Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "metoda CN" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
Ocena wpływu zmian użytkowania terenu na odpływy wezbraniowe przy użyciu metody SCS-CS
Estimation of influence of land use changes on flood outflows using the SCS-CN method
Autorzy:
Miler, A. T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819275.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
odpływy wezbraniowe
metoda SCS-CN
zlewnia
Opis:
Estimation of influence of land use changes to flood outflows from areas of the Roztocze Srodkowe and of the Krajenskie Lakeland were worked out basing on SCS-CN method. This method permits calculation from total rainfall a direct runoff as equivalent to effective rainfall. The original SCS-CN method in principle was worked out for catchments of cultivated areas. Present paper is focused on the idea of adaptation original method to forest conditions. The main parameter of this method - CN is a function e.g. of land use. The empirical values of parameter CNemp were calculated basing on hydro-meteorological data of flood outflows at representative catchments. The dependence between empirical value of parameter CNemp and his equivalent's value from original method is a basis idea of adaptation method SCS-CN to characteristics of investigated catchment. In consequence it gives then possibility to prognoses how the change of land use, e.g. forest stand reconstruction, afforestation, deforestation, change of field culture, significant change in infrastructure etc., will influence to flood outflows (change to water retention) at a representative areas (a quasi-homogeneous in relation to investigated catchment). The first analyzed catchment of the Krynica River (area 19.1 km(2), afforestation 49.3%) is representative for the,Tomaszow Lubelski Forest Division and quasi-representative to the Roztocze Srodkowe (Poland). The area of catchment is situated within the following units: macroregion - Roztocze, mesoregion - Roztocze Srodkowe; this area belong to IV Mazowiecko-Podlaska Land. On area of the Tomaszow Lubelski Forest Division predominate the rusty soils (42.65%) as well as the brown soils (26.51%). Associations of beech forests and oak-hornbeam forests predominate. Pine is the dominant species, covering 55.37% forested area, beech is found at 19.70%, oak at 11.07%, alder at 3.49%, fir at 3.24%, hornbeam at 1.73%, birch at 2.14% and larch at 1.19%, while other species constitute a highly valuable admixture in the biocenosis. On area of investigated catchment granulometric composition is following: loose sand 70%, loamy sand 15% and loamy sand on loamy gravel 15%. Average daily specific discharge (in investigation period 2009-2010) was on level 3.4 [1.s-1.km -2], and maximum to minimum suitably 17.2 to 1.0[1.s-1.km -2]. The second analyzed catchment of the river no. 17-86-1 is located in the III Wielkopolsko-Pomorska Land, the Two Krajenskie Lakeland District, the Wysoczyzna Krajenska mesoregion (Poland). The investigated catchment cover the area of 182.26ha; 174.02ha - 95% covered by forests, and 8.24ha - 5% arable land and meadows. The dominant soils are rusty soils (about 86% of catchment area) and similar. The dominant forest habitat types are: fresh coniferous forest (sign Bsw - in Polish standards) and fresh mixed coniferous forest (BMsw) - about 90% of catchment afforestetion area. Main species at afforestation area is ordinary pine (Pinus sylvestris L.) (93% of forest area). Average daily specific discharge (in investigation period 2004-2006) was on level 6.4[1.s-1.km -2], and minimum to maximum suitably 2.5 to 25.5[1.s-1.km -2]. The calculation were conducted using data of measuring rainy flood waves. The values of CNemp ware a base for introducing scenarios how changes of land use at investigation catchments are influencing to flood outflows (changing water retention).
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2012, Tom 14; 512-524
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Curve Number Estimation for a Small Urban Catchment from Recorded Rainfall-Runoff Events
Wyznaczenie parametru odpływu CN małej zlewni zurbanizowanej na podstawie zarejestrowanych zdarzeń opad-odpływ
Autorzy:
Banasik, K.
Krajewski, A.
Sikorska, A.
Hejduk, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/205068.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
stormwater runoff
CN method
urban flood management
Warsaw
opady burzowe
metoda CN
zlewnia zurbanizowana
Warszawa
Opis:
Runoff estimation is a key component in various hydrological considerations. Estimation of storm runoff is especially important for the effective design of hydraulic and road structures, for the flood flow management, as well as for the analysis of land use changes, i.e. urbanization or low impact development of urban areas. The curve number (CN) method, developed by Soil Conservation Service (SCS) of the U.S. Department of Agriculture for predicting the flood runoff depth from ungauged catchments, has been in continuous use for ca. 60 years. This method has not been extensively tested in Poland, especially in small urban catchments, because of lack of data. In this study, 39 rainfall-runoff events, collected during four years (2009–2012) in a small (A=28.7 km2), urban catchment of Służew Creek in southwest part of Warsaw were used, with the aim of determining the CNs and to check its applicability to ungauged urban areas. The parameters CN, estimated empirically, vary from 65.1 to 95.0, decreasing with rainfall size and, when sorted rainfall and runoff separately, reaching the value from 67 to 74 for large rainfall events.
Wyznaczenia odpływu jest jednym z kluczowym zagadnień badań hydrologicznych. Określenie warstwy odpływu z opadów burzowych jest potrzebne zarówno do prac projektowych, tj. do wymiarowani obiektów hydrotechnicznych (jazy, zapory) i komunikacyjnych (mosty, przepusty), jak i do analiz skutków zmian środowiskowych jak; użytkowania terenu, urbanizacji czy zwiększania retencyjności w terenach miejskich. Jedną z najbardziej rozpowszechnionych w praktyce inżynierskiej metod, do wyznaczania odpływu w zlewniach nieobserwowanych, jest opracowana w latach 50-tych ubiegłego wieku, przez Departament Rolnictwa USA, metoda – SCS-CN (Soil Conservation Service – Curve Number). Celem pracy jest sprawdzenie stosowalności metody w przykładowej małej zlewni zurbanizowanej (A=28.7 km2) w Warszawie, poprzez wyznaczenie parametru metody (CN), na podstawie zarejestrowanych 39 zdarzeń opad-odpływ w latach 2009–2012, i porównanie jej z wartością tablicową (wyznaczoną na podstawie rodzaju gleb i pokrycia terenu zlewni). Analiza zarejestrowanych zdarzeń opad-odpływ wykazała zmienność parametru CN, określonego dla każdego ze zdarzeń, w zakresie od 65 do 95, z tym że wartości te maleją wraz ze wzrostem warstwy opadu. Wyznaczając CN dla par, niezależnie uszeregowanych warstw, opadu i odpływu stwierdzono, że dla dużych opadów (przekraczających 35 mm) parametr CN dąży do wartości 67–74, w zależności od rodzaju przyjętej funkcji aproksymacji, i jest zbliżony do wartości ustalonej z map glebowych i użytkowania zlewni.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2014, 40, 3; 75-86
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ ewentualnych zmian użytkowania terenu na odpływy wezbraniowe z reprezentatywnej zlewni leśnej Pojezierza Krajeńskiego
Influence of possible land use changes to flood outflows from representative forest catchment of the Krajenskie Lakeland
Autorzy:
Miler, A.T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60914.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Pojezierze Krajenskie
zlewnie lesne
uzytkowanie terenu
zmiany uzytkowania
odplyw wody
odplywy wezbraniowe
modelowanie
metoda SCS-CN
Opis:
Ocenę wpływu zmian użytkowania terenu na odpływy wezbraniowe z terenów leśnych Pojezierza Krajeńskiego wykonano bazując na metodzie SCS-CN. Metoda ta pozwala wyliczyć z opadu całkowitego opad efektywny odpowiadający za odpływ bezpośredni. Oryginalna metoda SCS-CN opracowana została w zasadzie dla zlewni użytkowanych rolniczo [National Engineering Handbook 1956, 1985]. W niniejszej pracy zastosowano ideę adaptacji metody dla warunków leśnych [Okoński 2006; Okoński, Miler 2010]. Główny parametr metody - CN jest funkcją m.in. sposobu użytkowania terenu. Wartość empiryczną parametru CNemp obliczono bazując na pomiarach hydrometeorologicznych wezbrań deszczowych, w reprezentatywnej dla Pojezierza Krajeńskiego, zlewni leśnej w Nadleśnictwie Lipka, Leśnictwie Biskupice. Relacja pomiędzy wartością parametru empirycznego CNemp oraz wartością jego odpowiednika z metody oryginalnej stanowi podstawę idei adaptacji metody do warunków badanej zlewni. W konsekwencji można pro-gnozować jak zmiany użytkowania terenu, np. przebudowa drzewostanów, zale-sienia lub wylesienia, zmiana upraw polowych, znaczące zmiany w infrastrukturze etc., będą wpływać na odpływy wezbraniowe (zmiany retencyjności) na reprezentatywnych terenach (quasi-jednorodnych w stosunku do badanej zlewni). Analizo-wana zlewnia położona jest w III-ciej Krainie Wielkopolsko-Pomorskiej, 2-giej Dzielnicy Pojezierza Krajeńskiego, należy do mezoregionu Wysoczyzny Krajeńskiej. Powierzchnia zlewni wynosi 182,26ha, z czego 174,02ha (95%) to tereny leśne, pozostałe 8,24ha - 5% stanowią grunty orne i łąki. Dominującym rodzajem gleby są gleby rdzawe (ok. 86% powierzchni zlewni). Głównymi typami siedliskowymi w lasach są bory świeże (Bśw) i bory mieszane świeże (BMśw) (ok. 90% powierzchni leśnej zlewni). Głównym gatunkiem lasotwórczym jest sosna zwyczajna (93% powierzchni leśnej). Długość cieku nr 17-86-1 odprowadzającego wodę ze zlewni wynosi 1540 m. Średni dobowy odpływ jednostkowy (w okresie badań 2004-2006) wynosił 6,4 [l•s-1•km-2], a minimalny i maksymalny odpowiednio 2,5 i 25,5 [l•s-1•km-2]. Obliczenia przeprowadzono na podstawie 14-tu pomierzonych wezbrań deszczowych. Bazując na wartościach CNemp przed-stawiono scenariusze zmian odpływów wezbraniowych (zmian retencyjności) wynikających ze zmian użytkowania terenu badanej zlewni.
Estimation of influence of land use changes to flood outflows from afforestation areas of the Krajeńskie Lakeland was worked out basing on SCS-CN method. This method permits calculation from total rainfall a direct runoff as equivalent to effective rainfall. The original SCS-CN method in principle was worked out for catchments of cultivated areas [National Engineering Handbook 1956, 1985]. Present paper is focused on the idea of adaptation original method to forest conditions [Okoński 2006; Okoński, Miler 2010]. The main parameter of this method – CN is a function e.g. of land use. The empirical values of parameter CNemp were calculated basing on hydrometeorological data of flood outflows at representative catchment of river no. 17-86-1 in the Krajeńskie Lakeland, in the area of the Lipka Forest District, the Biskupice Forest Range. The dependence between empirical value of parameter CNemp and his equivalent’s value from original method is a basis idea of adaptation method SCS-CN to characteristics of investigated catchment. In consequence it gives then possibility to prognoses how the change of land use, e.g. forest stand reconstruction, afforestation, deforestation, change of field culture, significant change in infrastructure etc., will influence to flood outflows (change to water retention) at a representative areas (a quasi-homogeneous in relation to investigated catchment). The analyzed catchment is located in the III Wielkopolsko-Pomorska Land, the Two Krajeńskie Lakeland District, the Wysoczyzna Krajeńska mesoregion (Poland). The investigated catchment cover the area of 182.26ha; 174.02ha – 95% covered by forests, and 8.24ha – 5% arable land and meadows. The dominant soils are rusty soils (about 86% of catchment area) and similar. The dominant forest habitat types are: fresh coniferous forest (sign Bśw – in Polish standards) and fresh mixed coniferous forest (BMśw) – about 90% of catchment afforestetion area. Main species at afforestation area is ordinary pine (Pinus sylvestris L.) (93% of forest area). The length of the watercourse no. 17-86-1 channelling the water from the catchment is 1540m. Average daily specific discharge (in investigation period 2004- 2006) was on level 6.4 [l·s-1·km-2], and minimum to maximum suitably 2.5 to 25.5 [l·s-1·km-2]. The calculation was conducted using data of 14 measuring rainy flood waves. The values of CNemp ware a base for introducing scenarios how changes of land use at investigation catchment are influencing to flood outflows (changing water retention).
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 3/III
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ zmian użytkowania terenu na odpływy wezbraniowe z obszarów o znacznym zalesieniu Roztocza Środkowego
Influence of land use changes to flood outflows from areas with large afforestation of the Roztocze Srodkowe
Autorzy:
Miler, A.T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60622.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Roztocze Srodkowe [geogr.]
zlewnie lesne
tereny lesne
uzytkowanie terenu
zmiany uzytkowania
odplyw wody
odplywy wezbraniowe
modelowanie
metoda SCS-CN
Opis:
Ocenę wpływu zmian użytkowania terenu na odpływy wezbraniowe z ob-szarów o znacznym zalesieniu Roztocza Środkowego wykonano bazując na meto-dzie SCS-CN. Metoda ta pozwala wyliczyć z opadu całkowitego opad efektywny odpowiadający za odpływ bezpośredni. Oryginalna metoda SCS-CN opracowana została w zasadzie dla zlewni użytkowanych rolniczo [National Engineering Handbook 1956, 1985]. W niniejszej pracy zastosowano ideę adaptacji metody dla warunków leśnych [Okoński 2006; Okoński, Miler 2010]. Główny parametr meto-dy - CN jest funkcją m.in. sposobu użytkowania terenu. Wartość empiryczną pa-rametru CNemp obliczono bazując na pomiarach hydrometeorologicznych wezbrań deszczowych, w reprezentatywnej dla Roztocza Środkowego, zlewni w Nadleśnic-twie Tomaszów Lubelski, Leśnictwa Bełżec. Relacja pomiędzy wartością parametru empirycznego CNemp oraz wartością jego odpowiednika z metody oryginalnej stanowi podstawę idei adaptacji metody do warunków badanej zlewni. W konse-kwencji można prognozować jak zmiany użytkowania terenu, np. przebudowa drzewostanów, zalesienia lub wylesienia, zmiana upraw polowych, znaczące zmiany w infrastrukturze etc., będą wpływać na odpływy wezbraniowe (zmiany reten-cyjności) na reprezentatywnych terenach (quasi-jednorodnych w stosunku do ba danej zlewni). Analizowana zlewnia rzeki Krynica (powierzchnia 19,1 km2, lesistość 49,3%) jest reprezentatywna dla Nadleśnictwa Tomaszów Lubelski. Jest również quasi-reprezentatywna dla Roztocza Środkowego. Obszar Nadleśnictwa Tomaszów Lubelski leży w południowo-wschodniej części województwa lubel-skiego i północno-wschodniej części województwa podkarpackiego. Badana zlewnia rzeki Krynicy położona jest w makroregionie Roztocza, mezoregionie Roztocza Środkowego. Obszar ten zaliczany jest do IV Krainy Mazowiecko-Podlaskiej. Na terenie Nadleśnictwa Tomaszów Lubelski dominują gleby rdzawe (42,65%) oraz gleby brunatne (26,51%). Dominują zespoły lasów bukowych i grądów. Gatunkiem panującym jest sosna, która zajmuje 55,37% powierzchni leśnej, buk 19,70%, dąb 11,07%, olsza 3,49%, jodła 3,24%, grab 1,73%, brzoza 2,14%, modrzew 1,19%, zaś inne gatunki stanowią bardzo cenną domieszkę biocenotyczną. Na terenie badanej zlewni skład granulometryczny gleb jest następujący: piasek luźny 70%, piasek gliniasty 15% i piasek gliniasty na utworze gliniasto-żwirowym 15%. W okresie badań (2009-2010) średni odpływ jednostkowy wynosił 3,4 l•s-1•km-2, natomiast maksymalny i minimalny odpowiednio 17,2 i 1,0 l•s-1•km-2. Obliczenia przeprowadzono na podstawie pomierzonych wezbrań deszczowych. Bazując na wartościach CNemp przedstawiono scenariusze zmian odpływów wezbraniowych (zmian retencyjności) wynikających ze zmian użytkowania terenu badanej zlewni.
Estimation of influence of land use changes to flood outflows from afforestation areas of the Roztocze rodkowe was worked out basing on SCS-CN method. This method permits calculation from total rainfall a direct runoff as equivalent to effective rainfall. The original SCS-CN method in principle was worked out for catchments of cultivated areas [National Engineering Handbook 1956, 1985]. Present paper is focused on the idea of adaptation original method to forest conditions [Okoski 2006; Okoski, Miler 2010]. The main parameter of this method – CN is a function e.g. of land use. The empirical values of parameter CNemp were calculated basing on hydro-meteorological data of flood outflows at representative catchment of the Krynica River in the Roztocze rodkowe, in the area of the Tomaszów Lubelski Forest District, the Beec Forest Range. The dependence between empirical value of parameter CNemp and his equivalent’s value from original method is a basis idea of adaptation method SCS-CN to characteristics of investigated catchment. In consequence it gives then possibility to prognoses how the change of land use, e.g. forest stand reconstruction, afforestation, deforestation, change of field culture, significant change in infrastructure etc., will influence to flood outflows (change to water retention) at a representative areas (a quasi-homogeneous in relation to investigated catchment). The analyzed catchment of the Krynica River (area 19.1km2, afforestation 49.3%) is representative for the Tomaszów Lubelski Forest Division and quasi-representative to the Roztocze rodkowe (Poland). The Tomaszów Lubelski Forest Division is located in south-east part of lubelskie province and north-east part of podkarpackie province. The area of investigated catchment is situated within the following units: macroregion – Roztocze, mesoregion – Roztocze rodkowe; this area belong to IV Mazowiecko-Podlaska Land. On area of the Tomaszów Lubelski Forest Division predominate the rusty soils (42.65%) as well as the brown soils (26.51%). Associations of beech forests and oak-hornbeam forests predominate. Pine is the dominant species, covering 55.37% forested area, beech is found at 19.70%, oak at 11.07%, alder at 3.49%, fir at 3.24%, hornbeam at 1.73%, birch at 2.14% and larch at 1.19%, while other species constitute a highly valuable admixture in the biocenosis. On area of investigated catchment granulometric composition is following: loose sand 70%, loamy sand 15% and loamy sand on loamy gravel 15%. Average daily specific discharge (in investigation period 2009-2010) was on level 3.4 [l·s-1·km-2], and maximum to minimum suitably 17.2 to 1.0 [l·s-1·km-2]. The calculation was conducted using data of measuring rainy flood waves. The values of CNemp ware a base for introducing scenarios how changes of land use at investigation catchment are influencing to flood outflows (changing water retention).
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 2/I
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of Retention Potential Changes as an Element of Suburbanization Monitoring on Example of an Ungauged Catchment in Poznań Metropolitan Area (Poland)
Ocena zmina potencjału retencyjnego jako element monitoringu suburbanizacji na przykładzie niekontrolowanej zlewni w Poznański Obszarze Metropolitalnym (Polska)
Autorzy:
Mrozik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817958.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
retention potential
Poznań Metropolitan Area
suburbanization monitoring
SCS-CN method
ungauged catchment
planning in water resources management
potencjał retencyjny
Poznański Obszar Metropolitalny
monitoring suburbanizacji
metoda SCS-CN
zlewnia niekontrolowana
monitoring
planowanie w gospodarowaniu wodami
Opis:
The development of the cities results in significant changes in land use and functional connections between urban and rural areas. The changing relations between the use of urban and rural areas lead to changes in the quality of the inhabitants’ lives, of the environment and ecosystem services, including water resources. Those changes are the most visible in peri-urban areas. Different scenarios of the development of urbanized areas in Europe based on the IPCC assumptions indicate their further expansion at 0,4-0,7% per year which is over 10 times higher score than any other land use. This means that the intensity of this process will be particularly visible in peri-urban areas, including considerable areas of Poland. The observed intensive transformations of arable lands into built-up and urbanized areas make one think about the influence of suburbanization on water management, especially in the context of extreme phenomena, out of which the most afflictive over the two last decades were floods in 1997, 2011 and 2010. Monitoring the process of suburbanization gains importance in the context of its influence on water management in the river catchment which, according to the IWRM principle, a basic planning unit are in water management planning. The objective of this paper was evaluation of the possibility of using the SCS-CN method as an element of monitoring process of suburbanization through sizing the changes in the in water retention potential of ungauged catchments on peri-urban areas of metropolitan areas. Detailed analyses were carried out based on the Skorzynka river catchment located within the rural communes of Dopiewo, Tarnowo Podgórne and the city of Poznań which are the nucleus of Poznan Metropolitan Area (PMA) (currently defined as the voivodeship urban functional area of Poznań). Altogether, according to the delimitation proposed by the regional planning office Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego (WBPP), PMA comprises 45 communes together with Poznań (including 10 cities – centres of district and 15 other small cities). To the assessment of potential water retention and effective precipitation the SCS-CN method was used. The changes in land use were estimated on the basis of a topographic map from 1998 at a 1:10 000 scale and the Urban Atlas based on satellite photographs from SPOT 5 satellite on the ground resolution of 2.5 m from 2007. Data on soil were obtained from soil and agricultural maps at a 1:25 000 scale performed by Institute of Soil Science and Plant Cultivation (IUNG) in Puławy. All analyses were performed using ArcGIS 10.0 software by ESRI. The information about precipitation based on the data from the climatic station of Poznań Ławica Thanks to using the SCS-CN method a 20% decrease of potential water retention (99 to 80mm) in the 11-years period for Skórzynka catchment in average antecedent moisture conditions (AMC II) has been demonstrated. Also, a 17% increase of effective precipitation (35 to 41 mm) calculated for extreme rainfall event observed on 17/08/2010 was shown. The conducted analyses allow to conclude that the SCS-CN method is a useful and desirable tool used to monitor the process of suburbanization in ungauged catchments located within metropolitan areas in order to assess the changes of potential water retention. The obtained data may be a decision criterion for local authorities in the proper creation of spatial policy, especially in the sphere of water resources management and preventing local floods and droughts.
Rozwój miast skutkuje znacznymi zmianami użytkowania terenu i powiązań funkcjonalnych pomiędzy obszarami miejskimi i wiejskimi. Zmieniające się relacje pomiędzy użytkowaniem obszarów miejskich i wiejskich prowadzą do zmian jakości życia mieszkańców, środowiska i świadczeń ekosystemów, w tym zasobów wodnych. Zmiany te są najbardziej widoczne na obszarach podmiejskich. Różne scenariusze rozwoju obszarów zurbanizowanych w Europie oparte na założeniach IPCC wskazują niezależnie na ich dalszą ekspansję w granicach 0,4-0,7% rocznie, co jest wynikiem ponad dziesięciokrotnie wyższym niż rozwój jakichkolwiek innych typów użytkowania. Oznacza to, że nasilenie tego procesu będzie szczególnie widoczne na obszarach podmiejskich, w tym na znacznych obszarach Polski. Obserwowane intensywne przekształcania terenów użytkowanych rolniczo na tereny zabudowane i zurbanizowane zmuszają do zastanowienia się nad wpływem suburbanizacji na gospodarowanie wodami zwłaszcza w kontekście zjawisk ekstremalnych, z których w Polsce w ostatnich dwóch dekadach szczególnie dotkliwe okazały się powodzie w 1997, 2001 i 2010 r. Szczególnego znaczenia nabiera potrzeba monitoringu zjawiska suburbanizacji w kontekście jej wpływu na gospodarowanie wodą w zlewni rzecznej będącej zgodnie z zasadą IWRM podstawową jednostką planistyczną w planowaniu w gospodarowaniu wodami. Celem pracy była ocena możliwości zastosowania metody SCS-CN jako elementu monitoringu procesu suburbanizacji poprzez zwymiarowanie zmian w potencjalne retencyjnym niekontrolowanych zlewni rzecznych na terenach podmiejskich w miejskich obszarach funkcjonalnych (metropolitalnych). Szczegółowe analizy w pracy wykonano na przykładzie zlewni Skórzynki położonej w granicach gmin wiejskich Dopiewo i Tarnowo Podgórne i miasta Poznań stanowiących rdzeń Poznańskiego Obszaru Metropolitanego (POM) (określanego obecnie jako Miejski Obszar Funkcjonalny Ośrodka Wojewódzkiego) Ogółem według delimitacji zaproponowanej przez Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego POM obejmuje 45 gmin wraz z Poznaniem (w tym 15 miast powiatowych i 15 pozostałych miast). Do oceny zmian potencjału retencyjnego i opadu efektywnego wykorzystano metodę SCS-CN. Zmiany zagospodarowania terenu oceniono na podstawie mapy topograficznej z 1998 r. w skali 1: 10 000 oraz urban atlasu bazującego na zdjęciach satelitarnych SPOT5 o rozdzielczości terenowej 2,5m z roku 2007. Dane dotyczące gleb pochodziły z mapy glebowo-rolniczej w skali 1: 25 000 wykonanej przez IUNG w Puławach. Wszystkie analizy wykonano przy użyciu oprogramowania ArcGIS 10.0 firmy ESRI. Dane opadowe pochodziły ze stacji Poznań-Ławica. Dzięki metodzie SCS-CN wykazano dla zlewni Skórzynki w okresie 11 lat dla przeciętnych początkowych warunków wilgotnościowych spadek potencjalnej retencji (o 20%, tj. z 99 na 80mm) oraz wzrost opadu efektywnego (o 17%, tj. z 35 na 41mm) wyliczonego dla ekstremalnego zdarzenia opadowego odnotowanego 17.08.2010 r. Wykonane analizy pozwalają stwierdzić, że metoda SCS-CN jest użytecznym i pożądanym narzędziem monitoringu procesu suburbanizacji w niekontrolowanych zlewniach położonych w obrębie obszarów metropolitalnych w celu oceny zmian potencjału retencyjnego zlewni. Uzyskane wyniki mogą stanowić kryterium decyzyjne dla lokalnych władz we właściwym kreowaniu polityki przestrzennej, zwłaszcza w zakresie kształtowania zasobów wodnych oraz przeciwdziałania lokalnym powodziom i suszom.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 1; 188-200
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of two loss methods for estimation of surface runoff in Zaafrania urban catchment, North-East of Algeria
Ocena dwóch metod szacowania spływu powierzchniowego w miejskiej zlewni Zaafrania, północnowschodnia Algieria
Autorzy:
Dahdouh, Y.
Ouerdachi, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292332.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
Green–Ampt method
HEC-HMS method
rainfall-runoff modelling
SCS-CN
surface runoff
urban catchment
metoda Green–Ampt
metoda HEC-HMS
modelowanie relacji opad–odpływ
spływ powierzchniowy
zlewnia miejska
Opis:
Surface runoff is a major problem in urban catchments; its generation is always related to the amount of effective rainfall dropped over the surface, however in urban catchments the process is considerably altered by the emergence of impervious areas. In this study the Soil Consevation Service – curve number (SCS-CN) and the Green–Ampt loss methods were used in rainfall-runoff modelling in the Zaafrania urban catchment which is located in Annaba city in the north east of Algeria. The two loss methods were carried out within Hydrologic Engineering Center – Hydrologic Modelling System (HEC-HMS), the choice of the appropriate method for simulating runoff hydrographs in the study area was made by comparing the simulated hydrographs versus observed data using visual inspection and statistical analysis. The results indicate that SCS-CN loss method fit better in the case of 100 years return period NSE (0.462) than in 10 years NSE (0.346) and the results of calibration of Green– Ampt loss method for the 100 years return period NSE (0.417) provide best fit than the case of 10 years NSE (0.381). Furthermore, the results of both return periods (10 and 100 years) of SCS-CN loss method provide best fit than the results of return periods (10 and 100 years) of Green–Ampt loss method. It could be concluded that SCS-CN method is preferred to the Green–Ampt method for event based rainfall-runoff modelling.
Spływ powierzchniowy jest głównym problemem w miejskich zlewniach. Spływ jest zawsze uzależniony od opadu, jednak w miejskich zlewniach proces ulega znaczącej modyfikacji z powodu obecności powierzchni nieprzepuszczalnych. W badaniach prezentowanych w niniejszej pracy zastosowano dwie metody – SCS-CN (ang. Soil Coservation Service – curve number) i Green–Ampt do modelowania relacji opad–odpływ w miejskiej zlewni Zaafrania na terenie miasta Annaba na północnym wschodzie Algierii. Obie metody realizowano w ramach modelu HEC-HMS. Odpowiednią metodę symulowania hydrogramu odpływu dobrano na podstawie wizualnej oceny i analizy statystycznej. Wyniki dowodzą, że metoda SCS-CN dawała lepsze dopasowanie w przypadku stuletniego okresu powtarzalności (NSE = 0,462) niż w przypadku okresu dziesięcioletniego (NSE = 0,346). Wyniki kalibracji metodą Green–Ampt zapewniały lepsze dopasowanie dla stuletniego niż dla dziesięcioletniego okresu powtarzalności (NSE odpowiednio 0,417 i 0,381). Ponadto wyniki metody SCS-CN dla obu okresów (10 i 100 lat) wykazywały lepsze dopasowanie niż wyniki uzyskane za pomocą metody Green– Ampt dla tych okresów. Można wnioskować, że metoda SCS-CN ma przewagę nad metodą Green–Ampt w modelowaniu relacji opad–odpływ w odniesieniu do poszczególnych zdarzeń.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2018, 36; 37-43
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ warunków wilgotnościowych na estymację wartości parametru CN w zlewni górskiej
The effect of moisture conditions on estimation of the CN parameter value in the mountain catchment
Autorzy:
Krzanowski, S.
Miler, A.T.
Walega, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61140.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
metoda NRCS
zlewnie rzek
zlewnie gorskie
rzeka Kamienica
warunki wilgotnosciowe
parametr CN
model opad-odplyw
wody podziemne
wody powierzchniowe
zdolnosc retencyjna
opady atmosferyczne
Opis:
Badania prowadzono w zlewni rzeki Kamienicy. Zlewnia ta zaliczana jest do trzech mezoregionów: Beskidu Sądeckiego – górna część zlewni, Beskidu Niskiego i Kotliny Sądeckiej – środkowa i dolna część zlewni. W celu weryfikacji przydatności metody NRCS do obliczania odpływu bezpośredniego wybrano siedem wezbrań jakie wystąpiły w latach 1997-2010 w górnej części zlewni Kamienicy. Wartość parametru CN wg metody NRCS ustalono wykorzystując zaobserwowane zjawiska opad- -odpływ. W tym celu dokonano podziału całkowitego hydrogramu odpływu na odpływ gruntowy (bazowy) i odpływ bezpośredni. Uzyskane wyniki potwierdzają doniesienia innych autorów, że parametr CN określony na drodze empirycznej jest znacznie wyższy od wartości teoretycznej dla warunków normalnych. Przyjęto zatem założenie, że w okresie bezopadowym lub w przypadku opadów normalnych, źródłem zasilania cieków są wody podziemne pierwszego poziomu wodonośnego. Analizy wykazały, iż wykorzystanie przepływu bazowego jako miary uwilgotnienia podłoża w przypadku zlewni górskiej do obliczania parametru CN jest zasadne. Wydaje się, iż przepływ bazowy lepiej niż suma opadów poprzedzających wezbranie charakteryzuje stopień uwilgotnienia zlewni, bowiem w sposób pełniejszy opisuje związki hydrauliczne wód podziemnych i powierzchniowych oraz poniekąd zdolności retencyjne zlewni.
Research was carried out in the Kamienica river catchment. This catchment is included into three mesoregions: upper part of the basin – in the Beskid Sądecki, central and lower part of the basin – in the Beskid Niski and the Kotlina Sądecka. Seven floods, which occurred in 1997-2010 in the upper part of the Kamienica catchment, were selected in order to verify the suitability of the NRCS method to calculate the direct runoff. The CN parameter value according to NRCS method was estimated based on the observed phenomena of rainfall-runoff. To follow the aim, the total runoff hydrograph was divided into two parts: groundwater (base) flow and direct runoff. The obtained results confirm the reports of other authors that the CN parameter estimated by empirical study is significantly higher than the theoretical value for normal conditions. Thus, it was concluded that during a drought period or, in a case of normal precipitation, watercourses are supplied by groundwater of the first aquifer. The conducted examinations showed, that in the case of mountain catchments, the use of baseflow as an index of ground moisture to calculate the CN parameter is legitimate. It seems that the degree of catchment moisture is better characterized by the baseflow than by the sum of precipitation preceding the flood, as in this case hydraulic relations of groundwater and surface water, as well as in some sense water retention capacity of the catchment are more completely described.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 3/IV
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies