Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "literatura XIX wieku" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zapożyczenia w twórczości Adama Mickiewicza z lat 1818-1828
Foreign words in Adam Mickiewicz’s output from the years 1818-1828
Autorzy:
Tyszka, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400615.pdf
Data publikacji:
2016-12-19
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Adam Mickiewicz
literature of XIX century
foreign words
literatura XIX wieku
wyrazy obce
Opis:
Artykuł przedstawia wyniki analizy dzieł Adama Mickiewicza z lat 1818-1828. Celem badania było uzyskanie odpowiedzi na następujące pytania: Czy pisarz stosował w swojej twórczości wyrazy zaczerpnięte z innych języków? Jeśli tak, to z jakich i jak często? Jaki był jego stosunek do zjawiska zapożyczania i puryzmu językowego? W artykule omówiono wyrazy obce popularne w polszczyźnie ogólnej w XIX wieku oraz takie, które twórca zastosował na potrzeby stylizacji artystycznej, nadając im niejednokrotnie nowe znaczenie. W pracy przedstawiono również słowa, które w czasach pisarza podlegały procesowi adaptacji.
This article presents the results of Mickiewicz’s works’ analysis from the years 1818-1828. The study was carried out in order to answer the following questions: did the writer use words borrowed from other languages in his works? If so, from which languages and how often did he do that? What was his attitude towards loanwords and language purism? The paper shows popular foreign words in the Polish language in the 19th century and those used by the writer for the sake of artistic stylization, quite often conferring new meanings onto them. The article also presents words which were being adapted in the times of Mickiewicz.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2016, 2; 307-315
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Un Pygmalion moderne. L’artiste aux limites de l’art dans "L’OEuvre" d’Émile Zola
The Modern Pygmalion. An Artist at Dusk of Art Form in "The Masterpiece" by Émile Zola
Pigmalion współczesny. Artysta u kresu sztuki w "Dziele" Emila Zoli
Autorzy:
Rachwalska von Rejchwald, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/683453.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura XIX wieku
artysta
geniusz
dzieło
19th century literature
artist
genius
masterpiece
Opis:
Artykuł stanowi rozważanie nad naturą artysty wybitnego i tworzonego przez niego dzieła. Frenhofer i Claude Lantier są artystami-malarzami pragnącymi przekroczyć – siłą ich talentu – granice sztuki. Chcą płaskiej powierzchni obrazu nadać trzeci wymiar, pragnąc „ożywić” malowane przez siebie kobiety. Droga jednak do osiągnięcia tego artystycznego celu wiedzie poprzez częściową rezygnację z własnego człowieczeństwa, odrzucenie rzeczywistości i poświęcenie wszystkiego ideałowi istniejącemu wyłącznie w wyobraźni tych twórców. W imię tego ideału poddają swoje dzieła nieustannym poprawkom, które to, paradoksalnie, przynoszą odwrotny skutek, prowadząc do chaosu i dezintegracji całości. Na ile więc tworzone dzieło jest dialogiem ze światem, a na ile autoportretem samego artysty i jego wewnętrznych zmagań z ideałem?
This article introduces a deliberation on the nature and work of an ingenious artist. Frenhofer and Claude Lantier are both artists-painters that try to transcend – thanks to their talents – the limit of their art form. They strive for enriching the otherwise two-dimensional painting plains with the third dimension by “invigorating” women they are creating. In order to do so they are forced to repudiate part of their humanity, to strongly confront reality and to utterly devote all their energy to an idealized concept formed by their imagination. They keep reiterating their work, introducing endless amendments that paradoxically bring about the contrary effect, since the pieces start to be overwhelmed with chaos and disintegration. The question arises whether the created pieces correspond to reality or are they maybe self-portraits of the ingenious artists that lead an inner fight with their internal exemplars?
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2018, 13; 115-126
1505-9065
2449-8831
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[…] Ja nie wykładam tutaj estetyki. Wincenty Pol a sztuki plastyczne
[...] I don’t give lectures on aesthetics here. Wincenty Pol and fine arts
Autorzy:
Zaremba, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046368.pdf
Data publikacji:
2020-10-20
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Wincenty Pol
sztuka
krytyka artystyczna
literatura XIX wieku
romantyzm krajowy
art
art criticism
literature of 19th Century
romanticism
Opis:
Biorąc pod uwagę, jak ją nazywa Sudolski, kontrowersyjną recepcję twórczości autora Pieśni o ziemi naszej, warto uporządkować stanowiska obecne w literaturze przedmiotu oraz wskazać miejsce Pola wśród dziewiętnastowiecznych krytyków sztuki. Na gruncie literatury przedmiotu i krytyki artystycznej wieku XIX widoczny rozziew pomiędzy określeniem poety wieszczem sztuki i mistrzem romantycznego pejzażu literackiego a poetą, który swymi opisami wpisuje się nie tylko w ówczesną myśl artystyczną, ale i jest nieoryginalnym, „poczciwym” twórcą sentymentalnym. Istotne jest wyprowadzenie osi, która ukazałaby spójność programu artystycznego nie tylko w esejach czy w epistolografii, lecz także w wybranych utworach poetyckich. Obecność wzmianek o roli sztuki w twórczości Pola jest zdawkowa; wpisuje się jednak w program krajowego odbioru ówczesnej sztuki oraz wizji jej porozbiorowego kształtu. Uzupełniają ją fragmenty poezji czy literackie ułamki „krajowidoków”. Kontekstem stają się słowa kierowane do malarzy: Juliusza Kossaka, Januarego Suchodolskiego czy Wojciecha Kornelego Stattlera, będące raczej świadectwem pewnych zażyłości, aniżeli dyskursów o malarstwie podobnych do tych, które w latach 40. XIX wieku kreślił Juliusz Słowacki.
Taking into consideration, as it is called by Sudolski, a controversial reception of the works of the author of Pieśń o ziemi naszej (Song of Our Land)43, it seems worthwhile to systematise attitudes visible in reference books and to determine Pol’s place among 19th century literary critics. Basing on reference books and 19th century art criticism, one may notice a discrepancy between the vision of the poet as a pioneer of art and a master of literary romantic landscape and as a poet who, with his descriptions, fits not only in the then artistic thought but also he is an unoriginal, “goodhearted”, sentimental author. A most relevant step is to introduce an axis which would present the cohesion of artistic programme not only in Pol’s essays or correspondence but also in chosen poetic works. The remarks on the role of art in Pol’s works are scarce; yet, they fit in the programme of the national reception of the then art and the vision of its post-partition shape. It is completed with fragments of poetry or literary fractions of “krajowidoki” (landsights). The context is formed by words addressed to painters: Juliusz Kossak, January Suchodolski or Wojciech Korneli Stattler being rather a testimony of familiarity of some kind than discourses about painting similar to those written by Juliusz Słowacki in the forties of the 19th century.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 1; 601-613
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emocje negatywne w przekładzie na podstawie Świerszcza za kominem Charlesa Dickensa i jego polskich tłumaczeń
Autorzy:
Dybiec, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690374.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
translation
emotions
affect
Dickens
Christmas story
19th-century literature
przekład
emocje
afekt
opowieść wigilijna
literatura XIX wieku
Opis:
The article is devoted to a Polish translation of a famous Ch. Dickens’s Christmas story The Cricket on the Hearth (1845). The article offers a comparative analysis of the source text and its two Polish translations. A special attention was given to negative emotions and feelings, and to the differences in their renditions. The first translation was published in 1954 by M. Feldmanowa-Kreczowska and the second – in 1988 by K. Tarnowska. Translations were published at different times, which had a considerable impact on their poetics and quality. Theoretical aspects of emotional issues are shortly discussed.
Artykuł jest poświęcony analizie komparatystycznej wybranych przykładów z dwóch polskich przekładów jednego z opowiadań wigilijnych Charlesa Dickensa Świerszcz za kominem (The Cricket on the Hearth). Moim celem jest zbadanie różnic w wyrażaniu uczuć i emocji, które są obecne zarówno w tekście wyjściowym, jak i wersjach docelowych, w przekładach dwóch polskich tłumaczek: M. Feldmanowej-Kreczowskiej i K. Tarnowskiej. Przekłady powstały w różnym czasie, co miało wpływ na ich jakość i poetykę. Opracowanie eksponuje te emocje, które są szczególnie obecne i częste w dzisiejszym świecie, jak lęk, ból, bojaźń czy przygnębienie. Omawiając sceny w przekładach, zamierzam się skupić na uwypukleniu różnic wyrażających emocje negatywne.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova; 2017, 2
2451-0491
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powieściowy kodeks etyczny profesjonalizującego się dziennikarstwa. "W mętnej wodzie" Józefa Ignacego Kraszewskiego
The nineteenth century ethical aspects of journalism as a newly emerged profession in the Józef Ignacy Kraszewski’s novel "In troubled water".
Autorzy:
Drąg, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953087.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
ethos of journalism
journalism in the nineteenth century
literature in the nineteenth
century
the journalism as a profession
etos dziennikarzy
publicystyka XIX wieku
literatura XIX wieku
profesjonalizacja dziennikarstwa
Opis:
The main objective of this paper is to present a reflection on the process when journalism was becoming a profession at the end of XIX century. This process is depicted in the Kraszewski’s novel In troubled water (W mętnej wodzie). An additional aim is to present Kraszewski as a journalist and a press expert. The journalist ethos is described in the light of the social context of its time. The analyzed novel is treated as an extraordinary moral code of newly emerged profession of journalism.
Celem głównym artykułu jest prezentacja refleksji nad najważniejszymi aspektami profesjonalizującego się dziennikarstwa zawartej w powieści Kraszewskiego W mętnej wodzie. Celem dodatkowym jest przybliżenie postaci Kraszewskiego jako dziennikarza i prasoznawcy oraz zarysowanie realiów epoki mających wpływ na etos dziennikarski. Analizowana powieść została potraktowana jako nietypowy „kodeks etyczny” rodzącej się profesji dziennikarskiej.
Źródło:
Studia Socialia Cracoviensia; 2015, 1(12); 131-142
2080-6604
Pojawia się w:
Studia Socialia Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fizjonomiczne ślady w epoce pozytywizmu na przykładzie "Dziwadeł" J. I. Kraszewskiego
Autorzy:
Kozłowska, Aleksandra Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607776.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
physiognomy
Józef Ignacy Kraszewski
Dziwadła
Polish literature in the 19th century
physiognomy in literature
fizjonomika
polska literatura XIX wieku
fizjonomika w literaturze
Opis:
The aim of the article is to present the idea of physiognomic theory in Polish literature in the 19th century. The history of physiognomy is briefly introduced. The article presents the most famous researchers if this field, for example, Giambattista della Porta and Johann Caspar Lavater. Many authors are linked to physiognomic theories. The paper shows Józef Ignacy Kraszewski as a writer fascinated by physiognomy. It focuses on his vividness of descriptions and his interest in people’s appearance and their surroundings. The article outlines the most important physiognomic descriptions from Dziwadła. It also depicts interpretations of portraits by means of physiognomic theories. The aim of article is to analyze the physiognomic signs in works by J. I. Kraszewski based on the examples from Dziwadła.
Artykuł skupia się na zagadnieniu fizjonomiki w literaturze polskiej XIX wieku. Przedstawiono krótki zarys historii fizjonomiki. Zaprezentowano najważniejszych badaczy tej dziedziny, m.in. Giambattistę Della Portę i Johanna Caspara Lavatera. Następnie ukazano powiązania pisarzy z fizjonomiką.Przedstawiono sylwetkę Józefa Ignacego Kraszewskiego jako fizjonomisty. Zwrócono uwagę na plastykę jego opisów oraz zainteresowania fizjonomią człowieka i jego otoczenia. Następnie odnaleziono najważniejsze ślady fizjonomiczne w powieści Dziwadła. Przedstawiono także ich interpretację za pomocą teorii fizjonomicznych. Artykuł ma na celu ukazanie istotnych rysów fizjonomicznych w twórczości Kraszewskiego na przykładzie powieści Dziwadła.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2016, 34, 1
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od les goguettes do kabaretów, czyli o zależnościach między polską i francuską piosenką kabaretową z przełomu XIX / XX wieku
From the les goguettes to cabarets — ab out the relationship between a French and Polish cabaret song in the years 1881–1911
Autorzy:
Ignaczak, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690215.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
history of the nineteenth- and twentieth-century theatre nineteenth-century Paris
fin de siècle
cabaret
modernism
literature of the nineteenth century
song
historia teatru XIX i XX wieku
Paryż XIX wieku
kabaret
modernizm
literatura XIX wieku
piosenka
Opis:
The article deals with the problem of the historical transformation of French and Polish cabaret songs at the turn of the 20th century and the consequent changes in relations between the two cultural circles. The work is focused not only on a comparative analysis of the text and music material from Parisian and Polish cabarets, but also takes into account the sociological context of their functioning. This allows the reader to understand similarities and differences in the creation and development of cabaret life in France and Poland. The article analyzes in detail a unique method used to disseminate songs in France (by the societies of singers called les goguettes, les cafés chantants, les cafés-concerts and cabarets) and the absence of such the phenomenon in Poland. It is shown that these cultural incompatibilities may be one of reasons for the gradual movement of Polish authors and artists away from the conventional and aesthetic style, adopted initially from the Parisian cabarets that were perceived as model ones in Europe (eg. Le Chat Noir or Le Mirliton).
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2017, LXXII; 163-181
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tęsknota za Chat Noir i Mirliton. Wokół legendy paryskich kabaretów
Longing for Chat Noir and Mirliton. On legendary Parisian cabarets
Autorzy:
Ignaczak, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967355.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
history of the nineteenth-century theatre
history of the twentieth-century theatre
nineteenth-century Paris
cabaret
modernism
literature of the nineteenth century
historia teatru xix
historia teatru xx wieku
paryż xix wieku
fin de siècle
kabaret
modernizm
literatura xix wieku
Opis:
The article invites readers to reinterpret the phenomenon of legendary nineteenth-century Parisian cabarets, inseparably linked to the history of Polish cabarets. The author refers to French sources from the era in order to supplement and verify facts concerning the historical transformation of this phenomenon, while postulating the need for more extensive research on cabaret in the context of its importance for understanding the formation of modern European and Polish popular / mass culture.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 33, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O ciemnych zaułkach miasta, czyli o XIX-wiecznej powieści tajemnic Eugeniusza Sue
About Shady Alleys of the City or about the Nineteenth-century Mystery Novel by Eugene Sue
Autorzy:
Jurczenia, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038282.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Miasto
literatura popularna
literatura XIX wieku
Eugeniusz Sue
powieść tajemnic
powieść popularna
City
popular literature
literature of 19th century
Eugène Sue
mystery novel
popular novel
Opis:
Artykuł podejmuje problematykę związaną z powieścią tajemnic – zapomnianym już dzisiaj gatunkiem, który zdominował rynek literacki w XIX wieku. Podstawą artykułu jest analiza archetypu gatunkowego, czyli Tajemnic Paryża Eugeniusza Sue. Autorka określa inspiracje tego typu powieściowego, jego cechy gatunkowe (nowi bohaterowie, nowe miejsca zdarzeń, nietypowy sposób prezentowania rzeczywistości, zjawisko inicjacji). Analizie poddane zostaje również nowoczesne miasto, które jest nową przestrzenią powieściowych zdarzeń. W tym artykule autorka zastanawia się również nad tym, jak powieści tajemnic, nazywane nawet powieściami rewolucyjnymi, oddziaływały na społeczeństwo XIX wieku.
The article deals with issues related to the mystery novel—a genre now forgotten but in 19th century one that was the most known genre of popular literature. The basis of the article is the analysis of the genre archetype—Mysteries of Paris—written by Eugene Sue. The author identifies the inspirations for this type of novel, its genre features (new hero models, new locations of events, an unusual way of presenting reality, the phenomenon of initiation). An analyis of the modern city is also included, as a new space of novel’s plot. The author also reflects on how mystery novels, even called revolutionary novels, influenced the society of the nineteenth century.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2020, 29, 2; 63-80
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spory literackie Michała Bałuckiego
Michał Bałucki’s Literary Disputes
Autorzy:
Sobiecka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2014057.pdf
Data publikacji:
2020-04-24
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Michał Bałucki
agon literacki
literatura schyłku XIX wieku
literary agon
literature of the end of the nineteenth century
Opis:
Artykuł charakteryzuje wypowiedzi krytyczne Michała Bałuckiego, autora rozprawy O różnych modach w literaturze powieściowej (1894), dotyczące modernizmu oraz wypowiedzi przedstawicieli krytyki młodopolskiej formułowane w stosunku do twórczości Bałuckiego. Spór literacki przybiera najbardziej tragiczne zakończenie z możliwych. Kontekstem rozważań czyni autorka kategorię agonu literackiego, która okazuje się interesująca przy próbie opisu dokonań artystycznych ostatniej dekady życia i twórczości krakowskiego komediopisarza.
The aim of this article is to summarise critical responses of Michał Bałucki, the author of the essay O różnych modach w literaturze powieściowej (1894), concerning modernism and the criticism expressed about his own works by the critics of the Young Poland movement. The literary feud takes on the most tragic end possible. As a context for her reflections, the author of this article utilises the category of literary agon, which turns out to be a very illuminating idea when applied to describing the artistic achievements of the last decade of the playwright’s life.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2020, 10 (13); 243-259
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies