Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "late Roman period" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
Rescue excavations on the Late Roman period settlement on site 3 in Zagórzyce, com. and distr. Kazimierza Wielka, voiv. Świętokrzyskie
Autorzy:
Grygiel, Michał
Pikulski, Jacek
Trojan, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442443.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Instytut Archeologii
Tematy:
Zagórzyce 3
Funnel Beaker Culture
Trzciniec Culture
Late Roman Period
Opis:
During archaeological research carried out in Zagórzyce area a small multicultural site (numbered as 3) was discovered. It is situated opposite to the excavated site no. 1 and the adjacent site no. 2. All these sites make a settlement complex functioning with varying intensity during the La Tène and Roman Prriods. During surface surveys and small rescue explorations conducted at sites 3 in 2003 remains from the Neolithic period (Funnel Beaker culture), the Older Bronze Age (Trzciniec culture) and from the Late Roman Period were recorded. The inventory of the explored feature of unknown function should be connected with the latter chronological horizon.
Źródło:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie; 2009, 1; 277-294
0137-3285
Pojawia się w:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Examining a scallop shell-shaped plate from the Late Roman Period discovered in Osie (site no.: Osie 28, AZP 27-41/26), northern Poland
Autorzy:
Sosnowski, Mateusz
Noryśkiewicz, Agnieszka M.
Czerniec, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498095.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
Tematy:
Scallop shell-shaped plate
Roman Empire
Late Roman Period
Late Iron Age
pollen analysis
Opis:
Research conducted using Airborne Laser Scanning methods in northern Poland allowed traces of a settlement from almost 2,000 years ago to be registered. The most valuable item found is a copper-alloy scallop shell-shaped plate which is still an unknown object in the cultural realities of the Roman Period in northern Poland. The results of pollen analysis of the material obtained during the cleaning of the found scallop shell-shaped plate indicate the dominance of herbaceous plants over the representation of trees in the vicinity of the archaeological site discussed. The advantage of synanthropic plants among herbaceous plants informs us about the open habitat communities formed as a result of human activity (fields, meadows, roads or ruderal areas).
Źródło:
Analecta Archaeologica Ressoviensia; 2019, 14; 91-98
2084-4409
Pojawia się w:
Analecta Archaeologica Ressoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jünger- und spätkaiserzeitliche Metallnadeln aus dem Südteil Nordeuropas: regionale Differenzierung, Verwendung und sozialer Kontext
Autorzy:
Przybyła, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442411.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Instytut Archeologii
Tematy:
dress ornaments, Younger and Late Roman Period, Northern Europe, social diversification,
status, exogamy, elites
Opis:
The presented paper is devoted to a relatively poorly known group of artefacts, namely the metal pins which formed a typical component of female dress within the Younger and Late Roman Period in Scandi - navia. It is possible to distinguish two main kinds of objects: larger and mainly decorated silver or bronze pins and smaller ones, made of bronze, silver, gold or iron and occuring often in pairs. In both cases, more detailed typo-chronological divisions as well as further findings concerning spatial distribution or depositional context of described objects have been proposed. They led to the following conclusions: (1) within the Younger and Late Roman Period, larger metal pins were used as a head ornamentation and restricted to the rich dress of the limited group of adult females (only adultus and maturus age classes); (2) the forms and decorations of larger pins differ widely among particular regions of Scandinavia, although individual examples are known which represent foreign stylistic traditions and, in the case of some types, a tendency has been observed in the styli - stic unification during the C2–C3 phases – both phenomena may perhaps be explained as a result of marital exchanges between the elite families of different parts of the area in question; (3) small pins are characteristic particularly of Jutland and Norway during the C2–D phases; (4) they occur in “mid-wealth” female burial assemblages and in the richest male graves (only examples made of gold in this case); (5) in both contexts they can be interpreted as chest ornamentation.
Źródło:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie; 2012, 4; 5-67
0137-3285
Pojawia się w:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Faction Acclamation Incised on a Pithos Found Near the North-West Church at Hippos (Sussita)
Autorzy:
Łajtar, Adam
Młynarczyk, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/484049.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
Tematy:
circus factions
inscription
ceramic pithos
Hippos-Sussita
late Roman period
Byzantine period
early Islamic period
Syro-Palestine
Opis:
In one of the domestic rooms attached to the North-West Church at Hippos (Sussita), at least three ceramic pithoi were found, all of them in secondary use, possibly for the processing (storing?) of lime. One of them bore an inscription in Greek, scratched into its surface, which turned out to be an acclamation for the circus faction of the Blues. This interesting addition to the corpus of the factions’ inscriptions from Syro-Palestine is also lending the dating to the original period of the pithos’ use, which cannot be later than the Islamic conquest of the region in AD 636/638.
Źródło:
Études et Travaux (Institut des Cultures Méditerranéennes et Orientales de l’Académie Polonaise des Sciences); 2017, 30; 289-302
2084-6762
2449-9579
Pojawia się w:
Études et Travaux (Institut des Cultures Méditerranéennes et Orientales de l’Académie Polonaise des Sciences)
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die eingliederigen Fibeln der Almgrens VI. Gruppe in der Przeworsk-Kultur – Fibeln des Typs A 158
Autorzy:
Jakubczyk, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442455.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Instytut Archeologii
Tematy:
dress ornaments
Younger and Late Roman Period
Northern Europe
social diversification
status
exogamy
elites
Opis:
O. Almgren in his 1897 published study on nordeuropean forms of brooches characterized known specimens from the region and classified them in seven groups. His group VI matches brooches with inverted foot as well as their derivative forms with full catch-plate. They are main forms of the late Roman and early Migrations periods Shape and form of those brooches breaks with the early Roman Period’s stilistical traditions, showind differences in construction, because catch-plate is being made by bending the foot downwards, its and is then wrapped around the bow. This key for the studies on late antiquity group of brooches is one of the less published forms of the Barbaricum. O. Almgren himself have had treated them unfairy, whereas later studies didn’t gave precise arrangements. However the homogenity of this goup of artefacts; especially type 158 characteristic for the Przeworsk Culture, have been emphasized. Therefore new classificaton of brooches of the Almgren’s VI Group with taking into consideration all of the deriverative forms and variations was an absolute necessity. It was also essential due to the significance for the chronology of early and late Roman Period. The min assumption of the paper was to work out the one piece brooches of the type 158. The method used for the division is based upon the system proposed by O. Almgren. It is still up to date, however some detailed assumptins are necessery. It is due to the fact that some of O. Almgren’s forms have been described unaccuratelly, therefore determination of arefacts according to his division in chefly uneasy. It is also imprtant to ephasize the fact that since the firt publication of Almgren’s study, the have been noted enormous growth in number of known specimens, some of them are therefore not preciselly represented in typology of the swedish scholar. Main characteristics of brooches taken under consieration by division of sub-types and variants are construction of the specific specimen, shape of the bow as well as its decoration. Such characteristics as form of ornamentation and stilistic criterion i.e. proportions of the appropriate parts of the brooch were also considered. In the process a clusters of broches with some variants within have been archieved. Main part of the paper is the classification of O. Almgren’s type 158 brooches. The study is based upon 799 specimens. The final effect of this analise is the stilistic division of variants with main goal in tighening the chronology of characterized clustes of artefacts.
Źródło:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie; 2013-2014, 5-6; 113-218
0137-3285
Pojawia się w:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archäologisches Informationssystem (AIS) zur bodendenkmalpflegerischen Archivierung und Forschung: Fallbeispielhafte Anwendung zur Identifizierung der Besiedlungsdynamik der Oderregion von der späten römischen Kaiserzeit bis zum Frühmittelalter
Archeologiczny system informacyjny (AIS) w konserwatorskiej archiwizacji i badaniach nad osadnictwem: przykład studiów nad dynamiką zmian osadniczych w dorzeczu dolnej Odry od późnego okresu wpływów rzymskich do wczesnego średniowiecza
Autorzy:
Volkmann, Armin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442413.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Instytut Archeologii
Tematy:
Archaeological Information System (AIS)
GIS
lower Oder region
Late Roman Period
Migration Period
Early Medieval Period
settlement patterns
Opis:
The basic concept of the function of the Archaeological Information System (AIS) is the following: A GIS (Geographic Information System) is integrated into the virtual research environment of the AIS and allows access to external and internal databases through the Internet or intranets. The AIS is utilised for visualisation, analysis, and finally publication of heterogeneous archaeological data (site registries, excavation plans and reports, and photographic records) through the integration of additional open-source tools. This article investigates settlement patterns and the conception of settlement spaces west and east of the lower Oder from the Late Roman Iron Age until the Early Middle Ages. All relevant data from archaeological finds and natural features are condensed into the AIS and analysed as a case study on the use of experimental design of the developed AIS. A pattern of discrete settlement clusters containing multiple individual settlements was identified during the Late Roman Iron Age. These clusters lay exclusively in areas with high natural potential for crop cultivation and animal husbandry. The borderlands demarcating these clusters are partly infertile and partly fertile, indicating that the agricultural potential of the landscape was not wholly responsible for the location of these clusters, but rather that this was done in a planned fashion and based on social concepts. Considerable emigration out of the Oder region occurred in the Migration Period, reaching its high point in the late fifth century A.D. and resulting in a broad desettled region in the sixth and early seventh centuries. First the settlement clusters underwent a process of concentration and only those in optimal natural resource surroundings could continue to exist. Not until the second phase do these clusters dissolve and for a brief time there were only individual settlements lying far away from one another. Interestingly, the repopulation of the Oder region during the Early Middle Ages in the eighth century initially copied the old pattern of discrete settlement clusters. Following the first consolidation phase however settlement formation of the Oder region at the end of this period in the ninth and tenth century was widespread and the previous spatial concept of discrete settlement clusters abandoned.1
Podstawowe założenia funkcji archeologicznego systemu informacyjnego (AIS) są następujące: GIS (geograficzny system informacji) jest zintegrowany z wirtualnym środowiskiem badawczym AIS i umożliwia dostęp do zewnętrznych i wewnętrznych baz danych przez Internet i Intranet. AIS służy wizualizacji, analizie i wreszcie publikacji heterogenicznych danych archeologicznych (spisów stanowisk, planów i raportów z wykopalisk) poprzez zastosowanie dalszych narzędzi z otwartych zasobów. Prezentowany artykuł poświęcony jest rozważaniom nad wzorcami osadniczymi i konceptem przestrzeni osadniczej na zachód i wschód od dolnej Odry od późnego okresu wpływów rzymskich do wczesnego średniowiecza. Wszystkie istotne informacje o znaleziskach archeologicznych i naturalnych cechach krajobrazu zostały razem zestawione w oprogramowaniu AIS i przeanalizowane jako studium przypadku. W późnym okresie wpływów rzymskich stwierdzić można obecność wyodrębniających się wyraźnie zespołów osadniczych, na które składa się po kilka osiedli. Skupiska te położone są wyłącznie na obszarach o dużym potencjale gospodarczym, zarówno z punktu widzenia uprawy roślin jak i hodowli. Rubieże tych skupisk, i przestrzenie między nimi to jednak po części tylko obszary o małej żyzności, co świadczy tym, że uwarunkowania gospodarcze były tylko jednym z czynników wpływających na takie właśnie rozmieszczenie osadnictwa i że istotną rolę w tym względzie musiały odgrywać również czynniki społeczne. Znacząca emigracja z ziem położonych w dorzeczu dolnej Odry ma miejsce w okresie wędrówek ludów, osiągając apogeum w V wieku naszej ery i skutkując trwałym wyludnieniem w szóstym i początkach siódmego stulecia. Proces ten przebiega w dwóch fazach. Początkowo następuje koncentracja osadnictwa połączona z zanikiem całych skupisk osadniczych leżących na gorszych z gospodarczego punktu widzenia terytoriach. Następnie dochodzi do zmniejszenia się gęstości zaludnienia w tych skupiskach, które wciąż funkcjonowały. W rezultacie sieć osadniczą tworzą pojedyncze stanowiska, położone w dużej odległości od siebie. Interesujące jest to, że w początkach powtórnego zasiedlania dorzecza dolnej Odry – w ósmym wieku – sieć osadnicza kopiuje starszy wzorzec z wyraźnie wyodrębnionymi skupiskami osadniczymi. Dopiero w IX i X wieku, wraz ze wzrostem gęstości zasiedlenia, model ten zostaje porzucony i zacierają się granice pomiędzy skupieniami osadniczymi.
Źródło:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie; 2015, 7; 117-143
0137-3285
Pojawia się w:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Understanding changes in the supply pattern of Roman cooking pottery from Morphou Bay to Nea Paphos: evidence from the Paphos Agora Project
Autorzy:
Nocoń, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2033273.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Nea Paphos
cooking pottery
Morphou Bay
early/late Roman period
macroscopic fabric analysis
typological studies
Opis:
The thin-walled cooking pottery of the early to late Roman period originating from the area of Morphou Bay in the northern part of Cyprus, excavated by the Paphos Agora Project of the Jagiellonian University in Kraków, is studied in this paper in order to shed new light on the nature of the supply patterns of this extraordinary class of pottery. The collected data—on the macroscopic characteristic of the ware and shape—and a chronological analysis as well as quantitative study of the assemblage have indicated a continuous presence of this group in Nea Paphos, reflecting perhaps some sort of special social requirements combined with an economic background.
Źródło:
Polish Archaeology in the Mediterranean; 2021, 30(2); 231-249
1234-5415
Pojawia się w:
Polish Archaeology in the Mediterranean
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Amarna w innych czasach
Autorzy:
Jędraszek, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972773.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Tell el-Amarna; Kom el-Nana, Late Roman period
Tell el-Amarna; Kom el-Nana, późny Rzym
Opis:
The archaeological remains of Tell el-Amarna (a site in Middle Egypt, which was rediscovered in the early 19th century) are not limited only to the New Kingdom period. Human activity from Middle/Upper Palaeolithic is attested in flint scatters on the desert plain. From the Old Kingdom period fragments of pottery suggest the site served a settlement at this date, probably connected with the Hatnub alabaster (travertine) quarries. The most substantial reoccupation of the site, before the present day, dates to the Late Roman period, when buildings and cemeteries were inserted among the ruins of the New Kingdom city: most notably, the monastery at Kom el-Nana was located in the southern part of the Main City on the line of the Royal Road. In the same period, at Amarna the North Rock Tombs were reoccupied and assigned a new purpose as a settlement for a Christian community.
Archeologiczne pozostałości Tell el-Amarny (stanowiska znajdującego się w Środkowy Egipcie, ponownie odkrytego na początku XIX wieku) nie ograniczały się jedynie do okresu Nowego Państwa. Aktywność osadnicza w rejonie kamieniołomu trawertynu w Hatnub została potwierdzona na postawie zabytków krzemiennych już dla czasów Środkowego i Górnego Paleolitu. Najbardziej znaczący ponowny wzrost osadnictwa całego obszaru, przed okresem współczesnym przypada na czasy późnego okresu rzymskiego, wówczas to w ruinach miasta z okresu Nowego Państwa powstawały domy oraz cmentarze. Na południu od Głównego Miasta, na stanowisku Kom el-Nana, tuż przy tzw. Drodze Królewskiej wzniesiony został klasztor. W tym samym okresie przekształcono oraz przystosowano do nowych potrzeb część przestrzeni Północnych Grobowców Skalnych, dla osiadłej w tym rejonie wspólnoty wczesnochrześcijańskiej.
Źródło:
Acta Archaeologica Lodziensia; 2018, 64; 21-30
0065-0986
2451-0300
Pojawia się w:
Acta Archaeologica Lodziensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bronze Tripartite Belt Hooks from Pomerania as Proof of Cultural Connections in the Late Pre-Roman and Roman Period
Autorzy:
Strobin, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/550994.pdf
Data publikacji:
2020-01-28
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
bronze tripartite belt hooks
Oksywie Culture
Jastorf Culture
Wielbark Culture
Late Pre-Roman Period
Roman Period
Opis:
Tripartite bronze belt hooks of type Kostrzewski III are indicators of female attire in the Late Pre-Roman Period in Pomerania. Here, belt hooks from 31 sites have been collected, all of them related to the Oksywie or Wielbark Cultures, or to the Oder Group of the Jastorf Culture. Finds from outside of Pomerania are also included as comparative objects. The most common form of such belt hooks in Pomerania was type IIIb, being in use from phase A2 of the Late Pre-Roman Period. Roughly at the same time, these belt hooks appeared in Brandenburg. Belt hooks of type IIIa are somewhat older, while belt hooks of type IIIc are younger, as they were in use from phase A3 up to phase B2 of the Roman Period. Chronology of the artefacts, indicates that Pre-Roman traditions persisted in the Roman Period, even though belt buckles had been already introduced.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2020, LXX, 70; 3-42
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Late La Tène scabbards with openwork decorative fittings
Późnolateńskie pochwy mieczy z ażurowymi okładzinami
Autorzy:
Czernecka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442505.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Instytut Archeologii
Tematy:
scabbard
Celtic imports
Late pre-Roman/Early Roman period
Opis:
Metal scabbards decorated with open work plates (mostly copper alloy, rare silver, exceptionally iron), dated to the turn of the 1st century AD, were found on a vast area from the west of Rhine through middle Europe to Bulgaria and Slovenia. The considerable part of these sheaths was discovered on the territories of the central and northern Europe inhabited by Germanic tribes, where they are treated as Celtic imports. Most of them were made of two iron sheets, often with additional bronze/brass sheet in front, and a high, ladder-form chape with boat-form or with spur-like end. Despite many similarities, there are differences in quality of execution, stylistic form, used motifs in the decorative plates and also in the construction of the scabbards. The general idea of these scabbards – metal sheets, bell shaped mouth, way of suspending, is undoubtedly rooted in Celtic tradition. They were produced, most probably in new Roman provinces, former Celtic regions. The Thraco-Dacian territory is also not excluded. Such scabbards were luxury goods, and could function as ceremonial gifts for allies or clients. Beside scabbards with fine opus interasile decorated plates, there is a group of scabbards decorated with openwork grid pattern, made solely of iron, known exclusively from the Przeworsk culture, Oksywie culture and the Elbian circle and dated to the phase A3. They were not unsuccessful imitation of high quality objects, but objects inspired by a Celtic style or “fashion” of decorating scabbards with open work, executed most probably, by local smiths in favourite material – iron.
Pochwy mieczy, zdobione w górnej części nakładaną ażurową płytką z rozbudowanym ornamentem pojawiają się u schyłku okresu lateńskiego na rozległym obszarze od terenów położonych na zachód od Renu przez Europę środkową po Bułgarię i Słowenię (ryc. 1), a więc na obszarach celtyckich, sąsiadujących z nimi germańskich, oraz dackich i trackich na południowym wschodzie. Mimo licznych podobieństw nie tworzą całkowicie homogenicznej grupy. W dotychczasowych opracowaniach wyróżniano dwa podstawowe warianty: pochwy z nakładaną płytką ażurową ze skomplikowanymi motywami zdobniczymi, których wykonanie wymagało dużych umiejętności i posiadania odpowiednich narzędzi, a także grupę pochew zdobionych prostym motywem nałożonej kratki, wykonanych wyłącznie z żelaza, i uważanych, poczynając od J. Wernera (1977, 383), za lokalne naśladownictwo. Egzemplarze z okładzinami z wyrafinowanym opus interrasile występują zarówno na stanowiskach związanych z kulturą lateńską, jak i na obszarach poza jej zasięgiem, gdzie traktowane są jako importy. Prawie wszystkie pochodzą z cmentarzysk, trzy z depozytów wodnych (por. katalog) Dotychczasowe próby podziałów typologicznych (Werner 1977; Böhme-Schönberger 1998) uwzględniały tylko stylistykę i sposób wykonania ażurowych okładzin pomijając całą konstrukcję pochwy. Jednak sposób wykonania samej pochwy jest równie ważnym elementem, pozwalającym na ustalenia chronologiczne, a także dającym możliwość identyfikacji ewentualnych warsztatów. Nakładane okucia ażurowe mogły być wykonywane osobno i montowane (lub nie) na gotowych pochwach (Bochnak, Czarnecka 2005, 32; Harasim 2013, 19). Płytki ażurowe o podobnej formie zakładano na pochwy różniące się szczegółami konstrukcji (trzewik, zawieszka), z drugiej strony, na identycznych pochwach pojawiają się okładziny różniące się detalami wykonania. Najczęściej pochwy złożone są z dwóch blach żelaznych, lub żelaznej spodniej i wierzchniej wykonanej ze stopu miedzi, połączonych za pomocą okuć bocznych. Charakterystycznym elementem jest wysoki trzewik zaopatrzony w poprzeczne szczebelki tworzące drabinkę sięgającą, na ogół, 2/3 wysokości pochwy. Zakończenia trzewika mają różny kształt. Wcześniejszy chronologicznie wydaje się typ łódkowaty. Taki trzewik mają również okazy zdobione ażurowymi nakładkami (ryc. 2:1, 8:1, 2). Najczęściej zakończenie ma formę ostrogowatą (ryc. 2:2–4). Późniejsze egzemplarze mają półkolisty trzewik uformowany poprzez zagięcie spodniej blachy na wierzchnią, które określam jako typ Zemplin (Czarnecka 2014, ryc. 4) (ryc. 2:5). Te egzemplarze wykonane są w całości ze stopu miedzi, wyjątkowo ze srebra. Zawieszki mają lateńską formę prostokątnej przewleczki przymocowanej dwoma płytkami z nitami. Nakładane ozdobne ażurowe płytki najczęściej były wykonane ze stopu miedzi, rzadziej srebra (ryc. 6:8, 15) i zupełnie wyjątkowo z żelaza (ryc. 6:10, 11). Mają różną długość, na ogół 12–16 cm, kształt górnej krawędzi odpowiada zazwyczaj kształtowi wylotu pochwy – prosty lub, częściej, dzwonowaty. Ornament składa się z dwóch lub trzech pól. Część centralna, największa, składająca się z pięciu pionowych pasm elementów w układzie: arkadka pozioma – łącznik – owal centralny – łącznik – arkadka pozioma (ryc. 6:1–11). W kilku przypadkach pojawił się motyw koła (ryc. 7:1–5). Motyw podwójnego S, dość charakterystyczny dla ozdób celtyckich, w tym również (wcześniejszych wprawdzie) pochew pojawił się w dwóch przypadkach (ryc. 6:1.2). Dość wyjątkowy jest motyw równoramiennego krzyża, znany z zachowanej fragmentarycznie okładziny pochwy z Kopaniewa. Znane są też ażurowe nakładki odbiegające formą i doborem wzorów od omówionych powyżej, niemniej należące do tego samego szerokiego kręgu pochew zdobionych ornamentem ażurowym (np. Lamadelaine, Metzler-Zens, Meniel 1999, tabl. 20, 21). (ryc. 8, 1). Inny rodzaj okładzin należących do grupy pochew z ozdobnymi ażurowymi płytkami to, zaproponowany przez J. Wernera (1977, 382, 383), typ Wabenmuster, „plaster miodu” zbudowany z zestawionych ze sobą niskich sześciokątów. Żelazny egzemplarz takiej płytki umieszczonej na pochwie miecza pochodzi z grobu 3 z cmentarzyska w Mutynie (Terpilovskij 2014, ryc. 6:3) (ryc. 9:4) i z cmentarzyska Zaguminki-Zvenigorod, na Ukrainie (Svešnikov 1957, ryc. 21:1; Kokowski 1999, ryc. 6) (ryc. 9:3), a także z cmentarzyska kultury oksywskiej w Rządzu (Rondsen), 1/1883 (Bohm 1985, 5; Anger 1890, 11, tabl. 16:20; Czarnecka 2007b, ryc. 4) (ryc. 9:2). Istnienie wzoru „plastra miodu” w środowisku celtyckim potwierdzają ażurowe płytki znalezione na oppidum Bibracte (Bochnak, Czarnecka 2005, ryc. 5, 6) (ryc. 9:1). Sądzę, że można, choć z pewną ostrożnością, wyróżnić jeszcze jeden dotychczas niezauważony rodzaj zdobienia ażurowych okładzin złożony z pasm pionowych niewielkich prostokątów i kwadratów oddzielonych poziomymi listwami zdobionymi poziomymi rytymi liniami i małymi punktami. Brak motywów arkadek czy perełkowań, niemniej jest to wzór bardziej rozbudowany niż zwykła prosta kratka. Należą tutaj pochwy z Szentendre/Pomaz (Hunyady 1942, tabl. 44:5; Hellebrandt 1999, 35–36, tabl. 4:4) i Kostieva (Tackenberg 1929, 270, ryc. 135) (ryc. 11:1, 2). Taki motyw pojawił się też na niekompletnie zachowanych okładzinach z Łuczki (Lučka) i Tuczna. Są one jednak zachowane tylko w niewielkich fragmentach, nie można więc wykluczyć, że są to pozostałości ozdobnych płytek z bogatym ornamentem. Jeszcze inną, rzadko spotykaną formą zdobienia płytek opus intrerrasile jest wykorzystanie motywów krzywolinijnych, stylizowanej wici roślinnej. Taki ornament pojawił się na okładzinie pochwy miecza z Goeblingen Nospelt, grób C (ryc. 13). Na krótkim mieczu (sztylecie) z inhumacyjnego grobu w Palluau-sur-Indre (Coulon, Cufez 1976, ryc. 2:1, 2, 4; 3; Bulard 1980, ryc. 4:2) zachowały się fragmenty brązowej ażurowej okładziny z motywami połączonych dużych S-ów (ryc. 14:1.1a). W łącznikach pomiędzy nimi znajdują się niewielkie otworki (na nity?). Niezwykle interesujące jest, że fragment bardzo podobnej ażurowej nakładki pochodzi z cmentarzyska kultury lipickiej w Bolotni na Ukrainie, z ciałopalnego grobu 61 (ryc. 14:2.2a). Do grupy ażurowych okładzin z nietypowym wzorem dodać można znalezisko z Bułgarii, z bogatego trackiego cmentarzyska Čatalka (Stara Zagora). J. Werner (1977, 393, ryc. 19) Srebrna płytka opus interrasile została wykonana przez wysokiej klasy specjalistę złotnika-kowala, w nieco innym stylu niż dotychczas omawiane egzemplarze. Należy przyjąć istnienie więcej niż jednego centrum produkcji tych przedmiotów, ze względu zarówno na różnice w konstrukcji samych pochew i w drugorzędnych cechach stylistycznych okładzin, jak i rozrzut terytorialny oraz chronologiczny. Jednym z takich centrów był zapewne „kraj Trewerów”, obecny Luksemburg (Goeblingen Nospelt, 2 razy, Titelberg, Lamadelaine) i sąsiadujący rejon ujścia Mozeli do Renu (Büchel, Wederath i nieco dalej Badenheim). Drugim wyraźnym skupieniem jest niewątpliwie Noricum z dwoma pochwami z samego Magdalensbergu, i ziemie Taurysków ze Słowenii, skąd pochodzą znaleziska takich militariów ze Strmec Bela Crkev i rzeki Ljubljanicy, a także z cmentarzyska Verdun, grób 131 (Istenič 2010, ryc. 10). Kolejne skupisko wyodrębnia się w Bułgarii. Uderzający brak tak zdobionych pochew z terenu Czech czy górnego Renu związany jest, zapewne, z odmiennym obrządkiem pogrzebowym i brakiem cmentarzysk. Bardzo nieliczne są znaleziska pochew z ażurowymi okładzinami na obszarach celtyckich z Galii czy Brytanii. Poza obszarem kultury lateńskiej, wyraźne skupisko omawianych militariów jest na wschodniej Słowacji (3 egzemplarze z Zemplina), i zachodnia Ukraina (Zaguminki, Łuczka, Bołotnia). Zapewne należy dołączyć znalezioną na tym terenie pochwę z Hryniowa, z znacznie bogatszą, bo z ornamentem figuralnym, dekoracją. Znaleziska te, prawdopodobnie wiązać się mogą z wpływami lub nawet osadnictwem dackim. Należy je traktować, podobnie jak egzemplarze znane z obszarów kultury przeworskiej, oksywskiej i grupy Gross Romstedt, jako niewątpliwie importy. Tylko część omawianych pochew pochodzi z zespołów zwartych, umożliwiających datowanie. Większość datowana jest na fazę LT D2 do czasów Augusta, a na obszarze Barbaricum na fazę A3 do poczatków fazy B1. Najwcześniejsze wydają się groby z zachodniej, nadreńskiej strefy ich występowania. Wśród pochew z opus interasile znalezionych na obszarze kultury przeworskie najwcześniej, na fazę A2/A3 i początek A3, datowane są grób 3 z Wesółek i grób 301 z Kamieńczyka. Nieco później, na schyłek A3 można datować Wesółki, grób 50, a na początek B1 – grób 147/1937 z Witaszewic, a także znaleziska z Łuczki i Zaguminek. Pochwy zdobione okładziną opus interrasile znalezione na obszarze kultury przeworskiej i oksywskiej to niewątpliwie importy. Powstaje jednak pytanie, czy są to importy celtyckie (lateńskie) czy też rzymskie? Oczywiście same przedmioty należą bez wątpienia do tradycji militariów i stylistyki czy estetyki celtyckiej – w sposobie wykonania (metalowe blachy) i zdobienia – dobór motywów i sposób wykonania. Niemniej, chronologia wskazuje, że mogły być wytwarzane w warsztatach na terenach zajętych przez Rzymian i będących już administracyjnie częścią państwa rzymskiego (Werner 1977; Istenič 2010, 145; Czarnecka 2014, 74). Funkcjonowanie warsztatów płatnerskich czerpiących z umiejętności i tradycji celtyckich, ale przyjmujących pewne techniki rzymskie potwierdzać mogą nieliczne wprawdzie znaleziska łączące rozwiązania techniczne charakterystyczne dla obu kultur. Przykładem może być okaz z Amiens, Square Jules Bocquet (Maheo 1979). Jest to pochwa krótkiego miecza (gladiusa) z osady (obozu rzymskiego?), z trzewikiem zakończonym kulką i ażurową okładziną zaopatrzona w typową dla egzemplarzy lateńskich zawieszką z prostokątną przewleczką i płytkami mocującymi, umieszczoną na spodniej ściance. Jeszcze ciekawsze jest nowe znalezisko z ziem polskich – brązowa pochwa z cmentarzyska kultury przeworskiej z Orenic (Czarnecka, Siciński 2015). Innym przykładem łączenia dwóch tradycji może być okładzina pochwy, niestety z nieznanej miejscowości, niedawno restaurowanej w RGZM w Moguncji (Miks 2015) (ryc. 17:2). Ma ona bogatą dekoracją figuralną, dwa pola: z gryfem i z jeźdźcem dokładnie odpowiadają motywom z pochwy z Hryniowa (Ryc. 17:1). Dwa pozostałe to przedstawienia w stylu rzymskim – postać nagiego bóstwa (?) i odcisk z falery z przedstawieniem cesarza (Miks 2015, ryc. 4). Omawiane pochwy robią wrażenie towarów luksusowych, ich wykonanie wymagało umiejętności i wkładu pracy. Niewątpliwie robione były na zamówienie albo z przeznaczeniem dla szczególnych klientów – wodzów, przedstawicieli elit związanych pochodzeniem czy tradycją z kulturą lateńską, Celtami. Przykładem sygnalizującym udział w jakieś wydarzeniach politycznych może być unikatowe cmentarzysko małej grupy wojowników w Mutynie (Terpilovskij, Zharov 2013; Terpilowskij 2014), bardzo bogato wyposażone w zestawy militariów najwyższej rangi, w tym hełmy, i naczynia brązowe. Jako szczególny dar dla sojusznika traktować można omawianą powyżej pochwę z nieznanej miejscowości z kombinacją przedstawień figuralnych (Miks 2015, 296). Oprócz omówionych pochew z płytkami opus interrasile, znamy też dość liczne (kilkanaście sztuk) znaleziska żelaznych pochew z żelaznymi okładzinami ze znacznie prostszym wzorem określanym jako Gittermuster, kratka. Tworzą wyraźnie wydzielającą się grupę znalezisk pochodzących prawie wyłącznie z obszarów kultury przeworskiej, oksywskiej i Germanów nadłabskich, natomiast niewystępujących na terenach kultury lateńskiej. Na kilku egzemplarzach można zaobserwować podział ornamentu kratki na strefy boczne – poziomych prostokątów i strefę centralną, którą tworzy pionowe pasmo kwadratów (ryc. 18:1–5.9). W przypadku egzemplarza z Oblina, z grobu 297, pionowe poprzeczki są zdobione nacinaniem, a poziome głębokim skośnym facetowaniem, co daje efekt sekwencji esek. Identyczne zdobienie ma okładzina z Łubnic, zaopatrzona w dolnej części w dodatkowe elementy zdobnicze. Unikatowy charakter ma brązowa nakładka pochwy z Hedegård (Madsen 1999, ryc. 26) (ryc. 19:3). Ich relacja do znalezisk należących bezsprzecznie do wytworów kultury lateńskiej jest przedmiotem dyskusji. Przez J. Wernera (1977, 383) i innych badaczy (Bockius 1991, 289; Böhme-Schönberger 1998, 238) zostały uznane za lokalne naśladownictwo bardziej wyrafinowanych lateńskich pierwowzorów. Sądzę jednak, że są to niezależnie wypracowane elementy dekoracyjne nawiązujące do zwyczajów zdobienia i estetyki swojego czasu i milieu kulturowego. Pojawiają się w tym samym czasie (początek fazy A3) co najwcześniejsze pochwy z ozdobnym ażurem i stanowią osobny, inny sposób dekoracji. Wszystkie płytki z zachowaną górną częścią mają kształt dzwonowaty, zapewne odpowiadające kształtowi wylotu pochwy. Wszystkie zachowane w całości egzemplarze pochew, z wyjątkiem Hedegård i Łubnic mają wysokie, (do 2/3 długości pochwy, lecz nie więcej) drabinkowate trzewiki z ostrogowatym zakończeniem. Mają one różne, mniej lub bardziej rozbudowane formy, zakończenia mogą być sztabkowate lub wachlarzowate, niekiedy dodatkowo zaopatrzone w elementy dekoracyjne. Wyraźna koncentracja takich trzewików jest na terenach poza obszarem kultury lateńskiej, niemniej spotykane są również w tym okresie na terenach rdzennie celtyckich zarówno zachodnich (np. Büchel, Bad Nauheim, Kr. Wetterau), jak i pd. wschodnich (Verdun, gr. 37, Kostievo). Ciekawych obserwacji mogą też dostarczyć zawieszki. Przy dokładniejszej obserwacji można dostrzec powtarzalność pewnych – pozornie przypadkowych rozwiązań. Sądzę, że właśnie te drugorzędne szczegóły, takie jak omawiany sposób mocowania poprzeczki czy asymetryczny występ na zakończeniu trzewika mogą wskazywać na pochodzenie z jednego warsztatu tych, dość podobnych pochew. Nie da się utrzymać podziału ozdobnych okładzin pochew na dwie wyraźnie rozdzielone grupy: dobrej jakości z wypracowanym, skomplikowanym ażurem z wzorami arkadek, wykonane ze stopu miedzi oraz gorszej jakości, nieskomplikowane, żelazne proste kratki (Łuczkiewicz 2006, 192). Pośród egzemplarzy grupy pierwszej można wskazać wytwory różnej jakości, niekiedy o uproszczonej formie lub w ogóle o innym zestawie motywów – bez arkadek i perełkowanych elementów, Również wzór „kratki” (Gittermuster) w większości przypadków nie jest „kratką”, w sensie poziomych i pionowych prętów przecinających się, w równych odstępach, pod kątem prostym. Omawiane pochwy różnią się między sobą starannością wykończenia, bogactwem detalu, co może po prostu świadczyć o indywidualnych umiejętnościach poszczególnych kowali, ich zaangażowaniu w wykonanie tego konkretnego egzemplarza, mogło się też przekładać na ich cenę.
Źródło:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie; 2016, 8; 85-142
0137-3285
Pojawia się w:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Faza C3 w kulturze wielbarskiej – próba wyróżnienia
Phase C3 in Wielbark Culture – an Attempt at Definition
Autorzy:
Mączyńska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/550984.pdf
Data publikacji:
2020-01-28
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
kultura wielbarska
późny okres wpływów rzymskich
faza C3
okres wędrówek ludów
Wielbark Culture
Late Roman Period
phase C3
Migration Period
Opis:
In Polish literature, phase C3 is usually considered jointly with phase D1. Based on new material from cemeteries explored in recent decades, an attempt has been made to distinguish phase C3 for the Wielbark Culture. An assemblage of artefacts typical of that culture has been indicated; it consists of specific types of fibulae, belt elements, combs, glass vessels, beads, and pendants, whose peak period of use falls between 310 and 370 AD. The presented proposal obviously needs to be verified based on further research and the emergence of new assemblages from the end of the Roman Period.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2020, LXX, 70; 43-63
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe materiały ze schyłku okresu wpływów rzymskich i początków okresu wędrówek ludów z okolic Wyszogrodu, w pow. płockim
New Materials from the End of the Roman Period and the Beginning of the Migration Period from the Vicinity of Wyszogród, Płock County
Autorzy:
Woźniak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/551142.pdf
Data publikacji:
2020-01-28
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
kultura wielbarska
późny okres wpływów rzymskich
okres wędrówek ludów
zapinka
sprzączka
okucie końca pasa
Wielbark Culture
Late Roman Period
Migration Period
brooch
belt buckle
strap-end
Opis:
The collection of the Muzeum Wisły Środkowej i Ziemi Wyszogrodzkiej (Vistula River and Wyszogród Land Museum) in Wyszogród contains hitherto unknown artefacts from the end of the Roman Period and the early phase of the Migration Period. These include: a late brooch with returned foot of Almgren VI,2 series (Fig. 2:1), fragment of a plate-headed brooch (Fig. 2:2), and a beak-shaped strap-end (Fig. 2:3), discovered at Rębowo, Płock County (Fig. 1), and a belt buckle with a thickened frame (Fig. 3) from Wyszogród, Płock County (Fig. 1). All artefacts are made of copper alloy. These forms are typical of the latest phase of the Wielbark Culture in the area of Mazovia on the right bank of the Vistula and in Podlachia. Of particular importance is the fact that they were discovered in an area that, to a large extent, has not been archaeologically explored and which – in light of the material known so far – was devoid of settlement at the end of the Roman Period and at the beginning of the Migration Period.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2020, LXX, 70; 246-249
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skarby z lamusa. Ciekawe materiały z miejscowości Łady Nowe, pow. sochaczewski
Dusted-off Treasures. Interesting Artefacts from the Village of Łady Nowe, Sochaczew County
Autorzy:
Czarnecka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048959.pdf
Data publikacji:
2021-12-20
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
zapinka
młodszy okres przedrzymski
umbo
nietypowe noże
Late Pre-Roman Period
brooches
atypical knives
shield-bosses
Opis:
W 1938 do zbiorów Państwowego Muzeum Archeologicznego przekazano zabytki pochodzące z miejscowości Łady Nowe, pow. sochaczewski. Są to dwa niewielkie naczynia gliniane[ryc. 8; 9], żelazna zapinka [ryc. 1], dwa noże [ryc. 2; 3], grot [ryc. 4], uszkodzone umbo [ryc. 5; 6], oraz kawałki nadtopionej blachy brązowej, zapewne pozostałości naczynia brązowego. [ryc. 7] Najwcześniejszą chronologię ma żelazna zapinka o konstrukcji środkowolateńskiej zbliżona do odmiany B wg J. Kostrzewskiego, zdobiona kulką i głębokim wgłębieniem na nóżce, które mogło służyć do zamocowania dodatkowego elementu zdobniczego – kawałka koralu, szkła albo kości. Najbliższe analogie to zapinka z grobu popielnicowego w Wilczej Wólce, pow. piaseczyński [ryc. 10:1] i fibula z Gradowa, pow. radziejowski [ryc. 10:2]. Są one najprawdopodobniej importami z kręgu cywilizacji celtyckiej. Znaleziska z ziem polskich, datowane na fazę A1, wiązane są często z kulturą jastorfską. Nietypowym znaleziskiem jest uszkodzony, nóż żelazny, o szerokim ostrzu z prostym tylcem przechodzącym w tulejkę. [ryc. 2] Podobne narzędzie znaleziono na datowanym na młodszy okres przedrzymski cmentarzysku kultury przeworskiej w Zagorzynie, pow. kaliski.[ryc. 11:4]. Są spotykane wśród narzędzi celtyckich, choć nie są to znaleziska częste. [ryc. 11:3] Analogie do noża z tulejką pochodzą też z cmentarzyska Kraghede, w północnej Jutlandii. W grobach A i 8 znaleziono podobne przedmioty [ryc. 11:1] Związki tzw. grupy Kraghede z kulturą przeworską i jastorfską są potwierdzone w ceramice, być może jest to kolejny przykład tych nawiązań. Funkcja tych noży pozostaje niejasna. Mogły być symbolem prestiżu służąc, zdaniem niektórych badaczy, do ćwiartowania zwierząt ofiarnych albo do dzielenia mięsa na ucztach. Znaleziska z Kraghede zostały określone jako one-edged lance head. Mogło to być też wyspecjalizowane narzędzie o nieznanej obecnie funkcji. Zachowany fragmentarycznie drugi nóż z Ład Nowych ma szerokie ostrze i jednostronnie wyodrębniony trzpień do rękojeści. Datowany jest na młodszy okres przedrzymski. [ryc. 3] Z żelaznego grotu zachowana jest tylko tulejka i fragment liścia tak niewielki, że nie można określić jego kształtu, typu ani chronologii [ryc. 4]. Z żelaznego umba zachował się tylko fragment kaloty z wąskim, tępo zakończonym kolcem, wmontowanym w otwór w kalocie i zaklepanym od wewnątrz. [ryc. 5; 6] Brak kaloty, kołnierza i nitów utrudnia jednoznaczne określenie typologiczne, a co za tym idzie chronologię tego przedmiotu. Tępo zakończone kolce są charakterystyczne zarówno dla umb datowanych na młodszy okres przedrzymski, określanych jako typ 7, wg typologii D. Bohnsacka, jak i dla umb datowanych na wczesny okres wpływów rzymskich, typ 7a wg M. Jahna. Kolce w egzemplarzach z fazy A3 najczęściej mocowane są do blachy kaloty za pomocą nitów. Technika zgrzewania nie wymagająca użycia nitów jest charakterystyczna dla egzemplarzy z fazy B2 wczesnego okresu wpływów rzymskich, ale była znana i mogła być stosowana już w młodszym okresie przedrzymskim. W miejscowości Łady Nowe najprawdopodobniej istotnie było cmentarzysko ciałopalne kultury przeworskiej, o czym świadczy sposób zniszczenia niektórych przedmiotów. Datowane jest na młodszy okres przedrzymski, może również później. Niestety nie można ustalić zespołów grobowych i omówione bardzo ciekawe znaleziska muszą być traktowane jako kolekcja zabytków.
In 1938, a collection of artefacts from the village of Łady Nowe (currently Łady), Sochaczew County, was presented to the State Archaeological Museum. It consists of two small earthenware vessels (Fig. 8, 9), an iron brooch (Fig. 1), two iron knives (Fig. 2, 3), an iron spearhead (Fig. 4), a damaged iron shield boss (Fig. 5, 6) and melted bronze sheet fragments, probably from a vessel (Fig. 7). The earliest-dating artefact is the iron brooch of the Middle La Tène construction, resembling Kostrzewski variant B. It is decorated with a round knob and a distinct depression on the foot, which could have been used to affix an additional decorative element – a piece of coral, glass or bone. Its closest analogies are a brooch from a cremation grave at Wilcza Wólka, Piaseczno County (Fig. 10:1) and a fibula from Gradowo, Radziejów County (Fig. 10:2), dated to phase A1. They are most probably imports from the Celtic culture circle; in Poland, they are attributed to the Jastorf Culture. The damaged iron knife with a wide blade and straight back transitioning into a socket (Fig. 2) is an unusual find. A similar tool was found at the Przeworsk Culture cemetery at Zagorzyn, Kalisz County, which is dated to the Late Pre-Roman Period (Fig. 11:4). Such knives are encountered among Celtic tools, although they are not common finds (Fig. 11:3). Their function remains unclear. They may have been a symbol of prestige, used, according to some researchers, to quarter sacrificial animals or cut meat at feasts. Other analogies to the socketed knife come from graves A and 8 (Fig. 11:1) at the Kraghede cemetery in northern Jutland; however, there they were described as a one-edged lance head. It may also have been a specialised tool of currently unknown purpose. The associations of the so-called Kraghede group with the Przeworsk and Jastorf Cultures are confirmed in pottery, and, perhaps, this is another example of these connections. The fragmentarily preserved second knife from Łady Nowe has a wide blade and tang defined on one side (Fig. 3). It is dated to the Late Pre-Roman Period. In the case of the iron spearhead, only the socket and a fragment of the blade have been preserved; the latter is so small that its shape, type and chronology cannot be determined (Fig. 4). The iron shield boss survives only in a fragment of the dome with a narrow, blunt spike, which was inserted into a hole in the dome and hammered flat on the inside (Fig. 5, 6). The lack of the dome, flange and rivets makes it difficult to clearly determine the typology and, in turn, the chronology of this object. Blunt spikes are characteristic of both the shield bosses dated to the Late Pre-Roman Period, identified as Bohnsack type 7, as well as the ones representing Jahn type 7a and dating to the Early Roman Period. In the case of phase-A3 specimens, spikes are usually riveted to the dome. The welding technique, which did not require rivets, is characteristic of specimens from phase B2 of the Early Roman Period; however, it was known and may have been used already in the Late Pre-Roman Period. The archaeological site from Łady Nowe was most probably a cremation cemetery of the Przeworsk Culture, as some of the objects were burnt. It is dated to the Late Pre-Roman Period, possibly also later. Unfortunately, the very interesting finds discussed here cannot be allocated to grave assemblages and must be treated as an artefact collection.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2021, LXXII, 72; 159-170
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mąkolice, stan. 15, gm. Głowno. Przyczynek do badań nad zagospodarowaniem przestrzennym osad ludności kultury przeworskiej
Mąkolice, site 15, Głowno commune. Contribution to the studies of spatial layout of the Przeworsk culture settlements
Autorzy:
Kot, Karolina
Piotrowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/896808.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
central Poland
Przeworsk culture settlement
long houses
spatial layout
turned ceramics
hand-stamped ornament
late Roman influence period
Opis:
Site 15 in Mąkolice, Głowno commune, is located in central Poland, on the Łowicz-Błonie Plain. The majority of obtained archaeological sources are related to the settlement of the population of the Przeworsk culture. The most interesting features include relics of structures of two post buildings – a long house and an accompanying building, discovered in the southern part of the settlement. The most important stage of the settlement can be linked to the C2 – D1 phase.
Źródło:
Raport; 2016, 11; 107-122
2300-0511
Pojawia się w:
Raport
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niepublikowane materiały z cmentarzyska w Żukczynie, powiat gdański (dawn. Suckschin, Kr. Danziger Höhe) w świetle archiwum Józefa Kostrzewskiego
Unpublished Material from the Cemetery at Żukczyn, Gdańsk County (fmr. Suckschin, Kr. Danziger Höhe) in Light of Józef Kostrzewski’s Archive
Autorzy:
Strobin, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048843.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
Pomorze
kultura oksywska
kultura wielbarska
cmentarzysko
młodszy okres przedrzymski
okres wpływów rzymskich
Pomerania
Oksywie Culture
Wielbark Culture
cemetery
Late Pre-Roman Period
Roman Period
Opis:
The scientific archive of Professor Józef Kostrzewski is kept in the collection of the C. Norwid Provincial and Municipal Public Library in Zielona Góra. Portfolio 13: Pomorze Gdańskie, okres lateński (Gdańsk Pomerania, La Tène Period) consists mostly of unpublished notes and sketches of artefacts, drawn by the researcher, related to archaeological discoveries at the cemeteries at Żukczyn (fmr. Gross Suckczin aka Suckschin), Gdańsk County, Pomeranian Voivodeship (cards 568–604). The site at Żukczyn was mentioned in the literature several times. The first news about discoveries in the village comes from the end of the 19th century, when a sword and two spearheads from a cremation grave (Fig. 1) were presented to the Westpreußisches Provinzial-Museum. In 1901, further metal artefacts were collected from the surface of a field (Fig. 2, 3), and Dr. Paul Kumm, museum curator, carried out rescue excavations. As a result, 20 cremation graves were discovered (Fig. 4–11); grave goods, together with stray finds, were turned over to the museum in Gdańsk. In 1945, as a result of warfare, all artefacts from Żukczyn were destroyed or lost. The information from Kostrzewski’s archive indicates that 19 cremation graves and two pit burials (graves X and XI) were discovered at Żukczyn. A total of seven brooches, including types A, J, N (Fig. 4:b.c, 7:a–c) and presumably K (Fig. 4:d) came from graves and stray finds. Swords are represented by eight specimens: five double-edged with iron scabbards (Fig. 2:a.b.d, 3:a, 4:a.b) and three single-edged (Fig. 1, 2:a, 7:c). Two ring buckles (Fig. 3:c) and two hoops found with a sword and scabbard in grave II (Fig. 4:b) should be associated with a sword-belt. Parts of a shield – bosses and their rivets – came from two graves with weapons (Fig. 4:a.b); one boss was a stray find (Fig. 2:c). Spearheads were numerous (13 specimens) (Fig. 1, 2:b.c, 3:b, 4:b, 7:c, 8:b); some of them were decorated (Fig. 1, 2:c). In three cases, they were accompanied by butts (Fig. 3:c, 4:b, 7:c). Tools and utensils included knives (Fig. 4:a.b, 7:d), razors (Fig. 7:a, 8:b), scissors (Fig. 2:d) and pliers (Fig. 2:d). Pottery was discovered in all the graves. The vast majority are vessels of the Oksywie Culture (phases A2–A3); at least two vessels, from graves VI (Fig. 5:c) and XIV (Fig. 6:c), may come already from the Roman Period. The second stage of research at the cemetery at Żukczyn took place in the 1970s. At that time, 134 graves dating from phase A2 of the Late Pre-Roman Period to phase B2/C1 of the Roman Period were discovered. The entire material and documentation of these works are stored in the Archaeological Museum in Gdańsk. Unpublished information concerning the cemetery at Żukczyn, contained in Kostrzewski’s archive, is an important source that complements our knowledge about this necropolis. The inventory numbers of artefacts contained there are also important for attempts to restore former archaeological collections of the Museum in Gdańsk. Verification of sketches of artefacts drawn by Józef Kostrzewski with drawings included in Martin Jahn’s work, Herbert Jankuhn’s scientific archive (Fig. 11) as well as with photographs of artefacts from Żukczyn (cf. Fig. 10) yields positive results. This means that in his graphic documentation, Kostrzewski took into account characteristic and important features of artefacts, which further enhances the value of this source.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2020, LXXI, 71; 269-287
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies