Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "moral freedom" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-30 z 30
    Tytuł:
    Prawa człowieka jako warunek możliwości wolności moralnej. Próba ontologicznej analizy wolności politycznej
    Autorzy:
    Pietras, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/644398.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Freiheit
    negative Freiheit
    positive Freiheit
    moralische Freiheit
    politische Freiheit
    Menschenrechte
    Isaiah Berlin
    Nicolai Hartmann
    freedom
    negative freedom
    positive freedom
    moral freedom
    political freedom
    liberty
    human rights
    Hannah Arendt
    wolność
    wolność negatywna
    wolność pozytywna
    wolność moralna
    wolność polityczna
    prawa człowieka
    Opis:
    Das Ziel des Artikels ist der Versuch einer eigenen ontologischen Analyse des Begriffs der politischen Freiheit unter Anwendung der Erkenntnisse und Betrachtungsweisen des Begriffs Freiheit (moralische und politische, negative und positive Freiheit) auf dem Boden der Philosophiegeschichte. Ich rekurriere unter anderem auf drei bekannte Entwürfe: 1. die Unterscheidung zwischen negativer und positiver politischer Freiheit (positive and negative liberty) von Isaiah Berlin; 2) historische Analysen von Hannah Arendt, die zwischen politischer Freiheit und Willensfreiheit (moralischer Wert) unterscheiden; 3) Nicolai Hartmanns Kritik des Kantischen Verständnisses der Freiheit als positiver Freiheit und seine eigenen Analysen der moralischen Freiheit als Phänomen des geistigen Lebens des Menschen. Zum Abschluss werden die  durchgeführten  Analysen zur  Begründung der These verwendet, dass Menschenrechte erster Generation eine Möglichkeitsbedingung der moralischen Freiheit des Menschen bilden.
    The paper is an attempt at ontological analysis of the notion of political freedom taking account of studies and perceptions of moral and political, negative and positive liberties in  the history of philosophy.  Reference is  made in particular to Isaiah Berlin’s  distinction   between  positive and negative political freedom, Hannah Arendt’s historical analysis of the differentiations between the notion of political liberty and free will (moral freedom), and Nicolai Hartmann's criticism of Kant’s perception of liberty as positive freedom and his analyses of moral freedom seen as a phenomenon of man’s spiritual life. On the ground of these analyses the author substantiates  the thesis  that  first generation  human rights constitute the basic prerequisites of man’s moral freedom.
    Celem artykułu jest próba własnej ontologicznej analizy pojęcia wolności politycznej z wykorzystaniem rozpoznań i sposobów rozumienia pojęcia wolności (moralnej i politycznej, negatywnej i pozytywnej) na gruncie historii filozofii. Odwołuję się między innymi do trzech znanych koncepcji: 1) Isaiaha Berlina rozróżnienia pomiędzy negatywną i pozytywną wolnością polityczną (positive and negative liberty); 2) Hannah Arendt historycznych analiz związanych z rozróżnieniem między wolnością polityczną i wolnością woli (wolnością moralną); 3) Nicolaia Hartmanna krytyki Kantowskiego sposobu rozumienia wolności jako wolności pozytywnej oraz jego własnych analiz wolności moralnej jako fenomenu duchowego życia człowieka. Na koniec próbuję wykorzystać przeprowadzone analizy do uzasadnienia tezy, że prawa człowieka pierwszej generacji stanowią warunek możliwości wolności moralnej człowieka.
    Źródło:
    Kultura i Wartości; 2019, 28
    2299-7806
    Pojawia się w:
    Kultura i Wartości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wolność nauki i kultury
    Freedom of science and culture
    Autorzy:
    Kowalczyk, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1857692.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wolność
    wolność wewnętrzno-moralna
    wolność zewnętrzno-społeczna
    wolność nauki i kultury
    liberalizm
    totalitaryzm
    personalizm
    freedom
    freedom internal-moral
    freedom external-social
    freedom of science and culture
    liberalism
    totalitarian system
    personalism
    Opis:
    The author analyses the problem of freedom of science and art that are integral elements of intellectual culture. Although the Church has always been an inspirer and patron of culture, there have been controversies between this institution and scientists (the cases of Galileo and Copernicus, the Darwinian theory of evolution). Liberalism rightly propagates the idea of freedom of culture but it minimises the role of truth that is the leading value in culture. Totalitarian systems (Hitlerism, Communism) questioned the value of culture and practically destroyed it. Documents of the Vatican Council II and Pope John Paul II's teaching allow formulation of three fundamental paradigms of personalism: 1. Science and culture require freedom in social life (which is confirmed by the pluralism of branches of science and culture currents). 2. Development of authentic culture requires moral righteousness and responsibility from the scientist and one who creates culture. 3. The good of a human person (of his biological and spiritual life) and the society's common good (protection of its integrity and ethos) sometimes require limitation of research freedom that should be regulated by the law (e.g. in genetic engineering).
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2001, 1; 5-16
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Freedom of Conscience as a Subject of Contemporary Controversies
    Autorzy:
    Machinek, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037233.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-29
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    freedom of conscience
    moral integrity
    religious obedience
    moral law
    conscientious objection
    Opis:
    One of the important reasons why the issue of freedom of conscience is one of the most controversial problems of modern times is the ongoing dispute over its definition. In the context of the contemporary emphasis on the moral autonomy of the person, the recent definitions of conscience as the “voice of God” sound at least ambiguous. It is therefore important to point out the various dimensions of conscience. The first and basic one is the individual dimension: conscience is defined as moral self-consciousness in its deepest, personal dimension. It can therefore, following E. Fromm, be described as the “guardian of moral integrity.” However, in addition to this, conscience also points out to “what is common” (J. Ratzinger), to the fundamental values that make social life possible. It is therefore also a carrier of moral truth. Finally, conscience touches upon the relationship with God and this is where its important religious dimension is expressed. It is only when each of these three dimensions of conscience is taken into account that the question of its freedom can be adequately considered. It concerns, above all, the relationship of an individual conscience to an external authority, both in social and ecclesiastical context.
    Źródło:
    Collectanea Theologica; 2020, 90, 5; 585-606
    0137-6985
    2720-1481
    Pojawia się w:
    Collectanea Theologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Правовые пределы свободы творчества
    Autorzy:
    Diana, Bratuś,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/902815.pdf
    Data publikacji:
    2017-11-07
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    copyright
    natural law
    legal limits
    freedom of creativity
    freedom
    moral rights
    Opis:
    The author based on the fundamental ideas freedom of opinion and expression, prohibition of censorship, etc. analyses the natural and legal content of the principle of artistic freedom in copyright law and the limits of this freedom. The author builds a position to address specific theoretical and applied problems, compares the mechanisms of protection of moral rights in terms of public and civil law.
    Źródło:
    Studia Iuridica; 2017, 70; 75-85
    0137-4346
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Оtfried Höffe’s Theory of Social Justice
    Autorzy:
    Sytnichenko, Liudmyla
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/594735.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    social justice
    recognition
    solidarity
    moral grounds
    freedom
    transcendental exchange
    Opis:
    The problem of justice, one of the key problems of contemporary political philosophy, is reconsidered in the light of a new paradigm: Оtfried Höffe’s theory of transcendental exchange. The main research question is how this theory influences our understanding of the ways of formation of just moral and legal grounds in contemporary society. In order to understand justice adequately, it is important to regard it as personal responsibility, deeply related to attitudes of solidarity and recognition. There is an attempt to fuse moral and material grounds of social existence in order to overcome social injustice. Freedom and justice are rooted in the living world and are based on formal norms and procedures of morality and law. This gives us methodological grounds for understanding Höffe’s philosophy of political justice, which regards freedom and justice as the main conditions of human existence.
    Źródło:
    Polish Political Science Yearbook; 2015, 44; 23-31
    0208-7375
    Pojawia się w:
    Polish Political Science Yearbook
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podmiotowość moralna osoby w perspektywie olitycznego postulatu równej "wolności do"
    The moral subjectivity of the person in the face of political postulate of equal "freedom to"
    Autorzy:
    Stoiński, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431185.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    freedom
    liberty
    moral subjectivity
    person
    wolność
    podmiotowość moralna
    osoba
    Opis:
    Artykuł dotyczy zagadnienia wolności indywidualnej i problemu zagrożeń, jakie może pociągać za sobą hołdowanie niektórym jej odmianom. Klasycznie pojmowana wolność, zwana negatywną, utożsamiana z brakiem zewnętrznego przymusu, może stać w opozycji do tak zwanej wolności pozytywnej. To ostatnie pojęcie definiowane jest na ogół poprzez możność, co przywodzi na myśl jego związek z pojęciem władzy. Punktem wyjścia rozważań stała się analiza wybranych aspektów obu wolności. Rozróżnienie tych dwóch fenomenów jest istotne dla zrozumienia niektórych procesów zachodzących we współczesnej wspólnocie politycznej. Konsekwentne odwoływanie się do paradygmatu tzw. wolności pozytywnej może bowiem przynosić trudne do przewidzenia konsekwencje w postaci uzasadnianej ideologicznie ingerencji w wiele sfer ludzkiego działania. Za szczególnie brzemienne w skutki należy uważać konotacje tzw. wolności pozytywnej i równości. W istocie bowiem wolność pozytywna, a szczególnie jej postulat szerzenia równości, staje się pretekstem dla zwiększania zakresu politycznego panowania. Może to wyrażać się w dążności do urzeczywistniania aspiracji jednych grup społecznych kosztem innych. Takie podejście siłą rzeczy stoi w opozycji do poglądów upatrujących fundamentów społecznego porządku w prymacie wolności negatywnej i obowiązywaniu zasad sprawiedliwości. Wspomniana ingerencja instytucji państwa w ludzkie działanie, będąca skutkiem propagowania niektórych aspektów koncepcji „wolności do” może grozić redukcją podmiotowości moralnej osób.
    The paper refers to some problems regarding individual freedom, especially so called positive freedom (“liberty to”). Standard canon of the freedom (“liberty from”) emphasizes its negative nature, generally by the lack of interference of other people. Unlike this, positive freedom is usually defined by the possession of the ability or power. Our examination focuses on the relation between “liberty to” and moral subjectivity of the person. We describe moral subjectivity as an actually possessed ability to moral action. The main problem is that, if in political activity “liberty to” is joined with equality, it may lead to deep influence of political powers on human life. Ideologically determined demand of equality in positive freedom becomes justification for social redistribution of individual property. The State can bring the postulate of equality in “liberty to” by restricting human ownership and the freedom of choice. This may deprive people of their moral responsibility, but without it human beings lose their moral subjectivity.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2015, 51, 3; 99-122
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Academic freedom and the ethical value of thinking
    Autorzy:
    Paulina, Sosnowska,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/892212.pdf
    Data publikacji:
    2017-08-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    academic freedom
    liberalism
    neoliberalism
    economy
    thinking
    university
    moral judgement
    Opis:
    The purpose of this article is to analyse the changes in the conditions of academic freedom that occurred over the last several decades and to point out the possible ramifications of those changes. Firstly, the author begins by depicting the origins and the meaning of the neohumanistic modern idea of academic freedom and with outlining some of its paradoxes and limitations. Secondly, the classical neohumanistic concept of academic freedom is juxtaposed with new premises of economic neoliberalism, as diagnosed by Michel Foucault. Also the consequences of economic legitimisation of political order for academic freedom are drawn. Ultimately, the author concentrates on the results of economic limitations of freedom for free thinking and its relationship with human moral judgements.
    Źródło:
    Kwartalnik Pedagogiczny; 2017, 62(2 (244)); 221-230
    0023-5938
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Pedagogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geneza wyboru zasadniczego z perspektywy tradycji chrześcijańskiej
    The Origines of the Fundamental Choice in the Perspective of Christian Tradition
    Autorzy:
    Torończak, Edward
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/607397.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    freedom
    fundamental choice
    decision in faith
    moral decision
    the person
    Opis:
    Theologians of the so-called new moral theology aiming to renew moral theology developed a theory of a fundamental option identifying it as the ‘new’ paradigm o f morality. They accused the moral theology’s tradition, to a certain extent rightly, of too strong an emphasis on the objective dimension of the moral action ignoring its subjective dimension on which, in their opinion, the quality of choices a person makes depends. However, reflections upon the origins of the fundamental choice from the perspective of Christian tradition demonstrated that St. Augustine, St. Thomas, St. Alphonsus Liguori in their writings pointed out the subjective dimension of morality, emphasising the importance of conscience, freedom and moral decision in the Christian life. The moral and theological reflections o f these authors contain references to a deeply personal aspect of moral activity since, in fact, a moral act ‘is bom’ deep within a person and is directed towards the ultimate aim. It is in the fundamental moral decision, understood as the life’s essential direction towards God, where a relation towards subjective not only objective dimension of the moral order is clear, since such a decision ultimately comes from the depths of the acting person’s freedom.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Teologiczne; 2008, 22; 117-132
    0209-3472
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Property which cannot be disposed of or the sphere of privacy or freedom of expression? Authorship of a work in the light of the protection of human rights
    Autorzy:
    Machowicz, Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/647735.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    freedom of expression
    privacy
    author’s moral and economic rights
    Opis:
    Unlike the author’s economic rights, the authorship of a work as well as other moral rights should not necessarily be classified as a kind of intellectual property. If literature presents the problems of copyright as an element of intellectual property, this is done in reference to economic rights. The issues connected with moral rights appear then as the background condition for economic rights to arise. However, according to the will of the legislator, the nature of these rights was formed in a different way. While economic rights are a kind of intellectual property, the authorship of a work should rather be viewed as a phenomenon at the intersection of the right to privacy (particularly at the stage of an already established but not yet completed work) and the right to freedom of expression (from the moment of the exercise of other moral rights and the moment of taking a decision to make a work public under the author’s own name). The right to withhold authorship cannot be interpreted as the right to change the author by agreement of the interested parties.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2015, 22, 1
    1428-9512
    2300-7567
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uzależnienia behawioralne w perspektywie teologii moralnej. Prezentacja i ocena
    Behavioral addictions in the perspective of moral theology. Presentation and value
    Autorzy:
    Cherubin, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1204908.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    wolność
    uzależnienia behawioralne
    uzależnienia
    cnoty moralne
    odpowiedzialność moralna
    freedom
    behavioral addictions
    dependences
    moral virtues
    moral responsibility
    Opis:
    W wysoce rozwiniętych społeczeństwach podkreśla się wolność wyboru. Problemem staje się jak rozumieć zdolność podejmowania decyzji: czy mój wybór może kierować się w stronę zła. Przejawem konsumpcyjnego życia są uzależnienia nie tylko od substancji psychoaktywnych, ale także od zachowań. Można się uzależnić od wszystkiego. Dlatego ważne jest rozumienie wolności, która się kieruje wartością – prawdą. Artykuł przedstawia wolność jako wartość dynamiczną, którą trzeba zdobywać i umacniać przez cnoty moralne. Jeśli nie ma rozwoju wewnętrznego, to pojawia się podatność na wszelkiego rodzaju uzależnienia. W dalszej części prezentuje się przykłady uzależnień od zachowań, ich genezę, fazy i skutki. Następnie autor przedstawia oceny zachowań od strony materii czynu oraz od strony podmiotu. W uzależnieniu może zachodzić pomniejszenie odpowiedzialności moralnej. Jednakże podkreśla się powinność walki z uzależnieniem. Przywrócona wolność w Chrystusie uwypukla wartość dobrego moralnie życia.
    Freedom of choice is being emphasized in highly developed societies. The problem is how to understand the ability of making a choice: can my choice lead to moral evil. Consumerism displays not only in dependences to psychoactive substances but also to behavioral addictions. One can get addicted to anything. That is why the important thing is to understand freedom which goes after one value – truth. The article presents freedom as a dynamic value which has to be gained and cultivated with moral virtues. If there is no moral development, there is vulnerability to all kinds of addictions. Further on, in the article there are examples of behavioral addictions, their genesis, stages and outcomes. Afterwards, the author undertakes judgment of behaviors in matter of the act and in the matter of the subject. In addition, there can be reduction of moral responsibility. Nonetheless, necessity of fighting with addiction is being emphasized. The value of morally good life is accentuated in restored freedom in Christ.
    Źródło:
    Studia nad Rodziną; 2018, 22, 4(49); 117-136
    1429-2416
    Pojawia się w:
    Studia nad Rodziną
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Negative Freedom and Politics of Modus Vivendi
    Autorzy:
    Turčan, Ciprian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18738118.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    moral autonomy
    negative freedom
    normative political theory
    politics of modus vivendi
    Opis:
    Aim. The aim of this study is to provide a selected theoretical-methodological analysis of the concept of negative freedom in relation to the political sphere of its application, to reveal and clarify the main political implications and normative claims that its recognition implies for political theory. Concept. From a methodological point of view, the study is based on three justified assumptions: (1) that in modern political philosophy the idea of individual freedom is the main normative basis for political theories, (2) that philosophical development has brought several competing concepts of this idea and (3) that from its own content the concept implies basic requirements for its social and political application. For the purposes of theoretical-methodological analysis, we distinguished two different moments in the concept of individual freedom (freedom as a question of will and freedom as a question of practice) and from their point of view we examined the selected concept of negative freedom in an attempt to reveal its implicit claims at the political level. Results. In the article, we have succeeded in formulating and arguing for the thesis that the concept of negative freedom in its applicability programmatically leads to a modus vivendi model of politics. We have shown that the concept of freedom and the model of politics are interrelated and normatively interdependent. Conclusion. The main conclusion of the study is that the above model of politics cannot be generalised and considered equally acceptable for all conceptions of freedom and the good life.
    Źródło:
    Journal of Education Culture and Society; 2023, 14, 2; 93-104
    2081-1640
    Pojawia się w:
    Journal of Education Culture and Society
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Moral Perfection and the Demand for Human Enhancement
    Autorzy:
    Warmbier, Adriana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/781337.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Human enhancement
    moral enhancement
    human agency
    free will
    freedom
    autonomy
    normativity
    Opis:
    In this article I discuss one of the most significant areas of bioethical interest, which is the problem of moral enhancement. Since I claim that the crucial issue in the current debate on human bioenhancement is the problem of agency, I bring out and examine the conditions of possibility of selfunderstanding, acting subjects attributing responsible authorship for their actions to themselves. I shall argue that the very idea of moral enhancement, properly understood, fails to justify the claims that enhancing the “biological” factor that plays a part in the process of making moral choices, whether through biomedical or genetic interventions, will actually increase the probability of having “morally better future motives”.
    Źródło:
    Ethics in Progress; 2015, 6, 1; 23-37
    2084-9257
    Pojawia się w:
    Ethics in Progress
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The concept of the personal and axiological experience in the philosophy of K. Wojtyła – John Paul II: a starting point of philosophical anthropology
    Autorzy:
    Krzanowski, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11375125.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Person
    personalism
    axiology
    phenomenology of action
    freedom
    truth
    moral
    starting point
    Opis:
    Philosophy, which reflects different anthropological solutions and theories of humanity, considered in the perspective of Christian philosophical anthropology in Poland, is the Thomistic phenomenology of action of K. Wojtyła – John Paul II. In this philosophical concept the starting point is the personal and axiological experience. It is analysis of the acts of conscious action. Act reveals the person (the moral significance of the person). Widely understood Wojtyla’s Personalism is a chance of a creative meeting for two philosophies – from Lublin and Cracow. The more the use of his thoughts, the more developed they become.
    Źródło:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2021, 11, 2; 7-25
    2391-6559
    2083-8018
    Pojawia się w:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Strawson versus Strawson: Galen Strawson’s criticism of Peter Frederick Strawson’s compatibilism
    Strawson kontra Strawson. Galena Strawsona krytyka kompatybilizmu Petera Fredericka Strawsona
    Autorzy:
    Jarocki, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2095926.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    freedom
    reactive attitudes
    compatibilism
    moral responsibility
    wolność
    podejścia reaktywne
    kompatybilizm
    moralna odpowiedzialność
    Opis:
    Freedom and Resentment (1962), written by Peter Frederick Strawson, is one of the most influential papers in 20th century investigations regarding the problem of free will. An interesting criticism of that work was proposed by his son, Galen Strawson, who analyzed and rejected his father’s view, called the theory of reactive attitudes. In my paper I reconstruct the views of Peter Strawson and present counterarguments put forward by Galen Strawson. In the summary I suggest, following Robert Kane, that the disagreement may reflect some important changes in analytic philosophy.
    Źródło:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2019, 4; 465-481
    1230-1493
    Pojawia się w:
    Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ODMIANY WOLNOŚCI W UJĘCIU JOHNA LOCKE’A
    THE THREE KINDS OF FREEDOM ACCORDING TO JOHN LOCKE
    Autorzy:
    Trzepizur, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488281.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    voluntary
    freedom of action
    freedom of will
    compatibilism
    moral responsibility
    dobrowolność
    wolność działania
    wolność woli
    kompatybilizm
    moralna odpowiedzialność
    Opis:
    Artykuł podejmuje zagadnienie wolności w kontekście metafizyki i epistemologii Locke’a. W pierwszej części zostały wyróżnione trzy zasadnicze znaczenia, w jakich występuje termin wolność: dobrowolność, wolność działania oraz wolność woli. Przez dobrowolność Locke rozumie zdolność do działania zgodnego z tym, czego chce podmiot. Wolność działania wyraża się w zdolności zarówno do podjęcia jak i zaniechania określonego działania. Zaś wolność woli jest to zdolność do powstrzymania się od działania i dokonania jego oceny biorąc pod uwagę bardziej odległy cel, do którego podmiot dąży. W drugiej części podjęto próbę rozstrzygnięcia dwóch problematycznych kwestii w kontekście wyróżnionych odmian wolności: czy zasadne jest uznawanie poglądów Locke’a za zgodnych ze stanowiskiem kompatybilizmu a także jaki jest związek odmian wolności z moralną odpowiedzialnością podmiotu za swoje czyny. Analiza tych zagadnień wykazała, że tylko dobrowolność może współwystępować z koniecznością, dlatego aby móc określić zgodność poglądów Locke’a z kompatybilizmem należy wskazać, którą z odmian wolności się przyjmuje. Biorąc pod uwagę drugą kwestię uznano, że moralna odpowiedzialność jest związana z wszystkimi odmianami wolności.
    The article presents the problem of freedom in Locke’s metaphysics and epistemology. The analysis of the source text shows, that he uses the concept of freedom in the three different meanings. The first one is voluntary that can be described as the power to do what the agent wants. Next is freedom of action which is the ability to do what the agent wants to do and also to stop doing this whenever he wants to. The last one is freedom of will that means the power to refrain from performing an action. After that the agent can think about his decision and make it more thoughtful and accurate. In order to characterize these kinds of freedom it is necessary to answer to following questions: Which kind of these three types of freedom presented by John Locke is compatible with determinism? And the second question is: what kind of freedom relates to moral responsibility? The final analysis shows that only voluntary can coexist with determinism. Therefore Locke should not be interpreted as compatibilist for all of three kinds of freedom in his theory. Answering to the second question, moral responsibility is connected with every kind of freedom. In each case an agent has the free choice and can realize his own desires.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 2; 25-45
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Antropologiczny fundament wartości moralnych
    Anthropological foundation of moral values
    Autorzy:
    Filipczuk, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1011716.pdf
    Data publikacji:
    2017-03-30
    Wydawca:
    Akademia Katolicka w Warszawie
    Tematy:
    antropologia chrześcijańska
    Jezus Chrystus
    wychowanie moralne
    wartości moralne
    prawda
    wolność
    Christian anthropology
    Jesus Christ
    moral education
    moral values
    truth
    freedom
    Opis:
    The argument which is now going on in Europe and which concerns Christian values and the concept of social life is nothing else, but the argument (although sometimes veiled) which regards man himself It is not true that it focuses only on the role of religion and position of the Church in a democratic state. The essential issue, in fact, is the full truth about man. No one who is ready to take up responsibility for the shape of human life - whether in individual or social context - can pretend that he does not understand the crucial idea of this argument.Truth is the boundary of freedom and beyond this boundary there is no more freedom, but destructive arbitrariness alone. Breaking the bond between freedom and truth, the bond which makes a human person even more himself, is equivalent to questioning the wisdom of the drama of Redemption. The Ethos of Redemption is the meeting of truth and freedom in a man. Divine friendship towards people consists in God's introducing us into the sphere of confidence, the sphere of confidence being truth. Christ did all to convince us about the importance of the answer which man should give in the conditions of inner freedom. Only then can we speak about 'veritatis splendor' which is so essential for human dignity.
    Źródło:
    Warszawskie Studia Teologiczne; 2017, 30, 1; 126-145
    0209-3782
    2719-7530
    Pojawia się w:
    Warszawskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka wolności sumienia w świetle współczesnych wyzwań
    The issue of freedom of conscience in the light of contemporary challenges
    Autorzy:
    Machinek, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2035714.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-25
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    wolność sumienia
    integralność moralna
    posłuszeństwo religijne
    prawo moralne
    sprzeciw sumienia
    freedom of conscience
    moral integrity
    religious obedience
    moral law
    conscientious objection
    Opis:
    In the first section the article presents the three main dimensions of conscience.There is no doubt that the primary dimension is the dimension ofindividual conscience. It is the “guardian of the integrity of” moral person(E. Fromm). It is so closely associated with the self-consciousness of peoplethat acting against the judgment of conscience, a man acts against himself.Conscience is also “a window on what is common” (Joseph Ratzinger), tomoral truth, what is the revelation of the objective dimension of conscience.Finally, it is important religious dimension. It manifests itself in definingconscience as the voice of God.In the second section the author analyzes the key element of the contemporarydispute about conscience that is his relationship to authority, boththe state and the church. There is no doubt that state law should respect thefreedom of conscience of citizens and, in situations of serious conflicts –provide the opportunity to invoke the conscience clause. In contrast to thepluralistic society ecclesial community has the right to have moral convictionsstemming form faith, which are crucial to belong to the individualreligious community. This does not invalidate in any way the importance ofconscience, which remains the final court (although not the highest standard,which is God) of moral action.
    Źródło:
    Collectanea Theologica; 2016, 86, 1; 85-106
    0137-6985
    2720-1481
    Pojawia się w:
    Collectanea Theologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja etyki naukowej i wizje postępu moralnego w ujęciu liderów polskiej myśli pozytywistycznej
    The Concept of Scientific Ethics and Visions of Moral Progress by Main Representatives of Polish Positivist Thought
    Autorzy:
    Tyburski, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519189.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    positivist movement
    scientific ethics
    theoretic ethics
    practical ethics
    idea of progress
    moral progress
    freedom
    perfectness
    usefulness
    Opis:
    The article presents one of the components of the intellectual legacy of Polish positivism, a philosophical position which proposed a new attitude towards ethical issues. Its representatives put forward the notion of scientific ethics, reducing moral philosophy to it. They strongly emphasized their critical attitude towards traditional ethics, for which there was no place in the positivist model of science, and proposed a distinction between theoretical and practical ethics. Their project was motivated by an ambition to make ethics into jurisprudence, a discipline whose accuracy would make it similar to other sciences. Their efforts were consistently motivated by the idea of making ethics into an empirical and applied science. This scientific ethics would fulfill the important task of forming a set of moral requirements, which, by referring to moral knowledge (“ethology”), would have a chance of influencing the conduct of individuals and society. The new ethics was expected to contribute to the change in social morality and thus greatly support moral progress, an issue which was hotly debated. All positivists subscribed to the idea of progress, including that of morality; however, some differences can be discerned in how they defined progress. Some defined it in realistic categories, while others focused on optimistic visions of the future. Among the first advocates of scientific ethics and of the idea of moral progress, differences notwithstanding, were Aleksander Świętochowski, Julian Ochorowicz, Feliks Bogacki, Władysław Kozłowski, and Bolesław Prus. The article gives an overview of some of their views.
    Źródło:
    Folia Philosophica; 2022, 48; 1-25
    1231-0913
    2353-9445
    Pojawia się w:
    Folia Philosophica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Навіщо етиці феноменологія?
    Po co etyce fenomenologia?
    Autorzy:
    Дoбкo, Тapac
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1371184.pdf
    Data publikacji:
    2019-01-20
    Wydawca:
    Akademia Katolicka w Warszawie
    Tematy:
    fenomenologia
    moralność
    anatomia doświadczenia moralnego
    wolność, autodestynacja
    phenomenology
    morality
    anatomy of moral experience
    freedom
    self-destination
    Opis:
    Artykuł stawia pytanie, dlaczego fenomenologia jako samoistny sposób myślenia i przeżywania rzeczywistości pozwala lepiej wyjaśnić, co może oznaczać dla człowieka być istotą moralną – prowadzić życie w przestrzeni, gdzie mają znaczenie wartości rozróżniania między tym, co słuszne i niesłuszne, wierne i niewierne, lepsze i gorsze, dobre i złe, godziwe i niegodziwe. Rozpatrzone zostały poszczególne przykłady zastosowania metody fenomenologicznej w sferze świadomości praktycznego życia człowieka. W szczególności przeanalizowano „anatomię” doświadczenia moralnego i samoistnych aktów poznawczych, w których dobro powstaje w swoim samodawaniu. Wskazano także na rolę doświadczenia moralnego dla zasadniczych kategorii etycznych, takich jak wolność i autodestynacja. W końcu wyjaśniono reformę porządku dziennego etycznej refleksji modernizmu pod wpływem fenomenologii. Fenomenologia unaocznia, że osoba ludzka jest istotą moralną. A moralność jest dla niego naturalną formą jego życia.
    The article poses a question why phenomenology as an independent way of thinking and experiencing reality allows to better explain what it means for a human being to be moral – to lead a life in space where it is important to make a distinction between what is right and what is wrong, faithful or unfaithful, better or worse, good or bad, decent or wicked. Individual examples of the application of the phenomenological method in the sphere of consciousness of practical human life were considered. In particular, the “anatomy” of moral experience and spontaneous cognitive acts, in which good arises in self-administration, were analysed. The role of moral experience in essential ethical categories such as freedom and self-destination was also pointed out. Finally, the reform of the agenda of the ethical reflection of modernism under the influence of phenomenology was explained. Phenomenology shows that the human person is a moral being. And morality is for humans a natural form of their life.
    Źródło:
    Studia Bobolanum; 2019, 30, 1; 125-146
    1642-5650
    2720-1686
    Pojawia się w:
    Studia Bobolanum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Free Will and Moral Evil: John Duns Scotus’s Theory
    Wolna wola a zło moralne. Stanowisko Jana Dunsa Szkota
    Autorzy:
    Koszkało, Martyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075551.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
    Tematy:
    wolna wola
    zło moralne
    grzech
    Jan Duns Szkot
    Bóg
    wolność ograniczona
    wolność absolutna
    Free will
    Moral evil
    Sin
    John Duns Scotus
    God
    Limited Freedom
    Absolute Freedom
    Opis:
    W artykule przedstawiam analizy Jana Dunsa Szkota dotyczące związku woli, wolności i zła moralnego. Koncentruję się zwłaszcza na zagadnieniu, czy stworzona wola może grzeszyć ze względu na zło i w jaki sposób można rozumieć akty woli, które mają charakter aktów „ex malitia”. Najpierw prezentuję koncepcję grzesznego aktu moralnego według Akwinaty. Taki akt musi spełniać następujące warunki: sprawca czyni moralnie złe rzeczy celowo, zdecydowanie i bez żalu, ma świadomość popełnianego zła, a akt ten nie jest wynikiem nieuporządkowania emocjonalnego. Na tym tle analizuję koncepcję Dunsa Szkota, pytając z jednej strony o to, czy wola może wydać akt chcenia zła, z drugiej strony, czy ma możliwość chcenia zła w aspekcie zła. Przedstawiam również analizy Szkota dotyczące rodzaju wolności (wolność w ogóle) i gatunków wolności (wolność bezwzględna i wolność ograniczona) oraz poruszam zagadnienie współdziałania woli Boga i woli stworzonej w akcie woli stworzonej, który jest zły moralnie. Ukazuję, że Szkot nie udziela jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy wola może pragnąc zła jako zła. Z jednej strony bowiem twierdzi on, że wola może chcieć tylko dobra, a zła jedynie ujmując je w aspekcie dobra, z drugiej strony uznaje, że jest możliwe chcenie zła jako zła w jednej sytuacji: w akcie nienawiści, który jest skierowany do Boga (absolutnego dobra). W swojej argumentacji Szkot odnosi się do przykładu z dziedziny teologii, powołując się na przykład upadłego anioła, którego akt woli trzeba zinterpretować jako akt „sub ratione mali”, ponieważ nie można ująć nienawiści do Boga jako czegoś dobrego, zwłaszcza dysponując poznaniem, które posiada duch czysty. W artykule ukazuję również związki między etyką Szkota a jego teologią moralną w odniesieniu do aktu woli popełnianego „ex malitia”. Z punktu widzenia teologicznego odróżnienie grzechu z wyboru (pragnienia zła) od grzechu z niewiedzy i grzechu ze słabości pozwala według Szkota sprecyzować i zrozumieć rodzaje grzechów popełniane w odniesieniu do poszczególnych Osób w Trójcy Świętej.
    Źródło:
    Rocznik Tomistyczny; 2020, 2, 9; 89-106
    2300-1976
    Pojawia się w:
    Rocznik Tomistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zur Kontroverse über die normative Dimension der menschlichen Leiblichkeit
    Autorzy:
    Machinek, Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2041392.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    bodliness
    bodily experience
    normative reflexion
    reason
    moral norms
    freedom
    cielesność
    błąd naturalistyczny
    normy moralne
    prawo naturalne
    wartości
    Opis:
    Nie ulega wątpliwości, że ciało jest w pewnym sensie podstawą moralności, gdyż ludzka wolność może istnieć jedynie jako wolnośc wcielona. Równie trudno byłoby kwestionować cielesność jako granicę dla moralności, gdyż cielesne ograniczenia potrafią w znacznym stopniu negatywnie wpłynąć na wypełniasnie moralnych zobowiazań. Największa kontrowersja dotyczy tego, czy cielesność może mieć także wpływ na treśc norm moralnych. Nawet gdy się zaakceptuje rzekomo nieprzekraczalną granicę mi edzy obszarem faktów i obszarem norm, nie można zaprzeczyć, że nigdy nie doświadczamy naszej cielesności w taki sam sposób, w jaki doświadczamy obiektów materialnych. Doświadczenie wlasnej cielesności odgrywa znaczącą rolę w refleksji etycznej. Podczas gdy niektórzy moraliści są w stanie co najwyżej uznać znaczenie cielesności jako swego rodzaju surowy szkic (Rohskizze), wstępny project (Vorentwurf) tego co dobre i słuszne czy pole dyspozycji (Dispositionsfeld) w ramach którego ludzki umysł ustala adekwatne normy, inni idą dalej, twierdząc, że w samym doświadczeniu cielesności człowiek doświadcza podstawowe wymagania moralne.
    Danger of falling into the trap of the naturalistic fallacy seems to unambiguously exclude bodiliness from the search for moral norms. But is it really true that there is no role for the body to play when the intellect occupies itself with formulating moral norms? Doubtless body constitutes – in a sense – the basis of morality, since human freedom can exist only as freedom incarnate. It would be equally difficult to question the statement that body constitutes boundaries for morality. Bodiliness may significantly restrain cognitive abilities of men; but it may also reduce their capabilities in fulfilling their moral obligations. Major controversy arises over the issue whether the body can influence the content of moral norms. Even if one accepts the validity of the thesis of an intransgressible boundary between the world of facts and the world of values, there is no doubt that man never experiences his body in merely the same way as he experiences other material objects. Bodily experience of self plays equally important role in ethical reflection.
    Źródło:
    Studia Nauk Teologicznych PAN; 2013, 8; 185-194
    1896-3226
    2719-3101
    Pojawia się w:
    Studia Nauk Teologicznych PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wychowanie moralne w kontekście przemian cywilizacyjnych
    Moral Education in the Context of Civilization Changes
    Autorzy:
    Filipczuk, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2034078.pdf
    Data publikacji:
    2018-11-22
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    wychowanie moralne
    cywilizacja
    antropologia chrześcijańska
    prawda
    wolność
    sumienie
    postmodernizm
    Moral education
    civilization
    Christian anthropology
    truth
    freedom
    conscience
    postmodernism
    Opis:
    The ecclesiastical context appears to have a special importance for moraleducation. This is obvious as moral education is carried out in the life ofa specific religious community. The second half of the 20th century, i.e., the period introducing us into the new millennium, has been a time of deeptransformations in Christianity and particularly in the Catholic Church.Needless to say, these transformations have had a remarkable impact onthe process of moral education of the young generation.It may be said that the political, economic, social, cultural and religiouschanges of the 20th century have a specific character. A symptomatic featureof these changes, observed especially nowadays, is their rapid pace as wellas their universal character. Industrial civilization transformed not onlypeople’s external living conditions, but has had an influence on man’sinner life and on his behaviour in both moral and religious spheres. Theoccurrence of these changes can be noted not only in particular nations,but indeed in the whole of mankind.The new conditions exert an influence also on religious life. Onthe one hand they enhance the ability of a critical judgment and havea purifying effect on the world outlook, ridding it of magical elements andoccasional superstitions which happen to darken it. On the other hand thereis required a more personal and active clinging to faith, which helps manypeople to adopt a more vital relationship with God; many others, however,practically abandon religion.
    Źródło:
    Collectanea Theologica; 2018, 88, 1; 141-171
    0137-6985
    2720-1481
    Pojawia się w:
    Collectanea Theologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wiara praktyczna i jej funkcje. Szkic filozoficzny
    Practical faith and its functions. A philosophical sketch
    Autorzy:
    Niemczuk, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28761787.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    wiara praktyczna
    wiara moralna
    wiara filozoficzna
    wolność
    błąd naturalistyczny
    Kant
    Kierkegaard
    Jaspers
    practical faith
    moral faith
    philosophical faith
    freedom
    naturalistic error
    Opis:
    Artykuł zawiera szkic koncepcji wiary praktycznej i prezentację dwóch ważnych funkcji, jakie koncepcja ta może pełnić w filozofii praktycznej. Idea wiary praktycznej jest syntezą opartą na interpretacji trzech koncepcji wiary: wiary moralnej z filozofii Kanta, wiary religijnej, na której oparte jest tzw. „trzecie stadium” życia w myśli Kierkegaarda oraz wiary filozoficznej przedstawionej w filozofii Jaspersa. Autor eksponuje te funkcje wiary praktycznej, dzięki którym transcenduje ona sferę wiedzy deskryptywnej. Dla filozofii praktycznej funkcje te mają ważne znaczenie, gdyż są podmiotowym źródłem akceptacji pierwszych zasad tej filozofii, czyli twierdzenia o wolności człowieka oraz twierdzenia o istnieniu sfery wartości (innej niż sfera faktów i bytów). Jeśli filozofia wartości byłaby logicznie oparta na wierze praktycznej, to byłaby wolna od zarzutu błędu naturalistycznego w aksjologii.
    This article contains a sketch of the concept of practical faith and a presentation of two important functions that this concept can perform in practical philosophy. The idea of practical faith is a synthesis based on the interpretation of three concepts of faith: moral faith from Kant’s philosophy, religious faith, on which the so-called „third stage” of life in Kierkegaard’s thought is based, and philosophical faith presented in Jaspers’ philosophy. The author presents these functions of practical faith, due to which it transcends the sphere of descriptive knowledge. For practical philosophy these functions are of major importance because they are the source of subject acceptance of the first principles of this philosophy, i.e. the thesis of human freedom and the thesis of the existence of the sphere of value (different than the sphere of facts and objects). If a philosophy of value were logically based on practical faith, it would be free from the charge of the naturalistic error in axiology.
    Źródło:
    Tarnowskie Studia Teologiczne; 2021, 40, 1; 91-114
    2391-6826
    0239-4472
    Pojawia się w:
    Tarnowskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Psychologiczne i społeczne aspekty poparcia dla autorytarnej polityki
    Psychological and social aspects of the support of authoritarian politics
    Autorzy:
    Skarżyńska, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/412994.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    autorytarna władza
    konserwatywny światopogląd
    narcyzm grupowy
    prawicowy autorytaryzm
    wolność
    zasady moralne
    authoritarian politics
    conservative worldview
    collective narcissism
    right-wing authoritarianism
    unlimited freedom
    moral rules
    Opis:
    Główne pytanie, na które szukamy odpowiedzi w tym artykule, dotyczy czynników, które mogą wyjaśnić poparcie dla autorytarnej władzy Zjednoczonej Prawicy, utrzymujące się w polskim społeczeństwie. Autorytarne rządy rozumiane są jako taki sposób rządzenia, w którym istnieją demokratyczne instytucje (wolne wybory, sejm i senat, różne partie, organizacje społeczne, czy rzecznik praw obywatelskich), ale ich wpływy są stopniowo ograniczane, tak by rządzący mogli maksymalizować swoją władzę. Regułami autorytarnego systemu są zwykle: tworzenie własnych elit, ograniczanie wpływów opozycji, zastraszanie i represjonowanie przeciwników, jednostronna agresywna propaganda [por. Inglehart, Norris 2016; Levitsky, Way 2010; Przeworski 2017]. Dwa badania, prowadzone w 2016 roku na ogólnopolskich losowych próbach osób dorosłych (badanie 1: n = 1019; badanie 2: n = 1063), w których mierzono stosunek do autorytarnej władzy za pomocą dwóch skal oraz stawiano pytania o zgodę na jednopartyjność, wykazały predyktywną dla stopnia akceptacji tej władzy rolę kilku zmiennych mentalnych. Konserwatywny światopogląd, prawicowy autorytaryzm, narcyzm grupowy, akceptacja niczym nieograniczonej wolności sprzyjają poparciu autorytarnej władzy (wyniki wielozmiennowych analiz regresji – badanie 1); wysoka ważność dwóch zasad moralnych: troski/krzywdy oraz sprawiedliwości osłabia poparcie dla autorytarnej władzy, natomiast ważność zasad wspólnotowych: lojalności grupowej, autorytetu i świętości – wzmacnia to poparcie (badanie 2).
    The main question of the article concerns the explanation of the phenomenon of suport for authoritarian politics in Polish society. Authoritarian politics is understood as a system of government in which formal democratic institutions (elections, Parliament, political parties, nongovernment organisations) exist but their role is diminished. The ruling party tries to maximise its power in every sphere of social life. Co-opting, repressing, propagandising, intimidation, and censoring – there are the rules of authoritarian government [Levitsky, Way 2010; Inglehart, Norris 2016; Przeworski 2017]. Two studies conducted on a representative sample of adults Poles in 2016 (study 1, n = 1019; study 2, n = 1063) where three measurements of support of authoritarian politics were used: the Repression Potential Scale [Marsh, Kaase 1979], What Can a Government Allow Itself To Do – Scale 2 [Skarżyńska, Radkiewicz 2018], and the Agreement to a One-party System (Scale 3). The results of regression analyses (study 1) showed that the following psychological variables are significant predictors of the level of support of authoritarian politics: 1) a conservative worldview, 2) right-wing authoritarianism (results on the RWA Scale, Altemeyer 1981), 3) collective narcissism, 4) unlimited personal freedom. The results of study 2 showed additional psychological characteristics as significant predictors of support for authoritarian politics: authority, in-group loyalty, and purity as moral rules [see: Graham, Nosek, Haidt 2011] are positively related to a greater acceptance of authoritarian politics; harm/care and justice as moral rules are negatively related to support of those politics.
    Źródło:
    Przegląd Socjologiczny; 2018, 67, 2; 93-117
    0033-2356
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Политическая философия справедливости Отфрида Хеффе
    Otfried Hoeffe’s philosophy of political justice
    Autorzy:
    Ситниченко (Sitniczenko), Людмила А. (Ludmiła A. )
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2183741.pdf
    Data publikacji:
    2015-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    sprawiedliwość społeczna
    rozpoznawanie
    solidarność
    zasady
    moralne
    wolność
    społeczność
    wymiana transcendentalna
    antropologia polityczna
    social justice
    recognition
    solidarity
    moral principles
    freedom
    community
    transcendental exchange
    political anthropology
    Opis:
    The paper covers an issue of justice in the light of a new paradigm in political philosophy proposed by Otfried Hoeffe’s theory of the exchange of justice. The author analyses the impact of this approach to justice upon understanding of how could contemporary society develop its fair moral and legal grounds. It is proved that for an adequate understanding of justice is its understanding as a personal responsibility, organically related to guidance on solidarity and recognition. Their interpretations of as well attempts to join moral and material grounds of social life to overcome of injustice are in the author’s focus. It is showed that freedom and justice are enrooted in a lifeword, as well relay upon formal norms and procedures of moral and justice. It gives a methodology for understanding of O. Hoeffe’s philosophy of political justice that states freedom and justice as basic conditions of human being.
    Artykuł analizuje jeden z kluczowych problemów współczesnej filozofii politycznej – problem sprawiedliwości w świetle „nowego paradygmatu”, teorii wymiany transcendentalnej zaproponowanej przez Otfrieda Hoeffego. Autor tekstu bada wpływ tej koncepcji na zrozumienie kształtowania porządku moralnego i prawnego w nowoczesnym społeczeństwie. Aby móc właściwie zinterpretować teorię Hoeffego, należy spojrzeć na sprawiedliwość w kategoriach odpowiedzialności osobistej. Szczególne znaczenie autor tekstu przypisuje organicznej jedności moralnych i materialnych podstaw życia społecznego w przezwyciężaniu niesprawiedliwości społecznej. Stwierdza, że wolność i sprawiedliwość są zakorzenione w świecie i oparte na normach moralności i prawa. Artykuł stanowi podstawę metodologiczną dla zrozumienia filozofii politycznej sprawiedliwości O. Heffego, który uznaje wolność i sprawiedliwość za podstawowe warunki ludzkiej egzystencji.
    Źródło:
    Studia Orientalne; 2015, 1(7); 147-158
    2299-1999
    Pojawia się w:
    Studia Orientalne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wazektomia. Krytyczne studium popularności tego zjawiska pośród Brytyjczyków
    Vasectomy. A critical study on the popularity of this phenomenon amongst British
    Autorzy:
    Odrowąż-Coates, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/462381.pdf
    Data publikacji:
    2016-03
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    wazektomia
    aspekt kulturowy
    aspekt moralny
    aspekt prawny
    aspekt medyczny
    równouprawnienie
    wolność wyboru
    vasectomy
    cultural aspect
    moral aspect
    legal aspect
    medical aspect
    equality
    freedom of choice
    Opis:
    Rozważania dotyczą popularności zabiegu wazektomii na świecie, a w szczególności w Wielkiej Brytanii. Poruszane zostają aspekty kulturowe, moralne, prawne i medyczne. Analizowane są różnice opinii wobec kontroli urodzeń, polityki demograficznej, oraz możliwości samodzielnego decydowania o sobie. Artykuł dotyka stereotypów związanych z płodnością, męskością, równouprawnieniem płci; analizuje korzyści i straty ekonomiczne i zdrowotne związane z zabiegiem wazektomii. Poszukiwane są powody popularności tej metody antykoncepcyjnej. W kontekście rosnącej wolności obyczajowej można zadać pytania: czy wybór wazektomii świadczy o nastawieniu współczesnego człowieka na seksualną wolność i niekontrolowanie Freudowskich popędów? Czy też jest racjonalną przemyślaną decyzją w trosce o zdrowie i zwiększoną wolność wyboru kobiet?
    This paper reflects on the popularity of vasectomy surgery in the world in general and particularly in the UK. Cultural, moral, legal and medical aspects are discussed and differences of opinions on birth control, demographic policies, and opportunities for self-determination are analyzed. The article also concerns the stereotypes associated with fertility, masculinity and gender. The economic and health advantages along with costs are balanced against each other. The author looks at reasons for the popularity of this method of contraception. In the context of increasing moral freedom, one can ask questions: whether the choice of vasectomy demonstrates the attitude of modern man to increasing sexual freedom and uncontrollable Freudian instincts? Or, is it a rational, carefully thought through decision, in the interests of health and freedom of choice for women?
    Źródło:
    Studia Krytyczne/ Critical Studies; 2015, 1; 146-162
    2450-9078
    Pojawia się w:
    Studia Krytyczne/ Critical Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy Boża wola może być podstawowym kryterium dobra moralnego? Polemika z tezą Kaia Nielsena
    Can God’s will be the fundamental criterion of moral goodness? Polemics with Kai Nielsen’s thesis
    Autorzy:
    Józefowicz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/494527.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
    Tematy:
    religia
    moralność
    Boża wola
    podstawowe kryterium dobra moralnego
    epifanie biblijne
    uzasadnione przekonanie teistyczne
    model poznawczy Alvina Plantingi
    ludzka wolność
    odpowiedzialność moralna
    religion
    morality
    will of God
    the basic criterion of moral goodness
    biblical epiphanies
    warranted theistic belief
    cognitive model of Alvin Plantinga
    human freedom
    moral responsibility
    Opis:
    Artykuł stanowi polemikę z tezą Kaia Nielsena o niemożliwości uznania Bożej woli za fundamentalne kryterium moralności w życiu człowieka wierzącego. Autor artykułu na podstawie przykładów biblijnych epifanii i ich konsekwencji dla moralnych przekonań doświadczających je osób wykazuje, że teza Nielsena opiera się na uproszczonym i niepełnym obrazie doświadczenia religijnego, a konkretnie chrześcijańskiego doświadczenia Boga jako autorytetu moralnego. Autor pokazuje, że odwołując się do modelu uzasadnionego przekonania religijnego Alvina Plantingi można obronić racjonalność uznania Bożej woli za podstawowe kryterium ocen moralnych.
    This article is polemics with the thesis of Kai Nielsen about the impossibility of God’s will being the fundamental criterion of morality in the life of the believer. It is shown, on the basis of biblical examples of epiphanies and their moral consequences in the lives of the believers that Nielsen’s thesis in based on simplified and incomplete account of religious experience, particularly the Christian experience of God as moral authority. It is suggested that Alvin Plantinga’s model of warranted Christian belief can be employed to defend the rationality of acknowledging God’s will as the basic standard of moral judgment.
    Źródło:
    Rocznik Teologiczny; 2014, 56, 1; 103-120
    0239-2550
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konstytucyjne prawa osobiste i majątkowe twórców nauki de lege lata i de lege ferenda. Zagadnienia konstrukcyjne w kontekście uniwersalnego systemu ochrony praw człowieka
    The Constitutional Moral and Material Rights of Creators of Science de lege lata and de lege ferenda. Structural Issues in the Context of a Universal System of Protecting Human Rights
    Autorzy:
    Chorążewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074677.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    human rights
    intellectual property
    the intangible goods
    constitutional freedom of scientific research
    moral and material rights of creators of science
    prawa człowieka
    własność intelektualna
    dobra niematerialne
    wolność badań naukowych
    prawa osobiste i majątkowe twórców nauki
    Opis:
    This paper focuses on analysing the relationship between intellectual property law and human rights in point of view protecting the moral and material interests of the creators of intangible goods. The paper aims to determine whether the catalogue of human rights includes the subjective right of the creators of intangible goods to protect their personal and material rights to the fruits of their intellectual work and reconstruct the content of this right. The considerations are carried out from the background of the Polish and universal system of protecting human rights and the legal requirement to provide adequate protection to the creators of Science. The paper concludes that the catalogue of human rights includes the subjective right of the creators of intangible goods to protect their moral and material interests and reconstruct the content of that right.
    Artykuł poświęcony jest analizie relacji między prawem własności intelektualnej a prawami człowieka z punktu widzenia wymogu ochrony interesów osobistych i majątkowych twórców dóbr niematerialnych. Celem pracy jest ustalenie czy do katalogu praw człowieka należy prawo podmiotowe twórców dóbr niematerialnych do ochrony ich praw osobistych i materialnych do wytworów ich intelektu oraz zrekonstruowanie treść tego prawa. Rozważania są prowadzone z perspektywy regulacji krajowego i uniwersalnego systemu ochrony praw człowieka oraz wymogu prawnego udzielenia odpowiedniej ochrony twórcom Nauki. W konkluzjach pracy wykazano, że do katalogu praw człowieka należy prawo podmiotowe twórców dóbr niematerialnych do ochrony ich interesów osobistych i materialnych oraz zrekonstruowano jego treść.
    Źródło:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 39-51
    2082-1212
    Pojawia się w:
    Przegląd Prawa Konstytucyjnego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Degradacja życia religijno-moralnego jako zagrożenie ładu społeczno-cywilizacyjnego
    The Degradation of Religious and Moral Life as a Threat to Civic and Social Order
    Autorzy:
    Zabielski, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2149948.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    religious and moral indifferentism
    turning away from God
    practical atheism
    degradation of religious and moral life
    absolutization of freedom
    distorting the truth and the good
    threats to social and civic order
    religijno-moralny indyferentyzm
    odchodzenie od Boga
    ateizm praktyczny
    degradacja życia religijno-moralnego
    absolutyzacja wolności
    deformacja prawdy i dobra
    zagrożenia ładu społeczno-cywilizacyjnego
    Opis:
    As a personal being, man needs contact with other people in order to fully and properly flourish both personally and socially. This imperative impels man to go “beyond” others and to seek contact with a Transcendental Being, meaning God. Contact with God gives man a sense of safety that enables him to come to know the norms of behavior that stabilize human existence and make proper interpersonal relationships possible. In contemporary society, however, man has departed from this concept, he lives “without God,” and is no longer “open to God.” Religious and moral indifferentism, or living “as if God does not exist,” is a manifestation of such an attitude. When treated as the highest value, materialism becomes the axiological orientation of human existence, which results in the degradation of religious and moral life and threatens social and civic order. This article examines this issue by focusing on two dimensions: 1) the degradation of religious and moral life as a contemporary phenomenon, and 2) the threat to social and civic order that results from religious and moral indifferentism.
    Człowiek jako byt osobowy do pełnego rozwoju potrzebuje kontaktu z innymi osobami, co umożliwia mu poprawny rozwój osobowo-społeczny. Ten imperatyw sięga „ponad” osobę drugiego człowieka, dążąc do kontaktu z Bytem Transcendentnym – z Bogiem. Kontakt z Bogiem daje człowiekowi poczucie bezpieczeństwa, umożliwiając poznanie norm postępowania, stabilizujących ludzką egzystencję i poprawność relacji międzyludzkich. We współczesnym społeczeństwie mamy do czynienia z odchodzeniem od tej koncepcji, gubieniem „otwartości ku Bogu” i prowadzeniem życie „bez Boga”. Postawę taką prezentuje religijno-moralny indyferentyzm, czyli życie „jakby Boga nie było”. Aksjologicznym ukierunkowaniem ludzkiej egzystencji staje się materializm, traktowany jako wartość najwyższa. Skutkuje to degradacją życia religijno-moralnego oraz prowadzi do licznych zagrożeń ładu społeczno-cywilizacyjnego. Podejmując analizę tego zagadnienia, w niniejszym artykule chcemy skupić się na dwóch jego wymiarach: 1) Degradacja życia religijno-moralnego jako fenomen współczesności; 2) Zagrożenia ładu społeczno-cywilizacyjnego jako skutek religijno-moralnego zobojętnienia.
    Źródło:
    Rocznik Teologii Katolickiej; 2018, 17, 3; 335-349
    1644-8855
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologii Katolickiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metateoria historii woli. Rozważania o powstaniu i wczesnym rozwoju pojęcia woli od V w p.n.e. do Maksyma Wyznawcy
    Metatheory of a History of Will: Reflections on the Origins and Early Development of the Notion of the Will from the 5th Century B.C. to Maximus the Confessor
    Autorzy:
    Bizoń, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488160.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wolna wola
    etyka
    psychologia moralna
    wybór
    przyzwoleni
    wolność
    Platon
    Arystoteles
    Stoicy
    Epikur
    Aleksander z Afrodyzji
    Augustyn z Hippony
    Maksym Wyznawca
    free will
    ethics
    moral psychology
    choice
    consent
    freedom
    Plato
    Aristotle
    Stoics
    Epicurus
    Alexander of Aphrodisias
    Augustine of Hippo
    Maximus the Confessor
    Opis:
    W tekście omawiam metateoretyczne uwarunkowania dla historii powstania i rozwoju pojęcia wolnej woli. Punktem wyjścia jest zagadnienie pojęcia spekulatywnego. Ponieważ wola jest pojęciem spekulatywnym, nie ma jednoznacznej definicji tego pojęcia. Dlatego też utrudnione jest badanie jego historii, ponieważ autorzy starożytni operowali różnymi teoriami chcenia i wolności, które nie zawsze były ze sobą kompatybilne. Następnie omawiam teorie chcenia i działania wybranych autorów, które miały istotny wpływ na późniejszy rozwój pojęcia woli. Rozpatruję pojęcie wyboru Platona, pojęcia życzenia i wyboru Arystotelesa, pojęcie przyzwolenia stoików, teorię wolności Epikura, teorię wyboru Aleksandra z Afrodyzji, pojęcie woli Augustyna z Hippony i teorię woli Maksyma Wyznawcy.
    In the text, I discuss the metatheoretical aspects of a history of the origins and development of the notion of free will. I begin with the notion of a speculative concept. Since the will is a speculative concept there is no unequivocal definition of this notion. For this reason the study of the history of this notion is particularly difficult, since ancient authors have operated on different theories of willing and freedom, which were not always mutually compatible. Next, I discuss the theories of willing and action of select authors, that had a significant influence on the later development of the theory of the will. I discuss the notion of choice in Plato, the notions of wish and choice in Aristotle, the notion of assent in the Stoics, the theory of freedom of Epicurus, the theory of choice of Alexander of Aphrodisias, the concept of will in Augustine of Hippo, and the theory of will in Maximus the Confessor.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 3; 71-51
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-30 z 30

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies