to change the injection parameters of the pilot dose of diesel fuel (the timing angle of injection and the pressure of fuel) in cases when this type of engine operates in a dual-fuel system.
Źródło:
Journal of KONES; 2016, 23, 2; 415-422
1231-4005
2354-0133
Pojawia się w:
Journal of KONES
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model of CO emission level of exhaust gases in tractor engines fed with biofuels
Autorzy:
Wawrzosek, J.
Piekarski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24894.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
degradation process
natural environment
agricultural tractor
carbon oxide
emission level
gas
biofuel
carbon monoxide
rapeseed methyl ester
Źródło:
International Agrophysics; 2006, 20, 4
0236-8722
Pojawia się w:
International Agrophysics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralna karbonatyzacja przy zastosowaniu surowców naturalnych –metodą redukcji CO2?
Mineral carbonation using natural materials – CO2 reduction method?
Autorzy:
Uliasz-Bocheńczyk, A.
Mokrzycki, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216710.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
mineralna sekwestracja CO2
CCS
surowce naturalne
proces ex situ
proces in situ
serpentynit
bazalt
CO2 mineral sequestration
natural raw materials
carbon capture and storage
process ex situ
process in situ
serpentynite
basalt
Opis:
Mineralna karbonatyzacja jest jedną z metod ograniczania antropogenicznej emisji CO2. Metoda ta polega na wykorzystaniu naturalnego zjawiska wiązania ditlenku węgla przez surowce naturalne lub beton. Od pojawienia się w 1990 r. w NATURE pierwszej publikacji dotyczącej mineralnej sekwestracji CO2, prowadzone są badania nad wykorzystaniem zjawiska wiązania ditlenku węgla. W wyniku procesu ditlenek węgla wiązany jest w stałej formie, co powoduje, że metoda ta jest bezpieczna ekologicznie. Dodatkowo w wyniku reakcji, która jest egzotermiczna, uwalnia się ciepło, które może być potencjalnie wykorzystane. Proces ten może być stosowany jako ostatni etap technologii CCS (Carbon Capture and Storage). Mineralna karbonatyzacja może być realizowana jako metoda in-situ i ex-situ. Mineralna sekwestracja proponowana jest i badana zarówno dla surowców mineralnych, jak i odpadów. W Polsce szczególnie interesującą opcją jest zastosowanie do wiązania CO2 na drodze mineralnej karbonatyzacji odpadów energetycznych o wysokiej zawartości CaO i ograniczonym wykorzystaniu gospodarczym. Do wiązania CO2 przeanalizowano oprócz odpadów energetycznych również żużle hutnicze i pyły z pieców cementowych. Drugą opcją prowadzenia mineralnej karbonatyzacji jest stosowanie surowców naturalnych. Do mineralnej sekwestracji CO2 mogą być potencjalnie stosowane minerały, takie jak: oliwin, serpentyn czy talk. W artykule przedstawiono możliwości zastosowania surowców mineralnych do obniżenia emisji ditlenku węgla. Przeanalizowano również surowce mineralne występujące w Polsce, które potencjalnie mogą być stosowane do sekwestracji CO2 w ramach procesu ex situ i in situ. Artykuł jest wstępną analizą możliwości wykorzystania tego typu surowców do wiązania CO2 w Polsce.
Mineral carbonation is one possible approach to reducing anthropogenic CO2 emissions. This method involves the use of a natural phenomenon of carbon dioxide causing CO2 to bond with natural or concrete materials. Since the appearance of the first publication on the mineral sequestration of CO2 (in 1990 in Nature), research has been conducted into making use of the carbon dioxide bond. The objective was to bind carbon dioxide into a solid form, a method rendering it environmentally safe. In addition, as a result of the reaction being exothermic, heat is released which can potentially be used. This process may be employed as the last step of CCS (Carbon Capture and Storage). Mineral carbonation can be implemented as a method both in situ and ex situ. Mineral sequestration is proposed and has been tested for both minerals and waste. In Poland, a particularly interesting option is the binding of CO2 through mineral carbonation of energy waste with a high content of CaO and limited economic use. Binding of CO2 has also been analyzed with use of the metallurgical slag and dust from cement kilns. Another option for mineral carbonation is the use of natural raw materials. To bind CO2 through mineral carbonation, minerals such as olivine, serpentine, and talc can be applied. This paper is a preliminary analysis presenting the possibility of using mineral raw materials to reduce carbon dioxide emissions. It also analyzes minerals occurring in Poland which can potentially be used to sequester CO2 in ex situ and in situ processes.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 3; 99-110
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of diet on lipid peroxidation in liver microsomes, intestine brush border membrane and in blood serum of rats
Autorzy:
Tokarz, A.
Oledzka, R.
Sulinski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371726.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności Polskiej Akademii Nauk w Olsztynie
Tematy:
alpha-tocopherol
beta-carotene
liver microsome
intestine brush border membrane
blood serum
malondialdehyde
natural antioxidant
lipid peroxidation
rat
peroxidation process
diet
fat
liver
microsome
Źródło:
Polish Journal of Food and Nutrition Sciences; 1992, 01, 1
1230-0322
2083-6007
Pojawia się w:
Polish Journal of Food and Nutrition Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W POSZUKIWANIU RELIGII UNIWERSALNEJ: ZARYS METODOLOGICZNY I TEMATYCZNY
IN SEARCH FOR THE UNIVERSAL RELIGION: METHODOLOGICAL AND THEMATIC OUTLINE
Autorzy:
Szymański, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/418528.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
history of ideas
philosophy of religion
universal religion
natural religion
historical religions
revelation
historical process
Opis:
What are we talking about when we talk about universal religion? The purpose of this article is to present a preliminary methodological, typological and historical outline (focusing particularly on modern France modern France), which facilitates answering this question. If we accept the meaning given to religion by modernity (which defines it by a form of worship, doctrine, morality and community), we conclude that the idea of a universal religion, as having numerous historical variants, fulfills its criteria in various ways. At the same time, however, it transcends positive religions, and its critical-investigative attitude towards them are even the necessary conditions of possibility of its emergence. The idea of universal religion can remain at the level of purely intentional solution or project (as in the case of modern natural religion, which is the common denominator of all religions, based on the so-called Credo minimum), it can also although this is rare, adopt a specific social character (as in the case of cults created during the French Revolution). The idea of a universal religion can also be associated with one of the historical religions. In the Western world and its Judeo-Christian context, it would generally be Catholicism.
Źródło:
Colloquium; 2015, 7, 4; 255-272
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some aspects of dual fueling of the middle class modern CI engines
Autorzy:
Stelmasiak, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/242729.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
Tematy:
dual fuel
natural gas
gas injection
common rail
combustion process
Opis:
The paper presents results of studies on the dual fuel engine equipped with the Common Rail high pressure injection system and low pressure natural gas injection into the inlet collector. Impact of some regulation parameters of the feed system on the engine performance parameters was examined. Research of the pilot dose selection showed that the minimal size of the dose was limited to ca 12+13% of the nominal dose. It is a result of some troubles of the electromagnetic injector operation at short times of control. The effect of that is a notable deterioration of smoothness of the engine operation. However, electronic control of the injector opening timing enables to reduce the pilot dose size as the engine load is reduced. The research showed advantageous impact of the decreasing dose on the engine efficiency and exhaust gas toxicity at partial loads of the engine. The tests reconfirmed full usefulness of the system to combustion process optimization. A delay of the injection start at high engine loads enables to reduce nearly twice the NOx concentration in exhaust gas with insignificant decreasing, some 1+1.5%, of its efficiency. The used systems showed their high suitability to control charge quality in dual fuel engines, in traction applications in particular.
Źródło:
Journal of KONES; 2007, 14, 4; 453-462
1231-4005
2354-0133
Pojawia się w:
Journal of KONES
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identyfikacja parametrów wpływających na efektywność drążenia wyrobisk korytarzowych w kopalniach węgla kamiennego
Identification of parameters have an effect on the effectiveness of heading development in hard coal mines
Autorzy:
Sobczyk, E. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349591.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
warunki geologiczno-górnicze
metoda AHP
wielowymiarowa analiza porównawcza
zagrożenia naturalne
parametry złoża
roboty przygotowawcze
geological and mining conditions
analytic hierarchy process (AHP)
multidimensional compare analysis
natural hazards
deposit parameters
development work
Opis:
W artykule przeprowadzono analizę drążenia wyrobisk korytarzowych w wybranych kopalniach węgla kamiennego w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Łącznie analiza dotyczyła 838 wyrobisk korytarzowych wykonanych w latach 2003-2008. Przeprowadzona została wskaźnikowa ocena efektywności prowadzenia robót przygotowawczych na podstawie opracowanej nowej metodyki. Określone zostały dwa modele struktury efektywności drążenia wyrobisk korytarzowych: pierwszy ze względu na osiągane postępy, drugi ze względu na osiągane wyniki ekonomiczne. Na tej podstawie sformułowano agregatowe wskaźniki (dla postępów - Wp i dla kosztów - We), które w sposób syntetyczny mierzą wpływ zagrożeń naturalnych, parametrów złoża oraz parametrów technologicznych na ograniczenie postępu i poziom kosztów drążenia wyrobisk korytarzowych. Podjęto próbę obliczenia optymalnego postępu drążenia wyrobisk korytarzowych przy minimalnym koszcie w poszczególnych przedziałach wartości wskaźnika oceny efektywności We. Zaprezentowano także analizę średnich wartości postępów i kosztów w wybranych kopalniach węgla kamiennego. W analizie uwzględniono strukturę kosztów drążenia wyrobisk przygotowawczych z podziałem na wyrobiska węglowe, węglowo- kamienne i kamienne.
The work includes an analysis of heading development process in selected Polish hard coal mines. An analysis of average tunnel development face advance and cost was done for 838 headings driven in coal mines in the years 2003-2008. A new methodology for conducting development work efficiency assessments at hard coal mines was proposed. Two structural models of heading development work efficiency were determined: the first one basing on the achieved face advance rates, the second - on the achieved financial results. The results served to formulate aggregate indexes (Wp - aggregate face advance index, We - aggregate cost index), which comprehensively measure the influence natural hazards, deposit parameters and technological parameters have on limiting tunnel face advance rates achieved as well as on development costs. An attempt was made to calculate the optimal heading drivage rate at a minimum cost for each range of the efficiency index We. Average face advance and average face financial results were also described. In analysis a cost structure of heading development with the division into coal, coal-stone and stone face was taken into consideration.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 3; 199-214
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Influence of Self-Cleaning Processes on the Quality of Drinking Water of Stryi Water Intake Wells
Autorzy:
Snitynskyi, Volodymyr
Khirivskyi, Petro
Cherniuk, Volodymyr
Hnativ, Ihor
Hnativ, Roman
Verbovskiy, Orest
Bihun, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2086367.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
mountain river
surface runoff
groundwater
natural self-purification process
drinking water quality
man-made impact
Opis:
In order to solve the problem of providing the population with high-quality drinking water, preference is given to the use of groundwater deposits, which differ from surface sources in better quality and are more protected from man-made influences and climate change. Thirty-seven existing groundwater deposits are used for drinking and technical water supply in Lviv region. The distribution of groundwater in the region is very uneven, and in the Eastern Carpathians they are almost non-existent. The main factors of groundwater pollution in most of Ukraine are municipal sewage, livestock effluents, unorganized warehouses for storage of industrial waste, fertilizers and pesticides and other local objects that affect the state of groundwater. The gradual reduction of mineral fertilizer and pesticide usage has led to some improvement in the quality of groundwater, but for some agro-industrial areas the presence of residual pesticides and nitrogen compounds in groundwater remains a relevant problem. This year, there was an increase in the use of mineral fertilizers compared to last year. The aim of this work was to study the compliance of the maximum allowable concentrations of hydrochemical parameters of the wells of the Stryi water intake and to determine the potential impact of anthropogenic factors on water quality. The compliance with the sanitary and hygienic requirements of the hydrochemical parameters of water in the wells of the Stryi water intake was analyzed. The regularities of their changes as well as the presence of wells that have a potentially unstable chemical composition and are prone to deterioration of water quality were determined. The results of studies of related to the impact of self-treatment processes in the river Stryi on the quality of water intake in the city of Stryi showed that the drinking water from artesian wells is of high quality and now there are no negative effects of river water in the Stryi basin on groundwater deposits. The quality of river water is satisfactory for its use in domestic and drinking water supply and for recreational purposes.
Źródło:
Journal of Ecological Engineering; 2022, 23, 4; 25--32
2299-8993
Pojawia się w:
Journal of Ecological Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ stopnia sprężania na parametry pracy silnika o zapłonie samoczynnym zasilanym dwupaliwowo gazem ziemnym i olejem napędowym
Effect of the compression ratio on operational parameters of a natural gas fuelled compression ignition engine operating in a dual-fuel mode
Autorzy:
Skrzek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/133152.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Naukowe Silników Spalinowych
Tematy:
stopień sprężania
silnik dwupaliwowy
proces spalania
gaz naturalny
compression ratio
dual-fuel engine
combustion process
natural gas
Opis:
Artykuł dotyczy zagadnienia wpływu stopnia sprężania w dwupaliwowym silniku o zapłonie samoczynnym zasilanym gazem ziemnym i olejem napędowym, na podstawowe parametry jego pracy. W artykule przedstawiano przyjętą koncepcję zmiany stopnia sprężania silnik, oraz zaprezentowano wybrane wyniki w formie charakterystyk: obciążeniowych jednostkowego zużycia energii, sprawności ogólnej, cieplnej, mechanicznej, zawartości składników w spalinach, a także charakterystyki prędkościowej momentu maksymalnego. Analiza wyników badań prowadzi do wniosków że stopień sprężania w dwupaliwowym silniku o ZS wpływa w sposób istotny na opisane parametry pracy dlatego też powinien być starannie dobrany.
The present paper relates to the problem of the effect of compression ratio of a dual-fuel compression ignition engine fuelled with natural gas (CNG) on basic operational parameters of this engine. There is presented an established concept of the engine compression ratio variations and the obtained results are presented in the form of the following load characteristics: specific energy consumption, overal, thermal and mechanical efficiencies, harmful exhaust emissions as well as speed characteristic of the maximum torque. Analysis of the obtained results permits to conclude that the compression ratio in a dual-fuel compression ignition engine influences substantially the above mentioned parameters. Therefore, it should be set precisely.
Źródło:
Combustion Engines; 2013, 52, 3; 924-930
2300-9896
2658-1442
Pojawia się w:
Combustion Engines
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Demographic processes in central Pomerania after 1988
Procesy demograficzne na Pomorzu Środkowym po 1988 roku
Autorzy:
Rydz, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/84942.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
demographic process
Central Pomerania region
population concentration
natural movement
migration balance
system transformation
population structure
demographic transformation
urban population
spatial concentration
town
rural population
Opis:
Present population structure of Central Pomerania is a consequence of demographic transformations introduced in the post-war period. The population of the described region is heterogenic and has been combined by people who came from different parts of Poland, autochthons and generations born in this particular area. However the settlers from Central Poland (41.9%) and people who came from abroad (24.3%) including over 23.0% from the former USSR played the most important role in creating a new population structure (Rydz 1979). One of crucial factors influencing evolutions of population’s patterns in basic population structures are migrations. Migrations seem to confirm spatial adjustment abilities of population to constantly evolving social and economic conditions. A fast pace of a demographic development in Central Pomerania was an effect of a fast rise in the urban population (Tab. 1). An incredible role in developing processes have played industrialization that improved accommodation conditions and generated a shift of population from rural to urban districts. However between 1988-2002 a crucial role in the process of the dynamics’ evolution played social and economic transformations. A source of those unfavorable transformations (Fig. 1) should be considered in evolving social and economic situation of population. It makes young people migrate to other cities of Poland or other countries of the European Union such as Germany, the Great Britain, Ireland. According to the research the majority of the communities are characterized by a regressive type of demographic abilities (Fig. 2). A spatial concentration of the urban population is characteristic to a band-junction structure (Fig. 3). The biggest and best developed cities play a role of junctions in a settlement structure e.g. Koszalin, Słupsk, Lebork and Szczecinek. The present article also concentrates on factors influencing evolutions of population’ natural movements. The scientists recorded a tendency to limit a number of births in central Pomerania (Tab. 3 and Fig. 5). In a period of transformations they also recorded egression processes of the rural population.
Obecny stan zaludnienia Pomorza Środkowego jest konsekwencją przekształceń demograficznych, które dokonały się w okresie powojennym. W zasadzie ludność zamieszkująca omawiany obszar jest pochodzenia heterogenicznego, są to przybysze z różnych stron Polski, repatrianci, reemigranci, autochtoni oraz następne pokolenia urodzone już na tym obszarze. Podkreślić należy, że największą rolę w zasiedlaniu Pomorza Środkowego odegrały dwie grupy ludności: osadnicy z Polski Centralnej (41,9%) oraz ludność napływowa z zagranicy (24,3%), w tym ponad 23,0% z byłego Związku Radzieckiego (Rydz 1979). Z badań jakie prowadzono wynika, że w latach 1950-2002 ludność Pomorza Środkowego (byłych województw: koszalińskiego i słupskiego) zwiększyła się o 49,3 tys. osób. Zdecydowanie najwyższy wskaźnik wzrostu liczby ludności wystąpił na omawianym obszarze w latach 1950-1960. Wysokie tempo ogólnego rozwoju demograficznego było przede wszystkim efektem szybkiego wzrostu ludności miejskiej. Głównym zaś źródłem przyrostu liczby mieszkańców miast był napływ ludności wiejskiej do miast oraz wysoki przyrost naturalny. Zjawisko takie utrzymywało się w odpowiednio mniejszej skali do 1970 r. Niezwykle istotnym czynnikiem rozwoju miast był przede wszystkim proces industrializacji oraz rozwój budownictwa mieszkaniowego. Pewne niekorzystne tendencje w zakresie rozwoju demograficznego jak i zmian w strukturach demograficznych ujawniły się w okresie trwających przeobrażeń społeczno-gospodarczych po 1989 r. Z uzyskanych materiałów wynika, że w latach 1988-2002 ludność wzrosła zaledwie o 2,5%, a w niektórych miastach, np. Słupsku i Koszalinie obserwuje się zmniejszenie liczby ludności. Zjawisko to jest szczególnie niekorzystne, gdyż dotyczy ono na ogół odpływu ludności młodej, która w poszukiwaniu lepszych warunków życia w tym pracy, migruje nie tylko do innych miast na terenie Polski, ale również do krajów Unii Europejskiej, np. Niemiec, Anglii, Irlandii czy Szwecji. Nowe uwarunkowania rozwoju społecznogospodarczego wywarły także wpływ na dokonujące się zmiany w gęstości zaludnienia. Uwzględniając uwarunkowania środowiska geograficznego, a także czynniki ekonomiczne, do wyróżniających się jednostek (gmin) pod względem liczby ludności przypadającej na 1 km2 należą położone wzdłuż wybrzeża gminy o sprzyjających warunkach dla rozwoju turystyki oraz te, które położone są w strefie oddziaływania większych miast, szczególnie Koszalina i Słupska. Trwający okres transformacji społeczno-gospodarczej uwidocznił wyraźnie swój wpływ na poszczególne elementy ruchu naturalnego ludności, a także częstotliwość zawierania małżeństw. Zdecydowany spadek (choć powolniejszy niż to ma miejsce w skali całego kraju) nastąpił w zakresie natężenia urodzeń, które na badanym terenie zmniejszyło się z 17,2‰ w 1988 r. do 10,6‰ w 2002 r. W okresie transformacji zaszły istotne zmiany związane ze zmianami postaw i zachowań w zakresie płodności i zawierania małżeństw . Pozytywnym zjawiskiem jest natomiast tendencja do zahamowania rosnącej liczby zgonów i w pewnym stopniu do jej ustabilizowania. Jednym z ważnych mierników zachodzących zmian społeczno-ekonomicznych jest ruchliwość przestrzenna ludności. Z badan jakie przeprowadzono wynika, że w latach 1988- -2002 na terenie Pomorza Środkowego, podobnie jak w skali całego kraju, doszło do wyraźnego ograniczenia mobilności przestrzennej ludności. Wyraźnie zmniejszyła sie intensywność napływu, zwłaszcza do miast. W świetle prowadzonych badan należy stwierdzić, że obniżenie poziomu migracji wewnętrznych na Pomorzu Środkowym w latach 1988-2002 doprowadziło do osłabienia procesu wyrównywania dysproporcji w rozwoju regionów czy różnic w poziomie warunków bytu ludności oraz przyczyniło się do wyludnienia i wzmożonego starzenia ludności omawianego regionu.
Źródło:
Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline; 2006, 10
1643-0115
Pojawia się w:
Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Increase in attractivity of natural sciences in primary education
Autorzy:
Rychtera, Jiří
Hásek, Roman
Bílek, Martin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472590.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
natural sciences,
compulsory school attendance, motivational Chemistry lessons,
quick-process experiments analysis
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Biologiae Pertinentia; 2017, VII; 61-67
2083-7267
2450-3487
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Biologiae Pertinentia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On malacology - starring: snail
Autorzy:
Rybska, E.
Sajkowska, Z.A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/83839.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wydział Biologii i Ochrony Środowiska. Stowarzyszenie Malakologów Polskich
Tematy:
malacology
snail
natural science
biological education
biology
environment protection
teaching process
study programme
Źródło:
Folia Malacologica; 2016, 24, 1
1506-7629
Pojawia się w:
Folia Malacologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modified nucleic acids as an anti-aging agents
Autorzy:
Rolle, K.
Markiewicz, W.T.
Barciszewski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/80015.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
skin aging process
natural aging process
anti-aging agent
nucleic acid
4-furfurylcytosine
biological property
cosmetic
patent
Źródło:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology; 2014, 95, 4
0860-7796
Pojawia się w:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies