Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "modern archaeology" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Airborne Laser Scanning and 20th Century Military Heritage in the Woodlands
    Autorzy:
    Kobiałka, Dawid
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/498041.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
    Tematy:
    airborne laser scanning
    modern conflict archaeology
    archaeology of the recent past
    military heritage
    woodlands
    landscape
    materiality
    Opis:
    This paper discusses recent advancements in the context of modern conflict archaeology in the woodlands. One aspect of this development of archaeological research is a broad use and application of airborne laser scanning (ALS). Material remains of a forced labour camp and munitions depot in the forests around Gutowiec (Poland) known as Guttowitz 35 are used as a case study. After approaching prisoners’ memories concerning the site, the results of ALS combined with the outcomes of fieldwalking at the site are presented. This article tries to back up the following thesis: due to applications of non-invasive methods (e.g. ALS, fieldwalking), archaeology is able to offer a deeper understanding and contextualization of such sites as Guttowiec 35: a fresh insight into the materiality of conflict landscapes from the recent past in the woodlands.
    Źródło:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia; 2017, 12; 247-270
    2084-4409
    Pojawia się w:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowoczesna archeologia Profesora Jana Żaka (1923-1990). W 100. rocznicę urodzin
    Modern archaeology of Professor Jan Żak (1923-1990). On the 100th anniversary of his birth
    Autorzy:
    Minta-Tworzowska, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27313986.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    modernism and postmodernism in archaeology
    the methodology of Jan Żak
    methodology and theory of archeology at the University of Adam Mickiewicz in Poznań
    modern archaeology
    Opis:
    On March 23rd, 2023 the 100th anniversary of Professor Jan Żak’s birth was marked with an exhibition and a seminar meant to present the modern archeology he had been creating. In addition to Professor’s scientific achievements, there were fragments presented of three documentaries to illustrate his involvement into popularization of archeology. The article discusses also Professor’s work and scientific activities in the field of early medieval archeology, methodology of archaeology and general prehistory, widely recognized and appreciated not only in Poland but also abroad. In 1945 Jan Żak took part in the military operations of the 3rd Carpathian Rifle Division, and his professional life took place in the realities of the People’s Republic of Poland. Particularly important were his organizational achievements as well as scientific contacts with researchers from Western Europe. The article also presents the direction of contemporary archeology methodology established by J. Żak, continued by his students and subsequent generations or archaeologists.
    Źródło:
    Folia Praehistorica Posnaniensia; 2023, 28; 231-253
    0239-8524
    2450-5846
    Pojawia się w:
    Folia Praehistorica Posnaniensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyniki badań archeologicznych prowadzonych w 2017 roku na ulicy 3 Maja w Rzeszowie, stanowisko 17
    Results of archaeological research carried out in 2017 at 3 Maja Street in Rzeszów, site 17
    Autorzy:
    Kocańda, Paweł
    Ocadryga-Tokarczyk, Ewelina
    Tokarczyk, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/567507.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
    Tematy:
    urban archaeology
    Modern period
    Rzeszów
    Opis:
    At the beginning of 2017, the Foundation for Archaeological Centre in Rzeszów began excavation research at 3 Maja Street in Rzeszów. It was the first such a large research work in the Old Town. Eight trenches were excavated, located at various street points. In the course of studies, the remains of the cemetery surrounding the parish church, relics of the wooden paving of 3 Maja Street with fragments of the neighbouring building walls and traces of the Early Medieval settlement were found.
    Źródło:
    Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego; 2018, 39; 149-162
    0137-5725
    Pojawia się w:
    Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zachodnie międzymurze zamku w Malborku w świetle badań archeologicznych z 2020 roku. Przekształcenia topografii i zabudowy
    The West Zwinger of the Malbork Castle in the Light of Archaeological Research of 2020. Transformations of the Topography and Structure
    Autorzy:
    Wasik, Bogusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20874524.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    zamek w Malborku
    zamek krzyżacki
    archeologia architektury
    archeologia średniowiecza
    archeologia nowożytności
    Malbork Castle
    Teutonic castle
    archaeology of architecture
    mediaeval archaeology
    archaeology of the early modern period
    Opis:
    Artykuł stanowi podsumowanie wyników badań przeprowadzonych w 2020 roku na międzymurzu po zachodniej stronie Zamku Średniego w Malborku. Wniosły one nową wiedzę odnośnie do przekształceń układu terenu i zabudowy na tym obszarze – od średniowiecza do współczesności. Zadokumentowano poziomy pochodzące z początków budowy zamku. Odkryto średniowieczny mur obronny zamku, który – jak się okazało – w badanym miejscu przebiegał inaczej niż jego rekonstrukcja z 2. połowy XX wieku. Analiza tego obiektu i związanego z nim układu nawarstwień nasypowych umożliwiła rekonstrukcję przebiegu budowy. Po osadzeniu odkrycia w kontekście reliktów średniowiecznych murów, odsłoniętych we wcześniejszych latach, ukazuje się złożony układ systemu obronnego tej części zamku. Podczas badań odsłonięto też relikty zabudowy nowożytnej i współczesnej, co wniosło nową wiedzę do rekonstrukcji układu i techniki budowy znajdujących się tu domów.
    The article outlines the results of research conducted in 2020 within the zwinger on the west side of the Middle Castle in Malbork. The research provides new facts about transformations of the site layout and structures in this area from the Middle Ages to contemporary times. The layers from the beginning of construction of the castle were studied and documented. Furthermore, the mediaeval defensive wall of the castle was discovered. It turned out that the wall ran differently in the examined place than after reconstruction in the second half of the 20th century. The analysis of this structure and the associated stratification fill enabled the reconstruction of the construction phases. After the discovery was set in the context of the relics of the mediaeval walls exposed in previous years, a complex layout of the defensive system of that part of the castle becomes known. During the research, some relics of the modern and early modern development were also unearthed, which cast new light on the reconstruction of the layout and technique of construction of the local houses.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2021, 1; 71-104
    0029-8247
    2956-6606
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyniki badań i nadzorów archeologicznych przeprowadzonych na ulicy Kościuszki w Rzeszowie w 2018 roku
    Results of archaeological research and watching briefs carried out at Kościuszko Street in Rzeszów in 2018
    Autorzy:
    Gorazd-Dziuban, Paulina
    Jabłkowski, Michał
    Kocańda, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053545.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-03
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
    Tematy:
    urban archaeology
    street lining
    parish cemetery
    modern city
    Rzeszów
    urban layout
    Opis:
    The article focuses on the results of archaeological works and watching briefs that were conducted at Kościuszko Street in Rzeszów in 2018. In the course of research the remains of the wooden lining of the street were uncovered, which were associated with the street reconstruction and functioning until the Austrian times. Additionally, the thesis about a much shorter range of Kościuszko Street and the distinctiveness of the parish church as an additional point in the urban defence system was confirmed. The presented text deals with describing each of the excavation trench and summarizing the results of an archaeological watching brief.
    Źródło:
    Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego; 2021, 42; 177-199
    0137-5725
    Pojawia się w:
    Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania w krypcie pod prezbiterium kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Piasecznie, gm. Gniew, woj. pomorskie
    Research in the crypt under the chancel of the Church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary in Piaseczno, Gniew commune, Pomorskie Voivodeship
    Autorzy:
    Dudziński, Tomasz
    Grupa, Dawid
    Grupa, Małgorzata
    Nowak, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080000.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    archaeology
    crypt
    church
    silk fabrics
    the early modern period
    Piaseczno
    Opis:
    In 2016, archaeological research was carried out in the crypt under the chancel of the Church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary in Piaseczno. The article presents the problems related to its exploration. It discusses the fabrics that were found inside. The authors tried to indicate the impact of the functioning Marian Sanctuary on the resources of the church and to associate this fact with the funeral clothing of the deceased priests.
    Źródło:
    Raport; 2020, 15; 243-255
    2300-0511
    Pojawia się w:
    Raport
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Knowing Without Digging? Non-invasive Research of the Krzczonów Earthwork and its Surroundings
    Autorzy:
    Wroniecki, Piotr
    Brejcha, Roman
    Sikora, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497949.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
    Tematy:
    Krzczonów
    non-destructive archaeology
    motte-type castle
    Late Medieval Period,
    Early Modern Period
    Opis:
    The topic of this paper is a non-invasive research case study of a protected monument mound in Krzczonów, Świętokrzyskie voivodeship in Lesser Poland. It explores the possibilities of noninvasive methodological approaches in the recognition of archaeological sources by asking whether it is possible to procure relevant information without conducting excavations. A new interpretation of the mound’s function and chronology is based on data derived from multimethod field surveys including remote sensing (satellite imagery, UAV, light aircraft, ALS), geophysical (magnetic gradiometry, earth resistance), total station measurements and analytical field walking prospection along with comparison of archival field-walking data. We would like to hypothesize that, contrary to the protected monument list, the Krzczonów earthwork is not a prehistoric feature but could be related to the end of 14th up to the beginning of the 16th century. In this case it could be understood as a remnant of a motte-type castle
    Źródło:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia; 2017, 12; 177-198
    2084-4409
    Pojawia się w:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Temperature and Humidity in the Base-floors of Three Northern Finnish Churches Containing 17th–19th-century Burials
    Temperatura i wilgotność w podziemiach trzech kościołów na północy Finlandii, zawierających pochówki z okresu od XVII do XIX w.
    Autorzy:
    Väre, Tiina
    Tranberg, Annemari
    Lipkin, Sanna
    Kallio-Seppä, Titta
    Väre, Lauri
    Junno, Juho-Antti
    Niinimäki, Sirpa
    Nurminen, Nora
    Kuha, Anniina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1031982.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    wczesna era nowożytna
    archeologia kościelna
    mumifikacja
    Finlandia
    Early modern
    Church archaeology
    mummification
    Finland
    Opis:
    Natural mummification occurs in various favorable conditions. Cold environments have produced mummified human remains in northern Finland. These remains buried under the church floors mummified naturally probably through a process resembling freeze-drying. This chapter explores the conditions that led to the mummification of dozens and potentially hundreds of human remains. To conduct our study, we installed logging temperature and humidity measuring devices under the floors of three churches located by the shore of Bothnian Bay in northern Finland. Even our preliminary results show that the humidity and temperature conditions differ between these churches. It is also clear that relative humidity remains very high under the floors of each church. It appears that mummification has occurred in almost “cellar like” conditions. The preservation process was probably aided by the loose laid constructions allowing the air to freely move in the graves carrying the moisture from the remains.
    Do mumifikacji naturalnej dochodzi pod wpływem różnego rodzaju korzystnych warunków. W północnej Finlandii szczątki zostały zmumifikowane w chłodnym środowisku. Szczątki te, pochowane pod posadzką kościołów, zostały naturalnie zmumifikowane prawdopodobnie w procesie przypominającym liofilizację. Niniejszy tekst analizuje warunki, które doprowadziły do mumifikacji dziesiątek, a być może setek szczątków ludzkich. Na potrzeby badania pod posadzkami trzech kościołów na wybrzeżu Zatoki Botnickiej w północnej Finlandii zainstalowaliśmy urządzenia pomiarowe rejestrujące temperaturę i wilgotność. Już wstępne wyniki naszych badań wskazują, że wilgotność i temperatura różnią się w zależności od kościoła. Wyraźnie też widać, że wilgotność względna pod posadzką każdego z kościołów pozostaje bardzo wysoka. Wygląda na to, że do mumifikacji doszło w niemal piwnicznych warunkach. Proces konserwacji prawdopodobnie ułatwiły luźno rozmieszczone struktury, które umożliwiły swobodny przepływ powietrza w grobach, odprowadzając wilgoć.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2020, 35; 189-215
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Archeologia historyczna w Europie Środkowej. Kilka wstępnych uwag
    Historical archaeology in Central Europe. Some preliminary remarks
    Autorzy:
    Piekalski, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21151190.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    nowożytność
    czasy najnowsze
    możliwości archeologii
    modern period
    contemporary period
    possibilities of archaeology
    Opis:
    Celem artykułu jest wskazanie ogólnego zarysu archeologii historycznej. Autor zwraca uwagę na genezę tej specjalności i problem jej definicji, możliwości poznawcze i główne nurty rozwoju, a także na funkcję społeczną. Podejmuje próbę oceny relacji archeologii czasów nowych do historii sensu stricto opartej o analizę przekazów pisanych. Wskazano przy tym na dyskusję toczącą się w literaturze przedmiotu. Zwraca także uwagę na konieczność współpracy archeologii historycznej z innymi dyscyplinami nauki i właściwego wykorzystania nowych metod. Zjawiska dotyczące szeroko pojętej Europy Środkowej osadza w realiach globalnych.
    The purpose of this article is to provide a general outline of historical archaeology. The author turns attention to the genesis of this speciality, the problem of its definition, its cognitive possibilities, and the main directions of the development, as well as its social function. He attempts to evaluate the relation between the archaeology of modern times and history sensu stricto, based on the analysis of written records. This includes references to debates taking place in source literature. The author also shows the need for cooperation between historical archaeology and other disciplines of science and for making proper use of new methods. He embeds phenomena concerning the broadly-conceived Central Europe in global realities.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2017, 2; 5-11
    0029-8247
    2956-6606
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Archeologie mlýnů zaniklých ve druhé polovině 20. století
    Archaeology of Mills which Ceased Operations in the Second Half of the 20th Century
    Autorzy:
    Galusová, Lucie
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/682003.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    watermill
    archaeology
    Late Middle Ages
    modern history
    19th and 20th centuries
    Opis:
    Case studies of watermills that ceased to exist during the 20th century, examined via archaeological methods in the regions of West and Northwest Bohemia, have brought significant findings in the form of particular building stages from the oldest times to the turn of the 19th and 20th centuries. The Watermill of Hutmühle (Litoměřice district, Northwest Bohemia, near the village of Zubrice) was the most thoroughly investigated site. In the scope of this archaeological excavation, various methodological differences, possibilities and limits of research of such sites appeared. Based on the scientific activities performed, it is evident that these watermills are highly valuable technical sights, which shall be paid more attention to in terms of both archaeological and historical monument care.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2017, 32; 283-307
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem zanikania pamięci o miejscach spoczynku żołnierzy poległych w walkach nad Rawką i Bzurą w latach 1914–1915
    The Problem of the Disappearence of Memory about the Resting Places of Soldiers Fallen in the Battles of the Rawka and the Bzura in the Years 1914–1915
    Autorzy:
    Zalewska, Anna Izabella
    Cyngot, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/681993.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Wielka Wojna
    cmentarze wojenne
    archeologia współczesnych konfliktów zbrojnych
    studia nad pamięcią
    „pamięć ziemi”
    pamięć ludzka
    „pamięć archiwów”
    gmina Bolimów
    1914–1915
    Great War
    war cemeteries
    Modern Conflicts Archaeology
    memory studies
    “memory of earth”
    people’s memory
    “archives’ memory”
    Bolimów commune
    Opis:
    The article deals with the causes and manifestations of the process of disappearing remembrance of war cemeteries from the area of combats on the Rawka and the Bzura rivers during the Great War. The disappearance of the war cemeteries from the landscape and from the social consciousness we describe on the example of one of the communes included in the framework of the project Archaeological revival of the memory of the Great War (acronymically described as ARM). We discuss the attempts to determine the number of resting places of the fallen soldiers as well as the ways to achieve better understanding of cause-and-effect relations, which brought about the current condition of these places. Resulting from war operations of the First World War led from December 1914 to July 1915, tens of thousands of soldiers of Russian and German troops lost their lives in this region. The remains of the fallen in battle, those never buried, and those deposited in war cemeteries and war graves – were left behind on the battlefield. It is worth mentioning that the remains of the fallen, previously unburied soldiers, will be buried in ossuaries, whose foundation we (as archaeologists) postulate in the context of two war cemeteries. One of the recommended places (Joachimów- Mogiły War Cemetery) is situated in the area of discussed here Bolimów commune and the other is in the area of the Nowa Sucha commune (Borzymówka War Cemetery). Referring to the disproportion between the number of places currently regarded as war cemeteries (in the formal and conservatory sense) and the potential number of actual resting places of soldiers killed in the battles of the Rawka and the Bzura in 1914–1915 (in the ontological and humic sense), we confronted what is real with what is formal. This prompted us to ask the following questions: why were the war cemeteries from the First World War left out from the study area; how does this obliteration manifest itself and what contributed to the fact that these cemeteries were deprived of the status of protected places – despite the applicable legal provisions? Helpful in recognition of the undertaken problems was the confrontation of data that made up various forms of prolonging the memory of the Great War such as: ‘archives’ memory’, people’s memory, ‘memory of earth’. These include:  • results of the archaeological research identification of selected sites related to military operations through analysis of archival and contemporary aerial photographs and the Digital Terrain Model (DTM – generated from the Airborne Lasser Scanning data, as part of the ARM project, as well as surface surveys and survey excavations of selected objects etc.);  • archival data (Files of the City of Łowicz, Chronicle of Łowicz history from the first 9 months of the Great War 1914–1915, W. Tarczyński, Files of Bolimów Commune, regimental books, wartime memoirs etc.),  • information obtained by using ethnographic methods (interviews with inhabitants of the region where the battle took place);  • anthropological data (anthropological analyses of the remains of soldiers taken during archaeological research from outside war cemeteries). The outcome of correlation of these data is the presentation of the current state of resting places of soldiers killed between 1914 and 1915 in the area of Bolimów commune and a reflection on the links between the past and the present. Based on the critical analysis of the information available, we argue that archaeology can play the role of a common ground for the actions undertaken in relation to the difficult heritage of the not-so-distant past that we encounter in the case of material remnants of the Rawka and the Bzura rivers after the First World War. In our opinion, this example shows that the work of an archaeologist may constitute a unique and valuable field for socially engaged transdisciplinary research. It can also become the basis for reflecting on how far the war, cultural reevaluations and direct and indirect consequences of military actions affect the current state and constant transformation of the entangled anthropogenic and non-anthropogenic entities of the complex landscapes of the former battlefield as well as the landscape of remembrance of the Great War.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2017, 32; 119-156
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Średniowieczna i nowożytna ceramika naczyniowa z badań ratowniczych przeprowadzonych w Ujściu w 2008 roku
    Pottery vessels from medieval and early modern period found during rescue excavation at Ujście in 2008
    Autorzy:
    Zamelska-Monczak, Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1573285.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Muzeum Narodowe w Szczecinie
    Tematy:
    archeologia
    Ujście
    ceramika
    wczesne średniowiecze
    późne średniowiecze
    ceramika nowożytna
    archaeology
    pottery
    Early Middle Ages
    Late Middle Ages
    early modern pottery vessels
    Opis:
    The article focuses on pottery vessels discovered during rescue excavation at Ujście, from layers of the former stronghold and city, dated to the period from the second half of the 10th century to the 16th century. The assemblage includes vessel fragments from early medieval period, partly formed as well as completely thrown on a potter’s wheel, and from the late medieval and early modern periods. This highly varied assemblage shows insight into pottery used by inhabitants of Ujście over several hundred years. The article, being only a preliminary analysis, also provides the impetus for the more detailed research on the pottery in the area located in the central River Noteć.
    Źródło:
    Materiały Zachodniopomorskie; 2020, 16; 135-190
    0076-5236
    Pojawia się w:
    Materiały Zachodniopomorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modern Shoe Buckles from Archaeological Research in Gniew and Piaseczno (Pomerania Province, Poland)
    Nowożytne klamry do butów z badań archeologicznych w Gniewie i Piasecznie (woj. pomorskie)
    Autorzy:
    Kulesz, Aleksandra
    Michalik, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1031989.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    klamra do butów
    sprzączka do butów
    archeologia
    buty
    epoka nowożytna
    Gniew
    Piaseczno
    kultura pogrzebowa
    shoe buckle
    shoe clasp
    archaeology
    shoes
    modern era
    funeral culture
    Opis:
    During archaeological research carried out from 2009 to 2016 in the Church of St. Nicholas in Gniew, a set of three metal buckles was found. Then, in 2017, excavations were conducted in crypts of the Church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary in the village of Piaseczno, in the Gniew District. Two other pairs of buckles were uncovered at this site. All the buckles found differ considerably. Thanks to this, one can get an impression that apart from holding the shoe on the foot, they also served decorative purposes. One can distinguish two main types of buckles: those made of iron and those made of a copper alloy. The latter, considering ornaments, could be more valuable than their iron counterparts. Regardless of the alloy used, manufacturing techniques differed, some of which were those used in the case of buckles from Gniew and Piaseczno: wire forging, cutting out of thick metal sheet, and folding thin metal sheet. On account of their jewellery-like character, this small collection of buckles discussed could be bequeathed, while most grave shoes were only fastened with tailor’s pins or put on the feet of the dead without fastening. This practice particularly concerned shoes with textile uppers, which mostly meant women’s shoes. It may suggest that the items in question were rather owned by men. The buckles described could be thus elements of the everyday attire. Issues connected with a formal and typological interpretation of the buckles found indicate interpretive problems faced by archaeologists dealing with these aspects of costume studies. Modern shoes, due to the scarcity of artefacts in archaeological collections, remain mysterious and puzzling objects.
    W trakcie badań archeologicznych prowadzonych w latach 2009–2016 w kościele pw. św. Mikołaja w Gniewie pozyskano zespół trzech klamer metalowych. Następnie w 2017 r. przeprowadzono badania wykopaliskowe w kryptach kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny we wsi Piaseczno, należącej do gminy Gniew. Na stanowisku tym odkryto dwie kolejne pary klamer. Wszystkie znalezione klamry znacznie różnią się od siebie. Dzięki temu można odnieść wrażenie, że prócz trzymania buta na stopie, pełniły również funkcję dekoracyjną. Wyróżnić można dwa główne rodzaje klamer – wykonane z żelaza i ze stopu miedzi. Te drugie, sądząc po obecności zdobienia, mogły być bardziej wartościowe od ich odpowiedników ze stopu żelaza. Niezależnie od zastosowanego stopu korzystano z różnych technik ich produkcji, spośród których wymienić można te użyte w przypadku klamer z Gniewu i Piaseczna: kucie z drutu, wycinanie z kawałka grubej blachy i wywijane z cienkiej blachy. Zbiór omawianych sprzączek, pochodzących z dwóch sąsiadujących z sobą stanowisk (odległość pomiędzy miejscowościami wynosi 6 km), nie wykazał żadnych cech charakterystycznych dla poszczególnych egzemplarzy. Nie udało się ustalić żadnych wyróżników, które mogłaby sugerować miejsce wykonania omawianych artefaktów. Zaobserwowano jednak, że wszystkie sprzączki są dość skromne formalnie, a wszystkie też zostały wykonane z popularnych metali. Z uwagi na biżuteryjny charakter klamry mogły być przekazywane w spadku, a obuwie grobowe zapinane było tylko szpilkami krawieckimi lub nasuwane na stopę zmarłego bez zapięcia. Praktyka ta odnosi się w szczególności do obuwia, którego wierzchy wykonane zostały z tkanin, czyli przede wszystkim damskiego. Może to sugerować, że omawiane egzemplarze raczej należały do mężczyzn. Opisywane klamry mogły zatem stanowić element ubioru codziennego. Zagadnienia związane z interpretacją formalno-typologiczną znalezionych klamerek wskazują, z jakimi trudnościami interpretacyjnymi stykają się archeolodzy zajmujący się tymi aspektami kostiumologii. Obuwie z okresów nowożytnych z uwagi na niewielką ilość występowania w kolekcjach archeologicznych jest w dalszym ciągu materiałem tajemniczym i zagadkowym.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2020, 35; 151-165
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fragment wczesnonowożytnego zegara dyptykowego z Przezmarka na tle analogicznych znalezisk archeologicznych
    Fragment of the early modern diptych sundial of Przezmark against the background of similar archaeological findings
    Autorzy:
    Żurek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407279.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    kieszonkowy zegar dyptykowy
    pomiar czasu
    okres wczesnonowożytny
    Przezmark
    archeologia zamek pokrzyżacki
    pocket diptych sundial
    time measurement
    early modern period
    archaeology
    post-Teutonic castle
    Opis:
    Podczas prac wykopaliskowych na pokrzyżackim zamku w Przezmarku, gm. Stary Dzierzgoń, znaleziono niewielką płytkę kościaną, zidentyfikowaną jako fragment kieszonkowego zegarka dyptykowego. Fragment zegarka z Przezmarka jest jednym z pięciu zegarków dyptykowych, znalezionych w trakcie wykopalisk w Polsce. Zegarki takie, powstające w okresie od końca XV w. do końca XVIII w., znajdowane są na wielu stanowiskach europejskich i północnoamerykańskich. Dotąd odnotowano 110 egzemplarzy, pochodzących głównie ze stanowisk miejskich, a także z zamków, dworów, klasztorów oraz wraków, zatopionych głównie u wybrzeży północnoamerykańskich i europejskich, ale również za północnym kołem podbiegunowym.
    A small bone plate, identified as a fragment of a pocket diptych sundial, was found during excavations at the post-Teutonic castle at Przezmark, Stary Dzierzgoń commune. The watch fragment of Przezmark is one of five diptych sundials found during excavations in Poland. Such sundials, produced between the end of the 15th century and the end of the 18th century, are found at many European and North American sites. To date, 110 specimens have been recorded, mainly from urban sites, but also from castles, manors, monasteries, and wrecks, sunk mainly off the North American and European coasts, but also beyond the northern Arctic Circle.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2023, 30, 2; 131-146
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Saint Benedict Cross or the Saint Benedict Medal Based on a Find from Archaeological Research in Gniew (Pomerania Province)
    Krzyżyk czy medalik św. Benedykta na podstawie znaleziska z badań archeologicznych w Gniewie (woj. pomorskie)
    Autorzy:
    Michalik, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1031987.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    archeologia
    nowożytność
    Gniew
    dewocjonalia
    krzyżyk
    św. Benedykt
    benedyktyni
    św. Zachariasz
    karawaka
    epidemia cholery
    archaeology
    modern era
    devotional items
    cross
    St. Benedict
    Benedictine monks
    St. Zacharias
    the cross of Saint Zacharias
    epidemics
    Opis:
    In 2015, during archaeological research conducted around the church in Gniew (Pomerania Province), a small fragment of a metal plate was found. After it was cleaned as part of restoration it turned out to be a cross. The excavation was located outside, near the chancel wall. Research conducted there confirmed the conclusions drawn in previous years, i.e. that the church grounds had been used as a graveyard. The fact that the graveyard had been used for a long time was proved by numerous burials, overlapping grave pits and ossuaries, meaning places where human remains were gathered after earlier burials in the graveyard and the church had been emptied. Devotional items, including medals, crucifixes, scapulars, and prayer ropes, have been long connected with the Christian tradition. The fact that they are found during excavations in churches and graveyards may indicate that they were popular in Late Middle Ages and in the Modern Era. Unfortunately, the cross has not been preserved whole. It is difficult to determine whether the missing loop and two fragments of the horizontal bar were damaged when it was used by its owner or as a result of corrosion taking place after it had been deposited in the ground. The first written sources concerning the medal itself come from an information leaflet dated to 1664. It depicts Saint Benedict in a gesture of benediction and a medal with a characteristic cross and letters. One of the most important works on the Saint Benedict Medal is the work by Prosper Guèranger from 1862. Saint Benedict medals and crucifixes are also known from many inventories of artefacts compiled during research conducted in graveyards, mostly from the Modern Era. Saint Benedict crosses in a form resembling a knight’s cross were found in, among others, Maniowy in Podhale, Gliwice, Lubiń near Kościan, Wrocław, and Częstochowa. Despite the three and a half centuries that have passed since the first information about the medal appeared, and the six centuries since the first mention of its symbolism, it is still very popular among Christians. Most probably, information about the miracles happening thanks to it are no longer the main reason why it is worn but it can be a kind of an amulet protecting against evil. Despite rather scarce literature on Saint Benedict devotional items found at archaeological sites, one should expect that as research progresses, doubts about the manufacturing places or more detailed relationships between the appearance of crosses and medals will be dispelled.
    W 2015 r., podczas badań archeologicznych wokół kościoła w Gniewie (woj. pomorskie), znaleziono drobny fragment blaszki, która po oczyszczeniu w czasie zabiegów konserwatorskich okazała się być krzyżykiem. Wykop zlokalizowany był na zewnątrz, niedaleko ściany prezbiterium. Badania w tym miejscu potwierdziły wnioski wysunięte w poprzednich latach badań, że teren wokół kościoła użytkowany był jako cmentarz. O długim użytkowaniu cmentarza świadczyły licznie odkryte pochówki, przecinające się jamy grobowe i ossuaria, czyli miejsca w których gromadzono szczątki ludzkie po oczyszczeniu z wcześniejszych pochówków z obszaru cmentarza i kościoła. Dewocjonalia, czyli między innymi medaliki, krzyżyki, szkaplerze czy sznury modlitewne, są związane z religią chrześcijańską długą tradycją. Ich znaleziska podczas badań wykopaliskowych w kościołach i na cmentarzyskach mogą świadczyć, że były one popularne wśród społeczeństw późnego średniowiecza i nowożytności. Niestety, krzyżyk nie zachował się w całości. Trudno jest ustalić czy brakujące uszko oraz fragmenty dwóch belek uległy uszkodzeniu w czasie jego użytkowania przez właściciela, czy też stało się to przez procesy korozyjne po zdeponowaniu w ziemi. Pierwsze źródła pisane o samym medaliku pochodzą z ulotki informacyjnej datowanej na 1664 r. Przedstawia ona świętego Benedykta z gestem błogosławieństwa i medalik z charakterystycznym krzyżem i literami. Jedną z najważniejszych prac o medaliku świętego Benedykta jest dzieło z roku 1862, autorstwa Prospera Guèrangera. Medaliki i krzyżyki św. Benedykta są także znane z wielu inwentarzy zabytków z badań cmentarzysk, głównie z okresu nowożytności. Krzyżyki św. Benedykta w formie zbliżonej do krzyża kawalerskiego zostały odnalezione między innymi w Maniowach na Podhalu, Gliwicach, Lubiniu pod Kościanem, Wrocławiu czy Częstochowie. Mimo upłynięcia ponad trzech i pół wieku od pojawienia się pierwszej informacji o medaliku, a ponad sześciu od pierwszej wzmianki o jego symbolice, to nadal medalik cieszy się dużą popularnością wśród chrześcijan. Zapewne informacje o cudach, jakie dzieją się za jego pośrednictwem, nie są już głównym motywem osób go noszących, tak może stanowić on swego rodzaju amulet, który ma chronić noszącego przed złem. Pomimo nadal dość skromnej literatury odnośnie do dewocjonaliów św. Benedykta pozyskanych ze stanowisk archeologicznych, należy liczyć, że wraz z postępem badań zostaną rozwiane niejasności odnośnie do miejsc produkcji, czy też bardziej szczegółowych zależności w wyglądzie między samymi krzyżykami i medalikami.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2020, 35; 167-187
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies